Kruszywa naturalne

Kruszywa sztuczne

Kruszywa budowlane

Opracowała: dr inż. Teresa Rucińska

Kruszywa budowlane

Kruszywa

–

ziarnisty materiał budowlany, używany

do:



zapraw,



betonów,



mieszanek mineralno-asfaltowych,



warstw nośnych nawierzchni drogowych,



warstw mrozoochronnych, filtracyjnych, itp.

Kruszywa budowlane

KRUSZYWA

ORGANICZNE

MINERALNE

ZWYKŁE

> 2000 kg/m

3

< 3000 kg/m

3

LEKKIE

≤ 2000 kg/m

3

CIĘŻKIE

≥ 3000 kg/m

3

NATURALNE

ODPADOWE

NATURALNE

- skalne

NATURALNE

łamane ze skał:

węglanoporyt, tufy

rozdrobnione

:

piaski, żwiry,

pospółka, otoczaki

łamane ze skał:

miał, kliniec,

grys, tłuczeń

SZTUCZNE

– termiczna

obróbka surowców naturalnych

ODPADOWE

– mechaniczna

obróbka odpadów

Z RECYKLINGU

–

np. gruz betonowy, ceglany

SZTUCZNE

•

z obróbki termicznej surowców naturalnych

wypalane

– keramzyt; spiekane – glinoporyt, łupkoporyt

•

z obróbki termicznej surowców odpadowych

wypalane

– popiołoporyt (gralit); spiekane – popiołoporyt

(pollytag); naparzane

– cegran, stargran;

autoklawizowane - pregran

ODPADOWE (z odpadów przemysłowych)

–

żużle wielkopiecowe, paleniskowe, stalownicze, łupkoporyt

ze zwałów, popioły lotne

Z RECYKLINGU

Kruszywa budowlane

KRUSZYWA

ORGANICZNE

MINERALNE

LEKKIE

ODPADOWE:

• drzewne - trociny, wióry, strużki

• polimerowe – granulat

styropianowy

Z RECYKLINGU:

• polimerowe – kruszony styropianowy

Kruszywa skalne

W zależności od surowca skalnego oraz sposobu

produkcji

kruszywa skalne

dzielimy na grupy:



naturalne – złoża kruszyw naturalnych powstałe w

wyniku przemieszczania się lodowców, zawierają

mieszaninę drobin skał magmowych i osadowych w

różnych proporcjach. W składzie frakcji tych złóż

przeważają części o średnicy poniżej 2 mm, tj. piaski,

iły, glina.

Kruszywa skalne



łamane –

otrzymywane na drodze mechanicznego

rozdrobnienia skał;

Złoża kruszyw łamanych stanowią lite skały magmowe
lub osadowe. W zależności od potrzeb rynku
budowlanego eksploatuje się głównie:

bazalt, granit,

melafir, dolomit, wapień, kwarcyt, a także porfir,
diabaz, marmur i inne

. Eksploatacja złoża polega na

pozyskaniu surowca poprzez strzały górnicze,
następnie jego kruszenie w kruszarkach i sortowanie.

Kruszywa skalne

Ze względu na sposób i stopień obróbki kruszywa

dzielimy na podgrupy:



kruszywa naturalne:



niekruszone,



kruszone: otrzymywane w wyniku kruszenia
surowca skalnego luźnego, charakteryzujące się
ziarnami ostrokrawędziastymi o powierzchniach
szorstkich,

Kruszywa skalne



kruszywa łamane:



zwykłe: uzyskane w wyniku co najmniej
jednokrotnego przekruszenia skał litych,
charakteryzujące się ziarnami ostrokrawędziastymi
o nieforemnych kształtach,



granulowane: kruszywo zwykłe poddane
dodatkowemu uszlachetnieniu, charakteryzujące
się stępionymi krawędziami i narożami.

