Advanced Series
Advanced Series GT
Instrukcja użytkowania
C6-N GT / C8-N / C8-N GT
●
C10-N / C10-N GT
1. Wstęp
Gratulujemy zakupu teleskopu Celestron Advanced Series (AST)! Seria teleskopów Advanced, czyli
zaawansowanych jest dostępna w wersji standardowej (nie-skomputeryzowanej) i skomputeryzowanej
- model GT. Teleskopy te są wykonane z materiałów najwyższej jakości, aby zapewnić stabilność i
trwałość. Wszystko to składa się na teleskop, który może dostarczać przyjemności przez całe życie
wymagając tylko niewielkiego nakładu przy konserwacji. Co więcej, Twój teleskop Celestron jest
uniwersalny - będzie rósł w miarę jak będą rosnąć Twoje zainteresowania.
Seria Advanced GT bierze swój początek w nowej generacji automatycznych, skomputeryzowanych
teleskopów. Seria Celestron GT kontynuuje tą chwalebną tradycję łącząc optykę o dużej aperturze z
zaawansowaniem i łatwością użycia naszego skomputeryzowanego montażu Go To.
Jeśli jesteś nowy w astronomii, być może zechcesz zacząć od wbudowanej funkcji Sky Tour, która
każe teleskopom znaleźć najciekawsze obiekty na niebie i automatycznie przewija do każdego z nich.
A jeśli jesteś doświadczonym amatorem, na pewno docenisz bogatą bazę ponad 40000 obiektów,
zawierającą spersonalizowane listy najlepszych obiektów deep sky, jasnych gwiazd podwójnych i
zmiennych. Bez względu na to, na jakim poziomie zaczynasz, teleskopy Advanced Series odsłonią
przed Tobą i Twoimi przyjaciółmi wszystkie cuda Wszechświata.
Oto niektóre z wielu standardowych funkcji Advanced GT:
- w pełni wewnętrzne kodery optyczne do lokalizacji pozycji
- ergonomicznie zaprojektowany montaż, który da się rozłożyć na zwarte i przenośne części
- zakresy dla filtrów nakładanych na bazę pozwalające tworzyć spersonalizowane listy obiektów
- przechowywanie programowalnych obiektów określonych przez użytkownika
oraz wiele innych funkcji zapewniających wysokie osiągi!
Luksusowe funkcje AST łączą się z legendarnym systemem optycznym Newton’a, aby dać
miłośnikom astronomii najbardziej zaawansowane i łatwe w użyciu teleskopy z dostępnych na
współczesnym rynku.
Poświęć trochę czasu na przejrzenie tej instrukcji zanim wyruszysz w swoją podróż po
Wszechświecie. Zanim oswoisz się ze swoim teleskopem może upłynąć kilka sesji obserwacyjnych
tak, więc powinieneś trzymać tą instrukcję pod ręką aż w pełni opanujesz obsługę swojego teleskopu.
Pilot od Advanced GT ma wbudowane polecenia, aby poprowadzić Cię przez wszystkie procedury
wyrównywania potrzebne do tego, aby przygotować i uruchomić teleskop w ciągu zaledwie minut.
Używaj tej instrukcji w połączeniu z poleceniami pokazującymi się na ekranie pilota. Instrukcja
podaje dokładne informacje na temat każdego kroku jak również potrzebny materiał odniesienia oraz
pomocne wskazówki, które zagwarantują, że Twoje obserwacje będą tak łatwe i przyjemne jak to
tylko możliwe.
Twój teleskop jest zaprojektowany tak, aby dać Ci mnóstwo zabawy i satysfakcjonujących obserwacji.
Niemniej jednak należy wziąć pod uwagę kilka rzeczy zanim użyjesz swojego teleskopu, które
pozwolą zapewnić Ci bezpieczeństwo i ochronić Twój sprzęt.
Uwaga!
- Nigdy nie patrz bezpośrednio na Słońce gołym okiem ani przez teleskop (chyba, że masz właściwy
filtr słoneczny). Inaczej spowodujesz trwałe i nieodwracalne uszkodzenie wzroku.
- Nigdy nie używaj swojego teleskopu do rzutowania obrazu Słońca na jakąkolwiek powierzchnię.
Nagromadzenie ciepła wewnątrz może uszkodzić teleskop i wszelkie zamocowane do niego akcesoria.
- Nigdy nie używaj filtra słonecznego zakładanego na okular ani klina Herschela. Nagromadzenie
ciepła wewnątrz niego może spowodować, że kiedyś urządzenia w nim pękną pozwalając, aby
nieprzefiltrowane światło słoneczne dostało się do oka.
Nigdy nie zostawiaj teleskopu bez opieki, bez względu na to czy w pobliżu są dzieci czy też dorośli,
którzy mogą nie być zaznajomieni z właściwymi procedurami obsługi Twojego teleskopu.
Rys. 1-1 Teleskop Newtona - Advanced Series (pokazano C8-N)
1. szukacz
2. obejma szukacza
3. okular
4. focuser
5. pierścienie na tubus
6. dźwignia regulacji wysokości
7. stalowy trójnóg 2"
8. centralny łącznik nóg/stolik na akcesoria
9. przeciwwagi
10. trzon przeciwwag
11. wsuwany pręt "jaskółczy ogon"
12. tubus
5
6
2
3
4
7
8
9
10
11
12
1
Rys. 1-2 - Teleskop Newtona - Advanced Series GT (pokazano C8-NGT)
1. szukacz
2. obejma szukacza
3. okular
4. focuser
5. pierścienie na tubus
6. dźwignia regulacji wysokości
7. stalowy trójnóg 2"
8. centralny łącznik nóg trójnoga / tacka
akcesoriów
9. przeciwwagi
10. trzon przeciwwag
11. wsuwany pręt "jaskółczy ogon"
12. tubus
13. pilot
14. napęd w rektascensji / panel kontrolny
15. silnik napędu w deklinacji
PANEL KONTROLNY
A. Port ręcznego sterowania
B. Port silnika deklinacji
C. Port autoguidera
D. Gniazdo wyjścia 12 V
E. Włącznik
2
3
4
5
6
13
7
8
9
10
14
15
11
12
D
C
B
A
E
2. Składanie
Ten rozdział zawiera instrukcje składania Twojego teleskopu Celestron AST. Za pierwszym razem
należy go składać w domu, aby można było łatwo zidentyfikować różne części i zaznajomić się z
właściwą procedurą zanim spróbujesz ją przeprowadzić na dworze.
31061 / 31062 11047 / 11048
C8-N C10-N
ś
rednica 200mm (8.0") reflektor 254mm (10") reflektor
ługość ogniskowej 1000mm F/5 Parabola 1200mm F/4.7 Parabola
okular 20mm - 1.25" (50x) 20mm - 1.25" (60x)
szukacz 9x50 9x50
montaż CG-5 paralaktyczny CG-5 paralaktyczny
trójnóg 2" stal nierdzewna 2" stal nierdzewna
oprogramowanie The Sky poziom 1 The Sky poziom 1
przeciwwaga 2 szt 11 funtów 3 szt 11 funtów
Rozstawianie trójnoga
Trójnóg CG-5 jest wyposażony w centralny łącznik wykonany w całości z metalu będący jednocześnie
tacką na akcesoria, przez co ma oparcie stabilne jak skała. Trójnóg jest dostarczany razem z metalową
płytą, zwaną głowicą trójnogu, która utrzymuje nogi razem na górze. Dodatkowo jest tam centralny
pręt, który rozciąga się w dół od głowicy trójnogu i służy do mocowania montażu paralaktycznego do
trójnogu. Aby rozstawić trójnóg:
1. Ustaw trójnóg pionowo i rozciągaj jego nogi aż będą rozłożone na pełną długość. Trójnóg będzie
teraz stał sam bez podtrzymywania. Gdy już jest ustawiony, możesz wyregulować jego wysokość.
2. Poluzuj dźwignię na blokadzie nogi tak, aby można było dostosować długość nogi.
3. Wysuwaj środkową część nogi trójnogu w kierunku od głowicy aż znajdzie się na pożądanej
wysokości.
4. Dociśnij dźwignie na każdej z blokad, aby utrzymywały nogi na miejscu.
Rys. 2-3
1. Śruby regulacji w azymucie
2. Głowica trójnogu
3. Gałka mocowania
1
2
3
4
5
4. Montaż paralaktyczny
5. Kołek wyrównywania
Mocowanie montażu paralaktycznego
Montaż paralaktyczny pozwala Ci pochylić oś obrotu teleskopu tak abyś mógł śledzić gwiazdy w
miarę jak poruszają się po niebie. CG-5 to niemiecki montaż równikowy, który mocuje się do głowicy
trójnogu. Z boku głowicy trójnogu jest metalowy kołek wyrównywania do wyrównywania montażu.
Ta strona trójnogu ma być skierowana na północ, gdy ustawiamy go do sesji obserwacji
astronomicznych. Aby zamocować głowicę paralaktyczną:
1. Znajdź śruby regulacji azymutu na montażu paralaktycznym
2. Wycofaj śruby tak, aby nie sięgały do wnętrza obudowy azymutu na montażu. NIE wyciągaj
całkowicie śrub, bo będą potem potrzebne do nastawiania na oś biegunową.
3. Przytrzymaj montaż paralaktyczny nad głowicą trójnoga tak, aby obudowa azymutu znalazła się nad
metalowym kołkiem.
4. Umieść montaż paralaktyczny na głowicy trójnogu tak, aby załapały.
5. Dokręć gałkę (przymocowaną do centralnego pręta) na spodzie głowicy trójnogu, aby utrzymać
montaż paralaktyczny stabilnie na miejscu.
Mocowanie centralnego łącznika nóg
1. Nasuń tackę akcesoriów na centralny pręt tak, aby każde z jej ramion naciskało od wewnątrz na
nogi trójnogu.
2. Nakręć gałkę tacki akcesoriów na centralny pręt i dociśnij.
Instalowanie trzonu przeciwwag
Aby można było prawidłowo zbalansować teleskop, jest on dostarczany z prętem przeciwwag i co
najmniej jedną przeciwwagą (zależnie od modelu). Aby zainstalować pręt przeciwwag:
1. Znajdź otwór w montażu paralaktycznym na osi DEC
2. Wkręcaj pręt przeciwwag do otworu aż będzie tam mocno siedział.
3. Całkowicie dokręć blokadę trzonu przeciwwag aby zwiększyć stabilność oparcia (zob. rys. 2-5)
Gdy już trzon będzie trzymał się na miejscu, będziesz gotowy do zamocowania przeciwwagi.
Rys. 2-4
1. Gałka mocowania
4
1
2
3
2. Centralny trzon
3. Tacka akcesoriów
4. Gałka tacki akcesoriów
Ponieważ w pełni zmontowany teleskop może być dość ciężki, ustaw montaż tak, aby oś biegunowa
była skierowana na północ zanim założysz tubus i przeciwwagi. To sprawi, że procedura nastawiania
na oś biegunową będzie dużo łatwiejsza.
Instalowanie przeciwwagi
Zależnie od tego, jaki model teleskopu AST posiadasz, dostaniesz dwie albo trzy przeciwwagi. Aby je
zainstalować:
1. Ustaw montaż tak, aby pręt przeciwwag był skierowany w stronę gruntu.
2. Wyjmij śrubę zabezpieczającą przeciwwagę na końcu pręta (czyli po przeciwnej stronie niż ten,
który mocuje się do montażu).
3. Poluzuj śrubę blokującą z boku przeciwwagi.
4. Nasuń przeciwwagę na trzon (zob. rys. 205).
5. Dokręć śrubę blokującą z boku ciężarka, aby utrzymać przeciwwagę na miejscu.
6. Załóż z powrotem śrubę zabezpieczającą przeciwwagę.
Rys. 2-5
1.
Nit blokujący trzon przeciwwagi
2.
Trzon przeciwwagi
3.
Śruba blokująca
4.
Przeciwwaga
5.
Śruba zabezpieczająca
Mocowanie uchwytu pilota (tylko w modelach Advanced GT)
Teleskopy Advanced GT są dostarczane z uchwytem, w którym umieszcza się pilot zdalnego
sterowania. Uchwyt jest złożony z dwóch części: klamry na nogę, która zaskakuje wokół nogi
trójnogu oraz samego uchwytu, który mocuje się do klamry. Aby zamocować uchwyt pilota:
1. Przyłóż klamrę do jednej z nóg trójnogu i mocno naciśnij aż zaskoczy ona wokół nogi.
2. Wsuwaj tył uchwytu pilota do kanaliku z przodu klamry (zob. rys. 2-6) aż zaskoczy na miejscu.
1
2
3
4
5
Rys. 2-6
Mocowanie pokręteł mikroruchów (tylko w modelach nie-GT)
Teleskopy Advanced Series (nie-GT) są wyposażone w dwa pokrętła mikroruchów, które pozwalają
wykonywać dokładną regulację przy nakierowywaniu teleskopu, zarówno w rektascensji jak i
deklinacji. Aby zainstalować pokrętła:
1. Znajdź osłonę z twardego plastiku pod trzonami RA.
2. Zdejmij jeden z dwóch owalnych przywieszek lekko pociągając.
3. Zrównaj płaską część po wewnętrznej stronie pokrętła mikroruchów RA z płaską częścią na trzonie
RA (zob. rys. 2-7).
4. Nasuń pokrętło mikroruchów RA na trzon RA. Pokrętło dopasowuje się na zasadzie naprężenia, tak
więc nasunięcie go wystarczy aby trzymało się na miejscu. Tak jak wspomnieliśmy powyżej, są dwa
trzony RA, po jednym z każdej strony montażu. Nie ma znaczenia, którego trzonu będziesz używał, bo
oba działają tak samo. Możesz używać tego, który będzie dla Ciebie wygodniejszy. Jeśli po kilku
sesjach obserwacyjnych przekonasz się, że pokrętło mikroruchów RA jest łatwiej dostępne po drugiej
stronie, pociągnij mocno, aby zdjąć pokrętło a następnie zainstaluj je po przeciwnej stronie.
5. Pokrętło mikroruchów DEC zakłada się w ten sam sposób jak pokrętło RA. Trzon, na który zakłada
się pokrętło mikroruchów DEC znajduje się na górze montażu, tuż poniżej platformy mocowania
teleskopu. I znów możesz wybierać spośród dwóch trzonów. Użyj tego, który jest akurat skierowany
w stronę gruntu. Przez to będzie go łatwiej dosięgnąć jednocześnie patrząc przez teleskop - a ma to
dość duże znacznie, gdy obserwujesz.
Rys. 2-7
Uchwyt pilota
klamra na nogę
Platforma mocowania
teleskopu
pokrętło mikroruchów
deklinacji
trzon RA
pokrętło
mikroruchów RA
Mocowanie tubusa teleskopu do montażu
Teleskop łączy się z montażem za pośrednictwem wsuwanego pręta typu jaskółczy ogon, który jest
mocowany wzdłuż dolnej części tubusa teleskopu. Zanim zamocujesz tubus, upewnij się że gałki
zaciskowe deklinacji i rektascensji są dokręcone. Dzięki temu będziesz miał pewność, że montaż
nie przesunie się nagle podczas mocowania teleskopu. Aby zamocować tubus teleskopu:
(dla użytkowników GT!)
