Inne oznaczenia
Kwas karbolowy, Hydroksybenzen, Monohydrobenzen, Monofenol, Oksybenzen, Wodo-
rotlenek fenylu, Alkohol fenylowy, Benzofenol, Fenylohydrat, Kwas fenylowy, Kreozot
w´gla kamiennego
Opis materia∏u
Bezbarwne igie∏ki lub ˝ó∏tawa, woskowata masa o przenikliwym zapachu i ostropalàcym
smaku. W handlu te˝ z 10% wody jako fenol p∏ynny.
Zastosowanie
Do wytwarzania ˝ywic fenolowych, (kaprolaktamu, bisfenolu A, kwasu adypinowego,
fenolenu alkidowego, aniliny, chlorofenolu, kwasu pikrynowego, zmi´kczaczy, prze-
ciwutleniaczy i innych. Jako specjalny rozpuszczalnik. Jako sk∏adnik barwników do
badaƒ mikroskopowych (»fuksyna karbolowa«, »karbolowy fiolet goryczkowy«).
W niewielkim zakresie jeszcze jako Êrodek dezynfekcyjny do zgrubnej dezynfekcji
przedmiotów i instrumentów oraz w myd∏ach i kosmetykach.
Dane chemiczne i fizyczne
Wzór chemiczny:
C
6
H
5
-OH
Masa czàsteczkowa:
94,11 g/mol
Wzgl´dna g´stoÊç pary:
(powietrze = 1)
3,25
Temperatura topnienia:
40,85 °C
(ma∏e iloÊci wilgotnoÊci
LotnoÊç:
powa˝nie obni˝ajà temperatur´ topnienia:
(eter = 1)
—
z 2% wody:
35 °C
z 6% wody:
20 °C
Temperatura samozap∏onu:
595 °C
wed∏ug innych êróde∏:
605 °C
Temperatura wrzenia:
Temperatura zap∏onu:
82 °C
przy 1013 mbar:
181,75 °C
wed∏ug innych êróde∏:
79 °C
G´stoÊç w 20 °C:
1,071 g/ml
Granice wybuchowoÊci:
wed∏ug innych êróde∏:
1,058 g/ml
dolna
1,3 % obj.
górna
9,5 % obj.
CiÊnienie pary:
RozpuszczalnoÊç w wodzie
w 20 °C
0,2 mbar
w 20 °C:
82 g/l
w 30 °C
0,56 mbar
miesza si´ > 65 °C
w 50 °C
2,8 mbar
dobra rozpuszczalnoÊç w roztworach
alkalicznych z tworzeniem soli
St´˝enie roztworu nasyconego:
RozpuszczalnoÊç w rozp. organicznych:
w 20 °C
0,77 g/m
3
Êrednia rozpuszczalnoÊç w benzenie,
w 30 °C
2,1 g/m
3
dobra w alkoholu, eterze, chloroformie,
w 50 °C
9,8 g/m
3
w t∏uszczach i olejkach eterycznych,
mniejsza w w´glowodorach aromaty-
Wspó∏czynniki przeliczeniowe:
cznych
1 mg/m
3
= 0,256 ml/m
3
Próg zapachu:
0,022-65 mg/m
3
1 ml/m
3
= 3,912 mg/m
3
Fenol
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 1602 Strona 1
Grudzieƒ 1997
Niebezpieczne substancje. Praktyczny poradnik
CAS-nr: 108-95-2
Index-nr: 604-001-00-2
EWG-nr: 203-632-7
UN-nr: 2313 (stopiony)
2821 (roztwory)
1671 (sta∏y)
1602
Fenol
Ogólne rady bezpieczeƒstwa
Unikaç tworzenia py∏u. Instalacj´, aparatur´ lub zbiorniki zawsze trzymaç szczelnie
zamkni´te. W miejscu wyp∏ywu i powstawania odsysaç. Dobra wentylacja pomie-
szczenia. Unikaç bezpoÊredniego kontaktu z oczami, skórà lub odzie˝à. Nosiç szczelnà
odzie˝ ochronnà. Przy ochronie dróg oddechowych: filtr gazowy, typ filtru A.
