„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Maria Bisaga

Wykonywanie

izolacji

akustycznych

obiektów

o podwyższonych wymaganiach akustycznych 713[08].Z4.04

Poradnik dla ucznia

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
mgr inż. Szulc Krystyna
mgr inż. Zajączkowska Alicja



Opracowanie redakcyjne:
inż. Frankiewicz Danuta



Konsultacja:
inż. Frankiewicz Danuta
mgr inż. Sagan Teresa

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 713[08].Z4.04.

Wykonywanie izolacji akustycznych obiektów o podwyższonych wymaganiach akustycznych
zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu montera izolacji budowlanych.


























Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

4

2. Wymagania wstępne

6

3. Cele kształcenia

7

4. Materiał nauczania

8

4.1. Charakterystyka izolacji akustycznych w obiektach o podwyższonych

wymaganiach akustycznych

8

4.1.1. Materiał nauczania

8

4.1.2. Pytania sprawdzające

8

4.1.3. Ćwiczenia

9

4.1.4. Sprawdzian postępów

12

4.2. Zasady obsługi maszyn, narzędzi i sprzętu do wykonywania robót

izolacyjnych

13

4.2.1. Materiał nauczania

13

4.2.2. Pytania sprawdzające

17

4.2.3. Ćwiczenia

17

4.2.4. Sprawdzian postępów

19

4.3. Izolacje akustyczne pomieszczeń kinowych

20

4.3.1. Materiał nauczania

20

4.3.2. Pytania sprawdzające

21

4.3.3. Ćwiczenia

21

4.3.4. Sprawdzian postępów

22

4.4. Izolacje akustyczne sal koncertowych

23

4.4.1. Materiał nauczania

23

4.4.2. Pytania sprawdzające

26

4.4.3. Ćwiczenia

26

4.4.4. Sprawdzian postępów

27

4.5. Izolacje akustyczne sal sportowych

28

4.5.1. Materiał nauczania

28

4.5.2. Pytania sprawdzające

33

4.5.3. Ćwiczenia

33

4.5.4. Sprawdzian postępów

35

4.6. Izolacje akustyczne pomieszczeń wyciszonych

36

4.6.1. Materiał nauczania

36

4.6.2. Pytania sprawdzające

37

4.6.3. Ćwiczenia

37

4.6.4. Sprawdzian postępów

38

4.7. Wykładziny akustyczne ścian

39

4.7.1. Materiał nauczania

39

4.7.2. Pytania sprawdzające

40

4.7.3. Ćwiczenia

40

4.7.4. Sprawdzian postępów

40

4.8. Sufity podwieszone

41

4.8.1. Materiał nauczania

41

4.8.2. Pytania sprawdzające

44

4.8.3. Ćwiczenia

44

4.8.4. Sprawdzian postępów

44

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

4.9. Podstawowe zasady aranżacji wnętrz

45

4.9.1. Materiał nauczania

45

4.9.2. Pytania sprawdzające

46

4.9.3. Ćwiczenia

46

4.9.4. Sprawdzian postępów

46

5. Sprawdzian osiągnięć

47

6. Literatura

52

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

1.

WPROWADZENIE

Zdobywając kwalifikacje zawodowe w zawodzie montera izolacji budowlanych będziesz

przyswajać wiedzę i kształtować umiejętności zawodowe, korzystając z nowoczesnego
modułowego programu nauczania.

Do nauki otrzymujesz Poradnik dla ucznia, który zawiera:

−

wymagania wstępne – wykaz umiejętności, jakimi powinieneś dysponować przed
przystąpieniem do nauki w tej jednostce modułowej,

−

cele kształcenia (wykaz umiejętności) jakie ukształtujesz podczas pracy z tym
poradnikiem, czyli czego nowego się nauczysz,

−

materiał nauczania, czyli co powinieneś wiedzieć, aby samodzielnie wykonać ćwiczenia,

−

pytania sprawdzające -– zestawy pytań, które pomogą Ci sprawdzić, czy opanowałeś
podane treści i możesz już rozpocząć realizację ćwiczeń,

−

ćwiczenia, które mają na celu ukształtowanie Twoich umiejętności praktycznych,

−

sprawdzian postępów – zestaw pytań, na podstawie którego sam możesz sprawdzić, czy
potrafisz samodzielnie poradzić sobie z problemami, jakie rozwiązywałeś wcześniej,

−

wykaz literatury, z jakiej możesz korzystać podczas nauki.

W rozdziale Pytania sprawdzające zapoznasz się z wymaganiami wynikającymi z potrzeb

zawodu montera izolacji budowlanych. Odpowiadając na te pytania, po przyswojeniu treści
z Materiału nauczania, sprawdzisz swoje przygotowanie do realizacji Ćwiczeń, których celem
jest uzupełnienie i utrwalenie wiedzy oraz ukształtowanie umiejętności intelektualnych
i praktycznych.
Po przeczytaniu każdego pytania ze Sprawdzianu postępów zaznacz w odpowiednim miejscu
TAK albo NIE – właściwą, Twoim zdaniem, odpowiedź. Odpowiedzi NIE wskazują na luki
w Twojej wiedzy i nie w pełni opanowane umiejętności. W takich przypadkach jeszcze raz
powróć do elementów Materiału nauczania lub ponownie wykonaj ćwiczenie (względnie
jego elementy). Zastanów się, co spowodowało, że nie wszystkie odpowiedzi brzmiały TAK.

Po opanowaniu programu jednostki modułowej nauczyciel sprawdzi poziom Twoich

umiejętności i wiadomości. Otrzymasz do samodzielnego rozwiązania test pisemny oraz
zadanie praktyczne. Nauczyciel oceni oba sprawdziany i na podstawie określonych kryteriów
podejmie decyzję o tym, czy zaliczyłeś program jednostki modułowej. W każdej chwili,
z wyjątkiem testów końcowych, możesz zwrócić się o pomoc do nauczyciela, który pomoże
Ci zrozumieć tematy ćwiczeń i sprawdzi, czy dobrze wykonujesz daną czynność.

Bezpieczeństwo i higiena pracy

Podczas realizacji programu jednostki modułowej musisz przestrzegać zasad ujętych

w regulaminach, instrukcjach przeciwpożarowych, przepisach bezpieczeństwa i higieny
pracy, ochrony środowiska wynikających z charakteru wykonywanych prac. Z zasadami
i przepisami zapoznasz się w czasie nauki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

Schemat układu jednostek modułowych.

713[08].Z4

Technologia wykonywania

izolacji akustycznych

i przeciwdrganiowych

713[08].Z4.01

Dobieranie materia

łów, narzędzi

i sprz

ętu do izolacji akustycz-

nych

i przeciwdrganiowych

713[08].Z4.02

Wykonywanie izolacji akustycz-

nych w budynkach

713[08].Z4.04

Wykonywanie izolacji akustycz-

nych obiektów

o podwy

ższonych wymaganiach

akustycznych

713[08].Z4.03

Wykonywanie izolacji prze-

ciwdrganiowych maszyn

i urz

ądzeń

przemys

łowych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji jednostki modułowej powinieneś umieć:

– stosować zasady współpracy w grupie,
– brać udział w dyskusji, formować i prezentować własne opinie,
– korzystać z różnych źródeł informacji,
– posługiwać się kalkulatorem,
– prezentować wyniki badań i obliczeń,
– czytać ze zrozumieniem,
– interpretować zależności przedstawione za pomocą wykresów, schematów, wzorów, tabel,

diagramów,

– posługiwać się terminologią budowlaną,
– definiować i rozróżniać izolacje termiczne i akustyczne,
– odróżniać technologie wykonania budynku,
– rozróżnić elementy konstrukcyjne i niekonstrukcyjne budynku,
– rozpoznać instalacje i sieci występujące w budownictwie,
– stosować zasady bezpiecznej pracy, przewidywać i zapobiegać zagrożeniom,
– stosować procedury udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym,
– rozpoznawać i charakteryzować podstawowe materiały budowlane,
– odczytywać i interpretować rysunki budowlane,
– posługiwać się dokumentacją budowlaną,
– wykonywać przedmiary i obmiary robót,
– wykonywać pomiary i rysunki inwentaryzacyjne,
– organizować stanowiska składowania i magazynowania,
– transportować materiały do izolacji akustycznych i przeciwdrganiowych,
– organizować pracę przy montażu izolacji akustycznych,
– rozpoznawać materiały do izolacji akustycznych i przeciwdrganiowych,
– dokonać obróbki materiałów do izolacji akustycznych i przeciwdrganiowych,
– obsługiwać i konserwować maszyny i urządzenia do montażu izolacji akustycznych

i przeciwdrganiowych,

– wykonywać izolację akustyczną stropów, ścian i urządzeń sanitarnych,
– dokonać odbioru robót izolacyjnych,
– stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony

środowiska.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

3. CELE KSZTAŁCENIA

Po zrealizowaniu programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

−

zorganizować, użytkować i zlikwidować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami
technologicznymi, zasadami bhp, ochrony ppoż.,

−

odczytać dokumentację w zakresie niezbędnym do wykonania zadania,

−

dobrać materiały do wykonania izolacji akustycznej,

−

oszacować

ilość

materiału

niezbędnego

do

wykonania

robót

i sporządzić

zapotrzebowanie materiałowe,

−

przetransportować i dokonać składowania materiałów na stanowisku pracy,

−

dobrać narzędzia do wykonania izolacji i posłużyć się sprzętem pomiarowym,

−

wykonać izolację akustyczną stropów, ścian i innych elementów budynku,

−

wykonać izolację akustyczną urządzeń sanitarnych,

−

sprawdzić poprawność wykonanej pracy i usunąć usterki,

−

ocenić stan techniczny istniejącej izolacji oraz dokonać naprawy zniszczonych
fragmentów,

−

wykonać demontaż izolacji i zagospodarować odpady,

−

zmontować rusztowanie do wykonania robót,

−

przygotować i zastosować materiały pomocnicze,

−

wykonać przedmiar i obmiar robót,

−

obliczyć należność za wykonaną pracę,

−

wykonać pracę z zachowaniem warunków technicznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

4. MATERIAŁ NAUCZANIA

4.1. Charakterystyka

izolacji

akustycznych

w

obiektach

o podwyższonych wymaganiach akustycznych.

4.1.1.Materiał nauczania.

Zapoznałeś się już z różnymi rodzajami izolacji akustycznych. Każdy z nich znajduje

wykorzystanie w odpowiednich obiektach budowlanych.. Istnieje grupa takich obiektów,
które muszą spełniać podwyższone wymagania akustyczne. Do tej grupy obiektów zaliczamy
między innymi:
1. sale kinowe,
2. sale koncertowe,
3. sale sportowe,
4. pomieszczenia wyciszone.

W każdym z tych pomieszczeń spotykamy się z innymi wymaganiami akustycznymi.

Przykładowo w sali kinowej najistotniejszym wymaganiem jest odpowiednie rozchodzenie
się dźwięku i zaizolowanie ścian sali kinowej tak, aby dźwięk nie przedostawał się do
pomieszczeń sąsiadujących. Szczegółowe omówienie każde z pomieszczeń znajdziesz
w dalszych rozdziałach.