Aby skomputeryzowany montaż GT działał prawidłowo, przed zainstalowaniem tubusa należy tak
ustawić platformę mocowania, aby były ze sobą wyrównane znaczniki wskaźników deklinacji
(Declination Index Marks) - zob. rys. 2-8.
Rys. 2-8
1. Znajdź wspornik mocujący w pudle, które zawierało głowicę montażu paralaktycznego.
2. Doczep wspornik mocujący do pierścieni na tubus tak, aby stożkowaty (zwężony) koniec znalazł się
po przeciwnej stronie niż spód pierścieni na tubus.
3. Poluzuj pokrętło z boku montażu CG-5.
4. Wsuń wspornik mocujący, przyczepiony do spodniej strony pierścieni tubusa, do wnęki na szczycie
platformy mocowania (zob. rys. 2-9).
5. Dokręć śrubę mocowania teleskopu w montażu CG-5, aby utrzymać teleskop na miejscu.
6. Ręcznie dokręcaj śrubę zabezpieczającą platformy mocowania aż jej koniec dotknie boku
wspornika mocującego.
UWAGA! Nigdy nie poluzowuj żadnych pokręteł na tubusie teleskopu ani na montażu. Poza tym
upewnij się, że otwarty koniec teleskopu jest zawsze skierowany w kierunku przeciwnym
względem gruntu.
Znaczniki
wskaźników
deklinacji
Rys. 2-9
Instalowanie szukacza
Aby zainstalować szukacz na teleskopie musisz najpierw włożyć go do obejmy. Z przodu tubusa, obok
pokręteł ostrości, jest mała obejma ze śrubą nastawną. To właśnie tu mocuje się uchwyt szukacza. Aby
zainstalować szukacz:
1. Nasuń gumowy pierścień na koniec szukacza po stronie okularu i przesuń o 2/3 jego długości.
2. Wsuwaj koniec szukacza tak daleko aż pierścień będzie ciasno ściśnięty między szukaczem i
wewnętrzną stroną obejmy.
3. Dokręcaj śruby regulacyjne aż zetkną się z korpusem szukacza.
4. Znajdź uchwyt mocujący blisko przedniego (otwartego) końca teleskopu.
5. Poluzuj śrubę nastawną na uchwycie mocującym w teleskopie.
6. Wsuń obejmę szukacza (połączoną już z szukaczem) do uchwytu mocującego w teleskopie.
7. Obejmę szukacza wsuwa się od tyłu. Szukacz powinien być ustawiony w taki sposób, aby soczewka
obiektywu była skierowana w stronę przedniego (otwartego) końca teleskopu.
8. Dokręć śrubę nastawną na uchwycie mocującym, aby utrzymać szukacz na miejscu.
Aby zasięgnąć informacji na temat wyrównywania szukacza, zobacz rozdział Podstawy obsługi
teleskopu
w niniejszej instrukcji.
Rys. 2-10
Obejmy na tubus
wspornik mocujący
platforma mocowania
ś
ruba mocowania teleskopu
Montaż
szukacza
Mocowanie
szukacza
Ś
ruba
blokująca
szukacz
Zakładanie okularów
Okular to element optyczny, który powiększa obraz ogniskowany przez teleskop. Bez okularu nie
byłoby możliwe wizualne użytkowanie teleskopu. Okular zakłada się bezpośrednio do uchwytu
okularowego. Aby założyć okular:
1. Poluzuj śrubę nastawną na uchwycie okularowym tak, aby nie przesłaniała wewnętrznej średnicy
uchwytu okularowego.
2. Wsuń chromowaną część okularu do uchwytu okularowego.
3. Dokręć śrubę nastawną, aby przytrzymać okular na miejscu.
Rys. 2-11
Aby wyjąć okular, poluzuj śrubę nastawną na uchwycie okularowym i wysuń okular. Możesz zamiast
niego włożyć teraz inny.
Okulary zwykle są opisywane przez ich długość ogniskowej oraz średnicę cylindra. Długość
ogniskowej każdego okularu jest nadrukowana na cylindrze okularu. Im większa długość ogniskowej
(czyli im większa liczba) tym mniejsze jest powiększenie okularu a im krótsza długość ogniskowej
(czyli im mniejsza liczba) tym wyższe powiększenie. Ogólnie rzecz biorąc podczas obserwacji
będziesz używał niskich do umiarkowanych powiększeń.
Twój teleskop może wykorzystywać okulary o średnicy cylindra zarówno 1 i 1/4" jak i 2". Aby
używać okularu 2", należy najpierw wyjąć adapter do okularów 1 i 1/4" i zamienić go na dołączony do
zestawu adapter okularów 2". Aby to zrobić, po prostu poluzuj dwie chromowane śruby motylkowe
rozmieszczone wokół cylindra focusera (zob. rys. 2-12) i wyjmij adapter 1 i 1/4". Gdy to zrobisz,
możesz wsunąć adapter 2" bezpośrednio do cylindra focusera i zabezpieczyć za pomocą dwóch śrub
motylkowych.
Rys. 2-12
okular
Uchwyt
okularowy
część
chromowan
a
Adapter okularów 2"
Balansowanie montażu w rektascensji
Aby wyeliminować niepożądane naprężenia montażu, teleskop należy odpowiednio zbalansować
wokół osi biegunowej. Odpowiednie zbalansowanie jest kluczowe dla dokładnego śledzenia. Aby
zbalansować montaż:
1. Poluzuj blokadę w rektascensji (rys. 2-16) i przechyl teleskop na jedną stronę montażu
(upewnij się, że śruba uchwytu mocującego jest dokręcona). Pręt przeciwwagi rozciągnie się
poziomo po przeciwnej stronie montażu (zob. rys. 2-13).
2. Puść teleskop - STOPNIOWO - aby sprawdzić, w którą stronę zacznie się „zataczać"
3. Poluzuj śrubę nastawną na przeciwwadze.
4. Przesuń przeciwwagę do miejsca gdzie zrównoważy teleskop (czyli doprowadź do sytuacji że
teleskop pozostanie stacjonarny gdy blokady rektascensji są zwolnione).
5. Dokręć śrubę nastawną, aby utrzymać przeciwwagę (lub przeciwwagi) na miejscu.
Są to ogólne wskazówki na temat balansowania, które pozwolą zredukować niepożądane
naprężenia montażu. Podczas wykonywania astrofotografii procedurę balansowania należy
przeprowadzić dla konkretnego obszaru, na który jest wycelowany teleskop.
Balansowanie teleskopu w deklinacji]
Teleskop należy także zbalansować w osi deklinacji, aby zapobiec wszelkim nagłym ruchom, gdy
gałka blokady w deklinacji (rys. 2-16) jest zwalniana. Aby zbalansować teleskop w deklinacji:
1. Zwolnij blokadę rektascensji i obróć teleskop tak, aby znalazł się po jednej stronie montażu
(czyli tak jak opisano w poprzednim rozdziale na temat balansowania montażu w
rektascensji").
2. Dokręć blokadę w rektascensji, aby utrzymać teleskop na miejscu.
3. Zwolnij blokadę w deklinacji i obracaj teleskopem aż tubus będzie ustawiony równolegle
względem gruntu (zob. rys. 2-14).
4. Puść tubus - STOPNIOWO - aby sprawdzić, w którą stronę obróci się wokół osi deklinacji.
ALE NIE PUSZCZAJ TUBUSA CAŁKOWICIE!
5. Poluzuj śruby, które utrzymują teleskop wewnątrz pierścieni mocujących i przesuwaj teleskop
do przodu lub do tyłu aż będzie pozostawał na miejscu, gdy jest zwolniona blokada deklinacji.
NIE puszczaj tubusa, podczas gdy jest poluzowana gałka na platformie mocowania.
6. Dokręć mocno śruby na pierścieniach tubusa teleskopu, aby utrzymać go na miejscu.
Podobnie jak w przypadku balansowania w rektascensji, są to ogólne wskazówki na temat
balansowania, które pozwolą zredukować niepożądane naprężenia montażu. Podczas
wykonywania astrofotografii procedurę balansowania należy przeprowadzić dla konkretnego
obszaru, na który jest wycelowany teleskop.
Rys. 2-13, Rys. 2-14
Regulowanie montażu
Aby napęd zegarowy mógł dokładnie śledzić oś obrotu teleskopu musi być równoległa do osi obrotu
Ziemi - proces ustawiania tego nazywamy nastawianiem na oś biegunową. NIE robi się tego
przesuwając teleskop w rektascensji lub deklinacji, ale regulując położenie montażu w pionie, czyli
względem wysokości oraz w poziomie, czyli względem azymutu. Ten rozdział omawia po prostu
prawidłowe poruszanie teleskopem podczas procedury nastawiania na oś biegunową. Sama procedura
nastawiania, czyli ustawiania osi obrotu teleskopu równolegle do osi obrotu Ziemi, jest opisana w
dalszej części tej instrukcji w rozdziale "Nastawianie na oś biegunową".
Regulacja wysokości montażu
- Aby zwiększyć szerokość geograficzną osi biegunowej, dokręć tylną śrubę regulacji szerokości i
poluzuj śrubę przednią (jeśli to konieczne).
- Aby zmniejszyć szerokość geograficzną osi biegunowej, dokręć przednią śrubę regulacji szerokości
(pod trzonem przeciwwag) i poluzuj śrubę przednią (jeśli to konieczne).
Regulacja szerokości geograficznej w montażu CG-5 ma zakres od około 30 aż do 60 stopni.
Najlepiej zawsze robić ostateczne poprawki regulacji wysokości poruszając montażem w kierunku
przeciwnym do siły grawitacji (czyli używając tylnej śruby regulacji szerokości geograficznej aby
unieść montaż). Aby to zrobić powinieneś poluzować obie śruby regulacji szerokości geograficznej i
ręcznie pchnąć w dół przednią część montażu w dół tak daleko jak tylko się da. Następnie dokręć tylną
ś
rubę nastawną, aby unieść montaż na żądaną wysokość.
Rys. 2-15
1.
Tylna śruba regulacji szerokości geograficznej
2.
Przednia śruba regulacji szerokości geograficznej
3.
Pokrętła regulacji w azymucie
Użytkownicy Advanced GT mogą sobie pomóc całkowicie wyjmując przednią śrubę. To pozwoli na
ustawianie montażu na niższe wysokości przy jednoczesnym uniknięciu przypadków, gdy śruba styka
się z układem napędu w RA. Aby wyjąć śrubę, najpierw użyj tylnej śruby, aby unieść głowicę
montażu całkiem do góry. Następnie całkowicie wyciągnij przednią śrubę. Teraz powinieneś już być
w stanie ręcznie całkowicie przesunąć głowicę montażu aż do najmniejszej wysokości. Teraz,
używając tylko tylnej śruby, unieś montaż na pożądaną wysokość.
Regulacja montażu w azymucie
Dla dokonywania drobnych poprawek po prostu chwyć teleskop i trójnóg i przesuń je. Natomiast, aby
dokonać drobnych regulacji w azymucie:
1. Obracaj pokrętła regulacji w azymucie umieszczone po obu stronach obudowy azymutalnej (zob.
rys. 2-15). Stojąc za teleskopem zobaczysz pokrętła z przodu montażu.
1
2
3
- obracanie prawego pokrętła zgodnie z ruchem wskazówek zegara przesuwa montaż na prawo.
- obracanie lewego pokrętła zgodnie z ruchem wskazówek zegara przesuwa montaż na lewo.
Obie śruby wywierają nacisk na kołek w głowicy trójnogu, co oznacza, że być może trzeba będzie
poluzować jedną śrubę dokręcając jednocześnie drugą. Być może trzeba będzie też lekko poluzować
ś
rubę, która przytrzymuje montaż paralaktyczny przy trójnogu.
Pamiętaj, że regulacja montażu jest przeprowadzana wyłącznie podczas nastawiania na oś biegunową.
Gdy już zostanie to zrobione, NIE należy przesuwać montażu. Nakierowywanie teleskopu wykonuje
się poruszając montażem w rektascensji i deklinacji tak jak to opisano we wcześniejszej części tej
instrukcji.
Podłączanie przewodu deklinacji (tylko w modelach GT)
Montaż Advanced Series jest dostarczany z przewodem deklinacji, który łączy elektroniczny panel
silnika RA z silnikiem napędu Dec. Aby podłączyć przewód:
Znajdź przewód deklinacji i podłącz jeden jego koniec do portu w panelu elektroniki z napisem DEC
Port
a drugi koniec podłącz do portu znajdującego się na napędzie deklinacji (zob. rys. 2-16).
Rys. 2-16
1.
Blokada deklinacji, blokada RA
2.
Port wyjściowy przewodu deklinacji
3.
Wejście zasilania 12V
4.
Włącznik
5.
Port wejściowy przewodu deklinacji
Zasilanie teleskopu
Advanced GT można zasilać z dołączonego adaptera do akumulatora samochodowego albo
opcjonalnego adaptera 12v prądu stałego. Używaj wyłącznie adapterów dostarczanych przez
Celestrona. Używanie jakiegokolwiek innego adaptera może uszkodzić elektronikę albo spowodować
nieprawidłowe działanie teleskopu i stracisz przez to gwarancję producenta.
1
5
2
3
4
1. Aby zasilać teleskop z adaptera do akumulatora samochodowego (albo opcjonalnego adaptera 12v
prądu zmiennego) po prostu podłącz okrągłą wtyczkę do wyjścia 12v na panelu elektroniki a drugi
koniec podłącz do gniazda zapalniczki w Twoim samochodzie albo do przenośnego zasilacza (zob.
Opcjonalne akcesoria
). Uwaga: aby zapobiec przypadkowemu wyciągnięciu przewodu zasilania,
zawiń go wokół uchwytu znajdującego się poniżej wyłącznika.
2. Włącz zasilanie teleskopu przestawiając na "On" przełącznik znajdujący się na panelu elektroniki.
Pilot ręcznego sterowania teleskopu
Dzięki automatycznemu dostępowi do ponad 40000 obiektów i intuicyjnemu menu, nawet
początkujący może opanować bogactwo jego funkcji w ciągu zaledwie kilku sesji obserwacyjnych.
Poniżej zamieszczamy szczegółowy opis poszczególnych części skomputeryzowanego ręcznego
sterowania:
Rys. 3.1 Pilot ręcznego sterowania teleskopu Advanced GT.
1.
Okienko wyświetlacza ciekłokrystalicznego LCD: ekran posiada dwie linie tekstu po 16 znaków z
podświetleniem dla wygodnego przeglądania i przewijania tekstu.
2.
Wyrównanie: funkcja wykorzystania wybranej gwiazdy lub obiektu do wyrównywania teleskopu.
3.
Klawisze kierunkowe: pozwalają na pełną kontrolę ruchów w każdym kierunku. Używaj ich, aby
przesuwać teleskop do początkowych gwiazd wyrównania albo do wyśrodkowania obiektu w
okularze.
4.
Klawisze katalogów: ręczne sterowanie jest wyposażone w klawisze, które pozwalają na
bezpośredni dostęp do każdego z 40000 obiektów zapisanych w bazie danych. Są to następujące
katalogi:
Messier – pełna lista wszystkich obiektów z katalogu Messiera.
NGC – pełna lista wszystkich obiektów mgławicowych z poprawionego Nowego Katalogu
Generalnego.
