POLITECHNIKA SZCZECIŃSKA
INSTYTUT INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ
ZAKŁAD METALOZNAWSTWA I ODLEWNICTWA

PRZEDMIOT: INŻYNIERIA POWIERZCHNI

Ćwiczenie nr 8.
Temat ćwiczenia:

Powłoki nakładane ogniowo

1.0 Wstęp

Pokrywanie metali w kąpieli stopionego metalu jest najstarszą, najprostszą i

ogólnie biorąc najtańszą metodą nakładania metalowych powłok ochronnych. W
praktyce stosuje się tę metodę do nakładania powłok z cyny, cynku, ołowiu i alumi-
nium.

Tą metodą pokrywa się przede wszystkim stal, rzadziej żeliwo i miedź (cyna).

Stosuje się je również do pokrywania takich metali jak tytan i molibden, pokrywając
je aluminium w celu zabezpieczenia przed utlenianiem lub związaniem azotu.

Proces technologiczny pokrywania w kąpieli stopionego metalu składa się z

czterech zasadniczych operacji wspólnych dla trzech podstawowych technologii i cy-
nowania, cynkowania i aluminiowania.

1. Obróbka wstępna – przygotowawcza obejmuje trzy zabiegi: odtłuszczanie,

trawienie i płukanie. Przed pokrywaniem żeliw zaleca się piaskowanie.

2. Obróbka w topniku – polega na zanurzeniu w roztworze wodnym i wysu-

szeniu lub przeciągnięciu przez warstwę topnika stopionego na powierzchni
stapianego metalu, lub kolejnym zanurzeniu w roztworze wodnym topnika i
następnie w jego stopie (pływającym na powierzchni metalu).

3. Pokrywanie wyrobu przez zanurzenie w roztopionym metalu.
4. Obróbka końcowa – wykańczająca.

2.0 Wykonanie ćwiczenia

Celem ćwiczenia jest wytworzenie przez zanurzenie w kąpieli stopionego cyn-

ku, powłoki na próbkach stalowych.

Zabieg zostanie przeprowadzony przy zmiennych czasach zanurzenia próbek,

celem określenia optymalnych parametrów procesu.
W tym celu należy:
1. Odtłuścić próbki blachy stalowej w odczynniku organicznym,
2. Wytrawić w wodnym roztworze HCl (200 g/dcm

3

) w temperaturze 80

°C,

3. Płukać w gorącej wodzie,
4. Zanurzyć w roztworze wodnym topnika (ZnCl

2

+ NH

4

Cl),

5. Wysuszyć i zanurzyć w stopionym metalu pokrytym warstwą topnika,
6. Po wyjęciu zmierzyć w każdej próbce grubość warstwy metodą elektromagne-

tyczną,

7. Sporządzić wykres grubości powłoki w funkcji czasu zanurzenia próbki w stopio-

nym metalu.

Powłoki nakładane ogniowo – Inżynieria Powierzchni

1

Literatura:

1. Święcicki Teofil: Cynkowanie żelaza w ciekłym cynku.
2. S. Prowans, i in.: Prace Nauk. Politechniki Szczecińskiej nr 1, Instytut Budowy

Maszyn 1973, 111.

Powłoki nakładane ogniowo – Inżynieria Powierzchni

2