Kruszywa skalne

Rys. 1. Występowanie

naturalnego kruszywa żwirowego

i żwirowo-piaszczystego w

Polsce wg Siliwończuka

Kruszywa skalne

Ze względu na genezę wyróżniamy złoża skalne:



lodowcowe,



wodnolodowcowe,



rzeczne i morskie (np. na dnie Bałtyku).

Kruszywa skalne

Właściwości kruszyw naturalnych (ogólnie):



wytrzymałość na miażdżenie

(% rozkruszenia) - 24%,



zawartość ziarn słabych

do 15%,



nasiąkliwość do 5%,



mrozoodporność

(ubytek masy) do 10%,



zawartość pyłów mineralnych

do 4-10%



zawartość zanieczyszczeń ilasto-gliniastych do

5%

Kruszywa skalne

Ze względu na uziarnienie kruszywa skalne dzieli

się na trzy rodzaje:



drobne –

o wymiarze ziaren do 4 mm



grube -

o wymiarze ziaren do 4-63 mm



bardzo grube -

o wymiarze ziaren do 63-250



mm

Kruszywa skalne

W zależności od gęstości objętościowej kruszywa

skalne dzieli się na trzy typy:



ciężkie –

o gęstości objętościowej > 3000 kg/m

3



zwykłe –

o gęstości objętościowej 2000 ÷ 3000 kg/m

3



lekkie –

o gęstości objętościowej < 2000 kg/m

3

Kruszywa skalne

Kruszywa mineralne do betonu zwykłego dzielą
się na trzy podstawowe grupy asortymentowe:



piasek, piasek łamany;



żwir, grys, grys z otoczaków;



mieszanka kruszywa naturalnego, mieszanka z
otoczaków i mieszanka kruszywa łamanego
sortowana.

Kruszywa skalne

Rys. 2. Kształty ziarn kruszywa:

otoczakowego – a), b)

oraz kruszyw łamanych – c), d)

Kruszywa skalne

Rys. 3. Kruszywa skalne rozdrobnione w sposób naturalny

Kruszywa skalne

Rys. 4. Kruszywa skalne łamane

Kruszywa skalne

Rodzaj

kruszywa

Wymiar ziaren

wg oczek

kwadratowych

sit kontrolnych

Asortyment

Grupy

Kruszywa naturalne

Kruszywa łamane

Podgrupy

od

do

Naturalne

niekruszone

Naturalne

kruszone

Zwykłe

Granulowane

Drobne

0,0

2,0

piasek
zwykły

pos

pół

ka

mi

es

z

ank

a

k

rusz

y

w

a

natural

nego

piasek

kruszony

mi

es

zank

a

z otoc

zak

ów

miał

ni

es

ort

piasek

łamany

mi

es

z

ank

a

k

rusz

y

w

a

łamane

go

sortow

ana

2,0

4,0

żwir

gry

s

z otoc

zak

ów

grys

Grube

4,0

8,0

kliniec

8,0

16,0

16,0

31,5

31,5

63,0

tłuczeń

Bardzo

grube

63,0

250,0

otoczaki

kamień

naturalny

Rys. 5. Podział kruszywa skalnego na asortymenty, rodzaje, grupy i podgrupy wg PN-87/B-01100

Kruszywa skalne - wg norm PN-EN 12620:2004 i PN-EN 12620/AC:2004

Podstawowe pojęcia związane z kruszywem

budowlanym - oznaczenia wg norm PN-EN

12620:2004 i PN-EN 12620/AC:2004 :



wymiar kruszywa – ułamek

d/D

, gdzie

d

i

D

odpowiadają

wymiarom oczek dwóch sit tak dobranych, by wszystkie
ziarna kruszywa miały wielkość pośrednią, tzn.
przechodziły przez sito o oczkach wielkości

D

mm i

pozostawały na sicie z oczkami

d

mm (np. ziarna

kruszywa przechodzące przez sito o oczkach 8 mm i
pozostające na sicie 2 mm mają wymiar 2/8);



d

– wymiar ziaren drobnych;



