Jak zbierać fundusze(1)

WARSZAWA 2002

JAK PRZYGOTOWAĆ

PLAN ZBIERANIA FUNDUSZY

mały poradnik dla fundacji i stowarzyszeń

Pamięci Piotra Janaszka

− wspaniałego człowieka,

przyjaciela i fundraisera

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:36

Druk niniejszej publikacji został sfinansowany z funduszy otrzymanych z Charles
Stewart Mott Foundation, Fundacji im. Stefana Batorego oraz United States Infor−
mation Service

Wydanie II poprawione
© Akademia Rozwoju Filantropii w Polsce 1999, 2002

Opracowanie
Monika Mazurczak, Paweł Łukasiak

Redakcja
Hanna Palska

Korekta
Artur Ptak

Współpraca
Marta Frątczak, Małgorzata Mazur, Iwona Olkowicz, Tomasz Bruski

Druk
Roband

Nakład
500 egz.

ISBN 83−912304−5−7

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:36

12 ZASAD SZTUKI POZYSKIWANIA PIENIĘDZY

1 Pielęgnuj relacje ze swoimi darczyńcami.

2 Odpowiadaj na potrzeby i oczekiwania swoich darczyńców.

3 Rozwiązuj problemy darczyńców, nie swoje.

4 Przygotuj sobie listę mocnych stron organizacji i mów o nich.

5 Naucz się kochać słowo „NIE” i bądź wytrwały w zabieganiu o darczyńców.

6 Skoncentruj się na usuwaniu wewnętrznych, organizacyjnych barier, które utrud−

niają fundraising.

7 Pracuj nad systemem zarządzania i finansowania organizacji oraz nad jakością

programów i wizerunkiem organizacji.

8 Dbaj o kulturę organizacji, planowanie, szkolenia i realizację działań.

9 Systematycznie wyrażaj swoje uznanie dla darczyńców, wolontariuszy i zespołu.

10 Rywalizuj z innymi organizacjami w innowacyjności, obniżaniu kosztów i zwięk−

szaniu efektywności działań.

11 W swoich działaniach kieruj się zasadą jawności i przejrzystosci wydatkowanych

środków.

12 Pamiętaj o tym, że fundraising to w 80% wiedza uniwersalna, a w 20% umiejęt−

ność przystosowania się.

AUTOR: Ken Philips, NGO Futures, 1998

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:36

SPIS TREŚCI

O czym jest ta książka .................................................................................. 6

CZĘŚĆ I

TWORZENIE PLANU POZYSKIWANIA FUNDUSZY ................................... 9

Określ potrzeby swojej organizacji ................................................................. 11

Przygotuj budżet ........................................................................................... 14

Sprawdź, czy to, co robi organizacja,

może być atrakcyjne dla darczyńcy .............................................................. 17

Opracuj listę potencjalnych źródeł finansowania

i scharakteryzuj je szczegółowo .................................................................... 20

Opracuj plan i harmonogram pozyskiwania środków .................................... 23

Wybierz techniki zbierania pieniędzy ............................................................. 25

Kontakt z darczyńcą ...................................................................................... 32

Sprawdzaj, co mógłbyś ulepszyć w swojej strategii działania ........................ 35

Jak można podziękować darczyńcom ............................................................ 37

10.

Zacznij zbierać pieniądze ............................................................................ 38

CZĘŚĆ II

JAK ZBIERAJĄ PIENIĄDZE INNI CZYLI PIĘĆ PRZYKŁADÓW
UDANEJ WSPÓŁPRACY Z DARCZYŃCAMI ................................................ 39

Jak zbierają pieniądze Amerykanie ................................................................ 41

Jak zbierają pieniądze w Nidzicy ................................................................... 46

Jak zbierają pieniądze w Biłgoraju.............................................................52

Jak zbierają pieniądze w Warszawie ............................................................. 57

Jak zbiera pieniądze Zakład dla Dzieci Niewidomych w Laskach .................. 62

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:36

ZAŁĄCZNIKI

.............................................................................................. 69

Załącznik 1

Oferta dla darczyńców Lokalnych Organizacji Filantropijnych ........................... 71

Załącznik 2

26 pomysłów na zbieranie pieniędzy..............................................................74

Załącznik 3

Vademecum darczyńcy − czyli ulgi podatkowe

z tytułu przekazywania darowizn...................................................................77

Załącznik 4

Umowa darowizny.......................................................................................81

Załącznik 5

Ustawa o zbiórkach pieniędzy.......................................................................83

Załącznik 6

Umowa o współpracy w realizacji programu...................................................90

Załącznik 7

Deklaracja...................................................................................................92

Załącznik 8

Wniosek o dotację........................................................................................94

WYBRANE PUBLIKACJE NA TEMAT ZBIERANIA FUNDUSZY

I WSPÓŁPRACY Z DARCZYŃCAMI............................................................95

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:36

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345

W 1999 roku Caritas Polska w ramach akcji "Wigilijne Dzieło Po−
mocy Dzieciom" sprzedając ponad 4 miliony wigilijnych świec po−
zyskała ponad 12 milionów zł.
W VIII finale, który odbył się w styczniu 2000 roku Fundacja Wiel−
ka Orkiestra Świątecznej Pomocy zebrała ponad 23 miliony zło−
tych (dane z 1 lutego 2000).
Fundacja Polska Akcja Humanitarna w 1999 roku zebrała na wszyst−
kie programy i funkcjonowanie prawie 8 milionów złotych w po−
staci darowizn finansowych, rzeczowych i usługowych.

O CZYM JEST TA KSIĄŻKA?

Działania podejmowane w celu zebrania pieniędzy na różne cele społeczne prowa−
dzone są od wieków. W historii polskiej filantropii znajdujemy wiele przykładów obra−
zujących różne sposoby pozyskiwania funduszy. Można tu wspomnieć kwestujących
żaków, kolędników, którzy za odśpiewanie kolęd otrzymywali datki; kupowanie od−
pustów, czy też tak zwane skrzynki świętego Mikołaja zasilane dotacjami i zapisami
testamentowymi na rzecz ubogich panien, bale dobroczynne z loteriami fantowymi
i wiele innych, interesujących technik zbierania pieniędzy i darów rzeczowych.

W okresie przedwojennym zbieranie pieniędzy na różne cele społeczne było bardzo
popularne. W wielu organizacjach pracowały osoby, których zadaniem było sku−
teczne pozyskiwanie funduszy. Jednym z przykładów jest przedstawiona w niniej−
szym opracowaniu działalność pani Zofii Morawskiej, która od 1930 roku do dzisiaj
zajmuje się zbieraniem pieniędzy na rzecz dzieci ociemniałych.

Po wojnie wraz z ograniczeniem działalności organizacji pozarządowych coraz mniej
osób specjalizowało się w zbieraniu pieniędzy na cele społeczne. Przemiany spo−
łeczno−polityczne początku lat dziewięćdziesiątych XXw.spowodowały gwałtowny
rozwój organizacji pozarządowych. Wzrosło też zapotrzebowanie na specjalistów
pozyskujących fundusze na cele społeczne.

Skuteczność dużych ogólnopolskich organizacji pokazała jednoznacznie, że ofiarność
darczyńców jest duża, a właściwie przygotowana i przeprowadzona strategia pozy−
skiwania funduszy może pomóc w rozwiązywaniu wielu problemów społecznych.

Jednakże na poziomie lokalnym niewiele organizacji potrafi przygotować dobrą strategię,
zaangażować wolontariuszy, z sukcesem poprowadzić kampanię pozyskiwania funduszy.
Zbieranie pieniędzy na działania prowadzone przez organizacje społeczne,
nazywane fundraisingiem (fund – fundusz i raising – zbieranie) jest uznawane
w krajach zachodnich za naukę, a nawet sztukę. Skuteczne zbieranie pieniędzy oparte jest na
określonych zasadach i metodach działania, których można się nauczyć. Jednak w fundraisin−
gu oprócz nauczenia się pewnych technik i reguł najważniejsze jest: pasja działania, otwarty
stosunek do ludzi i wewnętrzne przekonanie, że zbiera się pieniądze na ważny cel.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:36

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456

Amerykanie wyróżniają trzy zasady powodzenia w zbieraniu pie−
niędzy: tworzenie powiązań − co oznacza powiązanie osoby,
instytucji, firmy z naszą organizacją poprzez człowieka, którego
znają obie strony;
budowanie zainteresowania − to znaczy zaangażowanie oso−
by pozyskującej fundusze i wzbudzenie zainteresowania proble−
mem u potencjalnego darczyńcy;
możliwość przekazywania środków − co przekłada się na
zasobność potencjalnego darczyńcy.

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456

Samo słowo

fundraising kryje w sobie tajniki tej sztuki i można się

w nim doszukać 3 znaczeń: zdobywanie pieniędzy (funds raising),
zdobywanie przyjaciół (friends raising) i czerpanie przyjemności
z tego typu aktywności (fun raising).

Ojczyzną nowoczesnego fundraisingu są Stany Zjednoczone. Przygotowując ni−
niejszą książkę korzystaliśmy z wiedzy i umiejętności amerykańskich specjalistów,
odnosząc je jednak do polskich realiów i doświadczeń.

Skuteczny fundraising na poziomie lokalnym to nie tylko zdobywanie środków. Służy
on również zmianie postaw społecznych, buduje tożsamość lokalną, odtwarza lokal−
ne tradycje, daje radość i przyjemność bycia dobroczyńcą, pomaga w rozwiązywaniu
problemów społecznych, jest inspiracją dla wielu lokalnych działań i wydarzeń.

Profesjonalny fundraising to nie jednorazowa akcja, ale starannie zaplanowana
strategia, uwzględniająca współpracę wielu osób i instytucji, przy wykorzystaniu
różnych metod i sposobów pozyskiwania środków.

Ponieważ zbieranie pieniędzy jest trudnym przedsięwzięciem i nie jest go łatwo
połączyć z prowadzeniem innej działalności, w wielu krajach powstały lokalne or−
ganizacje filantropijne, których celem jest wyłącznie pozyskiwanie środków finanso−
wych na rzecz lokalnych organizacji pozarządowych i inicjatyw obywatelskich.

Również w Polsce powstają lokalne organizacje filantropijne. Tworzone są między
innymi w ramach Programu Rozwoju Filantropii Lokalnej prowadzonego przez Aka−
demię w: Bystrzycy Kłodzkiej, Sokółce, Kielcach, Lidzbarku Warmińskim, Leżajsku, Ni−
dzicy, Biłgoraju, Raciborzu, Elblągu, Rzeszowie, Tomaszowie Mazowieckim i Zelowie.
Przygotowując tę publikację korzystaliśmy także z ich doświadczeń.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:36

książce tej przedstawimy jeden ze sposo−
bów tworzenia strategii zbierania fundu−
szy z różnorodnych źródeł

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456

Lokalne organizacje filantropijne to niezależne, pozarzą−
dowe organizacje dobroczynne zajmujące się zbieraniem, zarzą−
dzaniem i dystrybucją środków na rzecz poprawy warunków ży−
cia określonych społeczności lokalnych, a także aktywizacji miesz−
kańców. Jedną z form takiej organizacji jest Fundusz Lokalny

(ang.

Community Foundation), który zapewnia swojej społeczności trwa−
łe i stabilne źródło finansowania inicjatyw lokalnych, a darczyń−
com indywidualnym i firmom możliwość łączenia darowizn, zwięk−
szania "skuteczności" pieniędzy przeznaczanych na cele dobro−
czynne, a także szeroką promocję. Środki zbierane przez Fundu−
sze Lokalne tworzą tak zwany kapitał żelazny. Tylko dochody uzy−
skiwane z lokat i inwestowania kapitału żelaznego, pożytkowane
są na finansowanie różnych działań dobroczynnych w formie
grantów.

Niniejsza publikacja przeznaczona jest przede wszystkim dla osób zajmujących się
zbieraniem funduszy na poziomie lokalnym na rzecz organizacji pozarządowych −
fundacji i stowarzyszeń, ale także dla innych instytucji i inicjatyw obywatelskich.
Książka przedstawia jedną z metod tworzenia planu pozyskiwania funduszy z róż−
norodnych źródeł. Składa się z trzech części. W części teoretycznej za pomocą 10
"kroków" przedstawiamy poszczególne etapy tworzenia takiego planu. W drugiej
części zawarte są praktyczne wskazówki zbierania funduszy, o których opowiadają
liderzy kilku organizacji pozarządowych. Trzecia część książki zawiera wzory umów,
formularze, schematy i przepisy prawne, które mogą być użyteczne w codziennej
działalności osoby zajmującej się zbieraniem pieniędzy.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:36

CZĘŚĆ I

TWORZENIE

PLANU

POZYSKIWANIA

FUNDUSZY

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:36

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:36

t w o r z e n i e p l a n u p o z y s k i w a n i a f u n d u s z y

określ potrzeby
organizacji

Autorzy dostępnych na rynku podręczników na temat fundraisingu zawężają two−
rzenie planu pozyskiwania funduszy do określania potrzeb organizacji, doboru technik
i tworzenia listy potencjalnych sponsorów. To nie wystarczy! Aby stworzyć efektyw−
ny plan zbierania pieniędzy, trzeba rozpocząć od analizy całej strategii organizacji,
od tego, co organizacja robi i do czego dąży.

Zastanów się, w jakim stopniu organizacja rozwiązuje ważny społecznie problem,
czy ten problem jest rozumiany przez szerszą społeczność i uznawany przez nią za
ważny, czy metody − czyli programy organizacji są akceptowane przez innych, czy
zmierzają do konkretnej zmiany, wymiernego rezultatu, czy są unikalne i interesu−
jące.

Nie uda się stworzyć skutecznej strategii fundraisingowej bez odpowiedzi na te
podstawowe dla organizacji pytania. Każdy lider ma jakąś strategię działania orga−
nizacji spisaną w formie dokumentu lub choćby w wyobraźni. Jeśli plan fundraisin−
gowy nie zawiera zasad, które są spójne z całą strategią działania i rozwoju organi−
zacji, to trudno jest liczyć na efekty w fundraisingu, na znalezienie współpracowni−
ków, sojuszników i na poparcie społeczności dla naszych wysiłków. Bez interesu−
jącej, spójnej i otwartej na społeczność strategii działania organizacji
nie ma interesującej i efektywnej strategii zbierania pieniędzy.

Organizacje, które mają bardzo prostą i przejrzystą misję, jasno sformułowane pro−
blemy i potrzeby mogą na tej podstawie budować strategię zbierania pieniędzy.
Natomiast organizacje, które prowadzą mało czytelne społecznie działania lub dzia−
łania te są skomplikowane i wielowątkowe powinny zacząć planowanie zbierania
środków od przygotowania strategii samej organizacji, w której określą bardzo kon−
kretnie cele i rezultaty działalności.
Spróbuj więc podzielić cele i planowane rezultaty działań swojej organizacji na
dwie grupy:

I. CELE INSTYTUCJONALNE

dotyczące rozwoju samej instytucji/organizacji, np.

Stworzenie bazy administracyjno−księgowej organizacji.

REZULTATY
Zatrudnienie księgowego i zainstalowanie sprzętu biurowego: telefonu, faksu, 2 komputerów
i drukarki.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:36

II. CELE ZWIĄZANE Z WYPEŁNIANIEM NASZEJ MISJI

czyli z działaniem w społeczności (programem), np.

Przygotowanie i realizacja programów spędzania wolnego czasu dla młodzieży
w wieku 14−18 lat w dzielnicy Starówka w mieście Nuda.

Uzasadnienie: w mieście Nuda przeprowadzono analizę problemów i potrzeb młodzieży w wieku
14−18 lat. Dzielnica Starówka jest jedną z najuboższych dzielnic Nudy i charakteryzuje się wysokim
wskaźnikiem przestępczości wśród dzieci i młodzieży oraz dużą liczbą młodych osób zażywających
narkotyki i alkohol. Mieszka tam 2.000 młodych ludzi w wieku 14−18 lat. Z raportu wynika także, że w
dzielnicy Starówka nie ma atrakcyjnych ofert spędzania wolnego czasu dla młodzieży. Brakuje imprez
społeczno−kulturalnych, miejsc spotkań i programów pracy z młodzieżą.

Możliwości/szanse powodzenia programu: w mieście Nuda jest wiele organizacji społecznych
deklarujących prowadzenie działań na rzecz dzieci i młodzieży, ponadto jest wyższa szkoła, kadra 2
szkół średnich, a także duża liczba niezagospodarowanych pomieszczeń w dzielnicy; małe i średnie
firmy, których właściciele mają dzieci w wieku szkolnym, istnieje Młodzieżowa Rada Miasta przy Urzę−
dzie Gminnym oraz jest wyznaczony pełnomocnik do spraw młodzieży przy burmistrzu miasta Nuda.

PLANOWANE REZULTATY
1 zmniejszenie liczby przestępstw popełnianych przez młodzież w stosunku do

roku poprzedniego,

2 zmniejszenie skali narkomanii i alkoholizmu wśród młodzieży (procentowo),
3 zadeklarowanie przez lokalny biznes i samorząd pieniędzy na program "młodzieżowy",
4 zwiększenie aktywności młodzieży w uczestnictwie i współorganizacji imprez

społeczno−kulturalnych.

Powyższe rezultaty zostaną osiągnięte dzięki przeprowadzeniu i uruchomieniu
następujących działań:
1 powstanie co najmniej 10 programów zagospodarowania czasu wolnego w cią−

gu całego roku dla młodzieży,

2 powstanie 3 klubów młodzieżowych, w których pracują nauczyciele szkół śred−

nich i absolwenci Szkoły Wyższej,

3 powstanie co najmniej 1 świetlicy terapeutycznej, pracującej w trybie dziennym,
4 uruchomienie telefonu zaufania dla młodzieży przy świetlicy,
5 przekazanie 70.000 złotych na program "młodzieżowy" przez lokalny biznes, miesz−

kańców Starówki, a także władze samorządowe,

6 przygotowanie 3 happeningów na temat zdrowego stylu życia organizowanych

przez MRM, pod patronatem pełnomocnika ds. młodzieży.

Cele i rezultaty powinny odpowiadać na rzeczywiste potrzeby tej społeczności, w której
− bądź dla której − dana organizacja pracuje.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:36

t w o r z e n i e p l a n u p o z y s k i w a n i a f u n d u s z y

Teraz, dla każdej z grupy celów, rezultatów i metod (programów) określ
szczegółowe potrzeby, zastanawiając się czy są to:

pieniądze (sponsorowanie, dotacje warunkowe na zasadach grosz do grosza,
granty, pożyczki, odpisy od wynagrodzeń pracowników firm etc.),

sprzęt i dobra konsumpcyjne,

usługi (np. druk, transport, szkolenia, użyczenie lokalu etc.),

fachowy personel oddelegowany do pracy w organizacji (wolontariusze, odde−
legowani pracownicy firm, członkowie rad, zarządów, doradcy techniczni, zwy−
kli pracownicy, emerytowani pracownicy firm),

pomoc merytoryczna i fachowa obsługa (np. doradztwo księgowe, prawne),

zniżki na produkty lub usługi,

nieodpłatna reklama,

udostępnienie sprzętu, urządzeń, pomieszczeń,

kontakty z innymi sponsorami, "dobre" adresy,

list polecający,

możliwość "podłączenia się" do hurtowych zakupów, akcji promocyjnych,

inne

1 Czy Twoja organizacja posiada plan strategiczny?
2 Czy znasz treść tego planu?
3 Czy umiesz konkretnie (najlepiej w liczbach) przedstawić planowane rezultaty

prowadzonych programów?

4 Czy umiesz przedstawić konkretne potrzeby organizacji służące osiągnięciu za−

planowanych rezultatów?

SPRAWDŹ SIEBIE

fektem tego etapu Twojej pracy powinno być
stworzenie listy potrzeb instytucjonalnych i pro−
gramowych organizacji, wynikających ze strate−
gii jej działania

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:36

przygotuj
budżet

Budżet przygotowuje się na rok i ze względów praktycznych (jak na przy−
kład sprawozdawczości do Urzędu Skarbowego, czy pozyskanie informacji
potrzebnych do raportu rocznego) wskazane jest, aby obejmował okres od
stycznia do grudnia. Całkowity budżet organizacji, zawarty w planie strate−
gicznym, powinien przedstawiać roczne planowane koszty oraz źródła ich
finansowania. W takim budżecie można sprawdzić, na które koszty jest za−
gwarantowane finansowanie, a które pozycje czy kategorie wymagają po−
zyskania środków.

