POLITECHNIKA RADOMSKA im. Kazimierza Pułaskiego WYDZIAŁ TRANSPORTU		LABORATORIUM MIERNICTWA				Data:
Wykonali:		Grupa:		Zespół:		Rok akademicki: 1997 / 1998
Temat:	OCENA BŁĘDÓW POMIARU POŚREDNIEGO			Nr ćwiczenia:		Ocena i podpis prowadzącego:

I. Cel ćwiczenia:

Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z metodyką wykonywania pomiarów wartości wielkości, których zmienność w czasie jest pomijalnie mała. Metodyka obejmuje kryteria wyboru środków i warunków pomiaru oraz ocenę dokładności pojedynczego pomiaru pośredniego.

II. Układy pomiarowe:

1. Pomiar modułu impedancji

Rys. Układ przeznaczony do pomiaru modułu impedancji:

At - autotransformator; V, A - miernik uniwersalny UM - 3B; Z - badany element rezystancyjno - reaktancyjny; Hz - częstotliwościomierz.

	Zakres	Klasa	Wskazanie
Amperomierz	0.6 [A]	1.5	0.388 [A]	Z=(34.79±1.39) [Ω]
Woltomierz	15 [V]	1.5	13.5 [V]	δZ=3.99 [%]

przy czym:

K_V - wartość graniczna błędu podstawowego równa liczbowo klasie woltomierza,

K_A - wartość graniczna błędu podstawowego równa liczbowo klasie amperomierza,

Z_V - zakres woltomierza,

Z_A - zakres amperomierza.

2. Pomiar rezystancji R metodą techniczną:

Rys. Układ przeznaczony do pomiaru rezystancji metodą techniczną:

ZS - zasilacz sieciowy typ ZT-980-1; A, V, Z - jak na poprzednim rysunku.

	Zakres	Klasa	Wskazanie
Amperomierz	0.6 [A]	1	0.620 [A]	R = (15.63 ± 0.4) [Ω]
Woltomierz	15 [V]	1	10 [V]	δRt = 2.47 [%]

Rezystancja wewnętrzna amperomierza R_A = 0.5 [Ω].

3.Pomiar rezystancji R przy pomocy watomierza:

Rys. Układ przeznaczony do pomiaru rezystancji przy użyciu watomierza:

At - autotransformator; V, A -mierniki uniwersalne UM - 3B; W - watomierz;

P_K - przełącznik; Z - badany element.

		Zakres	Klasa	Wskazanie
poz.a	Amperomierz	0.6 [A]	1.5	0.480 [A]	R =(11.07±0.74) [Ω]
	Watomierz	3.75 [W]	1.5	3.025 [W]	δRW = 5.61 [%]
poz. b	Watomierz	3.75 [W]	1.5	0.475 [W]

4.Pomiar rezystancji metodą bezpośrednią:

Zakres	Klasa	Wskazanie
100 [Ω]	2.5	10.08 [Ω]	R=(10,08±2.5) [Ω] δRW= 24.8 [%]

III. Zestawienie i porównanie wyników pomiarów:

Metoda	Z	δZ	R	δR	L	ΔL	δL
pomiaru	[Ω]	[%]	[Ω]	[%]	[mH]	[mH]	[%]
techniczna	34.79	3.99	15.63	2.47	98.93	±5.56	5.6236
z watomierzem	34.79	3.99	11.07	5.61	104.98	±5.32	5.0715
bezpośrednia	34.79	3.99	10.08	24.8	105.99	±7.03	6.6284

IV. Wnioski:

Celem pomiaru jest otrzymanie wartości wielkości mierzonej. Interpretując wyniki pomiaru, musimy mieć jednak świadomość popełnianego błędu, wynikającego z niedokładności posiadanych przyrządów pomiarowych. Znając klasy przyrządów użytych przy pomiarze, możemy oszacować błąd względny i bezwzględny pomiaru, nawet, jeżeli pomiar nie był bezpośredni.

Naszym zadaniem była ocena błędów występujących przy pomiarze indukcyjności, a także wybór metody pomiaru. Zauważyliśmy, że:

- błędy bezwzględny i względny są wprost proporcjonalne do klasy dokładności posiadanych przyrządów pomiarowych, co wynika także ze wzorów;

-błędy te są tym mniejsze, im lepiej dobierzemy zakres pomiarowy przyrządu (odczyt należy wykonywać powyżej 2/3 skali);

- najszybsze wyniki otrzymuje się w metodzie bezpośredniej, jeżeli do tego dysponujemy przyrządem o wysokiej klasie dokładności, mamy także najmniejsze błędy; do pomiaru bezpośredniego użyliśmy mostka RLC, o niejednoznacznej klasie dokładności. Do obliczeń użyliśmy klasy 2.5 podanej na wskaźniku zera mostka, uważamy jednak, że tego typu przyrządy mają dużo lepsze parametry;

- w naszym przypadku najmniejszym błędem obarczony był pomiar z użyciem watomierza, jednakże uznaliśmy tą metodę za najbardziej uciążliwą (duża ilość przyrządów pomiarowych).

2

1

---