2010-08-19 psz.pl - Siły zbrojne Izraela
Siły zbrojne Izraela
Lubię to! Liczba osób, które to lubią: 3.
Mariusz Piskur
23.06.2010.
 Izrael nie może pozwolić sobie na przegranie wojny , to pierwszy, najważniejszy zapis izraelskiej
doktrynie obronnej. To zdanie najlepiej oddaje sens izraelskiej polityki bezpieczeństwa. Determinuje
ono politykę zagraniczna Tel Awiwu. Najbardziej widocznym jej skutkiem jest posiadanie przez Izrael
jednej z najbardziej doświadczonych armii świata i niewątpliwie najsilniejszej w regionie.
REKLAMA
Izrael  państwo, które nie może przegrać żadnej wojny
Położenie Izraela determinuje jego politykę bezpieczeństwa, a więc i kształtuje jego doktrynę obronną. Państwo
Izrael dysponuje niewielką, ale silną armią. To, co odróżnia ją od armii państw sąsiednich, to wysoka jakość
szkolenia i wyposażenie w sprzęt zaawansowany technologicznie. Kolejną cechą jest bardzo sprawny system
mobilizacyjny, który pozwala rozwinąć stosunkowo niewielką armię w ogromne siły w ciągu od 48 do 72 godzin.
Struktura, wyposażenie, strategii armii są pochodną niezwykle trudnej sytuacji geopolitycznej Izraela.
Izrael otoczony jest przez nieprzyjaznych, a nawet wrogich sąsiadów. Stoczył z nimi wiele wojen. Efektem tego jest
niewątpliwie jedna z najbardziej doświadczonych armii świata. Od początku swej państwowości przeprowadziła ona
kilkanaście operacji zbrojnych. W 1948 była to wojna o niepodległość, w 1956 konflikt sueski, kolejne wojny w 1967
i 1973, również operację w Libanie od 1982, bombardowanie ośrodków jądrowych w irackim Osiraku (1984) i w
Syrii (w 2007). Co więcej brała udział w drugiej wojnie libańskiej w 2006 i operacji Płynny Ołów  (przełom 2008 i
2009). Żadnej z tych wojen armia Izraela nie przegrała, a o remisie możemy mówić tylko w dwóch ostatnich
przypadkach.
Potencjał ludnościowy państw ościennych wielokrotnie przeważa nad izraelskim  Izraelczycy nadrabiają tą
asymetrię lepszym wyszkoleniem, lepszym sprzętem, a także bronią jądrową, do której izraelski rząd oficjalnie
nigdy się nie przyznał.
Doktryna obronna
Izraelska armia musi być wystarczająco silna, aby zwyciężyć w konflikcie zbrojnym. Z uwagi na brak głębi
strategicznej  porażka militarna oznaczyła by upadek Izraela. Izraelczycy przywiązują olbrzymią uwagę do sił
zbrojnych. Przekłada się to na wydatki wojskowe.
Izrael wydaje rocznie na obronę około 12 miliardów dolarów. stanowi to pomiędzy 9 a 10 proc. PKB. Klasyfikuje to
Izrael na 16. miejscu na świecie, zaraz po Hiszpanii i przed Turcją. Stosunek wydatków wojskowych do dochodu
narodowego jest tradycyjnie wysoki w Izraelu i jest jednym z najwyższych. Dodatkowo znacznego wsparcia  kilku
miliardów dolarów rocznie  udzielają Stany Zjednoczone. Wysokie wydatki wynikają z postrzegania swojego
środowiska międzynarodowego i założeń doktryny obronnej.
Izraelską politykę bezpieczeństwa tworzy kilka podstawowych założeń. Pierwszym, najważniejszym jest -
defensywie na poziomie strategicznym, jednak podkreślone jest znaczenie ofensywy na poziomie taktycznym.