Zasady organizacji stanowiska do wykonania izolacji akustycznych poznałeś

już jednostki modułowej 713[08].Z4.02. Wykonywanie izolacji akustycznych w budynkach.
Takimi samymi zasadami należy kierować się podczas wykonywania izolacji w obiektach
o podwyższonych wymaganiach akustycznych.

Materiały stosowane w tej grupie pomieszczeń są takie same jak powszechnie stosowane

w izolacjach akustycznych. Podczas wykonywania izolacji akustycznych w obiektach
o podwyższonych

wymaganiach

akustycznych

musisz

kierować

się

znanymi

już

z wcześniejszych

zajęć

przepisami

bezpieczeństwa

i

higieny

pracy,

ochrony

przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska. Wykonywane izolacje akustyczne w obiektach
o podwyższonych wymaganiach akustycznych podlegają tym warunkom technicznym
wykonania i odbioru robót, z którymi miałeś okazję już poznać w jednostce 713[08].Z4.02.
Wykonywanie izolacji akustycznych w budynkach.

4.1.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Co rozumiesz pod pojęciem stanowisko robocze?
2. Jakie zasady obowiązują przy organizacji stanowiska roboczego?
3. Co wchodzi w zakres organizacji stanowiska pracy w budownictwie?
4. Jakie wyroby z wełny mineralnej stosujemy do wykonania warstw izolacyjnych?
5. Jakimi własnościami charakteryzuje się styropian?
6. Dlaczego wyroby z korka naturalnego mogą być stosowane do wykonania izolacji

akustycznych?

7. Z jakimi przyczynami zagrożeń spotkasz się na placu budowy?
8. Co rozumiesz pod określeniem odzież i obuwie ochronne?
9. Jaki jest cel stosowanie środków ochrony indywidualnej?
10. Z jakimi uciążliwościami spotkasz się w pracy montera izolacji?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

11. W jakie środki ochrony indywidualnej wyposażeni są monterzy izolacji w warunkach

budowy.

12. W jakiej postaci mogą być wykonane izolacje akustyczne ścian?
13. Na czym polega kontrola międzyoperacyjna przed wykonaniem izolacji akustycznej

stropów?

14. Kto dokonuje oceny jakości zabezpieczeń akustycznych?
15. Jakie elementy brane są pod uwagę przy odbiorze technicznym izolacji w postaci podłogi

pływającej?

16. Co sprawdza się podczas odbioru materiałów?

4.1.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

W pomieszczeniu o wysokości 3,30m .należy wykonać sufit podwieszany

dźwiękochłonny z płyt pilśniowych. Zaproponuj organizację stanowiska roboczego do
wykonania tego sufitu. Podczas pracy należy pamiętać o przestrzeganiu przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zapoznać się z treścią zadania,
2) zaplanować przebieg wykonania zadania – ćwiczenia,
3) zaplanować rozmieszczenie pasów na stanowisku pracy,
4) określić warunki składowania materiałów,
5) wypisać niezbędny sprzęt, narzędzia i materiał do wykonania zadania,
6) sporządzić notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia w zeszycie,
7) zaprezentować efekty swojej pracy,
8) dokonać samooceny pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

narzędzia i sprzęt do montażu,

–

instrukcje obsługi narzędzi i sprzętu,

–

instrukcje bezpieczeństwa i higieny pracy,

–

materiały izolacyjne,

–

materiały do wykonania konstrukcji,

–

materiały pomocnicze,

–

środki ochrony indywidualnej.

Ćwiczenie 2

Na podstawie opisu zawierającego krótką charakterystykę wyrobu, (załącznik 1) określ:

−

rodzaj materiału,

−

zakres stosowania,

−

postać, w jakiej jest dostarczany na budowę,

−

właściwości materiału.

Sposób wykonania ćwiczenia

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zaplanować przebieg wykonania zadania – ćwiczenia,
2) przeczytać opis zawierający charakterystykę techniczną (wybranego) materiału izolacyjnego,
3) określić nazwę materiału izolacyjnego,
4) wybrać próbki ilustrujące opisany materiał izolacyjny,
5) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
6) zaprezentować efekty swojej pracy,
7) dokonać samooceny pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

stół warsztatowy,

−

próbki półfabrykatów z wełny mineralnej:

−

płyty z wełny,

−

filce z wełny,

−

próbki materiałów ze styropianu,

−

próbki płyt wiórowych i wiórowo-cementowych,

−

próbki płyt gipsowo-kartonowych,

−

próbki materiałów z korka,

−

próbki materiałów drewnopochodnych:

−

sklejki,

−

płyt wiórowych,

−

płyt stolarskich,

−

płyt pilśniowych,

−

płyt OSB,

−

charakterystyki materiałów:

−

ze styropianu,

−

płyt cementowo-wiórowych,

−

z wełny mineralnej,

−

płyt pilśniowych,

−

wyrobów z korka naturalnego,

−

płyt gipsowo-kartonowych.

−

próbki innych materiałów budowlanych:

−

papy,

−

lepiku,

−

kształtki szklane,

−

wyroby gazobetonowe,

−

drewna.

Załącznik nr 1
Charakterystyka techniczna materiału izolacyjnego
Jest odporny na działanie wody morskiej, rozcieńczonych kwasów organicznych
i nieorganicznych, alkoholi i rozcieńczonych ługów. Nie ulega działaniu bakterii gnilnych, nie
pleśnieje.

Ćwiczenie 3

Ustal:

−

zagrożenia występujące podczas wykonywania izolacji akustycznych stropów w postaci

sufitów podwieszanych.

−

środki ochrony indywidualnej lub zabezpieczenia chroniące człowieka przed tymi

zagrożeniami.

Wypełnij tabelę (Załącznik nr 2), wpisując w kolumnie:
I – zagrożenia,
II – środki ochrony indywidualnej lub zabezpieczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) ustalić zagrożenia występujące podczas wykonywania izolacji akustycznych stropów

w postaci sufitów podwieszanych,

4) wskazać środki ochrony indywidualnej konieczne podczas wykonywania izolacji

akustycznych stropów w postaci sufitów podwieszanych,

5) wskazać zabezpieczenia chroniące człowieka przed ustalonymi zagrożeniami,
6) wypełnić tabelę,
7) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
8) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
9) zaprezentować efekty swojej pracy,
10) dokonać samooceny pracy,
11) uporządkować stanowisko pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

instrukcje obsługi stosowanych urządzeń, narzędzi i sprzętu,

−

załącznik nr 2 do ćwiczenia – Tabela,

−

literatura.

Załącznik nr 2

Wykonywanie izolacji akustycznych stropów w postaci sufitów podwieszanych.

Rodzaj zagrożenia

Środki ochrony

indywidualnej lub zabezpieczenia

L.p.

I

II

Ćwiczenie 4

Opracuj ankietę, która byłaby pomocna przy odbiorze technicznym wykonywanej

podłogi pływającej.

Sposób wykonania ćwiczenia

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) przeczytać dokładnie polecenie zapisane w ćwiczeniu,
2) przeanalizować treść zadania,
3) zapoznać się z dokumentacją niezbędną przy odbiorze robót,
4) wypisać zasady obowiązujące przy odbiorze technicznym podłogi,
5) opracować wzór ankiety,
6) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia
7) zaprezentować efekty swojej pracy,
8) dokonać samooceny pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

fragment projektu wykonania izolacji akustycznej zgodnej z tematem ćwiczenia,

−

druki protokołu odbioru,

−

warunki odbioru robót,

−

tablice informacyjne,

−

rysunki poglądowe.

4.1.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) określić wielkość stanowiska roboczego potrzebnego do

wykonania robót izolacyjnych?

¨

¨

2) wyznaczyć pasy na stanowisku roboczym?

¨

¨

3) dobrać materiały i sprzęt do wykonania robót?

¨

¨

4) organizować pracę w systemie indywidualnym?

¨

¨

5) organizować pracę w systemie zespołowym?

¨

¨

6) określić zasady bezpieczeństwa i higieny pracy na

stanowisku pracy?

¨

¨

7) opisać budowę mat z wełny mineralnej?

¨

¨

8) scharakteryzować płytę oznaczoną jako PGW-50?

¨

¨

9) wymienić właściwości czarnego szkła piankowego?

¨

¨

10) dokonać podziału filców i płyt z wełny mineralnej z uwagi

na gęstość objętościową?

¨

¨

11) rozpoznać zagrożenia i określić uciążliwość pracy montera

izolacji?

¨

¨

12) określić zagrożenia jakie niesie z sobą praca na budowie?

¨

¨

13) zachować się właściwie w przypadku wystąpienia zakłócenia

w eksploatacji urządzenia lub narzędzia elektrycznego?

¨

¨

14) scharakteryzować zasady bezpiecznej obsługi narzędzi

elektrycznych?

¨

¨

15) wymienić jakie informacje znajdziesz w dokumentacji

techniczno-roboczej odnośnie ochrony obiektu budowlanego
przed hałasem?

¨

¨

16) określić warunki techniczne i zasady wykonywania podłóg

pływających?

¨

¨

17) określić warunki techniczne i zasady wykonywania sufitów

dźwiękoizolacyjnych?

¨

¨

18) wymienić elementy brane pod uwagę przy odbiorze

technicznym izolacji ściany wewnętrznej?

¨

¨

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

4.2. Zasady obsługi maszyn, narzędzi i sprzętu do wykonywania

robót izolacyjnych

4.2.1. Materiał nauczania

Zasady obsługi sprzętu

Drabiny
Drabiny, najczęściej przystawne i rozstawne, mogą być używane dopiero po ich

sprawdzeniu. Drabina przystawna powinna wystawać ponad powierzchnię, na którą prowadzi,
co najmniej 0,75 cm, a kąt jej nachylenia powinien wynosić od 65

o

do 75

o

.

Niedopuszczalne jest:

−

stosowanie drabin uszkodzonych,

−

stosowanie drabin jako stałego transportu, a także drogi przenoszenia ciężarów o masie
powyżej 10 kg,

−

używanie drabin niezgodnie z przeznaczeniem,

−

używanie drabiny rozstawnej jako przystawnej,

−

ustawianie drabiny na niestabilnym podłożu,

−

opieranie drabiny przystawnej o śliskie płaszczyzny, o obiekty lekkie lub wywrotne albo
o stosy materiałów nie zapewniające stabilności drabiny,

−

stawianie drabiny przed zamkniętymi drzwiami, jeżeli nie są one zamknięte na klucz od
strony ustawienia drabiny,

−

ustawienie drabiny w bezpośrednim sąsiedztwie maszyn i innych urządzeń – w sposób
stwarzający zagrożenie dla pracowników używających drabiny,

−

wchodzenie i schodzenie z drabiny plecami do niej,

−

przenoszenie drabiny o długości powyżej 4 m przez jedną osobę.

Rusztowania
Rusztowania używa się po zakończeniu ich budowy i komisyjnym dokonaniu odbioru,

który polega na stwierdzeniu prawidłowości montażu konstrukcji rusztowania, jego
wymiarów i stanu technicznego elementów użytych do konstrukcji.