D

- wymiar ziaren grubych;



d/D oraz D/d

– współczynniki;



kruszywo drobne – ziarna, których wymiar

D

jest mniejszy

niż 4 mm (

D < 4mm

), zalicza się do nich pyły, tj. kruszywa

wypełniające, których wszystkie ziarna przechodzą przez
sito o oczkach 0,063 mm;



kruszywo grube – ziarna o wymiarach

D ≥ 4 mm

i

d ≥ 2

mm

– nie przechodzą przez sito o oczkach 4 mm;

Kruszywa skalne - wg norm PN-EN 12620:2004 i PN-EN 12620/AC:2004



grys - kruszywo łamane granulowane o wielkości ziaren
od 2 do 20,0 mm, powstające po przekruszeniu tłucznia
w granulatorze, czyli po drugim kruszeniu skały;



kliniec - kruszywo łamane zwykłe z pierwszego
kruszenia o wielkości ziaren od 4 do 31,5 mm;



kruszywo drobne granulowane - najdrobniejszy materiał
z drugiego lub trzeciego kruszenia surowca skalnego o
wielkości ziaren od 0,063 do 4mm;

Kruszywa skalne - wg norm PN-EN 12620:2004 i PN-EN 12620/AC:2004



frakcja - zbiór ziaren kruszywa zawierający się między
dwoma sitami kontrolnymi, będącymi górną i dolną
granicą frakcji, następującymi kolejno po sobie; np.
frakcja 2/4 mm oznacza kruszywo przechodzące przez
sito # 4 mm i pozostające na sicie # 2 mm;



frakcja grysowa - zbiór ziaren grysów (w mieszance
mineralnej) o wielkości większej niż 2 mm (pozostających
na sicie # 2 mm) i mniejszej niż 20,0 mm;

Kruszywa skalne - wg norm PN-EN 12620:2004 i PN-EN 12620/AC:2004



frakcja piaskowa - zbiór ziaren (w mieszance mineralnej)
o wielkości od 0,063 mm do 2 mm;



grupa frakcji - kruszywo zawierające co najmniej dwie
sąsiednie frakcje;



pyły - zbiór ziaren (w mieszance mineralnej) o wielkości
poniżej 0,063 mm (przechodzących przez sito # 0,063
mm);

Kruszywa skalne - wg norm PN-EN 12620:2004 i PN-EN 12620/AC:2004



partia kruszywa – ilość kruszywa wyprodukowana w tym
samym czasie i w warunkach przyjmowanych za
jednakowe;



kruszywo wypełniające – w większości przechodzące
przez sito o oczkach 0,063 mm; dodawane do zapraw i
betonów w celu poprawienia urabialności lub
plastyczności;



uziarnienie kruszywa – określa zawartość ziaren
poszczególnych frakcji wyrażoną w %;

Kruszywa skalne - wg norm PN-EN 12620:2004 i PN-EN 12620/AC:2004



sita kontrolne – zestaw sit o oczkach kwadratowych do
określania wielkości ziaren kruszywa;

sita wg PN-EN 13043

Zestaw podstawowy

[mm]

Zestaw podstawowy plus 1

[mm]

Zestaw podstawowy plus 2

[mm]

63

-

-

31,5 (32)

-

-

16

-

-

-

-

8

-

-

4

-

-

Denko=0

63

45

-

31,5 (32)

22,4 (22)

-

16

-

-

11,2 (11)

-

8

-

5,6 (5)

4

2

1

Denko=0

63

-

40

31,5 (32)

-

20

16

14

12,5 (12)

-

10

8

6,3 (6)

-

4

2

-

Denko=0

Kruszywa skalne - wg norm PN-EN 12620:2004 i PN-EN 12620/AC:2004



analiza sitowa (uziarnienie, skład ziarnowy) –
rozdzielenie kruszywa na ziarna pozostające na
kolejnych sitach (o coraz mniejszych oczkach); w
ten sposób dowiemy się, ile procent wagowych
materiału pozostaje na każdym sicie - i to jest
właśnie analiza sitowa, z którą wiążą się dwa
pojęcia:

