Monter elektroniki samochodowej

(821303)

Operatorzy i monterzy maszyn i urz

ą

dze

ń

2

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich

Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru
krajowych

standardów

kompetencji

zawodowych

wymaganych

przez

pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1

Krajowy standard kompetencji zawodowych
Monter elektroniki samochodowej (821303)

© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013

Kopiowanie i rozpowszechnianie mo

ż

e by

ć

dokonane za podaniem

ź

ródła

ISBN 978-83-7951-000-9 (cało

ść

)

ISBN 978-83-7951-285-0 (285)

Nakład 1000 egz.

Publikacja bezpłatna

Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. [phone], fax [phone]
e-mail: [e-mail] http://www.crzl.gov.pl

Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa

ń

stwowego Instytutu Badawczego

26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax [phone]
e-mail: [e-mail] http://www.itee.radom.pl

3

Spis tre

ś

ci

1. Dane identyfikacyjne zawodu ...................................................

4

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfika-

cjach.................................................................................

4

1.2. Notka metodologiczna i autorzy.......................................

4

2. Opis zawodu................................................................................

6

2.1. Synteza zawodu ..............................................................

6

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst

ę

-

powania zawodu .............................................................

6

2.3.

Ś

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz

ę

dzia

pracy, zagro

ż

enia, organizacja pracy) ............................

6

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym prze-

ciwwskazania do wykonywania zawodu .........................

7

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb

ę

dne do podj

ę

cia

pracy w zawodzie.............................................................

7

2.6. Mo

ż

liwo

ś

ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-

dacji kompetencji .............................................................

8

2.7. Zadania zawodowe ..........................................................

8

2.8. Wykaz kompetencji zawodowych ....................................

9

2.9. Relacje mi

ę

dzy kompetencjami zawodowymi a pozio-

mem kwalifikacji w ERK/PRK .......................................... 10

3. Opis kompetencji zawodowych ................................................ 11

3.1. Diagnozowanie układów elektrycznych i elektronicznych

pojazdów samochodowych Kz1 ...................................... 11

3.2. Naprawianie i konserwowanie układów elektrycznych

i elektronicznych pojazdów samochodowych Kz2 .......... 12

3.3. Wykonywanie monta

ż

u elektrycznego i mechanicznego

na linii produkcyjnej i w pojazdach samochodowych Kz3 13

3.4. Kompetencje społeczne KzS .......................................... 14

4. Profil kompetencji kluczowych ................................................ 15

5. Słownik ....................................................................................... 16

4

1. Dane identyfikacyjne zawodu

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu

w klasyfikacjach

Według Klasyfikacji zawodów i specjalno

ś

ci na potrzeby rynku pracy

(KZiS 2010):

821303 Monter elektroniki samochodowej

Grupa wielka 8 – Operatorzy i monterzy maszyn i urz

ą

dze

ń

(w Mi

ę

-

dzynarodowej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 –
poziom 3).

Grupa elementarna 8213 – Monterzy sprz

ę

tu elektronicznego

(w Mi

ę

dzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 od-

powiada grupie 8212 Electrical and electronic equipment assemblers).

Według Polskiej Klasyfikacji Działalno

ś

ci (PKD 2007):

Sekcja G. Handel hurtowy i detaliczny pojazdami samochodowy-
mi, naprawa pojazdów samochodowych, wł

ą

czaj

ą

c motocykle,

Dział 45. Handel hurtowy i detaliczny pojazdami samochodowymi,
naprawa pojazdów samochodowych z wył

ą

czeniem motocykli.

1.2. Notka metodologiczna i autorzy

Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie:
analizy

ź

ródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi

ę

dzynarodowe)

oraz głównie wyników bada

ń

analitycznych na 15 stanowiskach pracy

w 5 przedsi

ę

biorstwach (

ś

rednie – 1, małe − 2, mikro – 2, w tym pro-

dukcyjne − 3, usługowe − 2), przeprowadzonych w lutym i marcu 2013 r.