Izraelczycy uwypuklają znaczenie środków dyplomatycznych w rozwiązywaniu sporu nad siłowymi. Jednak nie
zawahają się przed użyciem siły jeżeli nastąpi zagrożenie dla bezpieczeństwa Izraela. Armia ma uderzać szybko i
zdecydowanie, w krótkim czasie osiągać ma wyznaczone uprzednio cele wojenne. Do jej zadań należy również
zwalczanie terroryzmu. Dobrze wyposażona i sprawna armia jest ważnym komponentem izraelskiej polityki
odstraszania.
Pobór
Służba wojskowa jest obowiązkowa. Każdy Żyd, który ukończył 18 lat jest zobligowany do odbycia służby.
Poborowymi są także Druzowie. Obowiązkowa służba wojskowa nie dotyczy ortodoksyjnych Żydów, a także
muzułmańskich i chrześcijańskich Arabów, którzy są obywatelami Izraela. Arabowie mogą oni służyć w armii, ale
jako ochotnicy. Przykładem może być jednostka złożona głownie z Beduinów, której celem jest zwiad.
Mężczyz
ni służą w wojsku 3 lata. Charakterystyczne jest, że również kobiety uczestniczą w poborze. Ich służba jest
krótsza, wynosi  zaledwie 21 miesięcy. Pobór odbywa się zwykle po egzaminach na studia  na poborowego, czeka
więc indeks uczelni, który otrzymuje po zakończeniu służby. Do 51 roku życia Izraelczyk jest w rezerwie  kobiety
10 lat krócej. Rezerwista co roku odbywa około miesięczne szkolenie.
Ważne jest, że około 90 proc. poborowych idzie do wojska. Jednak już wśród kobiet odsetek zwolnień dochodzi do
połowy. Ze służby jest zwolniona kobieta, która jest zamężna, bądz
której wyznawana wiara nie pozwala być nosić
broni. Zwolnione z poboru są również imigrantki w wieku powyżej 19 lat. Mężczyz
ni imigranci, którzy są starsi niż 24
lata  zobowiązani są do odbycia półrocznej służby.
Kobiety są wcielane to tzw. Kobiecych Korpusów Armii. Są to jednostki tyłowe, nie biorące udziału w bezpośredniej
www.psz.pl/index2.php?option=com_c& 1/3
2010-08-19 psz.pl - Siły zbrojne Izraela
walce. Kobiety zajmują stanowiska instruktorów, kontrolerów lotu, radiooperatorem czy pielęgniarek lub kierowców.
W linii mogą walczyć wyłącznie ochotniczki. Dodatkowo funkcjonuje służba zastępcza  czyli pomoc w szpitalach,
domach opieki itp.
Struktura dowodzenia
Siły lądowe, powietrzne i morskie działają pod zjednoczonym dowództwem. Szefem sztabu jest wojskowy
wyznaczany przez gabinet ministrów. Jego kandydaturę przedstawia premier wraz z ministrem obrony. Jego
kadencja trwa 3 lata, z możliwością przedłużenia o rok  co jest stałą praktyką. Ma rangę generała pułkownika.
Izrael posiadana stosunkowo niewielką armię. Jest zaawansowana technicznie i dobrze wyszkolona. Należy
podkreślić, że posiada ona możliwość bardzo szybkiej mobilizacji. Armia licząca w okresie pokoju 176 tysięcy
żołnierzy jest w stanie (rezerwy - 445 tysięcy) rozwinąć siłę ponad 630 tysięcy ludzi. Sformowani są oni w 16
dywizji (76 brygad).
Siły zbrojne, armia lądowa -Zro'a HaYabasha
Izraelskie siły lądowe są jednymi z najlepiej wyposażonymi na świecie. Park maszynowy jest imponujący  w 2008
roku w jego skład wchodziło 3 650 czołgów, ponad 10 tysięcy transporterów opancerzonych, około 400 maszyn
zwiadu. Artyleria składa się z ponad 900 jednostek. W jej skład wchodzi także, broń przeciw pancerna i mobilne
wyrzutnie rakiet (220).