Kruszywa skalne - wg norm PN-EN 12620:2004 i PN-EN 12620/AC:2004



odsiew na sicie - ilość materiału pozostająca na
sicie, (czyli większa od oczek danego sita);



przesiew przez sito - ilość materiału
przechodząca przez sito, (czyli mniejsza od
oczek danego sita);

Kruszywa skalne - wg norm PN-EN 12620:2004 i PN-EN 12620/AC:2004

Analizę sitową można przeprowadzić dwoma
metodami:



na mokro - dla kruszyw zawierających grudki gliny lub
ziarna oblepione gliną lub pyłem;



na sucho - dla kruszyw nie zawierających grudek
gliny lub ziaren oblepionych gliną;

Kruszywa skalne - wg norm PN-EN 12620:2004 i PN-EN 12620/AC:2004

Kruszywa skalne – podstawowe pojęcia

Zestaw sit

wraz ze stolikiem

wstrząsowym

Sita certyfikowane

Sita z siatki drucianej



krzywa uziarnienia (krzywa składu ziarnowego) -
na podstawie wykonanej analizy sitowej,
nanosimy na specjalną siatkę półlogarytmiczną
jej wyniki i otrzymujemy ciągłą krzywą
uziarnienia dla danego kruszywa lub mieszanki
mineralnej - inaczej mówiąc graficzne
przedstawienie uziarnienia;

Kruszywa skalne - wg norm PN-EN 12620:2004 i PN-EN 12620/AC:2004

Rys. 5. Przykładowe krzywe uziarnienia

kruszywa:

a) 0 – 16 mm

b) 0 – 32 mm

c) 0 – 63 mm

Kruszywa skalne – krzywe przesiewu

Rys. 6. Uziarnienie piasku do betonu: BZW, BWW.

Kruszywa skalne – krzywe przesiewu



powierzchnia właściwa - stosunek sumy
zewnętrznych powierzchni ziaren kruszywa do
masy tych ziaren;



wskaźnik kształtu ziarna - stosunek wymiary
najdłuższego do najkrótszego wymiaru ziarna
kruszywa;

Kruszywa skalne - wg norm PN-EN 12620:2004 i PN-EN 12620/AC:2004



punkt piaskowy - procentowy udział w kruszywie
masy ziaren o wymiarach 0,063-2,0 mm;



wskaźnik piaskowy - stosunek objętości ziaren frakcji
piaskowej ( do 2 mm) i częściowo żwirowej (do 4
mm) do objętości tych frakcji wraz z cząstkami
występującymi w formie zawiesiny przygotowanej
zgodnie z odpowiednią normą;

Kruszywa skalne - wg norm PN-EN 12620:2004 i PN-EN 12620/AC:2004



ziarno nieforemne - ziarno kruszywa, którego wskaźnik
kształtu jest



3 (stosunek największego wymiaru ziarna

(długość) do najmniejszego (grubość));



ziarno słabe - ziarno kruszywa naturalnego o obniżonej
wytrzymałości określonej według odpowiedniej normy;



ziarno zwietrzałe - ziarno kruszywa zmienione wtórnie,
dające się odróżnić od pozostałych ziaren na podstawie
barwy, powierzchni itp.;

Kruszywa skalne - wg norm PN-EN 12620:2004 i PN-EN 12620/AC:2004



ziarno z korą - ziarna kruszywa mające na
powierzchni zwietrzelinę skalną o odmiennej od
reszty ziaren skalnych barwie lub strukturze;



ziarna ze zgorzelą słoneczną - ziarna kruszywa ze
skał bazaltowych wykazujące obecność jasnych,
szarych lub niebieskawych plam, drobnych spękań,
włoskowatych szczelin, charakteryzujących się
nierównym, gruzełkowatym lub zadziorowatym
przełomem.

