WFiIS	1. Dominik Kućma 2. Adam Skorek		Rok 2	Grupa : 2	Zespół: 11
Pracownia Fizyczna 2	Temat: Dozymetria promieniowania gamma				Nr ćw. 96
Data wykonania: 28.02.2007	Data oddania: 07.03.2007	Zwrot do poprawy:	Data oddania:	Data zaliczenia:	OCENA:

1. Pomiar Tła

Tabela 1:pomiar tła

Nr	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Pomiar tła [μSv/h]	0,07	0,12	0,13	0,11	0,14	0,12	0,15	0,16	0,12	0,18

Wartość średnia tła: 0,13 [μSv/h]

2. Pomiar równoważnika mocy dawki dla różnych odległości

Tabela 2: Moc równoważnika dawki dla źródła ¹³⁷Cs [μSv/h]

	równoważnik mocy dawki [μSv/h]					średni równoważnik mocy dawki z uwzględnieniem tła [μSv/h]
odległość [cm]	1	2	3	4	5
0,0	7,92	7,72	8,18	7,84	8,02	7,81	± 0,18
0,5	4,85	5,47	4,93	5,31	5,70	5,12	± 0,36
1,0	5,01	4,35	4,09	4,77	4,69	4,45	± 0,36
1,5	3,86	4,35	4,09	4,77	4,69	4,22	± 0,39
2,0	2,55	2,80	3,23	3,15	2,80	2,78	± 0,28
2,5	2,68	2,80	2,78	2,99	2,33	2,59	± 0,24
3,0	2,40	2,29	2,17	2,36	1,82	2,08	± 0,23
4,0	1,66	1,54	1,44	2,36	1,82	1,63	± 0,36
5,0	1,36	1,17	1,10	1,39	1,23	1,12	± 0,12
6,0	1,03	1,04	0,99	0,80	0,91	0,82	± 0,10
7,0	0,76	0,90	0,80	0,83	0,74	0,68	± 0,06
8,0	0,67	0,62	0,71	0,73	0,64	0,54	± 0,05
9,0	0,63	0,65	0,61	0,51	0,62	0,47	± 0,05
10,0	0,57	0,48	0,57	0,66	0,50	0,43	± 0,07
11,0	0,42	0,36	0,46	0,40	0,37	0,27	± 0,04
12,0	0,50	0,46	0,38	0,35	0,44	0,30	± 0,06
14,0	0,33	0,40	0,36	0,33	0,37	0,23	± 0,03

Niepewność średniej wartości równoważnika mocy dawki wyznaczyliśmy jako niepewność standardową typu A ze wzoru:

Niepewność pomiaru odległości przyjęliśmy ΔR=0.2 cm

3 . Pomiar równoważnika mocy dawki dla różnych grubości absorbenta

Tabela 3: moc dawki dla absorbenta (żelazo), źródła promieniowania 137Cs i odległości 4 cm

	równoważnik mocy dawki po odjęciu tła [μSv/h]
grubość absorbenta [cm]	1	2	3	4	5	średnia wartość
0	1,53	1,41	1,31	2,23	1,69	1,63	± 0,36
0,40	1,17	1,18	1,12	0,98	1,07	1,10	± 0,08
0,62	1,11	1,01	0,87	0,77	1,06	0,96	± 0,14
1,10	0,78	0,83	0,75	0,91	0,83	0,82	± 0,06
1,41	0,91	0,79	0,90	0,92	0,77	0,86	± 0,07
2,00	0,67	0,69	0,79	0,69	0,58	0,68	± 0,07
2,71	0,71	0,52	0,42	0,37	0,48	0,50	± 0,13

Niepewność średniej wartości równoważnika mocy dawki wyznaczyliśmy jako niepewność standardową typu A ze wzoru:

Niepewność pomiaru odległości przyjęliśmy ΔR=0.2 cm

3 . Wyznaczenie współczynnika absorpcji

Współczynnik absorpcji μ wyznaczamy ze wzoru:

lub równoważnego wzoru:

gdzie:

I - wartość D/t wyznaczona dla absorbenta o grubości x

I₀ - wartość D/t wyznaczona bez absorbenta

Na poniższym wykresie przedstawiliśmy zależność logarytmu współczynnika absorpcji od grubości absorbenta. Używając metody regresji liniowej wyznaczamy wartość:

μ=0,12 [cm^-1]

μ/ρ= 0,08 [cm²/g]

gdzie za ρ dla żelaza przyjęliśmy ρ=7,8 [g/cm³]

4. Wnioski

Naturalne tło promieniowania jest niewielkie w porównaniu z wielkościami mierzonymi w ćwiczeniu.

Otrzymana w pierwszym punkcie ćwiczenia zależność równoważnika mocy dawki od odległości od źródła porywa się z przewidywaniami teoretycznymi, na załączonym wykresie widać wyraźną zależność ~x^-2. Dokładność pomiarów jest zadowalająca, mimo iż ćwiczenie zostało wykonane z skróconym wariancie ze względów czasowych i czas odczytu wartości z dozymetru był prawie o połowę krótszy niż zalecany.

W drugiej części ćwiczenia, gdzie badaliśmy wpływ grubości absorbenta obserwujemy spadek wartości równoważnika mocy dawki przy zwiększaniu grubości absorbenta. Jest to wynik którego oczekiwaliśmy. Zastosowanie metody regresji pozwala nam wyznaczyć wartość współczynnika absorpcji i masowego współczynnika absorpcji dla naszego absorbenta. Niestety nie udało nam się dotrzeć do wartości tablicowych dla żelaza, jednak przypuszczamy iż otrzymany przez nas wynik jest poprawny, ponieważ żelazo nie jest tak dobrym absorbentem jak np. ołów więc jego współczynnik powinien być odpowiednio mniejszy i porównując współczynniki innych metali przewidujemy, że rząd wielkości przez nas otrzymany jest racjonalny.

---