Inne nazwy
cykloheksametan, Sextone B, metylocykloheksametylen
Klasyfikacja i oznakowanie
Znaki ostrzegawcze - Znaki nakazu - Znaki zakazu
Znak transportowy
Symbole R
R 11
Substancja wysoce ∏atwopalna
Symbole S
(S 2
Przechowywaç poza zasi´giem dzieci)
S 9
Przechowywaç pojemnik w dobrze wentylowanym miejscu
S 16
Nie przechowywaç w pobli˝u êróde∏ ognia – nie paliç tytoniu
S 33
Zastosowaç Êrodki ostro˝noÊci – uwaga na wy∏adowania elektrostatyczne
Oznakowanie preparatów
Preparaty zawierajàce t´ substancj´ wymagajà, jako szkodliwe dla zdrowia, zaliczenia
do grupy R 65, je˝eli spe∏niajà kryteria podane w za∏àczniku VI, rozdzia∏ 3.2.3
Preparatom zawierajàcym t´ substancj´ nale˝y przyporzàdkowaç opis R 67, je˝eli
spe∏niajà kryteria podane w za∏àczniku VI, rozdzia∏ 3.2.8 dyrektywy 98/98/EG Wspólnoty
Europejskiej.
Klasyfikacja wed∏ug ró˝nych przepisów
W∏aÊciwe numery TRGS/TRGA: 900
Norma czystoÊci powietrza (TA):
- post´powaç jak z substancjami organicznymi klasy III;
- maks. dopuszczalna emisja: 0,15 g/m
3
(strumieƒ masy
≥
3 kg/h)
Klasa zagro˝enia wg VbF: A I
Metylocykloheksan
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 1349 Strona 1
Marzec 2000
Niebezpieczne substancje. Praktyczny poradnik
Nr wg CAS: 108-87-2
Nr indeksu: 601-018-00-7
Nr wg ONZ: 2296
Nr wg EINECS: 203-624-3
1349
Metylocykloheksan
Wzór chemiczny: C
6
H
11
CH
3
Nakaz stosowania
ochrony oczu
Nakaz stosowania
ochrony ràk
Zakaz u˝ywania
otwartego ognia
i zakaz palenia
Niebezpieczeƒstwo
po˝aru - Materia∏y
∏atwo zapalne
F
substancja
wysocee
∏atwopalna
Klasyfikacja wg GGVS: klasa 3, cyfra 3 b, numer zagro˝enia 33
Rozporzàdzenie o ochronie przed imisjà z (roku): 1991
Za∏àcznik 2 Rozporzàdzenia o ochronie przed imisjà, nr: 2
Za∏àcznik 3 Rozporzàdzenia o ochronie przed imisjà, nr: 2 p. 4
Za∏àcznik 4 Rozporzàdzenia o ochronie przed imisjà, nr: 6
Uwagi do Rozporzàdzenia o emisji: ∏atwo zapalne ciecze
Przepisy bran˝owe stowarzyszenia zawodowego VBG: —
Przepisy bran˝owe stowarzyszenia zawodowego ZH1 10 (EX-RL); 229; 200 (wytyczne
dla elektrostatyki)
KZW, klasyfikacja w∏asna przemys∏u chemicznego: nie
Uwagi do TRGS 900 i TRGS 905
wdychalna cz´Êç py∏u (patrz p. 1 ust´p 6)
Ârodki bezpieczeƒstwa
Instalacja, aparatura i zbiorniki powinny byç szczelnie zamkni´te. Odsysaç w miejscach
odbioru lub tworzenia si´ produktu. Dobrze przewietrzaç pomieszczenia. Przecho-
wywaç z dala od êróde∏ ognia – nie paliç tytoniu. Uziemiç poszczególne cz´Êci instalacji,
aparaty i zbiorniki. Unikaç bezpoÊredniego kontaktu z oczami, skórà lub ubraniem.
Pracowaç w odzie˝y ochronnej. Do ochrony oddychania stosowaç filtr dla gazów typu A.
Pierwsza pomoc
Po wdychaniu zapewniç spokój, Êwie˝e powietrze, opiek´ lekarskà. Ska˝one cz´Êci
cia∏a natychmiast dok∏adnie umyç du˝à iloÊcià wody z myd∏em. Po ska˝eniu oczu oczy
dok∏adnie przemyç du˝à iloÊcià bie˝àcej wody, przy szeroko rozwartych powiekach
(czyste oko chroniç, w razie potrzeby usunàç szk∏a kontaktowe). Konieczne badania
kontrolne u okulisty. Po po∏kni´ciu natychmiast wyp∏ukaç jam´ ustnà a nast´pnie
obficie popiç wodà. Pomoc lekarska. Unikaç wymiotów. Usunàç zanieczyszczone cz´Êci
odzie˝y. W przypadku zagro˝enia utratà ÊwiadomoÊci, rannego po∏o˝yç i odtransporto-
waç do lekarza w stabilnej pozycji bocznej. W razie potrzeby zastosowaç sztuczne
oddychanie. Udzielajàc pomocy zwracaç uwag´ na w∏asne bezpieczeƒstwo.
