-1-
ZNAKI TOWAROWE – nie ma obowiązku rejestracji znaków towarowych. znaki towarowe nie zarejestrowane
chronione są poprzez przepisy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Rozporządzenie „o znaku towarowym
wspólnoty” przewiduje ochronę na terytorium Unii Europejskiej znaków towarowych zarejestrowanych w urzędzie
ds. harmonizacji rynku wewnętrznego
FUNKCJE ZNAKU TOWAROWEGO:
1. WSKAZYWANIE POCHODZENIA (odróżniająca) – jest to funkcja podstawowa. Tę funkcję musi pełnid każdy
znak towarowy. Jest to zdolnośd do wywoływania określonych skojarzeo u kupujących dot. tego kto jest
uprawniony do nakładania znaku na towar i wprowadzania tak oznakowanego towaru do obrotu. Znak
towarowy pozwala odróżnid towary tego samego rodzaju pochodzące od różnych przedsiębiorstw.
2. GWARANCYJNA – znak towarowy może stad się symbolem cech jakie posiada towar (w szczególności
jakości). Znak uosabia wyobrażenia klienteli o towarze. Gwarantuje stały poziom walorów oraz to że towar
pochodzi z określonego źródła.
3. REKLAMOWA – znak dzięki swej formie przedstawieniowej zapada w pamięd i ułatwia wybór. Reklama
może zwiększad wartośd znaku.
ZNAK TOWAROWY – zgodnie z art. 120 ust. 1 – znakiem towarowym może byd każde oznaczenie które można
przedstawid w sposób graficzny. Jeżeli oznaczenie takie nadaje się do odróżniania towaru jednego przedsiębiorstwa
od towarów innego przedsiębiorstwa. W ust. 2 zawarto przykładowy katalog postaci jakie może mied znak towarowy;
mogą byd to znaki słowne, graficzne, dźwiękowe. Taką postad może przyjąd znak towarowy, ale musi posiadad cechy
decydujące o zdolności do odróżniania. Art. 129 ust. 1 – wyraźnie wskazuje, że nie udziela się praw ochronnych na
oznaczenia które nie mogą byd znakiem towarowym. Symbol musi mied abstrakcyjną zdolnośd do odróżniania.
Powinny byd spełnione 4 kryteria:
1. ZMYSŁOWA POSTRZEGALNOŚD – znak musi byd postrzegany za pomocą zmysłów człowieka – musi zapadad
w pamięd odbiorcy, musi byd nośnikiem informacji. Komunikacja z odbiorcą przebiega z wykorzystaniem
zmysłu wzroku, ale nie wyklucza się tutaj innych zmysłów.
2. JEDNOLITOŚD – znak powinien się charakteryzowad jednolitością i spójnością, ale nie może byd prymitywny.
Powinien byd łatwy do zapamiętania, możliwy do objęcia za pomocą jednego aktu poznawczego.
3. SAMODZIELNOŚD – chodzi o samodzielnośd względem towaru – możliwośd oddzielenia znaku od towaru. Nie
udziela się praw ochronnych na oznaczenia które stanowią formę bądź inną właściwośd towaru lub
opakowania która jest uwarunkowana wyłącznie naturą, jest niezbędna do uzyskania efektu technicznego
lub zwiększa wartośd towaru.
4. GRAFICZNA PRZEDSTAWIALNOŚD – znak towarowy musi się dad odtworzyd w widocznej postaci, przede
wszystkim znak jest dostrzegalny wizualnie, jest odzwierciedlony za pomocą linii, figur, na płaskiej
powierzchni. Problem dot. znaków niewidocznych oddziałujących na inne zmysły – jak graficznie go
przedstawid. ETS w jednej ze spraw podniósł, że takie znaki towarowe pomimo, że nie są dostrzegalne
wzrokowo mogą byd rejestrowane pod warunkiem, że będą przedstawione w sposób graficzny poprzez
obrazy, linie, symbole. Ta graficzna prezentacja ma byd jasna, precyzyjna, zwarta, łatwo dostępna,
zrozumiała, trwała, obiektywna. Wątpliwości dot. znaków zapachowych i dźwiękowych. Pojawiają się
również animacje lub hologramy.
