7368841166

Etyka w służbie publicznej

dostępu do akt i dokumentów, uzyskania uzasadnienia decyzji administracyjnych, a także do wyrównania szkód spowodowanych przez działania administracji. Unia Europejska wprowadziła także Kodeks właściwego postępowania w administracji, na potrzeby urzędników Komisji Europejskiej w 2000 r.; celem tego kodeksu jest w szczególności regulacja zachowania administracji europejskiej w kontaktach z obywatelami krajów członkowskich oraz mediami.

Z kolei Europejski Kodeks Dobrej Administracji ma na celu regulację pracy urzędników Unii Europejskiej i został uchwalony w 2001 r. Zapewnia on każdemu obywatelowi UE prawo do domagania się od organów Unii bezstronnego, zgodnego z uregulowaniami i procedurami prawnymi rozpatrzenia sprawy wniesionej do danego organu lub instytucji^{1 2}. Równocześnie organy i instytucje, a także wszyscy zatrudnieni w nich funkcjonariusze mają obowiązek właściwego i uczciwego załatwienia sprawy w rozsądnym terminie, nie mogą przy tym używać władzy do innych celów, niż została im powierzona. Kodeks zwraca szczególną uwagę na respektowanie zasad obiektywizmu i bezstronności, równości wobec prawa oraz proporcjonalności rozumianej jako wyważony stosunek między interesem społeczeństwa i jednostki. Proklamuje on zasady uwzględnienia interesu jednostki, uczciwości, uprzejmości, używania w korespondencji języka obywatela, potwierdzania odbioru pism, przekazywania sprawy właściwemu organowi, wysłuchania, terminowości rozstrzygnięć, uzasadniania decyzji, pouczania o możliwości odwołania, doręczania rozstrzygnięć, ochrony danych, udzielania informacji, prowadzenia rejestrów poczty wychodzącej i wchodzącej. Obywatelowi przysługuje prawo wniesienia skargi do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich na wszelkie zaniedbania w tym zakresie, których dopuści się instytucja lub urzędnik.

Etyka jest przedmiotem zainteresowania instytucji europejskich. W 2003 r. Komisja Europejska określiła dziesięć zasad antykorupcyjnych Unii Europejskiej, których należy przestrzegać, by ograniczyć korupcję; skierowane są one do państw przystępujących do UE i państw trzecich. Obejmują: opracowanie krajowych strategii antykorupcyjnych, dostosowanie legislacji w zakresie przepisów antykorupcyjnych do acquis communau-taire, sprawne wdrażanie prawa antykorupcyjnego, wolny dostęp do służby cywilnej, integralność, odpowiedzialność i przejrzystość administracji publicznej, opracowanie i monitorowanie realizacji kodeksów postępowania w sektorze publicznym, przejrzyste zasady zgłaszania nieprawidłowości,

1

pa.eu/pl/treaties/dat/32007X1214/htm/C2007303PL.01000101.htm [18.07.2012 r.].

2

Zob. Parlament Europejski, Europejski Kodeks Dobrej Administracji, 06.09.2011, artykuł 8, http://dsc.kprm.gov.pl/sites/default/files/europejski_kodeks_dobrej_administracji_z_dnia_-6_wrzesnia_200 l_r..pdf[18.07.2012r.].