Przygotowanie całkowitego budżetu organizacji:
1 Do konstrukcji planu budżetowego niezbędne jest dokładne oszacowanie kosz−

tów stałych, takich jak miesięczne opłaty za czynsz, energię elektryczną, usłu−
gi telekomunikacyjne, itp.

2 Powinno się też określić koszty realizacji zadań związanych z prowadzonymi

programami, tzw. koszty programowe. Analizując plany organizacji powin−
no się określić − między innymi − dla ilu osób będzie organizowane szkolenie lub
spotkanie, ile planuje się publikacji i w jakim nakładzie będą wydawane. Oczy−
wiście, trzeba zrobić także rozeznanie, ile może kosztować np. zakwaterowanie
i wyżywienie dla jednej osoby, wynajem sali na spotkania, itd.

3 Kolejnym ważnym elementem jest określenie źródeł finansowania działalno−

ści − ile jest zagwarantowanych funduszy, jakich wpływów spodziewa się orga−
nizacja i na co można je przeznaczyć (ograniczenia wynikać mogą z określenia
przeznaczenia środków finansowych w ramach otrzymanych dotacji).

Posiadając powyższe informacje przystępuje się do konstruowania budżetu. Szcze−
gółowe rozpisanie poszczególnych pozycji kosztów pozwala na bardziej precyzyjne
określenie całkowitych kosztów działalności.

Dla większej przejrzystości podporządkowuje się szczegółowe pozycje do ogólnych
kategorii budżetowych.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:36

t w o r z e n i e p l a n u p o z y s k i w a n i a f u n d u s z y

Przykładowa struktura budżetu ogólnego organizacji:
Przygotowanie budżetu programu:

Występując do potencjalnego darczyńcy o sfinansowanie konkretnych kosztów mo−
żesz posłużyć się analogicznym formularzem, wyszczególniając tylko pozycje doty−
czące danego przedsięwzięcia. Występując o dotację, przedstaw w formularzu bu−
dżetowym także inne źródła finansowania programu. Dzięki temu darczyńca bę−
dzie mógł ocenić całkowity koszt realizacji programu i będzie łatwiej przekonać go
do współfinansowania przedsięwzięcia.

Kategoria kosztów

Jedn.

Ilo

ść

Koszt

jedn.

Koszt

całkowity

Zagwarantowane

rodki

rodki do

pozyskania

1. Wynagrodzenia

1.1. Koordynator

miesi

1.2. Asystent

miesi

1.3. Ksi

gowo

ść

miesi

1.4. ZUS

2. Konsultanci

2.1. Eksperci, Trenerzy

godzina

3. Podró

3.1. PKP, PKS, sam. osób.

miesi

4. Szkolenia, spotkania i warsztaty

4.1. Wynajemsali

dzie

4.2. Wy

ywienie

os/dzie

4.3. Zakwaterowanie

os/doba

4.4. Materiały szkoleniowe

komplet

5. Publikacje

5.1. Redakcja

strona

5.2. Druk

6. Wyposa

enie biura

6.1 . Sprz

t biurowy

komplet

6.2. Sprz

t komputerowy

komplet

7. Koszty operacyjne

7.1. Czynsz

miesi

7.2. Opłaty eksploatacyjne

miesi

7.3. Telefon, fax, e-mail

miesi

7.4. Optaty pocztowe i bankowe miesi

7.5. Materiały biurowe

miesi

7.6. Kopiowanie

miesi

KOSZT CAŁKOWITY:

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:36

1 Czy zawarłeś w budżecie organizacji wszystkie koszty niezbędne do realizacji

programów?

2 Czy przewidziałeś wszystkie niezbędne koszty dotyczące funkcjonowania orga−

nizacji?

3 Czy wszyscy członkowie organizacji, w tym prowadzący księgowość, zostali za−

poznani z budżetem?

4 Czy koszty zawarte w budżecie programu są rzeczywiste i adekwatne do plano−

wanych działań?

5 Czy koszty zawarte w budżecie programu pozwolą na jego realizację?
6 Czy wiesz, w jakiej wysokości i na co musisz pozyskać środki finansowe?

SPRAWDŹ SIEBIE

fektem Twojej pracy powinno być poznanie cał−
kowitego budżetu organizacji i przygotowanie
budżetu programu, przedstawiającego, na któ−
re koszty masz już zagwarantowane finansowa−
nie, a na co brakuje środków.

Przykładowa struktura budżetu programu:

Kategoria kosztów

Jedn.

Ilo

ść

Koszt jedn.

Koszt

całkowity

Kwota

wnioskowana

Inne

rodki

1 . Wynagrodzenia

1.1. Koordynator (pół etatu)

miesi

1.2. ZUS

2. Specjali

2.1 . Nauczyciele, psycholodzy godzina

3. Podró

3.1. Autobus

przejazd

4. Warsztaty

4.1. Wynajem sali na
warsztaty

dzie

4.2. Wy

ywienie dla dzieci

os/dzie

4.3. Materiały dydaktyczne

komplet

KOSZT CAŁKOWITY:

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:36

t w o r z e n i e p l a n u p o z y s k i w a n i a f u n d u s z y

sprawdź, czy to co
robi organizacja
może być
atrakcyjne dla
darczyńcy

Jeśli potrzeby Twojej organizacji są jasno określone i czytelne, zastanów się także,
na ile jej cele, programy i rezultaty mogą być atrakcyjne dla potencjalnych darczyń−
ców, to znaczy, na ile mogą odpowiadać ich własnym potrzebom.

! PAMIĘTAJ O TYM, ŻE:
Motywacje potencjalnych darczyńców mogą być różne, na przykład:

Potrzeba serca

Osobista satysfakcja

Dobre samopoczucie

Budowanie dobrego wizerunku firmy

Odpowiedzialność społeczna

Chęć pozostawienia po sobie czegoś trwałego

Chęć utrwalenia swojego imienia i nazwiska

Chęć niesienia pomocy i rozwiązywania problemów

Przyzwyczajenia i tradycja

Chęć zaistnienia na rynku

Identyfikacja z celem

Konkretny cel marketingowy, reklama

Realizacja polityki wspierania celów społecznych przez daną firmę

Chęć zdobycia rozgłosu

Budowa prestiżu

Poczucie winy

Snobizm

Moda

Własna korzyść materialna (wygrane, odpisy podatkowe)

Wzbudzanie zainteresowania

Święty spokój

Potrzeba wewnętrzna

Pobudki religijne

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:37

Darczyńcy są bardziej skłonni przekazać pieniądze, gdy:

Wiedzą, na co zostaną spożytkowane

Istnieje taka potrzeba

Widzą, że inni poświęcają swój czas (wolontariusze), pieniądze

Są motywowani

Są rozpoznawani i otrzymują podziękowania

Wierzą w misję organizacji i są przez nią zachęcani

Ufają organizacji

Uzyskanie pomocy ze strony firm jest bardziej prawdopodobne, gdy:

Projekt jest przejrzysty

Projekt uwydatnia i podnosi wizerunek firmy

Odwołuje się do segmentu rynkowego firmy (np. odbiorcy pomocy mogą być
potencjalnymi konsumentami dóbr wytwarzanych przez firmę)

Oferuje różnorodne formy wsparcia

Obejmuje zasięgiem obszar działalności firmy

W radzie organizacji zasiadają szefowie firm

Projekt angażuje pracowników firm jako wolontariuszy

Projekt służy pracownikom lub emerytowanym pracownikom firm

Jesteś w stanie zaakceptować relatywnie małe dotacje

Potrafisz mówić językiem biznesmenów

Masz wolę poznania firmy, zanim spotkasz się z jej przedstawicielem

Posiadasz poparcie znanych przedsiębiorców

Organizacja może w jakikolwiek sposób pomóc w rozwoju branży firmy

Zastanów się, co możesz zaoferować konkretnej grupie darczyńców i przygotuj dla
nich ofertę.

Patrz zał. 1− Oferta dla darczyńców Fundacji „Polska Akcja Humanitarna”

Taka oferta powinna zawierać następujące elementy:
I

opis programu/ akcji, nazwa

miejsce i czas realizacji

III

planowane rezultaty

koszt przedsięwzięcia

korzyści dla darczyńcy i sposób promocji programu

numer konta

VII

sposób rozliczenia darowizn

załączniki:
a

list intencyjny

raport z działalności wraz z budżetem

kopia statutu i aktualnego wyciągu z rejestru sądowego

zdjęcia

ulotki, wizytówki

rekomendacje, listy z podziękowaniem od naszych beneficjentów

kopie artykułów prasowych

Niezwykle ważnym elementem oferty zwłaszcza dla przedsiębiorców, ale także dla innych
instytucji wspierających przedsięwzięcie organizacji, jest dobra współpraca z mediami
i nagłaśnianie prowadzonych działań.

1 Fundraising and Sustainability Planning Training, Sofia, Bulgaria, October 1−3 1998
2 Ibidem

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:37

t w o r z e n i e p l a n u p o z y s k i w a n i a f u n d u s z y

Współpraca z mediami, tak jak plan pozyskiwania środków, powinny być częścią strategii
działań organizacji. Pamiętaj o tym, aby zaplanować minimum 2−3 wydarzenia w roku,
które będą atrakcyjne dla mediów, na przykład koncert znanego artysty, happening, gala
czy bal. Postaraj się nawiązać bezpośrednie kontakty z dziennikarzami lokalnej prasy,
radia i telewizji. Pamiętaj o tym, by zaprosić lokalne media do objęcia patronatem imprez
i programów prowadzonych przez organizację. Zadbaj o to, by do każdego przedsięwzięcia
była przygotowana teczka z materiałami dla mediów, zawierająca informacje o organizacji,
realizowanych programach, darczyńcach oraz dane adresowe i telefoniczne. Warto
wzbogacić promocję programu i jego darczyńców, a także patronów medialnych o plakaty,
ogłoszenia w prasie oraz spoty telewizyjne i radiowe. Pamiętaj o tym, że nie zawsze
będzie można wymienić publicznie nazwy dobroczyńców w radiu czy telewizji ze względu
na obawy mediów związane z kryptoreklamą. W takich sytuacjach nazwy naszych
darczyńców i patronów medialnych możemy umieścić na plakatach, w materiałach,
ulotkach, zaproszeniach, na tablicach i transparentach.

Patrz zał. 6 − umowa o współpracy.

1 Czy wiesz, co chciałaby zmienić organizacja w danej społeczności, czy znasz dane staty−

styczne?

2 Jakie rozwiązanie problemu/sytuacji proponuje organizacja?
3 Ile to będzie kosztować?
4 Jakie są kwalifikacje zespołu organizacji?
5 Co wyróżnia tę organizację spośród innych?
6 Jakie organizacja ma dotychczasowe osiągnięcia, co udało się jej zmienić (dane statystycz−

ne, podziękowania, informacje w mediach, ewaluacja)?

7 Kto będzie kierował/zajmie się rozwiązaniem problemu?
8 Co możesz zaoferować darczyńcy (promocja, raport, uczestnictwo w wydarzeniach pro−

gramowych, długofalowa współpraca, usługi etc.)?

9 Czy masz przygotowaną informację o organizacji i programie dla prasy?
10 W jaki sposób darowizna "zwróci się" darczyńcy, polepszy standard życia w społeczności?
11 Czy organizacja ma konto, na które można już wpłacać pieniądze i czy znasz jego numer?
12 Czy masz aktualny wyciąg z rejestru sądowego?
13 Czy masz przygotowane przekazy, druki deklaracji wpłat dla darczyńców?
14 Czy w efekcie realizacji programu powstanie coś trwałego?
15 W jaki sposób program będzie finansowany w przyszłości?
16 W jaki sposób darczyńca będzie informowany o wykorzystaniu jego darowizny, jak będzie

mógł uczestniczyć w wydarzeniach związanych z programem?

SPRAWDŹ SIEBIE

fektem Twojej pracy powinno być opracowanie
wstępnej oferty dla sponsorów. Do oferty po−
winno się załączyć raport z działalności wraz z
budżetem, kopią statutu i aktualnego wyciągu
z rejestru

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:37

opracuj listę
potencjalnych
źródeł
finansowania
i scharakteryzuj
je szczegółowo

Pamiętając o potrzebach organizacji, zastanów się jakie masz potencjalne i do−
stępne źródła finansowania. Zrób listę tych źródeł i spróbuj je scharakteryzo−
wać jak najbardziej szczegółowo.

Skąd czerpać informację?
Z prasy (ogłoszenia i reklamy firm)
Od znajomych, którzy posiadają adresy
Z publikacji, informatorów, z internetu
Z raportów i prospektów firm
Z książek telefonicznych, baz danych

OD KOGO ZBIERAĆ PIENIĄDZE ?
Zaczynij zbierać pieniądze wśród osób, instytucji „najłatwiejszych" do przekonania,
a więc od poziomu pierwszego, stopniowo włączając następne poziomy.

Poziom pierwszy (1) − osoby, które znajdują
się „najbliżej" Twojej organizacji − członkowie
zarządu, rady doradców, główni darczyńcy, kie−
rownictwo organizacji, włączając współpracu−
jących profesjonalistów.

Poziom drugi (2) − osoby, którym bliska jest
misja organizacji, odbiorcy i aktywni uczestnicy
programów realizowanych przez organizację.

Poziom trzeci (3) − osoby, które mają zbliżone
zainteresowania/cele − ludzie, którzy mogą stać
się w przyszłości członkami Twojej organizacji,
osobami wspierającymi, darczyńcami − ci, których
dotychczas nie pytałeś myśląc, że nie wesprą
działań Twojej organizacji.

3 Fundraising and Sustainability Planning Training, Sofia, Bulgaria, October 1−3 1998

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:37

t w o r z e n i e p l a n u p o z y s k i w a n i a f u n d u s z y

Zbierz imiona, nazwiska osób kluczowych, ich zainteresowania, poglądy politycz−
ne, terminy podejmowania decyzji finansowych w firmie, nazwiska osób odpowie−
dzialnych za przyznawanie dotacji, etc. Dowiedz się, jakimi zasobami dysponują
potencjalni sponsorzy, czy mogą przekazać pieniądze, produkt, usługę, pomoc spe−
cjalistów, w jakiej kondycji finansowej znajduje się firma. Zastanów się, jakie mogą
być motywacje darczyńców, które mogą skłonić ich do podjęcia decyzji o wsparciu
konkretnego programu.

ANALIZA POTENCJALNYCH ŹRÓDEŁ FINANSOWANIA

Przygotuj listę potencjalnych źródeł finansowania. Dla porządku podziel źródła na
kategorie i odpowiedz na podstawowe pytania:

I. FUNDACJE KRAJOWE

(np. Fundacja im. Stefana Batorego, Polska Fundacja Dzieci i Młodzieży)

1 Czy znasz cel i misję fundacji, komu pomaga (odbiorcy), jakie inicjatywy są szcze−

gólnie cenne dla fundacji?

2 Czy wiesz, jakie programy prowadzi fundacja i w ramach których przyznaje do−

tacje?

3 Jaki jest sposób, warunki ubiegania się i otrzymania dotacji (rozmowa, przygoto−

wanie wniosku, uzyskanie poparcia, znalezienie partnera, etc.)?

4 Czy znasz wzór wniosku aplikacyjnego?
5 Jakie są terminy składania wniosków?

II. FUNDACJE ZAGRANICZNE

(np. Charles Stewart Mott Foundation, Rockefeller Brothers Fund,
Sasakawa Peace Foundation)

1 Podobnie, jak w przypadku fundacji krajowych − czy zapoznałeś się z materiała−

mi informacyjnymi fundacji, znasz jej cele i programy oraz procedury ubiegania
się o dotację?

2 Czy posiadasz wzór wniosku aplikacyjnego?
3 Uwaga! Wiele zagranicznych fundacji przed przyjęciem wniosku aplikacyjnego

woli otrzymać jednostronicowy konspekt programu, który ma być dofinansowany.

III. LOKALNE ORGANIZACJE FILANTROPIJNE

(na przykład Fundusze Lokalne)

1 Czy Twoja organizacja znajduje się na terenie objętym przez działalność jakie−

goś funduszu lokalnego?

2 Jeśli tak, to czy wiesz, jakimi wieczystymi funduszami składowymi dysponuje

taka organizacja (np. fundusz stypendialny, fundusz na rzecz zagospodarowa−
nia czasu wolnego dzieci i młodzieży, fundusz na bezpieczeństwo w mieście,
fundusz ochrony środowiska)?

3 Czy wiesz, jakie programy są w tym roku preferowane przez darczyńców funduszu?

IV. PRZEDSIĘBIORSTWA
1 Czy wiesz jaka jest strategia rozwoju przedsiębiorstw w danym regionie?
2 Czy wiesz, jakie firmy wspierały już cele społeczne, jaki mają profil działalności

dobroczynnej, czy wspierają określone dziedziny np. kulturę, czy posiadają swo−
je fundacje przy firmach zajmujące się przyznawaniem dotacji na cele dobro−
czynne?

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:37

3 Czy znasz osoby zajmujące się przyznawaniem dotacji w firmie, osoby odpowie−

dzialne za PR − public relations (kształtowanie wizerunku firmy)?

4 Czy znasz historię wspierania działalności charytatywnej przez dane przedsię−

biorstwo?

5 Czy wiesz, jacy liderzy znajdują się na rynku w danych branżach, np. w przemy−

śle dziewiarskim?

6 Kto jest liderem wśród średnich firm zajmujących się handlem, wśród małych

firm rodzinnych, usługowych?

V. SAMORZĄDY LOKALNE
1 Czy "Twój" samorząd lokalny (gminny lub powiatowy) ma podpisaną umowę o

współpracy z organizacjami pozarządowymi?

2 Czy prowadzony jest lokalny program grantowy dla organizacji pozarządowych?
3 W jakiej wysokości przyznawane są granty, kiedy odbywają się posiedzenia

Komisji Grantowych?

4 Jakie trzeba spełnić warunki ubiegania się o dotację?

VI. INDYWIDUALNI DARCZYŃCY
1 Czy w Twojej społeczności są ludzie zamożni?
2 Czy do tej pory wspierali cele społeczne? Jeśli nie, to dlaczego?
3 Czy Twoja społeczność angażowała się już w zbiórki publiczne, czy ktoś przepro−

wadzał akcje zbierania pieniędzy; jakie były jej efekty?

4 Czy na liście darczyńców indywidualnych umieściłeś też członków Twojej orga−

nizacji i czy ustaliłeś najwyższy możliwy poziom składek członkowskich?

VII. SAMODZIELNIE WYGENEROWANY MAJĄTEK
1 Czy znasz planowany przychód wytwarzany przez organizację na najbliższy rok?

fektem Twojej pracy powinna być szczegółowa
lista potencjalnych źródeł finansowania, okre−
ślająca przewidywane bądź znane motywacje
darczyńców, zainteresowania, priorytety, oraz
profil ich działania.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:37

t w o r z e n i e p l a n u p o z y s k i w a n i a f u n d u s z y

Teraz, kiedy znasz już potrzeby swojej organizacji, jesteś przekonany, że są zgodne
z potrzebami społeczności, a także znasz motywacje potencjalnych darczyńców i
ich potrzeby, możesz przystąpić do przygotowania planu pozyskiwania środ−
ków wraz z harmonogramem działań.

Plan powinien wyszczególniać i charakteryzować darczyńców, do których się zwró−
cisz. Musi też zawierać oczekiwane minimalne i maksymalne kwoty, o które bę−
dziesz się ubiegać, terminy zwracania się o wsparcie, wskazywać osoby odpowie−
dzialne w organizacji za kontakty z darczyńcami oraz kluczowe osoby ze strony
darczyńców, przewidywane daty podpisania umowy i otrzymania pieniędzy. Plan
taki powinien także zawierać datę wysłania podziękowań.

