. CO RO)UMIEMY POD POJĘCIEM )AR)ĄD)ANIAI JAKIE SĄ JEGO ELEMENTY SKŁADOWE:
)arządza ie – u iejęt oś pro adze ia działal oś i gosp. która prz osi efekt . Dot z przede sz stki ludzi, jest
także spółdziała ie osó , które u ożli i z eutralizo a ie sła oś i i a . W korz sta i h sil e stro .
Ele e t zarządza ia:
1) planowanie
2) organizowanie
3) motywowanie
4) kontrolowanie
. W C)YM WYRAŻA SIĘ ISTOTA )AR)ĄD)ANIA WIED)Ą?
) ie ia izeru ek fir i prz jęte i h hierar hie artoś i. ) ie ia podejś ie do ludzi i tk ią i h pote jał, któr
trze a korz sta .
Jest pro ese prz po o , którego orga iza ja ge eruje oga t o opar iu o s oje i telektual e lu oparte o iedzę
aktywa organizacyjne.
Obejmuje 3 subprocesy:
1) organizacyjne uczenie s
ię
2) produkcja wiedzy
3) dystrybucja wiedzy
. KOR)YŚCI JAKIE MOŻE PR)YNIEŚD )AR)ĄD)ANIE WIED)Ą:
Po i ie po ó :
1) podsycaniu innowacji
–do ol ego przepł u po słó
ulepsza iu o sługi klie ta
po
aża iu do hodó , p.: sz sze pusz za ie prod. na rynek
4) optymalizowaniu sytuacji zatrudnienia
skra a iu pro esu poprzez eli i a ję pro esó z te z
h
. Cz
iki pł ają e a roz ój przedsię ior zoś i – o ależ rozu ie pod t poję ie ?
Całokształt pł ó oto ze ia orga iza ji, u aru ko a gospodar z h, r ko
h i kapitało
h oraz e ętrz ą jej
strukturę ut orzo ą elu osiąg ię ia suk esu. Każda fir a st arza łas e z
iki suk esu, ie ol o aślado a , ie
oż a też po tórz suk esu, ależ i oż a korz sta z doś iad ze r ko
h i
h fir , ależ tez u z się
sz
iej i spra iej korz st a tę aukę prakt e – dostęp oś środkó szkole io
h, auka pra zespoło ej;
d a i z e reago a ie a z ia r ko e, dąże ie do pł
oś i fi a so ej, polit ka gospodar za zape iają a
ożli oś i z tu, roz ój i ożli oś i esto a ia roz iąza ia te h i z e, daj oś i przesta oś środkó .
Roz ój z ajo oś i jęz kó o
h.
. Orga iza j e for akt
oś i gospodar zej:
1. Koncern -
duża orga iza ja gosp. O ej ują a pod s oi zarząde kilka przedsię iorst , ra żo e lu gałęzio e p.
he i z e, far a eut z e, te h ologi z e p. t arza ie okrętó , ko glo erat – przeds. z róż
h dziedzi
2. Holding
– spółka ak j a posiadają a ko trol e pakiet i
h spółek i ają a z tego t tułu istot pł a
zarządza ie i i
. Spółka joi t e tures – po stała skutek spółdziała ia i
h przedsię iorst , poprzez i h i esto a ie to o e
przedsię zię ie, podział z skó propor jo al do iesio
h aportó i kapitału, p. elu droże ia o ej
technologii
4. Konsorcjum
– porozu ie ie st orzo e aj zęś iej przez a ki do realiza ji określo ego elu, z st z iązek
kapitało , przestaje ist ie po zrealizo a iu elu
. Spółka akcyjna – orga iza ja e itują a łas e papier artoś io e – ak je, które sprzedaje oso o fiz z
lu
pra
, i
orga iza jo , ak jo ariusze otrz ują d ide d , są o i łaś i iela i ak ji ale ie spół łaś i iela i
ajątku
. Spółka
il a – ł. Kilku lu iększej li z osó fiz z
h, oso te są spól ika i i zai esto ał kapitał jej
ut orze ie. )a zo o iąza ia o e osó trze i h odpo iadają łas
ajątkie ; działa i ie iu i a rze z i r z ko
spól ikó , z sk dzielą propor jo al ie do ielkoś i udziałó
. Spółka z o.o. – ut orzo a a podsta ie przepisó pra a ha dlo ego, której spól i odpo iadają za
zo o iąza ia orga iza ji t lko do sokoś i zai esto a ego kapitału; zasadzie ie odpo iadają s oi ajątkie
osobistym; inaczej trak
tuje się odpo iedzial oś zło kó zarządu
. Spółdziel ia – org. Po stała z układó rze zo
h lu kapitało
h oszo
h przez udziało ó , fu k jo ują a a
i h rze z i r z ko, zęsto przez i h pro adzo a; ró opra oś zło kó
9. Organizacja wirtualna
– for ą po iąza jest te h ologia i for a j a, jej skład hodzą iezależ e orga iza je,
po iąza e zaso o dla dziele ia u iejęt oś i i kosztu dostępu do realiza ji o
h eló
. Orga iza je społe z e – zw. Zawodowe, stowarzyszenia, partie polityczne, organizacje wyznaniowe; specyficzne
pra a, róż orod e układ ładz
. O iekt
e u aru ko a ia po sta ia auk o orga iza ji i zarządza iu.
) a e dziś podsta o e podejś ia do pro le u orga iza ji, szkoł zarządza ia roz i ęł się dzięki oddział a iu trzech
głó
h sił: społe z
h, eko o i z
h i polit z
h. Sił te adal odgr ają zasad i zą rolę ielu dziedzi a h,
taki h jak: zarządza ie zaso a i ludzki i, pla o a ie, projekto a ie środo iska, a aliza oto ze ia. Prz rost lud oś i,
stopniowe po
iększa ie się przedsię iorst pro adziło do zastoso a ia prakt ki – kiero a ia pod ład
i. W
prz padku auk o orga iza ji łaś ie prakt ka a klu zo e z a ze ie i iążę się ś iśle z teorią. O e a róż orod oś
przedsię iorst zade do ała o po sta iu „ o ej fali” łą zą ej ele e t szkół klas z ej, stosu kó iędz ludzki h i
iloś io o s ste o ej. Współ zes e i tegra j e podejś ie jest o pra da dia etral ie róż e od tego z ok.
r. p. . e.
Stoso a ego prz udo ie pira id, ale korz sta ie spół zes ej te h ologii i etod ie spo odo ało sz szego
i h
udo a ia, a zate zarządza ie zależ od t orzą
h s ste ludzi. i h zaa gażo a ia, e tal oś i, pozio u
kształ e ia itd...
7. ELEMENTY OTOCZENIA ORGANIZACJI:
* Oto ze ie e ętrz e:
-
zarząd
- pracownicy
- kultura
* Oto ze ie ogól e:
- wymiar prawo
– polityczny
- wymiar sociokulturalny
- wymiar technologiczny
- wymiar ekonomiczny
-
iar iędz arodo
*) Otoczenie celowe:
-
z iązki za odo e
- regulatorzy
-
łaś i iele
- konkurenci
- klienci
- dostawcy
. ) a ze ie zarządza ia edług P.F. Dru kera.