Caldwell – zbiór wybranych najciekawszych obiektów z katalogów NGC i IC.
Planety – wszystkie 8 planet naszego układu oraz Księżyc.
Gwiazdy – lista najjaśniejszych gwiazd z katalogu SAO.
Lista – dla szybszego dostępu wszystkie najlepsze i najpopularniejsze obiekty w bazie danych
Teleskop zostały podzielone na spersonalizowane listy w oparciu o ich rodzaj i/lub powszechnie
używaną nazwę:
Nazwane gwiazdy - lista powszechnie używanych nazw najjaśniejszych gwiazd na niebie.
Nazwane obiekty
- alfabetyczna lista ponad 50 najpopularniejszych obiektów mgławicowych.
Gwiazdy podwójne - numeryczno-alfabetyczne zestawienie najbardziej efektownych wizualnie
podwójnych, potrójnych i poczwórnych gwiazd na niebie.
Gwiazdy zmienne
Lista wybranych najjaśniejszych gwiazd zmiennych o najkrótszym okresie
zmian jasności.
Asteryzmy
Unikalna lista najbardziej rzucających się w oczy małych „wzorków” z gwiazd.
5.
Info: Wyświetla współrzędne i przydatne informacje o obiektach wybranych z bazy danych.
6.
Wycieczka: Włącza tryb wycieczkowy, w którym są wyszukiwane najlepsze obiekty na dany
dzień i godzinę a następnie teleskop jest automatycznie na nie nakierowywany.
7.
Enter: Wciśnięcie Enter pozwala wybierać funkcje oraz akceptować wprowadzone parametry.
8.
Cofnij: Cofnięcie pozwoli ci wyjść aktualnego menu i wyświetlić poprzedni poziom menu.
Wciśnij „cofnij” wiele razy, aby wrócić do głównego menu albo usunąć dane wprowadzone przez
pomyłkę.
9.
Menu: Wyświetla funkcji ustawień i użytkowych takich jak tempo śledzenia, obiekty użytkownika
i wiele innych.
10.
Klawisze przewijania: Używane, aby przewijać w górę i w dół w obrębie list menu. Jeśli
wyświetlone menu zawiera podmenu, to po prawej stronie wyświetlacza pojawi się podwójna
strzałka. Submenu także możesz przewijać za pomocą tych klawiszy.
11.
Tempo: Natychmiast zmienia prędkość obrotu silniczków uruchamianych przez naciśnięcie
klawiszy kierunku.
12.
Złącze RS-232: Pozwala komunikować się z komputerem i zdalnie sterować teleskopem.
Funkcje pilota
Ten rozdział opisuje podstawowe procedury stosowane w obsłudze teleskopu serii GT. Są one
pogrupowane w trzy kategorie: wyrównanie, ustawienia i narzędzia. Część na temat wyrównania
mówi o wstępnym wyrównaniu teleskopu, jak również o odnajdywaniu obiektów na niebie. W części
o ustawieniach jest omówione zmienianie parametrów takich, jak tryb śledzenia oraz tempo śledzenia.
Wreszcie ostatnia część omawia wszystkie funkcje użytkowe takie, jak limity przewijania, limity
filtrów bazy danych czy kompensacja luzów.
Procedury wyrównywania
Aby teleskop mógł się dokładnie nastawiać na wybrane obiekty na niebie trzeba go najpierw
wyrównać względem dwóch znanych pozycji (gwiazd) na niebie. Dzięki tym informacjom teleskop
może stworzyć model nieba, z którego będzie korzystać, aby zlokalizować dowolny obiekt o znanych
współrzędnych. Istnieje wiele sposobów wyrównywania teleskopu zależnie od tego, jakich informacji
może udzielić użytkownik. Przy automatycznym wyrównywaniu „Auto Align” teleskop wybiera trzy
gwiazdy po wprowadzeniu informacji o dacie i położeniu miejsca obserwacji. Wyrównanie przy
użyciu trzech gwiazd „Auto Three Star Align” jest podobne do automatycznego wyrównania
pozwala jednak użytkownikowi samodzielnie wybrać trzy gwiazdy wyrównywania. Przy szybkim
wyrównywaniu „Quick Align” zostaniesz poproszony o wprowadzenie tych samych informacji, co
przy automatycznym. Jednak zamiast przewijać do gwiazd w celu wyśrodkowania i wyrównania,
teleskop omija ten krok i po prostu tworzy model nieba na podstawie dostarczonych informacji. I
wreszcie funkcja „Przywoływania ostatniego wyrównania” „Last Alignment” zapisuje dane
ostatniego wyrównania oraz pozycje teleskopu w momencie wyłączenia. Jest to dobre zabezpieczenie
w przypadkach na zaniku napięcia w sieci zasilającej. Każdą z metod wyrównywania szczegółowo
omawiamy poniżej.
Uruchomienie
Przed rozpoczęciem wyrównywania jakąkolwiek metodą
najpierw należy ustawić osie montażu w taki sposób,
aby znaczniki zarówno osi deklinacji, jak i rektascensji
były zrównane (patrz rys. 2.8.). Każda oś ma teraz do
pokonania w obu kierunkach taką samą drogę. Po
ustawieniu znaczników pilot wyświetli informacje o
ostatnio zapisanej dacie i czasie obserwacji. Po
włączeniu zasilania:
1. Naciśnij „Enter”, aby rozpocząć proces wyrównania.
2. Teleskop poprosi Cię o zrównanie znaczników na obu
osiach. Można tego dokonać ręcznie lub za pomocą
klawiszy pilota (patrz rys. 2.8.). Po ustawieniu naciśnij
„Enter”.
3. Pilot wyświetli ostatnio wprowadzone informacje o
czasie, dacie, strefie czasowej oraz szerokości i długości
geograficznej miejsca obserwacji.
● użyj klawiszy „góra-dół” (10), aby przejrzeć bieżące
ustawienia,
● naciśnij „Enter”, by zaakceptować bieżące
ustawienia,
● naciśnij „Undo”, aby wprowadzić nowe dane o czasie i miejscu. Na wyświetlaczu pojawia się
następujące informacje:
Czas - Time – wprowadź aktualny lokalny czas dla swojej okolicy. Możesz wprowadzić albo czas
lokalny (np. 8:00) albo wojskowy (np. 20:00).
-
Wybierz PM (po południu) lub AM (przed południem). Jeśli został wprowadzony czas wojskowy,
ręczne sterowanie pominie ten krok.
-
Wybierz między czasem standardowym, a czasem letnim. Używaj klawiszy przewijania „w górę”
i „w dół” (10), aby przewijać opcje. Zajrzyj do mapy stref czasowych w dodatku E, aby uzyskać
więcej informacji.
-
Data – wprowadź miesiąc, dzień i rok twojej sesji obserwacyjnej.
● na końcu musisz wprowadzić długość i szerokość geograficzną twojego stanowiska
obserwacyjnego. Skorzystaj z tabeli w dodatku C, aby ustalić najbliższą długość i szerokość
geograficzną swojego aktualnego stanowiska obserwacyjnego i wprowadź te dane, gdy poprosi o to
ręczne sterowanie, wciskając ENTER po każdej wprowadzonej pozycji. Pamiętaj, aby wybrać
„zachód” dla długości w Ameryce Północnej i „północ” dla szerokości na półkuli północnej. W
przypadku miast poza USA, właściwa półkula jest podana w zestawieniach zawartych w dodatkach.
4. Wyrównaj teleskop wybierając jedną z metod opisanych w następnych rozdziałach.
Pomocna wskazówka: jeśli do ręcznego sterowania zostały wprowadzone błędne informacje, klawisz
„cofnij” będzie działać jak klawisz „backspace” w komputerze pozwalając użytkownikowi ponownie
wprowadzić informacje.
Kalibracja montażu
Po zakończeniu wyrównania „Auto
Align” pilot wyświetli informację
„Calibrating”.
Automatyczna kalibracja jest konie -
czna do kalkulacji i kompensacji
„błędu stożka” występującego w
niemieckich
montażach
parala-
ktycznych.
„Błąd
stożka”
jest
odchyleniem wynikającym z nie
prostopadłego
położenia
tuby
optycznej wobec osi deklinacji oraz
innych luzów np. przekładni silnika.
Teleskop potrafi określić ten błąd
wykorzystując
do
wyrównania
gwiazdy po obu stronach południka
niebieskiego (patrz rys 3.2.). Luzy
mechaniki
można
korygować
używając
do
wyśrodkowywania
gwiazd wyrównania tylko klawisza
„w górę” („Up”) oraz klawisza „w
prawo” („Right”).
Automatyczne wyrównywanie „Sky Align”
Automatyczne
wyrównywanie
„Auto
Align”
polega na wybraniu przez teleskop trzech jasnych
gwiazd (dwóch po jednej stronie południka
niebieskiego i jednej po drugiej), na podstawie
których tworzy model nieba. Procedura przebiega
następująco:
1.
Z menu wybierz metodę „Auto Align”. W
oparciu o informacje o czasie i dacie teleskop
automatycznie nakieruje się na jasna gwiazdę
nad horyzontem.
●
jeśli z jakiś powodów wybrana gwiazda jest
niewidoczna (zasłania ją np. drzewo lub
budynek) naciśnij „Undo”, a teleskop wybierze
kolejną jasną gwiazdę z listy.
2.
Gdy teleskop będzie kończyć przewijanie do
pierwszej jasnej gwiazdy, wyświetlacz poprosi
Cię, abyś za pomocą klawiszy kierunkowych
wyśrodkował
gwiazdę
w szukaczu. Po
wyśrodkowaniu naciśnij „Enter”.
3.
Wyświetlacz następnie poinstruuje Cię, abyś
wycentrował gwiazdę w polu widzenia okularu. Po wycentrowaniu naciśnij przycisk „Align”, aby
teleskop zapisał gwiazdę jako pierwszy obiekt wyrównania.
4.
Po określeniu pierwszej gwiazdy wyrównania teleskop natychmiast nakieruje się na drugą
gwiazdę po tej samej stronie południka niebieskiego. Powtórz całą procedurę wyrównania dla
drugiej gwiazdy.
5.
Trzecią gwiazdę wyrównania teleskop wybierze po przeciwnej stronie południka niebieskiego.
Tak samo, jak w przypadku poprzednich gwiazd wycentruj trzecią gwiazdę w szukaczu i okularze.
Po wyśrodkowaniu naciśnij „Enter”.
6. Gdy teleskop zostanie wyrównany na trzy gwiazdy, na wyświetlaczu pojawi się komunikat
„Alignment Successful” „wyrównanie udało się” i jesteś teraz gotowy do odnalezienia swojego
pierwszego obiektu.
Automatyczne wyrównanie przy użyciu trzech gwiazd –
Auto Three-Star Align
Automatyczne wyrównanie przy użyciu trzech gwiazd – „Auto
Three-Star Align” jest bardzo podobne do wyrównania „Auto
Align”. Główna różnica polega na tym, że gwiazdy
wyrównania wybiera z listy nie teleskop, lecz sam
użytkownik:
1.
Z menu wybierz opcję „Auto Three-Star Align”.
2.
Pilot wyświetli propozycje
pierwszej
gwiazdy
wyrównania.
●
naciśnij „Undo” w celu wybrania innej gwiazdy po tej
samej stronie południka niebieskiego,
●
skorzystaj ze strzałek „góra-dół” w celu przejrzenia całej listy dostępnych obiektów.
3.
Chcąc zapisać pierwsza gwiazdę wyrównania, której nazwa widnieje na ekranie wciśnij ENTER.
Teleskop nakieruje się na tą gwiazdę.
Precyzja wyszukiwania
W celu zwiększenia precyzji
nacelowywania, zawsze wyśro-
dkowywuj gwiazdy wyrównania
w okularze za pomocą klawiszy
„w górę” i „w prawo”. Zbliżanie
się do gwiazdy od tej strony
wyeliminuje większość luzów
między
trybami
i
zapewni
najdokładniejsze
możliwe
wyrównanie.
4.
Podobnie, jak w poprzedniej procedurze wyrównania „Auto Align” zostaniesz poproszony o
wycentrowanie obiektu w szukaczu i okularze. Następnie naciśnij „Enter”.
Uwaga! Pomimo, iż użytkownik sam ma możliwość decydowania, które gwiazdy posłużą do
wyrównania teleskopu, dla zwiększenia precyzji konieczne należy wybrać dwie gwiazdy po jednej
stronie południka niebieskiego i jedną po drugiej stronie. Z tego powodu podczas wyrównania pilot
dla pierwszych dwóch gwiazd wyświetli listę obiektów znajdujących się po jednej stronie południka
niebieskiego, a przy wybieraniu trzeciej gwiazdy wyświetli listę obiektów po drugiej stronie południka.
Szybkie wyrównanie „Quick Align”
Szybkie wyrównanie „Quick Align” wykorzystuje wszystkie informacje o dacie i czasie wprowadzone
podczas uruchamiania teleskopu. Jednak zamiast ustawiani gwiazd wyrównania teleskop omija ten
etap i buduje model nieba tylko w oparciu o wprowadzone informacje. Pozwoli to na szybkie
przewinięcie do współrzędnych jakiegoś jasnego obiektu (np. Księżyca lub planety) i dostarczenie
teleskopowi informacji do odnajdowania obiektów w całym obszarze nieba (z uwzględnieniem
precyzji wyrównania na Biegun Niebieski). Szybkie wyrównanie nie jest przeznaczone do dokładnego
lokalizowania małych lub słabych obiektów mgławicowych albo do dokładnego śledzenia obiektów
przy wykonywaniu fotografii.
Chcąc włączyć funkcję szybkiego wyrównania wybierz z menu opcję „Quick Align” i naciśnij
„Enter”. Teleskop automatycznie wyrówna się na podstawie wprowadzonych wcześniej informacji i
po zakończeniu wyrównania wyświetli komunikat „Alignment Successful”.
Uwaga: gdy już zostało przeprowadzone szybkie wyrównywanie, możesz skorzystać z funkcji
ponownego wyrównywania („Re-Alignment” - zob. poniżej), aby poprawić dokładność celowania
swojego teleskopu.
Przywracanie ustawień ostatniego wyrównania „Last Alignment”
Funkcja ta pozwala na przywrócenie ustawień ostatniego wyrównania zapisanego przed ostatnim
wyłączeniem teleskopu. Szczególnie przydaje się, gdy np. podczas sesji obserwacyjnej wystąpi
przerwa w zasilaniu.
Uwaga! Gdy już zostało przeprowadzone przywracanie ustawień, możesz skorzystać z funkcji
ponownego wyrównywania („Re-Alignment” - zob. poniżej), aby poprawić dokładność celowania
swojego teleskopu. W celu zachowania wyjątkowo udanego ustawienia poprzez kilka kolejnych sesji
można skorzystać z funkcji hibernacji „Hibernate” opisane j w dalszej części instrukcji.
Funkcja „Re-Alignment”
Funkcja „Re-Alignment” pozwala na zamianę każdej z gwiazd wyrównania na nową. Funkcja ta jest
przydatna, gdy:
●
po kilku godzinach obserwacji gwiazdy, na podstawie których teleskop był wyrównywany znacznie
przesunęły się w kierunku zachodnim (gwiazdy przesuwają się w tempie 15° na godzinę).