Zespół Ekspercki:

•

Stefan Wójtowicz – Instytut Elektrotechniki w Warszawie,

•

Anna Wójcikowska – Zakłady Elektronowe „Lamina” w Piasecz-

nie, Stowarzyszenie Elektryków Polskich w Warszawie,

•

Mariusz Kowalski – Grupa Prefabet S.A. w Kozienicach,

•

Maria Krogulec-Sobowiec –

Ś

wi

ę

tokrzyskie Centrum Doskonale-

nia Nauczycieli w Kielcach.

Ewaluatorzy:

•

Andrzej Kieliszek – Instytut Energetyki Laboratorium Wielkopr

ą

-

dowe w Warszawie,

•

Leszek Kucharski – Zespół Szkół Samochodowych w Radomiu.

5

Recenzenci:

•

Antoni Kupisz – Oddział Warszawski Stowarzyszenie Elektryków

Polskich w Warszawie,

•

Krzysztof Pacholski – Instytut Systemów In

ż

ynierii Elektrycznej

Politechnika Łódzka w Łodzi.

Komisja Bran

ż

owa (zatwierdzaj

ą

ca):

•

Lesław Rosi

ń

ski (przewodnicz

ą

cy) – Zwi

ą

zek Pracodawców

Energetyki w Warszawie,

•

Krzysztof Witowski – Cech Rzemiosł Motoryzacyjnych w War-

szawie,

•

Mirosław Bartnik – Ogólnopolski Porozumienie Zwi

ą

zków Zawo-

dowych, Rada OPZZ woj. mazowieckiego w Warszawie.

Data zatwierdzenia:

•

07.10.2013 r.

6

2. Opis zawodu

2.1. Synteza zawodu

Monter elektroniki samochodowej wykonuje monta

ż

elementów

i podzespołów podczas produkcji i instalacji elektroniki samochodowej.

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,

obszary wyst

ę

powania zawodu

Monter elektroniki samochodowej jest zawodem o charakterze pro-

dukcyjnym i usługowym. Monter elektroniki samochodowej pracuje przy
monta

ż

u pojazdów samochodowych oraz w usługach serwisowych przy

diagnostyce, instalacji i naprawach. W procesie produkcji elektronicz-
nych urz

ą

dze

ń

samochodowych monter kompletuje elementy i podze-

społy elektroniczne, wykonuje monta

ż

cz

ęś

ci elektronicznych, elek-

trycznych i mechanicznych, uruchamia i sprawdza poprawno

ść

działa-

nia wyrobu. W procesie produkcji pojazdów samochodowych instaluje
podzespoły i urz

ą

dzenia elektroniczne w poje

ź

dzie i sprawdza popraw-

no

ść

działania. Korzysta ze specjalistycznego wyposa

ż

enia linii pro-

dukcyjnej, post

ę

puje zgodnie z instrukcj

ą

stanowiskow

ą

. W usługach

serwisowych wykonuje przegl

ą

dy, konserwacj

ę

, diagnozuje, wymienia

i naprawia elementy wyposa

ż

enia elektronicznego pojazdów. Posługuje

si

ę

uniwersalnymi przyrz

ą

dami pomiarowymi oraz specjalistyczn

ą

apa-

ratur

ą

diagnostyczn

ą

. Podstawowe czynno

ś

ci to: monta

ż

na płytach

drukowanych, przewlekany i powierzchniowy, instalacja urz

ą

dze

ń

w po-

je

ź

dzie, uruchamianie, sprawdzanie poprawno

ś

ci działania zgodnie

z instrukcj

ą

, wykrywanie usterek i naprawa.

2.3.

Ś

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny

i narz

ę

dzia pracy, zagro

ż

enia, organizacja pracy)