! PAMIĘTAJ O TYM, ŻE:

Grudzień to − najlepszy miesiąc na otrzymanie pieniędzy od administracji

Październik i listopad to − ostatnie miesiące na występowanie o fundusze do firm

Styczeń − to dobry miesiąc na przypomnienie się darczyńcom, którzy nie mogli
nam pomóc w poprzednim roku; nie jest to najlepszy miesiąc na przeprowadza−
nie zbiórek publicznych

SCHEMAT PLANU POZYSKIWANIA ŚRODKÓW PRZEZ ORGANIZACJĘ

Fundraising and Sustainability Planning Training, Sofia, Bułgaria, October 1−3, 1998

Opis dar−

czyńcy/nr

Minimal−

na ocze−

kiwana

kwota

Maksy−

malna

oczeki−

wana

kwota

Termin

zgło−

szenia

Osoba

odpowie−

dzialna

w orga−

nizacji

Osoba

odpowie−

dzialna

u dar−

czyńcy

Data

podpi−

sania

umowy

Data

otrzyma−

nia

pieniędzy

Data

wysłania

podzię−

kowań

Uwagi

Dar−

czyńca

opracuj plan
i harmonogram
pozyskiwania
środków

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:37

miesi

III

...

Zaplanowano

zł

Dotacje od
samorz

du,

kontrakty, usługi Pozyskano

Zaplanowano

zł

Dotacje od
fundacji

Pozyskano
Zaplanowano

zł

Składki
członkowskie

Pozyskano
Zaplanowano

zł

rodki od firm

Pozyskano
Zaplanowano

zł

rodki od osób

indywidualnych

Pozyskano
Zaplanowano

zł

Wydarzenia
specjalne

Pozyskano
Zaplanowano

zł

Wytworzony
przychód własny Pozyskano

Zaplanowano

zł

Inne

Pozyskano

SUMA

rodków

zaplanowanych

zł

SUMA

rodków

pozyskanych

zł

HARMONOGRAM POZYSKIWANIA ŚRODKÓW PRZEZ ORGANIZACJĘ

Fundraising and Sustainability Planning Training, Sofia, Bułgaria, October 1−3, 1998

SPRAWDŹ SIEBIE

1 Czy wiesz, kto będzie prowadzić rozmowy z darczyńcami?
2 Czy wiesz, kto odpowiada za realizację programu i kto go realizuje?
3 Czy harmonogram pozyskiwania środków zapewnia płynność finansownia orga−

nizacji?

4 Czy terminy zwracania się o wsparcie uwzględniają harmonogram działania po−

tencjalnych darczyńców (firm, fundacji) oraz okresy sprzyjające dobroczynności?

fektem Twojej pracy powinno być przygotowa−
nie listy konkretnych, planowanych działań, któ−
re podejmiesz w celu pozyskania środków wraz
ze szczegółowymi terminami oraz osobami od−
powiedzialnymi za dane przedsięwzięcie,
zarówno ze strony organizacji, jak i darczyńcy.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:37

t w o r z e n i e p l a n u p o z y s k i w a n i a f u n d u s z y

wybierz techniki
zbierania
pieniędzy

Lista technik zbierania pieniędzy jest właściwie nieograniczona, gdyż zależy od
Twojej pomysłowości i dobrego rozpoznania środowiska, które Cię otacza. Dla zo−
brazowania różnorodności technik fundraisingowych podajemy przykłady propono−
wane przez jeden z zagranicznych podręczników.

Patrz zał. 2 − Dwadzieścia sześć

pomysłów na pozyskanie pieniędzy.

W stosowaniu różnorodnych technik zbierania pieniędzy ważna jest umiejętność
doboru tych najbardziej efektywnych, to znaczy dopasowania ich do potrzeb, ocze−
kiwań i profilu działania potencjalnych darczyńców, a także do możliwości organi−
zacji.

Co już wiemy na temat efektywności pewnych technik? Pisanie wniosków spraw−
dza się w przypadku ubiegania się o dotacje od fundacji zagranicznych lub od
samorządów. Reklamowanie się, informowanie lub organizowanie imprez i wyda−
rzeń kulturalnych przyciąga darczyńców indywidualnych, a także przedsiębiorstwa,
a nie jest metodą zalecaną w przypadku ubiegania się o fundusze z fundacji zagra−
nicznych, stowarzyszeń i fundacji krajowych. Techniki efektywne we współpracy z
przedsiębiorcami to przede wszystkim kontakt osobisty, staranie się o odpisy od wy−
nagrodzeń pracowników lub pożyczki, ubieganie się o darowizny rzeczowe, propo−
nowanie odpisów podatkowych w przypadku darowizn, a także kontrakty i usługi.
Patrz zał. 3 − Vademecum Darczyńcy, zał. 4 − Przykład umowy darowizny.

Zwykle określona technika zbierania pieniędzy pociąga za sobą jakieś konsekwen−
cje prawne, dlatego też dobrze jest wiedzieć, jakie trzeba spełnić warunki, by na
przykład zorganizować legalną zbiórkę pieniędzy −

patrz zał.5 − Ustawa o Zbiórkach

Publicznych. Sprawdź koniecznie, czy statut organizacji pozwala na wykorzystanie
określonej techniki pozyskiwania środków.

! PAMIĘTAJ O TYM, ŻE:

Aby zorganizować legalną zbiórkę pieniędzy (do puszek, sprzedaż cegiełek etc.)
należy uzyskać zgodę właściwego organu administracji terenowej −

patrz. zał. 5

Jeżeli decydujesz się na sprzedaż cegiełek, pamiętaj, że każda z nich powinna
być oznaczona stemplem organizacji, zawierać numer ewidencyjny, wartość/cenę i
krótki opis celu zbiórki −

patrz.zał.5

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:37

W przypadku pisania wniosku do fundacji zagranicznych dobrze jest najpierw spraw−
dzić, czy dana fundacja wymaga wcześniejszego przedłożenia konspektu programu.

Kiedy organizujesz bal dobroczynny, dokładnie skalkuluj koszty imprezy; pomyśl o
ubezpieczeniu imprezy od nieszczęśliwych wypadków; przygotuj pełną informację
dla sponsorów, zawierającą cel balu, uczestników, program, występy sławnych osób,
wyszczególnione media etc.., znajdź osobę "na wabia", czyli taką, która będzie przy−
ciągała inne osoby, np. gwiazda, znany sportowiec, piosenkarz, polityk, etc.; udoku−
mentuj bal zdjęciami.

Przeprowadzenie loterii wymaga zezwolenia Urzędu Skarbowego oraz zatwierdzenia
regulaminu loterii. Po przeprowadzeniu loterii trzeba odprowadzić podatek w wysoko−
ści 10% od sumy wpływów uzyskanych ze sprzedaży losów (Ustawa z dnia 29 lipca
1992 r. o grach losowych i zakładach wzajemnych Dz.U. Nr 68, poz. 341, z 1993 r. Nr
28, poz. 127, z z 1994 r. Nr 98, poz. 472, z 1996 r. Nr 106, poz. 496 i Nr 132, poz. 621
wraz z późniejszymi zmianami z dnia 17 lipca 1997 r. o zmianie ustawy o grach
losowych i zakładach wzajemnych).

Kiedy organizujesz loterię fantową, pomyśl o losach w formie gadżetów, np. otwiera−
czy do butelek, ramek na zdjęcia, które przy okazji będą promowały producentów tych
drobiazgów i uatrakcyjnią loterię; zorganizuj loterię tak, aby w losowaniu brały udział
tylko te losy, które były kupowane.

Kiedy organizujesz aukcję, przygotuj informacje o przedmiotach, które będą wysta−
wiane na aukcji; przed aukcją wystaw przedmioty, tak aby uczestnicy balu, imprezy,
czy samej aukcji mogli je obejrzeć; poproś dynamiczną znaną i lubianą osobę o popro−
wadzenie licytacji; zacznij licytować od małych sum.

Największą efektywność, jeśli chodzi o wielkość darowizn przynoszą bardziej osobiste
techniki starania się o pieniądze (kontakt osobisty, rozmowa telefoniczna, organizacja
specjalnych obiadów, imprez, balów).

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456

PRZYKŁADY TECHNIK ZBIERANIA PIENIĘDZY

1. kontakt osobisty, telefoniczny, listowny

2. organizacja aukcji

3. organizacja bali charytatywnych

4. organizacja loterii

5. pozyskiwanie części dochodów ze sprzedaży np. biletów na bal nowo−

roczny

6. namawianie firm, aby część zysku ze sprzedaży swoich produktów

przeznaczały na określone cele społeczne, czyli tak zwany marketing
wiązany (firma sprzedaje produkt, część dochodu przeznacza na cel
społeczny, co jest napisane na sprzedawanym produkcie − np."Kupując
filmy AGFA wspierasz Caritas"

7. organizacja imprez prywatnych, na których prowadzona jest zbiórka,

loteria, aukcja

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:37

t w o r z e n i e p l a n u p o z y s k i w a n i a f u n d u s z y

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456

8. organizacja szerokich kampanii fundraisingowych, np. logo organizacji/kam−

panii ukazuje się na opakowaniach batonów, mleka, na zabawkach

9. organizacja specjalnych kolacji dobroczynnych, podczas których prowadzi się

aukcje, loterie

10. sprzedaż usług świadczonych przez organizację (wynajem lokali, przygotowy−

wanie opracowań, organizacja imprez, wycieczek dla pracowników firm, wy−
dawanie informatorów dla instytucji, sprzedaż kartek świątecznych itd.)

11. zbiórka od osób indywidualnych −"od drzwi do drzwi"

12. odpisy od wynagrodzeń pracowników (ang. "payrolling") − np. oferta PAH

13. zachęcanie członków organizacji do pomocy w pozyskiwaniu funduszy

14. organizowanie specjalnych tygodni zbierania pieniędzy

15. pisanie wniosków o dotacje

16. przyjmowanie składek członkowskich

17. tworzenie koalicji, forum darczyńców skupionych wokół organizacji, pro−

gramu

18. przyjmowanie spadków i zapisów

19. organizowanie specjalnych, elitarnych imprez

20. transakcje barterowe − towar za towar, usługa za usługę

21. masowa wysyłka pocztowa listów z prośbą o dofinansowanie

22. zabieganie o darowizny (dobra i usługi)

23. zabieganie o sponsorowanie

24. zatrudnienie fundraisera lub grupy fundraiserów oraz tzw. sekundan−

tów (osób wspierających)

25. zbiórki (do puszek, zbiórka w salonach samochodowych, zbiórki w ko−

ściele, podczas pikników, festynów)

26. pozyskanie do współpracy pracowników firmy

27. telefundraising

28. sprzedaż cegiełek

29. fundraising poprzez internet (ang. "click and donate" )

30. przesyłanie deklaracji wpłat

31. pozyskiwanie pierwszych wpłat od ważnych i znanych osób, które

będą zachętą i dobrym przykładem dla innych darczyńców

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:37

123456789012345678901234567890121234567890

KONTAKT PERSONALNY

ORGANIZOWANIE IMPREZ /
WYDARZEŃ KULTURALNYCH

KONTAKT TELEFONICZNY

DAROWIZNY W FORMIE
% CZĘŚCI SPRZEDAŻY

KONTRAKTY / USŁUGI

ODPISY OD WYNAGRODZEŃ
PRACOWNIKÓW

PISANIE WNIOSKÓW

PRZYJMOWANIE SKŁADEK
CZŁONKOWSKICH

REKLAMOWANIE SIĘ / INFORMOWANIE

SPADKI, ZAPISY

WYSYŁKA POCZTOWA

POŻYCZKI

WKŁAD W NATURZE

Fundraising and Sustainability Planning Training, Sofia, Bulgaria, October 1−3, 1998

5 − metody najbardziej skuteczne
4 − metody skuteczne w jakimś stopniu
3 − metody mało skuteczne
2− metody nieskuteczne

Patrz zał. 7 − przykłady druków deklaracji wpłat, zał. 8 − przykładowa struktura wniosku
o dofinansowanie

Stowarzy−

szenia

i fundacje

krajowe,

inne NGOs

Osoby

indywidual−

ne, człon−

kowie,

sympaty−

cy, społe−
czeństwo

Przedsię−

biorstwa,

zrzeszenia

przedsię−
biorców,

organizacje

handlowe

Samorządy

lokalne

(gminy,

powiaty,

wojewódz−

twa), Rząd

Fun−

dacje

zagra−

niczne

Darczyńcy

Metody

4 Fundraising and Sustainability Planning Training, Sofia, Bulgaria, October 1−3 1998

EFEKTYWNOŚĆ ZASTOSOWANIA WYBRANYCH

METOD FUNDRAISINGOWYCH

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:37

t w o r z e n i e p l a n u p o z y s k i w a n i a f u n d u s z y

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789

− duży zasięg

− krótki czas emisji

− prosty odbiór

− potrzebne duże pieniądze

− wiarygodność

− anonimowość odbiorcy

− szybkość przekazu

− jednokierunkowość

− łatwość przekazu

− szum informacyjny

− "podgrzewanie" atmosfery

− brak zainteresowania dziennikarzy

− edukacja szerokich kręgów społecznych

− długi czas przygotowania

− możliwość wykorzystywania mediów

− hermetyczność mediów

regionalnych, lokalnych
− możliwość dotarcia do wybranej grupy
odbiorców danego medium

KAMPANIE W MEDIACH

+ + +

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789

− możliwość stałego finansowania

− trudność wejścia do firmy

− możliwość dużych pieniędzy do pozyskania

− mało znana forma w Polsce

− małe nakłady finansowe

− zbyt mały bodziec ze strony państwa

− praktyka dokładania przez firmy do pienię−

(przepisy)

dzy pozyskanych od wynagrodzeń

− niskie wynagrodzenia pracowników

pracowników

− trudność przekonania dużej liczby osób
− duże nakłady organizacyjne
− czasami brak kontroli nad pieniędzmi
i ich przeznaczeniem

DOBROWOLNE ODPISY OD WYNAGRODZEŃ (PAY−ROLLING)

+ + +

SPRAWDŹ SIEBIE

1. Czy znasz plusy i minusy wybranych technik pozyskiwania funduszy?

5 Materiały ze szkoleń prowadzonych przez Fundację Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Letniej Szkoły
Fundrasingu organizowanej przez Akademię Rozwoju Filantropii w Polsce, 24−27 maja 1999 r

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789

− duże pieniądze

− niewłaściwe rozeznanie sponsora
− koneksje polityczne
− możliwość żądania w zamian różnych
pozaformalnych usług

SPONSORING

+ + +

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789

− dociera do osób, które wybierzemy

− nie do końca wygodne dla darczyńcy

− wygodne dla fundraisera

− nie ma gwarancji odzewu

− proste i niekosztowne

− zbyt tuzinkowe dla potencjalnego
darczyńcy (ginie w stercie innych)

WYSYŁKA BEZPOŚREDNIA

+ + +

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:37

1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890

− duże prawdopodobieństwo sukcesu

− dużo czasu poświęconego na

− atrakcyjność tego typu przedsięwzięcia

organizację

− możliwość integracji ze sponsorami

− konieczność dobrego przemyślenia
i przygotowania imprezy

IMPREZY SPECJALNE

+ + +

1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890

AUKCJE

+ + +

− czasem jest to forma lokaty dla kupujących

− utrudnione dotarcie do adresatów

− chęć zarobienia dużych pieniędzy

− konieczność pozyskania atrakcyjnych

− wspaniała zabawa

obiektów licytacji

− rywalizacja finansowa
− nie wypada nie kupić (dla osób publicznych)
− możliwość zaangażowania osób publicz−
nych (promocja firmy)

1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890

ZBIÓRKA PUBLICZNA

+ + +

− swobodny wybór odbiorcy

− ograniczone grono odbiorców

− szeroka promocja

− trzeba dobrze nagłośnić akcję

− bezpośredni kontakt i łatwość jego

i przygotować ludzi do zbiórki

nawiązania

− mało efektywna

− małe koszty organizacji

− potrzebna współpraca dużej liczby

− możliwość edukacyjna

osób zbierających
− duży wysiłek organizacyjny
− puszka może zniknąć (napad,
nieuczciwość kwestora)
− natręctwo zbierających
− okazjonalność

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789

LOTERIA

+ + +

− łatwość zorganizowania

− duża konkurencja; jest dużo tego

− motywacja dla ludzi: to dobra zabawa,

typu imprez i trzeba szukać coraz

satysfakcja z wygranej

lepszych fantów

− łatwo pozyskać fanty
− medialność
− czytelność pomysłu

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:37

t w o r z e n i e p l a n u p o z y s k i w a n i a f u n d u s z y

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789

DELEGOWANIE PRACOWNIKÓW

+ + +

− dodatkowa siła robocza

− poczucie przymusu ze strony

− ułatwienie relacji z firmą

pracowników firmy

− specyficzne umiejętności, wiedza, której

− niedbałość, niechęć w wykonywaniu

normalnie brakuje w organizacji

pracy na rzecz organizacji
− niska dyspozycyjność, brak kompeten−
cji, przekonania
− konieczność przedstawienia
zakresu obowiązków

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789

WSPÓLNY MARKETING

+ + +

− tania promocja, profesjonalizm

− obawa przywiązania się

− szeroki zasięg

do firmy („sprzedania się")

− budowa pozytywnego wizerunku NGO i firmy

− groźba utraty wizerunku firmy,

− doświadczenie umożliwiające przyszłe

co powoduje automatycznie

kontakty

utratę wizerunku przez organizację

fektem Twojej pracy powinno być przygotowa−
nie listy technik pozyskiwania funduszy ade−
kwatnych do potrzeb, oczekiwań i możliwości
konkretnych darczyńców, a także zapoznanie się
ze społecznymi, statutowymi i prawnymi uwa−
runkowaniami stosowania określonych technik.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:37

kontakt
z darczyńcą

Osoba zbierająca pieniądze powinna dobrze przygotować się do rozmowy z poten−
cjalnym darczyńcą, wiedzieć, jakie programy wymagają finansowania i w jakiej
wysokości, co stanie się z pieniędzmi, jak zostaną rozliczone, jakie będą efekty sfi−
nansowanych działań i jak to sprawdzić. Oprócz aktywności osoby zbierającej fun−
dusze warto wspomnieć o jej umiejętności słuchania, zwłaszcza wsłuchiwania
się w potrzeby, problemy i oczekiwania darczyńców. Bardzo istotne jest pierwsze
wrażenie, które pozostawia po sobie osoba pozyskująca fundusze.

Ważne jest więc, aby dobrać właściwych prezenterów, którzy przedstawią darczyń−
cy problem i program jego rozwiązania. Dobrze jest, jeśli osoba prosząca o pieniądze
i potencjalny darczyńca są w podobnym wieku, mają podobne stanowiska i pozy−
cję. Czasami dobrze jest wziąć na rozmowę drugą osobę. Nie należy zajmować
darczyńcy zbyt dużo czasu, mówiąc o problemie i nie należy przeciągać rozmowy w
czasie.

Po każdym kontakcie z darczyńcą pozostaw wrażenie, że miał do czynienia z profe−
sjonalistą. Jeśli nie uda Ci się namówić go na współpracę, nie traktuj tego jak osobi−
stą porażkę i nie trać nadziei, że kiedyś wesprze działalność organizacji. Nie zapomi−
naj o tych darczyńcach, którzy kiedyś Ci odmówili.