Montaż i demontaż rusztowań może być przeprowadzony tylko przez pracowników,

którzy ukończyli 18 rok życia, posiadają zezwolenie lekarza na pracę na wysokości oraz
odpowiednie kwalifikacje.

Przy wznoszeniu lub rozbiórce rusztowań należy wyznaczyć strefę niebezpieczną

szerokości co najmniej 6 m, oznakować ją i ogrodzić poręczami bądź zabezpieczyć daszkami
ochronnymi przejścia obok rusztowań.

Wchodzenie i schodzenie z rusztowań powinno odbywać się wyłącznie po drabinach

i schodniach przeznaczonych do tego celu.

Nie wolno wspinać się po stojakach, podłużnicach, leżniach i poręczach rusztowania.

Schodnie i drabiny powinny być co najmniej raz na tydzień czyszczone z zaprawy i śmieci.

Zasady obsługi narzędzi
Narzędzia i elektronarzędzia należy stosować tylko w zakresie i warunkach określonych

w instrukcji obsługi.

Narzędzie robocze powinno być ostre i nieuszkodzone oraz dobrane rodzajem

i parametrami do obrabianego materiału.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

Wymagania:

−

narzędzia używane przez montera instalacji powinny być zdatne do użytku oraz powinny
być używane zgodnie z ich przeznaczeniem,

−

nie wolno używać uszkodzonych narzędzi i sprzętu,

−

narzędzia i sprzęt powinny być codziennie czyszczone i konserwowane przez
użytkownika,

−

stan narzędzi i sprzętu małej mechanizacji powinien być często kontrolowany przez
brygadzistów i majstrów,

−

poziomnica powinna być gładka i nieuszkodzona,

−

rękojeść kielni powinna być wykonana z twardego i dobrze obrobionego drewna oraz
w przedniej części powinna posiadać metalowy pierścień, chroniący naskórek między
palcem wskazującym a kciukiem,

−

młotki powinny być trwale osadzone na trzonkach z twardego, suchego drewna i dobrze
zaklinowane,

−

łopaty powinny być dobrze osadzone na gładkim trzonku (okrągłym lub owalnym) oraz
posiadać u góry rączkę ułatwiającą uchwyt dłonią.

Narzędzia ręczne o napędzie elektryczny
W robotach izolacyjnych używane są narzędzia ręczne o napędzie elektrycznym, takie jak:

−

szlifierki i polerki tarczowe,

−

wiertarki,

−

strugarki do drewna,

−

frezarki,

−

wkrętarki,

−

nożyce i wycinarki do blach,

−

pilarki i noże tarczowe, pilarki brzeszczotowe,

−

młotki.

Jednocześnie, zgodnie z Q151 (narzędzia ręczne do obróbki drewna) oraz Polskimi

Normami, dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowania elektronarzędzi należy stosować
poniższe zasady:

−

podczas obsługi przenośnych obrabiarek ich przewody elektryczne powinny być
zabezpieczone przed wilgocią i mechanicznym uszkodzeniem,

−

przed odłożeniem lub przenoszeniem obrabiarki przenośnej należy wyłączyć jej napęd,

−

należy dbać o to, aby prace związane z podłączeniem, badaniem, konserwacją i naprawą
urządzeń elektrycznych były wykonywane przez osoby uprawione,

−

nie wolno udostępniać odbiorników elektrycznych osobom nie znającym zasad ich
użytkowania i instrukcji obsługi,

−

każdorazowo przed przystąpieniem do pracy należy sprawdzić optycznie stan obudowy
izolacji elektronarzędzi, przewodów, wtyczek – w przypadku uszkodzenia oddać je do
naprawy,

−

po zakończeniu prac wyłączyć elektronarzędzie z sieci elektrycznej i zgodnie instrukcją
zabezpieczyć przed ponownym włączenie przez osoby nieupoważnione.

Zabrania się kategorycznie:

−

wykonywania jakichkolwiek prac konserwacyjno-remontowych maszyn urządzeń
i odbiorników elektrycznych przez nieuprawnionych pracowników,

−

podłączenia odbiorników do sieci w sposób inny niż za pomocą wtyczek stanowiących
fabryczne wyposażenie odbiorników,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

−

wykonania przedłużeń przewodów inaczej niż za pomocą fabrycznie wykonanych
przedłużaczy,

−

podłączania zasilania elektronarzędzi w miejscach krańcowego zagrożenia (na przykład
przy dużej wilgotności, wewnątrz zbiorników itp.) w inny sposób niż przez transformator
separacyjny,

−

naprawy i wymiany wkładek bezpiecznikowych,

−

pozostawiania bez nadzoru przenośnych obrabiarek podłączonych do instalacji
elektrycznej lub z uruchomionym silnikiem napędowym,

−

używania przenośnych obrabiarek o napędzie spalinowym w pomieszczeniach
zamkniętych.

Przy pracach elektronarzędziami nie należy ich przeciążać przez nadmierne zwiększanie

nacisków, a oznaką przeciążenia może być:

−

dostrzegalny spadek obrotów lub innych ruchów roboczych,

−

blokada narzędzia roboczego,

−

znaczny wzrost temperatury obudowy w miejscu gdzie wbudowany jest silnik.

Po zakończeniu pracy elektronarzędziami każdorazowo należy:

−

wyłączyć narzędzie z sieci prądu elektrycznego przez wyjęcie wtyczki z gniazdka,

−

oczyścić powierzchnię zewnętrzną,

−

przeprowadzić codzienną obsługę techniczną zgodnie z instrukcją,

−

narzędzie robocze mające wystające, nieosłonięte części np. przy pilarkach kontowych
należy zdemontować i ułożyć ostrożnie w skrzynce zabezpieczając ostrze robocze przed
mechanicznym uszkodzeniem,

−

elektronarzędzie ułożyć w skrzynce narzędziowej, którą należy zamknąć i przekazać do
magazynu budowy.

Zasady obsługi maszyn i urządzeń elektrycznych
Zasady obsługi maszyn
Przy obsłudze maszyn do robót montażowych

należy zachować następujące zasady:

−

maszyny budowlane mogą obsługiwać tylko osoby pełnoletnie i posiadające odpowiednie
uprawnienia do obsługi sprzętu i maszyn,

−

na stanowisku pracy przy sprzęcie zmechanizowanym powinny być wywieszone
instrukcje obsługi i konserwacji,

−

silnik elektryczny może podłączyć do sieci tylko elektromonter,

−

maszyny muszą mieć pokrywę ochronną na kołach zębatych,

−

zabronione jest zdejmowanie osłon zabezpieczających podczas pracy maszyn,

−

zabronione jest naprawianie, czyszczenie, smarowanie i inne podobne czynności podczas
pracy maszyn,

−

miejsce

ustawienia

maszyny

powinno

być

zabezpieczone

przed

czynnikami

atmosferycznymi, a w czasie pracy w porze nocnej należycie oświetlone,

−

po zakończeniu pracy należy maszynę odłączyć od źródła napięcia, oczyścić
i zakonserwować.

Zasady bezpiecznej pracy z narzędziami elektrycznymi
Każde narzędzie elektryczne powinno mieć trwale przymocowaną tabliczkę znamionową

zawierającą:
1. nazwę producenta,
2. typ narzędzia, napięcie znamionowe (V),
3. moc (W lub kW),
4. znak bezpieczeństwa CE,
5. podstawowe parametry techniczne.`

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

Rys. 1. Parametry narzędzia zawarte w tabliczce znamionowej. [4, s. 48]

Bezpieczne użytkowanie narzędzi elektrycznych zależy od przestrzegania następujących

zasad (5 reguł):
1. przed każdym użyciem skontrolować stan obudowy, wyłącznika i przewodu zasilającego;

w razie jakiegokolwiek uszkodzenia narzędzie należy oddać do naprawy,

2. włączając i wyłączając narzędzie z sieci zawsze należy chwytać za wtyczkę, nigdy za

przewód,

3. używać narzędzia zgodnie z ich przeznaczeniem i parametrami,
4. chronić narzędzie przed wodą i wilgocią,
5. uważać na niebezpieczeństwo potknięcia się o luźno leżący przewód zasilający.

Przed przystąpieniem do pracy należy sprawdzić:

−

stan techniczny narzędzia lub urządzenia,

−

czy przegląd był przeprowadzany zgodnie z instrukcją producenta ,

−

czy fakt sprawdzania i konserwacji urządzenia jest odnotowany w książce przeglądowej
tego urządzenia,

−

czy jest wpis w książce przeglądów będący dowodem przeglądu urządzenia.

Rys. 2. Przykład oznaczenia daty przeglądu na przewodzie zasilającym.[4, s. 48]

W przypadku wystąpienia zakłóceń urządzenia lub narzędzia, należy natychmiast

odłączyć je od prądu i zawiadomić przełożonego. Nie wolno zdejmować pokrywy ochronnej
ani dopuści do użytkowania takiego urządzenia lub narzędzia przez osoby postronne.
Uszkodzony bezpiecznik można zastąpić takim samym, ale sprawnym bezpiecznikiem.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

Rys. 3. Przykład na co należy zwrócić uwagę podczas użytkowania urządzenia i narzędzia

elektrycznego. [4, s. 49]

4.2.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie czynności są niedopuszczalne w czasie użytkowania drabin?
2. Na czym polega odbiór rusztowania?
3. Jaka tabliczka powinna być trwale przymocowana do narzędzia elektrycznego?
4. Co powinno być umieszczone na tabliczce znamionowej elektronarzędzia?.
5. Jak brzmią zasady bezpiecznego użytkowania narzędzi elektrycznych ( 5 reguł)?
6. Kiedy musi być sprawdzany stan techniczny urządzeń i narzędzi elektrycznych?
7. Jakie czynności należy każdorazowo wykonać po zakończeniu pracy?
8. Jak należy postępować w sytuacji wystąpienia zakłócenia pracy urządzenia

elektrycznego?

4.2.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Każdorazowo przed przystąpieniem do pracy należy wykonać codzienną obsługę

elektronarzędzia. Twoim zadaniem będzie wykonanie czynności obsługi codziennej
elektronarzędzia wskazanego przez nauczyciela.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania zadania – ćwiczenia,
3) zapoznać się z instrukcją obsługi elektronarzędzia,
4) dokonać przeglądu elektronarzędzia,
5) wypisać co należy sprawdzić przed przystąpieniem do pracy z elektronarzędziem,
6) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
7) zaprezentować efekty swojej pracy,
8) dokonać samooceny pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

Wyposażenia stanowiska pracy:

−

narzędzia elektryczne,

−

tablice ze schematami budowy i pracy elektronarzędzi,

−

instrukcje bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowisku pracy,

−

instrukcje obsługi narzędzi, maszyn i urządzeń.

−

tablice informacyjne.

Ćwiczenie 2

Masz przed sobą wskazane przez nauczyciela elektronarzędzie. Każde narzędzie

elektryczne musi mieć trwale przymocowaną tabliczkę znamionową . Twoim zadaniem jest
wpisanie danych, jakie są umieszczone na tabliczce znamionowej danego narzędzia
elektrycznego.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania zadania – ćwiczenia,
3) zapoznać się z instrukcją obsługi elektronarzędzia,
4) wypisać co powinno znajdować się na tabliczce znamionowej,
5) sporządzić notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia w zeszycie,
6) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
7) zaprezentować efekty swojej pracy,
8) dokonać samooceny pracy.