Oznaczenia które spełniają wskazane cechy będą podlegały rejestracji jeśli spełniają dwa kryteria:
1. Znak posiada dostateczne znamiona odróżniające – znak towarowy musi mied zdolnośd do odróżniania
konkretnego towaru w warunkach obrotu – przepisy art. 129 ust. 2 wskazują jedynie na oznaczenia które
zdolności odróżniającej nie mają: A zatem są to znaki, które nie nadają się do odróżniania w obrocie towarów do
których zostały zgłoszone. Znak nie jest wystarczająco charakterystyczny.
1.1. Są to znaki opisowe – dostatecznych znamion odróżniających są pozbawione oznaczenia składające
się z elementów mogących w obrocie służyd wyłącznie, np. do oznaczenia nazwy rodzajowej do
wskazywania pochodzenia, do wskazywania właściwości towaru czy oznaczenia informacyjne.
1.2. Znaki wolne – takie które weszły do języka potocznego lub są zwyczajowo używane w uczciwych i
utrwalonych praktykach handlowych.
Oznaczenia opisowe i wolne nie mogą byd znakiem towarowym gdy stanowią wyłączny i jedyny element znaku. Znak
który wcześniej nie posiadał dostatecznych znamion odróżniających może nabyd je w następstwie jego intensywnego
i długotrwałego używania przed datą zgłoszenia do rejestracji. Mówimy tutaj o wtórnej zdolności odróżniającej.
2. Nie występują przeszkody rejestracyjne – znak towarowy nie może naruszad interesów godnych ochrony.
Składają się one na ocenę znaku z punktu widzenia rejestracji:
2.1. Przeszkody BEZWZGLĘDNE – wyłączają z rejestracji znaki co do zasady bez względu na to jakie towary mają
oznaczad. Znak nie może naruszad dóbr osobistych lub majątkowych osób trzecich. Znak towarowy nie może
byd sprzeczny z dobrym obyczajem, nie powinny naruszad interesów publicznych. Znak towarowy nie
powinien byd mylący. Znak towarowy nie może byd zgłoszony w złej wierze.
2.2. Przeszkody WZGLĘDNE – znak towarowy nie może byd zarejestrowany dla określonej grupy towarów –
przeszkodą rejestracji jest istniejące wcześniej prawo do znaku towarowego bądź oznaczenia
geograficznego. Nie można zatem zarejestrowad znaku takiego samego lub podobnego dla takich samych
lub podobnych towarów jeżeli rodzi to ryzyko pomyłki. Jeśli znak jest renomowany to mówimy tutaj o
przeszkodzie udzielenia ochrony dla jakichkolwiek towarów przy pasożytniczym wykorzystaniu znaku.
Mamy do czynienia także z dwoma szczególnymi kategoriami znaków:
1. Ochronie na podstawie ustawy podlegają znaki zarejestrowane, ale mamy szczególną kategorię znaków – znaki
towarowe powszechnie znane – notoryjne. Uzyskana powszechna znajomośd daje ochronę bez potrzeby
rejestracji. W literaturze przyjmuje się, że znak notoryjny to znak znany przynajmniej połowie odbiorców. Ze
względu na zakres ochrony powiemy, że wszystkie znaki chronione są przed ryzykiem pomyłki – chronimy
funkcję wskazywania pochodzenia, ale wyróżnia się szczególną kategorię znaków towarowych – znaków
renomowanych.
2. Znaki Renomowane – renoma, nie jest tylko konsekwencją znajomości znaku, ale wypracowane wrażenie o
walorach towaru. Te znaki muszą mied chronioną funkcję gwarancyjną i reklamową – chroni się je przed
wykorzystaniem ich renomy, czyli przed ryzykiem pasożytnictwa.