Znaki ostrzegawcze - znaki nakazu - znaki zakazu
Zagro˝enia dla zdrowia na stanowisku pracy
Graniczna wartoÊç powietrza wg. TRGS 900
5 ml/m
3
(ppm)
19 mg/m
3
Rodzaj/pochodzenie:
MAK (DFG)
WartoÊç BAT:
300 mg/l
Ograniczenie szczytowe, kat.:
I
Parametr:
fenol
Rakotwórczy wed∏ug DFG ust. III
—
Materia∏ badany:
mocz
Rakotwórczy wed∏ug EG kategoria —
koniec zmiany
Uszkodzenie p∏odu wed∏ug DFG —
Badania zapobiegawcze:
grupa
—
pierwsze badanie kontrolne — miesi´cy
Zagra˝a rozrodczoÊci wed∏ug EG
dalsze badania kontrolne
— miesi´cy
kategoria
—
koƒcowe badanie kontrolne — miesi´cy
Resorpcja skóry
H
Podstawy bran˝owe:
G 23, 24
Uczulenie:
—
Choroba zawodowa:
BK 4302, 5101
Reakcja z innymi materia∏ami
Z zasadami tworzy sole (fenolany). W podwy˝szonej temperaturze i pod wysokimi
ciÊnieniami wybuchowo reaguje z chlorkiem glinowym w obecnoÊci nitrometanu,
z formaldehydem, z nadtlenkowym kwasem siarkowym, kwasem nadtlenosiarkowym
i azotynem sodowym w wysokiej temperaturze. Gwa∏townie reaguje z chlorkiem gli-
nowym i benzenem przy 120 °C, z azotanem sodowym i kwasem trójfluorooctowym oraz
z butadienem.
Dane toksykologiczne
LD
LO
(doustnie, dziecko)
10 mg/kg
LC
50
(inhal., mysz)
177 mg/kg
LD
LO
(doustnie, cz∏owiek)14000 mg/kg
LD
50
(iv., mysz)
112 mg/kg
LD
LO
(doustnie, cz∏owiek) 147 mg/kg
LD
LO
(doustnie, pies)
500 mg/kg
LD
LO
(doustnie, szczur)
317 mg/kg
LD
LO
(doustnie, kot)
80 mg/kg
LC
50
(inhal., szczur)
316 mg/m
3
LD
LO
(sc., kot)
80 mg/kg
LD
50
(skórnie, szczur)
669 mg/kg
LD
50
(skórnie, królik)
850 mg/kg
LD
50
(sc., szczur)
460 mg/kg
LD
50
(pozajelitowo, królik)
300 mg/kg
LD
50
(doustnie, mysz)
270 mg/kg
LD
LO
(ip., Êwinka morska)
300 mg/kg
Zagro˝enia dla Êrodowiska
Wskaênik oceny dla ostrej toksycznoÊci
wobec ssaków: 3
wobec ryb: 4,6
wobec bakterii: 4,2
Usuwanie ma∏ych iloÊci
Rozlane iloÊci zebraç uniwersalnym Êrodkiem wià˝àcym (∏yszczyk, ziemia okrzemkowa)
i tak jak i pozosta∏oÊci zniszczyç w odpowiedniej spalarni lub usunàç jako odpad spe-
cjalny.
Fenol
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 1602 Strona 2
ALFA - WEKA Sp. z o.o.
Ostrze˝enie przed
niebezpieczeƒstwem
zatrucia substancjami
toksycznymi
Nakaz stosowania
ochrony oczu
Nakaz stosowania
ochrony ràk
Palenie tytoniu
zabronione
Nieupowa˝nionym
wst´p wzbroniony
Oznaczenie do wprowadzenia do obrotu i manipulacji
T
substancja
toksyczna
Zestawy R
R 24/25
Toksyczny w przypadku kontaktu ze skórà lub spo˝ycia
R 34
Wywo∏uje oparzenia
Zestawy S
(S 1/2
Trzymaç pod zamkni´ciem w miejscu niedost´pnym dla dzieci)
S 28
Po kontakcie ze skórà natychmiast zmyç du˝à iloÊcià wody
S 45
W razie wypadku lub niedyspozycji natychmiast wezwaç lekarza (jeÊli to
mo˝liwe, pokazaç t´ etykiet´)
Klasyfikacja preparatów
Zakresy st´˝eƒ:
Cecha zagro˝enia: Zestawy R:
c
≥
5%
T R 24/25/-34
1%
≤
c < 5%
Xn R 21/22-36/38
%
≤
c <
%
%
≤
c <
%
Zakazy i ograniczenia
Wprowadzanie do obrotu: Rozporzàdzenie o zakazie chemikaliów za∏àcznik do § 1 nr (5)
Zakaz samoobs∏ugi wed∏ug § chemVerbotsV:
tak
Produkcja i stosowanie: Rozporzàdzenie o niebezpiecznych materia∏ach za∏. IV nr (10)
Przechowywanie wed∏ug § 24 Rozporzàdzenia o niebezpiecznych materia∏ach:
tak
Klasyfikacja wed∏ug innych przepisów
Klasa zagro˝enia wód:
2
Rozporzàdzenie o zak∏óceniu z 1991 r.:
WGK-Nr 199
za∏àcznik II nr 4c
za∏àcznik III cz´Êç 2 nr 2
Klasa zagro˝enia wed∏ug VbF:
A III
za∏àcznik IV nr 2
(w p∏ynnej formie po wch∏oni´ciu
(trujàce materia∏y)
ok. 2% wody)
TA luft:
TRGS/TRgA:
514, 900, 903
Materia∏y organiczne klasy I:
Max. dopuszczalna emisja: 20 mg/m
3
Klasyfikacja wed∏ug
(strumieƒ masy
≥
0,1 kg/h)
GGVS kl. 6.1
cyfra 14b
(sta∏y, roztwór)
Przepisy bran˝owe:
GGVS kl. 6.1
cyfra 24b
VBG —
(stopiony)
ZH 1/229, 314, ZH 1/81 Nr 48,
Cyfra zagro˝enia: 60 (dotychczas 68)
ZH 1/175 Nr 26
Fenol
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 1602 Strona 3
Grudzieƒ 1997
Niebezpieczne substancje. Praktyczny poradnik
Ârodki techniczne
Pierwsze czynnoÊci w razie po˝aru
Przy po˝arze wi´kszej iloÊci substancji zagro˝ony obszar odciàç w kierunku wiatru.
