INSTYTUT MATERIAŁÓW IN YNIERSKICH I
BIOMEDYCZNYCH
INSTRUKCJA DO WICZE Z CHEMII OGÓLNEJ
“Miedziowanie cz.1 ”
wiczenie nr 8
Opracowała
Dr in . Santina Topolska
1. Przygotowanie do procesu bezpr dowego
Przed przyst pieniem do miedziowania bezpr dowego, przedmiot pokrywany nale y
oczy ci z rdzy i brudu, a nast pnie odtłu ci i wytrawi .
Zazwyczaj odtłuszczanie elementów metalicznych (poza metalami łatwo reaguj cymi – Al,
Zn, Sn, Pb), prowadzone jest w roztworze wodorotlenku sodu lub potasu, stosuj c czas
zale ny od potrzeb.
Klasyczne trawienie przeprowadzane jest w mieszaninie roztworów kwasu siarkowego (15 %
obj.) i solnego (10 % obj.) rozcie czonego wod destylowan . Proces ten prowadzony jest w
podwy szonej temperaturze (ok. 60
0
C), do momentu odrdzewienia. Oprócz takiej mieszaniny
mo na stosowa równie mieszanin kwasów, azotowego (10 %obj.) z solnym (20 %obj.).
Składnikami roztworu do miedziowania elaza i stali s :
-
CuSO
4
10 g/l
-
st ony kwas siarkowy (8 ml/l)
Gdy siarczan miedzi (II), który jest sol krystaliczn o niebieskiej barwie (potocznie zwana
sinym kamieniem lub koperwasem) rozpu ci si całkowicie, nale y doda do cało ci 8 ml
st onego kwasu siarkowego (o g sto ci 1,84 g/cm
3
). Tak przygotowany roztwór jest ju
gotowy do miedziowania.
Samo miedziowanie odbywa si poprzez zanurzenie w przygotowanym roztworze na par
sekund małego przedmiotu, wi ksze przedmioty nale y dokładnie zwil y przygotowanym
roztworem za pomoc czystego tamponika. Nast pnie przedmioty szybko si płucze i suszy w
trocinach, pocieraj c nimi przedmiot pomiedziowany.
Aby nada powłoce połysk nale y j po wyschni ciu potrze lekko parafin lub woskiem.
2. Miedziowanie innych materiałów
Je eli miedziowanie nie dotyczy elaza i stali ale cynku, to roztwór b dzie miał nieco inny
skład:
-
CuSO
4
60 g/l
-
70 ml 10% wodorotlenku amonu (NH
4
OH)
3. Charakterystyka uzyskanej powłoki
Poprzez miedziowanie bezpr dowe, niezale nie od tego czy miedziujemy elazo czy
cynk, uzyskana powłoka jest bardzo cienka. Takie powłoki ze wzgl du na sw mała grubo ,
nie mog by szczelne, czyli za razem nie mog by stosowane jako pokrycia antykorozyjne
(gdy skuteczno ochrony jest mierna).
W momencie, gdy dany element b dziemy dłu ej przetrzymywa w k pieli do miedziowania,
to na grubo uzyskanej powłoki nie ma wpływu. T bezpr dow metod nie da si otrzyma
grubych i szczelnych powłok. Dlatego miedziowanie to stosowane jest głównie dla celów
dekoracyjnych, ale tak otrzymane przedmioty pokrywa si jeszcze bezbarwnym lakierem
caponowym (taki lakier mo na otrzyma samemu).