Konstrukcja z bali drewnianych (wie cowa)

Birgit Sch llhorn-Wossing, Peter Wossing - Tłumaczył Kazimierz D browski

Usztywnienie nast puje przez tarczowy efekt pełnej ciany z drewna. Konstrukcja z bali
drewnianych, wie cowa, wymaga wysokich kwalifikacji rzemie lniczych ze wzgl du na
w zły ciesielskie w naro nikach cian. Wiedza ta była przekazywana ustnie z pokolenia na
pokolenie we wcze niejszych czasach. Wad tego sposobu budowy jest konieczno
zachowania stałego rzutu poziomego i znaczne zu ycie drewna.

Przy budowie z bali, szczególn uwag nale y zwróci na osiadanie cian. W zale no ci
bowiem od warunków klimatycznych i wilgotno ci drewna mo e przy budowie mie miejsce
osiadanie cian, wynosz ce 2 do 4 cm na wysoko ci jednej kondygnacji. Odpowiednio do
tego musz wszystkie poł czenia ze sztywnymi cz ciami budynku, jak kominy i instalacje,
by wykonane w taki sposób, aby nie utrudniały osiadania konstrukcji. Poł czenia boczne
przy oknach i cianach rozwi zuje si za pomoc uszczelnienia futryn materiałami
elastycznymi, a w przypadku mo liwo ci wyst pienia uderze - zakrytymi szczelinami,

umo liwiaj cymi przesuw. Przy projektowaniu schodów nale y zgra wysoko kondygnacji
z przewidywanym osiadaniem cian.

Wad klasycznej konstrukcji wie cowej jest poza jej osiadaniem du a liczba szczelin, które
powoduj niekontrolowany przepływ powietrza i mał izolacyjno ciepln . Problemy te w
trakcie mechanizacji robót ciesielskich zostały rozwi zane przez zaz bienie poszczególnych
bali. Zjawisk przedmuchu (nieszczelno ci) nie mo na jednak całkowicie wyeliminowa w
jednowarstwowych cianach wobec paczenia si drewna i rys skurczowych.

W nowoczesnych rozwi zaniach konstrukcji z bali drewnianych próbuje si usuni te wady
przez rozwi zanie dwuwarstwowe. Warstwa zewn trzna, układana poziomo i zaz biana,
słu y jako no na i chroni ca przed wpływami atmosferycznymi. Warstwa wewn trzna ze
wzgl du na równomiern temperatur wewn trz budynku i mał wilgotno nara ona jest na
znacznie mniejsze odkształcenia. Mi dzy obydwiema warstwami umie ci mo na dodatkowe
ocieplenie i uszczelnienie wiatrowe. Jednak nadal pozostaje problem osiadania.

Pewn mo liwo zmniejszenia osiadania mo na uzyska przez dodatek bali pionowych,
przez co osiadanie mo e zosta ograniczone do kilku milimetrów. Przez to zostaj równie
wyeliminowane skomplikowane poł czenia bali w naro ach. Aby zmniejszy przedmuch
przez rysy i szczeliny stosuje si tak zewn trzne, jak i wewn trzne deskowanie na łatach.

Poł czeniem konstrukcji blokowej i płytowej jest istniej cy na rynku patentowany system
konstrukcji blokowo-płytowej, polegaj cy na klejowym poł czeniu krzy uj cych si bali,
tworz cych płyty o du ych wymiarach z pustk w rodku. Płyty te ł czy si w ciany na
budowie. Składaj si one z 3 warstw. W warstwie rodkowej, spełniaj cej funkcj no n ,
prowadzi si przewody instalacyjne. Przez mijankowy układ spoin klejowych uzyskuje si
wzgl dnie dobre uszczelnienie na wiatr, które mo na ulepszy przez wyło enie foli .
Wymagane ocieplenie i ochron przed hałasem zapewnia zewn trzna warstwa izolacyjna,
któr mo e tworzy deskowanie b d otynkowana obmurówka z cegły. Stron zewn trzn

ciany, ze wzgl dów optycznych, mo na wyło y drewnem lub płytami gipsowymi.

Krzy owe sklejenia z pustkami daj wysok stabilno kształtu. Przez uzyskany przekrój jest
konstrukcja zabezpieczona przed osiadaniem i przedmuchem.
Literatura
NATTERER, HERZOG, VOLZ: Holzbauatlas (Atlas budownictwa drewnianego). Institut f.r
internationale Architektur-Dokumentation, M.nchen 1991.
JOSEF KOLB: Systembau mit Holz (System budowlany z drewna); Baufachverlag Lignum ,
Z.rich 1995.

FRITZEN, KLEINEN, LEWITZKI, LIPS-AMBS, WALLOSCHKE, WOSSNIG:
Holzrahmenbaupraxis (Ramowe budownictwo praktyczne z drewna) BruderVerlag, Karsluhe
1990.
Informationsdienst Holz, Entwicklungsgemeinschaft Holzbau in der Deutschen Gesellschaft
f.r Holzbau, M.nchen in Zusammenarbeit mit dem Bund Deutscher Zimmerer, Bonn und
Arbeitsgemeinschaft Holz, D.sseldorf (Słu ba Informacyjna. Drewno, Rozwojowe
Towarzystwo Budownictwa z Drewna, Monachium we współpracy ze Zwi zkiem
Niemieckich Stolarzy):

• Sprz t do projektowania szczegółów budownictwa szkieletowego, Zeszyt 1, 2, 3
• Budowle przemysłowe z drewna
• Zewn trzne okładziny z drewna
• Ochrona d wi kowa stropów drewnianych
• Wskazówki projektowe przy budowie z drewna
• Ramowe konstrukcje z drewna
• Ochrona cieplna i przeciwilgotno ciowa
• Elementy drewniane w otoczeniu wilgotnym
• Ocieplone domy
• Domy mieszkalne z drewna
WOLFGANG RUSKE: Neue Holzh-user im Detail (Nowe domy z drewna w szczegółach)
WEKA Verlag, Kissing, 1990.

BERNH, KOLB: Aktueller Praxisratgeber f.r umweltvertr-gliches Bauen (Aktualny poradnik
budownictwa ekologicznego) WEKA Verlag, Kissing, 1995.
Bund Deutscher Zimmerer, im Zentralverband des Deutschen Baugewerbes: Holzrahmenbau
(Zwi zek Niemieckich Stolarzy w Centralnym Niemieckim Zwi zku Budowlanym.
Budownictwo z ram drewnianych):wydanie 2 , Bruder Verlag, Karlsruhe, 1992.
PN-73/B-03150. Konstrukcje drewniane. Obliczenia statyczne i projektowanie.
PN-71/B-10080. Roboty ciesielskie. Wymagania i badania przy odbiorze.
DIN 1052. Holzbauwerke (Konstrukcje drewniane).