Miejscem pracy montera elektroniki samochodowej jest zakład pro-

dukcyjny lub serwisowy; w zakładzie produkcyjnym – stanowisko przy
linii monta

ż

owej lub gniazdo produkcyjne; w zakładzie serwisowym –

stanowisko diagnostyczne lub naprawcze. Wyposa

ż

enie stanowiska

obejmuje zestaw narz

ę

dzi monterskich (r

ę

czne i elektronarz

ę

dzia),

przyrz

ą

dy pomiarowe uniwersalne, specjalistyczne urz

ą

dzenia do mon-

ta

ż

u elektronicznego, testery mi

ę

dzyoperacyjne i do kontroli finalnej,

urz

ą

dzenia do diagnostyki. Praca wykonywana jest w pomieszczeniach

warsztatowych, halach produkcyjnych, stacjach diagnostycznych, tak

ż

e

na placach na otwartej przestrzeni (czynno

ś

ci naprawcze, jazdy prób-

7

ne, wyjazdy pojazdem serwisowym do napraw w terenie). Zagro

ż

enia

pora

ż

enia pr

ą

dem elektrycznym i urazów mechanicznych zwi

ą

zane s

ą

z u

ż

ywaniem elektronarz

ę

dzi, urz

ą

dze

ń

zasilanych z sieci, podno

ś

ni-

ków i wyposa

ż

enia warsztatów i linii produkcyjnych. Na stanowiskach

pracy mog

ą

wyst

ą

pi

ć

zagro

ż

enia nadmiernym hałasem, zagro

ż

enia

chemiczne zwi

ą

zane z kontaktem ze stosowanymi płynami, smarami

i gazami. Monter elektroniki samochodowej pracuje pod nadzorem
z du

ż

ym stopniem autonomii i ponosi personalnie odpowiedzialno

ść

za

jako

ść

wykonywanej pracy.

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,

w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu

Do wykonywania zawodu montera elektroniki samochodowej wy-

magana jest zdolno

ść

koncentracji, skrupulatno

ść

, post

ę

powanie zgod-

nie z procedurami i instrukcjami, dostosowanie si

ę

do tempa pracy

zespołu i pracy w ka

ż

dych warunkach. Konieczne jest samodzielne

pogł

ę

bianie wiedzy, czytania i rozumienia dokumentacji technicznej.

Monter elektroniki samochodowej musi by

ć

sprawny fizycznie. Prze-

ciwwskazaniem do wykonywania zawodu jest daltonizm oraz wady
wzroku uniemo

ż

liwiaj

ą

ce prowadzenie pojazdów samochodowych.

W przypadku stanowisk pracy na linii produkcyjnej lub obsługi specjali-
stycznych urz

ą

dze

ń

diagnostycznych istnieje mo

ż

liwo

ść

zatrudnienia

osób niepełnosprawnych z uwzgl

ę

dnieniem charakteru stanowiska i po

konsultacjach lekarskich.

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb

ę

dne do podj

ę

cia

pracy w zawodzie

Monter elektroniki samochodowej powinien posiada

ć

wykształcenie

minimum zasadnicze zawodowe o specjalno

ś

ci elektronicznej. Do wy-

konywania zawodu zalecane jest posiadanie dodatkowych uprawnie

ń

:

prawa jazdy co najmniej kategorii B,

ś

wiadectwa kwalifikacyjnego

uprawniaj

ą

cego do eksploatacji urz

ą

dze

ń

instalacji i sieci elektroener-

getycznych o napi

ę

ciu nie wy

ż

szym ni

ż

1 kV w zakresie obsługi, mon-

ta

ż

u i konserwacji. Wskazana jest umiej

ę

tno

ść

pracy na komputerze

w stopniu podstawowym. Ka

ż

dorazowo w przypadku u

ż

ytkowania

urz

ą

dze

ń

diagnostycznych i pomiarowych wymagane s

ą

udokumento-

wane szkolenia specjalistyczne zwi

ą

zane ze stanowiskiem pracy.

8

2.6. Mo

ż

liwo

ś

ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/

/walidacji kompetencji

Uzyskane w procesie pracy kompetencje zawodowe wła

ś

ciwe dla

zawodu montera elektroniki samochodowej mo

ż

na potwierdzi

ć

w rze-

mio

ś

le egzaminem czeladniczym i mistrzowskim. Pracodawcy ch

ę

tnie

zatrudniaj

ą

do pracy absolwentów zasadniczych szkół zawodowych

kształc

ą

cych w zawodach: 741203 Elektromechanik pojazdów samo-

chodowych, 742114 Monter mechatronik lub 742102 Monter elektronik.
Monter elektroniki samochodowej pracuje samodzielnie i w zespole,
zachowuj

