Wyznaczanie wsp�czynnika zaamania wiata refraktometrem Abbego
I Tabela pomiar�w :
Stenie roztworu c% |
Wsp�czynnik zaamania n |
Wsp�czynnik zaamania n |
H2O |
1.337 |
1.340 |
10% |
1.347 |
1.347 |
20% |
1.358 |
1.358 |
30% |
1.367 |
1.367 |
40% |
1.380 |
1.380 |
50% |
1.391 |
1.390 |
60% |
1.404 |
1.403 |
70% |
1.418 |
1.417 |
80% |
1.429 |
1.429 |
x |
1.364 |
1.365 |
y |
1.455 |
1.455 |
II Opis wiczenia:
W wiczeniu korzystalimy z refraktometru Abbego, czyli przyrzdu sucego do wyznaczania wsp�czynnika zaamania wiata w danej cieczy.Dziaanie refraktometru oparte jest na wykorzystaniu zjawiska cakowitego wewntrznego odbicia.
wiczenie polegao na odczytaniu wsp�czynnik�w zaamania wiata dla roztwor�w o znanych steniach, a nastpnie na okreleniu stenia dw�ch nieznanych roztwor�w x i y.
Dla wszystkich tych roztwor�w wykonalimy po dwa odczyty (dwie serie odczyt�w) aby oszacowa bd pomiaru.
II Obliczenia :
W wiczeniu naley wyznaczy stenie dw�ch roztwor�w o znanych wsp�czynnikach zaamania wiata na podstawie znanych i odczytanych wartoci ste i wsp�czynnik�w zaamania dziewiciu roztwor�w gliceryny.
Do oblicze wykorzystam metod najmniejszych kwadrat�w, co daje mi nastpujcy ukad r�wna :
gdzie n to liczba pomiar�w = 9. Do rozwizania tego ukadu wykorzystam wartoci x i y
wg tabelki:
x |
0 |
10 |
20 |
30 |
40 |
50 |
60 |
70 |
80 |
y |
1.337 |
1.347 |
1.358 |
1.367 |
1.380 |
1.391 |
1.404 |
1.418 |
1.429 |
xiyi |
0 |
13.47 |
27.17 |
41.01 |
55.2 |
69.55 |
84.24 |
99.26 |
114.32 |
Po podstawieniu i obliczeniu sum otrzymujemy :
Z r�wnania drugiego obliczam b i podstawiam do r�wnania pierwszego :
Po rozwizaniu ukadu r�wna otrzymuj ostatecznie warto a i b :
Czyli wykresem ilustrujcym wykonane wiczenie bdzie wykres funkcji :
y = 0.0012 x + 1.333
Tak wic wartoci wsp�czynnik�w dla poszczeg�lnych ste przyjm wartoci:
x [%] |
0 |
10 |
20 |
30 |
40 |
50 |
60 |
70 |
80 |
90 |
100 |
y |
1.333 |
1.345 |
1.357 |
1.369 |
1.381 |
1.393 |
1.405 |
1.417 |
1.429 |
1.441 |
1.453 |
Z wykresu tej funkcji moemy odczyta warto stenia roztwor�w nieznanych,
dla x : c = 26 � 5 %
dla y : c = 100 � 5 %
IV Obliczenie i dyskusja bd�w :
Bd stenia roztworu c = 5%
Dokadno pomiaru = 1 dziaka = 0.001 jednostki
Bd pomiaru n = 0.003 jednostki
Na warto pomiaru wpyny ewentualne niedokadnoci przy kadorazowym czyszczeniu przyrzdu po odczytaniu wartoci wsp�czynnika zaamania badanego roztworu, bd ste roztwor�w przyjmowanych przez nas za wzorcowe, oraz mieszanie si roztwor�w o r�nych steniach przy ich nakadaniu, co uwidocznio si podczas pierwszego pomiaru drugiej serii dla wody destylowanej, dla kt�rej odczytana warto wsp�czynnika zaamania wiata bya o 3 jednostki wiksza od wartoci z pierwszego odczytu dla wody przy dokadnoci pomiaru 1 jednostka.
V Wnioski :
Celem wiczenia byo wyznaczenie stenia dw�ch roztwor�w o odczytanych wartociach wsp�czynnika zaamania wiata. Podstaw do wyznaczenia tych ste stanowiy pomiary wsp�czynnika zaamania dla roztwor�w o znanych steniach, z kt�rych po przeksztaceniu ich w wykres odczytaem wartoci ste szukanych.
Wykres sporzdziem metod najmniejszych kwadrat�w, kt�ra pozwolia mi wyznaczy r�wnanie prostej opisujcej zaleno wsp�czynnika zaamania wiata od stenia roztworu dla badanych roztwor�w gliceryny.
Przyjty bd ste wynosi � 5% , natomiast bd wsp�czynnika zaamania wiata 3 jednostki - na podstawie r�nicy wartoci odczytanych i obliczonych z r�wnania opisujcego badan zaleno.