W g P. F. D. )arządza ie dot z przede sz stki ludzi. Jego ele jest takie spółdziała ie ielu osó , które poz ala
z eutralizo a sła oś i i aks al ie korz sta tale t i sil e stro u zest ikó .
Znaczenie:
. )arządza ie dot z przede sz stki ludzi.
. )arządza ie jest głę oko osadzo e kulturze.
. )arządza ie
aga prost h zrozu iał h artoś i, eló działa ia i zada jed o zą
h sz stki h u zest ikó .
. )arządza ie po i o dopro adzi do tego, orga iza ja ła zdol a do u ze ia się.
. )arządza ie
aga ko u iko a ia się zaró o e ątrz orga iza ji, jak i z oto ze ie .
. )arządza ie
aga roz udo a ego s ste u skaź ikó , poz alają
h stale i sze hstro ie o ito a , o e ia i
popra ia efekt
oś działa .
. )arządza ie usi
jed oz a z ie zorie to a e a podsta o i aj aż iejsz ostate z rezultat, jaki jest
zadowolony klient.
) a ze ie dot z zate ogółu s ste – ludzi którz go t orzą, ko u ika ji iędz i i, określa ia i h eló
podporządko a
h elo i orga iza ji, ko troluje i uzdat ia działa ie s ste a każd jego pozio ie.
. )asad postępo a ia fir do rze prosperują
h a r ku.
.A.F. Stoner, Ch. Wankel
. Skło oś do działa ia: ra zej zro i oś – okol iek, iż podda zagad ie ie kolej
klo a aliz i spra ozda
ko itetó .
. Trz a ie się lisko klie ta, poz a ie jego prefere ji i i h zaspokoje ie.
. Auto o ia i przedsię ior zoś : roz i ie ko er u a iele ał h fi al
h przedsię iorst oraz za hę a ie i h do
sa odziel oś i i ko kure
j oś i.
. W daj oś dzięki ludzio : t orze ie u sz stki h pra o ikó ś iado oś i, że i h ożli ie do ra pra a a
zasad i ze z a ze ie i że ędą ieli udział korz ś ia h
ikają
h z sukcesu firmy.
. dezpośred i ko takt, ot a ja przez artoś – alega ie, a kiero i trz ali się lisko podsta o ej działal oś i
firmy.
. Trz a ie się s ojej spe jal oś i: pozosta ie dziedzi ie, a której fir a z a się ajlepiej.
7. Prosta strukt
ura, ieli z szta , ie iele sz ze li zarządza ia, ie iele ludzi a ższ h sz ze la h.
. Jed o zes a d s pli a i s o oda; t orze ie kli atu, któr odda iu podsta o
artoś io fir to arz sz
tolera ja o e sz stki h pra o ikó , którz prz j ują te artoś i za s oje.
Lub:
. Pro adze ie rozległej ho sko e tro a ej a określo
h ela h działal oś i ada zej i ś isłej spółpra z
ze ętrz
i jed ostka i ada z i.
. Przesta ie ie się a produk ję high – technology np. telekomunikacja
. Szerokie hodze ie a r ki ś iato e – trze a pro adzi rozległe ada ia arketi go e.
. Ko kuro a ie z i
i produ e ta i kraju i zagra i ą i ró o ześ ie ułoże ie spółpra iędz i i.
5. Zapewnianie rozwoju przez intensywn
e kształ e ie kadr.
Dąże ie, a pra o i ide t fiko ali się ze s oją fir ą. ada ia r ku, roz oju ko kure ji, szkole ia
. Siede z
ikó g ara tują
h suk es eko o i z fir .
1. Strategia nastawiona na produkt i rynek.
2. Formalna struktura
orga iza j a for o a ie zada i ko pete ji .
. S ste pla o a ia i stru e t stero a ia i ko troli prze iegu pro esó gospodar z h .
. St l kiero a ia społe z kli at, sprz jają e aru ki pra .
. Stał perso el pe e kategorie pra o ikó ależ utrz
a a stałe p. k alifiko a
h kiero ikó .
. Spe jal e u iejęt oś i
korz st a ie o
h stro fir
.
Nadrzęd e ele ele i artoś i pojo e pra o ikó .
. C)YNNIKI DECYDUJĄCE O POWOD)ENIU FIRMY NA RYNKU:
. I te s
oś i estowania
. Produkt
oś i ższa t z sko oś ższa
. Poz ja r ko a i ższ udział t ższe z ski
. Wzrost prze słu
s. stopa zrostu prze . A sor uje Gotó kę i oże egat
ie od i się a ashflo
. Jakoś produk ji i usług
6. Innow
a je produkto e i róż i o a ie produktó . Dostoso a ie e i ro ó do róż
h od ior ó .
7. Integracja pionowa
. Wzrost kosztó gd koszt ższe od do hodó to ie a re to oś i.
. Dodatko e i esto a ie produkt , które o e ie ają do rą poz ję a r ku. Gd ros ą prz hod to koszt
aleją.
. )asad zarządza i które po i i przestrzega e edżero ie
. Podział pra . I ardziej ludzie spe jalizują się, t spra iej ogą ko
a s oją pra ę.
. Autor tet. Me edżero ie uszą da a takie pole e ia, a posta io e zada ie ło ko a e. Autor tet
for al daje i pra o rozkaz a ia, ale ie za sze
usza posłusze st o, jeśli ie ędą ieli ró ież autor tetu
oso istego, p.
ikają ego z odpo ied iej iedz .
. D s pli a. Czło ko ie orga iza ji po i i przestrzega przepisó i uzgod ie rządzą
h orga iza ją. D s pli a
ika z do rego prze odze ia edług spra iedli
h zasad agradza ia i kar .
. Jed oś rozkazoda st a. Każd pra o ik po i ie otrz
a pole e ia dot zą e jed ostko ego działa ia od
jed ej oso , prze i
razie astępuje sprze z oś pole e i zakłó e ie autor tetu.
. Jed oś kiero i t a. Opera je orga iza ji pro adzą e do jed ego elu po i
przed iote kiero a ia przez
jed ego e edżera.
. Podporządko a ie i teresu oso istego i tereso ogółu. W żad
przedsię zię iu i teres pra o ikó ie
po i
prze aża ad i teresa i jako ałoś i.
. W agrodze ie. W agrodze ie po i o
spra iedli e zaró o dla pra o ikó , jak i dla pra oda ó .
8. Centraliz
a ja. Ogra i ze ie roli pod ład
h podej o a iu de zji oz a za e traliza ję, z iększe ie zaś i h roli -
decentrali-
. Hierar hia. Li ie ładz orga iza ji prze iegają od a zel ego kiero i t a do aj iższego sz ze la orga iza ji,
. Ład. Każda rze z i każd zło iek po i ie
a łaś i
iejs u i e łaś i
zasie. Me adżero ie sz zegól ie odpo iadają
za to, a ludzie zaj o ali takie sta o iska, które są dla i h ajodpo ied iejsze.
. Odpo ied ie trakto a ie perso elu. Me edżero ie po i i od osi się do pod ład
h sposó prz h l i
sprawiedliwy.