ą

c du

żą

autonomi

ę

w wykonywaniu zada

ń

zawodowych. Wi

ą

-

ż

e si

ę

to z konieczno

ś

ci

ą

pogł

ę

biania wiedzy technicznej i znajomo

ś

ci

ą

aktualnych przepisów, regulaminów i instrukcji. Mo

ż

liwo

ść

rozwoju za-

wodowego uzyskuje si

ę

, uczestnicz

ą

c w kursach i szkoleniach specjali-

stycznych. W zakładzie produkcyjnym b

ę

d

ą

to szkolenia dotycz

ą

ce

produktu oraz technologii wytwarzania i kontroli (mi

ę

dzyoperacyjnej

i ko

ń

cowej). W zakładzie serwisowym szkolenia dotycz

ą

obsługi kon-

kretnych narz

ę

dzi, urz

ą

dze

ń

diagnostycznych i pomiarowych. Dalsze

kształcenie mo

ż

e wi

ą

za

ć

si

ę

z uzyskaniem tytułu technika w zawodach:

311513 Technik pojazdów samochodowych, 311408 Technik elektronik
lub 311410 Technik mechatronik. Po zdaniu egzaminu maturalnego
monter elektroniki samochodowej mo

ż

e podj

ąć

dalsze kształcenie na

studiach wy

ż

szych na kierunku mechanika i budowa maszyn o specjal-

no

ś

ci mechatronika i diagnostyka samochodowa lub na kierunku elek-

trotechnika o specjalno

ś

ci elektromechanika samochodowa. Posiadaj

ą

c

kompetencje w za-wodzie montera elektroniki samochodowej, mo

ż

na

pracowa

ć

na równorz

ę

dnych stanowiskach robotniczych w zawodach

z grupy 8213 Monterzy sprz

ę

tu elektronicznego, np. 821302 Monter

elektronicznego wyposa

ż

enia maszyn i urz

ą

dze

ń

, 821304 Monter pod-

zespołów i zespołów elektronicznych, 821306 Monter zestrajacz urz

ą

-

dze

ń

elektronicznych.

2.7. Zadania zawodowe

Z1. Organizowanie stanowiska pracy zgodnie z obowi

ą

zuj

ą

cymi

wymaganiami ergonomii, przepisami bezpiecze

ń

stwa i higieny

pracy, ochrony przeciwpora

ż

eniowej, ochrony przeciwpo

ż

arowej

i ochrony

ś

rodowiska oraz przestrzeganie tych przepisów (nie-

zb

ę

dne kompetencje: Kz1, Kz2, Kz3, KzS).

Z2. Ocenienie jako

ś

ci materiałów stosowanych do monta

ż

u w urz

ą

-

dzeniach elektroniki samochodowej (niezb

ę

dne kompetencje:

Kz2, Kz3, KzS).

9

Z3. Montowanie elementów na płytach i podzespołach wg dokumen-

tacji technicznej (niezb

ę

dne kompetencje: Kz3, KzS).

Z4. Montowanie podzespołów w obudowach i zł

ą

cz oraz wykonywa-

nie poł

ą

cze

ń

zewn

ę

trznych w urz

ą

dzeniach elektroniki samocho-

dowej (niezb

ę

dne kompetencje: Kz2, Kz3, KzS).

Z5. Wykonywanie pomiarów, testowanie i uruchamianie podzespo-

łów zgodnie z procedurami i instrukcjami (niezb

ę

dne kompeten-

cje: Kz1, KzS).

Z6. Naprawianie układów elektrycznych i elektronicznych w pojaz-

dach samochodowych (niezb

ę

dne kompetencje: Kz2, KzS).

Z7. Montowanie podzespołów oraz układów elektrycznych i elektro-

nicznych w pojazdach samochodowych (niezb

ę

dne kompetencje:

Kz3, KzS).

Z8. Konserwowanie elementów i podzespołów elektrycznych i elek-

troniki samochodowej (niezb

ę

dne kompetencje: Kz2, KzS).

Z9. Dokumentowanie wykonywanych czynno

ś

ci (niezb

ę

dne kompe-

tencje: Kz1, Kz2, Kz3, KzS).

Z10. Wykonywanie jazd próbnych (niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, Kz2,

KzS).

2.8. Wykaz kompetencji zawodowych

Kz1 – Diagnozowanie układów elektrycznych i elektronicznych pojaz-

dów samochodowych (potrzebne do wykonywania zada

ń

: Z1,

Z5, Z9, Z10).