Wyrównanie do nowych gwiazd na wschodniej części nieba znacznie poprawi dokładność
wyszukiwania obiektów.
●
jeśli początkowo wyrównywałeś teleskop za pomocą metody „Quick Align”, to po pewnym czasie
możesz wprowadzić korekcję wyrównani w oparciu o aktualnie widoczne obiekty na niebie. Poprawi
to precyzje wyszukiwania bez konieczności wprowadzania bazowych informacji.
W celu zamiany obiektu wyrównania teleskopu na nowy:
1. Wybierz obiekt z listy i nastaw teleskop na niego.
2. Wycentruj obiekt w okularze.
3. Następnie naciskając „Undo” przejdź do głównego menu.
4. Gdy na ekranie pojawi się komunikat „Advanced GT” naciśnij przycisk „Align”.
5. Na ekranie pojawi się pytanie, którą z gwiazd wyrównania chcesz wymienić.
6. Za pomocą klawiszy „up” i „down” (10) wybierz obiekt, który chcesz zamienić i naciśnij „Enter”.
Najkorzystniej jest wymieniać gwiazdę położoną najbliżej w stosunku do nowego obiektu
wyrównania, gdyż zwiększa to precyzję wyszukiwania.
7. Naciśnij klawisz „Align”, aby zatwierdzić.
Katalog obiektów
Wybieranie obiektu
Teraz, gdy teleskop jest już właściwie wyrównany, możesz wybrać obiekt z dowolnego katalogu w
obszernej bazie danych teleskopu. Pilot ma po jednym oznaczonym przycisku (4) dla każdego
katalogu w bazie. Są dwa sposoby wybierania obiektów z bazy: przewijanie list z nazwami obiektów
oraz wprowadzanie ich numerów.
Wciśnięcie klawisza „List” w ręcznym sterowaniu przywoła wszystkie obiekty z bazy, które mają
powszechnie stosowane nazwy lub rodzaje. Każda lista jest podzielona na następujące kategorie:
nazwane gwiazdy „Named Stars”, nazwany obiekt „Named Objects”, gwiazdy podwójne „Dual Stars”,
gwiazdy zmienne „Variable Stars”, asteryzmy „Asterism” oraz obiekty CCD „CCD Objects”.
Wybranie jednego z tych katalogów wyświetli numeryczno-alfabetyczne zestawienie obiektów z listy.
Wciskanie przycisków przewijania „w górę” i „w dół” (10) pozwoli ci przewijać katalog do
wybranego obiektu.
Pomocna uwaga: przewijając długą listę obiektów przytrzymanie przycisku „w górę” lub „w dół”
pozwoli ci przewijać z dużą szybkością.
Wciśnięcie jednego z pozostałych przycisków katalogowych (M, CALD, NGC lub STAR) spowoduje
wyświetlenie migającego kursora poniżej nazwy wybranego katalogu. Użyj klawiatury numerycznej,
aby wprowadzić numer dowolnego obiektu z katalogów ułożonych według określonych standardów.
Na przykład, aby odnaleźć Mgławicę Oriona, wciśnij klawisz „M” i wprowadź numer „042”.
Przewijanie do obiektu
Gdy już szukany obiekt jest wyświetlony na ekranie ręcznego sterowania, wybierz jedną z
następujących opcji:
-
Wciśnij klawisz INFO. To pokaże ci przydatne informacje na temat wybranego obiektu takie jak
rektascensja i deklinacja, jasność, rozmiary oraz informacje tekstowe dostępne w przypadku wielu
najpopularniejszych obiektów.
-
Wciśnij klawisz ENTER. To automatycznie przewinie teleskop do współrzędnych obiektu.
Uwaga: Nigdy nie przewijaj teleskopu, gdy ktoś patrzy w okular. Teleskop może się poruszać z dużą
prędkością przewijania i uderzyć obserwatora w oko.
Informacje na temat obiektu można uzyskiwać bez potrzeby przeprowadzania wyrównania względem
gwiazd. Po włączeniu teleskopu wciśnięcie dowolnego klawisza katalogu pozwala na przewijanie list
obiektów lub wprowadzanie numerów katalogowych i przeglądanie informacji o obiekcie tak jak
opisano powyżej.
Odnajdywanie planet
Teleskop potrafi zlokalizować wszystkie 8 planet naszego układu oraz Księżyc. Jednak ręczne
sterowanie wyświetli tylko te obiekty Układu Słonecznego, które są nad horyzontem (albo w obrębie
limitów przewijania). Aby zlokalizować planety, wciśnij klawisz „PLANET” w ręcznym sterowaniu.
Ręczne sterowanie wyświetli wszystkie obiekty Układu Słonecznego, które sa nad horyzontem:
-
Użyj przycisków „w górę” i „w dół”, aby wybrać planetę, którą chcesz obserwować.
-
Wciśnj INFO, aby przywołać informacje na temat wyświetlanej planety.
-
Wciśnij ENTER, aby przewinąć do wyświetlanej planety.
Tryb wycieczkowy
Teleskop ma funkcję wycieczki, która pozwala użytkownikowi wybierać z listy interesujących
obiektów w oparciu o aktualną datę i czas. Zostaną wyświetlone wyłącznie obiekty w obrębie
ustalonych limitów filtrów (zob. Limity filtrów w rozdziale na temat procedur ustawień w niniejszej
instrukcji). Aby włączyć tryb wycieczkowy, wciśnij klawisz TOUR (6) w ręcznym sterowaniu.
Teleskop wyświetli najlepsze obiekty do obserwacji, które są aktualnie widoczne na niebie.
-
Aby zobaczyć informacje i dane na temat wyświetlonego obiektu, wciśnij klawisz INFO.
-
Aby przewinąć do wyświetlanego obiektu, wciśnij ENTER.
-
Aby zobaczyć następny obiekt, wciśnij klawisz „w górę”.
Tryb wycieczkowy po konstelacjach
Dodatkową funkcją teleskopu jest „Tryb wycieczkowy po konstelacjach” pozwalający obejrzeć
najciekawsze obiekty w 88 gwiazdozbiorach. Wybierając funkcję „Constellation” z menu „List”
spowoduje wyświetlenie nazw wszystkich widocznych w danej chwili na niebie gwiazdozbiorów
(włączona funkcja limitów filtrów „Filter Limits”). Po wybraniu konstelacji pojawia się lista
dostępnych obiektów w granicach danej konstelacji.
-
Aby zobaczyć informacje i dane na temat wyświetlonego obiektu, wciśnij klawisz INFO.
-
Aby przewinąć do wyświetlanego obiektu, wciśnij ENTER.
-
Aby zobaczyć następny obiekt, wciśnij klawisz „w górę”.
Klawisze kierunkowe
Teleskop ma cztery klawisze kierunkowe (3) pośrodku ręcznego sterowania, które kontrolują ruchy
teleskopu w wysokości (w górę i w dół) oraz azymucie (w lewo i w prawo). Teleskopem można
sterować przy dziewięciu różnych prędkościach.
Przycisk tempa
Wciśnięcie klawisza tempa „rate” (11) pozwala ci natychmiast zmienić prędkość silników z szybkiego
tempa przewijania na precyzyjne prowadzenie oraz ustawiać różne wartości pomiędzy nimi. Każde
tempo ma przypisany przycisk na klawiaturze ręcznego sterowania. Numer 9 to najszybsze tempo (3
stopnie na sekundę, zależnie od źródła zasilania), które jest używane do przewijania od obiektu do
obiektu oraz przy odnajdywaniu gwiazd wyrównania. Numer 1 oznacza najwolniejsze tempo (0,5 x
tempo gwiazdowe) i można go używać do dokładnego wyśrodkowywania obiektów w okularze oraz
do prowadzenia przy wykonywaniu fotografii.
Aby zmienić tempo obracania silniczków:
-
Wciśnij klawisz tempa „Rate” w ręcznym sterowaniu. LCD pokaże aktualne tempo.
-
Wciśnij liczbę w ręcznym sterowaniu, która odpowiada pożądanej prędkości. Liczba pojawi się w
prawym górnym rogu LCD, aby pokazać, że prędkość została zmieniona.
-
Ręczne sterowanie ma funkcje „podwójny przycisk”, która pozwala natychmiast przyspieszać silniki
bez potrzeby wybierania tempa. Aby użyć tej funkcji, po prostu wciśnij klawisz ze strzałką
odpowiadający kierunkowi, w którym chcesz przewinąć teleskop. Przytrzymując go wciśnij klawisz
przeciwnego kierunku. To ustawi maksymalną prędkość przewijania.
Kierunek, w którym porusza się gwiazda w polu widzenia okularu w momencie przewijania zależy od
położenia tuby optycznej teleskopu względem południka niebieskiego. W razie potrzeby zmiany
kierunku przycisków zajrzyj do rozdziału „Funkcje ustawień teleskopu”.
Dziewięć dostępnych prędkości przewijania.
Procedury ustawień
Teleskop zawiera wiele funkcji ustawień definiowanych przez użytkownika stworzonych, aby dać mu
kontrolę nad wieloma zaawansowanymi możliwościami teleskopu. Do wszystkie funkcji ustawień i
narzędziowych można się dostać wciskając klawisz MENU i przewijając między następującymi
opcjami:
Tryb śledzenia: to pozwala ci zmieniać sposób, w jaki teleskop śledzi zależnie od rodzaju użytego
montażu. Teleskop ma trzy różne tryby śledzenia:
Równikowy północny „EQ North” wykorzystywany, gdy teleskop jest ustawiony na oś
biegunową za pomocą platformy równikowej na półkuli północnej.
Równikowy południowy „EQ South” wykorzystywany, gdy teleskop jest ustawiony na oś
biegunową za pomocą platformy równikowej na półkuli południowej.
Wyłączony „Off” służy do obserwacji celów naziemnych, śledzenie można wyłączyć tak,
aby teleskop się nie poruszał.
Tempo śledzenia - oprócz przesuwania teleskopu za pomocą pilota, teleskop może w sposób ciągły
ś
ledzić obiekt na niebie w miarę jak przesuwa się po niebie. Tempo śledzenia można zmienić zależnie
od rodzaju obserwowanego obiektu:
Gwiazdowe „Sideral” - to tempo kompensuje obrót Ziemi przesuwając teleskop w takim
samym tempie, w jakim się ona obraca, ale w przeciwnym kierunku. Gdy teleskop jest
nastawiony na oś biegunową można to wyrównać poruszając teleskopem wyłącznie w
rektascensji. Jeśli natomiast jest na montażu azymutalnym to trzeba wykonywać poprawki
zarówno w rektascensji jak i deklinacji.
Księżycowe „Lunar” - używane do śledzenia Księżyca przy obserwacjach jego
krajobrazów
Słoneczne „Solar” - do śledzenia Słońca podczas jego obserwacji
Zobacz czas i miejsce „View Time and Site” - wyświetla aktualny czas oraz współrzędne miejsca
obserwacji ściągnięte poprzez opcjonalny odbiornik CN-16 GPS. Po za tym funkcja ta wyświetla inne
istotne informacje o czasie i miejscu obserwacji, jak np. strefę czasową, czas letni lub lokalny czas
gwiazdowy. Lokalny czas gwiazdowy informuje o rektascensji obiektów na niebie znajdujących się w
danym czasie na południku niebieskim. Funkcja „View Time and Site” podaje zawsze ostatnie
zachowane informacje o czasie i miejscu ściągnięte z odbiornika GPS podczas ostatniego połączenia.
Ponowne połączenie z GPS aktualizuje automatycznie informacje. Jeśli występuje brak połączenia lub
GPS jest wyłączony teleskop wyświetli ostatnio zapisane dane.
Obiekty użytkownika „User Defined Objects” - teleskop może przechowywać w pamięci do 400
obiektów użytkownika. Mogą to być obiekty terenowe oglądane w dzień lub ciekawy obiekt niebieski
nieuwzględniony w standardowej bazie. Istnieje kilka sposobów zapisania obiektu w pamięci zależnie
od jego rodzaju:
Zapisz obiekt GoTo „GoTo Object” - aby przejść do dowolnego obiektu użytkownika zapisanego w
bazie przewiń do „GoTo Sky Obj” (przewin do obiektu niebieskiego) albo „GoTo Land Obj” (przewiń
do obiektu terenowego) i wprowadź liczbę obiektu, który chcesz wybrać, a następnie wciśnij ENTER.
Teleskop automatycznie pobierze i wyświetli współrzędne przed przewinięciem do obiektu.
Aby zachować dane jakiegokolwiek obiektu użytkownika, po prostu zapisz nowy obiekt używając
jednego z istniejących numerów identyfikacyjnych. Teleskop zastąpi poprzedni obiekt nowym.
Zapisz obiekt niebieski „Save Sky Objects” - teleskop zapisuje obiekty w bazie zachowując ich
rektascensję i deklinację na niebie. Dzięki temu można odnaleźć ten sam obiekt za każdym razem, gdy
teleskop jest wyrównany. Gdy już szukany obiekt zostanie wyśrodkowany w okularze, po prostu
przewiń do komendy „Zapisz obiekt niebieski” i wciśnij ENTER. Wyświetlacz poprosi cię o
wprowadzenie liczby między 1, a 200 aby zidentyfikować obiekt. Ponownie wciśnij ENTER, aby
zapisać obiekt w bazie.
Wprowadź rektascensję i deklinację „Enter R.A. – Dec. - możesz zachowywać współrzędne
obiektu po prostu wprowadzając jego rektascensję i deklinację. Przewiń do komendy „Wprowadź
rektascensję i deklinację” i wciśnij ENTER. Zostaniesz poproszony najpierw o wprowadzenie
rektascensji, a potem deklinacji szukanego obiektu.
Zapisz obiekt lądowy: Teleskop może być również stosowany do obiektów terenowych. Stałe
obiekty można zapisać zachowując ich wysokość i azymut względem położenia teleskopu w
momencie obserwacji. Ponieważ podajemy położenie względem teleskopu, współrzędne są ważne
wyłącznie dla tego konkretnego stanowiska. Aby zachować takie obiekty, jeszcze raz wyśrodkuj jeden
z nich w okularze. Przewiń do komendy „zachowaj obiekt lądowy” i wciśnij ENTER. Zostaniesz
poproszony o wprowadzenie liczby między 1 a 200 aby zidentyfikować obiekt. Wciśnij ponownie
ENTER, aby zapisać go w bazie.
Aby zamienić dane jakiegokolwiek obiektu użytkownika, po prostu zapisz nowy obiekt używając
jednego z istniejących numerów identyfikacyjnych. Teleskop zastąpi poprzedni obiekt nowym.
Pokaż R.A./DEC - „ Get R.A. / DEC. – wyświetla współrzędne aktualnej pozycji teleskopu.
GoTo RA/Dec – pozwala ci wprowadzić konkretną rektascensję i deklinację i przewinąć do niej.
Aby zapisać współrzędne R.A. / DEC w bazie uczyń to za pomocą funkcji Obiekty użytkownika
„User Defined Objects” opisanej powyżej.