Ostrzec mieszkaƒców. Mo˝liwe powstawanie trujàcych produktów rozpadu. Wyp∏yni´ty,
nie palàcy si´ produkt przykryç pianà. Zapobiegaç dostawaniu si´ produktu do kana-
lizacji. Nie dotkni´ty jeszcze po˝arem produkt usunàç.
Pierwsze czynnoÊci przy zagro˝eniu kontaminacjà
Powietrze:
Produkty rozpadu stràciç rozpylonà wodà i/lub zawirowaç.
Woda:
Ostrzec odbiorców wody pitnej, ch∏odzàcej i u˝ytkowej. Ska˝onà wod´
gaÊniczà zabezpieczyç.
Gleba:
Ma∏e iloÊci zebraç Êrodkami wch∏aniajàcymi i przenieÊç do zamykanych
pojemników. Przy wyp∏ywie wi´kszych iloÊci zdjàç warstw´ gruntu i skie-
rowaç do odpowiedniego unieszkodliwienia.
Wskazówki dla stra˝y po˝arnej
Po˝ary wi´kszej iloÊci substancji zwalczaç pianà odpornà na alkohol, du˝ymi iloÊciami
rozpylonej wody. Ma∏e po˝ary gasiç proszkiem, pianà, wodà, CO
2
. Zespo∏y gaÊnicze
wyposa˝yç w niezale˝nà od powietrza z otoczenia ochron´ dróg oddechowych i ci´˝kà
chemicznà odzie˝ ochronnà. Unieszkodliwianie prowadziç w niezale˝nej od powietrza
z otoczenia ochronie dróg oddechowych i w ci´˝kiej odzie˝y przeciwchemicznej.
Ârodki medyczne
Pierwsza pomoc
Poszkodowanego wynieÊç na Êwie˝e powietrze, zanieczyszczonà odzie˝ usunàç.
Dotkni´te cz´Êci cia∏a starannie zmyç politlenkiem etylenu, w razie potrzeby równie˝
du˝à iloÊcià wody z myd∏em. Po kontakcie z oczami obfite p∏ukanie wodà (ewentualne
soczewki kontaktowe zdjàç), okulista! Po wch∏oni´ciu par daç do wdychania
Dexamethason-Spray. Po po∏kni´ciu podawaç du˝o oleju roÊlinnego (nie olej parafi-
nowy, nie alkohol). Spokój, ciep∏o, le˝àcy transport do lekarza, ewentualnie w stabilnej
bocznej pozycji.
Wskazówki dla lekarza
Przyczynowe leczenie zatrucia fenolowego nie jest dotychczas znane. Dlatego
stosowana jest terapia symptomatyczna. Mo˝liwie pe∏ne usuni´cie fenolu ze skóry
i z cia∏a. W celu unikni´cia obrz´ku p∏uc do inhalacji zaleca si´ Dexamethason-Spray. Po
po∏kni´ciu daç do picia du˝e iloÊci oleju roÊlinnego (nie mineralnego) i z zachowaniem
Êrodków ostro˝noÊci wywo∏aç wymioty i wykonaç p∏ukanie ˝o∏àdka ciep∏à wodà
z dodatkiem w´gla, magnezji palonej, glikonianu wapniowego lub 5- do 10-procentowej
gliceryny. Dalsza obserwacja lekarska i leczenie symptomatyczne.
Fenol
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 1602 Strona 4
ALFA - WEKA Sp. z o.o.