Kruszywa skalne - wg norm PN-EN 12620:2004 i PN-EN 12620/AC:2004



kruszywo sztuczne – kruszywo pochodzenia
mineralnego uzyskane w wyniku procesu
przemysłowego, obejmującego termiczną lub inną
modyfikację;



kruszywo z recyklingu – kruszywo powstałe w wyniku
przeróbki nieorganicznego materiału zastosowanego
uprzednio w budownictwie;



wymiar kruszywa – opisanie kruszywa poprzez
określenie dolnego (

d

) i górnego (

D

) wymiaru sita;

Kruszywa skalne - wg norm PN-EN 12620:2004 i PN-EN 12620/AC:2004



mieszanka mineralna - jest to kruszywo łamane i/lub
naturalne z wypełniaczem mineralnym, wymieszane w
odpowiednich proporcjach (tzn. zgodnie z projektem i
przeznaczeniem);



niesort - kruszywo zwykłe powstające podczas
pierwszego kruszenia skał w kruszarce; zawiera zwykle
dość duży zakres wielkości ziaren, np. 0/25 mm lub
0/63mm; następnie po jego przesortowaniu otrzymuje
się tłuczeń, kliniec i miał;

Kruszywa skalne - wg norm PN-EN 12620:2004 i PN-EN 12620/AC:2004



otoczaki - kruszywo naturalne o wielkości ziaren od 63
do 250 mm;



piasek zwykły - kruszywo naturalne o wielkości ziaren do
2 mm o nienormowanym składzie ziarnowym;



piasek łamany - kruszywo granulowane, frakcja 0/2 mm
powstająca po przekruszeniu tłucznia w granulatorze,
czyli po drugim kruszeniu surowca skalnego;



piasek kruszony - piasek 0/2 mm otrzymany z
rozdrobnienia piasku zwykłego, żwiru, otoczaków;

Kruszywa skalne - wg norm PN-EN 12620:2004 i PN-EN 12620/AC:2004



pospółka - kruszywo naturalne, zawierające ziarna
różnych wielkości: piasek i żwir, czyli o wielkości
ziaren do 63 mm;



tłuczeń - kruszywo łamane, otrzymywane z niesortu
(pierwszego kruszenia), o wielkości ziaren od 3 do
31,5 mm;



żwir - kruszywo naturalne o wielkości ziaren od 2 do
63 mm.

Kruszywa skalne - wg norm PN-EN 12620:2004 i PN-EN 12620/AC:2004

Cechy kruszyw skalnych:



cechy klasowe - są niezależne od człowieka, wynikają, z
właściwości skały, z której otrzymano kruszywo. Do tych
cech zaliczamy kwasowość, ścieralność, nasiąkliwość,
mrozoodporność, zawartość związków siarki lub
reaktywność alkaliczną;



cechy gatunkowe - są zależne od działań człowieka, np.
procesu wydobycia, technologii produkcji, składowania.
Do nich zaliczamy, więc zawartość ziaren nieforemnych,
nadziarna, podziarna, zapylenie itd.

Kruszywa skalne - wg norm PN-EN 12620:2004 i PN-EN 12620/AC:2004



kwasowość - zależy ona od zawartości krzemionki SiO

2

w skale, z której pochodzi kruszywo; o kwasowości
należy pamiętać podczas projektowania mieszanki
mineralno-asfaltowej i w razie potrzeby dodać środek
adhezyjny;

Kruszywa skalne - wg norm PN-EN 12620:2004 i PN-EN 12620/AC:2004



mrozoodporność - odporność kruszywa na wielokrotne
cykle zamrażania i rozmrażania, zależy najczęściej od
jego nasiąkliwości, czyli ilości wody pozostającej
wewnątrz ziaren podczas zamarzania. Badana jest także
mrozoodporność kruszywa po nasączeniu wodnym
roztworem NaCl, (czyli soli, co pozwala oszacować
odporność kruszywa na działanie środków adhezyjnych;

