FIZJOLOGIA UKA
ADU
WYDALNICZEGO
UKA
AD WYDALNICZY
FIZJOLOGIA NEFRONU
Miąższ nerki zajmuje się aktywną eliminacją z osocza końcowych produktów
przemiany materii i substancji toksycznych
Odbywa się to głównie za pomocą trzech
mechanizmów tkankowych:
1. FILTRACJI
2. RESORPCJI zwrotnej
3. SEKRECJI (wydzielanie)
UKA
AD WYDALNICZY
FILTRACJA
Filtracja odbywa się w kłębuszkach nerkowych
W obrębie naczyń włosowatych jest wysokie ciśnienie krwi, co ułatwia przechodzenie
znacznej części płynnej zawartości naczyń do jamy torebki kłębuszka
Kłębuszek nerkowy
W przefiltrowanej frakcji osocza znajdują się:
�� cukry proste
�� aminokwasy
�� mocznik
�� kwas moczowy
�� kreatynina
�� fosforany nieorganiczne
�� inne elektrolity
�� niewielka ilość białka
Objętość przesączanego osocza - 130 ml/min
Powstały w jamie torebki
kłębuszka przesącz nazywany jest
Kanalik I rzędu
MOCZEM PIERWOTNYM
UKA
AD WYDALNICZY
FILTRACJA
Najsilniejszymi czynnikami przeciwdziałającymi filtracji są:
ż� ciśnienie onkotyczne w naczyniach
ż� ciśnienie płynu wewnątrzoterbkowego
Ciśnienie hydrostatyczne w
naczyniach
Ciśnienie onkotyczne
Ciśnienie onkotyczne
Ciśnienie filtracji = 50 mmHg  15 mmHg  25 mmHg = 10 mmHg
UKA
AD WYDALNICZY
RESORPCJA ZWROTNA
Resorpcja zwrotna składników moczu pierwotnego rozpoczyna się natychmiast po
przejściu do kanalika krętego I rzędu
Kłębuszek nerkowy
W dalszych częściach nefronu resorpcja
ma charakter wybiórczy i jest regulowana
Kanalik I rzędu
wpływami hormonów
Resorpcji tutaj ulegają:
Pętla nefronu
�� glukoza (całkowicie)
�� woda (85%)
Aktywna resorpcja chlorków pod
�� większość NaCl
wpływem aldosteronu
Ponadto resorpcji aktywnej ulegają:
Skutkiem resorpcji jest
�� białka
hipotoniczność zawartości
�� aminokwasy
kanalików pętli nefronu przy
Kanalik II rzędu
�� witaminy
przepływie do kanalików II
rzędu
UKA
AD WYDALNICZY
RESORPCJA ZWROTNA
Płyn opuszczający kanalik I  rzędu jest izotoniczny
UKA
AD WYDALNICZY
P
TLA HENLEGO
Przepuszczalność wody:
�� część zstępująca  przepuszczalna
�� część wstępująca  NIEprzepuszczalna
Przepuszczalność Na+ :
�� część zstępująca  NIEprzepuszczalna
�� część wstępująca  przepuszczalna
Przepuszczalne
Nieprzepuszczalne
dla H2O pod wpływem
Przepuszczalne dla H2O
dla H2O
wazopresyny (ADH)
UKA
AD WYDALNICZY
MECHANIZM PRZECIWPR
DOWY
Izotoniczny płyn opuszczający kanalik I  rzędu staje się hiperosmotyczny w miarę
przemieszczania się w ramieniu zstępującym pętli Henlego
Aktywny transport jonów Na+ z wnętrza ramienia wstępującego pętli do tkanki śródmiąższowej
powoduje, że wraz ze wzrostem stężenia jonów Na+ w tkance śródmiąższowej wzrasta w tym
miejscu ciśnienie osmotyczne, które wywołuje przechodzenie wody z ramienia zstępującego pętli.
Procesy wywędrowania jonów Na+ z ramienia wstępującego oraz wody z ramienia
zstępującego powodują stałe zagęszczanie moczu moczu w ramieniu zstępującym i
rozcieńczanie w ramieniu wstępującym  powstaje gradient stężenia
UKA
AD WYDALNICZY
SEKRECJA
Część związków wydalanych z moczem dostaje się do kanalików w wyniku wydzielania
przez komórki kanalików nerkowych
Wydzielane związki dyfundują z naczyń włosowatych do tkanki śródmiąższowej i na
skutek aktywnego transportu są wychwytywane przez komórki i przenoszone do
wnętrza kanalików
Jony ulegające sekrecji:
Sekrecja w kanalikach II rzędu służy utrzymaniu
równowagi kwasowo-zasadowej
�� H+
(kanalik II rzędu działa jako wymiennik jonowy)
�� NH4+
�� K+
ż� Jony Na+ są zastępowane przez jony NH4+ (jony
NH4+ wiążą jony Cl i są wydalane w postaci NH4Cl)
ż� Natomiast jony Na+ ulegają resorpcji zwrotnej po
połączeniu z jonami HCO3
Nerki wytwarzają i wydzielają do moczu jony H+ i
NH3 , odtwarzając jednocześnie HCO3 i
odprowadzając je do osocza
UKA
AD WYDALNICZY
FIZJOLOGIA NEFRONU