Wyposażenia stanowiska pracy:

−

narzędzia elektryczne,

−

tablice ze schematami budowy i pracy elektronarzędzi,

−

instrukcje bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowisku pracy,

−

instrukcje obsługi narzędzi, maszyn i urządzeń.

−

tablice informacyjne,

−

zeszyt,

−

artykuły piśmiennicze.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

4.2.4 Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1)

bezpiecznie stosować drabinę?

¨

¨

2)

zastosować zasady bezpiecznej pracy na rusztowaniu?

¨

¨

3)

rozpoznać znaki umieszczone na tabliczkach znamionowych
narzędzi elektrycznych?

¨

¨

4)

określić, kiedy należy sprawdzić stan techniczny narzędzi
elektrycznych?

¨

¨

5)

zachować się właściwie w przypadku wystąpienia zakłócenia
w eksploatacji urządzenia lub narzędzia elektrycznego?

¨

¨

6)

scharakteryzować zasady bezpiecznej obsługi narzędzi
elektrycznych?

¨

¨

7)

określić warunki jakim powinno odpowiadać narzędzie
robocze?

¨

¨

8)

zauważyć oznaki przeciążenia elektronarzędzia?

¨

¨

9)

wymienić jakie czynności należy wykonać po zakończeniu
pracy z elektronarzędziem?

¨

¨

10) określić jakie czynności obejmuje codzienna obsługa narzędzi

i elektronarzędzi na stanowisku roboczym?

¨

¨

11) wskazać

gdzie

wykonywana

jest

okresowa

obsługa

techniczna?

¨

¨

12) określić jakie zasady obowiązują przy obsłudze sprzętu

mechanicznego do robót instalacyjnych?

¨

¨

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

4.3. Izolacje akustyczne pomieszczeń kinowych

4.3.1. Materiał nauczania

W nowoczesnych kinach dźwięk stanowi jedną z najważniejszych kwestii decydujących

o jakości odbioru filmu. Stąd też optymalna akustyka sal kinowych stała się równie ważna, co
dobra aparatura dźwiękowa. W kinach czas pogłosu powinien być krótki, dlatego istotne jest
właściwe wytłumienie ścian i sufitów oraz właściwe rozmieszczenie głośników. Maksymalna
odległość widza od ekranu nie powinna przekroczyć 30 metrów.

Rys. 4. Optymalny kształt widowni [3, s. 424]

Płaszczyzna stropu powinna być tak przygotowana by zapewnić małą różnicę czasu

docierania dźwięku.

Prawidłowe rozwiązanie stanowi podwieszany sufit z czarną, nieodbijającą światła

powierzchnią oraz specjalnie przygotowanymi matowo-czarnymi elementami konstrukcji.
Takie rozwiązanie umożliwia osiągnięcie optymalnych właściwości akustycznych wnętrza

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

i sprawia, że sufit stanowi jedynie dyskretne tło. Widownie w kinie powinny być oddzielone
ścianami działowymi o izolacyjności 65 dB. Powierzchnia ściany tylnej za ostatnim rzędem
należy wyłożyć materiałem tłumiącym dźwięki. Jeżeli sala jest głęboka w środku sali na
podłużnych ścianach należy położyć pasy materiałów mało chłonnych. Ma to na celu
poprawę odbicia dźwięków do tylnych rzędów słuchaczy. Krzesła stosowane w kinach muszą
mieć zasadniczo miękkie oparcie i siedzenie, wykonane z materiałów pochłaniających
dźwięk.

Rys. 5. Przekrój krzesła kinowego. [2, s. 69]

4.3.2. Pytania sprawdzające.

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczenia.

1. Jak powinny być rozmieszczone głośniki w kinie?
2. Jaka jest odpowiednia konstrukcja sufitu?
3. O jakiej izolacyjności należy stosować ściany działowe w kinie?
4. Jakie ściany powinny być wyłożone materiałami małochłonnymi dźwięki?

4.3.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1.

Uzupełnij poniższe zdania.

1. W kinach czas pogłosu powinien być ……………………………….., dlatego istotne jest

właściwe ………………………………….ścian i sufitów oraz właściwie rozmieścić
należy głośniki.

2. Krzesła stosowane w kinach muszą mieć zasadniczo …………………………………….,

wykonane z materiałów ……………………………….. dźwięk.

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) przeczytać dokładnie polecenie zapisane w ćwiczeniu,
2) przeanalizować treść zadania,
3) zanotować odpowiedź w zeszycie,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

Wyposażenia stanowiska pracy:

−

tablice informacyjne o wyposażeniu sal kinowych,

−

rysunki poglądowe przekroju krzeseł,

−

zeszyt,

−

długopis.

4.3.4. Sprawdzian postępów.

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1)

określić, które elementy konstrukcyjne sali kinowej mają
wpływ na wytłumienie pogłosu?

¨

¨

2)

podać optymalne rozwiązanie wykończenia powierzchni
sufitu?

¨

¨

3)

Określić, izolacyjność akustyczną ścianek działowych a
salach widowiskowych?

¨

¨

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

4.4. Izolacje akustyczne sal koncertowych

4.4.1. Materiał nauczania

Projekt doskonałej sali koncertowej przeznaczonej do koncertów muzyki symfonicznej

zależy nie tylko od zapewnienia wyśmienitej akustyki widowni, ale również odpowiedniego
zaplanowania i skoordynowania budynku.

Celem tego procesu jest uzyskanie wysokiej sprawności akustycznej całego obiektu.

Wiąże się to z uwzględnieniem takich zagadnień, jak:

−

zewnętrzne, przenoszone przez grunt, wibracje,

−

zewnętrzne źródła hałasu,

−

zewnętrzna i wewnętrzna izolacja przeciwdźwiękowa,

−

hałas emitowany przez urządzenia mechaniczne,

−

planowanie przestrzenne budynku.

Dla nas najistotniejszym problemem pojawiającym się w salach koncertowych będzie

wytłumienie i konstrukcja sali. Przy odbiciu fali dźwiękowej od ściany o małym
współczynniku pochłaniania powstaje fala, która wraca niewiele osłabiona i nakłada się na
falę pierwotną.

Prowadzi to do różnych efektów tj.:

−

wzmocnienie głośności,

−

zmniejszenie wyrazistości dźwięku,

−

dublowanie dźwięku (echo).

Wszystkie budynki i pomieszczenia specjalne przeznaczone do słuchania muzyki muszą

być projektowane z zachowaniem podstawowych wymogów takich jak:

−

wielkość sali powinna być dopasowana do ilości osób, które mają się w niej znajdować
i przeznaczenia obiektu:

−

w projektowaniu kształtu sali należy unikać:

−

powierzchni odbijających,

−

powierzchni wklęsłych,

−

dużych równoległych ścian odbijających,

−

głębokich lóż i nisz podbalkonowych.

Ponieważ dźwięk rozchodzi się od źródła w postaci fali kulistej najlepszym

rozwiązaniem jest przekrój sali powiększający się w miarę oddalania od źródła.

Rys. 6. Typowe kształty sali koncertowej. [2, s. 37]

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

Dobrym rozwiązaniem jest nadanie przodom balkonów trójkątnego przekroju, bądź też

bogatych zdobień w postaci płaskorzeźb. Dzięki temu dźwięk zostanie przekierowany w dół,
ku siedzącej na parterze publiczności (wspomagając dźwięk odbity) oraz w górę
ku rozpraszającemu dźwięk sufitowi (wzmacniając siłę pogłosu).

Nad sceną zawiesić należy odbijające ekrany akustyczne. Zapewniają one wczesne

odbicie wzmacniające dźwięk orkiestry i poprawiające jego czystość.

Wokół orkiestry można wykonać osłonę, odbijającą dźwięk w kierunku muzyków

(tą samą funkcję pełni także ekran nad sceną).

Głównym elementem absorbującym dźwięki średniej częstotliwości jest widownia.

Fotele powinny być zaprojektowane w taki sposób, by miały tę samą charakterystykę
absorpcji dźwięku, co siedzące w nich osoby, w celu zapewnienia takiego samego brzmienia
muzyki przy pełnej widowni i zapełnionej tylko w połowie.

Zły dobór i sposób zamocowania pokrycia ścian może powodować nadmierną absorpcję

dźwięków niskiej częstotliwości. Przykładowym rozwiązaniem pokryć ścian jest warstwa płyt
wiórowych średniej gęstości, sztywno przymocowanych do betonowych ścian. Pierwszą
warstwę przytwierdzić można śrubami i dodatkowo uszczelnić. Warstwę zewnętrzną należy
w takim wypadku pokryć fornirem i przymocować do warstwy spodniej. Takie rozwiązanie
minimalizuje absorpcje dźwięków niskiej częstotliwości.

Nie należy zapominać o hałasach dochodzący z foyer i przejść. Wokół audytorium można

przykładowo zastosować: strefę buforową złożoną z szachtów instalacyjnych, pomieszczeń
pomocniczych redukując tym samym wymagania akustyczne dla ścian działowych.

Aby drzwi nie pogarszały dobrej izolacji dźwiękowej należy stworzyć hole dźwiękowe

wyposażone w dwie pary solidnych drewnianych drzwi wyposażonych w uszczelki.

Rys. 7. Właściwy dobór kształtu sali [1, s. 144]

Ponieważ niemożliwe jest uniknięcie powierzchni wklęsłych i ścian równoległych jak

również wysokich sufitów, możliwość powstawania pogłosu można wyeliminować poprzez
zastosowanie okładzin dźwiękochłonnych materiałów dźwiękochłonnych i łamanie
płaszczyzn.

Łamanie płaszczyzn jest bardzo korzystne z punktu widzenia akustyki sali. Padająca fala

dźwiękowa na powierzchnię pofałdowaną ulega odbiciu w różnych kierunkach, dając lepsze
wymieszanie dźwięków.

Elementami rozpraszającymi dźwięk są również kolumny, niezbyt szerokie balkony,

pilastry, kasetony itp

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

Rys. 8. Przykład sufitu sali koncertowej [5]

Szczególnie ważne są odbicia od sufitu, przy złym profilu następuje skupienie dźwięków

w jednej z części pomieszczenia.

a)

b)

Rys. 9. Kształty sali: a) kształt beczkowaty sali –zły, b) sala w kształcie odcinka paraboli - dobra [2, s. 40]

Dobrym kształtem jest kształt odcinka paraboli. Niekorzystne są sufity beczkowate

i będące odcinkiem czaszy kulistej. Rysunek po lewej przedstawia zły profil sufitu, natomiast
ten po prawej pokazuje dobre rozwiązanie.

Nie bez znaczenia pozostaje wzniesienie rzędów widowni, zarówno ze względu na

akustykę jak i widzialność.

Błędem jest równomierne wzniesienie, gdyż daje zbytnie wzniesienie przednich rzędów

i złą widoczność tylnich.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

Rys. 10.

