Materiały kamienne
Stosowane w budownictwie skały dzieli si
ę
ze wzgl
ę
du na pochodzenie na trzy grupy:
MAGMOWE
OSADOWE
METAMORFICZNE
Materiały kamienne
Skały magmowe
– to skały, które powstały w wyniku zastygni
ę
cia
ciekłej magmy. Wyró
ż
nia si
ę
skały:
- magmowe gł
ę
binowe, które zastygły w gł
ę
bi skorupy ziemskiej
- magmowe wylewne, czyli te, które zastygły na powierzchni
ziemi.
W zale
ż
no
ś
ci od sposobu zastygania magmy powstałe skały
ró
ż
ni
ą
si
ę
budow
ą
, cho
ć
ich skład chemiczny jest bardzo zbli
ż
ony.
Skały gł
ę
binowe maj
ą
struktur
ę
grubokrystaliczn
ą
, poniewa
ż
powolne stygni
ę
cie lawy sprzyjało wykształceniu si
ę
kryształów.
Skały wylewne maj
ą
struktur
ę
drobnokrystaliczn
ą
.
Do skał magmowych gł
ę
binowych zalicza si
ę
: granit, sjenit,
dioryt, gabro.
Do skał magmowych wylewnych zalicza si
ę
: porfir, andezyt,
bazalt, diabaz, melafir.
Materiały kamienne
Granity, dioryty, gabro (skały magmowe gł
ę
binowe)
wykorzystywane s
ą
głównie jako kruszywa do betonów, podobnie
jak bazalty i melafiry (magmowe, wylewne). Zastosowanie w
budownictwie ogólnym, mostowym, kolejowym, drogowym.
Z materiałów kamiennych: bazalt, gabro produkuje si
ę
wełn
ę
mineraln
ą
.
Materiały kamienne
Skały osadowe
Powstałe w wyniku osadzania si
ę
cz
ą
stek mineralnych lub
organicznych na l
ą
dzie lub w wodzie, a tak
ż
e rozpuszczalnych w
wodzie zwi
ą
zków chemicznych w zbiornikach wodnych.
W zale
ż
no
ś
ci od pochodzenia geologicznego wyró
ż
nia si
ę
:
- skały osadowe krzemionkowe, okruchowe, ilaste: piaskowce,
lessy, piaski,
ż
wiry, iły, gliny;
- skały osadowe w
ę
glanowe: wapienie, dolomity, margiel;
- skały osadowe siarczanowe: gips, anhydryt, alabaster.
Materiały kamienne
Piaski wykorzystywane do produkcji szkła, zapraw, betonów;
ś
wiry wykorzystywane do betonów.
Skały osadowe w
ę
glanowe wykorzystywane do produkcji spoiw
mineralnych (cement, wapno).
Dolomity wykorzystywane jako kruszywo do produkcji do budowy
dróg.
Gliny, iły wykorzystywane do produkcji ceramiki budowlanej.
Materiały kamienne
Skały metamorficzne
S
ą
one produktami przeobra
ż
enia skał magmowych i osadowych
w gł
ę
bi skorupy ziemskiej, w wyniku działania wysokich
temperatur i wysokiego ci
ś
nienia.
Do skał metamorficznych zalicza si
ę
np.: gnejs, serpentynit,
kwarcyt, marmur.
Marmury wykorzystywane na płyty posadzkowe, stopnie schodów,
okładziny, kominki. Kwarcyty do produkcji kruszyw.
Materiały kamienne
O przydatno
ś
ci skał do okre
ś
lonego celu decyduj
ą
wła
ś
ciwo
ś
ci,
takie jak: nasi
ą
kliwo
ść
, przewodno
ść
cieplna, wytrzymało
ść
na
ś
ciskanie, odporno
ść
na działanie mrozu,
ś
cieralno
ść
, a tak
ż
e
wła
ś
ciwo
ś
ci techniczne, a wi
ę
c podatno
ść
skał na obróbk
ę
.