Prężność pary
Określenie zależności prężności pary od temperatury.
1. Zadanie do wykonania
Zmierzyć w kilku temperaturach prężności pary zadanej substancji metodą izoteniskopową.
Na podstawie otrzymanych wyników, wyliczyć entalpię parowania badanej cieczy.
2. Aparatura
Do wykonania ćwiczenia przygotowany został zestaw przedstawiony na rysunku:
gdzie:
KD1, KD2, KD3 - krany próżniowe
K1, K2 - kapilary
CH - chłodnica
M - manometr
I - izoteniskop
3. Odczynniki
Do wykonania ćwiczenia przewidziano rozpuszczalniki o czystości cz.d.a., które należy oczyścić dodatkowo przez destylację: heptan (98,5oC); oktan (125,0oC); toluen (110,6oC); alkohol amylowy I i II rz. (129,0oC i 120,0oC)
W nawiasach podano temperatury wrzenia pod ciśnieniem 1 atm.
4. Sposób wykonania ćwiczenia.
Przed rozpoczęciem ćwiczeń należy sprawdzić, czy kran KD1 jest zamknięty, a następnie włączyć pompą próżniową by się rozgrzała.
Równocześnie trzeba nastawić termostat na najniższą temperaturę pomiaru i włączyć go /termometr kontaktowy w termostacie można ustawić jedynie orientacyjnie - temperaturę cieczy można odczytać tylko przy pomocy drugiego termometru - posługując się jego wskazaniami można dopiero ustawić dokładnie termostat./.
Do dokładnie oczyszczonego i suchego izoteniskopu wlać pipetą około 5 cm3 badanej cieczy. Nasmarować prawidłowo szlify w izoteniskopie, nałożyć korek i założyć izoteniskop na chłodnicę.
Gdy już ustali się temperatura cieczy w termostacie kran KD3 ustawić w takim położeniu, by zamknięty był dostęp powietrza /przez kapilarę K2/.
Otworzyć karn KD1 a następnie kran KD2. Po takim nagłym wyciągnięciu próżni ciecz w izoteniskopie zaczyna wrzeć, a część jej jest przerzucona wyżej.
Zamknąć kran KD2 i przez kilkanaście sekund wyciągać próżnię przez kapilarę K1, po czym zamknąć kran KD1. Ostrożnie otwierając kran KD3 powoli dopuszczać powietrze przez kapilarę K2 utrzymując słup cieczy wewnątrz U-rurki izoteniskopu. Poziom cieczy w obu częściach rurki musi być jednakowy.
W razie potrzeby otworzyć kran KD1 /KD2 zamknięty/ i ostrożnie operując kranem wyciągnąć nadmiar wpuszczonego powietrza. Nie wolno jednak dopuścić do tego by do głównej części izoteniskopu dostało przez U-rurkę się powietrze.
Gdyby tak się stało, należy ponownie odparować układ cieczy: krany KD1 i KD2 otwarte. Gdy poziom cieczy w U-rurce izoteniskopu ustali się i nie będzie ulegał zmianie w ciągu pół minuty - odczytać ciśnienie na manometrze.
Następnie odgazować układ i powtórzyć pomiar. Czynności te powtarzać dotąd, dopóki nie otrzyma się co najmniej dwóch kolejnych wyników nie różniących się bardziej niż o 5 %.
W analogiczny sposób wykonać pomiary w wyższych temperaturach.
W razie potrzeby uzupełnić ciecz w izoteniskopie.
Przed ściągnięciem izoteniskopu układ należy zapowietrzyć poprzez kapilarę K2 odpowiednio ustawiając kran KD3.
5. Opracowanie wyników.
Wyniki pomiarów należy nanieść na wykresy
p = f (T) oraz ln p = f (1/T).
W sprawozdaniach cząstkowych należy wyliczyć ΔH parowania posługując się wykresem drugim.
W sprawozdaniu końcowym należy wyliczyć ΔH przy pomocy regresji prostoliniowej, obliczanie wartości testu Studenta i obszaru ufności dla ΔH.