Funkcja „Identify” – „Identyfikacja” – przeszukuje wszystkie katalogi w pamięci teleskopu i
wyświetla nazwy i odległość do najbliższego pasującego obiektu. Można ja wykorzystać na dwa
sposoby. Po pierwsze w celu zidentyfikowania nieznanego obiektu w polu widzenia okularu. Po drugi
– za jej pomocą można znaleźć inny, blisko położony obiekt w pobliżu obiektu, który właśnie
obserwujesz. Na przykład, jeśli Twój teleskop jest skierowany na najjaśniejsza gwiazdę w konstelacji
Lira, wybierając funkcję „Identify” i przeszukując katalog „Named Stars” („gwiazdy nazwane”) bez
wątpliwości dostaniesz informację, że gwiazda, którą obserwujesz to Vega. W innym przypadku,
wybierając funkcję „Identify” i przeszukując katalog „Named Objects” („obiekty nazwane”) lub
katalog Messier’a, pilot poinformuje Cię, że Mgławica Pierścień (M57) jest zaledwie 6° od Twojej
obecnej pozycji. Przeszukując katalog „Double Star” („gwiazdy podwójne”) dostaniesz informację, że
Epsilon Lira jest o 1° od Vegi.
Aby użyć funkcji „Identify”:
●
wejdź w Menu i wybierz funkcję „Identify”,
●
używając strzałek „góra-dół” wyszukaj katalog, który chcesz przeszukać,
●
naciśnij „Enter”, aby rozpocząć przeszukiwanie.
Uwaga: niektóre katalogi zawierają tysiące obiektów i ich przeszukanie może zająć trochę czasu.
Precyzyjne GoTo
Seria teleskopów Advanced posiada funkcję „Precise GoTo” pomagającą znajdować ekstremalnie
małe obiekty i idealnie wyśrodkowywać je do celów astrofotografii i CCD. Aby to osiągnąć teleskop
automatycznie znajduje najbliżej położony, jasny obiekt i prosi o dokładne wyśrodkowanie go w
okularze. Na tej podstawie teleskop oblicza minimalna różnicę pomiędzy położeniem GoTo obiektu, a
położeniem wynikającym z wyśrodkowania. Opierając się na tej różnicy teleskop z dużo większą
precyzją wyśrodkuje obiekt wyjściowy. Aby skorzystać z funkcji „Precise GoTo”:
1. Naciśnij przycisk „Menu” i przewijając opcje menu za pomocą strzałek
wybierz funkcję „Precise GoTo”.
●
wybierz opcje „Database”, jeśli chcesz obserwować obiekt zapisany w
bazie teleskopu lub:
●
wybierz opcje „R.A./Dec.” Jeśli chcesz sam wprowadzić współrzędne
obiektu.
2. Po wybraniu obiektu teleskop wyszuka najbliższą jasną gwiazdę. Naciśnij
„Enter”, a teleskop nakieruje się na nią.
3. Używając strzałek wyśrodkuj dokładnie obiekt w polu widzenia okularu.
4. Naciśnij „Enter”, a teleskop nakieruje się na obiekt wyjściowy.
Funkcje ustawień teleskopu
Ustaw czas i miejsce „Setup Time-Site” – pozwala użytkownikowi dostosować
wyświetlacz teleskopu zmieniając parametry czasu i lokalizacji (takie jak strefa
czasowa i czas letni).
Kompensacja luzów „Anti Backlash” – wszelkie mechaniczne tryby mają
pewien stopień luzu przy stykaniu. Jest to wyraźne widoczne w tym jak długo
zajmuje gwieździe przesunięcie się w okularze po wciśnięciu klawiszy ze
strzałkami (zwłaszcza przy zmienianiu kierunków). Funkcje kompensowania
luzów pozwalają użytkownikowi to wyrównywać przez wprowadzenie wartości,
która szybko przewija silniki akurat o tyle żeby zredukować luzy. Konieczny poziom kompensacji
zależy od wybranego tempa przewijania. Im jest wolniejsze tym więcej czasu upłynie zanim gwiazda
w sposób widoczny poruszy się w okularze. Tak, więc należy wtedy zwiększyć kompensację.
Będziesz musiał eksperymentować z różnymi wartościami. Zwykle do obserwacji wizualnych
najlepsza jest między 20 a 50 podczas gdy wyższa wartość może być potrzebna podczas prowadzenia
przy astrofotografii.
Aby ustawić wartość kompensowania, przewiń do tej opcji i wciśnij ENTER. Patrząc przez okular
zaobserwuj efekty działania klawiszy kierunkowych. Zauważ, po naciśnięciu którego klawisza
wystąpi minimalne zatrzymanie ruchu gwiazdy w polu widzenia. Operując w jednej osi ustaw
kompensacje luzów zapewniająca maksymalna płynność obserwacji przy zmianie kierunku
przewijania. Następnie wprowadź uzyskaną wartość dla kierunku dodatniego i ujemnego. Jeśli
zauważysz „skok” po zwolnieniu przycisku, a przy wprowadzeniu mniejszej wartości kompensacji
wystąpi „pauza” po naciśnięciu przycisku wprowadź większa wartość kompensacji dla kierunku
dodatniego, a mniejsza dla ujemnego. Teleskop zachowa te wartości i będzie je wykorzystywać za
każdym razem, gdy zostanie włączony, do momentu, aż zostaną zmienione.
Limity filtrów „Filter Limits” – gdy wyrównywanie jest zakończone, teleskop automatycznie wie,
które obiekty niebieskie są ponad horyzontem. W związku z tym przewijając listy baz danych (albo
wybierając funkcję wycieczkową) ręczne sterowanie teleskopu wyświetli tylko te obiekty, o których
wiadomo, że są ponad horyzontem podczas twoich obserwacji. Możesz spersonalizować bazę danych
ustalając limity wysokości właściwe dla twojej lokalizacji i ustawienia. Na przykład, jeśli obserwujesz
w górzystym rejonie gdzie horyzont jest szczególnie zasłonięty, możesz ustawić swój limit wysokości
na +20 stopni. Dzięki temu będziesz pewien, że pilot wyświetla wyłącznie obiekty powyżej tej linii.
Jeśli ręcznie wprowadzisz obiekt znajdujący się pod horyzontem za pomocą klawiatury numerycznej,
pilot ręcznego sterowania pokaże komunikat ostrzegawczy przed przewinięciem do danego obiektu.
Wskazówka do obserwacji: jeśli chcesz przejrzeć całą bazę danych, ustaw maksymalny limit
wysokości na 90 stopni, a minimalny na –90. Wyświetli to każdy obiekt w bazie bez względu na to czy
jest widoczny na niebie z twojej lokalizacji.
Przyciski kierunkowe – „Direction Buttons”: kierunek, w którym gwiazda przesuwa się w okularze
zależy tego, po której stronie południka niebieskiego znajduje się tuba teleskopu. Może to powodować
dezorientację, szczególnie, jeśli śledzimy gwiazdę przy astrofotografii. Aby to skompensować można
zamienić kierunek przypisany klawiszom sterującym napędem. Zrobisz to wciskając klawisz MENU i
wybierając opcję „Direction Buttons” („klawisze kierunkowe”) z menu narzędzia. Użyj klawiszy ze
strzałkami „w górę” i „w dół” (10), aby wybrać przypisanie klawiszy w azymucie (w lewo lub w
prawo) albo w wysokości (w górę i w dół) i naciśnij ENTER. Ustawiając kierunek ruchu w azymucie
jako wartość dodatnią, spowoduje ruch teleskopu w tą samą stronę, w którą się on normalnie porusza
podczas śledzenia gwiazd (tj. na zachód). Ustawienie dodatniej wartości dla klawiszy wysokości
spowoduje ruch w kierunku przeciwnym do ruchy wskazówek zegara wokół osi DEC.
Podejście GoTo – „GoTo Approach”: funkcja ta pozwala użytkownikowi zaprogramować, od której
strony teleskop podejdzie od obiektu podczas przewijania. Umożliwia to zminimalizowanie błędów
wyszukiwania wynikających z luzów mechaniki teleskopu. Podobnie, jak w przypadku funkcji
„Direction Buttons”, ustawiając „GoTo Approach”, jako wartość dodatnią spowoduje podchodzenie
do obiektu w tym samym kierunku, w którym następuje śledzenie obiektu w azymucie (od zachodu)
oraz w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara w deklinacji. Podejście GoTo w deklinacji
ma zastosowanie tylko, gdy tuba jest po jednej stronie południka. Po przejściu tubusa na drugą stronę
funkcja „GoTo Approach” w deklinacji musi być zmieniona.
Aby zmienić kierunek podejścia GoTo wybierz z
Menu ustawień teleskopu „Scope Setup” opcję
„GoTo Approach” wybierz rodzaj podejścia (w
azymucie lub wysokości), ustaw wartość dodatnią
lub ujemną („positive” lub „negative”) i naciśnij
„Enter”.
W
celu
zminimalizowania
niedokładności
wyszukiwania i śledzenia wynikających z luzów
mechaniki teleskopu ustawienie dla funkcji
kierunku przycisków „Direction Buttons” powinno
być idealnie zgrane z ustawieniami podejścia
GoTo. Używając do wyśrodkowania obiektu
klawiszy przewijania w kierunku „w górę” i „w
prawo”
teleskop
domyślnie
wyeliminuje
większość luzów mechaniki. Jeśli zmieniasz opcje
podejścia GoTo, nie ma konieczności zmiany
kierunku klawiszy. Wystarczy wziąć pod uwagę
kierunek
ruchu
teleskopu
przy
finalnym
ustawianiu
podejścia
GoTo. Jeśli
teleskop
podchodzi do gwiazdy wyrównania od zachodu
(azymut ujemny) oraz w kierunku zgodnym z
ruchem wskazówek zegara (ujemna wysokość), po
prostu upewnij się, czy przyciski kierunkowe
używane do wyśrodkowywania gwiazdy poruszają się w tym samym kierunku.
Tempo automatycznego prowadzenia „Autoguide Rates”: funkcja pozwala ustawić tempo
automatycznego prowadzenia, jako procent tempa gwiazdowego. Jest to szczególnie przydatne do
kalibracji teleskopu pod CCD autoguider przy długich ekspozycjach w astrofotografii.
Limity azymutu „Azimuth Limits”: funkcja pozwala ustawić limity przewijania teleskopu w
azymucie (oś R.A.). Zakres ustawień wynosi od 0 do 180°, gdzie 0° jest pozycją, gdy pręt
przeciwwagi jest skierowany na zachód, a 180° jest pozycją. Gdy pręt przeciwwagi jest skierowany na
wschód (patrz rys. 3.3.). Limity można ustawiać dowolnie w zależności od potrzeb. Na przykład, jeśli
używasz kamery CCD i nie masz wystarczająco długiego kabla, aby teleskop mógł wyszukiwać
obiekty na całym obszarze nieba, możesz ustawić limity przewijania w zależności od zasięgu kabli.
Najłatwiej to zrobić ustawiając teleskop w azymucie w pozycji, gdy kable są maksymalnie napięte i po
odczytaniu wartości azymutu dla tej pozycji (funkcja „Get Alt-Az” w menu „Utilities”) ustawić tę
wartość, jako graniczną dla maksymalnego i minimalnego limitu przewijania.
Uwaga: w celu umożliwienia teleskopowi podejścia do gwiazdy z kierunku, który zapewnia
minimalizację błędu wynikającego z luzów mechaniki teleskopu, może wystąpić potrzeba
przekroczenia ustawionych limitów przewijania. Limity mogą ograniczyć przewinięcie do obiektu
znajdującego się o 6° od ustawionej granicy przewijania w azymucie. Jeśli stanowi to problem, można
zmienić kierunek, z którego teleskop odchodzi do obiektu. Aby to uczynić, wejdź w opcje „GoTo
Approach” w menu „Scope Setup”. Chcąc zagwarantować pełny zakres ruchu w osi R.A., należy
ustawić zakres limitów na 354 i 186.
Filtracja wschód/zachód – „East/West Filtering”: w celu zapewnienia maksymalnej precyzji
wyszukiwania, teleskopy serii Advanced automatycznie wyszukują gwiazd wyrównania w taki
sposób, aby pierwsze dwie gwiazdy były po jednej stronie południka niebieskiego, a trzecia gwiazda
po drugiej. Funkcja „East/West Filtering” pozwala wyłączyć filtrację, aby mieć dostęp do pełnego
zbioru wszystkich gwiazd do wyrównania za pomocą metody „Auto Three Star Align” bez względu na
ich położenie względem południka.
Funkcje użytkowe
Kalibracja GoTo – „Calibrate GoTo” – funkcja kalibracji GoTo
jest przydatna przy podłączaniu do teleskopu akcesoriów o dużej
wadze (np. aparatu fotograficznego itp.). Funkcja „Calibrate GoTo”
oblicza odległość oraz czas potrzebny teleskopowi do zakończenia
ostatecznego wyśrodkowywania obiektu. Zmiana balansu teleskopu
po obciążeniu go akcesoriami może wydłużyć ten czas. Funkcja
„Calibrate GoTo” bierze pod uwagę zmianę balansu i wprowadza
korektę wyszukiwania obiektów i poprawia precyzję.
Funkcja „Home Position” – pozwala na zaprogramowanie pozycji
teleskopu, w której będzie on zostawiany na dłuższy czas, gdy nie
będzie używany. Jest to przydatna funkcja np. w domowym
obserwatorium. Domyślnie w pozycji „Home” znaczniki „Index”
teleskopu są zrównane tak, jak podczas wyrównywania montażu.
Aby zaprogramować pozycję „Home” dla Twojego teleskopu za
pomocą klawiszy kierunkowych ustaw go w wybranej pozycji, a
następnie zapisz to ustawienie wybierając z menu opcję „Set” i
naciskając „Enter”.
Wyrównanie na Biegun Północny – „Polar Align” – teleskopy z
serii Advanced GT posiadają funkcję „Polar Align” pozwalającą na
wyrównanie teleskopu na Biegun Północny w celu zwiększenia
precyzji wyszukiwania i śledzenia obiektów. Po zakończeniu
wyrównywania „Auto Alignment” teleskop nakieruje się na niebo w miejsce, gdzie powinna być
Gwiazda Polarna. Używając głowicy montażu paralaktycznego do wyśrodkowania Gwiazdy Polarnej
w okularze, montaż zostanie ustawiony na Północny Biegun Niebieski. Po zakończeniu wyrównania
na Biegun Północny należy przeprowadzić ponowne wyrównanie teleskopu za pomocą jednej z metod
opisanych wcześniej. Aby wyrównać teleskop na Biegun Północny (opis dla półkuli północnej):
1. Po wstępnym ustawieniu teleskopu i skierowaniu na Gwiazdę Polarną wyrównaj montaż za pomocą
metody „Auto Align” lub „Auto Three Star Align”.
2. Wybierz z menu opcję „Polar Align” i naciśnij „Enter”.
Bazując na bieżącym wyrównaniu teleskop nakieruje się na miejsce, gdzie powinna znajdować się
Gwiazda Polarna. Użyj regulacji szerokości geograficznej głowicy montażu paralaktycznego oraz
regulacji azymutu do wyśrodkowania Gwiazdy Polarnej w okularze. Przy wyśrodkowywaniu nie
korzystaj z klawiszy kierunkowych. Po ustawieniu Gwiazdy Polarnej w centrum pola widzenia
okularu naciśnij „Enter”. Os polarna powinna być teraz skierowana dokładnie na Północny Biegun
niebieski.