P

rzykład dobrego rozwiązania projektu sali o konstrukcji linii wzniesienia widowni [2, s. 43

]

Nie tylko poprawne zaprojektowanie sali decyduje o jakości odsłuchu dźwięków, lecz

również odpowiednie wykończenie materiałowe.

Należy unikać odbijania dźwięków w kierunku sceny, dlatego też ściany mogące odbijać

dźwięki w kierunku sceny należy okuć materiałami dźwiękochłonnymi.

4.4.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczenia.

1. Jakie zagadnienia mają wpływ na uzyskanie wysokiej sprawności akustycznej całego

obiektu?

2. Do jakich efektów może doprowadzić niewłaściwe wygłuszenie i skonstruowanie sali?
3. Jaki wpływ na akustykę pomieszczenia mają łamane płaszczyzny?
4. Jakie są najlepsze z punktu widzenia akustyki kształty sal koncertowych i dlaczego?
5. Jaki kształt sufitu powinna mieć dobrze zaprojektowana sala koncertowa?

4.4.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Uzupełnij poniższe zdania.

1. Głównym

elementem

absorbującym

dźwięki

średniej

częstotliwości

jest…………………... Fotele powinny być zaprojektowane w taki sposób, by miały tę
samą …………………………………………………….., co siedzące w nich osoby,
w celu zapewnienia …………………………………………….…………………….

2. Ponieważ

niemożliwe

jest

uniknięcie

powierzchni……………………………..

i……………………….. a także wysokich sufitów można wyeliminować możliwość
powstawania pogłosu poprzez zastosowanie okładzin dźwiękochłonnych z materiałów
dźwiękochłonnych i …………………………………………………………………...

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) przeczytać dokładnie polecenie zapisane w ćwiczeniu,
2) przeanalizować treść zadania,
3) uzupełnić zdania korzystając z tekstu źródłowego w poradniku,
4) zanotować odpowiedź w zeszycie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

Wyposażenia stanowiska pracy:

−

tablice informacyjne o wyposażeniu sal koncertowych,

−

rysunki poglądowe przekroju sal koncertowych,

−

poradnik,

−

zdjęcia sal koncertowych,

−

zeszyt,

−

ołówek.

4.4.4. Sprawdzian postępów.

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1)

określić wymogi stawiane budynkom i pomieszczeniom
specjalnym przeznaczonym do słuchania muzyki?

¨

¨

2)

wskazać czego należy unikać przy projektowaniu kształtu
sali?

¨

¨

3)

określić jakie elementy sali mają wpływ na rozproszenie
dźwięku?

¨

¨

4)

wskazać jaki kształt sufitu ma najlepsze właściwości
akustyczne?

¨

¨

5)

podać, jaki elementy z sali pochłaniają określone rodzaje
dźwięków?

¨

¨

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

4.5. Izolacje akustyczne sal sportowych.

4.5.1. Materiał nauczania

W obiektach sportowych najistotniejszym ustrojem akustycznym jest podłoga. Pozostałe

elementy konstrukcyjne takie jak sufity czy ściany muszą być przede wszystkim odporne na
uderzenia. W tym rozdziale zajmiemy się przede wszystkim rodzajom podłóg stosowanych
w salach sportowych.

Podejmując decyzję o wyborze nawierzchni sportowej należy wziąć pod uwagę

następujące czynniki:

−

przeznaczenie obiektu,

−

wiek korzystających z niego osób,

−

uprawiana dyscyplina,

−

możliwości finansowe,

−

walory sportowe i użytkowe.

Podłoga sportowa powinna zapewniać optymalne warunki do uprawiania sportu oraz

chronić zawodników podczas ruchu. Musi posiadać odpowiednią elastyczność i być tak
skonstruowana, by zmniejszyć niebezpieczeństwo urazów podczas upadków, a jednocześnie
być odporna na uderzenia i obciążenia.

Przed kilkunastu laty jedyną nawierzchnią sportową spotykaną w polskich salach

gimnastycznych i halach sportowych był parkiet. Parkiet ten był z drewna dębowego
ułożonego na ślepej podłodze na legarach.

Konstrukcja takiej podłogi była następująca: cegły, które spełniają rolę klocków

niwelujących osadzone były na podkładzie betonowym lub piaskowym. Następnie układano
na nich legary o przekroju 60 x 70 mm, papę i ślepą podłogę z desek o grubości 32 mm.
Ostatnią warstwę stanowi klepkę parkietową układaną wzdłuż sali bądź na jodełkę.
Stosowano dwa rodzaje klepki:

−

krótką,

−

okrętową (o dł. 50 cm).
Wykończenie parkietu polega na cyklinowaniu i nałożeniu lakieru oraz linii boisk.
Następnie zaczęto wprowadzać syntetyczne powierzchnie sportowe w formie systemów

prefabrykowanych: linoleum i polichlorku winylu (układanych na ślepej podłodze i legarach)
oraz nawierzchnie poliuretanowe (układane podobnie).

Ostatnimi czasy obserwujemy powrót do powierzchni drewnianych wykonywanych

z paneli z litego drewna lub klejonych z kilku warstw na lekkim, niskim ruszcie, bez ślepej
podłogi.

Wśród posadzek sportowych do krytych obiektów sportowych, z uwagi na rodzaj

zastosowanych materiałów, można wyróżnić nawierzchnie:

−

naturalne (panele drewniane, parkiety, linoleum),

−

syntetyczne (winylowe, poliuretanowe).

Nawierzchnie syntetyczne wylewane
Podstawowym materiałem jest poliuretan. Jest to materiał mocny, elastyczny o dużej

wytrzymałości, praktycznie bezkonkurencyjny wśród tworzyw wylewanych.

Zastosowanie znajduje w powierzchniach multisportowych i wielofunkcyjnych. Na rynku

znane są pod takimi nazwami jak: Pulastic 2000, Conipur, Herkulana, Novoflex.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

Rys. 11. Przekrój nawierzchni Pulastic 2000 [5]

Wykonanie nawierzchni poliuretanowej
Na podkładzie betonowym układamy spoinowy granulat gumowy o grubości 7 – 9 mm,

a następnie warstwę poliuretanu o grubości, ok. 2 mm. ma ona zastosowanie w salach
gimnastycznych i obiektach widowiskowo sportowych na ruszcie drewnianym o ruszcie
podobnym do rusztów linoleum i parkietów. Przykład takich konstrukcji przedstawia
poniższy rysunek.

Rys. 12. Konstrukcja podłogi na ruszcie drewnianym o nawierzchni poliuretanowej. [5]

Zalety nawierzchni poliuretanowych to:

−

punktowa elastyczność,

−

bogata kolorystyka,

−

bezspoinowość całej posadzki.

Nawierzchnie prefabrykowane
Linoleum jest to wykładzina stosowana na ruszcie drewnianym o grubości 4 mm

wykonana z mielonego korka, oleju lnianego, kalafonii, mączki wapiennej jako wypełniacza
i juty jako osnowy. Ze względu na zastosowanie naturalnych i odtwarzalnych surowców jest
jedną z najmniej szkodliwych dla środowiska wykładzin podłogowych oraz ma długi okres
trwałości. Trudność układania wynika ze sztywności materiału. Spoiny łączone są na gorąco
za pomocą specjalnego sznura. Ponieważ nie występują wiązania chemiczne między lakierem

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

do malowania pasów boisk, a wykładziną, pasy szybko się wycierają. Nie ma możliwości
lakierowania podłogi bezbarwnym lakierem. Jednakże w celu ochrony przed czynnikami
zewnętrznymi pokrywa się zabezpieczającą warstwą akrylu.

Wykładziny z polichlorku winylu
Są to wykładziny o grubości 4 – 6 mm składające się z warstwy ziarnistego winylu

pokrytego warstwą ochronną z poliuretanu i warstwy z włóknem szklanym w celu stabilizacji
wymiarowej. Ten rodzaj wykładziny instaluje się na ruszcie drewnianym lub podkładzie
elastycznym, w celu wzmocnienia wytłumienia energii udarowej. Spoiny wykładziny spawa
się na gorąco. Na wykładzinę z PVC bardzo trudno aplikuje się lakier do liniowania, dlatego
też skutecznym sposobem oznaczania boisk jest naklejenie taśmy z PVC. Są to powierzchnie
stosowane na najważniejsze zawody sportowe. Rozwija się je na istniejące nawierzchnie
legarowe.

Wykładziny kauczukowe
Wykonywane są z kauczuku syntetycznego i naturalnego z dodatkiem spoiw

mineralnych, pigmentów, środków stabilizujących i wulkanizujących. Mają parametry
podobne do nawierzchni z PVC, bardzo dobrze tłumią wstrząsy i zapobiegają poślizgowi.
Tłumienie energii udarowej ulega poprawie poprzez zastosowanie specjalnych podkładów-
everlay.

Nawierzchnie drewniane
Podłogi drewniane znajdują zastosowanie jako nawierzchnie do gry w koszykówkę

i nawierzchnie ogólnosportowe. Jakość podłogi drewnianej zależy od parkietu i rusztu
drewnianego.

Zalety posadzek z drewna są następujące:

−

nie wywołują reakcji alergicznych,

−

nie elektryzują się,

−

mają jednolitą barwę,

−

doskonale odbijają światło,

−

mogą być poddawane wielokrotnej renowacji bez szkody dla stabilności podłogi.

Parkiet standardowo wykonuje się z dębu, buku lub klonu, a czasem również z drewna

kauczukowego i bambusa.

Główną wadą nawierzchni drewnianych jest wrażliwość na zmiany wilgoci. Aby

w obiekcie zniwelować efekt tego zjawiska należy przeprowadzić aklimatyzację parkietu,
czyli rozłożyć klepki na okres 3 tygodni. Najlepszym materiałem do budowy takiej
nawierzchni jest drewno z klonu północnego (najbardziej odporne na wilgoć, twardsze od
bukowego i dębowego).

W przypadku paneli warstwowo klejonych można stosować tańsze i bardziej podatne na

wilgoć gatunki drewna, gdyż krzyżowy układ warstw zmniejsza wpływ wilgoci na
odkształcenie drewna.

Podłogi stałe wykonujemy na legarach pojedynczych lub podwójnych, na ślepej podłodze

lub bez niej. Ślepą podłogę wykonujemy ze sklejki, płyty OSB lub płyty wiórowej
wodoodpornej V100. Istnieją również rozwiązania bez legarów, wtedy klepka nabijana jest na
podwójną warstwę sklejki, a specjalne podkładki przymocowane są od spodu, tworząc
element tłumiący energię udarową.

