1
1. PODTAWOWE OKREŚLENIA – droga w przekroju poprzecznym
Rys. 1. Przekrój poprzeczny drogi
DROGA -
jest to liniowa budowla, łącząca określone miejsca w terenie, przeznaczo-
na do ruchu i postoju pojazdów oraz ruchu pieszych.
ULICA
*
-
wydzielony prawnie pas terenu przeznaczony do ruchu i postoju pojazdów.
Składa się z jezdni, przylegających do jej boków krawężników i chodników do ruchu
pieszego. Ponadto pod ulicami z zasady są prowadzone podziemne instalacje.
PAS DROGOWY -
jest to wydzielony liniami rozgraniczającymi pas terenu przezna-
czony do umieszczenia w nim drogi, wraz z leżącymi w jej ciągu:
obiektami inżynierskimi,
placami,
zatokami postojowymi,
chodnikami,
ścieżkami rowerowymi,
drogami zbiorczymi,
drzewami i krzewami
oraz urządzeniami związanymi z obsługą i ochroną drogi, obsługą ruchu i ochroną
środowiska,
a także zawierający rezerwę terenu pod przyszłą rozbudowę drogi.
Szerokość pasa drogowego jest zmienna i zależy od klasy drogi oraz przyjętych na
danym odcinku elementów przekroju poprzecznego (od kilku do kilkudziesięciu me-
trów).
TOROWISKO ZIEMNE -
pas tereny zajęty pod drogę i urządzenia odwadniające.
KORONA DROGI -
jest to część drogi obejmująca jezdnię (lub jezdnie) z poboczami
i chodnikami, a w miarę potrzeb również inne elementy, jak np. dodatkowe pasy ru-
chu, pasy dzielące, zatoki postojowe i autobusowe.
JEZDNIA -
jest to część korony drogi przeznaczona do ruchu pojazdów. Konstrukcja
jezdni składa się z utworzonych sztucznie warstw i obejmuje również podłoże grun-
towe.
PAS RUCHU -
to każdy z podłużnych pasów jezdni wystarczających do ruchu pojaz-
dów.
2
KORPUS DROGI
-
część torowiska ograniczona od góry koroną drogi i skarpami
nasypu lub wewnętrznymi skarpami wykopu (rowu).
KORYTO JEZDNI -
jest wykopem określonej głębokości, w którym wykonuje się kon-
strukcję jezdni. Głównym zadaniem konstrukcji jezdni jest przejęcie obciążeń bezpo-
średnio od kół pojazdów i przekazanie ich (rozprzestrzenienie) na podłoże gruntowe.
Podczas budowy jezdni obowiązuje zasada, że każda warstwa wyżej położona po-
winna mieć nośność większą od ułożonej niżej.
Rys. 2. Schematyczny układ warstw w korycie jezdni
POBOCZE -
jest to część korony drogi przyległa do jezdni, wykorzystywana do ruchu
pieszych i zwierząt, a w szczególnych przypadkach do ruchu i postoju pojazdów.
Pobocze może być gruntowe lub utwardzone:
- na poboczu gruntowym umieszcza się znaki drogowe i urządzenia bezpieczeń-
stwa ruchu,
- utwardzone pobocze jest wyposażone w nawierzchnię o nośności wystarczającej
do postoju i ruchu pojazdów.
PAS DZIELACY -
jest to część korony drogi stanowiąca fizyczne rozdzielenie jezdni
przeznaczonych dla przeciwnych kierunków ruchu.
DROGA ZBIORCZA -
jest elementem drogi o ograniczonej dostępności lub samo-
dzielną drogą i jest przeznaczona do bezpośredniej obsługi przyległego terenu.
3
Rys. 3. Przekrój poprzeczny drogi ze wskazaniem drogi zbiorczej
SKRAJNIA DROGOWA -
jest to przestrzeń przeznaczona dla użytkowników dróg, w
której muszą pomieścić się zewnętrzne obrysy pojazdów samochodowych, rowerzy-
stów, pieszych i tramwajów.
W skrajni nie mogą się znajdować żadne elementy budowli, słupy oświetleniowe i
drzewa.
W obrębie skrajni można umieszczać bariery ochronne oraz znaki drogowe, ale na
warunkach podanych w Wytycznych.
Szerokość skrajni drogowej przyjmuje się, jako szerokość jezdni powiększoną o sze-
rokość poboczy.
Wysokość skrajni drogowej zawiera się w przedziale od 4,50 do 5,00 m.
Zaleca się zwiększenie wysokości skrajni (4,50 m) o co najmniej 0, 20 m (droga klasy
GP) lub 0,10 m (droga klasy G) w miejscu gdzie nad drogą projektuje się nowy lub
modernizuje istniejący obiekt mostowy (aby możliwe było wzmacnianie nawierzchni
w przyszłości).
4
Rys. 4. Wymiary skrajni: a) dla drogi i na obiektach inżynierskich, b) dla drogi zbior-
czej, c) dla drogi rowerowej lub chodnika