Opracowanie:
Magdalena Grycman
Katarzyna Kaniecka
Pawe³ Szczawiñski
Stowarzyszenie na rzecz Propagowania
Wspomagaj¹cych Sposobów Porozumiewania siê
„Mówiæ bez S³ów”
al. Dygasiñskiego 25
30-820 Kraków
tel.: +48 501 582 814
The Picture Communication Symbols
© Copyright 1981 – 2001 Mayer-Johnson, Inc. All Rights Reserved
Worldwide
Boardmaker Application Software
© Copyright 1989 – 2001 Dennis L. King All Rights Reserved Worldwide
Speaking Dynamically Pro Application Software
© Copyright 1993 – 2001 Dennis L. King All Rights Reserved Worldwide
Boardmaker jest znakiem towarowym firmy Mayer-Johnson, Inc.
Speaking Dynamically Pro jest znakiem towarowym firmy
King Software Development
PCS
© Copyright by Stowarzyszenie „Mówiæ bez S³ów”
PCS
Stowarzyszenie „Mówiæ bez s³ów”
wspomagaj¹ce sposoby porozumiewania siê
Stowarzyszenie na rzecz Propagowania
Wspomagaj¹cych Sposobów Porozumiewania siê
„Mówiæ bez S³ów”
WSTÊP
Istnieje wiele wspomagaj¹cych i alternatywnych sposobów porozumiewania siê, które daj¹ osobie
z powa¿nymi zaburzeniami mowy mo¿liwoœæ komunikacji. W niniejszej broszur ze chcemy zaprezen-
towaæ Picture Communication Symbols (PCS). Jest to jeden z najczêœciej u¿ywanych systemów
symboli na œwiecie. W badaniach porównawczych, któr ymi objêto piêæ systemów symbolicznych
takich jak: Rebus, PCS, Picsyms, Blissymbols, PIC system, Picture Communication Symbols zosta³
okreœlony jako jeden z najbardziej przejr zystych i zrozumia³ych. Jego atutem, oprócz przejr zystoœci
i zrozumia³oœci s¹ walor y estetyczne, elastycznoœæ oraz spójnoœæ.
W prezentowanym systemie ka¿dy symbol przedstawia graficznie znaczenie s³owa, zwyczajowo
u¿ywanej frazy, zdania, czy zwrotu grzecznoœciowego. Niektóre symbole (np. pojemniki, kszta³ty
twarzy, budynki) zosta³y przygotowane w wielu wariantach tak, by u¿ytkownik móg³ wybraæ odpo-
wiedni dla siebie. Wiele symboli przedstawionych jest w dwóch wersjach: mniej i bardziej abstrak-
cyjnej, co zapewnia u¿ytecznoœæ systemu dla osób bêd¹cych na ró¿nym poziomie rozumienia.
PCS jest dostêpny w wersji angielskiej jako trzy ksi¹¿ki zawieraj¹ce czarno-bia³e symbole lub
w postaci kolorowych naklejek. W wersji kolorowej dostêpny jest równie¿ w programach kompute-
rowych (np. Boardmaker™ czy Speaking Dynamically™ Pro).
System PCS zawiera ponad 3500 symboli uporz¹dkowanych w nastêpuj¹cych kategoriach:
Spo³eczne, Ludzie, Czasowniki, Opisowe, Jedzenie, Wypoczynek, Rzeczowniki oraz Inne/Ró¿ne.
Podzia³ taki u³atwia wyszukiwanie potrzebnych symboli i poruszanie siê w tym systemie.
Polsk¹ bibliotekê symboli PCS (symbole s¹ opatrzone polskimi nazwami) zawiera jedynie program
komputerowy Boardmaker™. Polska biblioteka programu jest bogatsza o nowe, typowo polskie
symbole PCS, a mianowicie: polskie potrawy, wizerunki s³awnych Polaków, wierszyki i wyliczanki,
œwiêta, popularne gr y sportowe, pieni¹dze itp.
Boardmaker™ podnosi szybkoœæ i sprawnoœæ przygotowywania pomocy do porozumiewania siê
oraz u³atwia dostosowywanie ich do indywidualnych mo¿liwoœci i umiejêtnoœci u¿ytkownika. Przy
jego pomocy mo¿na drukowaæ symbole zarówno w wersji kolorowej jak i czarno-bia³ej. Mo¿na
przygotowaæ tablice do porozumiewania siê o kszta³cie i wielkoœci zgodnej z potr zebami u¿ytkow-
nika, w tym równie¿ tablice dok³adnie dopasowane do wiêkszoœci elektronicznych pomocy komu-
nikacyjnych. Dos³ownie w kilka minut mo¿na zapamiêtan¹ tablicê zmodyfikowaæ w dowolny sposób.
Mo¿na równie¿ tworzyæ nowe symbole popr zez po³¹czenie innych symboli lub ich czêœci oraz wyma-
zywanie fragmentu rysunku. Program ten daje równie¿ mo¿liwoœæ dodawania do biblioteki nowych
symboli oraz obrazków i zdjêæ np. robionych aparatem cyfrowym.
W broszurze tej pr zedstawiamy przyk³ady kilkudziesiêciu symboli PCS – w pier wszej czêœci bêd¹ to
symbole zaczerpniête z podstawowej biblioteki programu Boardmaker™, w drugiej typowo polskie
symbole.
