Podstawy turystyki VII

STRUKTURA WYDATKÓW TURYSTYCZNYCH

Efektywny popyt turystyczny może być określony poprzez wielkość wydatków jakie ponoszą podróżujący po miejscach czasowego pobytu (recepcji turystycznej) jest to najczęściej wskaźnik dodatkowy, uzupełniający informację o ruchu turystycznym. Z pkt. widzenia ekonomi niezwykle ważnym celem każdego obszaru turystycznego jest przede wszystkim zwiększenie wpływów pieniężnych do budżetu poprzez napływ dewiz.

To tez wielkość ruchu turystycznego może być jednym czynnikiem decydującym o wielkości wpływów. Jeśli jednak rosnącemu ruchowi przyjazdów turystycznych nie towarzyszy wzrost wpływów to stanowi to sygnał, iż popełniono jakieś błędy w prowadzonej polityce turystycznej.

O wielkości wydatków turystów jak również o wielkości wpływów finansowych do budżetu decydują następujące czynniki:

1. wielkość ruchu turystycznego (rozmiary)

2. struktura ruchu uwzględniająca podział na turystów i wycieczkowiczów

3. przeciętny czas pobytu turystów

4. stopień zamożności turystów przebywających w danej miejscowości

5. średnia dzienna kwota wydatków

Wydatki na turystykę to wydatki konsumpcyjne ponoszone przez odwiedzających w czasie ich podróży oraz pobytu w miejscu docelowym. Pojęcie to obejmuje wiele pozycji począwszy od zakupu dóbr i usług konsumpcyjnych, a kończąc na pamiątkach, prezentach dla członków rodziny.

Z punktu widzenia miejsca dokonywania wydatków można je podzielić na 3 grupy:

1. wydatki poprzedzające podróż

2. wydatki podczas podróży

3. wydatki związane z podróżą poniesione po powrocie z niej

Strukturę wydatków turystów można rozpatrzyć z punktu widzenia rzeczowego tworzą wydatki na:

1. transport

2. nocleg

3. wyżywienie

4. pozostałe usługi

Kwoty wydatkowane w ramach pozycji od 1-3 są wydatkami niezbędnymi i muszą być dokonywane i podporządkowanej mu podaży.

Jeśli do danej miejscowości turystycznej przyjeżdżają turyści z regionów o wysokim poziomie rozwoju gospodarczego oferowany poziom produktów i cen może być odpowiednio wysoki.

WTO proponuje dzielić wydatki na:

1. podróże zorganizowane

2. noclegi

3. wyżywienie

4. transport

5. rekreacja, kultura, sport

6. zakupy

7. inne pozostałe

Ekonomiczne funkcje turystyki:

Turystyka spełnia wiele funkcji w życiu społeczno- gospodarczym jest zatem ważnym elementem społecznym, edukacyjnym, ekologicznym, (w pozytywnym i negatywnym znaczeniu) czy politycznym pełni ona różne funkcje z punktu widzenia całego państwa jak również wybranych regionów czy miejsc turystycznych. Przyjazdy turystów wywołują skutki gospodarcze nie tylko w regionach turystycznych ale w całym kraju mogą mieć one wpływ zarówno pozytywny jak i negatywny.

Konsumpcja turystyczna jest zjawiskiem rozłożonym w czasie i przestrzeni okładających się z etapów.

Przestrzenny charakter konsumpcji turystycznej powoduje, iż do efektów zewnętrznych badanego zjawiska dołącza się transport, który sam w sobie jest czynnikiem pobudzającym gospodarkę regionów zarówno wysyłających jak i przyjmujących.

Realizacje konsumpcji w czasie od momentu podjęcia decyzji po wyjeździe do faktycznego korzystania (konsumpcji w miejscowości turystycznej pozwala wyodrębnić kilka jej etapów:

Etap I - przygotowanie

Etap II - podróż (tam)

Etap III - pobyt

Etap IV - podróż (z powrotem)

Etap V - podsumowanie

Etap I występuje w miejscu stałego zamieszkania potencjalnego turysty jest to etap który na ogół pomijano przy charakterystyce ekonomicznych funkcji turystyki a który jest ważny. Ekonomiczne skutki wyjazdów turystycznych mogą bowiem i powinny pobudzać gospodarczo regiony wysyłające.

Etap II i IV wiążą się z funkcjami gospodarczymi transportu

Etap III może być utożsamiany z tradycyjnie pojmowanymi pozytywnymi funkcjami rozwoju turystyki w regionach recepcyjnych.

Etap V to ocena wyjazdu turystycznego i podjęcie decyzji co do utrwalenia konsumpcji turystycznej czy też rezygnacji z niej w okresach następnych

We wszystkich tych etapach można wyodrębnić fazę inwestycyjną i eksploatacyjną. Każda z nich różni się pod względem skutków ekonomicznych analizowanych w krótkim i długim okresie czasu.

Ekonomiczne znaczenie turystyki w miejscu stałego zamieszkania. Planowane podróże turystyczne wywołują istotne skutki co do zachowań potencjalnych turysty w jego miejscu zamieszkania:

1. zmiany w strukturze dotychczasowej konsumpcji i wynikające z planowanej podróży celem wygospodarowania środków pieniężnych bądź uruchomienie oszczędności (rezerw) albo podjęcie dodatkowej pracy

2. powstanie zapotrzebowania (popytu) na artykuły, produkty związane z planowaną podróżą (sprzęt turystyczny i inne)

3. na skutek realizacji dwóch powyższych zmian nastąpi pobudzenie inwestycji lub zwiększenie produkcji w/w produktów z wszelkimi tego skutkami ekonomiczno- społecznymi (wzrost zatrudnienia, podatki itp..)