Kz2 – Naprawianie i konserwowanie układów elektrycznych i elektro-

nicznych pojazdów samochodowych (potrzebne do wykonywania
zada

ń

: Z1, Z2, Z4, Z6, Z8, Z9, Z10).

Kz3 – Wykonywanie monta

ż

u elektrycznego i mechanicznego na linii

produkcyjnej i w pojazdach samochodowych (potrzebne do wy-
konywania zada

ń

: Z1, Z2, Z3, Z4, Z7, Z9).

KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonywania zada

ń

:

Z1÷Z10).

10

2.9. Relacje mi

ę

dzy kompetencjami zawodowymi

a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK

Kompetencje zawodowe potrzebne do wykonywania zada

ń

w za-

wodzie sugeruje si

ę

wykorzysta

ć

do opisu kwalifikacji na poziomie 3

wła

ś

ciwym dla wykształcenia zasadniczego zawodowego w Europej-

skiej i Polskiej Ramie Kwalifikacji. Poziom ten jest uzasadniony miej-
scem usytuowania zawodu w Klasyfikacji zawodów i specjalno

ś

ci (gru-

pa wielka 7 i jej odpowiednik w ISCED 2011).

Osoba wykonuj

ą

ca zawód montera elektroniki samochodowej:

1) w zakresie wiedzy: zna podstawowe fakty, zasady, procesy i poj

ę

cia

ogólne, zna i rozumie podstawowe zale

ż

no

ś

ci w zawodzie montera

elektroniki samochodowej oraz w szerszym zakresie elementarne
uwarunkowania prowadzonej działalno

ś

ci w bran

ż

y elektryczno-

elektronicznej;

2) w zakresie umiej

ę

tno

ś

ci: potrafi wykonywa

ć

niezbyt proste zadania

i rozwi

ą

zywa

ć

typowe problemy w zawodzie montera elektroniki

samochodowej poprzez dobieranie podstawowych metod, narz

ę

dzi,

materiałów i informacji, potrafi wykonywa

ć

zadania według ogólnej

instrukcji, w cz

ęś

ciowo zmiennych warunkach; umie odbiera

ć

i for-

mułowa

ć

niezbyt zło

ż

one wypowiedzi, tak

ż

e bardzo proste wypo-

wiedzi w j

ę

zyku obcym.

11

3. Opis kompetencji zawodowych

Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefinio-

wanych w badaniach na stanowiskach pracy.

Wykonanie zada

ń

zawodowych Z1, Z5, Z9, Z10 wymaga posiadania

kompetencji zawodowych Kz1.

3.1. Diagnozowanie układów elektrycznych

i elektronicznych pojazdów samochodowych Kz1

Wiedza – zna i rozumie podsta-
wowe fakty, zasady, procesy,
poj

ę

cia ogólne i zale

ż

no

ś

ci zwi

ą

-

zane z diagnozowaniem układów
elektrycznych i elektronicznych
pojazdów samochodowych oraz
ze współprac

ą

z klientami w tym

obszarze pracy, w szczególno

ś

ci

zna:

−

zasady i przepisy BHP, ochro-

ny ppo

ż

. oraz ochrony

ś

rodo-

wiska podczas diagnozowania
układów elektrycznych i elek-
tronicznych;

−

podstawowe poj

ę

cia, prawa

i wzory z zakresu elektrotech-
niki i elektroniki;

−

zasady, metody i procedury

pomiaru wielko

ś

ci fizycznych;

−

metody diagnostyki układów

elektronicznych;

−

budow

ę

i oznaczenia elemen-

tów i układów elektronicznych
i elektrycznych;

−

zasady tworzenia schematów

elektrycznych

i

elektronicz-

nych;

−

przepisy i zasady ruchu dro-

gowego.