. Sta il oś perso elu. Duża fluktua ja pra o ikó pł a iekorz st ie a spra oś fu k jo o a ia orga iza ji.
Me edżero ie po i i tak postępo a , a prze i działa te u uje
e u zjawisku.
. I i jat a. Me edżero ie po i i st arza takie aru ki, a pod ład i ieli s o odę t orze iu i realiza ji
s oi h pla ó .
. Esprit de orps. Me edżero ie po i i t orz at osferę, której prz ależ oś do zespołu zape i orga iza ji
duch
a jed oś i.
13.
14. Fazy procesu podejmowania decyzji
I FAZA
1
– Decyzje proste – de zje podej o a ie a ieżą o odzie ie
2
– De zje złożo e – są zaso hło e, sko pliko a e
agają ielostro
h i for a ji
3
– De zje ardzo złożo e – ają dużo z ie
h, ie da się i h roz iąza jako ałoś – i h roz iąza ie
aga
prze id a ie prz szł h zdarze
II FAZA
1
– Decyzje operacyjne – ieżą e zarządza ie asta io e a realizo a ie założo
h eló służą do usu a ia zakłó e
są podej o a e a iższ h sz ze la h zarządza ia
2
– Decyzje taktyczne – o ej ują grup pro le ó , służą e realizo a iu eló pro le : z ia logist z e,
dosko ale ie przepł u i for a ji, roz iąz a ie ko fliktó
III FAZA
1
– Decyzje strategiczne – dot zą działal oś i ałego przedsię iorst a kieru ki roz oju, osiąg ię ie eló
harakter st z a e ha ko e trują się a prz szłoś i.
. Cz
iki utrud iają e podej o a ie de zji
. Odprężo e u ika ie – e edżer ie podej uje de zji kied zau aż , że ko sek e je takiego postępo a ia ie
ędą po aż e.
. Odprężo a z ia a – e edżer ie a alizuje s tua ji dokład ie,
iera ożli oś i skazują e a pozor stopie
ryzyka.
3. Defensywne unikanie
– e edżer ie ogą roz iąza pro le u odkłada roz iąza ie a prz szłoś
4. Panika
– e edżer o a ia się kr t ki ądź ko sek e ji – ie potrafi realist z ie o e i s tua ji al o prz ją po o
od pod ład
h.
. Stoso a ie reguł ko
i a ji – e edżer preferuje ześ iej już
ra ą alter at ę prz pisuje jej e h dodat ie a
prze il za egat
e u aża, że a za sze ra je
. Ogra i zo a ra jo al oś – ludzie i e edżer dążą do roz iąza i h sat sfak jo ują
h, odpo iadają
h i h
poziomowi wiedzy.
7. Dodatni obraz samego siebie
– ludzie i e edżer ają zęsto po zu ie iskiej lu sokiej łas ej artoś i, ie ieżą
e łas e sił preferują z a e skute z e roz iąza ia z przeszłoś i, i od rot ie.
. Ce h oso o oś i e edżera sprz jają e podej o a iu de zji
. zdol oś i a alit z e – u iejęt oś i podziału pro le u a określo e zęś i, zide t fiko a ie i h i prze idze ie
ko sek e ji które ogą z tego pro le u
ika .
. zdol oś śle ie poję io ego i logika – oso a która podej uje de zje usi u ie odkr z a ze ie
agro adzo
h faktó , u iejęt oś i h sko e to a ia
3
. u iejęt oś o e i tui j ej – oso a która podej uje de zje usi u ie korz sta i tui je i prze zu ie, kied
trze a sz ko podją de zje.
. kreat
oś – e edżer usi u ie śle kreat
ie z li za hę a s oi h pod ład
h do o
h po słó ,
n
igd ie ol o u kr t ko a to o i i sugerują o to z ie hę a
. e edżer usi ie odpor oś ps hi z ą – igd ie oże popada pa ikę
. ot artoś spojrze ia – do r szef słu ha o po iedzą i i, jest rażli a ko e tarz i sugestie, ie oi się uwag
kr t z
h, ie ota za się po hle a i
. szef usi ie przeko a ie o poz t
o razie sa ego sie ie
18. Bariery w podejmowaniu skutecznych decyzji
Bariery ekonomiczne
. )astoso a ie arzędzi elu podję ia de zji jest zęsto ardzo koszto e, a organizacja nie
za sze a doś środkó a i h zakup. I tak, orga iza ja, która h iała podją de zję a podsta ie sporządzo ego
iz espla u, usi da a zakup progra u, p. fir I terla , ok.
zł e a h z
r. . Niezależ ie od tego
powinna
d spo o a środka i a zakup środkó te h i z
h t padku ko puteró i oprogra o a ia
podstawowego).
Bariery techniczne
. Mają a et środki fi a so e, i za sze oż a skorz sta z arzędzi uspra iają
h pro es
podej o a ia de zji, po ie aż rakjest p. odpo ied iego oprogra o a ia. Często też orga iza ja ie d spo uje
potrze
ko putere i azą da
h do zastoso a ia jej odelu, jak też ożli oś ia i uż tko a ia sie i p.
Internet).
Bariery organizacyjne
. Me edżero ie zaję i odzie ą pra ą ie ają zasu a uż ie doś pra o hło
h arzędzi
spo agają
h de zję. drak ko órek orga iza j
h lu sta o isk ko trolują
h realiza ję de zji oże ró ież
spo odo a o iele iższe od ożli
h do uz ska ia efekt działa ia orga iza ji. Po i a o a
prz goto a a do
ko
a ia zada ie t lko i telektual ie, le z także orga iza j ie.
Bariery socjopsychologiczne
. Charakter st z prz kład fu k jo o a ia tego t pu po iaru podaje R.W. Griffi . I tak,
jeśli e edżer sie i sprzedaż detali z ej za sze opierał de zje spra ie o
h lokaliza ji a oso ist h iz ta h,
o ser a ji, i tui ji, oże ie
hęt do tego, a au z się zastoso a ia ko putero
h odeli o e i do oru
iejs lokaliza ji. Po adto ogą się poja i pro le ted , gd e edżero ie są z usze i korz sta z usług
spe jalistó korz stują
h sko pliko a e odele. Eksper iposługują się złożo
i odela i ate at z
i,
ogą ie zrozu ie lu też ie do e ia i
h aspektó zarządza ia.
21. Nowe tendencje w praktyce z
arządza ia
1
– zrost spe jalist z ego działa ia przedsię iorst
2
– silny impuls wzrostu i zjawiska recesyjne
3
– liberalizacja gospodarek
4
– prz śpieszo a i ter aliza ja i glo aliza ja
5
– oraz iększa ko kure ja
6
– ogro
e prz śpiesze ie te h i z e
7
– oraz krótsze kle ż ia produktó
8
– nowe procesy informacyjne – rewolucja wirtualna
9
– znaczne zmiany demograficzne
10
– o e artoś i społe ze st ie
11
– zrost ś iado oś i społe z ej oraz z iększają a się rola i z a ze ie ekologii
22. Istota planowania w organizacji
Planowanie
– to z a za ie liższ h i dalsz h eló do któr h z ierza da a orga iza ja gospodar za
Istota pla o a ia to opra o a ie ko ep ji fu k jo o a ia i roz oju, a które składają się:
a.