W celu uniknięcia tzw. efektu trampoliny, czyli wybicia zawodnika po opadnięciu ze

skoku stosuje się kotwy ograniczające ruch podłogi w górę.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

Drewniane podłogi składane wykonane z paneli o dużych wymiarach (np. 122 x 244 mm)

znajdują zastosowanie w dużych obiektach wielofunkcyjnych. Materiałem do produkcji
paneli z litego drewna są drzewa liściaste. Panele układane są podobnie jak podłogi na
legarach, na których opierają się sklejki, a na nie nabija się klepki. Powierzchnię cyklinujemy
i lakierujemy. Panele łączymy na pióro i wpust, które umieszcza się (dla wzmocnienia
wytrzymałości i ułatwienia montażu) na wszystkich krawędziach. Rozwiązanie to cechuje się
doskonalą sprężystością i absorbcją energii, przy równoczesnym zachowaniu dużej
wytrzymałości na obciążenia.
Przykłady konstrukcji podłóg:

Rys. 13. Konstrukcja podłogi elastycznej na legarach [3, s. 459 ]

Rys. 14. Konstrukcja podłogi o ustroju sprężystym [3, s. 459]

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

Rys. 15. Konstrukcja podłogi o sprężystości punktowej [3, s. 459]

Rys. 16. Konstrukcja podłogi z kostki drewnianej układanej z powłoką ochronną [3, s. 459]

Warto również wspomnieć o sposobach wykończenia sufitów salach sportowych.

Interesującym rozwiązaniem jest system dźwiękochłonny wykonany z płyt cementowo–
wiórowych o strukturze drobno włóknistej bądź drobno porowatej wiązanych magnezytem.
Takie płyty pochłaniają nie tylko dźwięk, lecz również dużą energię uderzeń w najcięższych
warunkach, dlatego też mogą być wykorzystywane do wykonywania sufitów akustycznych na
przykład w halach sportowych, gdzie często muszą wytrzymywać uderzenia piłki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

Rys. 17. Przykład konstrukcji sufitu podwieszanego w sali gimnastycznej [5]

4.5.2. Pytania sprawdzające.

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie rodzaje posadzek stosowane są jako nawierzchnie sal sportowych?
2. Jakie czynniki należy wziąć pod uwagę podejmując decyzję o wyborze nawierzchni

sportowej?

3. Jakimi cechami charakteryzują się wylewane nawierzchnie syntetyczne?
4. Gdzie układa się warstwy izolacji w podłodze?
5. Czym charakteryzują się drewniane nawierzchnie sal sportowych?
6. Z czego wykonano system dźwiękochłonny w konstrukcji sufitu podwieszanego

stosowanego w salach sportowych?

4.5.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Uzupełnij poniższe zdania.

1. Podstawowym materiałem wylewanych nawierzchni syntetycznych jest………………

Jest to materiał……………………, elastyczny, ………………….………………........,
praktycznie bezkonkurencyjny wśród tworzyw wylewanych. Zastosowanie znajduje
w powierzchniach ……………………………..i………………………………………….

2. Wykładziny………………………………..wykonywane są z kauczuku………………

i……………………………….. z dodatkiem spoiw mineralnych,……………………,
środków stabilizujących i wulkanizujących. Maja parametru podobne do nawierzchni
z…………………………..,

bardzo

dobrze

tłumią

wstrząsy

i

zapobiegają

…………………………………. Tłumienie energii udarowej ulega poprawie poprzez
zastosowanie ………………………………………………………..

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) przeczytać dokładnie polecenie zapisane w ćwiczeniu,
2) przeanalizować treść zadania,
3) uzupełnić zdania korzystając z tekstu źródłowego w poradniku,
4) zanotować odpowiedź w zeszycie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

34

Wyposażenia stanowiska pracy:

−

foliogramy z konstrukcjami podłóg w salach gimnastycznych,

−

rysunki poglądowe przekroju sal gimnastycznych,

−

poradnik dla ucznia,

−

zdjęcia sal gimnastycznych,

−

zeszyt,

−

długopis.

Ćwiczenie 2

Poniższy rysunek przedstawia warstwy konstrukcji podłogi o sprężystości punktowej.

Opisz zaznaczone warstwy podłogi, a następnie zaznacz warstwę izolacyjną na czerwono
i zaproponuj rodzaj materiału, z którego należałoby ją wykonać.
Propozycję swoją uzasadnij.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) przeczytać dokładnie polecenie zapisane w ćwiczeniu,
2) ułożyć plan działania,
3) przeanalizować treść zadania,
4) opisać warstwy na rysunku,
5) zaznaczyć warstwy izolacyjne,
6) dobrać rodzaj materiału na warstwy izolacyjne,
7) uzasadnić wybór materiału charakteryzując jego własności.

Wyposażenia stanowiska pracy:

−

foliogramy z konstrukcjami podłóg w salach gimnastycznych,

−

rysunki poglądowe przekroju sal gimnastycznych,

−

poradnik dla ucznia,

−

własności materiałów izolacyjnych (tablice, opisy),

−

zdjęcia sal gimnastycznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

35

Ćwiczenie 3

Zaproponuj nawierzchnię podłogi w sali gimnastycznej dla Twojej szkoły. Najpierw

zastanów się nad dyscyplinami sportowymi, jakie chciałbyś uprawiać podczas zajęć
wychowania fizycznego, a następnie wybierz optymalne rozwiązanie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) czytaj dokładnie polecenie zapisane w ćwiczeniu,
2) przeanalizuj treść zadania,
3) obejrzeć salę gimnastyczną w swojej szkole,
4) zapoznać się z dyscyplinami sportu, które można uprawiać w sali gimnastycznej,
5) zapoznać się z wymogami dla danej dyscypliny sportu,
6) wybrać dyscyplinę, która Ci najbardziej odpowiada,
7) przypomnieć sobie o własnościach materiałów izolacyjnych,
8) zaproponować rodzaj nawierzchni podłogi,
9) uzasadnić swój wybór,
10) zapisać w zeszycie uzasadnienie.

Wyposażenia stanowiska pracy:

−

foliogramy z konstrukcjami podłóg w salach gimnastycznych,

−

rysunki poglądowe przekroju sal gimnastycznych,

−

poradnik dla ucznia,

−

strony internetowe: sportowe, materiałów izolacyjnych,

−

własności materiałów izolacyjnych,

−

zdjęcia sal gimnastycznych,

−

zeszyt,

−

długopis.

4.5.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1)

skazać najistotniejszy ustrój akustyczny obiektu sportowego?

¨

¨

2)

określić, czynniki decydujące o wyborze nawierzchni
sportowej?

¨

¨

3)

sprecyzować warunki jakie powinna spełniać podłoga
w obiekcie sportowym?

¨

¨

4)

wskazać zalety posadzek drewnianych?

¨

¨

5)

wskazać zalety posadzek o nawierzchni poliuretanowej?

¨

¨

6)

dokonać

podziału

posadzek

o

nawierzchniach

prefabrykowanych?

¨

¨

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

36

4.6. Izolacje akustyczne pomieszczeń wyciszonych

4.6.1. Materiał nauczania

Akustyczne pomieszczenia wyciszone znajdują zastosowanie przede wszystkim

w przemyśle jako kabiny dźwiękoizolacyjne.

Są również inne zastosowania dla takich konstrukcji takie jak:

−

studia nagrań,

−

studia radiowe.

Ze względu na większe zainteresowanie przemysłu takimi rozwiązaniami to właśnie

kabinom dźwiękoizolacyjnym poświęcimy czas.

Pomieszczeniem wyciszonym nazywamy pomieszczenie, w którym akustycznie

zaizolowane są wszystkie przegrody.

Kabiny dźwiękoizolacyjne (pomieszczenia wyciszone) są powszechnie stosowanym

sposobem eliminacji zagrożeń hałasem w środowisku pracy. Jest to rozwiązanie proste
i stosunkowo tanie.

Rys. 18. Przekrój konstrukcji pomieszczenia akustycznego. [5]

Prawidłowo wykonana kabina dźwiękoizolacyjna wymaga uwzględnienia warunków

akustycznych jak i przeznaczenia obiektu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

37

W celu poprawy właściwości akustycznych kabin stosuje się obok ustrojów izolacji

akustycznych

także

wytłumianie

wnętrz,

poprzez

zastosowanie

materiałów

dźwiękochłonnych (filce, płyty z wełny mineralne, pianki poliuretanowe, boazerie itp.).

Wymiary pomieszczeń zależą od ilości osób mających przebywać wewnątrz.
Ze względu na rodzaj konstrukcji pomieszczenia kabiny dźwiękoizolacyjnych

rozróżniamy:

−

lekkie (kabiny drewniane, drewnopodobne, metalowe, oraz inne z lekkich materiałów),

−

ciężkie (kabiny z elementami murowanymi, murowane, inne z ciężkich materiałów).

Najczęściej spotykanym rozwiązaniem są metalowe kabiny o ścianach warstwowych

i konstrukcji szkieletowej.

Kabiny o konstrukcji drewnianej stosowane są tam, gdzie problem stanowią dźwięki

o wysokiej częstotliwości, w przeciwieństwie do kabin ciężkich murowanych.
Wybrany typ kabiny montowany jest z elementów, czyli:

−

szkieletu,

−

wypełnienia,

−

płyt osłonowych.

4.6.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczenia.

1. Co to są pomieszczenia wyciszone?
2. Co stosujemy aby poprawić własności akustyczne kabin?
3. Jakie rodzaje kabin dźwiękoizolacyjnych rozróżniamy ze względu na konstrukcję?

4.6.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wyobraź sobie, że zakładasz wraz kolegami zespół muzyczny. Na miejsce prób

wyznaczyliście sobie jedną z piwnic w Twoim bloku. Po kilku próbach okazało się, że
przeszkadzacie sąsiadom. Zaproponuj rozwiązanie wyciszenia pomieszczenia.

Sposób wykonania ćwiecznia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) przeczytać dokładnie polecenie zapisane w ćwiczeniu,
2) przeanalizować treść zadania,
3) zapoznać się z własnościami izolacyjnymi materiałów stosowanych do izolacji

akustycznej,

4) dobrać właściwy materiał do wykonania izolacji,
5) dobrać technologię montażu izolacji,
6) poznać rodzaj materiału konstrukcyjnego ścian piwnicy,
7) przedstawić swoją propozycje.

Wyposażenia stanowiska pracy:

−

wykaz materiałów izolacyjnych,

−

właściwości materiałów do wykonywania izolacji akustycznych,

−

inwentaryzacja pomieszczenia piwnicy,

−

literatura z rozdziału 6,

−

rysunki poglądowe konstrukcji kabin dźwiękoizolacyjnych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

38

4.6.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1)

określić zasady wykonywania pomieszczeń akustycznych?

¨

¨

2)

wskazać elementy kabin dźwiękoizolacyjnych?

¨

¨

3)

rozróżnić rodzaje konstrukcji kabin?

¨

¨

4)

zastosować poznane treści w praktyce?

¨

¨

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

39

4.7. Wykładziny akustyczne ścian

4.7.1. Materiał nauczania

Używanie odpowiednich materiałów wykończeniowych takich ja wykładziny akustyczne

zarówno na podłogach jak i ścianach pozwala na polepszenie warunków akustycznych
w pomieszczeniach poprzez wyeliminowanie echa w pomieszczeniu, czyli dźwięku, który
odbija się od gładkich ścian.

Wykładziny ścienne stanowią tapety akustyczne.
Charakterystyka tapet
Tapety papierowe mogą być wykonane z jednej bądź kilku warstw. Wykonane są

z naturalnych materiałów i nie przyciągają kurzu, jednak mimo to trudno utrzymać je
w czystości i nie są odporne na wilgoć. Są odmiany tapet papierowych zmywalne (pokryte
cienką plastikową powłoką ochronną).