! PAMIĘTAJ O TYM, ŻE:

Rozmawiając z darczyńcą przez telefon należy:

przedstawić się

zapytać o czas na rozmowę

zaproponować współpracę

być asertywnym

być przygotowanym do rozmowy „na piśmie”

notować

uśmiechać się „do słuchawki”

wygodnie usiąść

używać miłego tonu głosu

stosować rzeczową argumentację

mówić wyraźnie

podsumować rozmowę

umówić się na kolejny kontakt

zaproponować termin spotkania

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:37

t w o r z e n i e p l a n u p o z y s k i w a n i a f u n d u s z y

Rozmawiając z darczyńcą przez telefon nie należy:

dzwonić w poniedziałek rano lub w piątek po południu

przedłużać rozmowy

być natrętnym

jeść w trakcie rozmowy, żuć gumy

śmiać się z tego, co dzieje się w biurze

sylabizować

straszyć lub żebrać

kłócić się

wpadać w słowo

Spotykając się z darczyńcą należy:

pamiętać, że ważne jest pierwsze wrażenie

mieć odpowiedni wygląd

przygotować materiały informacyjne w odpowiedniej ilości

jasno określić ramy czasowe spotkania

patrzeć w oczy

znać partnera, z którym idziemy na spotkanie

być świadomym celu rozmowy

umówić się na następne spotkanie

Spotykając się z darczyńcą nie należy:

spóźniać się

być nieprzygotowanym

być natarczywym

być zbyt gadatliwym

żebrać

dawać obietnice bez pokrycia

przeciągać spotkania w czasie

narzucać się

używać przesadnej gestykulacji, wymachiwać rękami

włączać telefonu komórkowego

zawężać rozmowy tylko do problemu

Pisząc do darczyńcy list należy:

pisać krótko, treściwie, rzeczowo

przedstawić siebie, swoją organizację

załączyć raport z działalności organizacji (materiały informacyjne)

adresować imiennie, nie na firmę

jasno zdefiniować problem

uzasadnić jego znaczenie, wagę dla społeczności

pokazać korzyści dla ewentualnego darczyńcy

uzyskać rekomendację, podpis znanej osoby

używać oryginalnej koperty z logo, papieru firmowego

używać odpowiedniej wielkości czcionki (14 pt.)

załączyć wizytówkę

podawać dane rzetelne i sprawdzone

podziękować za możliwość kontaktu

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:37

Pisząc do darczyńcy list nie należy:

biadolić

pisać o trudnościach finansowych

błędnie napisać nazwisko lub nazwę firmy

robić błędów ortograficznych

używać „waty słownej"

1 Kto jest w stanie prowadzić rozmowy ze sponsorami, jakie posiada predyspozy−

cje, czy potrafi rozmawiać językiem biznesmenów?

2 Kto poprowadzi projekt, kto będzie za niego odpowiedzialny, kto będzie sprawo−

wał opiekę nad realizacją wydarzeń zawartych w projekcie, kto będzie dbał o
dobrą atmosferę i sprawną realizację zadań?

3 Kogo potrzebujesz, aby zrealizować projekt (specjalistów, wolontariuszy)?
4 Komu chcesz pomóc − kto będzie odbiorcą przedsięwzięć?
5 W jakim przedziale czasu zamierzasz realizować nasz projekt, czy robisz to jedno−

razowo czy cyklicznie, przez jaki czas chcesz wpływać na społeczność lokalną?

SPRAWDŹ SIEBIE

6 Materiały ze szkoleń prowadzonych przez Fundację Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Letniej
Szkoły Fundrasingu organizowanej przez Akademię Rozwoju Filantropii w Polsce, 24 − 27 maja 1999 r.

fektem Twojej pracy powinno być wyznaczenie,
upoważnienie i przeszkolenie osób, które będą
Ci pomagać w kontaktach z potencjalnymi dar−
czyńcami.
Wszyscy „fundraiserzy” powinni dokładnie poznać
misję, cele, rezultaty i programy organizacji, kosz−
ty przedsięwzięć i czas realizacji działań oraz oso−
by odpowiedzialne za poszczególne programy.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:37

t w o r z e n i e p l a n u p o z y s k i w a n i a f u n d u s z y

sprawdzaj, co
mógłbyś ulepszyć
w strategii
działania

W trakcie przygotowywania planu zbierania pieniędzy i jego realizacji dobrze jest
zadawać sobie i innym pytania, które pomogą w zdobyciu informacji, czy Twoje
działania zmierzają do realizacji celów, czy też trzeba wprowadzić jakieś poprawki.
Dzięki temu można w miarę na bieżąco eliminować potknięcia, przewidywać i omijać
niepowodzenia, planować sukcesy.

W tym celu przygotuj sobie system sprawozdawczości z osiągania wcześniej zapla−
nowanych rezultatów. Opracuj metody i narzędzia pozwalające zmierzyć efektyw−
ność działań związanych z pozyskiwaniem środków. System taki powinien być pro−
sty i nie zabierać dużo czasu. Może polegać na przykład na robieniu krótkich nota−
tek. Aby wyciągnąć wnioski z dotychczasowych działań dobrze jest uzyskać zwrot−
ną informację zarówno od uczestników, realizatorów, jak i od darczyńców oraz
sponsorów naszej inicjatywy. Na podstawie zwrotnej informacji o efektach dokonaj
weryfikacji prowadzonej kampanii i sporządź raport ewaluacyjny.

Zbadaj, w jaki sposób udało się pozyskać pieniądze, produkty, usługi − czyją to było
zasługą, jakie argumenty przekonały darczyńcę, do wspierania inicjatywy. W przy−
padku porażki zanalizuj cały proces przygotowywania, przedkładania i odmownej
decyzji darczyńcy. Wyciągnij wnioski i dokonaj korekty technik, którymi posługujesz
się zbierając środki oraz sposobu prowadzenia rozmowy z donatorem. Znajdź dobre i
słabe strony programów organizacji i swoich działań na rzecz pozyskiwania funduszy.

! PAMIĘTAJ O TYM, ŻE:

Oprócz zbierania pieniędzy tworzysz powiązania, relacje, edukujesz spo−
łeczność.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:38

SPRAWDŹ SIEBIE

1 Czy działania fundraisingowe zwiększyły grono darczyńców i ich zaangażowa−

nie w działalność organizacji i czy przyciągają wolontariuszy?

2 Czy stosowane techniki są adekwatne do kosztów i czasu sprzeznaczonego na

pozyskiwanie funduszy?

3 Czy planowane działania na rzecz pozyskania funduszy nie kolidują czasowo z

innymi zadaniami?

4 Czy działania fundraisingowe przynoszą wymierne rezultaty?
5 Czy stosowane techniki zbierania pieniędzy są akceptowane przez członków

organizacji, wolontariuszy, darczyńców i społeczność lokalną?

6 Czy działania na rzecz pozyskania funduszy mają wartość edukacyjną i zwięk−

szają wiedzę społeczną na temat problemów, którymi zajmuje się organizacja?

7 Jakie są słabe, a jakie mocne strony planu pozyskiwania funduszy?

fektem Twojej pracy powinno być opracowanie
metod i narzędzi, za pomocą których będziesz
mógł na bieżąco odpowiadać sobie na powyż−
sze pytania.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:38

t w o r z e n i e p l a n u p o z y s k i w a n i a f u n d u s z y

jak można
podziękować
darczyńcom?

Przede wszystkim nie można zapominać o podziękowaniach, chociażby za niewielką
pomoc. Dlatego też najlepiej wpisać sobie wysłanie podziękowań do planu działań.
Sposobów podziękowania jest co najmniej tak wiele, jak technik zbierania pieniędzy
i w tym wypadku też liczy się Twoja pomysłowość. Podajemy kilka przykładów.

JAK MOŻNA PODZIĘKOWAĆ:
1 Wysłać list z podziękowaniem
2 Zaprosić darczyńcę na obiad
3 Zaprosić darczyńcę na elitarną imprezę np. bal darczyńców
4 Wysłać podarunki (znaczki, obrazki, zdjęcia etc.)
5 Zaprosić do udziału w pracach Rady organizacji
6 Zaprosić do biura organizacji
7 Przygotować listy od dzieci, czy innych osób, którym organizacja pomaga
8 Przygotować tabliczki z nazwiskami darczyńców i umieścić w widocznym miejscu
9 Przygotować i wysłać dyplomy dla darczyńców
10 Zaprosić do uczestnictwa w Klubach Honorowych
11 Wysłać kartki świąteczne
12 Zaprosić darczyńców na spotkania noworoczne
13 Informować darczyńców o stanie prac i osiągnięciach organizacji
14 Nominować do Konkursu o tytuł "Dobroczyńca Roku"

fektem Twojej pracy powinno być przygotowa−
nie systemu zbierania i archiwizowania informa−
cji o osiągnięciach organizacji: dokumentacji,
zdjęć, listów, informacji w mediach, które bę−
dzie można przedstawić darczyńcom, oraz spraw−
dzenie, czy podziękowania dla darczyńców są
wpisane do planu działań i harmonogramu stra−
tegii zbierania środków.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:38

zacznij zbierać
pieniądze

Czy znasz potrzeby instytucjonalne i programowe organizacji?

Jakie są cele i harmonogram planu zbierania środków?

Czy masz listę potencjalnych darczyńców?

Czy znasz potrzeby darczyńców?

Czy masz przygotowane materiały informacyjne i promocyjne o organizacji?

Czy będą pomagać Ci wolontariusze?

Czy członkowie Twojej organizacji, Rady, Zarządu wpłacili pierwsze pieniądze
na dane przedsięwzięcie?

Czy osoby, które mają rozmawiać z potencjalnymi darczyńcami zostały przeszko−
lone i upoważnione do prowadzenia takich działań?

Czy pamiętasz o podziękowaniach dla darczyńców?

Czy Twój plan jest realistyczny i ma szansę powodzenia?

SPRAWDŹ SIEBIE

PROŚ WŁAŚCIWĄ OSOBĘ
O WŁAŚCIWĄ KWOTĘ
NA WŁAŚCIWY CEL
WE WŁAŚCIWY SPOSÓB
I WE WŁAŚCIWYM CZASIE

ŻYCZYMY POWODZENIA !!!

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:38

CZĘŚĆ II

JAK

ZBIERAJĄ

PIENIĄDZE

INNI

CZYLI

PIĘĆ

PRZYKŁADÓW

UDANEJ

WSPÓŁPRACY

Z DARCZYŃCAMI

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:38

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:38

p i ę ć p r z y k ł a d ó w u d a n e j w s p ó ł p r a c y z d a r c z y ń c a m i

I. JAK ZBIERAJĄ

PIENIĄDZE AMERYKANIE

Michał Kott − założyciel AED w Polsce

Obecnie specjalista do spraw rozwoju społeczeństwa

obywatelskiego AED w Waszyngtonie

Co − oprócz dobrze opracowanej strategii fundraisingowej − jest
ważne dla sukcesu w pozyskiwaniu pieniędzy? Jakie są, czy powin−
ny być, różnice w podejściu pomiędzy amerykańskim modelem, po−
pularyzowanym również w Polsce, a polskimi uwarunkowaniami fun−
draisingu. Jakie cechy powinien mieć fundraiser?

Michał Kott: Prenumeruję pismo pt. "The Chronicle of Philantrophy". W tym piśmie
przeglądam czasami ogłoszenia na temat poszukiwania różnych osób do pracy w
fundacjach. 90% są to ogłoszenia fundacji, które poszukują specjalistów od szuka−
nia pieniędzy.

To znaczy, że zawodowy fundraiser wnosi ze sobą listę osób, które zna i listę funda−
cji zagranicznych, do których można się zwrócić. Utrzymywanie takich kontaktów
jest rzeczą bardzo ważną. To, że jest to zawód znaczy jedynie tyle, że robi się to
zawodowo, i że trzeba być profesjonalistą. Natomiast w tym zawodzie, bardziej niż
w jakimkolwiek innym, ważne jest, aby mieć zaufanie poparte bezpośrednim kon−
taktem z osobami, od których zbierane są pieniądze. Takie zaufanie oczywiście bu−
duje się w ciągu kilku czy nawet kilkunastu lat. Można ten cel osiągnąć na różne
sposoby, na przykład zapraszając tych ludzi do różnych rad, do organizowania róż−
nych balów, czy imprez charytatywnych.

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345

W Stanach Zjednoczonych zbieranie pieniędzy jest za−
wodem bardzo poszukiwanym i pożądanym. Bardzo
często się zdarza, że osoby na stanowiskach prezesów,
dyrektorów uniwersytetów czy też prezesów dużych
fundacji zaczynały karierę od poszukiwania i zbierania
pieniędzy. Jest to zawód dość dobrze płatny i jest to
przede wszystkim profesja, a nie dodatkowe zajęcie.
To jest zawód, i ci ludzie nie zajmują się niczym in−
nym, jak tylko zbieraniem pieniędzy. Wydaje mi się i w
warunkach polskich, i amerykańskich, choć szczegól−
nie w Polsce, najważniejszy w fundraisingu jest kon−
takt z ludźmi, którzy mają pieniądze.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:38

Wydaje mi się, że zawód fundraisera dopiero zaczyna się tworzyć w Polsce. To jest
zawód polegający na znajomości środowiska, w którym te pieniądze się zbiera, czyli
przede wszystkim przedsiębiorców prywatnych i państwowych, z drugiej strony lu−
dzi pracujących dla różnych instytucji charytatywnych, które rozdają pieniądze.
Zdobycie zaufania tych ludzi jest nieodzowne. I trzeba oczywiście robić wszystko,
żeby tego zaufania nie stracić. Nie można prosić o pieniądze na rzeczy, które są
absurdalne.

Kontakty są oczywiście ważne, ale jeżeli mamy do czynienia z oso−
bą, która dopiero zaczyna zbierać pieniądze i nie ma jeszcze takich
kontaktów, rozeznania, to co można byłoby takiej osobie poradzić?

Każdy ma jakieś kontakty. Z czasem można wyrobić sobie bardzo wiele znajomości.
Jeżeli ktoś pochodzi z jakiegoś małego miasta, to na pewno w takim mieście są
przedsiębiorcy, którzy są jakoś zrzeszeni.

Trzeba po prostu rozeznać swoje środowisko i trzeba to robić systematycznie, ale nie−
zbyt szybko. Myślę, że bardzo ważne jest zdobycie u tych ludzi zaufania i informowa−
nie ich o tym, co nasza organizacja może im dać. Spotykanie się z takimi osobami,
zapraszanie ich i informowanie o działaniach organizacji nie jest może najszybszym
sposobem na osiągnięcie sukcesu, ale jest na pewno sposobem skutecznym.

Jeżeli fundacja zajmuje się pomocą ludziom chorym na jakąś chorobę, to nie da
pieniędzy na to, żeby wysłać zdrowe dzieci na kolonie.

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456

Zawsze pomiędzy mną a osobą, która ma duże pienią−
dze są trzy inne osoby, przez które można próbować
do niej dotrzeć.

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456

Trzeba takich ludzi konsekwentnie zapraszać na różne
spotkania organizowane przez własną organizację, nie
w celu wyciągania od nich pieniędzy, ale po to, żeby
ich poznać.

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345

Jeżeli zaś chodzi o pisanie wniosków do fundacji, to bar−
dzo ważna jest informacja, komu dana fundacja daje pie−
niądze. Dobrze jest zapoznać się z jej materiałami infor−
macyjnymi, zobaczyć opisy programów, żeby przekonać
się, czy to, co nasza organizacja robi jest w jakiś sposób
dopasowane do tego, czym ta fundacja się zajmuje.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:38

p i ę ć p r z y k ł a d ó w u d a n e j w s p ó ł p r a c y z d a r c z y ń c a m i

Tak więc najważniejsze jest z jednej strony powolne zdobywanie kontaktów i two−
rzenie takiej mapy osób, które muszą być ciągle zapraszane i zapoznawane z dzia−
łalnością organizacji i mam tu na myśli przede wszystkim przedsiębiorców, a z dru−
giej strony, przed złożeniem wniosku dokładne rozpoznanie celów, na jakie funda−
cje dają pieniądze. Bo darczyńcy nie dają na wszystko − darczyńcy dają na bardzo
konkretne cele. Jeśli się samemu osobiście nie ma kontaktów ze środowiskiem przed−
siębiorców, to bardzo dobrze jest pozyskać sobie kogoś, na przykład wolontariusza,
który takie kontakty posiada. Bardzo potrzebne są takie osoby i bardzo często zatrud−
nia się je w amerykańskich fundacjach.

Ale często nie wierzymy, że taka obca osoba może być równie prze−
konująca jak my.

To jest kwestia czasu. Mnie się wydaje, że taka obca osoba na pewno nie potrafi być
tak przekonująca jak my, więc na początku taką osobę należy przekonać do tego, co
robi nasza organizacja. Po drugie, można to robić z taką osobą wspólnie. Natomiast
wydaje mi się, że błędem, czy swojego rodzaju zafałszowaniem w zbieraniu pienię−
dzy jest myślenie, że jak już się pozna wszystkie metody zbierania pieniędzy i wyko−
rzystuje wszystkie rady, to proces zbierania pieniędzy staje się łatwy.

Czy można tę samą osobę poprosić po raz drugi o wsparcie
finansowe?

Myślę, że każdemu jest trudniej powiedzieć dwa razy "nie". Więc należy się zwracać
wielokrotnie do tych samych osób, uważając oczywiście, by ich do siebie nie zrazić.

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456

Proces zbierania pieniędzy jest zawsze bardzo trudny.
Zanim się otrzyma odpowiedź pozytywną, wiele, wiele
razy otrzymuje się odpowiedź negatywną. Jest więc to
szalenie trudne zadanie. Ludzie, którzy się zajmują zbie−
raniem pieniędzy są dobrzy nie dlatego, że znają te
wszystkie zasady, tylko są dobrzy dlatego, że się nie
poddają i robią to konsekwentnie i nieustannie.

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456

Trzeba umieć odpowiednio reagować na odpowiedź
negatywną, tak, żeby można było ten kontakt jeszcze
raz wykorzystać. Tak samo, jak trzeba podziękować za
pieniądze, trzeba też podziękować za odpowiedź ne−
gatywną. Myślę, że odpowiedni sposób reagowania na
odpowiedź negatywną może się okazać bardzo skutecz−
ny na przyszłość.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:38

Niektórzy twierdzą, że zbieranie pieniędzy nie jest magią pojedyn−
czej osoby i że najlepiej jest mieć zespół kilkuosobowy, który w róż−
nych grupach społecznych, w różnych środowiskach poszukuje
wsparcia i z entuzjazmem szerzy jakąś ideę. Czy budowanie takiego
zespołu jest istotną cechą tworzenia skutecznego fundraisingu, czy
warto w to inwestować?

Absolutnie, każda tego typu działalność, czy to jest działalność programowa, czy też
rozwojowa w dużych organizacjach wymaga zespołu dlatego, że jest to praca szcze−
gólnie trudna. Po pierwsze dlatego, że wymaga wielu umiejętności, a po drugie
jest psychologicznie trudna. Wymaga ogromnej odporności. Jest to bezustanne przyj−
mowanie odpowiedzi "nie". I z tego też powodu lepiej to robić w zespole, choć jest
to też kwestia finansów. W Stanach osoby, które zbierają pieniądze są opłacane na
procent od zebranej kwoty. Budzi to sprzeciw z etycznego punktu widzenia. Są
tutaj dwie szkoły: jedni uważają, że zatrudnienie osoby, która zajmuje się tylko
zbieraniem pieniędzy jest nieetyczne, drudzy uważają, że osoba, która się na tym
zna i która to robi dobrze musi sama dobrze zarabiać. Ja na to pytanie nie potrafię
odpowiedzieć. Natomiast, jeżeli chodzi o organizacje w Stanach, to profesja fun−
draisera jest sformalizowana i zarazem skomercjalizowana. Wiąże się to z wieloma
niebezpieczeństwami.

Jakiej rady udzieliłbyś tym, którzy stojąc przed wyzwaniem zbiera−
nia pieniędzy dla swojej organizacji mówią, że bardzo chcieliby zbie−
rać pieniądze, tylko się wstydzą o nie poprosić?

Tutaj chyba nie ma innej rady. I ważne jest oczywiście, żeby stworzyć grunt, który
umożliwia uzyskanie odpowiedzi "tak". Trzeba mieć osoby, które znają organizację,
trzeba te osoby na bieżąco informować, trzeba im pomóc w zdobyciu odpisów po−
datkowych. Do tego trzeba się przygotować, choć zawsze może nastąpić taki mo−
ment, kiedy nasza prośba spotka się z odpowiedzią negatywną. Chyba, że się to
robi pocztą i masowymi wysyłkami, co też jest bardzo rozpowszechnione.

Mailing − wysyłka manifestów z prośbą o wsparcie jest szalenie po−
pularną metodą i firmy narzekają, że mają za dużo tych listów. Ale
jeśli chodzi o mniej popularne techniki, to na przykład nikt nie dzwo−
ni do ludzi do domu z pytaniem, czy są zainteresowani wsparciem
organizacji, robiącej różne wspaniałe rzeczy. Słyszałem, że w innych
krajach organizacje podejmują takie działania.