4. rozwój instytucji (produktów) ułatwiających podróżowanie (np. pojawiają się nowe zawody wobec wzrastających potrzeb rynku turystycznego)

5. zróżnicowanie produktów (oferty rynku) poprzez przywóz towarów z miejsca czasowego pobytu turystycznego co jest korzystne bezpośrednio dla konsumenta turysty

6. wydatkowanie środków pieniężnych w miejscu zamieszkania, które mogłyby zostać przeznaczone na zakup produktu turystycznego w miejscu recepcji turystycznej

Etap V jest kumulowaniem popytu turystycznego. Planowanie kolejnej podróży intensyfikuje procesy pobudzania wzrostu gospodarczego jednak pod warunkiem pozytywnych wrażeń pozostających po konsumpcji ostatniego produktu turystycznego. Innym elementem wzmagającym rozwój społeczno- gospodarczy obszaru jest transport.

Właściwa infrastruktura transportowa przyczynia się do intensyfikacji procesów gospodarczych poprzez:

1. zwiększenie zatrudnienia przy rozbudowie bądź modernizacji infrastruktury transportowej

2. zwiększeniu zatrudnienia w obsłudze ruchu turystycznego

3. zwiększenie wpływów, zaświadczenie usług transportowych

4. rozwój społeczno - gospodarczy innych sektorów w związku z rozwojem infrastruktury transportowej metalurgia, włókiennictwo, budownictwo)

Rozwój infrastruktury transportowej jest procesem bardzo kapitałochłonnym. Popyt turystyczny jest zaś zjawiskiem sezonowym. Pełna zdolność przewozowa wykorzystywana jest w krótkim okresie czasu co wpływa na jej rentowność.

Dlatego też rozwój tej infrastruktury dla potrzeb turystyki powinien być skoordynowany z ogólną infrastrukturą służącą całej gospodarce i wykorzystywaną w ciągu całego roku.

Znaczenie turystyki w miejscu czasowego pobytu:

Funkcje turystyki kojarzono najczęściej z fazą konsumpcji turystycznej co jest nie do końca prawdą ale ma uzasadnienie historyczne.

Przyjazdy turystów najczęściej o wyższym poziomie dochodów w stosunku do ludności regionu turystycznego kojarzono z napływem przywożonych przez nich środków pieniężnych co szczególnie było widoczne w przypadku zagranicznego ruchu przyjazdowego.

Spojrzenie takie jest zgodne z rzeczywistością bowiem z przyjazdem turystów wiążą się transfery środków pieniężnych z państw wysyłających ale trzeba podkreślić że turystyka spełnia w miejscu czasowego pobytu wiele innych funkcji i tak np. należy do nich aktywizacji zawodowa lokalnych społeczności wyrażona poprzez wzrost zatrudnienia oraz zróżnicowania zawodów tzw. dywersyfikacja zawodowa.

Przyjazdy turystów wymuszają tworzenie nowych miejsc pracy. Usługowy charakter produktu turystycznego sprawia, że relatywnie niewielkie są możliwości substytucji pracy żywej przez uprzywilejowaną.

Nowe miejsca pracy powstają nie tylko w sektorze turystycznym ale także w sektorach poza turystycznych tj. budownictwo, handel, obsługa ruchu turystycznego, rolnictwo, inne.

Przyjazdy turystów są czynnikiem pobudzającym popyt w regionach recepcyjnych ten zaś stymuluje rozwój podaży, a zatem produkcji. Uruchamia to cały mechanizm pobudzania wzrostu gospodarczego w sposób intensywny. Sprzedaż produktu turystycznego na ogół prowadzi do wzrostu dochodów miejscowej ludności co pobudza popyt i produkcję wszelkich produktów.

Recepcja ruchu turystycznego prowadzi do wzrostu dochodów lokalnych budżetów co wiąże się przede wszystkim z systemem podatkowym. Wreszcie turystyka jest czynnikiem umożliwiającym redystrybucję dochodów co pozwala na wykorzystanie jej w celu aktywizacji regionów słabych gospodarczo.

Ruch turystyczny może się okazać niekorzystny i wówczas należy wskazać zagrożenia jakie mogą pojawić się w regionie turystycznym:

1. wystąpienie presji inflacyjnej (gdy silny wzrost sezonowego popytu nie napotyka odpowiedniej podaży i kiedy gospodarka regionu jest mało elastyczna. Może to spowodować konieczność importu produktów bowiem ich lokalna podaż staje się nie wystarczająca nawet dla stałych mieszkańców)

2. wystąpienie problemów na rynku pracy (bariera ilościowa i jakościowa). Bariera jakościowa może się wiązać z dwoma przypadkowa:

• może być wynikiem braku wykwalifikowanych kadr bądź niektórych ich grup (np. bariera językowa) i likwidacja tego typu problemów polega na poniesieniu nakładów na rozwój szkolnictwa

• mamy doczynienia z poziomem płac (nisko opłacane bez wykształcenia) wystąpi w regionach recepcyjnych które charakteryzują się wysokim współczynnikiem.......... . Wiele miejsc w sektorze turystycznym to miejsca nie wymagające wysokich kwalifikacji a zatem relatywnie nisko opłacane, często poniżej przeciętnego poziomu w konkretnym regionie.

Turystyka jako działalność gospodarcza jest czynnikiem pobudzającym wzrost gospodarczy w regionie turystycznym, ale wówczas gdy zostanie ona wkomponowana w ogólne założenia (strategie) rozwoju gospodarczego tego regionu.

---