Kontrola oświetlenia - „Light Control” – pozwala wyłączyć zarówno czerwone podświetlenie
klawiatury, jak i wyświetlacz LCD podczas użytkowania teleskopu w dzień w celu zaoszczędzenia
energii lub, aby nie naświetlać oczu zaadoptowanych do ciemności.
Ustawienia fabryczne - „Faktory Settings” – przywraca ustawienia fabryczne pilota Advanced GT.
Parametry takie, jak wartości kompensacji luzów, początkowa data i czas, długość i szerokość oraz
limity przewijania i filtrów zostaną zresetowane. Jednak zapisane parametry takie, jak np. obiekty
użytkownika pozostaną zapisane w pamięci nawet po wybraniu tej opcji. Ręczne sterowanie poprosi
cię o wciśnięcie klawisza „0” przed powrotem do ustawień fabrycznych.
Wersja - „Version” – wybranie tej opcji pozwoli ci zobaczyć numer wersji oprogramowania
sterującego silnikami oraz pilotem, a także numer wersji oprogramowania GPS (jeśli używasz
opcjonalnie CH-16 GPS). Najpierw jest wyświetlany numer dla pilota, później jako drugi numer
sterowania silnikiem azymutalnym a jako trzeci – sterowanie silnikiem wysokości. W drugiej linii
wyświetlacza LCD pokazuje się numer GPS oraz numer seryjny połaczenia.
Pobierz wysokość i azymut – „Get Alt-Az” – wyświetla względną wysokość i azymut dla aktualnej
pozycji teleskopu.
Przejdź do wysokości i azymutu – „Go to Alt-Az” – pozwala wprowadzić konkretną wysokość i
azymut i do niej przewinąć.
Hibernacja – „Hibernate” – pozwala na całkowite wyłączenie teleskopu (odłączenie od zasilania)
przy jednoczesnym zachowaniu wyrównania przy kolejnym włączeniu. Dzięki temu oszczędza się
energię i jest to idealne rozwiązanie dla tych, którzy mają teleskop zamontowany na stałe albo
zostawiają go w jednym miejscu przez długi okres czasu. Aby przejść do trybu hibernacji:
1.
Wybierz opcję „Hibernate” z menu narzędzi „Utilities Menu”.
2.
Przesuń teleskop do wybranej pozycji i naciśnij ENTER
3.
Wyłącz teleskop. Pamiętaj, aby nigdy nie przesuwać teleskopu ręcznie, gdy jest w stanie
hibernacji. Gdy zostanie ponownie włączony na wyświetlaczu pojawi się komunikat „Wake-Up” -
„pobudka”. Po wciśnięciu ENTER masz opcję przewijania informacji o czasie i miejscu, aby
zaktualizować ustawienia. Wciśnij „Enter”, aby wybudzić teleskop ze stanu hibernacji.
Wciśnięcie „Undo” w ekranie „Wake-Up” pozwala ci poruszać się między wieloma funkcjami
teleskopu bez budzenia go ze stanu hibernacji. Aby przerwać hibernację po wciśnięciu „Undo”,
wybierz „Hibernate” z menu narzędzi i wciśnij ENTER. Nie używaj klawiszy kierunkowych do
przesuwania teleskopu, gdy pozostaje w stanie hibernacji.
Włącz/wyłącz GPS – „Turn On/Off GPS” (przy opcjonalnym urządzeniu CN16) – pozwala
wyłączyć opcjonalny moduł CN16. Podczas automatycznego wyrównywania teleskop dalej będzie
otrzymywał z GPS takie informacje, jak aktualny czas. Jeśli zechcesz użyć bazy danych teleskopu, aby
sprawdzić współrzędne obiektu dla daty w przyszłości będziesz musiał wyłączyć moduł GPS, aby
ręcznie wprowadzić datę i czas inną niż obecna.
Podstawy astronomii
Do tego momentu instrukcja mówiła o budowie i podstawowych zasadach działania twojego teleskopu
NexStar. Jednak, aby lepiej je rozumieć, musisz się trochę dowiedzieć na temat nocnego nieba. Ten
rozdział mówi o astronomii obserwacyjnej w ogólności i zawiera informacje o nocnym niebie i
nastawianiu na oś biegunową.
Układ współrzędnych niebieskich
Aby pomóc sobie w odnajdywaniu obiektów na niebie, astronomowie używają system współrzędnych
niebieskich podobny do współrzędnych geograficznych na Ziemi. Ma on bieguny, linie długości i
szerokości oraz równik. W niezbyt długich odcinkach czasu są one stałe względem gwiazd.
Równik niebieski opisuje 360 stopni wokół Ziemi i oddziela północną półkulę niebieską od
południowej. Tak jak równik na naszej planecie, przypisana jest mu wartość zero stopni. Na Ziemi
byłaby to szerokość geograficzna. Jednak na niebie mówi się o deklinacji – w skrócie DEC. Linie
deklinacji są nazywane zgodnie z odległością kątową – poniżej i powyżej równika niebieskiego. Dzieli
się je na stopnie, minuty łuku oraz sekundy łuku. Odczyty deklinacji na południe od równika mają
znak minus (-) przed współrzędną a te na północ od równika niebieskiego albo nie mają znaku albo
poprzedza je znak plus (+).
Niebieski odpowiednik długości nazywamy rektascensją, w skrócie R. A. Tak jak na Ziemi linie te
biegną od bieguna do bieguna i są ułożone w równych odstępach, co 15 stopni. Chociaż linie długości
są ułożone według odległości kątowych, są także miernikiem czasu. Każda główna linia długości różni
się od kolejnej o godzinę. Ponieważ Ziemia obraca się raz w ciągu 24 godzin, w sumie są 24 linie. W
związku z tym współrzędne w rektascensji są oznaczone w jednostkach czasu. Zaczynają się od
arbitralnego punktu w konstelacji Ryb oznaczonego jako 0 godzin, 0 minut, 0 sekund. Wszystkie
pozostałe punkty są oznaczone według tego jak daleko (albo jak długo) zalegają za tą współrzędną
podczas, gdy przechodzi ona nad głową poruszając się na zachód.
Rys. 7-1 Sfera niebieska widziana z zewnątrz – pokazana jest rektascensja i deklinacja.
Ruch gwiazd
Dzienny ruch Słońca na sferze niebieskiej jest znany nawet najbardziej przypadkowym obserwatorom.
To jednak nie Słońce się porusza jak przypuszczali dawni astronomowie, ale Ziemia. Jej obrót
powoduje, że gwiazdy zakreślają na niebie wielkie koła. Ich rozmiar zależy od tego, w jakiej części
nieba znajduje się gwiazda. Gwiazdy w pobliżu równika niebieskiego tworzą największe koła
wschodząc na wschodzie i zachodząc na zachodzie. Idąc w stronę bieguna niebieskiego, czyli punktu,
wokół którego wydają się krążyć gwiazdy na półkuli północnej te koła stają się coraz mniejsze.
Gwiazdy z umiarkowanych szerokości niebieskich wschodzą na północnym wschodzie a zachodzą na
północnym zachodzie. Gwiazdy na wysokich szerokościach niebieskich są zawsze ponad horyzontem
i są zwane okołobiegunowymi, ponieważ nigdy nie wschodzą i nigdy nie zachodzą. Nigdy jednak nie
zobaczysz jak gwiazda zakreśla pełne koło, ponieważ podczas dnia światło Słońca zagłusza światło
gwiazd. Jednak część kolistego ruchu w tej okolicy nieba można zobaczyć ustawiając na trójnogu
kamerę i otwierając migawkę na kilka godzin. Na wywołanym filmie będzie widać półkola wokół
bieguna (ten opis ruchów gwiazd odnosi się także do półkuli południowej z tym, że wszystkie gwiazdy
na południe od równika niebieskiego poruszają się wokół południowego bieguna niebieskiego).
Rys. 7-2 Wszystkie gwiazdy wydają się krążyć wokół biegunów niebieskich. Jednak wygląd tego
ruchu różni się w zależności od tego, na jaką część nieba patrzysz. Blisko północnego bieguna
gwiazdy zakreślają rozpoznawalne koła wycentrowane na biegun (1). Gwiazdy blisko bieguna także
podążają po kolistych torach wokół bieguna. Jednak nie widać całego koła ze względu na to, że
zasłania horyzont. Dlatego widać to tak, że wschodzą na wschodzie i zachodzą na zachodzie (2).
Patrząc w stronę przeciwnego bieguna, gwiazdy podążają w przeciwnym kierunku, zakreślając koło
wokół przeciwnego bieguna (3).
Nastawianie na biegun (z opcjonalną platformą równikową)
Chociaż NexStar może precyzyjnie śledzić obiekt niebieski w trybie azymutalnym, to do
astrofotografii o długim czasie ekspozycji jednak należy odpowiednio wyrównać oś biegunową
teleskopu (ramię widelca) względem osi obrotu Ziemi. Aby przeprowadzić dokładne nastawienie na oś
biegunową, NexStar wymaga opcjonalnej platformy równikowej między teleskopem a trójnogiem, w
postaci klina. To pozwala silniczkom śledzącym teleskopu obracać teleskop wokół bieguna
niebieskiego w taki sam sposób jak robią to gwiazdy. Bez klina zauważyłbyś, że gwiazdy w okularze
wolno rotują wokół środka pola widzenia. Chociaż tą stopniową rotację trudno zauważyć patrząc
przez okular, byłaby ona bardzo wyraźna na kliszy.
Nastawienie na oś biegunową to proces, w którym oś rotacji teleskopu (zwana osią biegunową) jest
wyrównywana (ustawiana równolegle) do osi rotacji Ziemi. Po wyrównaniu teleskop z mechanizmem
zegarowym będzie śledził gwiazdy w miarę jak przesuwają się po niebie. Dzięki temu obiekty
obserwowane przez teleskop wydają się być stacjonarne (nie będą dryfować poza pole widzenia). Jeśli
nie będziemy używać mechanizmu zegarowego to wszytkie obiekty na niebie (zarówno w nocy jak i
w dzień) powoli przedryfują poza pole widzenia. Ten ruch jest spowodowany obracaniem się Ziemi.
Wyrównywanie klina (za pomocą skomputeryzowanego ręcznego sterowania)
Jeśli używamy skomputeryzowanego ręcznego sterowania, mamy do dyspozycji dwa tryby
wyrównywania platformy równikowej (jeden dla półkuli północnej a drugi dla południowej), które
pomogą ustawić teleskop na oś biegunową. Po przeprowadzeniu albo automatycznego wyrównywania
albo wyrównywania na dwóch gwiazdach, wyrównywanie klina przewinie teleskop tam gdzie
powinna być Gwiazda Polarna. Gdy używasz trójnogu i klina, aby wyśrodkować Gwiazdę Polarną w
okularze, ramię widelca (oś biegunowa) będzie wskazywać w stronę prawdziwego bieguna
niebieskiego. Po zakończeniu wyrównywania klina musisz ponownie wyrównać swój teleskop
używając albo metody równikowej na dwóch gwiazdach albo równikowej automatycznej. Aby
wyrównać klin NexStara na półkuli północnej postępuj zgodnie z następującymi krokami:
1.
Mając teleskop ustawiony na opcjonalnym klinie równikowym i z grubsza nastawiony na
Gwiazdę Polarną, wyrównaj go używając albo metody równikowej automatycznej albo
równikowej na dwóch gwiazdach.
2.
Wybierz „wyrównywanie klina” z menu narzędzi i wciśnij Enter.
3.
Bazując na twoim aktualnym wyrównaniu NexStar przewinie tam, gdzie powinna być Gwiazda
Polarna. Użyj regulacji trójnogu i klina, aby umieścić Gwiazdę Polarną w środku pola widzenia
soczewki. Nie używaj do tego klawiszy kierunkowych. Gdy już Gwiazda Polarna będzie
wyśrodkowana w okularze wciśnij ENTER; oś biegunowa powinna być teraz nakierowana na
północny biegun niebieski.
Odnajdywanie północnego bieguna niebieskiego
Na każdej półkuli jest punkt na niebie, wokół którego wydają się krążyć wszystkie gwiazdy. Takie
punkty nazywamy biegunami niebieskimi a ich nazwy pochodzą od półkuli, na której się znajdują. Na
przykład na północnej półkuli wszystkie gwiazdy krążą wokół północnego bieguna niebieskiego. Gdy
oś biegunowa teleskopu jest skierowana na biegun, staje się równoległa do osi obrotu Ziemi.
Wiele metod wyrównywania biegunowego wymaga abyś wiedział jak znaleźć biegun niebieski
identyfikując gwiazdy na tym obszarze. Na północnej półkuli odnajdywanie bieguna nie jest trudne.
Na szczęście jest gwiazda widoczna gołym okiem oddalona od niego o mniej niż jeden stopień. Tą
gwiazdą jest Gwiazda Polarna na końcu dyszla Małego Wozu. Ponieważ Mały Wóz (prawie tożsamy z
Wielką Niedźwiedzicą) nie jest szczególnie jasną konstelacją na niebie, może być trudno go
zlokalizować z rejonów miejskich. Jeśli tak jest, użyj dwóch gwiazd z tyłu Wielkiego Wozu jako
wskazówek. Narysuj przechodzącą przez nie umowną linię skierowaną w stronę Małego Wozu.
Zobaczysz wtedy, że wskazują na Gwiazdę Polarną (zob. rys. 7-4). Ustawienie Wielkiego Wozu
zmienia się w ciągu roku albo inaczej na to patrząc – w ciągu nocy (zob. rys. 7-3). Gdy Wielki Wóz
jest nisko na niebie (np. blisko horyzontu) może być trudno go zlokalizować. W takich przypadkach
skorzystaj z Kasjopei (zob. rys. 7-4). Obserwatorzy na południowej półkuli nie są takimi
szczęśliwcami. Gwiazdy wokół południowego bieguna nie są tak jasne jak te wokół północnego.
Najbliższa gwiazda, która jest stosunkowo jasna, to Sigma Octantis. Jest ona na granicy widzialności
gołym okiem (jasność 5.5) i jest oddalona od bieguna o około 59 minut łuku.
Rys. 7-3 Ustawienie Wielkiego Wozu zmienia się w ciągu roku albo inaczej na to patrząc – w ciągu
nocy.
Definicja: Północny biegun niebieski jest punktem, wokół którego wydają się krążyć wszystkie
gwiazdy. Jego odpowiednikiem na półkuli południowej jest południowy biegun niebieski.
Wielki Wóz, Mały Wóz, Kasjopeja, północny biegun niebieski, Gwiazda Polarna, gwiazdy
wskazujące
Rys. 7-4 Dwie gwiazdy z przodu Wielkiego Wozu wskazują na Gwiazdę Polarną, która jest odległa o
mniej niż jeden stopień od prawdziwego (północnego) bieguna niebieskiego. Kasjopeja, konstelacja w
kszałcie litery „W”, jest po przeciwnej stronie bieguna względem Wielkiego Wozu. Północny biegun
niebieski jest oznaczony znakiem „+”.
Obserwacje nieba
Gdy już wyregulujesz swój teleskop, jesteś gotowy do obserwacji. W tym rozdziale znajdują się
wskazówki do obserwacji wizualnych zarówno dla obiektów Układu Słonecznego jak i
mgławicowych oraz ogólny opis warunków obserwacji, które mogą je utrudnić.