ór kieru kó działal oś i
b.
określe ie eló
. z a ze ie sposo ó osiąga ia eló
ko ep ja roz oju za sze usi stępo a posta i odpo ied iego zapisu. Może o ie for ę opisu izji i dąże
kierownictwa
23. Cechy dobrego planowania.
Pla po i ie
:
· Celo —wskazuje czynnoś i pro adzą e do elu
· W ko al — ożli do zrealizo a ia, ale ró ież prze idują środki do ko a ia dalekosięż
h działa
· )god e ętrz ie—niesprzeczny
· Ra jo al —oparty na rzetelnej wiedzy
· )upeł —u zględ ia sz stkie z
iki, od któr h zależ po odze ie przedsię ra ego zada ia
· Dokład —zależ ie od tego, jaki stop iu sz zegóło oś jest osiąga a a jaki potrze a
· Giętki—dopusz zają z ia trak ie realiza ji lu u zględ iają alter at
· Operat
—przejrzysty i czytelny, dostęp i zrozu iał
. Uzasad ie ie potrze pla o a ia przedsię iorst ie.
Przesła ką pla o a ia jest:
· Możli oś reduko a ia za jego po o ą r z ka i iepe oś i , to arz szą
h ze stro ko kure ji
· Nieodzo oś t arza ia liższ h i dalsz h eló , ędą
h ko kure ją tej izji określo
zasie
· Możli oś preze ta ji za ierze roz ojo
h fir o e łaś i ieli, pod iotó fi a sują
h
· )astępo a ie i tui ji i i pro iza ji t h o szara h, które dadzą się ra jo al ie projekto a
27. Rod
zaje pla ó i i h istota
Plany:
· I frakrótkookreso e, krótkookreso e, śred iookreso e, długookreso e
· W i ko e, pro le o e, ko plekso e
· Takt z e, opera j e, strategi z e
Istota pla o a ia to opra o a ie ko ep ji fu k jo o a ia i roz oju, a które składają się:
· W ór kieru kó działal oś i
· Określe ie eló
· W z a ze ie sposo ó osiąg ię ia eló
. W jaś i poję ia:
· Prog ozo a ie—oparte a auko
h podsta a h prze id a ie aj ardziej pra dopodo ego o razu prz szł h
zdarze i u aru ko a roz ojo
h Rezultat prog ozo a ia prz iera posta i for a ji prog ost z ej, którą określa
się ia e prog oz
· Progra o a ie—
ór roz iąza kształtują
h prz szłoś . Istota jego raża się z a za iu aria tó
pożąda
h eló roz ojo
h oraz pozio u ra jo al
h akładó iez ęd
h a i h sfi a so a ie.
· Pla o a ie—prog ozo a ie i progra o a ie są podsta ą do ko struk ji pla ó
. W z róż ia się pla o a ie strategi z e i jakie są jego etap ?
Pla o a e ele strategi z e po i
z a za e a podsta ie a aliz s tua ji, potrze i ożli oś i
przedsię iorst a. W każd prz padku pla strategi z po i ie odpo iada a p ta ia:
· Jaka jest isja przedsię iorst a
· Jakie głó e ele po i o osiąg ą przedsię iorst o okr esie o jęt
pla e i jakie są głó e etap realiza ji
eló
· Jak ędą realizo a e głó e ele roz ojo e
· Jakie działa ia ędą z ierzał do z o ie ia i korz sta ia atutó fir i jakie za ezpie zą ją przed stępują
i
zagroże ia i
31. Proces planowania w prz
edsię iorst ie
Planowanie
—stał ele e t elo ej działal oś i zło ieka i st orzo
h przez iego i st tu ji oraz orga iza ji.
. Co to jest iz espla i z jaki h składa się ele e tó
diz espla to zesta ustale dot zą
h prz szłoś i raz z iez ęd
uzasad ie ie i er fika ją fi a so ą. Jest to
pise
e opra o a ie, które za iera opis eló i zada oraz określa sposó i h ko a ia.
diz espla po i ie uzasad ia przedsię zię ia działa ia o ięte pla e .
Składa się z pla u:
· Strategi z ego
· Takt z ego
. Jakie są aj aż iejsze fu k je iz es pla u?
· Fu k ja e ętrz a—przeja ia się peł ie iu roli arzędzia zarządza ia fir ą. Uj uje o e ętrz e aru ki
działa ia fir sko fro to a e z prze id a
i realia i oto ze ia.
· Fu k ja ze ętrz a—przeja ia się preze to a iu przedsię iorst a atrak j sposó , szeroko rozu ia
oto ze iu. Realiza ja tej fu k ji po i a dopro adzi do uja ie ia sza s i zagroże roz ojo
h fir
Moż a je podzieli także a:
· Głó e
· Wspo agają e
34. Diagnosty
z a zęś diz es pla u
o e a aktual ej s tua ji, usługi, produktu, z skó , e ka ałó z tu, re to oś , efekt
oś i est ji, sz stkie
o szar działal oś i fir
. Częś prog ost z ą diz es pla u opra o uje się a podsta ie
a. Solidnie
sporządzo ej diag oz
. )e ętrz
h aru kó działa ia fir , r ek, stopie ko kure ji, jakie e , jakie usługi, polit ka fiskal a, kurs
walut, inflacja.
. O szar przepł ó gotó ko
h, - szaró
. Prz hod z działal oś i
2. Wydatki
3. Wydatki Finansowe
. W datki de do a e przez łaś i iela
. Wpł
z i stru e tó fi a so
h
. Salda przepł ó gotó ko
h
. diz es pla prz goto uje się do:
-
Dla uzasad ie ia elo oś i ut orze ia u fu k jo o a ia oraz potrze zarządza ia o o t orzo ej firmy
-
dla eló spra ego zarządza ia i dla uzasad ia ia efekt
oś i podej o a
h de zji
-
prz padku podej o a ia po aż
h przedsię zię o z a ze iu gospodar z
. Ro z pla przedsię iorst ie jest ardziej sz zegóło , jest o korektą i realiza ją iz es pla u służ ieżą e u
zarządza iu
. Mot o a ie: jest to zespół róż
h oddział a ukieru ko a
h a spo odo a ie osiąg ię ia za ierzo
h
eló i efektó oraz prz j o a ie o zeki a
h posta i za ho a ludzi da ej orga iza ji lu jej zęś i.