Prawo do znaku towarowego uzyskuje się poprzez rejestrację na podstawie decyzji urzędu administracyjno –
patentowego. Opiera się ono na pewnych trzech zasadach:
1. Jest to prawo o terytorialnej skuteczności
2. Jest to prawo czasowe (10 lat) licząc od daty zgłoszenia z możliwością przedłużenia na kolejne okresy 10 – cio
letnie.
Mamy tutaj także zasadę specjalizacji. Od strony pozytywnej powiemy, że uprawniony może używad znaku
towarowego zarejestrowanego tylko dla towarów objętych rejestracją. Od strony negatywnej uprawniony może
zakazad osobie trzeciej używania znaku towarowego identycznego dla identycznych towarów, ale także znaku
podobnego dla podobnych towarów, a jeśli chodzi o znaki towarowe renomowane – dla jakichkolwiek towarów.
Prawo ochronne na znak towarowy może byd unieważnione w całości lub w części na wniosek każdej osoby która ma
w tym interes prawny jeżeli wykaże ona, że nie zostały spełnione ustawowe warunki do uzyskania tego prawa.
WYGAŚNIĘCIE PRAWA OCHRONNEGO NA ZNAK TOWROWY:
1. Następuje na skutek upływu czasu ochrony;
2. Zrzeczenia się;
3. Utraty zdolności odróżniającej;
4. W razie nie używania znaku w sposób rzeczywisty dla towarów objętych rejestracją w ciągu nieprzerwanego
okresu pięciu lat chyba, że istnieją ważne powody jego nieużywania;
TREŚD PRAWA OCHRONNEGO NA ZNAK TOWAROWY: na treśd prawa składa się kompleks uprawnieo. Wypełniają
one sferę pozytywną i negatywną. Sfera pozytywna to uprawnienia które umożliwiają bezpośrednią eksploatację.
Uprawniony może używad znaku towarowego w sposób rzeczywisty, niedwuznaczny dla towarów wskazanych w
rejestrze. Art. 154 określa przykładowe sposoby używania znaku towarowego – umieszczanie znaku na towarze lub
opakowaniu, a później oferowanie i wprowadzanie do obrotu – import, eksport, składowanie, umieszczanie znaku na
dokumentach związanych z wprowadzaniem towarów do obrotu, posługiwanie się znakiem w celu reklamy.
Uprawniony może także dokonywad pośredniej eksploatacji, może rozporządzad prawem. Uprawniony może także
udzielid innej osobie upoważnienia do używania znaku zawierając z nią umowę licencyjną. Sfera negatywna treści
prawa to prawo zakazu skierowane do osoby trzeciej. Celem jest zapewnienie niezakłócone nabycie prawa do
wykorzystania znaku towarowego. Art. 296 ust. 2 dot. ochrony znaków towarowych. Przepisy ustawy przewidują
ochronę przed ryzykiem pomyłki w granicach specjalizacji oraz przed ryzykiem pasożytnictwa, czyli poza granicami
specjalizacji. Zgodnie z wymienionym przepisem naruszenie prawa ochronnego na znak towarowy polega na
bezprawnym używanym w obrocie gospodarczym znaku towarowego identycznego do zarejestrowanego dla
identycznych towarów (reprodukcja). Znaku identycznego lub podobnego do zarejestrowanego znaku w odniesieniu
do towarów identycznych lub podobnych – jeżeli zachodzi ryzyko wprowadzenia odbiorców w błąd, które w
szczególności obejmuje skojarzenia ze znakiem zarejestrowanym (imitacja). Znaku identycznego lub podobnego do
znaku towarowego renomowanego zarejestrowanego w odniesieniu do jakichkolwiek towarów jeżeli takie używanie
może przynieśd naruszycielowi nienależną korzyśd lub byd szkodliwe dla odróżniającego charakteru bądź renomy
znaku wcześniejszego.