6771814561

PSYCHOLOGIA I KOGNITYWISTYKA W INSTYTUCIE PSYCHOLOGII 117

Warto też wspomnieć jeszcze jednego psychologa okresu przedwojennego, dr. Zygmunta A. Piotrowskiego (1904-1984; pracę doktorską na temat percepcji czasu napisał w 1927 r. u prof. S. Błachowskiego), który w 1937 r. przeniósł się do USA, gdzie zdobył światową sławę. Stał się autorem oryginalnego systemu interpretacyjnego znanej i powszechnie stosowanej, głównie przez psychologów klinicznych i osobowości, metody Rorschacha. Jego główne dzieło pt. Perceptanaliza. Zmodyfikowane, poszerzone i usystematyzowane opracowanie metody Rorschacha (oryg. wyd. 1957 i 1965) zostało przetłumaczone na język polski i wydane nakładem Polskiego Towarzystwa Higieny Psychicznej w 1991 r., a więc dopiero po śmierci jego autora. Opracował też zasady interpretacji drugiej ważnej metody projekcyjnej: Testu Apercepcji Tematycznej. Jego życzeniem było, aby po śmierci został pochowany w Poznaniu¹ i tak się stało. Spoczął na małym Cmentarzu Gorczyńskim, w niedalekim sąsiedztwie grobów dwóch naszych profesorów: Andrzeja Lewickiego (1910-1972) i Eugeniusza Talejko (1922-1978).

1.2. Okres II: od 1945 r. do utworzenia w 1975 r.

Wydziału Nauk Społecznych

Polska psychologia, w tym także poznańska, wyszły z wojny z dotkliwymi stratami kadrowymi i materialnymi. Zmarli bądź zostali zamordowani przez niemieckiego okupanta w obozach pracy i obozach koncentracyjnych pracownicy uniwersyteccy i studenci. W dużej części zdewastowany i roz-kradziony został unikatowy księgozbiór Katedry Psychologii. Podobny los spotkał aparaturę.

Zaraz po zakończeniu wojny pracę na Uniwersytecie podejmuje prof. S. Blachowski (w latach 1946-1948 rektor naszej uczelni), który w 1948 r. obejmuje Katedrę Psychologii. Angażuje się on w powojenną odbudowę polskiej (nie tylko poznańskiej) psychologii. W 1948 r. przyczynia się do reaktywacji Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, którego zostaje prezesem.

Dzisiejsi studenci i młodzi adiunkci nie zdają sobie sprawy z tego, w jak trudnych czasach stalinowskiego terroru i ideologicznego nacisku musieli działać ci, którym na sercu leżało dobro badań naukowych i akademickiego nauczania psychologii. Wystarczy wspomnieć, że zakazano podejmowania badań na temat testów psychologicznych, stosowania ich w praktyce diagnostycznej oraz nauczaniu uniwersyteckim. Przygotowano też drakońsko zideologizowany i oparty prawie wyłącznie na osiągnięciach „psychologii

1

Obszerne wspomnienie pośmiertne: Zygmunt A. Piotrowski (1904-1985), „American Psychologist” 42(3)/1987, ss. 261-262 (na nagrobku wyryto datę śmierci: 1984).