Mot o a ie jest zada ie dla kiero ikó sz stki h sz ze li. Po i i
o i profesjo al ie prz goto a i,
kaz a i i jat ę efekt
oś i skute z oś . Mot o a ie a za sze harakter oso o i elo . Mot o a ie
ędzie t skute z iejsze jeżeli te kogo się ot uje jest zai tereso a da
ele lu działa ie
Uniwersalne Cele:
- wspieranie misji firmy
- wspieranie strategii firmy
- wspieranie pozycji rynkowej firmy
- wspieranie kultury i stylu firmy
43. Motywatory
Motywator -
-
pła e
-
aterial e ele e t poza pła o e
- niematerialne
. Ele e t składo e s ste u ot a j ego
-
regula je or at
e dot zą e s ste u
agrodze
-
regula je or at
e dot zą e ele e tó aterial
h poza pła o
h z rot za zas , o
- regulacje no
r at
e dot zą e ele e tó aterial
h
-
ele e t ie or o a e ko pete je i orale pra o ikó i z iązkó za odo
h
-
ko pete je i arale łaś i ieli i zarządzają
h
-
ele e t kultur orga iza ji o działa iu ot a j
. Róż e teorie ot o ania
Dwuczynnikowa Herzberga
–
. Potrze
ikają e z raku iedostatku
W ikają e z higie
-
polit ka fir i jakoś zarządza ia
- kontrola wykonania
-
rela je z przełożo
-
rela je iędz pra o ika i pozio ie
-
rela je z pod ład
i
- wynagrodzenia
-
ezpie ze st o pra
-
ż ie oso iste
- warunki pracy
- status
2. Potrzeby wzrostu
-
osiąg ię ia
- uznania
- awans
-
pra e jako taką
-
ożli oś oso istego roz oju
-
odpo iedzial oś
2 fazy systemu motywacji
1 Faza
zape i z
iki podtrz ują e pro es godzi
h pła ę, łaś i e stosu ki iędz ludzkie, ożli st l kiero a ia.
2 Faza
st orz ludzio sza se i t orz aru ki do real
h osiąg ię , ie sz zędzi razó uz a ia, t orz perspekt
roz oju i a a su, eli i o a a o i o oś i z oga a treś pra , delego a ie upra ie dół
Teoria o zeki a
Mot a ja a dąże ie i o zeki a ia pra o ikó ależ poz a a
i je
Wnioski teorii
-
ie po i o się zatrud ia ludzie ie zai tereso a
h da
za ode , pra ą
-
spółpra o ikó ależ podtrz
a a du hu i ó i i że potrafią, ie spro adza do parteru
-
kiero ik usi spra ia a ludzie h ieli h ie
Teoria wzmocnienia
Ludzie są skło i po iela te działa ia które przeszłoś i prz osił i suk es i ł źródłe prz je
h doz a
u ikają zaś działa i posta które prz osił iepo odze ia
Wnioski teorii
Me edżero ie po i i z a ia te działa ia i za ho a ia pra o ikó a któr h i zależ , poprzez agradza ie.
Wzmocnienie
1. Pozytywne
–
- okazania aprobaty
- wyrazy uzn
a ia za pra e posta ę lu za ho a ie o z lu pu li z ie
-
agroda pie ięż a lu ższa pre ia
- nagroda rzeczowa
- bony
- zapewnienia w komfortowych warunkach
-
pod żka pła
-
udział ak ja h lu o liga ja h
- awans
2. Negatywne
-
z ró e ie u agi w 4 oczy
-
ostroż e z ró e ie u agi
- nagana
-
zaso e strz a ie pod żki pła
-
poz a ie ie pod żki pła
- degradacja stanowiska
- zwolnienie
47. Wynagrodzenia w systemie motywowania
Sz zegól e iejs e s ste ie ot o a ia zaj ują
agrodze ia, o
ika ze speł ia
h przez ie fu k ji. Jed ą z
i h jest fu k ja do hodo a,
ikają a stąd, że
agrodze ie sta o i istot skład ik do hodó osiąga
h przez
pra o ikó . Deter i uje o o ię ożli oś a
a ia pożąda
h dó r służą
h do zaspokaja ia róż orod
h
potrze ludzi. W agrodze ie peł i ró ież fu k je koszto ą sta o ią dla orga iza ji zatrud iają ej pra o ikó
ele e t kosztó działal oś i, pł ają t sa
a ko kure
j oś fir a r ku. W agrodze ie jest ró ież
rodzajem na
grod otrz
a ej przez pra o ikó za ko
a ą pra ę, peł ią e t sa
fu k ję odź o ą tj.
ot ują ą pra o ikó do za ho a o zeki a
h przez zatrud iają ą i h orga iza ję. Dla realiza ji
ie io
h
fu k ji iez ęd e jest z udo a ie każdej firmie (organizacji) odpowiedniego systemu wynagradzania. System
agradza ia określa:
. skład iki
agrodze ia,
. zasad kształto a ia ustala ia posz zegól
h skład ikó ,
. for pia ,
. tar fikator i ta ele pła .
Roz iąza ia pła o e kształto a e a podsta ie s ste u
agradza ia fir i
g ara to a ożli oś
pro adze ia orga iza ji polit ki pła o ej ukieru ko a ej a realiza ję jej eló i strategii.
. Fu k je pła
fu k ję ot a j ą, edług której s ste
agradza ia po i ie , jako skute z e arzędzie zarządza ia,
oddział a proefekt
oś io o, po i ie skła ia do podej o a ia pra , pod osze ia k alifika ji, roz oju
za odo ego, poszerza ia treś i pra , j podej o a ia się ko
a ia trud iejsz h ról orga iza ji;
2) funkcj
ę do hodo ą, edług której
agrodze ie sta o i podsta o e źródło utrz a ia pra o ikó i i h rodzi ,
podsta o środek rege era ji sił fiz z
h i ps hi z
h oraz zaspokaja ia potrze ;
fu k ję koszto ą, edług której
agrodze ia sta o ią ele e t kosztu orga iza ji, prz z jako koszt po i
idzia e ko tekś ie relat
i d a i z
do efektó , jakie prz oszą;
fu k ję społe z ą, edług której sokoś i zróż i o a ie pła
iera pł a pozio i kieru ki kształ e ia,
ze ętrz i e ętrz r ek pra , a ra gę posz zegól
h za odó , astroje, ko flikt , strajki.
S ste tar fo pła
Sta ką podsta o ą az a ą ró ież sta ka tar fo ą, jest aj iższa sta ką
agrodze ia za określo a jed ostkę
zasu, p.: godzi ę, dzie iesią . W ika o a z o o iązują ego i i u pła
. O o iązują e skład iki
agrodze
. ają e z iązek z ko
a a pra ą, to jest:
— pła a zasad i za,
— pre ia, agroda, po iąza a z efekta i pra ,
2. gwarantowane Kodeksem Pracy:
— dodatkowe wynagrodzenie za prace w porze nocnej,
— dodatko e
agrodze ie za pra ę godzi a h adli z o
h,
—
agrodze ie za postój ieza i io ,
— odprawa emerytalno-rentowa.
. ają e z iązek ze spe fiką fir , jej u aru ko a ia i i kulturą.
Do t h skład ikó ależą a prz kład:
— nagroda jubileuszowa,
— dodatko e
agrodze ie za t tuł istrza za odzie.
. ELEMENTY SKŁADOWE SYSTEMU MOTYWACYJNEGO:
elementy- to motywatory
S ste ot a j jest z iore elo o do ra
h ele e tó sta o ią
h spól ą ałoś , która służ określo
elo . Ko plekso s ste składa się z :
pła e
ele e t pozapła o e
3) niematerialne
Każd z t h ele e tó peł i określo ą fu k ję, służ określo e u elo i. Pu kte jś ia do z udo a ia s ste u
ot a j ego po i
odpowiedzi na pyt.:
Jaką prz j uje filozofię ot o a ia?
