8598055164

TEORETYCZNE PODSTAWY RYNKU PRACY

działania rynku pracy. Przejawia się to m.in. wprowadzeniu polityki ograniczania i przeciwdziałania bezrobociu, polityki ochrony praw pracowniczych przez związki zawodowe, itp.

2.2. Rynek pracy w założeniach ogólnej ekonomii J.M.Keynes'a

Punktem zwrotnym w badaniach nad prawidłowościami rynku pracy było ukazanie się w roku 1936 pracy „Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza" autorstwa J.M.Keynes’a. Jego praca stanowiła reakcję na powolne wychodzenie kapitalistycznej gospodarki światowej ze stanu głębokiej recesji wywołanej wielkim kryzysem lat 1929-1933 przy jednoczesnych sukcesach systemu nakazowo-rozdzielczego w Związku Radzieckim oraz gospodarki faszystowskiej w Niemczech, Włoszech i Japonii. Dzieło Keynes'a i jego późniejsze publikacje stanowią przełom w rozwoju myśli ekonomicznej i do dnia dzisiejszego budzą szereg kontrowersji związanych z postrzeganiem tych teorii, przez jednych jako istotnego postępu w rozwoju ekonomii przez drugich jako całkowicie błędnych uogólnień dodatkowo opartych na fałszywych założeniach.

Teoria Keynes’a i jego kontynuatorów m.in. J.Hicks'a, A.Hansen’a, odrzuca klasyczny paradygmat wyjaśniania zjawisk na rynku pracy. Szczególnej krytyce poddają oni założenie o doskonałym mechanizmie regulującym jaki stanowi płaca. Propagują oni model makroekonomiczny w przeciwieństwie do klasycznego podejścia mikroekonomicznego. W konsekwencji problematyka rynku pracy jest w tym wypadku rozstrzygana w kontekście globalnym: dochodu narodowego, inwestycji, oszczędności i konsumpcji. Przyczyn bezrobocia zwolennicy Keynes'a upatrują w zbyt małych wydatkach konsumpcyjnych i inwestycyjnych. W przeciwieństwie do szkoły klasycznej zwraca się uwagę na konieczność prowadzenia aktywnej polityki państwa w sferze zatrudnienia (np. promowanie inwestycji, obniżanie stopy procentowej, zwiększanie eksportu], eliminując jednocześnie samoregulacyjne możliwości mechanizmu rynkowego. Powyższe założenia w konsekwencji prowadzą do wniosku, że wielkość zatrudnienia zależy od wielkości dochodu narodowego. W ten sposób odwrócone zostaje prawo Say’a i dowodzi się, że popyt na wyroby i usługi tworzy odpowiednią ich podaż, a w konsekwencji określa stan i funkcjonowanie rynku pracy. Podstawowy problem stanowi fakt, że nie wszystkie wydatki gospodarstw domowych w formie zapłaty za

Opracował: prof WSNHiD dr hab. Paweł Churski