Dr hab. Robert Grzeszczak

Katedra Prawa Europejskiego

Instytut Prawa Międzynarodowego
Wydział Prawa i Administracji
Uniwersytet Warszawski

Zajęcia 24 i 26 kwietnia2012:

Swoboda świadczenia usług

Źródła do nauki: odpowiednie rozdziały z podręcznika oraz artykułu! J. Kociubinski "Pojęcie
usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym w prawie konkurencji UE" (w:
Europejski Przegląd Sądowy nr z sierpnia 2011, s. 4 i n.

Podstawy traktatowe :

art 56 i n TFUE, art. 57 TFUE – subsydiarny charakter tej swobody i definicja (traktatowa) usług

UWAGA: swoboda usługowa – to „transgraniczny obrót produktami niematerialnymi” – co
zbliża ją do najbardziej zliberalizowanej ze swobód – towarowej!



Zakres podmiotowy swobody usługowej



Zakres przedmiotowy swobody usługowej i uprawnienia akcesoryjne

TSUE wobec pojęcia usług, zob. m.in.:



15/78 Köstler [1978] ECR 1979: usługi bankowe



153/73 Sacchi [1974] ECR 409: reklamy telefoniczne



279/80 Webb [1981] ECR 3305: pośrednictwo pracy



110 i 111/78 van Wesemael [1979] ECR 35: agencje artyst. (pośrednictwo pracy)



26/83 Luisi i Carbone [1984] ECR 377: turystyka



286/82 [1991] ECR I-4685: zabiegi aborcyjne Grogan C-159/90

Postanowieniom o swobodzie świadczenia usług podlegają następujące kategorie transakcji:



gdy usługodawca przemieszcza się w celu świadczenia usług (np. sprawa 76/81
Transporoute p. Minister of Public Works 1982)



gdy usługobiorca przemieszcza się aby skorzystać z oferowanych tam usług (np.
sprawy 286/82 i 26/83 Luisi i Carbone 1984);



kiedy zarówno usługodawca jak i usługobiorca mają siedzibę w tym samym państwie
członkowskim, ale usługodawca przemieszcza się do innego państwa
członkowskiego w celu oferowania tam swych usług (np. C-154/89 Komisja p.
Francja 1991, C-180/89 Komisja p. Włochy 1991, C-198 /89 Komisja p. Grecja 1991-
przewodnicy turystyczni)



kiedy ani usługodawca, ani usługobiorca nie przemieszczają się fizycznie, a usługi
świadczone są w formie przepływu informacji (poprzez telefon, fax, e-mail) (np. sprawy
C-76/90 Säger 1991, C-288/89 Gouda 1991)

Proszę o lekturę orzeczeń:



w spr. Luisi and Carbone C-286/82 i 26/83



w spr. Grogan C-159/90



w spr. Schindler C-275/92



w spr. Cowan 186/87



w spr. 197/84 Steinhauser p. miastu Biarritz



w spr. 2/74 Jean Reyners p. Belgia

Usługi medyczne – specyfika – wprowadzenie do tematu, zob. orzeczenia w sprawach:



C/89 Van Hejningen



C-117/77 Pierik oraz Pierik II



C-120/95 Decker i C-158/96 Kohll



C-368/98Vanbreakel



C-157/99 Geraets-Smits i Peerbooms

Charakterystyka usług – cd:



sprawa 384/93 Alpine Investment



sprawa de Agostini 34/95



Sprawa C-113/89 Rush Portuguesa

sprawa C 42/07 Santa Casa da Misericordia de Lisboa i Bwin International 8 września
2009 R. (E-HAZARD)

Swoboda usługowa a wymogi imperatywne! Zob.:



Sprawa 205/84 Komisja p. Niemcy [1986] ECR 3755 (ochrona konsumentów-ubezpieczenia)



Sprawa C-288/89 Gouda [1991] ECR I 4007



Sprawa C-76/90 Säger [1991] ECR I 4221 (ochrona konsumenta)



Bachmann C-204/00 – wolności wykonywania zawodów i efektywności systemów
podatkowych



Van Schaick C-55/93 – bezpieczeństwa ruchu drogowego



Komisja p. Włochy i Komisja p. Francja (108/89 i 154/89) – dziedzictwo archeologiczne i
historyczne, względy polityki kulturowej



Santa Casa (C 42/07) – hazard on-line



Orzeczenie w sprawie 33/74 Van Binsbergen

Charakterystyka dyrektywy 2006/123/WE dotyczącej usług na rynku
wewnętrznym UE – tzw. dyrektywa Bolkesteina

Usługi publiczne vs. usługi świadczone w interesie ogólnym

Uznawanie kwalifikacji w UE – o ile zdążymy na zajęciach