Jaką prz j uje strukturę s st. Mot a ji
Jakie są etap jego draża ia
4) Filozofia motywowania
Nakład fi a so e
57. PODTAWOWE DEFINICJE ORGANIZACJI:
ORGANIZACJA:
Kotar i ski –pewie rodzaj ałoś i ze zględu a stosu ek do jej łas
h ele e tó , a ia o i ie taka ałoś , której
sz stkie skład iki spółprz z iają się do spółist ie ia ałoś i.
Jan Zieleniewski
– jako ogól ie pojęta e ha rze z lu iągi zdarze , rozpatr a
h jako złożo e z zęś i oraz ze
zględu a stosu ek t h zęś i d sie ie a zaje i do ałoś i, a polegają a t , że zęś i spółprz z iają się do
po odze ia ałoś i.
T. Parsons
– s ste społe z zorga izo a do osiąg ię ia elu.
Def. Ogól a: sta o i e ętrz ie uporządko a ą ałoś , złożo ą z su s ste ó :
ele realizo a e przez orga iza ję
posaże ia ateriłu
3) formalnej struktury
ludzi i i h dąże ia
58. RODZAJE STRUKTUR ORGANIZACYJNYCH I ICH ZALETY I WADY:
I. Klasyczne
– oparte o ięzi służ o e, fu k jo al e i te h i z e
*str. jednoliniowa
– kiero ik li io a ałokształt rozkazoda st a. )alet : u ożli ia sz kie, operat
e i spra e
działa ie, ś isłe podporządko a ie pod ład
h. Wad : ie ida iej spe jalistó zarządza ia, o kierownik wie
sz stko. Może
także pro le delego a ia upra ie lu gd pra o ik za horuje.
Rodzaje str. jed oli io ej: li io a, płaska, s ukła
2. str. funkcjonalna
– odrę ie ie i spe jaliza ja perso elu zakresie ogra i zo
h fu k ji. Każd ko awca posiada
ielu przełożo
h i oż otrz
a od i h pole e ia. )aletą jest podział pra , kaz u iejęt oś i spe jaliza ji. Wadą
to, że ogą
spor ko pete
j e.
3. str. sztabowa
– jest oparta o stosunki hierarchiczne. Podobna do str. linowej ale dopusz za zależ oś i stosu kó
fu k jo al
h. T orzą się tz . szta iejs u aj ższ , e tral
, lu a róż
h pio a h hierar hi z
h .
)alet to ięzi służ o e i fu k jo al e i za ho uje zasadę jed ooso o ego kiero i t a. Wad : kiero ik li iowy
oże hodzi spor ko pete
j e ze szta a i , lu przerost szta u adkiero . li .
4. str. techniczne
– pokazuje, że ięzi służ o e i fu k jo al e ie są tak aż e. De dują e z a ze ie a podział.
Kiero ik jest takt kie działa ia.
I. Nowoczesne :
1. str. dywizjonalna
– pokazuje podział a zględ ie iezależ e ele e t . )alet : de zje podej o a e są sz ko, lepsza
z ajo oś jaki pra uje da oddział. Wad to, że daleko posu ięta auto o ia t h seg e tó oże spo odo a
ko flikt iędz oddziała i a e tralą.
2. str. macierzowa
– ko a a a d ó h kiero ikó fu k jo al ego i przed ioto ego to sz stko jest
adzoro a e przez a zel e kiero i t o. )alet to łaś i e rozpatr a ie i kiero a ie projekte , skró e ie ka ału
przepł u i for a ji. Fa ho i spe jalist z adzór ad projekte . Wad : ogą stąpi spor ko pete
j e,
iędz kiero ika i ko flikt dot. rozdziałó zaso ó .
3. Str. zadaniowa
– zespół z a zo a zas tr a ia zada ia. Uelast z ia działa ia fir , kiero ik t lko do czasu
trwania zadania.
4. Nowoczesna forma
– zakres s o od orga iza ji jest . Duż . Wsz stkie ko órki są ałko i ie odpo iedzial e i
iezależ e. Wadą jest ietr ałoś .
. STYLE KIEROWANIA I ICH )MIENNOŚD:
Autokratyczny
– prz ód a za ho uje ałą ładze, de zje są ieko sulto a e z oto ze ie . Sil a e traliza ja z gór
do dołu ko u ika ja jed okieru ko a ,pra o ik ie a i do po iedze ia . Krępuje i i jat ę pra o ikó ;.
Demokratyczny
– prz ód a deleguje zakres ładz do pra o ikó ale ostate z e decyzje bierze na siebie,
komunikacja 2-
u kieru ko a. Kiero ik zaj uje się spra a i ajistot iejsz i, i e je t ór ze, i tegra ja. Przedłuża
czas podejmowania decyzji- narady.
Liberalny
– prz ód a odsu a od sie ie podej o a ie de zji, deleguje uprawnienia, kierownik nie ingeruje bez
potrze . Grupa arażo a jest a działa ie zł kieru ku. ) ia a st lu kiero a ia zależ od oso o oś i kiero ika,
s tua ji fir ,
ogó oto ze ia, k alifika ji i harakteru pod ład
h, spe fiki pra .
klasyczna- d
ot z zło ieka postępują ego ra jo al ie oraz ukształto a ia jego u iejęt oś i
. WAŻNIEJS)E S)KOŁY )AR)ĄD)ANIA:
A. auko e zarządza ie- zaj uje się popra ą osiąga
h
ikó i dot z głó ie zarządza ia pra o ika i
F. W. Taylor (1856-
książ e pt. :)asad auko ego zarządza ia” apisał, że spra e zarządza ie
aga .i .:
-
rozdziału pla o a ia od ko a ia i daleko idą ego podziału pra
-
ko troli ko a ia przez zarządzają ego
-
zróż i o a ia odź ó fi a so
h odpo ied io do daj oś i i po iaró zasu pra
- funkcjonalnej struktury organizacyjnej
d. ad i istra j e zarządza ie- dot z zarządza ia ałą orga iza ją.
H. Fayol (1841-1925)-
zarządza ie ie jest tale te le z u iejęt oś ią od oszą ą się do róż
h działa . Działa ie te
prz
edsta ił posta i sześ iu z
oś i:
- techniczne
- handlowe
- finansowe
- ochronne
- rachunkowe
- administracyjne
oraz u iejęt oś i z iąza
h z i h ko a ie .
W róż ił fu k ji zarządza ia:
- planowanie
- organizowanie
- rozkazywanie
- koordynacja
- kontrola
oraz zasad zarządza ia.
C. iurokrat z e zarządza ie- dot z ło sposo u ko
a ia ładz orga iza j ej oraz zasad kiero a ia – idealna
iurokra ja z li ele i podział pra raź ie określo e.
M Weber (1862-
st orz ł ideal t p iurokra ji, któr jego zda ie jest pe
t pe porządku społe z ego
i st tu ji zorga izo a ej s ste iura i asta io ej a ezoso o oś , efekt
oś oraz pe oś fu k jo o a ia.