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456

Wstyd jest bardzo trudny do pokonania. W przypadku
fundrasingu trzeba znaleźć takie osoby, które są w ja−
kiś sposób "bezwstydne". Te osoby muszą mieć wystar−
czająco dużo odwagi, żeby kontaktować się z ludźmi,
których dobrze nie znają i prosić ich o pieniądze.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:38

p i ę ć p r z y k ł a d ó w u d a n e j w s p ó ł p r a c y z d a r c z y ń c a m i

Rzeczywiście tak się dzieje. I to wcale nie jest anonimowe. Kilka razy w tygodniu
otrzymuję takie telefony. Nawet ostatnio dzwoniła do mnie organizacja poszukują−
ca wsparcia dla policji. Myślę, że zbieranie pieniędzy przez telefon lepiej może się
udawać w małych miasteczkach, gdzie zbiera się na rzecz organizacji, która jest
znana w danym środowisku.

Jak zdobywać ową wiarygodność? Wiele osób ma negatywne nasta−
wienie do organizacji, uważając, że praca w organizacji to sposób
na zarabianie pieniędzy. Czy powinno się mówić o tym, że koszty
administracyjne danej organizacji sięgają 15% ? Te pieniądze nie
pójdą przecież już na te szlachetne cele, więc jaką politykę tutaj
przyjąć?

Myślę, że jest to w ogóle bardzo trudne pytanie. Koszty administracyjne są w ame−
rykańskich organizacjach o wiele wyższe niż 15%. Myślę, że dochodzą nawet do
50%, a przeciętnie wynoszą ok. 20−30%, w zależności od typu organizacji i typu
działalności. Na przykład organizacje zajmujące się szkoleniami muszą siłą rzeczy
mieć wyższe koszty administracyjne, niż organizacje, które zajmują się bezpośred−
nim zbieraniem pieniędzy dla ludzi potrzebujących. Można się zastanowić nad stwo−
rzeniem jakichś zasad, które będą do zaakceptowania przez środowisko organizacji,
a zarazem przez społeczeństwo. Jedną z odpowiedzi, przynajmniej na gruncie
amerykańskim jest to, że prowadzenie działalności na polu pomocy społecznej jest
także profesją. Także nie jest to takie strasznie dziwne, że ludzie, którzy się tym
zajmują są godziwie wynagradzani. To są pensje − mimo wszystko niższe niż w
prywatnym sektorze − ale są to pensje profesjonalne. Wobec tego ludzie, którzy
zarządzają dużymi fundacjami, działami w dużych fundacjach, zarabiają pienią−
dze na pewno wyższe od tych, które zarabia nauczyciel w szkole, natomiast niższe
niż ludzie na kierowniczych stanowiskach w firmach prywatnych. To jest bardzo
trudne pytanie, dlatego że z jednej strony powinno być to w jakiś sposób zaakcep−
towane przez społeczeństwo, a z drugiej strony jak się zaczyna wprowadzać "pe−
wien socjalizm" i nie pozwala się zarabiać pieniędzy, to zamyka się drzwi ludziom
zdolnym w danej dziedzinie.

Bardzo dziękuję za rozmowę.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:38

II. JAK ZBIERAJĄ PIENIĄDZE

W NIDZICY

Barbara Margol, prezes Nidzickiego Funduszu Lokalnego

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456

Nidzicki Fundusz Lokalny to organizacja filantropijna,
która jest członkiem Ogólnopolskiej Sieci Lokalnych
Organizacji Filantropijnych. Powstała przy ogromnym
udziale Nidzickiej Fundacji Rozwoju „Nida”, lokalnych
przedsiębiorców i samorządu lokalnego. Nidzicki Fun−
dusz Lokalny (stowarzyszenie) zajmuje się zbieraniem
pieniędzy i finansowaniem lokalnych inicjatyw na te−
renie powiatu nidzickiego, a także w regionie Warmii i
Mazur. Działalność Funduszu wspiera stale około 40
przedsiębiorców, samorząd lokalny i Fundacja „Nida”.
Co roku Fundusz przyznaje stypendia dla utalentowa−
nych młodych ludzi z regionu nidzickiego, a także roz−
daje granty dla małych lokalnych organizacji pozarzą−
dowych i grup nieformalnych, które działają w dziedzi−
nie edukacji, kultury, sportu, ochrony środowiska. W
ciągu 3 lat osoby zaangażowane w tworzenie Fundu−
szu Lokalnego zebrały na działalność filantropijną około
120 tysięcy złotych.

Nidzicki Fundusz Lokalny ma wiele sukcesów w zbieraniu pienię−
dzy. Jak to robicie?

Barbara Margol: Najłatwiej zbiera się pieniądze od znajomych. Generalnie, wszyst−
kie pieniądze mamy od osób fizycznych, ale pierwszej wpłaty dokonaliśmy sami,
jako Nidzicka Fundacja Rozwoju Nidzicy "Nida", następnie pieniądze wpłaciło dwóch
kolegów, a potem zaczęły nas wspierać troszeczkę większe firmy.

Ilu przedsiębiorców, osób prywatnych daje pieniądze na fundusz
lokalny?

Jak już mówiłam, pierwszej wpłaty dokonało dwóch kolegów, którzy prowadzą
firmę Perfect, zajmującą się stolarką. Wśród 37 firm, które wspierają program stypen−
dialny, większość stanowią małe firmy.

To znaczy, że są to osoby prywatne, czy firmy?

Mówiąc "osoby prywatne" mam na myśli szefów firm, których znamy. Ale wpłat
dokonują, jako osoby fizyczne prowadzące firmę. Są także wpłaty od osób, które
pracują w różnych instytucjach, firmach.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:38

p i ę ć p r z y k ł a d ó w u d a n e j w s p ó ł p r a c y z d a r c z y ń c a m i

Jaki był cel zbiórki?

Czy zbieraliście również pieniądze na utrzymanie organizacji, admi−
nistrację?

Jesteśmy w bardzo dobrej sytuacji, bo wszystko zaczęło się od Nidzickiej Fundacji
Rozwoju "Nida". Fundacja powołana została w celu wspierania małych i średnich
przedsiębiorstw. W związku z tym, że prezes fundacji − Krzysztof Margol wykonał tak
ogromną pracę na rzecz rozwoju przedsiębiorczości, łatwiej było nam zwrócić się z
czymkolwiek do przedsiębiorców. Najpierw my pomogliśmy im, a teraz oni nam. Na
razie nie zbieramy żadnych pieniędzy na utrzymanie stowarzyszenia − Nidzickiego
Funduszu Lokalnego, bo utrzymanie daje nam po prostu Fundacja "Nida".

Czy przygotowaliście dla sponsorów jakąś ofertę − na co te pienią−
dze pójdą, czy daliście im jakąś informację o regulaminie, statucie,
czy włączyliście ich w opracowywanie programu?

Zaproszenia wysłaliśmy do wszystkich firm, które były zainteresowane pomysłem i
które skorzystały z pomocy Fundacji "Nida". Wysłaliśmy 60 zaproszeń. Poprzedzili−
śmy je telefonem. Zaprosiliśmy również władze samorządowe. Na pierwszym spo−
tkaniu było aż 70 osób. Byli wszyscy i zainteresowanie było ogromne. Przygotowali−
śmy materiały o organizacji, regulamin funduszu stypendialnego i pierwszą, nie
najlepiej jeszcze wykonaną, broszurkę na temat tego, czym będzie ten fundusz
stypendialny. Od razu, na pierwszym spotkaniu wyłoniła się grupa osób do komisji
przyznającej stypendia. Na pierwszym spotkaniu omówiliśmy bardzo dokładnie re−
gulamin funduszu stypendialnego.

A powiedz mi, jakie motywacje mieli przedsiębiorcy? Dlaczego dali
i dają pieniądze?

Myślę, że większość z nich po prostu chciała współpracować dalej, tak jak współpra−
cowała do tej pory z Fundacją. W większości są to osoby, które po prostu chcą
pomagać innym. Dają pieniądze z serca, bo chcą podzielić się z innymi, potrzebują−
cymi osobami. Wierzą, że te pieniądze pomogą ludziom żyć lepiej.

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456

Od samego początku postawiliśmy sprawę jasno. Mó−
wiliśmy, że chcemy pomóc młodym, zdolnym studen−
tom i że zbieramy na fundusz stypendialny.

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456

Do pierwszego spotkania z darczyńcami na temat po−
wołania funduszu stypendialnego przygotowywaliśmy
się bardzo długo i bardzo dobrze.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:38

Ile wynoszą pojedyncze darowizny?

Są to bardzo różne kwoty, ale nie są wygórowane: od 100 do 8000 złotych. Ważne
jest to, że nie są to wpłaty jednorazowe, ale coroczne.

Jakie jeszcze motywacje − oprócz chęci pomagania − mogą mieć Wasi
przedsiębiorcy?

Promocja firmy.

Przy zbieraniu pieniędzy organizacja takich akcji jest bardzo wskazana. U nas, w
Nidzicy bal się bardzo przyjął. Firmy uczestnicząc w takim charytatywnym progra−
mie budują swój wizerunek w środowisku lokalnym i w regionie. Pracownicy tych
firm często wyrażają dumę, że tam pracują.

Czyli trzeba przygotować ofertę, tak, aby darczyńca nie tylko miał
możliwość dania pieniędzy, ale także szansę spełnienia innych mo−
tywacji?

Zdecydowanie tak. Wśród naszych zaprzyjaźnionych firm są małe i większe przed−
siębiorstwa, a my daliśmy tym mniejszym możliwość wypromowania się. Chociażby
w raportach, na banerze, czy na korytarzu przed salą rycerską mieli oni możliwość
wystawienia swoich folderów i reklam. Są też inne formy promocji. Na przykład,
jeśli zaproponowaliśmy jakiejś firmie współorganizowanie balu, to była to większa
kwota, i wtedy spisywaliśmy z firmą umowę sponsoringową.

Czyli pozyskanie tych pieniędzy wymagało przygotowania oferty i
omówienia tej oferty z każdym ze sponsorów? Czy też było to prze−
prowadzone bardziej żywiołowo?

Do każdej firmy, oprócz zaproszenia na bal, dotarła jeszcze informacja z pytaniem,
czego od nas oczekuje, czy chciałaby włączyć się w organizację balu, czy chciałaby
w jakiś inny sposób zaistnieć, bo wiadomo, że będzie tam prasa, telewizja, więc
nawet ci więksi fundatorzy − jak na przykład Konsmetal − mogli tutaj zaistnieć.
Każda oferta była dostosowana do firmy, a to wymaga jej wcześniejszego pozna−
nia.

Czy Wasza współpraca ze sponsorami jest długofalowa, to znaczy,
czy oni chcą wpłacać pieniądze co roku, czy chcą się ograniczać tyl−
ko do tych balów?

Na tym pierwszym spotkaniu, każdy z uczestników − oprócz materiałów o organiza−
cji, regulaminów, dostał wzór deklaracji wpłat. Po tym spotkaniu zostali sami zainte−
resowani. Z siedemdziesięciu uczestników spotkania zostało trzydziestu zaintereso−
wanych programem stypendiów.

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456

Myślę, że bal charytatywny, który zorganizowaliśmy był
bardzo dobrą formą podziękowania za dotychczasowe
wpłaty i jednocześnie ogromną promocją dla tych firm.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:38

p i ę ć p r z y k ł a d ó w u d a n e j w s p ó ł p r a c y z d a r c z y ń c a m i

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456

Darczyńcy otrzymali wzór deklaracji i umówiliśmy się,
że będą to wpłaty coroczne.

Ja przypominam im o tym raz do roku. Wszyscy fundatorzy są zapraszani na każde
wręczanie dyplomów stypendialnych. Widzą komu się daje, dlaczego i ile. Inną
formą kontaktu z tymi, którzy wpłacają, są coroczne spotkania sprawozdawcze.
Oprócz tego, po każdym otrzymaniu przelewu wysyłam osobne podziękowania.
Poza tym wszyscy się tutaj znamy i mamy prawie codziennie kontakt z tymi banka−
mi, firmami budowlanymi, stolarskimi przy realizacji innych inicjatyw i programów.

Słyszałem, że przychodzisz z kwiatami do firm w dniu imienin sze−
fów.

Tak, ale najczęściej chodzę do tych szefów, których już dobrze znam. Ostatnio, jak
były imieniny Andrzeja, to złożyłam wszystkim darczyńcom − Andrzejom życzenia
osobiście, przychodząc do firmy.

Czy oprócz źródeł lokalnych, przewidywaliście udział źródeł ponad−
lokalnych?

Tak, w 1998 roku otrzymaliśmy 30.000 złotych od Fundacji Batorego. To było ogrom−
ne wsparcie. I dla naszych lokalnych fundatorów to było bardzo ważne oraz mobi−
lizujące.

Powiedz, ile zebraliście pieniędzy na stypendia ze wszystkich źródeł?

Razem ze wszystkimi wpłatami, razem z Fundacją Batorego, dochodem z balu, jest
to kwota 120.000 złotych.

Ile osób już otrzymało stypendia i w jakiej wysokości są one przy−
znawane?

W pierwszym roku przyznaliśmy stypendia 10 osobom, na kwotę 9.200 złotych. W
następnym roku akademickim 98/99 − już dwunastu osobom na łączną kwotę 23.000
złotych, na rok akademicki 99/00 − również dwunastu osobom w kwocie 19.000. W
pierwszym roku funkcjonowania programu stypendialnego kwoty stypendiów były
zróżnicowane, ponieważ niektórzy studenci byli w ogromnej potrzebie. Tak więc w
pierwszym roku kwoty wahały się od 300 do 500 złotych miesięcznie, a w bieżącym
roku już wszyscy dostają po 200 złotych.

A jak wygląda współpraca z mediami?

Lokalna prasa jest na bieżąco informowana o naszych działaniach. Nasza "Gazeta
Nidzicka" żywo się nami interesuje i często pisze na temat Funduszu, stowarzysze−
nia lub przyznawanych przez nas stypendiów. Na pierwsze spotkanie dotyczące
funduszu stypendialnego zaprosiliśmy Gazetę Wyborczą i objęła ona patronat me−
dialny nad Funduszem Lokalnym. Ponadto bardzo chętnie przyjeżdża na każde
nasze zaproszenie, na wręczanie stypendiów, czy na inne uroczystości. Gazeta

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:38

Olsztyńska jest również z nami. Bal charytatywny ma już dużą grupę patronów
medialnych, którymi są: Telewizja Gdańsk, Radio Olsztyn, Gazeta Olsztyńska i Ga−
zeta Nidzicka. Kontakt z mediami jest bardzo ważny w działaniach filantropijnych i
przyciąga nowych sponsorów.

Na co należy zwracać szczególną uwagę przy zbieraniu pieniędzy?

Bo jeśli Fundusz słabo działa, nikt go nie zna, to ciężko jest zdobywać pieniądze.

Co to znaczy oferta?

Informacja, czym będzie się zajmował taki fundusz lokalny: czy wyłącznie zbiera−
niem pieniędzy i rozdawaniem, czy również na przykład organizowaniem firmie
promocji, czy też inną formą pomocy. Oferta musi zawierać konkretną propozycję
dla firm, uwzględniając ich specyfikę, branżę, produkty, wielkość itp.

Czyli, krótko mówiąc, taka oferta musi zawierać cel, na jaki będą prze−
znaczone pieniądze i sposób, w jaki program będzie promowany?

I co z tego będzie miała firma. Bo to nie jest tak do końca, że firmy dają i obie strony
są zadowolone. Potrzebują dowartościowania. Wcale to nie musi być wielka promo−
cja, ale profesjonalnie przygotowana, dająca możliwość promocji w środowiskach,
do których instytucje reklamowe raczej nie docierają.

A jak rozliczacie otrzymane pieniądze?

Dla przykładu podam tekst jednego ze sprawozdań do sponsora. "Szanowny Pan
Antoni Ostrowski, Zakład Stolarski w Nidzicy. Składam serdeczne podziękowanie za
przekazanie pieniędzy na fundusz stypendialny w Nidzicy. Dzięki ofiarności nidzic−
kich przedsiębiorców i instytucji otrzymaliśmy wsparcie zewnętrzne od Fundacji im.
Stefana Batorego i Akademii Rozwoju Filantropii. Dotychczas udzieliliśmy wsparcia
trzydziestu czterem studentom." I tu wymieniona jest kwota. "Zgromadzona kwota
65 tysięcy złotych stanowi kapitał żelazny funduszu, który będzie co roku powięk−
szany o kolejne otrzymywane wpłaty. Dziękując za dotychczasowe wsparcie, mam
nadzieję, że w dalszym ciągu pozostaniecie Państwo darczyńcami funduszu sty−
pendialnego. Z wyrazami szacunku”. Załączam dyplom z listą tegorocznych stypen−
dystów i broszurkę funduszu lokalnego. Na dyplomie są wymienieni stypendyści w
danym roku akademickim, jest podana informacja gdzie studiują, na którym roku, a
dookoła są loga wszystkich firm z adresami.

Kto zajmuje się zbieraniem pieniędzy?

W naszym planie zbierania pieniędzy rozpisaliśmy zadania dla całej grupy inicjatywnej
Nidzickiego Funduszu Lokalnego.

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456

Przede wszystkim trzeba mieć własną, dobrze przygo−
towaną i profesjonalną ofertę dla darczyńców.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:38

p i ę ć p r z y k ł a d ó w u d a n e j w s p ó ł p r a c y z d a r c z y ń c a m i

Czyli poszczególne osoby współpracują z konkretnymi firmami?

Tak, są to i instytucje, i osoby prywatne. Dyrektor Konsmetal−u S.A. ma pod opieką
banki, starosta − starostwo i instytucje państwowe, a prezes Fundacji "Nida" − swoich
zaprzyjaźnionych darczyńców, małe i średnie przedsiębiorstwa prywatne. Ja zajmu−
ję się zdobywaniem pieniędzy od naszych prywatnych fundatorów.

Jak wywiązują się z tych zadań członkowie grupy inicjatywnej Ni−
dzickiego Funduszu?

Andrzej Zawieska, prezes Konsmetal−u pozyskał dla nas dwa nowe banki. Aktualnie
współpracujące z nami instytucje finansowe to: PKO BP, BS i PBK. Pan Starosta
zobowiązał siebie i zachęcił swoich pracowników do oddawania części wynagro−
dzeń. Na konto funduszu stypendialnego wpływają comiesięcznie kwoty od 10 do
50 złotych odpisywane od pensji pracowników, którzy zadeklarowali swoją pomoc.
Poza tym mamy w siedzibie Funduszu taką specjalną makietę, ilustrującą ramkę z
plastrami miodu. Tam, w każdym plasterku miodu umieszczamy nazwiska i nazwy
fundatorów. O każdym przelewie, każdej kwocie, która wpłynie na konto funduszu
stypendialnego, informuje mnie nasza księgowa. Wtedy ja wypisuję nazwę dobro−
czyńcy i naklejam w pustym plastrze miodu. Każdy, kto wchodzi do siedziby Fundu−
szu, widzi nazwy fundatorów funduszu stypendialnego. Oprócz tego każdy otrzy−
muje wszystkie dane o programach, serdeczne podziękowania w formie pisemnej,
a ponadto pozwalam sobie jeszcze za kilka dni zadzwonić do takiej firmy i zapytać,
czy czegoś jeszcze potrzebują, oczekują. Stały kontakt z darczyńcami jest w tej pięk−
nej pracy gwarancją sukcesów, a uczciwość w rozliczaniu pozyskanych środków
podstawą do budowania długofalowego programu charytatywnej działalności.

Bardzo dziękuję za rozmowę.

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456

Rozpisaliśmy w naszym stowarzyszeniu zadania − kto,
w jakiej formie i gdzie zbiera pieniądze.

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456

Każdy darczyńca otrzymuje wszystkie dane o realizo−
wanych przez nas programach, podziękowania, a po−
nadto pozwalam sobie kilka dni po wysłaniu listu, za−
dzwonić do takiej firmy i zapytać, czy to wystarczy,
czy czegoś jeszcze potrzebują, oczekują.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:38

III. JAK ZBIERAJĄ PIENIĄDZE

W BIŁGORAJU

Andrzej Kłosiński, były prezes Funduszu Lokalnego Ziemi Biłgorajskiej

Czy zbierając pieniądze staracie się określić jakieś konkretne cele?

Andrzej Kłosiński: Kiedy zbieramy pieniądze, to określamy cel, na który będzie−
my je przeznaczać, ewentualnie rozmawiamy z potencjalnym darczyńcą na temat
tego, jakie dziedziny życia społecznego są w sferze jego zainteresowań. Staramy się
oczywiście namawiać darczyńców do dokonywania wpłat na kapitał żelazny, ewen−
tualnie ustalamy, że część tych pieniędzy, które nam daje, jest lokowana w banku
w postaci kapitału żelaznego i służy długookresowo.