Umiej

ę

tno

ś

ci – wykonuje niezbyt

proste zadania zwi

ą

zane z dia-

gnozowaniem układów elektrycz-
nych i elektronicznych pojazdów,
według

okre

ś

lonej

instrukcji,

w cz

ęś

ciowo zmiennych warun-

kach, w szczególno

ś

ci potrafi:

−

przestrzega

ć

zasad i przepi-

sów BHP, ochrony ppo

ż

. oraz

ochrony

ś

rodowiska podczas

diagnozowania układów elek-
trycznych i elektronicznych;

−

wykonywa

ć

pomiary układów

elektrycznych i elektronicznych;

−

posługiwa

ć

si

ę

instrukcjami oraz

dokumentacj

ą

przyrz

ą

dów po-

miarowych i diagnostycznych;

−

sporz

ą

dza

ć

dokumentacj

ę

wy-

konanych pomiarów i bada

ń

diagnostycznych;

−

dobiera

ć

i u

ż

ytkowa

ć

specjali-

styczne przyrz

ą

dy diagnostycz-

ne;

−

stosowa

ć

procedury pomiaro-

we i diagnostyczne;

−

wykonywa

ć

jazdy próbne w ce-

lu zdiagnozowania uszkodzenia
układów elektrycznych i elek-
tronicznych pojazdów samo-
chodowych;

−

przestrzega

ć

przepisów i za-

sad ruchu drogowego.

12

Wykonanie zada

ń

zawodowych Z1, Z2, Z4, Z6, Z8, Z9, Z10 wymaga

posiadania kompetencji zawodowych Kz2.

3.2. Naprawianie i konserwowanie układów

elektrycznych i elektronicznych pojazdów
samochodowych Kz2

Wiedza – zna i rozumie podsta-
wowe fakty, zasady, procesy,
poj

ę

cia ogólne i zale

ż

no

ś

ci zwi

ą

-

zane z napraw

ą

i konserwacj

ą

układów elektrycznych i elektro-
nicznych pojazdów samochodo-
wych oraz ze współprac

ą

z klien-

tami w tym obszarze pracy,
w szczególno

ś

ci zna:

−

zasady i przepisy BHP, ochro-

ny ppo

ż

. oraz ochrony

ś

rodo-

wiska podczas naprawy i kon-
serwacji układów elektrycznych
i elektronicznych pojazdów sa-
mochodowych;

−

podstawowe poj

ę

cia, prawa

i wzory z zakresu elektrotech-
niki i elektroniki;

−

funkcje elementów i podzespo-

łów w urz

ą

dzeniach elektro-

nicznych;

−

narz

ę

dzia stosowane do na-

praw i konserwacji;

−

metody wykonania napraw i kon-

serwacji;

−

zasady i przepisy dotycz

ą

ce

dokumentowania napraw i kon-
serwacji układów elektrycznych
i elektronicznych;

−

przepisy i zasady ruchu dro-

gowego.

Umiej

ę

tno

ś

ci – wykonuje niezbyt

proste zadania zwi

ą

zane z na-

praw

ą

i konserwacj

ą

układów

elektrycznych i elektronicznych
pojazdów samochodowych we-
dług okre

ś

lonej instrukcji w cz

ę

-

ś

ciowo

zmiennych

warunkach,

w szczególno

ś

ci potrafi:

−

przestrzega

ć

zasad i przepisów

BHP,

ochrony

ppo

ż

.

oraz

ochrony

ś

rodowiska podczas

naprawy i konserwacji układów
elektrycznych i elektronicznych;

−

okre

ś

la

ć

i lokalizowa

ć

uszko-

dzenia układów elektrycznych
i elektronicznych;

−

stosowa

ć

odpowiedni

ą

metod

ę

naprawy;

−

dobiera

ć

narz

ę

dzia do zasto-

sowanej metody naprawy i kon-
serwacji;

−

ocenia

ć

jako

ść

elementów i pod-

zespołów w urz

ą

dzeniach elek-

troniki samochodowej;

−

wymienia

ć

uszkodzone elemen-

ty lub podzespoły;

−

montowa

ć

podzespoły w obu-

dowach i zł

ą

czach;

−

wykonywa

ć

poł

ą

czenia zewn

ę

-

trzne układów elektrycznych
i elektronicznych w pojazdach
samochodowych;

−

uruchamia

ć

układy elektryczne

i elektroniczne podczas ich na-
prawy i konserwacji;

13

−

sprawdza

ć

i przeprowadza

ć

próby działania układów elek-
trycznych i elektronicznych po
naprawie i konserwacji;

−

sporz

ą

dza

ć

dokumentacje wy-

konanych napraw i konserwacji
układów elektrycznych i elek-
tronicznych pojazdów samo-
chodowych;

−

wykonywa

ć

jazdy próbne w ce-

lu sprawdzenia wykonanej na-
prawy układów elektrycznych
i elektronicznych pojazdów sa-
mochodowych;

−

przestrzega

ć

przepisów i za-

sad ruchu drogowego.