Tzw. Idealna biurokracja:
1) zasada kompetencji
hiera hia urzędo a
3) zasada dokumentacji
II. szkołą eha ioral a- ierze pod u agę ludzi, i h za ho a ie i podsta oraz rela je iędz i i i spółdziała ie
grup zło iek społe z
Prekursorzy:
H. Musterberg (1863-
stoso ał ps hologię pra , która iązała się z do ore pra ikó do da ej pra g i h
u iejęt oś i, aru kó pra , oddział a ia ps hologi z ego
Ch. Bernard (1886-1961)-
przedsię iorst o oże fu k jo o a spra ie i utrz
a się gd ele orga iza ji i
pra ują
h są utrz
a e sta ie ró o agi.
H. Mayo (1880-1949)-
pro adził tz . eksper e t Ha thor e, któr dot z ł aru kó pra , daj oś i i
agrodze ia grup osó . W iki skaz ał , że za ho a ie pra o ikó kształtuje grupa, pra ują do rze jeśli są
zado ole i z pra i ają prześ iad ze ie że kiero i t o d a o aru ki pra , do ro t i poś ię a u u agę
e o jo al a reak ja ła u ho a .
A. urt stosu kó iędz ludzki h hu a relatio
- jednostka i grupa w organizacji oraz ich zachowanie
-
przełożo orga iza ji oraz jego za ho a ie
- inte
gra ja potrze pra o ikó z ela i orga iza ji
Czło iek jest ot o a przez potrze , układają e się hierar hię i o ej ują e odź e fi a so e i społe z ą
ak epta ję.
Przedstawiciele: E. Mayo, A. Maslow, D. McGregor (Teoria X i Y)
d. urt pote jału ludzkiego podejś ie orga iza j e - rozpatruje stro za ho a ia orga iza j ego z iąza ego z :
- zadowoleniem z pracy
- stresem
-
ot a ją
-
prz ództ e
-
d a iką grupo ą
-
polit ką orga iza j ą
- strukturami organizacji
-
ko flikta i iędz ludzki i
Dostosowanie struktur organizacyjnych do potrzeb ludzkich w celu samorealizacji.
Przedstawiciele:
McGregor, R. Likert
III. szkoła iloś io a ate at z a - ko e truje się a opra o a iu odeli ate at z
h, ędą
h uprosz ze ie
organizacji i zachodz
ą
h ta pro esó odele, s ula je, s e ariusze służą
h do podej o a ia de zji.
Narzędzia i są ada ia opera j e.
IV. spół zes e kieru ki zarządza ia
A. Podejś ie s ste o e służ do trakto a ia orga iza ji jako jed ego s ste u składają ego się z po iąza
h ze so ą
zęś i:
- systemy i podsystemy
-
s ste ot arte i za k ięte
- synergia-
spółpra a działó orga iza ji elu uz ska ia ższego efektu
- entropia-
rozpad s ste u, gd ie dostrzega się zagroże i oto ze ia
d. podejś ie s tua j e- właś i e za ho a ie zależ od s tua ji i jej złożo oś i. )ada ie kiero ikó jest ustale ie
ajlepszej etod da
h aru ka h z pu ktu idze ia zrealizo a ia eló orga iza ji.
61. KULTURA ORGANIZACJI I JEJ MISJA:
Misja dot z dalekosięż
h za ierze i aspira ji orga iza ji. W z a za kieru ek działa ia, dot. prz szłoś i fir . Pro es
jej realiza ji usi
. iar god .
Skład isji:
. opis podsta o
h ro ó i usług
. fu k je, które ędzie peł iała
. o sługi a e r ki
Misja a s ój el, przesła ki, artoś i, kieru ek.
. Kr teria i ier iki o e
ikó działal oś i orga iza ji.
Kontrola operacyjna:
-
ko trola stęp a, pre e
j a, a pier sz etapie pro esu, p. ada ie produktó składo
h do po sta ia tego
zasad i zego, łą z ie z ko trolo a ie pra o ikó , test i
iad , ada ia la orator j e; a aliza jakoś i lu iloś i
odpo ied i h zaso ó fi a so
h, rze zo
h, ludzki h i i for a j
h;
-
ko trola pro esu, zastoso a ie zasad sprzęże z rot
h, ko trolo a ia frag e tó lu zęś i organizacji
u zest i zą
h pro esie i podej o a ie de zji kor gują
h, p. ada ie jakoś i ele e tó pro esie produk ji
sa o hodó g założo
h or te h ologi z
h
-
ko trola ko o a, a aliza jakoś i i iloś i
ikó działa ia po zako zo ej tra sfor a ji, iedopusz za ie do o rotu źle
wykonanego produktu
Kontrola organizacyjna:
-
iurokrat z a: ut orze ie ko órki e ątrz orga iza ji i i
h działa h, ut orze ie zesta u przepisó i or ,
któr ają się podporządko a pra o i
-
a gażują a pra o ikó : iefor al e u zest i ze ie ko troli, oparte a or a h grupo
h
Kontrola strategiczna:
-
iągłe o ito a ie realiza ji długofalo
h pla ó strategi z
h:
-
adzór strategi z , dot z sz stki h pro le ó z iąza
h z roz oje i z ia a i orga iza ji, adrzęd o e
pozostał h d ó h
-
ko trola strategi z a założe prz jęt h pla o a iu strategi z
-
ko trola strategi z a realiza ji, sposo u peł ia ia prz jęt h eló strategi z
h
Kontrola problemowa:
- kontrola finansowa:
zesta ie ia ila so e, ra hu ek z skó i strat, a aliza pł
oś i fi a so ej, ustala ie udżetu
-
ko trola produk ji: ko trolo a ie zgod oś i z pla a i produk j
i, ko trola jakoś i
-
ko trola działa arketi go
h: ada ia ustalają e spra oś działa promocyjno – reklamowych
-
ko trola zarządza ia zaso a i ludzki i: spra oś i zasad oś selek ji i rekruta ji, korz sta ie pote jału ludzkiego
-
ko trola ze ętrz a i e ętrz a: p. NIK; p. służ e ętrz e, ada ie struktur org.
63. Zakres,
etod i arzędzia ko troli działal oś i orga iza ji.
Zakres kontroli:
. Określe ie sta u pożąda ego. po staje fazie pla o a ia, i a zej az a or ą
. Określe ie sta u fakt z ego, po stałego
iku realiza ji określo
h zada . podsta o e zadanie kontroli,
harakter st ka usi
spój a z har. sta u pożąda ego
. Poró
a ie sta u pożąda ego ze sta e fakt z
. ada ie od h le iędz i i
. A aliza od h le . prz z
, łęd zarządza ia, ieprze idzia e zdarze ia
. Podję ie de zji i ter e
j
h. po rót do sta u pożąda ego lu i i aliza ja strat prz dużej skali od h le
Funkcje kontroli:
1. informacyjna
2. profilaktyczna
. kor gują o – ochronna
4. kreatywna
. i struktażo a
. po udzają a
Metod i arzędzia ko troli:
1. kon
trola stęp a: spra dza ie z
ikó t ór z h, selek ja i do ór pra o ikó , ada ie podzespołó
. ko trola pro esu: spra dzia ele e tó po hodzą
h z posz zegól
h działó , sek ji
. ko trola ko o a: a aliza jakoś i i iloś i produktu, iedopusz zenie do obrotu wadliwych
. ko trola iurokrat z a: dział ko troli e ętrz ej fir ie, u iesz za ie jed ostek tegoż działu i
h sek ja h,
kontrolowanie partycypacyjne
– podporządko a ie pra o ikó określo
or o pra
. adzór strategi z : o itoro a ie realiza ji pla ó strategi z
h ko trola założe i realiza ji t h założe
. ko trola fi a so a: zesta ie ie ila so e, ra hu ek strat i z skó , a aliza pł
oś i fi a so ej
. ko trola produk ji: jakoś produktu, ko trolo a ie z
e – ide t fika ja źródeł łędu, ier e – eli i o a ie źle
ko a
h goto
h ro ó , ałko ite – ko trola sz stki h ro ó , zęś io e – kontrola wyrywkowa
. ko trola działa arketi go
h: spra dza ie popra oś i działa pro o j
h i rekla o
h
9.