Kruszywa skalne - wg norm PN-EN 12620:2004 i PN-EN 12620/AC:2004



porowatość i nasiąkliwość - porowatość (odwrotność
szczelności) i jej konsekwencja, czyli nasiąkliwość są
cechami kruszywa wpływającymi na jego trwałość;
nasiąkliwość jest zdolnością kruszywa do wchłaniania i
magazynowania wody w porach i drobnych spękaniach,
co ma istotny wpływ na mrozoodporność;

Kruszywa skalne - wg norm PN-EN 12620:2004 i PN-EN 12620/AC:2004

zwykle większą nasiąkliwość mają skały osadowe takie
jak piaskowiec; podczas projektowania mieszanek,
interesuje nas, jaka ilość asfaltu może zostać wchłonięta
przez zewnętrzną powierzchnie ziaren kruszywa; w wielu
przypadkach, głównie w skałach magmowych i
przeobrażonych, ta wchłonięta ilość asfaltu jest
minimalna;



polerowalność - odporność kruszywa na polerowanie
(wygładzanie krawędzi i powierzchni ziaren);

Kruszywa skalne - wg norm PN-EN 12620:2004 i PN-EN 12620/AC:2004



ścieralność i odporność na uderzenia - cecha ta badana
jest w bębnie Los Angeles i ma na celu sprawdzenie
podatności kruszywa na rozkruszanie; duża strata masy
wskazuje na możliwość kruszenia się ziaren podczas :



produkcji mieszanki w otaczarce,



rozkładania i wałowania,



obciążania nawierzchni

pojazdami;

Kruszywa skalne - wg norm PN-EN 12620:2004 i PN-EN 12620/AC:2004



stopień

zwietrzenia - rzadko się zdarza, aby kruszywo

stosowane do nawierzchni drogowych było zwietrzałe; po
prostu dlatego, że badania takich cech jak nasiąkliwość
czy ścieralność zawczasu je eliminują. Groźniejsze są
przypadki stosowania bazaltów z tzw. zgorzelą, kiedy
efekt procesu wietrzenia pojawiają się z pewnym
opóźnieniem i nie zawsze są wykrywalne we wstępnych
badaniach;

Kruszywa skalne - wg norm PN-EN 12620:2004 i PN-EN 12620/AC:2004



kształt ziaren - ma

kluczowe znaczenie dla odporności

nawierzchni bitumicznej na koleinowanie; kruszywa
łamane, dzięki klinowaniu się sąsiednich ziaren tworzą
znacznie stabilniejszą warstwę bitumiczną; efekt ten
wzmacnia się im bardziej foremne ziarna zastosujemy; z
kolei kruszywa naturalne, o charakterystycznie okrągłych
kształtach sprawiają kłopoty, począwszy od
zagęszczania (syndrom zagęszczania kulek
łożyskowych), a skończywszy na szybkim skoleinowaniu
nawierzchni (brak klinowania ziaren);

Kruszywa skalne - wg norm PN-EN 12620:2004 i PN-EN 12620/AC:2004

Wymagania chemiczne:



chlorki – oznaczenie zawartości jonów chlorkowych
rozpuszczalnych w wodzie (chlorki mogą być
przyczyną powstawania złuszczeń na odkrytych
powierzchniach zaprawy a także powodować korozję
elementów metalowych umieszczonych w zaprawie);

Kruszywa skalne - wg norm PN-EN 12620:2004 i PN-EN 12620/AC:2004



siarczany rozpuszczalne w kwasie – badanie należy
przeprowadzić zgodnie z EN 1744-1:1998, a wyniki
deklarować zgodnie z odpowiednią kategorią (

AS

);

zawartość związków siarki - decydują o przydatność
danego kruszywa do stosowania w betonach
cementowych.