Obserwacje Księżyca
Często zdarza się, że kusi nas, aby oglądać Księżyc, gdy jest w
pełni. W tym czasie półkula, którą widzimy jest w pełni
oświetlona i jej światło może przytłaczające. Poza tym podczas
tej fazy tarcza jest bardzo mało kontrastowa albo całkowicie
pozbawiona kontrastu.
Jednym z najlepszych momentów na obserwacje Księżyca są fazy pośrednie (około pierwszej i
ostatniej kwadry). Długie cienie ujawniają wiele szczegółów na powierzchni Księżyca. Przy małym
powiększeniu będziesz mógł uchwycić w polu widzenia większą część tarczy. Opcjonalny
reduktor/korektor pozwala oglądać zapierające dech w piersiach widoki całego dysku, jeśli użyjemy
go z okularem o małym powiększeniu. Przejdź na wyższe powiększenie, aby zogniskować na
mniejszym obszarze. Wybierz księżycowe tempo śledzenia z opcji śledzenia NexStara, aby utrzymać
Księżyc pośrodku pola widzenia nawet przy dużych powiększeniach.
Wskazówki do obserwacji Księżyca
Aby zwiększyć kontrast i wydobyć szczegóły księżycowej powierzchni, użyj filtrów. Żółty filtr dobrze
działa, jeśli chcesz zwiększyć kontrast, podczas gdy filtr neutralnej gęstości lub polaryzujący
zmniejszy ogólną jasność powierzchni i poświatę.
Obserwowanie planet
Wśród innych fascynujących celów jest pięć planet widocznych
gołym okiem. Możesz zobaczyć jak Wenus zmienia fazy
podobnie jak Księżyc. Mars ujawni dużo szczegółów
powierzchniowych oraz jedną, jeśli nie dwie, czapę polarną.
Będziesz mógł zobaczyć pasy chmur na Jowiszu oraz Wielką
Czerwoną Plamę (o ile jest widoczna w czasie, gdy
obserwujesz). Dodatkowo będziesz mógł zobaczyć jak księżyce
Jowisza okrążają tą olbrzymią planetę. Saturn, ze swoimi
pięknymi
pierścieniami,
jest
łatwo
widoczny
przy
umiarkowanym powiększeniu.
Wskazówki do obserwacji planet
-
Pamiętaj, że warunki atmosferyczne są zwykle czynnikiem, który ogranicza to jak wiele będzie
widocznych szczegółów na planecie. Unikaj więc obserwacji planet gdy są nisko nad horyzontem
albo gdy są bezpośrednio nad źródłem wypromieniowującym ciepło, takim jak dach albo komin.
Zobacz także fragment “warunki seeingu” w dalszej części tego rozdziału.
-
Aby zwiększyć kontrast i wydobyć szczegóły na powierzchni planet, używaj filtrów okularowych
Celestrona.
Obserwacje Słońca
Chociaż wielu amatorów astronomii wydaje się nie zauważać tej dziedziny, obserwacje Słońca
dostarczają zarówno satysfakcji jak i dobrej zabawy. Jednak ponieważ Słońce jest tak jasne, należy
przedsięwziąć specjalne środki ostrożności podczas obserwacji naszej dziennej gwiazdy aby nie
uszkodzić wzroku albo teleskopu.
Nigdy nie rzutuj obrazu Słońca przez nasz teleskop. Ze względu na bardzo złożony system optyczny,
wewnątrz tubusa nagromadziłyby się wtedy ogromne ilości ciepła. To może uszkodzić teleskop i
wszelkie przymocowane do niego akcesoria.
Dla bezpiecznego oglądania Słońca używaj filtra, który redukuje jego światło powodując, że łatwo je
oglądać. Z filtrem możesz zobaczyć jak plamy słoneczne przesuwają się po tarczy oraz pochodnie,
które są jasnymi obszarami widzianymi blisko krawędzi tarczy Słońca.
Wskazówki do obserwacji Słońca
-
najlepszym czasem na obserwacje Słońca jest wczesny ranek lub późne popołudnie gdy powietrze
jest chłodniejsze.
-
aby wyśrodkować Słońce bez patrzenia w okular, przesuwaj teleskop do momentu aż cień jego
tubus uformuje okrągły cień.
-
aby być pewnym co do dokładności śledzenia, pamiętaj aby wybrać tempo śledzenia dostosowane
do ruchu Słońca.
Obserwacje obiektów głębokiego nieba
Obiekty mgławicowe czy też obiekty głębokiego nieba to te, które znajdują się poza granicami
naszego Układu Słonecznego. Są to gromady gwiazd, mgławice planetarne, mgławice dyfuzyjne,
gwiazdy podwójne oraz inne galaktyki poza naszą Drogą Mleczną. Większość z nich ma duże
rozmiary kątowe. Tak więc, aby je oglądać wystarczą małe lub średnie powiększenia. Wizuanie są za
słabe, aby ujawnić kolor widoczny na fotografiach o długim czasie ekspozycji. Zamiast tego
wyglądają na czarnobiałe. I ze względu na małą jasność powierzchniową należy je obserwować z
ciemnego stanowiska. Zanieczyszczenie światłem wokół wielkich ośrodków miejskich zagłusza
większość mgławic sprawiając, że są trudne, jeśli nie niemożliwe do obserwacji. Filtry redukcji
zanieczyszczenia światłem pomagają zmniejszyć jasność tła zwiększając kontrast.
Warunki atmosferyczne
Warunki atmosferyczne mają wpływ na to, co widzisz przez teleskop podczas sesji obserwacyjnej.
Składają się na nie: przejrzystość, rozjaśnienie nieba i seeing. Rozumienie warunków atmosferycznych
i ich wpływu na obserwacje pomoże ci wycisnąć jak najwięcej z twojego teleskopu.
Przejrzystość
Na przejrzystość atmosfery mają wpływ chmury, wilgoć oraz inne unoszące się cząstki. Grube chmury
typu cumulus są całkowicie nieprzezroczyste, podczas gdy cirrusy mogą być cienkie, pozwalając, aby
przeszło przez nie światło najjaśniejszych gwiazd. Zamglone niebo pochłania więcej światła niż czyste
sprawiając, że słabsze obiekty są trudniej widoczne i redukując kontrast jaśniejszych obiektów.
Aerozole wyrzucane do atmosfery przez erupcje wulkaniczne także wpływają na przejrzystość.
Idealne warunki są wtedy, gdy niebo jest czarne jak atrament.
Rozjaśnienie nieba
Ogólne rozjaśnienie nieba przez Księżyc, zorze, naturalne świecenie powietrza oraz zanieczyszczenie
ś
wiatłem znacznie wpływają na przejrzystość. Podczas gdy nie jest to problem w przypadku
jaśniejszych gwiazd i planet, rozjaśnione niebo redukuje kontrast rozległych mgławic sprawiając, że
obserwacje stają się trudne, jeśli nie niemożliwe. Aby zmaksymalizować efekty swoich obserwacji,
ogranicz oglądanie obiektów mgławicowych do bezksiężycowych nocy z dala od nieba
zanieczyszczonego światłem występującego wokół wielkich obszarów miejskich. Filtry LPR
zwiększają możliwości oglądania obiektów mgławicowych z zanieczyszczonych obszarów blokując
niepożądane światło i przepuszczając jednocześnie światło od niektórych obiektów głębokiego nieba.
Z drugiej jednak strony, planety i gwiazdy można obserwować z rejonów zanieczyszczonych światłem
lub gdy nie ma Księżyca.
Seeing
Seeing to inaczej stabilność atmosfery i ma bezpośredni wpływ na ilość szczegółów widocznych w
obiekach rozciągłych. Powietrze w naszej atmosferze działa jak soczewka, która ugina i zniekształca
dochodzące promienie słoneczne. Stopień ugięcia zależy od gęstości powietrza. Warstwy o różnej
temperaturze mają różne gęstości i w związku z tym inaczej uginają światło. Promienie świetlne z tego
samego obiektu docierają lekko przesunięte tworząc niedoskonały lub rozmazany obraz. Te zakłócenia
atmosferyczne zmieniają się zależnie od czasu i miejsca. Rozmiar komórek powietrza w porównaniu
do twojej apertury określa jakość seeingu. Przy dobrym seeingu są widoczne drobne szczegóły na
jaśniejszych planetach takich jak Jowisz i Mars a gwiazdy są malutkimi punkcikami. Przy słabym
seeingu obrazy są zamglone a gwiazdy wyglądają jak krople.
Opisane tutaj warunki odnoszą się zarówno do obserwacji wizualnych jak i fotograficznych.
Astrofotografia
Po tym jak trochę czasu pooglądasz niebo być może zechcesz je sfotografować. Twój teleskop
umożliwia kilka różnych form fotografowania nieba, w tym krótkie ekspozycje w ognisku głównym,
projekcja okularowa, fotografie deep sky przy długich ekspozycjach, fotografia naziemna oraz
obrazowanie CCD. Każdy z nich jest omówiony w sposób wystarczająco szczegółowy, aby pozwolić
Ci zacząć. Omawiane tematy to między innymi potrzebne akcesoria oraz trochę prostych technik.
Więcej informacji jest dostępnych w niektórych publikacjach wyszczególnionych na końcu tej
instrukcji.
Poza specjalnymi akcesoriami wymaganymi dla każdego rodzaju fotografowania nieba, zachodzi
potrzeba posiadania kamery - ale nie jakiejkolwiek. Nie musi ona mieć wielu funkcji oferowanych we
współczesnym sprzęcie najwyższej klasy. Na przykład nie musisz mieć możliwości automatycznego
ogniskowania ani blokady lusterka. Wymienimy teraz obowiązkowe funkcje, jakie musi mieć kamera
do fotografowania nieba. Po pierwsze, potrzebny jest czas "B", który pozwala na ekspozycje
długoczasowe. To wyklucza kamery typu "naceluj i pstrykaj" i ogranicza wybór do lustrzanek SLR
czyli najbardziej powszechnego rodzaju aparatu na kliszę 35 mm dostępnego obecnie na rynku.
Po drugie, czas "B" albo ręczny NIE powinien korzystać z baterii. Wiele nowych aparatów
elektronicznych wykorzystuje baterie, aby podtrzymać otwarcie migawki podczas ekspozycji
długoczasowych. Gdy baterie się wyczerpią, zwykle po kilku minutach, migawka się zamyka bez
względu na to czy zakończyłeś ekspozycję czy nie. Szukaj aparatu, który ma ręczną migawkę w trybie
ekspozycji długoczasowych. Firmy Olympus, Nikon, Minolta, Pentax, Canon i inne wyprodukowały
właśnie takie korpusy aparatów.
Aparat musi mieć wymienne obiektywy abyś mógł go zamocować do teleskopu a poza tym możesz
dzięki temu używać różnych obiektywów podczas fotografowania aparatem zamocowanym na górze
teleskopu. Jeśli nie znajdziesz odpowiedniego nowego aparatu, możesz zamówić używany korpus,
który nie jest nawet w 100 procentach sprawny. Na przykład światłomierz nie musi działać, ponieważ
będziesz ręcznie ustalał długość ekspozycji.
Potrzebujesz także wężyka spustowego z funkcją blokady, aby utrzymać migawkę otwartą, podczas
gdy robisz inne rzeczy. Są dostępne modele z wyzwalaniem mechanicznym oraz pneumatycznym.
Piggyback
Najłatwiejszym sposobem żeby wejść do krainy długoczasowej fotografii astrofotografii obiektów
deep sky jest metoda wykorzystywania montażu teleskopu do prowadzenia aparatu - ang.
"piggyback". Aparat i jego normalny obiektyw "jeżdżą" wtedy na teleskopie. Dzięki tej metodzie
można uchwycić w kadrze całe konstelacje i rejestrować obrazy wielkich mgławic, które są za duże na
fotografowanie w ognisku głównym. Ponieważ będziesz fotografował z obiektywem o małym
powiększeniu a prowadził za pomocą teleskopu o dużym powiększeniu, dopuszczalny margines błędu
jest tutaj bardzo duży. Małe błędy popełnione podczas prowadzenia teleskopu nie będą widoczne na
kliszy. Aby zamocować aparat na teleskopie, użyj śruby adaptera do piggybacku, znajdującej się na
górze pierścienia służącego do mocowania tubusa. Być może trzeba będzie zdjąć obejmę szukacza
przed zamocowaniem aparatu.
Podobnie jak w przypadku innych metod fotografowania obiektów deep sky, należy robić zdjęcia z
miejsca gdzie niebo jest ciemne. Zanieczyszczenie światłem wokół dużych obszarów
zurbanizowanych rozmywa słabiutkie światło obiektów deep sky. Jednak poćwiczyć możesz także na
niebie nieco ustępującym idealnemu.
1. Nastaw teleskop na oś biegunową (używajac jednej z metod opisanych powyżej) i uruchom napęd.
2. Załaduj do aparatu film do slajdów, o czułości ISO 100 lub więcej, albo film do odbitek, o czułości
ISO 400 lub więcej!
3. Ustaw przysłonę swojego aparatu tak aby była o pół do jednej podziałki poniżej całkowicie
otwartej.
4. Ustaw szybkość wyzwalania migawki na czas "B" a ostrość na nieskończoność.
5. Znajdź obszar nieba, który chcesz fotografować i przesuń teleskop tak, aby wskazywał w tym
kierunku.
6. Znajdź odpowiednią gwiazdę prowadzenia w polu widzenia okularu teleskopu. Jest to stosunkowo
łatwe, ponieważ możesz przeszukiwać duży obszar bez wywierania wpływu na obszar obejmowany
przez obiektyw aparatu. Jeśli nie masz okularu z podświetlanym krzyżem celowniczym, po prostu
rozogniskuj swoją gwiazdę prowadzenia aż będzie wypełniała większość pola widzenia. Dzięki temu
będzie łatwo wykryć jakiekolwiek dryfowanie.
7. Zwolnij migawkę za pomocą wężyka spustowego.
8. Monitoruj swoją gwiazdę prowadzenia przez całą długość ekspozycji, wprowadzając poprawki
konieczne, aby utrzymać gwiazdę w centrum pola widzenia.
Krótkie ekspozycje w ognisku głównym
Krótkie ekspozycje w ognisku głównym to najlepszy sposób żeby rozpocząć rejestrowanie obiektów
niebieskich. Wykonuje się je za pomocą aparatu przymocowanego do teleskopu z pominięciem
okularu lub własnego obiektywu. Aby zamocować aparat musisz mieć adapter T Celestrona (#93633-
A) oraz pierścień T przeznaczony konkretnie dla Twojego modelu aparatu (np. Minolta, Nikon, Pentax
itp.). Pierścień T wkręca się w miejsce normalnego obiektywu aparatu SLR 35 mm. Fotografowanie w
ognisku głównym pozwala uchwycić większą część tarczy Księżyca albo Słońca. Aby zamocować
aparat do teleskopu:
1. Wyjmij okular z uchwytu okularów i 1 1/4"
2. Odkręć uchwyt okularów i 1 1/4" od układu focusera. Dzięki temu odsłoni się męski gwint
wbudowanego adaptera T.
3. Nakręć pierścień T na odsłonięte gwinty adaptera T.
4. Zamocuj korpus aparatu na pierścieniu T w taki sposób jak zrobiłbyś to łącząc go z każdym innym
obiektywem.