Wykonanie zada

ń

zawodowych Z1, Z2, Z3, Z4, Z7, Z9 wymaga po-

siadania kompetencji zawodowych Kz3.

3.3. Wykonywanie monta

ż

u elektrycznego

i mechanicznego na linii produkcyjnej
i w pojazdach samochodowych Kz3

Wiedza – zna i rozumie podsta-
wowe fakty, zasady, procesy,
poj

ę

cia ogólne i zale

ż

no

ś

ci zwi

ą

-

zane z monta

ż

em elektrycznym

i mechanicznym na linii produk-
cyjnej i w pojazdach samochodo-
wych zgodnie z procesem techno-
logicznym, w szczególno

ś

ci zna:

−

zasady i przepisy BHP, ochro-

ny ppo

ż

. oraz ochrony

ś

rodo-

wiska podczas monta

ż

u ukła-

dów elektrycznych i elektro-
nicznych pojazdów samocho-
dowych;

−

budow

ę

i zasad

ę

działania

elementów i podzespołów elek-
tronicznych i elektrycznych w po-
jazdach samochodowych;

Umiej

ę

tno

ś

ci – wykonuje niezbyt

proste zadania zwi

ą

zane z mon-

ta

ż

em elektrycznym i mechanicz-

nym na linii produkcyjnej i w po-
jazdach samochodowych zgodnie
z procesem technologicznym oraz
według okre

ś

lonej instrukcji w cz

ę

-

ś

ciowo

zmiennych

warunkach,

w szczególno

ś

ci potrafi:

−

przestrzega

ć

zasad i przepi-

sów BHP, ochrony ppo

ż

. oraz

ochrony

ś

rodowiska podczas

monta

ż

u układów elektrycz-

nych i elektronicznych na linii
produkcyjnej i w pojazdach sa-
mochodowych;

−

rozpoznawa

ć

elementy i pod-

zespoły do monta

ż

u;

14

−

narz

ę

dzia stosowane do mon-

ta

ż

u elektrycznego i mecha-

nicznego

urz

ą

dze

ń

elektro-

nicznych;

−

zasad

ę

działania maszyn i urz

ą

-

dze

ń

linii monta

ż

owych;

−

charakterystyki urz

ą

dze

ń

elek-

tronicznych montowanych na
linii;

−

zasady i przepisy dokumento-

wania monta

ż

u układów elek-

trycznych

i

elektronicznych

w pojazdach samochodowych.

−

dobiera

ć

oprzyrz

ą

dowanie do

monta

ż

u elektrycznego i me-

chanicznego;

−

przygotowywa

ć

elementy i pod-

zespoły do monta

ż

u wg doku-

mentacji technicznej;

−

ocenia

ć

jako

ść

elementów

i podzespołów przeznaczonych
do monta

ż

u w urz

ą

dzeniach

elektroniki samochodowej;

−

wykonywa

ć

monta

ż

elektryczny

urz

ą

dze

ń

elektronicznych zgod-

nie z instrukcj

ą

stanowiskow

ą

;

−

wykonywa

ć

monta

ż

mecha-

niczny urz

ą

dze

ń

elektronicz-

nych zgodnie z instrukcj

ą

sta-

nowiskow

ą

;

−

uruchamia

ć

zmontowane ukła-

dy elektroniczne i elektryczne;

−

sporz

ą

dza

ć

dokumentacj

ę

wy-

konanego monta

ż

u układów

elektrycznych i elektronicznych
pojazdów samochodowych.

Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zada

ń

zawodowych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.