Jakie tematy życia społecznego są atrakcyjne dla przedsiębiorców, w
jaki sposób to sprawdzacie, w jaki sposób zdobywacie takie informacje?

W Biłgoraju mamy lobby związane z przemysłem drzewnym, które jest zaintereso−
wane rozwojem sportu z racji osobistych upodobań właścicieli firm. To jest silne,
powiedziałbym − wyraźne lobby przedsiębiorców. Staramy się z nimi rozmawiać,
staramy się stworzyć składowy wieczysty fundusz na rzecz sportu, chcemy także
stworzyć składowy fundusz stypendialny. W tej chwili mówi się o biedzie i o pod−
stawowych problemach ludzi. Takie są oczekiwania. Ale ponieważ Fundusz Lo−
kalny ma służyć społeczności w sposób długofalowy, wydaje nam się, że w tej
chwili największą nasza bolączką i największą inwestycją w życie społeczności
tego regionu jest edukacja. Dlatego chcemy stworzyć przede wszystkim program
stypendialny i chcemy wspierać wszelkie działania, które służą oświacie i wycho−
waniu. Na drugim miejscu widziałbym problemy związane z opieką zdrowotną i
pomocą społeczną.

Od kogo zaczęliście i od kogo było najłatwiej zbierać pieniądze? Jak
tworzycie listę źródeł finansowania?

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456

Fundusz Lokalny Ziemi Biłgorajskiej to organizacja fi−
lantropijna, która powstała w 1999 roku. Jest ona człon−
kiem Ogólnopolskiej Sieci Lokalnych Organizacji Filan−
tropijnych. Misją Funduszu Lokalnego Ziemi Biłgoraj−
skiej jest poprawa jakości życia i awans cywilizacyjny
mieszkańców Ziemi Biłgorajskiej. Fundusz zebrał w cią−
gu pół roku działania około 156.100 złotych ze źródeł
lokalnych.

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456

Pierwsze pieniądze pochodziły od przyjaciół...

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:38

p i ę ć p r z y k ł a d ó w u d a n e j w s p ó ł p r a c y z d a r c z y ń c a m i

...dlatego, że w tworzenie Biłgorajskiego Funduszu Lokalnego w Biłgoraju było
zaangażowanych kilka osób z burmistrzem na czele, kilka osób związanych z Towa−
rzystwem Gospodarczym, między innymi Irena Gadaj − Prezes Towarzystwa Gospo−
darczego, Pani Zofia Wach, która jest przedsiębiorcą lokalnym. Ponieważ te osoby
miały dobry kontakt z przedsiębiorcami w regionie, to pierwsze pieniądze, pierwsze
156.100 złotych, pochodziły właśnie od przyjaciół. Następnie staramy się docierać
do firm poprzez bazę danych o firmach. Wysyłamy listy, rozmawiamy z firmami,
staramy się nakłaniać je do wspierania naszych przedsięwzięć.

Jakich metod używacie namawiając kogoś na dofinansowanie Wa−
szych programów i które z tych metod są najskuteczniejsze? Na przy−
kład wysyłka pism, bezpośredni kontakt, udział w spotkaniach, im−
prezy, odpisy od pensji, itd.

Biłgoraj liczy 27 tysięcy mieszkańców, a cały powiat 108 tysięcy mieszkańców, więc
to jest środowisko, które się doskonale zna i ...

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456

...zwykłe ludzkie znajomości i kontakty osób związa−
nych z Funduszem uwiarygodniają nasz Fundusz Lo−
kalny, pozwalają szukać pieniędzy i rozmawiać z po−
tencjalnymi darczyńcami.

Czy to oznacza, że zbieranie pieniędzy nie może być oparte na pra−
cy jednej osoby, że dobrze jest mieć koalicję osób wpływowych, które
społecznie pomagają w zbieraniu pieniędzy?

To jest warunek, dlatego, że jeden człowiek nie jest w stanie udźwignąć takiego
wyzwania. Na początku działania Funduszu Lokalnego,...

W jaki sposób staracie się połączyć cele Waszych programów z zain−
teresowaniami darczyńców? Czy pytacie darczyńców o zaintereso−
wania, czy staracie się być otwarci na ich potrzeby?

To już są indywidualne rozmowy. Na to pytanie mogę odpowiedzieć jedynie: tak!
Staramy się, oczywiście. Jeżeli ktoś mówi, że jest tutaj szkoła podstawowa, do której
uczęszcza jego syn czy jego córka i on chciałby tej szkole pomóc, to staramy się
namówić go do tego, żeby wspomógł fundusz lokalny i żeby ewentualnie nagro−

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456

...kiedy ta organizacja nie ma jeszcze odpowiedniego
autorytetu budowanego przez efekty działania, ani
wizerunku w społeczności, takie podpieranie się, czy
wykorzystywanie autorytetów lokalnych ma kapitalne
znaczenie i to jest pierwsza rzecz, którą należy robić.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:38

dzić projekt, który dotyczy tej szkoły i jeszcze szerzej − kilku innych szkół. Fundusz
Lokalny jest na tyle elastyczną formułą, że wszystko jest do ustalenia, każda forma
darowizny jest akceptowalna przez Fundusz Lokalny.

Czy przygotowujecie harmonogram pozyskiwania pieniędzy? Czy to
jest oparte o jakąś strategię?

Strategię jako taką mamy, bo...

Ale przede wszystkim opieramy się na kontaktach z lokalnymi przedsiębiorcami i
naszym marzeniem jest to, żeby stworzyć taki sposób stałego finansowania Fundu−
szu Lokalnego (na przykład jakiś ułamek procenta obrotów, czy też dochodów fir−
my), żeby był przekazywany na Fundusz Lokalny. W tej chwili jeszcze nie mamy
takiego systemu, ale mam nadzieję, że niebawem to się stanie.

Jaką macie ofertę dla tych przedsiębiorców?

Zarówno Fundusz Lokalny, Towarzystwo Gospodarcze i Biłgorajska Agencja Rozwo−
ju Regionalnego, a szczególnie Towarzystwo mają pewne zasługi w powstawaniu
tych firm. W związku z tym dług wdzięczności jest często po naszej stronie, tak więc
jako Fundusz Lokalny jesteśmy w tej szczęśliwej sytuacji. Na przykład, przedsiębior−
cy korzystali z funduszu poręczeń kredytowych, który jest realizowany przez Biłgo−
rajską Agencję Rozwoju Regionalnego, a Towarzystwo Gospodarcze ułatwia dostęp
do różnego rodzaju szkoleń i informacji − to jest taki „background”, który istniał już w
momencie powstania Funduszu Lokalnego. Natomiast tego, co my obserwujemy u
potencjalnych darczyńców, nie nazwałbym możliwością reklamy, ale możliwością
nagłaśniania, że będąc w Funduszu Lokalnym, są w dobrym towarzystwie.

To jest interesujące. A powiedz , czy macie jakąkolwiek współpracę z
prasą, radiem?

Przy okazji tego pierwszego konkursu grantowego nawiązaliśmy współpracę z Bił−
gorajską Telewizją Kablową o zasięgu miejskim, oglądaną chociażby ze względu
na te sprawy, które się dzieją w mieście (społeczne i polityczne, związane z samo−
rządem), jak również ze względu na to, że jest tam wiele ogłoszeń. Nasz Fundusz
był propagowany między innymi przez tę telewizję. Mamy z tą telewizją stały układ
na nagłaśnianie spraw związanych z działalnością Funduszu Lokalnego. Mamy
dobre relacje z prasą, bo w zasadzie, to jest tak małe środowisko, że znamy preze−
sów spółek, które wydają gazety, dziennikarzy miejscowych, którzy tutaj są. To jest
zasługa Fundacji i prasy, Towarzystwa Gospodarczego i Biłgorajskiej Agencji Roz−
woju Regionalnego, że my nie zaczynamy od zera i nie jesteśmy w takiej pustce,
również jeśli chodzi o media.

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456

...szukamy pieniędzy w tych okresach, kiedy mogą być
bardziej dostępne. Na przykład pod koniec roku, wte−
dy kiedy warunki finansowe firm i sprawy podatkowe,
a także klimat związany z Bożym Narodzeniem sprzyja
szczodrobliwości ludzi.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:38

Chciałbym powrócić do refleksji dotyczącej dobrego towarzystwa.
Czy − według Ciebie − stworzenie jakiegoś systemu zbierania pienię−
dzy wymaga zbudowania wcześniej jakiejś koalicji społecznej, to
znaczy poparcia samorządu, poparcia przedsiębiorców, akceptacji
organizacji? Jednym słowem, stworzenia jakiegoś środowiska, ak−
ceptującego idee, na które mają być przeznaczone pieniądze i spo−
sób ich wydatkowania.

To jest klucz powodzenia Funduszu Lokalnego i wszystkich innych organizacji, któ−
re zbierają pieniądze na szczytne cele.

Czy to ulgi podatkowe, czy też prestiż, a może bycie w dobrym to−
warzystwie, czy sama przyjemność dawania na przykład na sport
lub edukację są ważne dla ludzi? Które z tych motywacji są najważ−
niejsze, które są ważne, a które mniej?

Moim zdaniem najmniej ważna jest możliwość uzyskania ulgi podatkowej. W przy−
padku większych przedsiębiorców ulgi nie są aż tak atrakcyjne, żeby mogły same w
sobie być argumentem do dania pieniędzy. Natomiast myślę, że chęć bycia w do−
brym towarzystwie − po pierwsze, a po drugie − czysta dobroczynność, świadomość
tego, że znajduję się w pewnym układzie społecznym, w pewnej sieci zależności;
świadomość, że za chwilę może być taka potrzeba, że ktoś, kto dał pieniądze może
potrzebować zupełnie innej pomocy.

Słyszałem też, że macie dobroczyńców − złoczyńców?

Jest to pomysł, który się pojawił przy okazji imprez kulturalnych, które organizuje
nasza lokalna Fundacja KRESY 2000. Na te imprezy przychodzili członkowie miejsco−
wej palestry z Biłgoraja i to chyba oni wpadli na pomysł, żeby przekazywać na cele
społeczne kary pieniężne. To znaczy zobowiązywać ludzi, którzy "narozrabiali", spraw−
ców drobnych rozbojów, drobnych włamań, drobnych kradzieży do wpłacania róż−
nych kwot: 10, 150 czasami 500 złotych na rzecz Fundacji. Jest to też jakiś pomysł
na to, żeby złoczyńcy stali się dobroczyńcami Fundacji. W przypadku Funduszu
Lokalnego, też można pomyśleć razem z sędziami czy prokuratorami, żeby te wpła−
ty służyły kształceniu prawników, albo na przykład zostały wykorzystane na stypen−
dium dla kogoś, kto pójdzie do szkoły policyjnej i będzie później pilnował tych zło−
czyńców, żeby nic złego nie robili.

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456

Organizacje, które zbierają pieniądze muszą mieć
przede wszystkim zaufanie społeczne,zjednać sobie
przychylność wszystkich organizacji działających w re−
gionie, samorządu, ludzi wpływowych i cieszących się
zaufaniem.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:38

Słyszałem też, że przekazywane są obrazy, a potem są sprzedawane...

Tak się dzieje w Fundacji Kresy 2000. Dzięki aktywności Stefana Szmidta, dzięki
jego kontaktom i osobowości, która sprzyja takim działaniom, zyskał sobie sympatię,
podziw i przyjaźń różnych ludzi i twórców, między innymi malarzy. Wielu malarzy
chętnie przekazuje swoje prace na działania dobroczynne. Przykładem tego może
być pan Jerzy Duda−Gracz, który już kilka prac podarował Fundacji Kresy 2000. Pa−
miętam takie wydarzenie podczas biesiady artystycznej na Kresach. Program ten był
realizowany przez telewizję Lublin. Jerzy Duda−Gracz przekazał akwarelę, która zo−
stała zlicytowana na rzecz Rodzinnego Domu Dziecka w Biłgoraju. Dostaliśmy za
nią 5.000 złotych, jej wartość rynkowa wynosiła ok. 2 do 2,5 tysiąca złotych, tak że
takie rzeczy się zdarzają. Niemniej jednak główną rolę odgrywa w tych przypad−
kach "czynnik ludzki". Ja sam pewnie nie mógłbym takich rzeczy zrobić, a pan Ste−
fan Szmidt z powodzeniem takie rzeczy realizuje.

Bardzo dziękuję za rozmowę

najdź osobę, która dzięki swoim kontaktom, oso−
bowości, sprzyja działaniom dobroczynnym i
pomoże Ci nie tylko w zbieraniu pieniędzy, ale
także przyciągnie sprzymierzeńców.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:38

p i ę ć p r z y k ł a d ó w u d a n e j w s p ó ł p r a c y z d a r c z y ń c a m i

IV. JAK ZBIERAJĄ PIENIĄDZE

W WARSZAWIE

Piotr Pawłowski − prezes Stowarzyszenia Przyjaciół Integracji

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456

Najważniejsze cele Stowarzyszenia Przyjaciół Integra−
cji to społeczna aktywizacja osób niepełnosprawnych,
jak również szeroko pojęta integracja − znoszenie i prze−
ciwdziałanie barierom społecznym, komunikacyjnymi i
architektonicznym. Czasopismem Stowarzyszenia jest "In−
tegracja". Jest to największe w Polsce pismo non−profit
dla osób niepełnosprawnych. SPI realizuje wiele pro−
gramów, między innymi: informacyjne skierowane do
niepełnosprawnych (prawa, ulgi, szkoły i kursy, placów−
ki i organizacje, programy pomocowe, sprzęt rehabilita−
cyjny); edukacyjne skierowane głównie do zdrowej mło−
dzieży i osób dorosłych; programy promujące twórczość
i aktywność osób niepełnosprawnych. Stowarzyszenie
prowadzi także program: "Polska bez Barier" i "Warsza−
wa bez Barier". Program "Warszawa bez Barier" został
nagrodzony medalem 400−lecia Stołeczności Warszawy
i wśród licznych wyróżnień otrzymał nagrodę Ministra
Pracy i Polityki Społecznej A. Bączkowskiego.

Czy zbieranie pieniędzy na rzecz organizacji społecznych wymaga
przygotowania jakiegoś konkretnego programu, czy też wystarczy
poprosić potencjalnego sponsora o wsparcie działań statutowych
organizacji?

Piotr Pawłowski: Jeżeli organizacja szuka pieniędzy na swoje działania, to wiem
z doświadczenia, że przedstawienie konkretnych programów, czy pomysłów jest
lepszym rozwiązaniem niż stwierdzenie: "szukamy pieniędzy na naszą działalność".
Na przykład naszym programem jest pismo "Integracja", projekt "Polska bez Barier",
w ramach którego działa Centrum Informacyjne. Mówienie o programach jest bar−
dziej atrakcyjne dla sponsora, bo wtedy on dowiaduje się, czym zajmuje się organi−
zacja, czy i w jaki sposób zostaną wykorzystane jego pieniądze.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:38

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456

Naszą kartą przetargową jest wiarygodna działalność.
Prezentujemy swoją działalność potencjalnemu spon−
sorowi i dochodzimy do momentu, w którym zaczyna−
my współpracować. Zawsze − mocno to podkreślam −
szukamy sponsorów, z którymi współpracujemy, a nie
sponsorów, od których bierzemy pieniądze

Jakich metod używacie przy zbieraniu pieniędzy?

Korzystniejsza jest długofalowa współpraca niż jednorazowe przekazanie pienię−
dzy. Z takimi firmami bardzo dobrze nam się współpracuje. Generalnie, chodzi nam
przede wszystkim o to, żeby zapoznać ich z naszą działalnością, a potem poszukać
obopólnych korzyści.

Co zostało uznane przez Waszych sponsorów za warte wsparcia i jak
to odpowiada na motywacje darczyńców? Jakie korzyści z przeka−
zywania pieniędzy mają Wasi darczyńcy?

Możliwość istnienia "Integracji" jest związana z samorządem. Jednak dalsza działal−
ność "Integracji" nie byłaby możliwa, gdyby nie Wydawnictwo Winkowski i S−ka oraz
inne instytucje. Dla nich współpraca z "Integracją" jest szansą na wspólne dotarcie
do czytelnika, do którego oni sami nie zdołaliby dojść − w tym przypadku są to osoby
niepełnosprawne. Znaleźliśmy partnera, który zajmuje się podobną działalnością:
czyli drukowaniem i wydawaniem magazynów. Inna sytuacja była w przypadku
firmy Statoil. Zobaczyli nasz program pt. "Warszawa bez Barier", który został zgłoszo−
ny do obchodów 400−lecia stołeczności Warszawy. Przeglądając katalog z ogromną
ilością programów i koncertów dostrzegli, że jest tam jeden program zajmujący się
osobami niepełnoprawnymi. To było w 1996, a współpracujemy do dzisiaj. Stacje
Statoil są kompleksowo przygotowane do obsługi niepełnosprawnych. Na stacjach
Statoil można używać klaksonu, który jest znakiem dla personelu stacji, żeby wyjść i
obsłużyć osobę niepełnosprawną. Każdy pracownik tej stacji jest na to przygotowa−
ny i specjalnie w tym zakresie przeszkolony. Statoil wszedł także, jako główny spon−
sor, w realizację programu "Nieświadomość". Staramy się dotrzeć do młodych ludzi
z informacją o różnego rodzaju niebezpieczeństwach, których następstwem może
być uraz kręgosłupa. Statoil przekazał pieniądze na wydanie teledysku i płyty kom−
paktowej. Płyta ta dociera do środowiska dziennikarzy, którzy później mówią o "Inte−
gracji" i o firmie Statoil. Czyli wspólna działalność − nasza i tej firmy − jest związana
z codzienną działalnością. Jest to również swojego rodzaju public relations, czyli
pokazywanie donatora w takim kontekście, który pozwala ludziom związanym z
"Integracją", z osobami niepełnosprawnymi zauważyć, że jest to sponsor przyjazny
dla tego środowiska.

To bardzo interesujący przykład. Czy ta płyta jest sprzedawana?

Nie, płyta kompaktowa i teledysk zostały wprowadzone do wszystkich rozgłośni
radiowych i stacji telewizyjnych i rozprowadzane są bezpłatnie. Dla nas był to spo−

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:38

p i ę ć p r z y k ł a d ó w u d a n e j w s p ó ł p r a c y z d a r c z y ń c a m i

sób informowania młodzieży o zagrożeniu wypadkami podczas wakacji. Każdego
roku przed wakacjami uruchamiamy akcję "Nieświadomość" i wykorzystujemy ten
teledysk i płytę kompaktową nagraną przez Darka Malejonka z zespołu Houk. On
sam napisał słowa i skomponował muzykę. My zajęliśmy się promocją w taki sposób,
aby płyta była łatwo przyjmowana przez młodzież.

Czy macie jeszcze jakieś inne doświadczenia w zbieraniu pieniędzy
i pozyskiwaniu sponsorów?

Takim przykładem może być Gala "Integracji", na którą zaprosiliśmy naszych przyja−
ciół. Była to Gala z okazji 5−lecia pisma "Integracja". Namówiliśmy Filharmonię Naro−
dową, żeby nam wynajęła nieodpłatnie salę i namówiliśmy różnych wykonawców,
żeby obniżyli swoje honoraria. Na przykład Anna Maria Jopek nie wzięła honora−
rium, Elżbieta Zającówna i Hubert Urbański prowadzący galę też nie wzięli za to
pieniędzy, a my dzięki temu mogliśmy zaprosić naszych przyjaciół. Początkowo za−
kładaliśmy, że podczas naszej Gali będą rozprowadzane cegiełki, choć moje do−
świadczenie mówi, że takie imprezy nie służą zbieraniu pieniędzy, to znaczy nie
mogą być dla nas źródłem utrzymania.

Taka Gala może być również drogą do nawiązania kontaktów z innymi
sponsorami. Poza tym informuje środowisko, społeczność, opinię pu−
bliczną o działalności organizacji, co z kolei może być dobrą podstawą
do współpracy z samorządem i z innymi instytucjami.