Pierwsze czynnoÊci w razie po˝aru
W przypadku po˝aru wi´kszej iloÊci produktu zagro˝ony teren zagrodziç w kierunku
z wiatrem. Ostrzec pobliskich mieszkaƒców. Mogà tworzyç si´ ró˝ne toksyczne produkty
rozk∏adu. Zapobiegaç przedostaniu si´ produktu do kanalizacji – istnieje niebezpie-
czeƒstwo eksplozji. Rozlany produkt nie obj´ty jeszcze po˝arem pokryç pianà odpornà na
alkohole. Produkt i pojemniki nie obj´te po˝arem ch∏odziç rozpryskiwanà wodà, pokryç
pianà a gdy to mo˝liwe usunàç z zagro˝onego terenu. Pojemniki obj´te po˝arem gasiç o
bfitym strumieniem rozpryskiwanej wody. Istnieje niebezpieczeƒstwo p´kania pojemników.
Usuwanie ma∏ych iloÊci
RozpryÊni´ty (rozlany) produkt zebraç za pomocà uniwersalnych Êrodków wch∏aniajà-
cych (porowatej miki, ziemi okrzemkowej) i podobnie jak i nie zu˝ytà pozosta∏oÊç, której
nie op∏aca si´ odzyskaç za pomocà metod destylacyjnych zlikwidowaç w przysto-
sowanej do tych celów instalacji spalania lub usuwaç jak odpady specjalne. Ma∏e iloÊci
odparowaç na wolnej przestrzeni.
Metylocykloheksan
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 1349 Strona 2
WEKA Sp. z o.o.
Pierwsze czynnoÊci przy zagro˝eniu ska˝eniem
Powietrze:
mieszaniny gaz-powietrze gro˝àce wybuchem wzburzyç z rozpryskiwanà
wodà lub za pomocà maszyny napowietrzajàcej posiadajàcej atest antywy-
buchowy.
Woda:
ostrzec odbiorców wody pitnej, ch∏odzàcej i u˝ytkowej (przemys∏owej); ska-
˝onà wod´ zatrzymaç.
Gleba:
ma∏e iloÊci zebraç za pomocà Êrodków wch∏aniajàcych; warstw´ gleby
zanieczyszczonà wi´kszà iloÊcià uwolnionego/wylanego produktu zdjàç
i dostarczyç do odpowiedniej jednostki likwidujàcej odpady; u˝ywaç
narz´dzi o niskiej sk∏onnoÊci do iskrzenia, przestrzegaç warunków pracy
chroniàcych przed wybuchami.
Wskazówki dla stra˝y po˝arnej
Po˝ar wi´kszej iloÊci zwalczaç pianà odpornà na alkohole, obfitym strumieniem rozpry-
skiwanej wody. Ma∏e po˝ary gasiç proszkiem, pianà, wodà, CO
2
. Dru˝yny po˝arnicze
nale˝y wyposa˝yç w ˝aroodpornà odzie˝ ochronnà oraz w niezale˝ne od powietrza
aparaty oddechowe. Prace zwiàzane z usuwaniem odpadów wykonywaç w ˝arood-
pornej odzie˝y ochronnej. Korzystaç z aparatów oddechowych niezale˝nych od powie-
trza z otoczenia. Podczas usuwania odpadów u˝ywaç urzàdzeƒ z atestem antywybu-
chowym oraz narz´dzi o niskiej sk∏onnoÊci do iskrzenia.
Fizyczne i chemiczne w∏aÊciwoÊci substancji
Metylocykloheksan jest bezbarwnà, ruchliwà cieczà o zapachu podobnym do benzyny.
Masa molowa:
98,189 g/mol
Temperatura zap∏onu (cc):
-4 °C
Temperatura topnienia:
-126,593 °C
Temperatura samozap∏onu:
260 °C
Temperatura wrzenia:
Granice wybuchowoÊci:
przy 1013 mbar
100,934 °C
dolna:
1,1 % obj.
górna:
6,7 % obj.