3.4. Kompetencje społeczne KzS:

−

ponosi odpowiedzialno

ść

za diagnozowanie, napraw

ę

i konserwacj

ę

układów elektrycznych i elektronicznych pojazdów samochodowych
oraz za monta

ż

elektryczny i mechaniczny na linii produkcyjnej

i w pojazdach samochodowych,

−

dostosowuje zachowanie do zmian w

ś

rodowisku pracy zakładu

produkcyjnego lub serwisowego,

−

pracuje cz

ęś

ciowo samodzielnie i podejmuje współprac

ę

w zorgani-

zowanych warunkach zakładu produkcyjnego lub serwisowego,

−

ocenia wpływ swoich działa

ń

realizowanych w ramach współpracy

zespołowej i ponosi odpowiedzialno

ść

za ich skutki.

15

4. Profil kompetencji kluczowych

Ocen

ę

wa

ż

no

ś

ci kompetencji kluczowych dla zawodu montera elek-

troniki samochodowej przedstawia rys. 1.

Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu

stosowanego w Mi

ę

dzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Doro-

słych − projekt PIAAC (OECD).

1

2

3

4

5

Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu

Umiejętności matematyczne

Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania

Sprawność motoryczna

Planowanie i organizowanie pracy

Wywieranie wpływu/przywództwo

Komunikacja ustna

Współpraca w zespole

Rozwiązywanie problemów

Serie1

Zbędne

Mało ważne

Ważne

Istotne

Bardzo ważne

Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 821303 Monter elektroniki

samochodowej

16

5. Słownik

Zawód

−

zbiór zada

ń

(zespół czynno

ś

ci) wyodr

ę

bnionych w wyniku społecz-

nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj

ą

cych odpowiednich kwalifikacji

i kompetencji (wiedzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompetencji społecznych)

zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi

ź

ródło dochodów.

Specjalno

ść

−

jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz

ęść

czynno

ś

ci o podobnym charakterze (zwi

ą

zanych z wykonywan

ą

funkcj

ą

lub przedmiotem pracy) wymagaj

ą

cych pogł

ę

bionej lub do-

datkowej wiedzy i umiej

ę

tno

ś

ci zdobytych w wyniku dodatkowego

szkolenia lub praktyki.

Zadanie
zawodowe

−

logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra

ź

nie okre-

ś

lonym pocz

ą

tku i ko

ń

cu, wyodr

ę

bniony ze wzgl

ę

du na rodzaj lub

sposób wykonywania czynno

ś

ci zawodowych powi

ą

zanych jednym

celem, ko

ń

cz

ą

cy si

ę

produktem, usług

ą

lub decyzj

ą

.

Kompetencje
zawodowe

−

wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona

ć

, odpowied-

nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s

ą

trzema zbiorami: wie-

dzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompetencji społecznych.

Wiedza

−

zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie

uczenia si

ę

, odnosz

ą

cych si

ę

do dziedziny uczenia si

ę

lub działalno-

ś

ci zawodowej.

Umiej

ę

tno

ś

ci

−

zdolno

ść

wykonywania zada

ń

i rozwi

ą

zywania problemów wła

ś

ci-

wych dla dziedziny uczenia si

ę

lub działalno

ś

ci zawodowej.

Kompetencje
społeczne

−

zdolno

ść

autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w

ż

yciu

zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl

ę

dnieniem kontekstu etycznego.

Kompetencje
kluczowe

−

wiedza, umiej

ę

tno

ś

ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb

ę

dne

do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.

Standard
kompetencji
zawodowych

−

norma opisuj

ą

ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania

zada

ń

zawodowych wchodz

ą

cych w skład zawodu, akceptowana

przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran

ż

owych, praco-

dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.

Kwalifikacja

−

zestaw efektów uczenia si

ę

(zasób wiedzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompe-

tencji społecznych), których osi

ą

gni

ę

cie zostało formalnie potwier-

dzone przez uprawnion

ą

instytucj

ę

.

Europejska
Rama
Kwalifikacji

−

przyj

ę

ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,

umo

ż

liwiaj

ą

cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró

ż

nych

krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró

ż

niono 8 poziomów

kwalifikacji opisywanych za pomoc

ą

efektów uczenia si

ę

; stanowi

ą

one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.

Polska Rama
Kwalifikacji

−

opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-

go rejestru kwalifikacji w Polsce.

Krajowy
System
Kwalifikacji

−

ogół rozwi

ą

za

ń

słu

żą

cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji

(potwierdzaniu efektów uczenia si

ę

) oraz zapewnianiu ich jako

ś

ci.