Tapety akrylowe składają się ze spodniej warstwy papierowej i wierzchniej pianki

akrylowej. Są bardzo delikatne i trudno je zmywać.

Tapety winylowe składają się z warstwy spodniej papierowej i wierzchniej z winylu

spienionego lub płaskiego. Jest to tapeta znakomicie zabezpieczająca ściany przed
uszkodzeniami mechanicznymi, są zmywalne. Znajdują zastosowanie w pomieszczeniach
mieszkalnych jak i holach, budynkach użyteczności publicznej.

Tapety z włókna szklanego fakturą przypominają tkaninę. Są bardzo trwałe i odporne na

zadrapania, uszkodzenia mechaniczne, uderzenia oraz cechuje je odporność na środki
chemiczne, ługi, kwasy. Tapety te wykonane są z naturalnych surowców: piasku
kwarcowego, dolomitu, węglanu sodowego. Struktura tapety zabezpiecza przed pękaniem
ścian, pracując częściowo jak siatka zbrojeniowa.

Tapety z korka wykonane ze spodniej warstwy papierowej i wierzchniej cienkich płatów

korka. Są one dość grube, dostępne w różnych fakturach i kolorach. Doskonale tłumią hałas
a po pomalowaniu lakierem do drewna są odporne na wodę. Mogą być stosowane w holach,
przedpokojach, gabinetach, kinach.

Tapety na flizelinie to nic innego jak tapety papierowe i winylowe podklejone warstwą

flizeliny. Doskonale tłumią dźwięki, są ciepłe, umożliwiają wielokrotne malowanie. Są
przyjazne dla środowiska i nie zawierają włókien, a tym samym nie powodują alergii. Można
je stosować praktycznie w każdym pomieszczeniu. Różnicę w technologii stanowi fakt, że
klej nakłada się na ścianę a nie na tapetę, co ułatwia pracę i skraca czas wykonywania.

Tapety tekstylne składają się z warstwy papierowej na flizelinie oraz tkaniny z włókien

naturalnych lub syntetycznych. Mają na celu poprawę walorów estetycznych przy
równoczesnym zwiększeniu izolacyjności akustycznej.

Tapety specjalne stosuje się w dekorowanych wnętrzach wymagających pochłaniania

dźwięków. Wymienić tu możemy:

−

tapety welurowe impregnowane substancją odporną na zaplamienie (kina, restauracje),

−

okładziny z grubej prasowanej flizeliny z dodatkiem opiłków aluminium,

−

tapety wykonane z materiałów naturalnych takich jak bambus, trzcina, egzotyczne trawy,

−

styropianowe tapety izolacyjne stanowią dobry podkład pod tapety dekoracyjne (styropian
pokryty warstwą papierową) przy zapewnieniu odpowiednich parametrów akustycznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

40

4.7.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczenia.

1. Jakie są rodzaje tapet akustycznych?
2. W jaki sposób stosowanie tapet poprawia akustykę pomieszczania?

4.7.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Uzupełnij poniższe zdania.

1. Tapety

korkowe

doskonale

tłumią………………………………………...,a

po

pomalowaniu ………………………………………… są odporne na wodę.

2. Tapety ………………………..składają się z warstwy papierowej na …………………

oraz tkaniny z włókien naturalnych lub syntetycznych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) przeczytać dokładnie polecenie zapisane w ćwiczeniu,
2) przeanalizować treść zadania,
3) uzupełnić zdania,
4) zaprezentować wykonane zadanie.

Wyposażenia stanowiska pracy:

−

poradnik dla ucznia,

−

próbki tapet,

−

foliogramy prezentujące własności poszczególnych rodzajów tapet,

−

zeszyt,

−

długopis.

4.7.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1)

rozróżnić rodzaje tapet akustycznych?

¨

¨

2)

wykazać różnice własności poszczególnych rodzajów tapet?

¨

¨

3)

zastosować poznane wiadomości w praktyce

¨

¨

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

41

4.8. Sufity podwieszone

4.8.1. Materiał nauczania

Sufitu to element obecny w każdym pomieszczeniu. Spełnia on istotną rolę, odpowiednio

kształtowana forma sufitu wprowadza grę światła we wnętrzu, pozwala plastycznie
wzbogacić przestrzeń, wywierając korzystny wpływ na użytkowników, a ponadto pełni rolę
izolacji akustycznej oraz w razie potrzeby kreuje dźwięki.

Zapoznałeś się już z podwieszanymi sufitami akustycznymi, pełniącymi funkcje izolacji

akustycznej. Istnieją jednak jeszcze inne rodzaje sufitów podwieszanych.

Widoczna strona sufitów wykonana jest z następujących rodzajów materiałów:

−

płyty z prasowanej wełny mineralnej lub wełny szklanej,

−

płyt gipsowo- kartonowych,

−

cienkich blach stalowych lub aluminiowych,

−

tworzyw sztucznych.

Płyty sufitowe mogą być zespolone z dwóch lub więcej materiałów z zastosowaniem

drewna i materiałów drewnopochodnych.

Ze względu na sposób mocowania rozróżniamy:

−

podwieszane na wieszakach z regulowaną długością,

−

zamocowane bezpośrednio do stropu lub w niewielkiej odległości,

−

samonośne oparte na kształtownikach mocowanych na ścianach,

−

mocowane (przyklejone) bezpośrednio do stropu (lekkie pokrycia sufitowe).

Z budową i montażem sufitów wykonanych z płyt gipsowo kartonowych i płyt

z prasowanej wełny mineralnej lub wełny szklanej zapoznałeś się już wcześniej. Krótka
charakterystyka pozostałych przedstawiona zostanie w tym rozdziale.

Panele sufitowe wykonane z cienkich blach lub aluminiowe montowane są do rusztu

stalowego lub aluminiowego, przymocowanego do ścian i sufitu. Ze względu na wielkość
paneli (nawet do 12 metrów, zazwyczaj 6 metrów) zastosowanie ich umożliwia szybki
montaż. Panele takie wykończone się powłokami malarskimi, mogą mieć powierzchnię
gładką lub perforowaną.

Grubość blach jest zależna od kształtu i wymiarów listew i wynosi od 0,3 do 1,2 mm.

Krawędzie listew są tak ukształtowane by uzyskać trwałe i niezawodne połączenie.

Rys. 19. Typowe kształty listew metalowych do montażu sufitu z paneli [6, s. 412]

Występują dwa typy konstrukcji:

−

sufity z listwami mocowanymi poziomo,

−

sufity z listwami zawieszonymi pionowo.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

42

Rys. 20. Sufity z listwami mocowanymi poziomo [6, s. 412]

Listwy mogą być dodatkowo mocowane wkrętami lub blokowane wkładkami z tworzyw

sztucznych chroniących przez wyrwaniem zaczepów. Listwy pokrywane są powłokami
ochronno – dekoracyjnymi tlenkowymi lub malarskimi, nanoszonymi proszkowo bądź
metodą powlekania.

Sufity z listwami zawieszonymi pionowo znajdują zastosowanie tam gdzie wymagany

jest łatwy dostęp do urządzeń znajdujących się nad nimi.

Rys. 21. Sufity z listwami mocowanymi pionowo [6, s. 412]

Sufity z tworzyw sztucznych.
Są dwa rodzaje sufitów z tworzyw sztucznych:

−

z wyprasek lub odlewów z tworzy sztucznych,

−

napinane, wykonane z folii PCV.

Pierwszy typ wykonuje się z wyprasek lub odlewów ciśnieniowych w formie kwadratu

lub prostokąta. Na krawędziach bocznych znajdują się zaczepy i odpowiadające im wycięcia
umożliwiające połączenia. Pojedynczy element jest określony wzorem dekoracyjnym.
Zawieszone są na wieszakach prętowych lub zawiesinach wykonanych z drutu.

Sposoby mocowania kasetonów:

−

wpinane

−

zaczepiane

−

nakładanie

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

43

Elementy wykonane są w różnej kolorystyce, malowane lub metalizowane próżniowo.

Styk ze ścianami osłaniają listwy przyścienne z tworzywa lub metalowe

Rys. 22. Wieszaki prętowe wykonane z drutu [6, s. 414]

Sufity napinane
Stanowią drugi typ sufitów z tworzyw sztucznych.
Konstrukcję nośną tworzą listwy aluminiowe lub z PCW mocowane bezpośrednio do

ścian i podwieszane dodatkowo do stropu. Umożliwiają bardzo szybki montaż i demontaż.
Powłoka PCW ma wymiary mniejsze niż wymiary pomieszczenia.

Rys. 23. Konstrukcja lekkiego napinanego sufitu foliowego. [6, s. 415]

Po podgrzaniu ciepłym powietrzem rozpina się ją za pomocą specjalistycznych narzędzi

tworząc lekką konstrukcję, która po lakierowaniu sprawia wrażenie rozpiętego pod stropem
zwierciadła. Kształt, jaki chce się uzyskać i wielkość pomieszczenia nie stanowią problemu
dla tego rodzaju konstrukcji.

Powłoka sufitowa jest nieprzemakalna i wodoszczelna. Można uzyskać różnorodne

kształty i formy sufitu (owalne, łukowe, załamane, skośne). Ciekawe efekty uzyskuje się
przez podświetlenie sufitu od środka.

Konstrukcja ta może być wielokrotnie demontowana i ponownie montowana.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

44

4.8.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczenia.

1. Z jakich materiałów może być wykonana widoczna strona sufitu?
2. W jaki sposób można mocować płyty sufitowe?
3. Jakie znasz sufity wykonane z tworzyw sztucznych?

4.8.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na podstawie do tej pory opanowanych wiadomości oraz korzystając z czasopism i stron

internetowych sporządź zestawienie wad i zalet poszczególnych rodzajów sufitów
podwieszanych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) przeczytać dokładnie polecenie zapisane w ćwiczeniu,
2) przeanalizować treść zadania,
3) sporządzić plan działania,
4) opracować schemat tabeli,
5) zebrać zestawienie rodzajów sufitów podwieszanych,
6) wypisać wady i zalety poszczególnych sufitów w formie tabeli,
7) zanotować spostrzeżenia w zeszycie,
8) zaprezentować wynik ćwiczenia.

Wyposażenia stanowiska pracy:

−

podręczniki,

−

poradnik dla ucznia,

−

internet,

−

czasopisma budowlane,

−

materiały reklamowe sufitów podwieszanych,

−

rysunki poglądowe sufitów podwieszanych,

−

zeszyt,

−

długopis.

4.8.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1)

rozróżnić rodzaje sufitów podwieszanych ?

¨

¨

2)

scharakteryzować sufity z tworzyw sztucznych?

¨

¨

3)

określić rolę sufitu w pomieszczeniu?

¨

¨

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

45

4.9. Podstawowe sposoby aranżacji wnętrz

4.9.1.

Materiał nauczania

Człowiek wszystkimi zmysłami odbiera bodźce z otoczenia.
Reagujemy na:

−

kolory,

−

światło,

−

symetrię rozmieszczenia przedmiotów,

−

zagospodarowanie przestrzeni,

−

uporządkowanie sprzętów,

−

strukturę materiału,

−

kształty.