Część jednostek jest starszego typu, ale znaczny procent stanowią najnowocześniejsze czołgi typu Merkava III i IV
 600 maszyn, wszystkich Merkav jest 1500. Obecnie wycofuje się starsze maszyny i dozbraja armię w
najnowocześniejsze Merkavy  w 2020 ma być ich 500. Jest to konstrukcja izraelska, niezwykle skuteczna i
sprawdzona w boju. Stoi w jednym rzędzie z amerykańskimi Abramsami i niemieckimi Leopardami.
Siły Powietrzne - Hel Avir
Niewątpliwie najbardziej prestiżowa dla Izraelczyka jest służba w siłach powietrznych. Ten rodzaj wojska cieszy się
specjalnym statusem. Od momentu zawarcia traktatu pokojowego z Egiptem i Jordaniom  atak sił lądowych jest
mniej prawdopodobny. Izraelczycy uważają, że większe zagrożenie stanowią państwa, z którymi nie sąsiadują 
takie jak Iran czy Arabia Saudyjska.
W siłach powietrznych służy prawie 60 tysięcy osób. Z czego rezerwiści stanowią  25 tysięcy. Służą oni głownie w
jedenastu głównych bazach lotniczych, w których rozmieszczone są 33 eskadry lotnicze. Trzonem są myśliwce typy
F-15 i F-16 (w różnych wersjach)  Izrael posiada 324 maszyny (2008). Dodatkowo przewiduje się wyposażenie w
nowe maszyny F-35. Już w 2015 roku ma być ich 25, a pod koniec dekady - 75. Ponadto posiada na stanie sto
samolotów treningowych, kilka cystern powietrznych, a także wiele maszyn innych typów. Armia dysponuje również
103 helikopterami szturmowymi i 180 transportowymi.
Tel Awiw przygotowuje się do wprowadzenia bezzałogowych samolotów. Eitan, bo tak nazywają się maszyny
izraelskiej konstrukcji, mają zasięg, który umożliwia dotarcie do Iranu i Zatoki Perskiej. Są to statki powietrzne
posiadające bardzo zaawansowaną technologię umożliwiającą, zwiad, nasłuch, a także paraliżowanie systemów
komunikacyjnych przeciwnika. Maszyna może również przenosić ładunki o masie jednej tony. Szczegóły techniczne
i rozmieszczenie maszyn jest tajemnicą.
Izraelską obronę przeciwlotniczą wzmacniają systemy antyrakietowe Patriot, które zostały zakupione od Stanów
Zjednoczonych w 1991 roku. Armia pracuje również nad własną tarczą antyrakietową. Otrzymała ona nazwę
 Żelaznej Kopuły i ma być rozmieszczona jeszcze w 2010 roku. Zadaniem systemu będzie przechwytywanie rakiet
krótkiego zasięgu i ostrzału artyleryjskiego.  Żelanza Kopuła jest w stanie przechwycić rakiety o zasięgu od 5 km
do 70 km. System został zaprojektowany przez izraelską firmę Rafael Adveced Defense System Ltd.
Tzva Hagana L'Yisrael Heyl Ha'Yam  Marynarka Wojenna
Siły morskie są najmniejsza częścią izraelskiej armii. Służy w niej około 10 tysięcy ludzi. W jej skład wchodzi około
70 okrętów. Jest zdecydowanie mniejsza od marynarek swoich sąsiadów  jednak braki ilościowe nadrabia jakością.
Jest wyposażona w nowoczesne korwety, a także w łodzie podwodne. W latach 90. Izrael wyposażył się trzy
niemieckie okręty klasy Delphin  są to jedne z najnowocześniejszych okrętów podwodnych. Niemcy po wojnie w
Zatoce Perskiej przekazali dwie jednostki, zaś za trzecią Izrael zapłacił tylko ułamek ceny. Niepotwierdzone
informacje mówią o przerobieniu jednej z łodzi w ten sposób, aby mogła przenosić rakiety nuklearne. Dodatkowo, w
2006 roku Tel Awiw zapowiedział zakup kolejnych dwóch jednostek. Za każdą zapłacił około 650 mln. dolarów.