Kruszywa skalne - wg norm PN-EN 12620:2004 i PN-EN 12620/AC:2004

Kruszywa lekkie

2.

Kruszywa

lekkie do betonów

Kruszywa lekkie dzieli się w zależności od sposobu
produkcji i metody uzyskiwania na grupy i sortymenty:

A – kruszywa z surowców mineralnych poddanych

obróbce termicznej:

B – kruszywa z odpadów przemysłowych poddanych

obróbce termicznej:

C – kruszywa z odpadów przemysłowych nie poddanych

obróbce termicznej:

Kruszywa lekkie

A – kruszywa z surowców mineralnych poddanych

obróbce termicznej:



keramzyt (gliniec) otrzymuje się przez pęcznienie
łatwo topliwych iłów w procesie wypalania w
piecach obrotowych. Ziarna kruszywa mają kształt
zbliżony do kuli z porami zamkniętymi o czerepie
spieczonym;

Kruszywa lekkie



glinoporyt (agloporyt) otrzymuje się przez
spiekanie surowców ilasto-glinowych
niepęczniejacych w panwiach i w piecach
rusztowych, po rozkruszeniu otrzymuje się tłuczeń
ceramiczny z porami otwartymi o czerepie
spieczonym;

Kruszywa lekkie



perlitoporyt wytwarzany przez ekspandowanie w
wysokiej temp. uwodnionych szkliw wulkanicznych
– obsydianu, perlitu;



wermikuloporyt otrzymywany przez
ekspandowanie w wysokiej temp. wermikulitu.

Kruszywa lekkie

B – kruszywa z odpadów przemysłowych

poddanych obróbce termicznej:



łupkoporyt otrzymuje się przez spiekanie łupków
przywęglowych na taśmie aglomeracyjnej.
Następnie spieki te są kruszone i rozsiewane na
określone frakcje. Ziarna mają kształt nieregularny
z otwartymi porami od 0,06 mm do 1 mm lub
kawernami oraz szorstką powierzchnię;

Kruszywa lekkie



popiołoporyt uzyskiwany przez granulowanie, a
następnie spiekanie popiołów lotnych z
domieszkami niewielkiej ilości skały ilastej (gralit,
pollytag) oraz



kruszywo popiołowe otrzymywane przez
granulowanie i utwardzanie w procesie
niskoprężnego naparzania i autoklawizacji
(pregran, cegran, stargran)

Kruszywa lekkie



żużel granulowany - to odpad hutniczy o
uziarnieniu do 5 mm, uzyskiwany przez gwałtowne
schładzanie metodą suchą, półsuchą lub mokrą
płynnego żużla;



pumeks hutniczy otrzymywany przez poryzację
płynnego żużla parą wodną i przekruszenie
spienionego materiału.

Kruszywa lekkie

C – kruszywa z odpadów przemysłowych nie

poddanych obróbce termicznej:



elporyt - otrzymywany przez rozdrobnienie żużli
powstałych przy spalaniu węgla w paleniskach
pyłowych;



łupkoporyt ze zwałów - uzyskiwany przez
rozdrobnienie przepalonych na zwałach łupków
przywęglowych;

Kruszywa lekkie



żużel wielkopiecowy - otrzymywany przez
rozdrobnienie żużla ze zwałów hutniczych lub przez
powolne chłodzenie płynnego żużla w tzw. dołach
zlewnych) i inne żużle hutnicze - otrzymywane przez
rozdrobnienie żużli pomiedziowych, poniklowych itp.

Kruszywa lekkie



żużel paleniskowy - otrzymywany przez
rozdrobnienie produktu odpadowego spalania węgla
w paleniskach rusztowych bezpośrednio z bieżącej
produkcji lub składowanego na zwałach;



popiół lotny - otrzymywany przez spalanie paliw
stałych w paleniskach pyłowych i unoszony z
palenisk w strumieniu spalin.