ko trola ze ętrz a: o e a przez aparat ad i istra j z ze ątrz
. ko trola e ętrz a: pro adzi ją spe jalizo a a po te u ko órka, rut o a g odpo ied io prz goto a ego
planu
SControlling
– o ito a ie ałoś io e orga iza ji, s ala z
oś i koordynacyjne, kontrolne, informacyjne i planistyczne.
fi a so , działa arketi go
h, logist z , auditi g arketi go
. C kl ż ia orga iza ji
Orga iza je tak jak ludzie, po stają „rodzą się” , fu k jo ują „ż ją” i upadają „u ierają” . Dzieje się tak, po ie aż
z ie ia się i h oto ze ie ze ętrz e p. pra e, eko o i z e, społe z e i e ętrz e p. ros ą e potrze
pra o ikó . Po i iś zda a so ie spra ę z faktu, że orga iza ji ie oż a trakto a jako zegoś stałego,
nienaruszalnego i ost
ate z ego. Wpro adza ie z ia jest aru kie i h tr a ia i roz oju. Moż a zar z ko a
t ierdze ie, że z ie oś zasie jest jed ą stałą e hą każdej.
Waż
z
ikie kształtują
orga iza ję jest kl ż ia orga iza ji. Nie jest o ie ez z a ze ia dla jej
efekt
ego fu k jo o a ia, z orga iza ja została dopiero założo a z a już kilkudziesię iolet ią trad ję i przeż ła
róż e roz iąza ia struktural e. Orga izo a ie jest pro ese histor z
. Orga izator usi u zględ i zgro adzo e
doś iad ze ia organizacyjne.
Opra o a o iele odeli klu ż ia orga iza ji. )akładają o e, że z ia orga iza ja h astępują edług dają ego
się prze idzie zoru, któr oż a s harakter zo a jako szereg etapó roz ojo
h.
Ge eral ie sz stkie odele odz a zają się kilko a spól
i e ha i. Po pier sze, ają harakter sek e
j —
etap astępują jede po drugi . Po drugie, etap te poja iają się kolej oś i, którą trud o jest od ró i .
Gd orga iza ja przejdzie do dalszego etapu, a ogół a pro le z po rote do poprzed iego. Po trze ie, posz zegól e
etap
ierają pł a iele z
oś i i struktur orga iza ji — od sposobu podejmowania decyzji do asortymentu
ś iad zo
h usług.
Na etapie po sta a ia fir aj aż iejsze jest prz iąg ię ie ludzi o aj ższ h k alifika ja h za odo
h. dędą o i
sta o i źródło ot a ji i profesjo aliz u orga iza ji.
Na etapie roz oju orga iza ja i estuje rozszerza ie działal oś i i arketi g. Pra o i uszą sprosta
z iększają
się zapotrze o a io a produkt i usługi.
W fazie dojrzałoś i orga iza ji jej struktura i kultura są usta ilizo a e. Fir dążą do utrz
a ia o rotó orga iza ji
a pozio ie zape iają
star zają ą iloś o
h iejs pra . Jed o ześ ie aż e staje się utrz a ie ko troli
kosztó . dardzo aż
aspekte a t etapie ż ia orga iza ji jest utrz a ie stałego roz oju długolet i h
pra o ikó .
Na etapie re esji orga iza je przede sz stki or kają się z opore przed z ia ą Niejed okrot ie a pier sze iejs e
dziedzi ie zarządza ia zaso a i ludzki i su a się pla o a ie i pro adza ie reduk ji zatrud ie ia lu reloka ji.
Waż
aspekte staje się po o pra o iko od alezie iu się o ej s tua ji poprzez zape ie ie i doradzt a
zawodowego lub
ożli oś i przek alifiko a ia.
65. Efek
t
oś orga iza ji
Fir a to jest s ste . Podsta o e ele e t tego s ste u to o z iś ie ludzie; pra o i , t sa i, ale też i e
zai tereso a e stro stakeholders ; dosta
, od ior , łaś i iele, przedsta i iele ładz, a kó , koopera i.
Docho
dzi do tego i frastruktura: asz
, urządze ia, udo le, sie i ko putero e, środki łą z oś i i te u podo e
"
alazki". Wsz stko to jest ze so ą a zaje po iąza e i doko
a ie z ia a prz kład sposo ie zarządza ia
obchodzi -
zego zęsto ie zau aża , oże sposó pośred i, ale o hodzi - prakt z ie sz stkie pozostałe stro .
)łud e jest, że jakaś ała z ia a , a prz kład
ia a e trali telefo i z ej ie a żad ego pł u a fu k jo o a ie
po iedz kotło i asz zakładzie. Ale ró
do poję ia fir - s ste u, rozu ia ego jako z iór fu k ji lu
z
oś i podpro esó , etapó , które spółdziałają a rze z eló tej fir . Naj aż iejsze reguł uję ia s ste o ego
są astępują e;
* Bez celu nie ma systemu
Cel pł a a s ste i od rot ie . Waż e jest kiero i t o rażało el , oraz artoś i i przeko a ia sposó jas
i zrozu iał dla sz stki h pra o ikó .
* Każd ele e t jest a t le aż , a ile spółdziała osiąg ię iu elu .
S ste składa się z ele e tó . Ele e t są ko ie z e , ale ie star zają e do osiąg ię ia da ego elu . Ele e t
uszą ze so ą spółdziała . I iększa spółzależ oś s ste ie , t iększa potrze a ko u ika ji i spółpra
iędz i i
* Kierowanie polega na optymalizacji systemu .
Kierownictwo musi m
ie a u adze ał s ste , a ie t lko jego zęś i . Su opt aliza ja opt aliza ja t lko zęś i
s ste u oże drogo koszto a . W dzie iątej tezie śród sł
h zter astu De i g zale a : przeła arier iędz
działa i . Ludzie zatrud ie i prz ada ia h , projekto a iu , sprzedaż i produk ji uszą pra o a jak jed a druż a ,
prze id a pro le
ikają e z róż
h
aga .
* Efekt
oś orga iza ji jest fu k ją efekt
oś i posz zegól
h pra o ikó i zaje
ego oddział a ia da ej
osoby i systemu .
EFEKTYWNOŚD = X + Y + XY = X + XY ,
Gdzie:
X -
efekt
oś da ej oso
Y -
efekt
oś s ste u
XY -
zaje
e oddział a ie da ej oso i s ste u