1

Archiwizacja plików w systemie Windows XP

W naszych komputerach przechowujemy wiele cennych informacji. Wszystkie dokumenty, zdjęcia,
pliki muzyczne umieszczane są na dysku twardym. Czasami jednak zdarza się usterka tego ważnego
elementu naszego peceta. I co wtedy? Zazwyczaj zaczynamy od uruchomienia programu CheckDisk
i staramy się naprawić usterkę. Jednak zdarza się, że to narzędzie nie wystarcza. Nie potrafimy już
nic zrobić. Czasami sami przypadkiem skasujemy ważne dane nawet nie wiemy, kiedy i potem
przeszukujemy dysk mając nadzieje na odnalezienie ważnego dokumentu. Czy nie prościej by było
gdybyśmy, co jakiś czas robili kopie zapasowe najważniejszych lub wszystkich plików na naszych
woluminach?
System Windows XP został wyposażony w narzędzie, które pozwala zminimalizować szkody
wyrządzone awarią dysku lub przypadkowym skasowaniem danych. Kopia zapasowa to program
posiadający ogromne możliwości archiwizowania plików i ustawień systemu.

Możemy go uruchomić na dwa sposoby klikając kolejno: Start, Programy, Akcesoria, Narzędzia
systemowe, Kopia zapasowa, lub wpisując w oknie Uruchom polecenie: ntbackup.

Program oferuje nam do dyspozycji tryb kreatora i tryb zaawansowany. Aby zarchiwizować pliki
wystarczy nam tryb kreatora. W pierwszym okienku naciskamy Dalej. W następnym oknie
zaznaczamy interesującą nas opcję w tym przypadku Wykonaj kopię zapasowa plików i ustawień i
klikamy przycisk Dalej. Kolejne okno służy do wyboru zakresu, jaki obejmie archiwizacja:

Moje dokumenty i ustawienia – Utworzy kopię zapasową aktualnego profilu użytkownika, włączając
w to Moje dokumenty, zawartość Pulpitu a także folder Dane aplikacji. Jeżeli folder Dokumentów
znajduje się w innym miejscu niż standardowo ta funkcja nie będzie działać poprawnie. Należy
wtedy wybrać czwartą opcję i wskazać pliki ręcznie.

2

Dokumenty i ustawienia wszystkich osób – Utworzy kopię zapasową wszystkich profili
użytkowników, czyli całą zawartość katalogu Documents and Settings.
Wszystkie informacje na tym komputerze – Ta opcja kopiuje wszystkie pliki na dyskach twardych a
także tworzy dysk odzyskiwania systemu (Jest to dysk, na którym jest zapisana cała konfiguracja
komputera (informacje o partycjach, zainstalowanych urządzeniach). Za jego pomocą możemy
przywrócić system po awarii.)
Pozwól mi wybrać, co ma zawierać kopia zapasowa – Utworzy kopię zapasową z plików, które sami
wybierzemy.

Po wybraniu czwartej opcji pojawi nam się okienko służące do wyboru danych, które chcemy
zarchiwizować. Możemy zaznaczać poszczególne pliki lub całe katalogi. W następnym oknie
wybieramy miejsce zapisu naszej kopii zapasowej. Jako że aplikacja ta nie oferuje możliwości
bezpośredniego zapisu na płytę CD a dyskietka jest raczej mało pojemnym nośnikiem danych
wybierzmy dowolny folder na dysku np. D:\ i wpiszmy nazwę, która pomoże nam zidentyfikować
aktualnie tworzoną kopie.

W następnym oknie możemy kliknąć przycisk Zakończ i rozpocząć proces archiwizacji. Możemy
również zaznaczyć Zaawansowane i ustalić jeszcze kilka parametrów opcjonalnych przydatnych,
kiedy kopie zapasowe robimy bardzo często np. raz dziennie lub raz na tydzień.

Aby zrozumieć podane parametry potrzebna jest wiedza na temat plików. W systemie Windows XP
każdy plik posiada atrybuty. Możemy sprawdzić je klikając na ikonę dokumentu prawym
przyciskiem i z menu wybierając Właściwości. W dolnej części okna wyświetlane są dwa
podstawowe: Tylko do odczytu i Ukryty. Jeżeli posiadamy natomiast dysk sformatowany typem
FAT32 również Archiwalny. W innym przypadku naciskamy przycisk Zaawansowane. Po
kliknięciu na niego otwiera się okienko, w którym zdefiniowany jest Atrybut archiwizacji. Dla
każdego pliku atrybut ten jest standardowo zaznaczony. W momencie archiwizacji Kopia zapasowa
czyści tą wartość. W ten sposób wie, że dany plik został już skopiowany i nie będzie go

3

archiwizował drugi raz przy kolejnej archiwizacji. Jeżeli teraz otworzymy nasz dokument i
zmienimy w nim coś, po czym zapiszemy go. Atrybut archiwalności znów będzie zaznaczony i przy
kolejnym kopiowaniu naszych danych ten plik również znajdzie się w kopii dokumentów