Kruszywa lekkie

Porowata struktura ziarn przykładowych kruszyw lekkich

a) pumeks hutniczy

b) pumeks naturalny

c) łupek

d) keramzyt

Nr kat.

Rodzaj

kruszywa

Zastosowanie

Dostępne

P-0/2

piasek

0/2 mm

produkcja betonów i

prefabrykatów

budownictwo ogólne, drogowe i

hydrotechniczne

wszystkie kopalnie,

dostępny również na

nabrzeżu w Szczecinie

PZ-0/2

piasek

zasypowy

0/2 mm

budownictwo ogólne, drogowe,

wymiana podłoża, budowa

nasypów

wszystkie kopalnie,

dostępny również na

nabrzeżu w Szczecinie

Kruszywa produkowane przez Szczecińskie Kopalnie

Surowców Mineralnych S.A.

PIASEK

Nr kat.

Rodzaj

kruszywa

Zastosowanie

Dostępne

Z-2/4

żwir 2/4 mm

produkcja betonów i

prefabrykatów

budownictwo ogólne,

drogowe i hydrotechniczne

Bielinek

Z-2/8

żwir 2/8 mm

wszystkie kopalnie; dostępny

również na nabrzeżu w Szczecinie

Z-2/16 żwir 2/16 mm

wszystkie kopalnie

Z-8/16 żwir 8/16 mm

wszystkie kopalnie; dostępny

również na nabrzeżu w Szczecinie

Z-16/32 żwir 16/32 mm

Bielinek, Golice; dostępny również

na nabrzeżu w Szczecinie

Z-2/32 żwir 2/32 mm

Bielinek, Golice

ŻWIR

Kruszywa produkowane przez Szczecińskie Kopalnie

Surowców Mineralnych S.A.

Nr kat.

Rodzaj kruszywa

Zastosowanie

Dostępne

M-0/4 mieszanka 0/4 mm

produkcja betonów

i prefabrykatów

budownictwo ogólne

budownictwo drogowe

Bielinek, Storkowo

M-0/8 mieszanka 0/8 mm

wszystkie kopalnie

M-0/16 mieszanka 0/16 mm

Bielinek, Storkowo

M-0/32 mieszanka 0/32 mm

Bielinek, Golice,

Storkowo

M-0/63 mieszanka 0/63 mm

Bielinek, Golice,

Storkowo

MIESZANKI

Kruszywa produkowane przez Szczecińskie Kopalnie

Surowców Mineralnych S.A.

Nr kat.

Rodzaj kruszywa

Zastosowanie

Dostępne

G-4/8

grys 4/8 mm

mieszanki

mineralno-asfaltowe

Golice, Storkowo

G-8/12,8

grys 8/12,8 mm

G-12,8/20

grys 12,8/20 mm

MK-0/4

mieszanka drobna

granulowana 0/4 mm

MK-0/32

mieszanka kruszona

0/32 mm

podbudowy drogowe

do stabilizacji

mechanicznej

Bielinek, Golice,

Storkowo, Dębówko,

Krzynka, dostępna

również na nabrzeżu w

Szczecinie

MK-0/63

mieszanka kruszona

0/63 mm

podbudowy drogowe

do stabilizacji

mechanicznej

Bielinek, Golice,

Storkowo, Dębówko,

Krzynka, dostępna

również na nabrzeżu w

Szczecinie

MATERIAŁY KRUSZONE

Kruszywa produkowane przez Szczecińskie Kopalnie

Surowców Mineralnych S.A.

Nr kat.

Rodzaj kruszywa

Zastosowanie

Dostępne

PO

pospółka

budownictwo

ogólne, drogowe

wszystkie kopalnie

Z

ziemia

budownictwo ogólne

K

kamień naturalny

budownictwo

hydrotechniczne

POZOSTAŁE MATERIAŁY

Kruszywa produkowane przez Szczecińskie Kopalnie

Surowców Mineralnych S.A.