7808335991

1. Cele ćwiczenia

•    zapoznanie studentów z podstawowymi narzędziami pomiarowymi do pomiarów wymiarów wewnętrznych na przykładzie pomiaru średnicy otworu oraz wymiarów zewnętrznych na przykładzie średnicy wałka oraz z techniką pomiarów tymi narzędziami,

•    praktyczne opanowanie metod pomiaru i doboru narzędzi pomiarowych w zależności od wartości tolerancji przedmiotu,

•    utrwalenie metodyki obliczania poprawnej wartości wyników pomiar oraz niepewności pomiaru prowadzącej do orzeczenia zgodności lub niezgodności ze specyfikacją.

2. Wiadomości podstawowe 2.1. Podstawowe pojęcia

Pomiar stanowi zespół czynności doświadczalnych, które maja na celu wyznaczenie określonej wielkości, porównanie jej do jednostki miary.

Metodą pomiarową nazywa się sposób porównania wielkości mierzonej z jednostką miary. Wyróżnia się metodę bezpośrednią i pośrednią.

Metoda pomiarowa bezpośrednia polega na wyłącznym pomiarze interesującej nas wielkości, bez konieczności pomiaru wielkości z nią związanych i przeprowadzania obliczeń, np. pomiar średnicy wałka mikrometrem.

Metoda pomiarowa pośrednia zakłada pomiar bezpośredni wielkości, które są w znany sposób związane z szukaną wielkością. Na podstawie pomiaru wielkości pomocniczych można obliczyć wielkość szukaną. Przykładem pomiaru pośredniego jest pomiar kąta za pomocą liniału sinusowego.

Metoda pomiarowa różnicowa polega na porównaniu wartości mierzonej wielkości ze znaną wartością wzorca. Porównanie to odbywa się poprzez pomiar różnicy wartości wielkości mierzonej i wzorca.

Każdy pomiar obarczony jest błędami, stąd dokładne poznanie wartości rzeczywistej wielkości mierzonej nie jest możliwe. Do definiowania błędów pomiarów używa się pojęcia wartości poprawnej (umownie prawdziwej), która stanowi w konkretnym przypadku dostateczne przybliżenie wartości rzeczywistej.

Norma wyróżnia trzy rodzaje błędów: błędy systematyczne, przypadkowe i nadmierne. Błąd systematyczny przy wielu pomiarach tej samej wartości pewnej wielkości w

2