Jak najbardziej. Podczas Gali dużą część widowni stanowili biznesmeni. W tym
samym czasie odbywały się Targi Komputerowe w Pałacu Kultury i Nauki w Warsza−
wie. I okazało się, że pan, który organizował Targi był zainteresowany naszą wielką
Galą i od razu wykupił dwieście biletów, które wykorzystał jako nagrody dla wszyst−
kich tych, którzy wystawiali sprzęt komputerowy. I ku naszemu zaskoczeniu, naszą
Galę odwiedziło stu kilkudziesięciu biznesmenów, którzy prowadzą firmy kompute−
rowe. Są także sponsorzy, do których sami docieramy i dajemy im bilety. Zaprosze−
nia na Galę spełniły też funkcję informacyjną. Do zaproszenia dołączyliśmy specjal−
nie przygotowany folder związany z pięcioleciem "Integracji". Właśnie po wysłaniu

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456

Podsumowując, takie wydarzenia jak Gala cieszą się
ogromnym zainteresowaniem sponsorów, ale szalenie
trudno jest zaleźć pieniądze na codzienne życie. Zde−
cydowanie łatwiej zebrać środki na przykład na naszą
Galę, na wydarzenie, dzięki któremu zostanie wywie−
szona informacja o sponsorach, przyjdą przedstawicie−
le różnych mediów.
Pozyskiwanie środków od sponsorów na tego rodzaju
wydarzenia przynosi efekty, ale to musi być wydarze−
nie "dużego kalibru", żeby potencjalni sponsorzy byli
zainteresowani.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:38

zaproszenia zadzwonił do nas przedsiębiorca z Holandii − szef jakiegoś ban−
ku, który był zainteresowany współpracą z nami na rzecz ludzi niepełno−
sprawnych. Poprzez takie nagłaśnianie naszych wydarzeń, zgłaszają się
osoby czy też przedstawiciele różnych firm, które mają w swoim budżecie
możliwości przekazywania środków na cele charytatywne i szukają wiary−
godnego partnera. Nie ukrywam, że są to efekty działania związane z na−
szym PR−em. Zaczęliśmy od gazety, doczekaliśmy się własnego programu
telewizyjnego pod tytułem "Integracja", który jest emitowany dwa razy w
miesiącu na całą Polskę. Mamy swój program radiowy w Radio Plus, który
nosi tytuł "Przystanek Integracja", jest program w Polskim Radio Program I,
który nosi tytuł "Integracja" i który współrealizujemy. Myślę, że właśnie te
działania doprowadzają do tego, że o "Integracji", o tym, co my tutaj robi−
my, ludzie wiedzą, chętnie nawiązują z nami kontakty i chętnie z nami
współpracują.

Bardzo trudno jest dzisiaj stworzyć program zbierania pie−
niędzy, bez otwierania się na społeczność poprzez media czy
duże wydarzenia.

Żyjemy w świecie obrazkowym. Jeśli ktokolwiek chce jakoś w nim funkcjo−
nować, to telewizja, radio i prasa służą do tego, żeby być nośnikiem, sposo−
bem przekazu informacji o naszych działaniach. Szalenie trudno byłoby nam
organizować różne rzeczy bez udziału mediów. Na przykład, jesteśmy w
stanie współpracować z Bankiem Danych o Organizacjach Pozarządowych
KLON/JAWOR przy wydawaniu informatorów z serii "Poznaj swoje prawa" i
nieodpłatnie je wysyłać do ludzi niepełnosprawnych. To jest dla nas obcią−
żenie, nie mamy z tego żadnych korzyści, ale wiemy, że to możemy robić.
Wspólnie z organizacją "Joni and Friends" sprowadzamy do Polski wózki i
przekazujemy je najbardziej potrzebującym. Nie cierpimy na brak pomysłów,
tylko na brak możliwości i rąk do pracy.

Z tego wynika, że nie da się zbierać pieniędzy, w pojedynkę
bez sojuszników.

Właściwie szukanie pieniędzy i organizowanie pracy całego biura spoczy−
wa na liderze. Zdaję sobie sprawę, że mnóstwo rzeczy, na przykład pisanie
różnych wniosków, rozliczanie tych wniosków czy też całą księgowość mu−
szą robić różne osoby. Ale nie bez przyczyny tę główną rolę spełnia właśnie
lider, który doprowadza do pierwszych spotkań, inicjuje te spotkania, za−
chęca do współpracy. W "Integracji" to wszystko się wokół takiej osoby "krę−
ci". Nie mamy więc specjalnej osoby, która zajmuje się wyłącznie szuka−
niem pieniędzy. Możemy spokojnie funkcjonować dlatego, że często zgła−
szają się do nas osoby, które chcą nas obdarowywać i przekazywać środki
na działania.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:38

p i ę ć p r z y k ł a d ó w u d a n e j w s p ó ł p r a c y z d a r c z y ń c a m i

To Ty jesteś osobą, na której spoczywa ta odpowiedzialność.
Jakie cechy musi mieć osoba, która odpowiada za owo poszu−
kiwanie pieniędzy?

Tutaj sukcesy przychodzą dopiero po jakimś czasie, to trzeba mówić
wprost i otwarcie.

Dokładnie. Sukcesy nie przychodzą z dnia na dzień. Mogą to być mali sponsorzy,
którzy są bardzo ważni i z nimi współpracujemy już od kilku lat. Prywatne osoby
regularnie wpłacają niewielkie kwoty na rzecz "Integracji", ale i to są ci, dzięki któ−
rym mamy na przykład pieniądze na papier, na tonery, czy na inne podstawowe
artykuły biurowe, których używa się na co dzień. Pewną strategią działań organiza−
cji musi być współpraca z prywatnym biznesem, który w tym momencie zapewni
stabilność i trwałe funkcjonowanie organizacji.

Bardzo dziękuję za rozmowę.

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456

Przede wszystkim musi to być osoba, która wie dokład−
nie, co dana organizacja robi. Musi znać słabe i mocne
strony organizacji. Musi być osobą zdecydowaną, kon−
kretną, przekonującą. Musi wiedzieć, w czyim interesie
występuje i wiedzieć, co konkretnemu sponsorowi
może zaproponować. Nie może to być ogromna rozpię−
tość działań. Musi to być konkret.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:38

V. JAK ZBIERA PIENIĄDZE

ZAKŁAD DLA DZIECI NIEWIDOMYCH W LASKACH

k/ WARSZAWY

Zofia Morawska − kierownik Działu Darów

i Elżbieta Morawska−Sawa

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456

Zakład dla Niewidomych w Laskach − powstał w 1922
roku. Utworzony przez ociemniałą hrabiankę Różę Czac−
ką, która już w 1911 roku założyła w Warszawie Towa−
rzystwo Opieki nad Ociemniałymi. Zakład znany jest
dziś na całym świecie. Niewidome dzieci i młodzież uczą
się tu wszystkiego, co potrzebne w samodzielnym ży−
ciu, przede wszystkim zaś zdobywają wykształcenie i
przygotowanie do wyższych studiów lub też do kon−
kretnego zawodu, który pozwala im znaleźć pracę i usa−
modzielnić się.

W jaki sposób zbierają Państwo pieniądze na utrzymanie Zakładu i
wszystkich Państwa placówek?

Zofia Morawska: Już od dziesięcioleci prowadzimy biuro kwesty. Towarzystwo
Opieki nad Ociemniałymi, które zostało założone przez Matkę Czacką i istnieje od
roku 1911, przed wojną utrzymywało się prawie wyłącznie z kwesty. My posługuje−
my się tym samym statutem do dzisiejszego dnia. Zakład w Laskach powstał w 1922
roku. Tu gromadziły się i kształciły dzieci niewidome. Za dzieci miały płacić gminy,
ale gminy tych pieniędzy nie miały. Wtedy kwestowało się wszędzie, poprzez naj−
różniejsze organizacje, zwłaszcza przez organizacje katolickie, akcje katolickie, przez
parafie, wśród znajomych ziemian, wśród krewnych Matki Czackiej, wśród bardzo
licznego grona znajomych księdza Korniłowicza, który był bardzo znanym człowie−
kiem w Polsce. Największy przychód był z jednodniowej zbiórki w całej Polsce, tzw.
"Kwiatka", gdy zbierało się dary na ulicach, przy kościołach, w lokalach, w teatrach,
etc. I taka sytuacja trwała do wojny. Laski stały się bardzo popularne jako ośrodek
katolicki i tak jest do dzisiaj. Potem przyszła wojna, okupacja, kiedy to kwestowało
się produkty rolne u gospodarzy i ziemian w Generalnej Guberni. Po wojnie zaczę−
liśmy od nowa nasza akcję. Ta akcja zaczęła się od kontaktów z zagranicą. Kraj był
zniszczony i Laski były bardzo zniszczone. We wrześniu 1939 roku miała tu miejsce
bitwa, która trwała cztery dni, 75% Zakładu uległo zniszczeniu. Trzeba więc było
zaczynać prawie od początku. Zwróciliśmy się więc do naszych znajomych i krew−
nych w Stanach Zjednoczonych. Pisaliśmy listy, w których prosiliśmy o wszystko:
począwszy od traktora, samochodu ciężarowego, a skończywszy na igle, bo wtedy
tu nie było naprawdę niczego. Budynki były zniszczone, spalone, a pozostała reszta
mienia została rozkradziona. No więc trzeba było tę kwestę zacząć od ludzi, którzy
coś mieli. Zaczęliśmy więc od Ameryki i do tej pory jest to jedno z naszych głównych
źródeł finansowania − zasoby zagraniczne.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:39

p i ę ć p r z y k ł a d ó w u d a n e j w s p ó ł p r a c y z d a r c z y ń c a m i

Czy są to darczyńcy indywidualni?

Było tam nazwisko Pani Rodzińskiej, żony znanego dyrygenta w Ameryce, Artur
Rubinstein, Jan Lechoń i bardzo wiele innych sławnych osób. Oni rozpoczęli cieka−
wą akcję, która trwa do dziś.
Członkowie Komitetu stworzyli kartotekę wyszukując polskie nazwiska z książek tele−
fonicznych. To była mrówcza praca. Pracowało tam dziewięć pań wolontariuszek,
które spędzały czas na przeglądaniu wielotomowych książek telefonicznych wiel−
kich miast Stanów − Chicago czy Detroit i wyciąganiu nazwisk o polskim brzmieniu.
Wysyłały do nich petycje i w ten sposób zebrały sobie pewną kartotekę osób wspie−
rających. Potem wysyłały im na przykład życzenia świąteczne. Tak to wyglądało za
granicą i to funkcjonuje do dziś. Ponadto Amerykanie, czy też osoby polskiego po−
chodzenia przyjeżdżały z wycieczkami do Polski i czasem odwiedzały nas w celu
sprawdzenia, jak ich pieniądze są wydawane. Działo się tak na początku z powodu
braku zaufania do nas i do tego Komitetu. Nabrali do nas zaufania dopiero wtedy,
kiedy zobaczyli, że za pieniądze przekazywane z Ameryki naprawiliśmy i postawili−
śmy wiele budynków Zakładu. Nie mieliśmy absolutnie żadnej możliwości zdobycia
tych pieniędzy w żaden inny sposób, zwłaszcza za czasów PRL, kiedy byliśmy tępie−
ni i nie dostawaliśmy żadnych zasobów, więc bez pomocy zagranicznej nie byliby−
śmy w stanie nic zrobić. Potem utrudniano nam zbieranie środków. Mieliśmy z tym
mnóstwo kłopotów. Na przykład, trzeba było te pieniądze przesyłać na osoby pry−
watne. Państwo dążyło do tego, żeby nas upaństwowić, żeby zniszczyć Zakład,
ponieważ był to zakład katolicki. Wycieczki Polonii Amerykańskiej, które nas odwie−
dzały nabrały do nas zaufania, widząc, ile robimy. Zbudowaliśmy przedszkole, szko−
łę z internatem dla dzieci z upośledzeniem umysłowym, szkołę podstawową, biblio−
tekę (brajlowską i czarnodrukową), mamy też taki mały, wewnętrzny szpitalik wybu−
dowany z funduszy otrzymanych od Komitetu. Wiele osób wolało oczywiście bezpo−
średnio wpłacać nam pieniądze − i to trwa do dzisiaj. Jest to głównie stara Emigra−
cja. Jak pewnie Pan wie, najczęściej dają ludzie biedni. Bezpośrednio po wojnie w
Polsce nie było osób zamożnych, które można było prosić o wsparcie, stąd oparliśmy
się na werbowaniu wielu osób na członków Towarzystwa i ofiarodawców, którzy
wspierają niewielkimi sumami, ale stale. Z ofiarodawcami utrzymujemy ciągły kon−
takt, dziękując za każdy dar, przesyłając okresowe sprawozdania z wydarzeń szkol−
nych i raz do roku życzenia na Boże Narodzenie (z opłatkiem bardzo cenionym,
zwłaszcza przez Emigrację). Jest to ogromna praca − wysyłka świąteczna wynosi
12.000 listów. Nie mamy stałych, znaczących sponsorów. Czasami otrzymujemy
spadki krajowe. Niekiedy samotne osoby zapisują nam mieszkania, które albo prze−
kazujemy naszym byłym wychowankom, albo sprzedajemy.
Zawsze na tego rodzaju apele największy odzew jest wśród ludzi niezamożnych.
To ma dwa podłoża: ci ludzie, z tej pierwszej, dawnej Emigracji sami przeżyli ciężkie
czasy, wyszli z takiej biedy, że mają o wiele więcej zrozumienia i współczucia dla
potrzeb. A po drugie, oni chcą coś zrobić dla kraju. Naturalnie, największą część

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456

Nie, w Stanach Zjednoczonych powstał Komitet Pomo−
cy Niewidomym, który istnieje do dzisiaj. Komitet skła−
dał się ze znanych osób.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:39

dochodu z kwesty stanowią spadki. My nie mamy oczywiście na to wpływu, wierzy−
my, że Pan Bóg natchnął te osoby, żeby nam coś zapisały. Często dostajemy spadki
od osób, które nas nie dotowały. Spadają one na nas zupełnie niespodzianie − po
prostu ktoś kogoś namówił... Jest taka organizacja w Anglii, w Londynie (Polski
Ośrodek Społeczno−Kulturalny − POSK), która doradzała Polakom, mieszkającym w
Londynie, jak sporządzić testament. I czasami jacyś adwokaci poddawali pomysł
przekazania spadku dla nas. Pierwszy spadek z Anglii dostaliśmy właśnie w taki
sposób, że adwokat doradził jakiemuś człowiekowi, który nie wiedział, na co prze−
kazać pieniądze. To był taki samotny oryginał, przedwojenny granatowy policjant,
który miał domek i trochę pieniędzy. I on poszukał sobie polskiego adwokata, który
mu właśnie ten pomysł podsunął. Więc taka możliwość jest i to jest to, co ma dla
nas największe znaczenie. Niedawno dostaliśmy duży spadek z Niemiec po robot−
niku, który jako młody chłopak został wywieziony do Niemiec na roboty. On nigdy
nie ukończył żadnych szkół, właściwie nie umiał czytać ani pisać. Nie nauczył się
nigdy mówić po niemiecku i pisał testament z tłumaczem u notariusza i zapisał nam
znaczną sumę. Nie wiemy, kto mu podsunął pomysł, żeby to właśnie nam zapisać.
Czasami od ofiarodawców przychodzą prośby, żeby umieścić w Laskach tabliczkę z
nazwiskiem darczyńcy.

Czy macie Państwo jakieś miejsce, gdzie nazwiska ofiarodawców są
utrwalane?

Można więc powiedzieć, że wszystkie nazwiska są utrwalone. Naturalnie wszyst−
kich wpisujemy do Księgi, bo chcemy także utrwalić pamięć o nich. Poza tym w
intencji ofiarodawców żyjących i zmarłych odprawiane są msze święte i to kilka razy
w miesiącu, zawsze w wigilię Bożego Narodzenia. To jest to, co my możemy zrobić.
Jakiś pan ufundował nam kiedyś komputery, a dach naszej szkoły podstawowej
ufundowany został przez pana, który prosił o uczczenie pamięci żony. Zrobiliśmy
taką dużą tablicę z jej imieniem i umieściliśmy na zewnątrz budynku. Potem zbudo−
waliśmy dom dla starszych sióstr i tam też umieściliśmy tablicę poświęconą pamięci
zmarłych ofiarodawców, którzy dali na budowę tego domu. W domu sióstr też są
takie tabliczki. Szpitalik został zbudowany dzięki licznym ofiarodawcom, którzy da−
wali po 100 dolarów i oni mają tabliczkę na jednej ze ścian. Inni dawali 500 dola−
rów "na łóżko", więc zrobiłam im tabliczkę nad drzwiami.

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456

Mamy taką tablicę. A ponieważ naszych ofiarodawców
było bardzo dużo, to ja musiałam uporządkować ich
według jakiegoś klucza. Zdecydowałam, że na tablicy
będą umieszczane nazwiska tych, którzy dali powyżej
1000 $ (ale tylko zmarłych). Natomiast żyjących tam
nie umieszczamy. Prowadzimy dwa rejestry: Złotą Księ−
gę, gdzie wpisuje się nazwiska oraz małe tabliczki z
nazwiskami ofiarodawców i są one umieszczane w sali
konferencyjnej na ścianie.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:39

p i ę ć p r z y k ł a d ó w u d a n e j w s p ó ł p r a c y z d a r c z y ń c a m i

A jak Państwo zbierają pieniądze w Polsce?

Wielu ofiarodawców chce na przykład przeznaczyć pieniądze tylko na komputery,
na których dzieci pracują, tylko na maszyny brajlowskie, na których one piszą; tylko
na konkretną rzecz, jaką dostaje dziecko. Natomiast bardzo jest trudno kwestować
na koszty bieżące. Najwięcej temu dziecku daje nauczyciel albo wychowawca, a
na to jest najtrudniej zbierać. W Laskach prowadzimy Ośrodek Szkolno−Wychowaw−
czy, w którym co roku szkolimy 300 niewidomych: dzieci i młodzież. I jak do tej pory
50% kosztów pochodzi z kwesty, nie mówiąc o konieczności utrzymania takich dzia−
łów, jak: ambulatorium z łóżkami dla personelu, dla starszych sióstr, dla dzieci oczy−
wiście też. Musimy utrzymywać nasze siostry w podeszłym wieku, które żyją tutaj w
takim specjalnym domu, który jest właściwie przytułkiem. Utrzymanie tego przytuł−
ku również spada na nas i na to też musimy kwestować. Ten ostatni rok był trochę
lepszy, łatwiej było w związku z tym, że otrzymywaliśmy dodatkową dotację pomoc−
niczą z PFRONu. PFRON dawał tylko na określone rzeczy, na przykład dał nam na
budowę warsztatu całkiem duże sumy, ale od zeszłego roku daje z coraz większymi
trudnościami, trzeba składać mnóstwo papierów, strasznie to jest mozolne. Oni dają
na miesięczne pensje dla personelu, co stanowi 60% wydatków tego ośrodka. Dzie−
ci niewidome wymagają licznego i dobrego personelu; tu klasa liczy od ośmiu do
dwunastu dzieci, a grupa wychowawcza − od 8 do 10 dzieci. Na miejscu mieszka
280 dzieci, wszystkie wymagają całodziennej opieki. Wychowawcy i nauczyciele
pracują według Karty Praw Nauczyciela, Karta Praw gwarantuje nauczycielom 18−
godzin pracy tygodniowo, a wychowawcom − 24 godziny.

Elżbieta Morawska−Sawa: Krajowa kwesta po wojnie praktycznie zamarła. Nie
było się do kogo zwrócić. Poza tym wychodziliśmy z założenia, że im mniej się o
Laskach mówiło na zewnątrz, tym lepiej. Laski nie chciały sobie robić reklamy.

Chciałem zapytać, od jak dawna zajmują się Panie kwestowaniem
na rzecz Lasek?

Ja tu pracuję 69 lat, od 1930 roku. Na początku to się kwestowało na przykład u
ziemian. Wiele osób miało dużo znajomych, krewnych i ja zaczęłam od tego, że
chodziłam od wsi do wsi. Nauczono mnie, jak to robić. Przed wojną organizacje
takie jak nasza dostawały pozwolenie na urządzanie tak zwanego Kwiatka. To był
jeden dzień w roku poświęcony na zbiórki uliczne i my robiliśmy to przy pomocy
licznej grupy wolontariuszy. To jest to, co teraz robi pan Jerzy Owsiak. Po wojnie
wszyscy nasi dawni znajomi, przyjaciele i krewni byli zrujnowani, nie mieli pienię−
dzy, nie było się do kogo zwrócić, nie było ziemiaństwa. Wszyscy byli biedni i nie
chcieliśmy ich dręczyć jeszcze jakimiś prośbami. Wszyscy zaczynali od początku,
większość ludzi nie miała pieniędzy na pokrycie podstawowych potrzeb.