Izrael posiada cztery główne porty dla swojej floty. Trzy z nich leżą nad Morzem Śródziemnym  Hajfa, Aszdod i
Atlit, i jeden nad Morzem Czerwonym  w Eljacie. Marynarka nie posiada piechoty morskiej, jednak w jej skład
wchodzi oddział 300 komandosów, których zadaniem jest zwiad, odbijanie okrętów i sabotaż.
Broń atomowa i środki przenoszenia
Tel Awiw prowadzi politykę nuklearnej  dwuznaczności . Jest prawie pewne, że Izrael posiada broń jądrową 
oficjalnie tego nie potwierdza. I nie zaprzecza. Państwo to nie jest członkiem reżimu Traktatu o Nieproliferacji z
1968 roku. Niemożliwa jest weryfikacja izraelskiego programu atomowego.
Pod koniec lat 60. CIA poinformowało, że Izrael rozpoczął produkcje broni jądrowej. Amerykanie czekali na
potwierdzenie tego faktu  spodziewali się testu, ten jednak nie odbył się. Mordechaj Vananu w 1986 roku przekazał
brytyjskiej prasie informacje o izraelskim programie. Wtedy oceniano, że arsenał wynosi około stu bomb
www.psz.pl/index2.php?option=com_c& 2/3
2010-08-19 psz.pl - Siły zbrojne Izraela
atomowych. Obecnie szacuje się go na od 200 do 400 bomb termojądrowych.
Mogą one być przenoszone za pomocą pocisków artyleryjskich, rakiet balistycznych, a także za pomocą samolotów
i łodzi podwodnych. Rakiety balistyczne JerichoII-B są w stanie przenosić ładunek pół tony na odległość 7,5 tysiąca
kilometrów, co klasyfikuje ją do kategorii ICBM. Izrael posiada od 50 do 100 pocisków tej klasy. W 2008 roku
wprowadzono nową generację rakiet  Jericho III o zasięgu ponad 11 tysięcy kilometrów z możliwością
przenoszenia ładunków do 1300 kg. Pociski te mogą przenosić nawet do sześciu głowic  każda o mocy 1 MT. Liczba
tych pocisków pozostaje tajemnicą.
Armia nie dysponuje bombowcami strategicznymi, które mogły by przenosić bomby nuklearne na duże odległości.
Na mniejsze odległości służą do tego samoloty klasy F-15 i F-16, a także wprowadzane do użytku F-35. w tym celu
mógłby być również wykorzystany samolot bezzałogowy Eitan. Izraelska marynarka dysponuje pięcioma okrętami
podwodnymi klasy Delphin-II. Prawdopodobnie posiadają one możliwość wystrzelenia rakiet z głowicami
nuklearnymi.
Podsumowanie
Izrael niewątpliwie jest państwem charakterystycznym. Położonym w środowisku dla siebie wrogim  zdecydował
się na stworzenie silnej, choć niewielkiej armii. Potencjał gospodarczy i techniczny pozwala na jej doskonałe
wyposażenie. Położenie nacisku na czynnik ludzki gwarantuje armii doskonale wyszkolonych rekrutów. W
skomplikowanej bliskowschodniej rzeczywistości Izraelska armia jest w stanie obronić terytorium kraju.
Na podstawie:
www.globalsecurity.com
http://csis.org/files/media/csis/pubs/080611_israeli-syrian_conv_mil_bal.pdf
http://www.izrael.badacz.org/historia/after_idf.html
CIA Factbook
Bolesław Balcerowicz Siły zbrojne w państwie i stosunkach międzynarodowych, Scholar
Zamknij okno
www.psz.pl/index2.php?option=com_c& 3/3