G´stoÊç:
w 0 °C
0,7864 g/cm
3
RozpuszczalnoÊç w wodzie:
w 20 °C
1,18 g/cm
3
w 20 °C:
100 mg/dm
3
Próg zapachowy:
2000-2570 mg/m
3
Wspó∏czynnik WxF:
4
LepkoÊç dynamiczna:
RozpuszczalnoÊç w rozp. organ. (20°C):
w 20 °C
0,735 mPa s
miesza si´ z etanolem, eterem i wieloma
innymi rozpuszczalnikami organicznymi
Pr´˝noÊç par:
w 20 °C
48,3 mbar
St´˝enie nasycenia:
w 30 °C
78,3 mbar
w 20 °C
194,58 g/m
3
w 50 °C
184 mbar
w 30 °C
305,03 g/m
3
w 50 °C
672,43 g/m
3
Wzgl´dna g´stoÊç par
(powietrze = 1):
3,39
Wspó∏czynniki przeliczeniowe:
1 mg/m
3
= 0,24 cm
3
/m
3
LotnoÊç (eter = 1):
0,0
1 cm
3
/m
3
= 4,08 mg/m
3
Reakcje z innymi substancjami
Reaguje z silnymi utleniaczami, reakcja mo˝e doprowadziç do zap∏onu.
Metylocykloheksan
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 1349 Strona 3
Marzec 2000
Niebezpieczne substancje. Praktyczny poradnik
Zagro˝enia dla zdrowia
Metylocykloheksan dzia∏a dra˝niàco na skór´ i na b∏ony Êluzowe oczu i dróg odde-
chowych. Powoduje zak∏ócenia pracy nerek, zak∏ócenia pracy wàtroby, aspiracja mo˝e
prowadziç do obrz´ku p∏uc lub do zapalenia p∏uc.
St´˝enie dopuszczalne w powietrzu (MAK) w cm
3
/m
3
(ppm): 500
St´˝enie dopuszczalne w powietrzu (MAK) w mg/m
3
: 2000
WartoÊç MAK/TRK MAK (DFG)
Wyjàtki: Kategoria ograniczenia maksymalnego wg DFG: II,1
Kategoria ograniczenia maksymalnego: 4
Zagro˝enia dla Êrodowiska
Numer kodu odpadów:
070404
Kontrola nara˝enia
WartoÊç NDS:
500
Choroby zawodowe:
BK 4302, 5101
WartoÊç NDSCh:
2000
WartoÊç NDSP:
—
Instrukcje bran˝owe:
G 23, 24
Badania profilaktyczne: nie wymagane
Instrukcja post´powania
Rozprowadzanie: Za∏àcznik do § 1 Rozporzàdzenia o zakazie i ograniczeniach dla che-
mikalii, punkt: 5, 21
Zakaz samoobs∏ugi wg § 4 Rozporzàdzenia o zakazie i ograniczeniach dla chemikalii: nie
Produkcja i stosowanie: Za∏àcznik IV Rozporzàdzenia o substancjach szkodliwych, punkt: 10
Warunki przechowywania wg § 24 Rozporzàdzenia o substancjach szkodliwych: nie
Informacje dodatkowe
Dane toksykologiczne
LD
50
(doustnie, mysz):
2250 mg/kg
LD
LO
(doustnie, królik):
4000 mg/kg
LC
50
(inhal., mysz): 41,5 mg/dm
3
(2 h)
Wskazówki dla lekarzy
Symptomy: md∏oÊci, nudnoÊci, wymioty, bóle g∏owy, zawroty g∏owy, omdlenia, hemoliza,
zak∏ócenia pracy nerek, zak∏ócenia pracy wàtroby, aspiracja mo˝e prowadziç do
obrz´ku p∏uc lub do zapalenia p∏uc. Dzia∏a dra˝niàco na skór´ i na b∏ony Êluzowe oczu
i dróg oddechowych. Post´powanie: nie podawaç Êrodków wymiotnych, nie p∏ukaç
˝o∏àdka! Stosowaç odtrutki, w zale˝noÊci od objawów. Brak indywidualnej odtrutki.
Podawaç Dexamethason. Konieczne badania kontrolne, w razie zagro˝enia odmà p∏uc.
Diagnostyka i kontrola: kontrola prawid∏owego funkcjonowania nerek oraz wàtroby.
Zastosowanie
Jako rozpuszczalnik dla eteru celulozy jak równie˝ jako ciecz do nape∏niania kriostatów.
Metylocykloheksan wyst´pujàcy w ropie naftowej ulega w procesie reformingu uwodor-
nieniu do toluenu.
Metylocykloheksan
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 1349 Strona 4
WEKA Sp. z o.o.