Wyznaczanie wspczynnika zaamania wiata refraktometrem Abbego
I Tabela pomiarw :
Stenie roztworu c% |
Wspczynnik zaamania n |
Wspczynnik zaamania n |
H2O |
1.337 |
1.340 |
10% |
1.347 |
1.347 |
20% |
1.358 |
1.358 |
30% |
1.367 |
1.367 |
40% |
1.380 |
1.380 |
50% |
1.391 |
1.390 |
60% |
1.404 |
1.403 |
70% |
1.418 |
1.417 |
80% |
1.429 |
1.429 |
x |
1.364 |
1.365 |
y |
1.455 |
1.455 |
II Opis wiczenia:
W wiczeniu korzystalimy z refraktometru Abbego, czyli przyrzdu sucego do wyznaczania wspczynnika zaamania wiata w danej cieczy.Dziaanie refraktometru oparte jest na wykorzystaniu zjawiska cakowitego wewntrznego odbicia.
wiczenie polegao na odczytaniu wspczynnikw zaamania wiata dla roztworw o znanych steniach, a nastpnie na okreleniu stenia dwch nieznanych roztworw x i y.
Dla wszystkich tych roztworw wykonalimy po dwa odczyty (dwie serie odczytw) aby oszacowa bd pomiaru.
II Obliczenia :
W wiczeniu naley wyznaczy stenie dwch roztworw o znanych wspczynnikach zaamania wiata na podstawie znanych i odczytanych wartoci ste i wspczynnikw zaamania dziewiciu roztworw gliceryny.
Do oblicze wykorzystam metod najmniejszych kwadratw, co daje mi nastpujcy ukad rwna :
gdzie n to liczba pomiarw = 9. Do rozwizania tego ukadu wykorzystam wartoci x i y
wg tabelki:
x |
0 |
10 |
20 |
30 |
40 |
50 |
60 |
70 |
80 |
y |
1.337 |
1.347 |
1.358 |
1.367 |
1.380 |
1.391 |
1.404 |
1.418 |
1.429 |
xiyi |
0 |
13.47 |
27.17 |
41.01 |
55.2 |
69.55 |
84.24 |
99.26 |
114.32 |
Po podstawieniu i obliczeniu sum otrzymujemy :
Z rwnania drugiego obliczam b i podstawiam do rwnania pierwszego :
Po rozwizaniu ukadu rwna otrzymuj ostatecznie warto a i b :
Czyli wykresem ilustrujcym wykonane wiczenie bdzie wykres funkcji :
y = 0.0012 x + 1.333
Tak wic wartoci wspczynnikw dla poszczeglnych ste przyjm wartoci:
x [%] |
0 |
10 |
20 |
30 |
40 |
50 |
60 |
70 |
80 |
90 |
100 |
y |
1.333 |
1.345 |
1.357 |
1.369 |
1.381 |
1.393 |
1.405 |
1.417 |
1.429 |
1.441 |
1.453 |
Z wykresu tej funkcji moemy odczyta warto stenia roztworw nieznanych,
dla x : c = 26 5 %
dla y : c = 100 5 %
IV Obliczenie i dyskusja bdw :
Bd stenia roztworu c = 5%
Dokadno pomiaru = 1 dziaka = 0.001 jednostki
Bd pomiaru n = 0.003 jednostki
Na warto pomiaru wpyny ewentualne niedokadnoci przy kadorazowym czyszczeniu przyrzdu po odczytaniu wartoci wspczynnika zaamania badanego roztworu, bd ste roztworw przyjmowanych przez nas za wzorcowe, oraz mieszanie si roztworw o rnych steniach przy ich nakadaniu, co uwidocznio si podczas pierwszego pomiaru drugiej serii dla wody destylowanej, dla ktrej odczytana warto wspczynnika zaamania wiata bya o 3 jednostki wiksza od wartoci z pierwszego odczytu dla wody przy dokadnoci pomiaru 1 jednostka.
V Wnioski :
Celem wiczenia byo wyznaczenie stenia dwch roztworw o odczytanych wartociach wspczynnika zaamania wiata. Podstaw do wyznaczenia tych ste stanowiy pomiary wspczynnika zaamania dla roztworw o znanych steniach, z ktrych po przeksztaceniu ich w wykres odczytaem wartoci ste szukanych.
Wykres sporzdziem metod najmniejszych kwadratw, ktra pozwolia mi wyznaczy rwnanie prostej opisujcej zaleno wspczynnika zaamania wiata od stenia roztworu dla badanych roztworw gliceryny.
Przyjty bd ste wynosi 5% , natomiast bd wspczynnika zaamania wiata 3 jednostki - na podstawie rnicy wartoci odczytanych i obliczonych z rwnania opisujcego badan zaleno.