2
© Copyright by Stowarzyszenie Mówiæ bez S³ów
3
Przyk³ady symboli
z biblioteki podstawowej
ja
Bóg
przyjaciel
brat
ksi¹¿ka
nauczyciel
samochód
dentysta
komputer
© Copyright by Stowarzyszenie Mówiæ bez S³ów
4
ubikacja
puzzle
plac zabaw
domek dla lalek
pokój dzienny
kuchnia
ból ucha
kochaæ
z³y sen
bawiæ siê
problem
uczyæ siê
© Copyright by Stowarzyszenie Mówiæ bez S³ów
5
szczêœliwy
chcieæ
myæ zêby
s³uchaæ
smutny
wœciek³y
brzydki
³adny
brudny
czysty
chudy
gruby
© Copyright by Stowarzyszenie Mówiæ bez S³ów
ma³o
ciê¿ki
spragniony
g³odny
du¿o
za du¿y
s³oneczny
tak
gor¹co
nie
pada deszcz
ja chcê
6
© Copyright by Stowarzyszenie Mówiæ bez S³ów
7
kto?
dziêkujê
proszê
do widzenia!
ile?
co to jest?
W co chcesz graæ?
Kiedy siê zobaczymy
A co ty zrobi³eœ?
Chcê nowy symbol
Chcê coœ powiedzieæ
Potrzebujê pomocy
© Copyright by Stowarzyszenie Mówiæ bez S³ów
8
Polska
Polska
God³o Polski
S³owacki
Kopernik
Sk³odowska-Curie
Mickiewicz
Koœciuszko
Jan Pawe³ II
Przyk³ady
typowo polskich symboli
© Copyright by Stowarzyszenie Mówiæ bez S³ów
9
Bo¿e Cia³o
rzut wolny
Œwiêto Maryjne
rzut ro¿ny
Dzieñ Babci
bramka
50 z³otych
20 z³otych
5 z³otych
bombonierka
tort
p¹czek
© Copyright by Stowarzyszenie Mówiæ bez S³ów
10
Ene due rabe
Entliczek-pentliczek
Sroczka kaszkê wa¿y³a
Panie Janie
Wlaz³ kotek na p³otek
Idzie kominiarz
pierniczki
knedle
pierogi
go³¹bki
twaróg
bigos
© Copyright by Stowarzyszenie Mówiæ bez S³ów
11
INDEKS
20 z³otych ......................................9
5 z³otych ........................................9
50 z³otych ......................................9
A co ty zrobi³eœ? ............................7
bawiæ siê .......................................4
bigos ...........................................10
bombonierka ..................................9
Bo¿e Cia³o......................................9
Bóg ...............................................3
ból ucha.........................................4
bramka ..........................................9
brat ...............................................3
brudny ...........................................5
brzydki ...........................................5
Chcê coœ powiedzieæ .......................7
Chcê nowy symbol ..........................7
chcieæ............................................5
chudy.............................................5
ciê¿ki .............................................6
co to jest? .....................................7
czysty ............................................5
dentysta.........................................3
do widzenia! ..................................7
domek dla lalek ..............................4
du¿o ..............................................6
Dzieñ Babci ....................................9
dziêkujê .........................................7
Ene due rabe................................10
Entliczek-pentliczek .......................10
g³odny............................................6
God³o Polski ...................................8
go³¹bki.........................................10
gor¹co ...........................................6
gruby .............................................5
Idzie kominiarz .............................10
ile? ...............................................7
ja ..................................................3
ja chcê...........................................6
Jan Pawe³ II....................................8
Kiedy siê zobaczymy? .....................7
knedle .........................................10
kochaæ...........................................4
komputer .......................................3
Kopernik ........................................8
Koœciuszko.....................................8
ksi¹¿ka ..........................................3
kto? ..............................................7
kuchnia..........................................4
³adny .............................................5
ma³o..............................................6
Mickiewicz......................................8
myæ zêby........................................5
nauczyciel ......................................3
nie.................................................6
pada deszcz ...................................6
Panie Janie ..................................10
p¹czek ...........................................9
pierniczki .....................................10
pierogi .........................................10
plac zabaw .....................................4
pokój dzienny .................................4
Polska ...........................................8
Potrzebujê pomocy..........................7
problem .........................................4
proszê ...........................................7
przyjaciel........................................3
puzzle ............................................4
rzut ro¿ny .......................................9
rzut wolny ......................................9
samochód ......................................3
Sk³odowska-Curie ...........................8
s³oneczny.......................................6
S³owacki ........................................8
s³uchaæ..........................................5
smutny ..........................................5
spragniony .....................................6
Sroczka kaszkê wa¿y³a ..................10
szczêœliwy ......................................5
Œwiêto Maryjne...............................9
tak ................................................6
tort................................................9
twaróg .........................................10
ubikacja .........................................4
uczyæ siê........................................4
W co chcesz graæ? ..........................7
Wlaz³ kotek na p³otek ....................10
wœciek³y .........................................5
za du¿y ..........................................6
z³y sen ...........................................4
Ÿle ................................................9
© Copyright by Stowarzyszenie Mówiæ bez S³ów