Mając aparat zamocowany do teleskopu, jesteś gotowy do fotografowania w ognisku głównym.
Zacznij od łatwego obiektu takiego jak Księżyc. Oto jak to zrobić:
1. Załóż do aparatu kliszę o umiarkowanej do dużej czułości (wg. parametrów ISO). Bardziej czułe
filmy są pożądane, jeśli fotografujemy Księżyc w postaci sierpa. Gdy Księżyc jest blisko pełni i ma
największą jasność, lepiej mieć mniej czuły film.
Oto zalecane filmy:
- T-Max 100
- T-Max 400
- dowolny film kolorowy do slajdów od 100 do 400 ISO
- Fuji Super HG 400
- Ektar 25 lub 100
2. Wyśrodkuj Księżyc w polu widzenia swojego teleskopu.
3. Zogniskuj teleskop obracając gałką ogniskowania aż obraz stanie się ostry.
4. Ustaw prędkość migawki na odpowiednie ustawienie (zobacz tabelę 7-1).
5. Zwolnij migawkę za pomocą wężyka spustowego.
6. Przewiń film i powtórz procedurę.
Faza księżyca, Sierp, Kwadra, Pełnia
Tabela 7-1 Powyżej wyszczególniliśmy czasy ekspozycji podczas fotografowania Księżyca w ognisku
głównym Twojego teleskopu CGE.
Czasy ekspozycji wyszczególnione w tabeli 7-1 należy traktować jako punkt startowy. Zawsze
wykonuj dodatkowo ekspozycje, które są dłuższe i krótsze niż zalecany czas. Poza tym wykonaj po
kilka fotek dla każdej prędkości migawki. Dzięki temu będziesz miał pewność, że uzyskasz dobre
zdjęcie.
- Jeśli używasz kliszy czarnobiałej, spróbuj żółtego filtra aby zmniejszyć intensywność światła i
zwiększyć kontrast.
- Dokładnie zapisuj swoje czasy ekspozycji. Ta informacja będzie przydatna, jeśli zechcesz powtórzyć
swoje wyniki albo wysłać niektóre swoje zdjęcia do różnych czasopism astronomicznych w nadziei na
opublikowanie!
- Ta technika jest także stosowana do fotografowania Słońca za pomocą odpowiedniego filtra
słonecznego.
Fotografia naziemna
Twój teleskop jest doskonałym teleobiektywem do fotografii naziemnej (terenu). Fotografie naziemne
najlepiej robi się mając teleskop skonfigurowany w trybie azymutalnym i przy wyłączonym napędzie.
Aby wyłączyć napęd, wciśnij klawisz MENU (9) w pilocie ręcznego sterowania i przewiń do
podmenu "Tracking Mode", czyli tryb śledzenia. Użyj klawiszy przewijania w górę i w dół (10), aby
wybrać opcję "Off", czyli wyłączony i wciśnij ENTER. To wyłączy silniki śledzenia tak, że obiekty
pozostaną w polu widzenia Twojego aparatu.
Pomiarowanie
Teleskop Advanced Series ma stałą aperturę a w związku z tym także stałe światłosiły. Aby właściwie
naświetlić fotografowane obiekty, będziesz musiał odpowiednio ustawić prędkość migawki.
Większość aparatów SLR 35 mm oferuje pomiarowanie przez obiektyw przez co będziesz wiedział
czy Twoje zdjęcie jest niedoświetlone czy prześwietlone. Regulacje dla właściwego naświetlenia
przeprowadza się zmieniając prędkość migawki. Zajrzyj do instrukcji swojego aparatu, aby uzyskać
szczegółowe informacje na temat pomiarowania i zmieniania prędkości migawki.
Redukowanie wibracji
Ręczne wyzwolenie migawki może spowodować wibracje i da zamazane zdjęcia. Aby zredukować
wibracje podczas zamykania migawki, użyj wężyka spustowego. Pozwoli on utrzymać ręce z daleka
od aparatu i soczewki eliminując możliwość wprowadzenia wibracji. Można stosować wyzwalacze
mechaniczne, ale najlepsze są pneumatyczne. Zamazane zdjęcia mogą powstać także wtedy, gdy
ustawimy za małą prędkość migawki. Aby temu zapobiec, używaj filmów, które pozwalają na
prędkości migawki większe niż 1/250 sekundy podczas trzymania obiektywu w ręku. Jeśli obiektyw
jest zamocowany na trójnogu, długość ekspozycji jest praktycznie nieograniczona.
Kolejny sposób na zredukowanie wibracji to "Vibration Suppression Pads", czyli podkładki tłumiące
wibracje (w katalogu pozycja #93503). Spoczywają one między gruntem a nogami trójnogu.
Zmniejszają amplitudę wibracji i czas ich trwania.
Automatyczne prowadzenie
Teleskop Advanced GT ma oznaczony port automatycznego prowadzenia do użytkowania z
autoguiderem CCD. Schemat poniżej może być przydatny podczas podłączania przewodu kamery
CCD do CGE i kalibrowania autoguidera. Zauważ, że cztery wyjścia są aktywne-niskie z
wewnętrznymi podciągami i są zdolne do zmniejszenia 25 mA prądu stałego.
1 = 5v
2 = Uziemienie
3 = +RA (na prawo)
4 = +DEC (w górę)
5 = -DEC (w dół)
6 = -RA (w lewo)
Konserwacja teleskopu
Chociaż Twój teleskop nie wymaga zbyt dużo czynności związanych z konserwacją, należy pamiętać
o paru rzeczach, dzięki którym Twój teleskop będzie sprawował się jak najlepiej.
Konserwacja i czyszczenie optyki
Czasami kurz i/lub wilgoć mogą się osadzić na płycie korektora Twojego teleskopu. Gdy czyścimy
dowolny instrument, należy być szczególnie ostrożnym, aby nie uszkodzić optyki.
Jeśli na płycie korektora osiadł kurz, usuń go za pomocą pędzelka (zrobionego z wielbłądziego włosia)
albo używając puszki sprężonego powietrza. Skieruj sprej na soczewkę pod kątem, na około dwie do
czterech sekund. Potem użyj roztworu do czyszczenia optyki oraz białego papieru higienicznego, aby
usunąć wszelkie pozostałe resztki. Nałóż roztwór na papier a następnie przyłóż papier do soczewki.
Należy wykonywać kolejne pociągnięciu przy lekkim nacisku, przechodząc od środka korektora na
zewnątrz. NIE trzyj zataczając kółka!
Możesz użyć dostępnego powszechnie w sprzedaży środka czyszczącego do optyki albo przygotować
własną mieszankę. Dobry roztwór do czyszczenia to alkohol izopropylowy zmieszany z wodą
destylowaną. W roztworze powinno się znaleźć 60 % alkoholu izopropylowego oraz 40 % wody
destylowanej. Można też zastosować płyn do zmywania naczyń rozpuszczony w wodzie (kilka kropli
na jedną kwartę wody).
Aby zminimalizować potrzebę czyszczenia Twojego teleskopu, załóż z powrotem wszystkie pokrywy,
gdy już skończysz go używać. Ponieważ tylna komora NIE jest hermetyczna, na otwór należy założyć
pokrywę, gdy nie jest on w użyciu. To pozwoli zapobiec przedostawaniu się zanieczyszczeń do
tubusa.
Kolimacja
Osiągi optyczne większości reflektorów Newtona można zoptymalizować kolimując na nowo
(wyrównując) optykę. Skolimować teleskop znaczy po prostu wprowadzić jego elementy optyczne w
stan równowagi. Słaba kolimacja spowoduje aberracje optyczne i zniekształcenia.
Zanim zaczniesz kolimować swój teleskop, poświęć trochę czasu żeby zaznajomić się ze wszystkimi
jego komponentami. Zwierciadło główne to duże zwierciadło w tylnej części tubusa. Zwierciadło to
reguluje się poluzowując lub dokręcając trzy śruby, rozmieszczone w odległości 120 stopni od siebie,
na końcu tubusa teleskopu. Zwierciadło wtórne (małe, eliptyczne zwierciadło pod focuserem, w
przedniej części tubusa) także ma trzy śruby do regulacji. Aby sprawdzić czy Twój teleskop
potrzebuje kolimacji, skieruj go najpierw na jasną ścianę albo niebiesko niebo na zewnątrz.
Nigdy nie patrz bezpośrednio na Słońce gołym okiem ani przez teleskop (chyba, że masz odpowiedni
filtr słoneczny). Inaczej możesz spowodować trwałe i nieodwracalne uszkodzenie oka.
Wyrównywanie zwierciadła wtórnego
Poniżej opisujemy procedurę kolimowania Twojego teleskopu za dnia za pomocą opcjonalnego
narzędzia do kolimowania Newtonów (#94183) oferowanego przez Celestrona. Aby skolimować
teleskop bez narzędzia do kolimacji, przeczytaj poniższy rozdział dotyczący kolimowania w nocy.
Jeśli w focuserze jest okular, wyjmij go. Wkręcaj całkowicie tuleję za pomocą pokręteł ogniskowania
aż srebrna część przestanie być widoczna. Będziesz patrzył przez focuser na odbicie zwierciadła
wtórnego rzutowane ze zwierciadła głównego. Robiąc to ignoruj odbijającą się sylwetkę zwierciadła
głównego. Wsuń wkładkę kolimacyjną i popatrz przez nią. Gdy ognisko jest całkowicie wsunięte,
powinieneś widzieć całe zwierciadło główne odbite w zwierciadle wtórnym. Jeśli zwierciadło główne
nie jest wyśrodkowane względem wtórnego, wyreguluj śruby zwierciadła wtórnego poluzowując je
lub dokręcając aż brzeg zwierciadła głównego zostanie wyśrodkowany w polu widzenia. NIE
poluzowuj ani nie dokręcaj centralnej śruby w podporze zwierciadła wtórnego, ponieważ utrzymuje
ona właściwe ustawienie zwierciadła.
Wyrównywanie zwierciadła głównego
Teraz wyreguluj śruby zwierciadła głównego, aby przywrócić wyśrodkowanie odbicia małego
zwierciadła wtórnego tak aby jego sylwetka była widoczna na tle widoku zwierciadła głównego. Gdy
zaglądasz do focusera, powinieneś widzieć jak sylwetki zwierciadeł są rozmieszczone koncentrycznie.
Powtarzaj krok pierwszy i drugi aż to osiągniesz.
Wyjmij wkładkę kolimacyjną i zajrzyj do focusera - powinieneś tam zobaczyć odbicie swojego oka w
zwierciadle wtórnym.
Widoki kolimacji Newtona - obraz widziany przez focuser przy użyciu wkładki kolimacyjnej
Procedura
(Przeczytaj ten rozdział do końca zanim zaczniesz)
Aby kolimować na gwiazdach będąc na półkuli północnej, skieruj teleskop na nieruchomą gwiazdę
taką jak Gwiazda Polarna (Polaris). Można ją znaleźć na niebie północnym, w odległości od horyzontu
równej Twojej szerokości geograficznej. Jest to także końcowa gwiazda w dyszlu Małego Wozu.
Polaris nie jest najjaśniejszą gwiazdą na niebie i może się nawet wydawać dość słaba, zależnie od
warunków na niebie.
Przed przeprowadzeniem ponownej kolimacji zwierciadła głównego, znajdź śruby kolimacji na końcu
tubusa teleskopu. Każdą z tych trzech śrub należy regulować osobno. Zwykle, aby wprowadzić
różnicę wystarczą ruchy rzędu 1/8 obrotu, przy czym nie powinno być potrzebne więcej niż 1/2 do 3/4
obrotu.
Mając Gwiazdę Polarną lub jakąś jasną gwiazdę wyśrodkowaną w polu widzenia, ogniskuj używając
standardowego okularu lub własnego okularu o jak największym powiększeniu, czyli o najkrótszej
ogniskowej wyrażonej w milimetrach np. 6 mm lub 4 mm. Inna opcja to wykorzystanie okularu o
dłuższej ogniskowej oraz soczewki Barlowa. Gdy gwiazda znajduje się w ognisku powinna wyglądać
jak ostry punkcik światła. Jeśli podczas ogniskowania na niej przybiera nieregularny kształt albo ma
poświatę świetlną na krawędzi obrazu, oznacza to, że Twoje zwierciadła nie są wyrównane. Jeśli
widać flarę świetlną, która zachowuje stałe położenie, w momentach, gdy wychodzisz tuż za i tuż
przed punkt dokładnego zogniskowania, to ponowna kolimacja na pewno poprawi ostrość obrazu.
Rys. 8-1 Chociaż wzorzec gwiazdy wydaje się taki sam po obu stronach ogniska, są one
asymetryczne. Ciemna przesłona jest przesunięta na lewą stronę wzorca dyfrakcyjnego wskazując na
słabą kolimację.
Zwierciadło wtórne wymaga wyregulowania
Zwierciadło główne wymaga wyregulowania
Zwierciadło
wtórne
zwierciadło
główne
zaciska na
zwierciadle
Oba zwierciadła są już wyrównane - wkładka
kolimacyjna jest w focuserze
Oba zwierciadła są już wyrównane i widać odbicie
Twojego oka zaglądającego do focusera
Zwróć uwagę na kierunek, w którym pojawia się poświata. Na przykład, jeśli ma tendencję do
pojawiania się w polu widzenia blisko pozycji na godzinie trzeciej, to musisz obrócić odpowiednią
ś
rubę lub kombinację śrub tak, aby przesunąć obraz gwiazdy w kierunku pojawiania się poświaty. W
wymienionym przykładzie należy przesunąć obraz gwiazdy w okularze, regulując śruby kolimacji, w
kierunku pozycji godziny trzeciej. Być może będzie wystarczyło wyregulować tylko jedną śrubę, aby
przesunąć obraz gwiazdy ze środka pola widzenia do pozycji znajdującej się mniej więcej w połowie
drogi lub mniej, bliżej krawędzi pola (gdy używamy okularu o dużym powiększeniu).
Kolimację najlepiej regulować śledząc pozycję gwiazdy w polu widzenia i jednocześnie obracając
ś
ruby kolimacyjne. Dzięki temu będziesz dokładnie widział, w jakim kierunku odbywa się ruch. Może
być łatwiej, jeśli będzie jednocześnie współpracować dwóch ludzi: jeden będzie patrzył i instruował,
które śruby należy obracać i o ile a drugi będzie wykonywał zadane regulacje.
Rys. 8-3 Skolimowany teleskop powinien dawać obraz w postaci symetrycznego wzorca pierścieni
podobnego do widocznego tutaj dysku dyfrakcyjnego.
WAŻNE: Po wykonaniu pierwszej albo każdej kolejnej poprawki, należy ponownie wycelować tubus
teleskopu, aby na nowo wyśrodkować gwiazdę w polu widzenia. Obraz gwiazdy można potem oceniać
pod względem symetrii przechodząc tuż przed i tuż za punkt dokładnego zogniskowania i śledząc
wzorzec gwiazdy. Jeśli wykonujemy właściwe poprawki, powinna być widoczna poprawa. Ponieważ
są tu trzy śruby, być może trzeba będzie poruszyć conajmniej dwie z nich, aby osiągnąć wymagane
przesunięcie lustra.