Wybierając w oknie Typ kopii zapasowej przełączniki decydujemy czy Kopia zapasowa ma brać
pod uwagę atrybuty plików czy też nie. Typy są następujące:
Normalna – kopiuje wszystkie wybrane pliki i czyści z nich atrybut archiwalności, aby następne
kopie zapisywały tylko te pliki, które zmieniły się od ostatniej archiwizacji. Zazwyczaj wykonywana
jest wtedy, gdy zestaw kopii tworzony jest po raz pierwszy.
Kopia – kopiuje wszystkie wybrane pliki, ale nie czyści z nich atrybutu archiwalności. Opcja ta
przydaje się dla osób, które wykonują kopie raz na jakiś czas i nie potrzebują regularnej archiwizacji
lub, gdy chcemy wykonać kopię danych pomiędzy jakimś cyklem archiwizacji, ponieważ wtedy
program nie zmienia żadnych atrybutów.
Przyrostowa – kopiuje tylko te pliki, które zmieniły się od czasu ostatniej archiwizacji przyrostowej
lub normalnej. Czyli te pliki, które kiedyś były zarchiwizowane, ale zmieniła się ich zawartość i
należy je skopiować jeszcze raz. Po kopiowaniu czyszczony jest atrybut archiwizacji. Można np.
robić archiwizacje Normalną w każdą niedzielę a Przyrostową każdego dnia wieczorem. Jeżeli
potem będziemy chcieli odzyskać dane będziemy potrzebowali kopię Normalną i kopię Przyrostową
z każdego dnia.
Różnicowa – kopiuje tylko te pliki, które zmieniły się od czasu ostatniej kopii Normalnej albo
Przyrostowej. Jednak nie zmienia plikom atrybutów, archiwalności. Czyli kolejne kopie różnicowe
kopiują nadal wszystkie pliki zmienione od ostatniej archiwizacji Normalnej lub Przyrostowej. Jeżeli
robić archiwizacje Normalną w sobotę, Różnicową każdego kolejnego dnia tygodnia a pliki
będziemy odzyskiwać używając kopii normalnej i ostatniej różnicowej.
Codzienna – kopiuje tylko te pliki, które zostały zmienione w dniu, w którym archiwizacja jest
uruchamiana. Można ją uruchamiać, co dzień w nocy jednak nie jest ona przeznaczona do
regularnego archiwizowania ze względu na późniejsze kłopotliwe odzyskiwanie plików. Podczas jej
nie jest również czyszczony atrybut archiwalności.

Po wybraniu odpowiadającej nam opcji możemy przejść do dalszej procedury. Kolejne okna są dość
oczywiste. Jednym z ciekawszych jest okienko Kiedy ma być wykonywana kopia zapasowa, w
którym możemy archiwizacje zaplanować klikając na przycisk Harmonogram. Po ustawieniu
interesującej nas daty i godziny będziemy poproszeni o wpisanie i potwierdzenie hasła konta

4

administratora. Nasza kopia zostanie zapisana w folderze, który wybraliśmy. Oczywiście jeżeli
dysponujemy nagrywarką CD możemy plik archiwum wypalić na płytę.

Aby przywrócić pliki ponownie uruchamiamy Kopie zapasowa tym razem zaznaczając opcję
Przywróć pliki i ustawienia odnajdujemy plik archiwum i dochodzimy znów do okienka, w którym
możemy już zacząć wypakowywać pliki lub ustawić dodatkowe opcje. Pierwsze okno pozwala nam
wybrać miejsce docelowe plików:
Lokalizacja oryginalna – przywróci pliki w miejsce, z którego zostały poprzednio skopiowane. Jest
to dobry wybór, jeżeli przywracamy pliki na nowym dysku twardym. W przeciwnym wypadku może
zajść możliwość nadpisania nowszych plików. Oczywiście można temu zaradzić zaznaczając w
następnym okienku opcje:
Lokalizacja alternatywna – skopiuje nam zarchiwizowane pliki i foldery do wybranego przez nas
folderu.
Pojedynczy folder - przywróci pliki w jeden wskazany przez nas folder nie skopiuje folderów. Jest to
dobre rozwiązanie, jeżeli z archiwum chcemy odzyskać jedynie kilka plików wtedy będziemy je
mieli w jednym miejscu. Lecz jeżeli np. odzyskujemy zapisane strony WWW program nie skopiuje
osobno strony a osobno rysunków do innego folderu. Wszystko zostanie umieszczone w katalogu
przez nas wybranym.
Następne okna są dość łatwe do zrozumienia. Zazwyczaj nic nie trzeba w nich zmieniać. Po
kliknięciu na przycisk Zakończ operacja przywracania danych rozpocznie się.

Program Kopia zapasowa posiada swoje ograniczenia. Oznacza to, że aby dokonać archiwizacji
trzeba być zalogowany jako administrator (W systemie Windows XP każdy użytkownik ma nadane
prawa „co mu wolno a co nie” w systemie. Niektórzy użytkownicy nie mogą np. instalować
programów czy dodawać nowych urządzeń. Administrator ma pełną władzę nad komputerem. Może
robić wszystko dodawać usuwać programy, sprzęt. On również zarządza kontami użytkowników i
nadaje im prawa) lub operator kopii zapasowych.(W systemie Windows XP każdy użytkownik ma
nadane prawa „co mu wolno a co nie” w systemie. Niektórzy użytkownicy nie mogą np. instalować
programów czy dodawać nowych urządzeń. Operator kopii zapasowych jest to konto, które pozwala
użytkownikowi na archiwizacje plików w komputerze.)
Windows XP Home Editon nie posiada standardowo zainstalowanej Kopii zapasowej należy ja
doinstalować z płyty instalacyjnej z katalogu \Valueadd\MSft\Ntbackup.