Pierwszym krokiem architekta wnętrz jest zrozumienie odrębnych potrzeb każdego

człowieka.

Kształtowana przestrzenia zależy od upodobań jej użytkownika, jego preferencje

wyznaczają natomiast kierunek działania projektanta.

Współczesne wnętrza, pełne paradoksów i sprzeczności odzwierciedlają zaskakujący,

niekiedy nieprzewidywalny świat wokół nas. Różnorodność wykorzystywanych materiałów
i bogactwo form elementów wyposażenia sprawiają, że wnętrze staje się odbiciem
indywidualnych upodobań estetycznych. Następuje, zatem odrzucenie tradycyjnych reguł na
rzecz dążenia do swobody w wyrażaniu swojej osobowości.

Można przyjąć, iż współczesne wnętrza:

−

budowane są na bazie prostego wzornictwa,

−

pozbawione są nadmiaru dekoracji,

−

przystosowane do potrzeb użytkowników,

−

są mobilne i wielofunkcyjne,

−

klimat tworzony jest za pomocą formy i koloru w przestrzeni,

−

powinny spełniać funkcje użytkowe,

−

są wyposażone w meble modułowe, zastępujące tradycyjne meblościanki,

−

są wyposażone w meble stosowane niewielkie, lekkie elementy, które nie przytłaczają
wnętrz,

−

łączą wysoką jakość z funkcjonalnością i pięknem,

−

są wyposażone w naturalne materiały, jak i ich przetworzone odpowiedniki,

−

tworzenie przez odpowiednie zestawienia faktur i materiałów,

−

są tworzone z aluminium, zarówno jako samodzielny materiał, jak i dodatek do różnych
gatunków drewna, a także w połączeniu ze szkłem i tworzywami sztucznymi,

−

poprzez odpowiedni dobór kolorów pozwalają podkreślić i wydobyć wyraz wnętrza,

−

posiadają stonowane i jednolite zestawienia barwne dają wrażenie porządku i czystości,

−

poprzez kontrasty kolorystyczne oddziałują na emocje,

−

poprzez elementy o intensywnej barwie mają znaczenie dekoracyjne,

Ponadto zanika tradycyjny podział funkcjonalny mieszkania na poszczególne

pomieszczenia, (przedpokój, kuchnię, jadalnię, salon) zastępując sztywne przegrody na
przykład ażurowymi przesłonami, pozwalając tym samym swobodnie sterować światłem
i przepływem powietrza.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

46

4.9.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczenia.

1. Na jaki czynniki wystroju wnętrza reaguje człowiek?
2. Jakie są kierunki współczesnej aranżacji wnętrz?

4.9.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zaplanuj remont swojego pokoju w celu polepszenia parametrów akustycznych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zastanowić się co mógłbyś zmienić mając nieograniczone środki finansowe,
2) opracować plan działania,
3) zrobić inwentaryzację swojego pokoju,
4) zapoznać się z rynkiem potrzebnych materiałów izolacyjnych,
5) przeanalizować wady i zalety rozpatrywanych materiałów,
6) opracować projekt w formie graficznej i tekstowej modernizacji pokoju,
7) zaprezentować projekt.

Wyposażenia stanowiska pracy:

−

czasopisma budowlane,

−

rysunki i fotografie wystroju wnętrz,

−

przymiary,

−

zestawienia materiałów budowlanych,

−

własności materiałów budowlanych,

−

Internet,

−

materiały reklamowe biur projektów.

4.9.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1)

wskazać bodźce na które reaguje człowiek?

¨

¨

2)

określić trendy we współczesnej aranżacji wnętrz?

¨

¨

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

47

5.

SPRAWDZIAN OSIĄGNIĘĆ

INSTRUKCJA DLA UCZNIA

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
3. Odpowiedzi udzielaj tylko na załączonej karcie odpowiedzi.
4. Kartę odpowiedzi podpisz imieniem i nazwiskiem.
5. Zestaw zadań testowych składa się z:

a) zadań otwartych (zadań krótkiej odpowiedzi, zadań z luką),
b) zadań zamkniętych (zadań wielokrotnego wyboru, zadań prawda - fałsz),

6. Odpowiedzi na zadania krótkiej odpowiedzi powinny być jednozdaniowe sformułowane

w sposób zwięzły i konkretny.

7. W zadaniach z luką należy w miejsce kropek wpisać prawidłowe wyrażenie, wzór lub

dokonać opisu np. rysunku, czyli uzupełnić w sposób stanowiący logiczną całość.

8. Zadania wielokrotnego wyboru mają 4 wersje odpowiedzi, z których jedna jest

prawidłowa. Prawidłową odpowiedź należy zakreślić we właściwym miejscu na karcie
odpowiedzi.

9. W zadaniach typu prawda – fałsz należy wpisać odpowiedź TAK lub NIE.
10. W przypadku pomyłki błędną odpowiedź należy ująć w kółko i ponownie zakreślić

odpowiedź prawidłową.

11. Jeżeli udzielenie odpowiedzi na jakieś pytanie sprawia Ci trudność to opuść je i przejdź

do zadania następnego. Do zadań bez odpowiedzi możesz wrócić później.

12. Na udzielenie odpowiedzi masz 40 minut.

Materiały dla ucznia

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

48

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

I Wpisz brakujące wyrazy w podanych zdaniach

1) Jeżeli sala koncertowa jest głęboka, w środku sali na podłużnych ścianach należy położyć

pasy materiałów ………................ a ma to na celu poprawę ………............ do tylnych
rzędów słuchaczy.

2) Podłogi drewniane znajdują zastosowanie jako nawierzchnie do ………...................

i nawierzchnie ogólnosportowe. Jakość podłogi drewnianej zależy od …………...............

3) Pomieszczeniem wyciszonym nazywamy pomieszczenie, w którym akustycznie zaizolo-

wane są ………..................

4) Kabiny dźwiękoizolacyjne (pomieszczenia wyciszone) są powszechnie stosowanym spo-

sobem eliminacji ………................. w środowisku pracy.

5) Tapety papierowe wykonane są z ……......................... i nie przyciągają kurzu, jednak

mimo to trudno utrzymać je w czystości i nie są odporne ……..........................

6) Rysunek przedstawia sposoby mocowania kasetonów, napisz jakie to sposoby.


a) ………………………………………………,
b) ………………………………………………,
c) ………………………………………………,







7) Wpisz brakujące nazwy elementów podłogi pływającej.

1. strop,
2. warstwa izolacji ………………………..,
3. warstwa izolacji ………………………..,
4. ………………………….. (dociążająca),
5. …………………………………………,
6. ………………………………………….,
7. …………………………………………..,

II udziel krótkiej odpowiedźi

8) Jaki rodzaj płyty przedstawia rysunek?









9) Jak dzieli się kabiny dźwiękoizolacyjne ze względu na rodzaj konstrukcji?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

49

III Zaznacz poprawna odpowiedź

10) Jakiej cechy nie posiadają płyty pilśniowe porowate?

a) Są odporne na działanie grzybów.
b) Są niewrażliwe na wilgoć.
c) Są odporne na działanie insektów.
d) Są odporne na działanie korozji biologicznej.

11) Kąt nachylenia drobiny przystawnej powinien wynosić:

a) od 50

o

do 65

o

,

b) od 50

o

do 75

o

,

c) od 60

o

do 75

o

,

d) od 70

o

do 85

o

.

12) W salach kinowych maksymalna odległość widza od ekranu nie powinna przekroczyć:

a) 20 m,
b) 25 m,
c) 30 m,
d) 35 m.

13) Sufit sali koncertowej powinien mieć kształt:

a) płaski,
b) paraboli,
c) beczkowaty,
d) czaszy kulistej.

14) Aklimatyzacja parkietu polega na rozłożeniu klepki drewnianej w obiekcie na okres:

a) 2 tygodni,
b) 3 tygodni,
c) 4 tygodni,
d) 1 miesiąca.

15) Która z wymienionych zasad nie dotyczy odbioru materiału?

a) Odbiór materiałów powinien być dokonywany w hurtowni przed załadowaniem na

środki transportu.

b) Odbiór materiałów powinien być dokonywany bezpośrednio po ich dostarczeniu na

budowę.

c) Odbiór materiałów powinien obejmować sprawdzenie ich właściwości technicznych

zgodnie z wymaganiami odpowiednich norm przedmiotowych.

d) Sprawdzenie materiałów należy przy odbiorze robót zakończeniowych przeprowadzić

pośrednio na podstawie zapisów w dzienniku budowy i zaświadczeń (atestów)
z kontroli producenta, stwierdzających zgodność użytych materiałów z dokumentacją
techniczną oraz właściwymi normami.

IV Odpowiedz tak lub nie na podane pytania

16) Głośniki w sali kinowej powinny być tak rozmieszczone, aby między pierwszym

i ostatnim rzędem siedzeń różnica dźwięków nie wynosiła więcej niż 4 dB.

a) TAK b) NIE

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

50

17) W salach operowych fosa dla orkiestry powinna być tak skonstruowana, aby górny otwór

pomieszczenia stanowił 2/3 powierzchni podłogi tego pomieszczenia.

a) TAK b) NIE

18) Intensywne użytkowanie podłogi powoduje łódeczkowanie parkietu.

a) TAK b) NIE

19) Tapety specjalne pochłaniają dźwięki.

a) TAK b) NIE

20) Grubość blach paneli sufitowych zależy od kształtu i długości pomieszczenia i wynosi

od 0,3 do 1,2 mm.

a) TAK b) NIE

21) Dokumentacja techniczno-robocza obiektu zawiera dane na temat warunków akustycz-

nych w terenie, na którym ma być zlokalizowany projektowany obiekt.

a) TAK b) NIE

22) Odbiór materiałów jest jednym z elementów odbióru robót izolacji przeciwdźwiękowych.

a) TAK b) NIE

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

51

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko...........................................................................

Wykonywanie izolacji akustycznych obiektów o podwyższonych wymaga-
niach akustycznych

Wpisz brakujące wyrazy w zdaniach, udziel krótkiej odpowiedzi na pytania lub zakreśl
X poprawną odpowiedź.

Nr
zadania

Odpowiedź

Punkty

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

a

b

c

d

10.

11.

12.

13.

14.

15.

TAK

NIE

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

Razem punkty

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

52

6. LITERATURA

1. Bukowski B.: Dźwięk i budowa. Instytut Badawczy Budownictwa, Warszawa
2. Malecki I.: Akustyka budowlana. Instytut Badawczy Budownictwa, Warszawa
3. Neufert: Podręcznik Projektowania architektoniczno – budowlanego. ARKADY, 1995
4. Roj–Chodacka: Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska. KOWEZ, Warszawa 2002

5. Strony

internetowe:

www.e-izolacje.pl,

www.muratorplus.pl,

www.semag.pl,

www.cisza.com.pl.

6. Vademecum Budowlane. ARKADY, Warszawa 2001
7. Czasopisma specjalistyczne: MURATOR, ATLAS BUDOWLANY, MATERIAŁY

BUDOWLANE, IZOLACJE

.