A jak to dzisiaj wygląda, jak to jest zorganizowane?

Elżbieta Morawska−Sawa: Teraz mamy normalne biuro. Ja zajmuję się darami
krajowymi osobiście, a podczas organizowania większych akcji pomagają mi inni
pracownicy i czasami wolontariusze. Jak się czasy zmieniły, to zaczęliśmy myśleć o
kweście polskiej. Zaczęło się od tego, że członkowie Stowarzyszenia pozyskali jakieś

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:39

drobne kwoty na rzecz ośrodka, a potem zaczęliśmy gromadzić adresy osób wspo−
magających. Zaczęliśmy szukać nowych ofiarodawców. Zgromadziliśmy bazę da−
nych, w której znalazło się ok. 3.000 osób, do których się pisało podziękowania za
każdy dar. Ta baza istnieje do dzisiaj. Jest to już tradycją, że piszemy do nich listy
opisujące, co się obecnie u nas dzieje. Na przykład teraz dzieci opisują, jak sobie
wyobrażają gwiazdkę i to się szalenie podoba.

Z tego około 1.200 stanowią instytucje, reszta to darczyńcy indywidualni. Z tym, że
instytucje są bardzo różne: od Geant−a do piekarni. Zrobiłam taką listę osób z książki
telefonicznej: adwokaci, piekarze, proboszczowie, osoby, które mogą mieć pienią−
dze i wysyłałam do nich listy z prośbą o wsparcie. Naturalnie odpowiedzi otrzyma−
łam od niewielkiego procenta adresatów. Doszliśmy jednak do wniosku, że nasz
Zakład jest bardzo specyficzną instytucją i taki list będzie można pokazać nie tylko w
celu pozyskiwania sponsorów, ale może także w celu pomocy w skierowaniu do
naszego ośrodka niewidomych dzieci czy też innych potrzebujących osób. W ciągu
tych kilku lat podwoiliśmy liczbę naszych ofiarodawców. Napisaliśmy również do
wszystkich profesorów z Almanachu Nauki Polskiej. Wysłaliśmy 5.000 listów w cią−
gu 2 lat korzystając z pomocy wolontariuszy.

Ale taka baza 8 tysięcy krajowych i 2 tysięcy zagranicznych sponso−
rów − osób i instytucji − powstała pewnie w wyniku wysłania dziesią−
tek tysięcy listów?

Elżbieta Morawska−Sawa: Znajdowaliśmy ich jeszcze innymi sposobami. Nasz
ksiądz odprawiał mszę, na której nasze dzieci śpiewały, mówiły i potem ksiądz za−
chęcał do pobrania przygotowanych przekazów i wpłat na nasze konto. Nigdy na−
tomiast nie zbieramy gotówki. Inną formą propagowania naszego ośrodka jest jego
pokazywanie licznym grupom wycieczkowym, które nas odwiedzają. To jest bardzo
ciekawe. Pokazujemy, co my tutaj robimy, pokazujemy nasze dzieci, mamy wiele
materiałów informacyjnych, szczególnie podczas bezpośredniego kontaktu ludzie
się wzruszają.

Zofia Morawska: Kiedyś zorganizowaliśmy akcję na rzecz dziecka, które mogło
odzyskać wzrok przez operację. Ta operacja miała być zrobiona w Belgii u jakiegoś
specjalisty. Koszty tej operacji były duże, więc dzieci z klasy tego dziecka pojechały
do Ojców Dominikanów na Służewiec i w czasie mszy czytały brajlem, śpiewały, a
po mszy świętej wystąpiła jedna z dziewczynek i powiedziała, że będą zbierać pie−
niądze na operację swojej koleżanki. Dzieci kwestowały do puszek przed kościołem
i zebrały dość dużą sumę. Miałyśmy wątpliwości, czy można prosić dzieci, żeby one
kwestowały. Okazało się jednak, że one się nie krępowały, ponieważ chodziło o
koleżankę z klasy, więc z zapałem się do tego zabrały i bardzo łatwo nawiązywały
kontakt z ofiarodawcami. Ludzie wrzucali dosyć duże sumy.

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456

Na każdy dar − niezależnie od wysokości − odpowiada−
my. Wysyłamy też do wszystkich życzenia świąteczne z
opłatkiem, do 2 tysięcy osób za granicą i do 8 tysięcy
w kraju.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:39

p i ę ć p r z y k ł a d ó w u d a n e j w s p ó ł p r a c y z d a r c z y ń c a m i

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456

Duże znaczenie ma jednak fakt, że ofiarodawca może
przyjechać na miejsce, zobaczyć, jak i na co jego pie−
niądze są lub będą wydawane.

Elżbieta Morawska−Sawa: Te zbiórki w kościołach organizowaliśmy 5 czy 6 razy.
W ten sposób można się pokazać i zebrać coś w każdej dzielnicy. Oczywiście od
czasu do czasu pomaga nam telewizja w taki sposób, że emituje jakiś materiał o
nas. Telewizja robiła filmy na temat naszych dzieci. W zeszłym roku i pan Jerzy
Owsiak, i Caritas dali nam pieniądze. Był taki materiał filmowy, w którym jedna z
naszych dziewczynek powiedziała, że chciałaby mieć dyktafon i na skutek apelu
telewizyjnego przysłano nam około 40 dyktafonów. Dostaliśmy jeszcze masę innych
podarków, na przykład tandemy z fabryki rowerów z Bydgoszczy. Nasze dzieci robią
nam też dobrą reklamę podczas wakacji. Mamy też zaprzyjaźnioną wioskę, z której
pochodzi jedno z naszych dzieci. Ludzie z tej wioski każdego roku zbierają dla nas
kartofle, cebulę i wysyłają do nas ciężarówkę.

Jednym słowem: współpraca z dużym biznesem, z dużymi sponsora−
mi nie jest prosta.

Elżbieta Morawska−Sawa: Nie jest prosta z tego względu, że ona wymagałaby
jakiejś specjalnej oprawy. My nie umiemy przyjąć kogoś bankietem. Może byśmy
potrafili, ale teraz mamy inną działalność, musielibyśmy zapewnić tym biznesme−
nom jakieś atrakcje: bankiet, koncert, jakieś materiały, na których nasze dziecko
ściska rękę sponsora. Jednak nie chcielibyśmy, aby nasze dzieci musiały dziękować
bezpośrednio komuś i nasze dzieci też nie bardzo by chciały.

Ale wydaje mi się, że możemy wspólnie przygotować jakąś strategię
współpracy z biznesem.

Można, ale my już próbowaliśmy i nie wyszło. Na przykład chcieliśmy pozyskać banki.
Pisaliśmy do banków i o dziwo, od takich wielkich firm zwykle przychodziły odpowie−
dzi odmowne. Ale to niezupełnie jest tak, że my z nikim nie współpracujemy. Może−
my się na przykład pochwalić długoletnią współpracą, jeszcze z dawnych czasów z
Ursusem. Oni dawali nam traktory niby do testowania, ale dali nam milionowy trak−
tor, potem nam ten sprzęt naprawiali. To była bardzo sympatyczna współpraca. Po−
tem, po wojnie, była taka akcja, która bardzo krótko trwała, polegała na tym, że
poszczególne zakłady dziecięce miały swoich sponsorów. Naszym sponsorem był za−
kład KABLE z Ożarowa. To też było sympatyczne. Przyjeżdżali do nas pracownicy z
KABLI, zwiedzali, oglądali, potem pomagali nam w kładzeniu kabli, założeniu elek−
tryczności. W zeszłym roku zakładaliśmy tutaj kable podziemne i też zwróciliśmy się z
prośbą o pomoc, i oni dali nam kable za darmo. Więc mamy jakąś tradycję współpracy.
Mamy tutaj szkołę muzyczną i chór i nasze dzieci już dwukrotnie były zapraszane do
Niemiec, i tam dawały koncerty. Za wszystko płacili Niemcy, a koncerty z kolei przycią−
gały uwagę następnych ofiarodawców. Nasz chór występował też u nas w kościele
protestanckim, tam też sprzedawaliśmy kasety. W ten sposób zbieraliśmy pieniądze.
Różne firmy przesyłają nam żywność czy też inne swoje produkty.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:39

Elżbieta Morawska−Sawa: Poza tym współpracujemy ciągle z Bankiem Żywno−
ści, który przekazuje nam żywność na granicy terminu ważności. Kiedy robiliśmy
akcję na pierwszego czerwca, to McDonald przysłał nam tutaj swoje wyroby, a
potem nasze dzieci pojechały podziękować i tam zostały przyjęte. Bardzo im się tam
podobało. Pracownicy pokazali im całe zaplecze, pozwolili im wszystko "zobaczyć",
dzieci piekły frytki, itd. Jak widać my takie rzeczy możemy robić, ale może robimy za
mało. Na jakiś konkretny cel, na przykład na święta, to takich darów rzeczowych
możemy nazbierać. Do życzeń świątecznych dołączamy przekaz na wpłatę na rzecz
naszego Zakładu.

A czy spadki zdarzają się również w Polsce?

Tak, ale raczej tylko wśród znajomych. Ostatnio, ku naszemu zdziwieniu, otrzyma−
liśmy w spadku mieszkanie od jakiegoś księdza. Okazało się, że kiedyś był w La−
skach. Czasami też po prostu przychodzą tu ludzie, którzy na pierwszy rzut oka nie
wyglądają na bardzo zamożnych i przynoszą na przykład 6.000 złotych. Raz pewien
człowiek, który pochodził z tej samej wsi, co jeden z naszych pracowników, stwier−
dził, że nie ma dużych potrzeb. Już trzy razy przekazał nam znaczne sumy pienię−
dzy, a na święta przyniósł 5.000 złotych. Od naprawdę bogatych ludzi, to nie dosta−
jemy ani grosza, bo oni te swoje pieniądze kochają.

Spotkałem wielu bogatych ludzi, którzy bardziej rozumieją idee, a
mniej mają ochotę do bezpośredniego finansowania.

Elżbieta Morawska−Sawa: My mamy kilku takich wieloletnich ofiarodawców,
oni do nas piszą listy. Bardzo ważne jest dla nich to, że my jesteśmy Zakładem
Katolickim i to, że nasze dzieci będą się w ich intencji modlić. Podają różne intencje
i wierzą, że to pomoże.

Ile rocznie Państwo z tej kwesty uzyskujecie?

Elżbieta Morawska−Sawa: W 1999 roku zebraliśmy około 4 milionów złotych.
Warto podkreślić, że wśród ofiarodawców jest na przykład wielu emerytowanych
nauczycieli, którzy bardzo sobie cenią to, że piszemy do nich listy, opisujemy, co się
u nas dzieje, co robią dzieci, że skończyliśmy budowę nowego oddziału w Rabce,
że znalazło się tam tyle a tyle dzieci, i jakie mają tam warunki, że były w górach, itd.

Bardzo dziękuję za rozmowę.

123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456

Na każdy list odpisujemy, a ludzie na te listy naprawdę
czekają, dzwonią do nas, upominają się. Do życzeń
świątecznych dołączamy fotografie dzieci, staramy się
zawsze coś miłego zrobić. Niektórzy przysyłają nam po
10 złotych miesięcznie i to są nasi najwierniejsi przyja−
ciele.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:39

CZĘŚĆ III

ZAŁĄCZNIKI

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:39

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:39

z a ł ą c z n i k i

ZAŁĄCZNIK 1

OFERTA DLA DARCZYŃCÓW

LOKALNYCH ORGANIZACJI FILANTROPIJNYCH

Szanowni Państwo !

Od 1999 r. działa w Nidzicy charytatywna organizacja − Stowarzyszenie NIDZICKI
FUNDUSZ LOKALNY.
Misją stowarzyszenia jest poprawa warunków życia mieszkańców powiatu nidzic−
kiego poprzez wspieranie inicjatyw społecznych, pomoc młodzieży w nauce i stu−
diach, przyznawanie dotacji na organizację imprez kulturalnych i oświatowych.
Obecnie NIDZICKI FUNDUSZ LOKALNY prowadzi kilka programów:

PROGRAM STYPENDIALNY ŻAK− przyznaje stypendia młodzieży studiującej −
dotychczas przyznano stypendia 61 studentom na łączną kwotę 78.735,− zł

PROGRAM WSPIERANIA INICJATYW SPOŁECZNYCH LOKOMOTYWA − przyznaje
dotacje dla grup dziecięcych i młodzieżowych, wspiera finansowo ciekawe po−
mysły w szkołach, ośrodkach kultury i organizacjach pozarządowych. Dotych−
czas przyznano dotacje dla 74 inicjatyw na łączną kwotę 52.300,− zł oraz 4
komputery i kserokopiarkę.

PROGRAM STYPENDIALNY PRYMUS − na rok szkolny 2001/2002 przyznano sty−
pendia 26 uczniom ze szkół średnich z powiatu nidzickiego na kwotę 26.000,−
zł. Program ten dofinansowany został przez Starostwo Powiatowe w Nidzicy,
Zarząd Miejski w Nidzicy, lokalne przedsiębiorstwa, pracowników 12 instytucji,
Fundację im. Stefana Batorego, Akademię Rozwoju Filantropii w Polsce.

Uprzejmie prosimy Państwa o włączenie się w działania NIDZICKIEGO FUNDUSZU
LOKALNEGO.

Państwa udział może polegać na złożeniu deklaracji przekazywania ze swojego
wynagrodzenia kwoty np. 1,2 czy 5 zł miesięcznie. Środki uzyskane od Państwa
przekazane będą na konto NIDZICKIEGO FUNDUSZU LOKALNEGO. Wszyscy Dar−
czyńcy otrzymywać będą raz w roku informację o tym jakie cele, projekty, inicjatywy
zostały dofinansowane.
Deklarując swój udział wspomożecie Państwo działania, na które czekają najbar−
dziej potrzebujący.
Kwota, którą Państwo zadeklarujecie może być niewielka, symboliczna, ale z tych
wspólnych kwot utworzymy Fundusz, który będzie kapitałem rozwoju powiatu ni−
dzickiego.
DOŁĄCZ DO GRONA DARCZYŃCÓW NIDZICKIEGO FUNDUSZU LOKALNEGO.

DEKLARACJA

Proszę o comiesięczne przekazywanie z mojego wynagrodzenia zadeklarowanej
kwoty na konto NIDZICKIEGO FUNDUSZU LOKALNEGO −
BS Nidzica nr 88340009−5005−27016−14 −1 jako darowizny.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:39

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:39

z a ł ą c z n i k i

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:39

ZAŁĄCZNIK 2

26 POMYSŁÓW NA ZBIERANIE PIENIĘDZY*

1. SZTUKA W PARKU
Sprzedaż różnych wyrobów artystycznych na „świeżym powietrzu”; włączanie pu−
bliczności w różnego rodzaju działania artystyczne czy dyscypliny sportu (np. jazda
na jednym kole, warsztaty origami); wystawy.

2. PRZYJĘCIE BARBECUE
Sprzedaż wyrobów spożywczych przegotowywanych na świeżym powietrzu; zorga−
nizowanie przyjęcia, najlepiej w prywatnym ogrodzie (bilety na przyjęcia należy
rozprowadzić na jakiś czas przed przyjęciem).

3. ZBIÓRKA DO KOCA
Uczestnicy zabawy wrzucają pieniądze do poruszającego się koca; dwie drużyny
biegają wokół np. boiska zbierając do koca datki rzucane przez publiczność.

4. CEGIEŁKI
..na budowę lokalnej infrastruktury; cegiełki na budowę jakiegoś budynku, inwe−
stycji, lub jej części, rozprowadzane są w lokalnej społeczności, sponsorzy są odno−
towywani w specjalnej księdze, później − jeśli to możliwe − mogą być one umieszczo−
ne np. na ścianie budynku.

5. KOLĘDOWY MARATON
Koncert kolęd połączony ze zbiórką pieniędzy.

6. MYJNIA SAMOCHODOWA
Właściciele samochodów płacą wolontariuszom za mycie pojazdów.

7. BILONOWY OBRAZ
Zbieranie monet do wykonania tymczasowego obrazu na chodniku

8. HERBATKA NA „ŚWIEŻYM POWIETRZU”
Sprzedaż domowych wypieków podczas przyjęcia na świeżym powietrzu.

9. KIERMASZ SZKOLNY
Sprzedaż przyborów szkolnych, zaprojektowanych i wykonanych przez uczniów.

10. FIKCYJNE PRZYJĘCIE
Uczestnicy płacą za nie pojawienie się na przyjęciu; zaproszenia rozsyłane są na
przyjęcie, które się nie odbędzie; zaproszenie takie jest właściwie prośbą o wpłatę
na konkretne przedsięwzięcie.

* Tried and Tested Ideas for Raising Money Locally.
Sarah Passingham, Londyn, 1994.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:39

z a ł ą c z n i k i

11. DZIEŃ OTWARTY W OGRODZIE
Udostępnienie ogrodu za opłatą na jakieś wydarzenie, imprezę organizowaną przez
organizację dobroczynną.

12. SPRZEDAŻ "DOMOWA" (AKWIZYCJA)
Sprzedaż produktów zaprzyjaźnionej firmy w domach klientów.

13. KLUB 100
100 osób wspiera Klub Fundraisera; 100 członków Kluby Fundraisera płaci miesięcz−
ne składki (zazwyczaj niewielkiej wysokości), co jakiś czas między członkami klubu
przyznawana jest nagroda pieniężna.

14. WYPRZEDAŻE (PCHLI TARG)
Kiermasz używanej odzieży; używana odzież zbierana jest przez jedną osobę, po
uzbieraniu odpowiedniej ilości organizowana jest wyprzedaż.

15. WIECZÓR KARAOKE
Amatorzy śpiewają przy akompaniamencie ścieżki dźwiękowej; poszczególne wy−
stępy nagrywane są na video i sprzedawane po zakończeniu "koncertu". Podczas
wieczoru można zorganizować loterię. Jeśli wieczór karaoke organizowany jest w
np. w pubie, można wynegocjować z właścicielem uzyskanie procentu zarobku od
zamawianych trunków.

16. AUKCJA "ZOBOWIĄZAŃ"
Licytacja zobowiązań zebranych od różnych ludzi bądź instytucji; na licytację wysta−
wiane są deklaracje lub wyroby−niespodzianki − podarowane lub zadeklarowane
przez różne firmy, instytucje, darczyńców indywidualnych.

17. LOTERIE FANTOWE, ZAKŁADY, TOTALIZATOR
Organizacja loterii: loterie fantowe, np. na przyjęciach; albo loterie "długotermino−
we" − w których losowanie odbywa się regularnie co jakiś czas i jest dostępne dla
zainteresowanych; w obydwu przypadkach uczestnicy za określoną kwotę kupują
losy. Totalizator polega na przyjmowaniu zakładów dotyczących jakiegoś publiczne−
go wydarzenia, np. meczu piłkarskiego. Organizatorem takiej formy zbiórki pienię−
dzy może być osoba prywatna, bądź organizacja − o ile pozwalają na to przepisy.

18. OBIAD SAFARI
Obiad w kilku miejscach; goście odwiedzają kilka domów, w każdym gospodarze
przygotowują inne danie obiadu; jakiś czas wcześniej rozsyłane są płatne zaprosze−
nia.

19. ŁAŃCUSZEK PRZYJĘĆ
Przyjęcie, na którym goście płacą i zobowiązują się do zorganizowanie kolejnych
przyjęć.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:39

19. WYDARZENIA SPONSOROWANE
Osoby indywidualne zobowiązują się do zebrania pieniędzy na finansowanie róż−
nych wydarzeń. Zbiórka pieniędzy może odbywać się podczas trwania wydarzeń
− o ile pozwalają na to przepisy.

21. MIESZKANIE „NA SŁUPIE" ( I INNE DZIWACZNE WYCZYNY)
Wydarzenie ma − dzięki mediom − przyciągnąć uwagę sponsorów wpłacających
datki, bądź podpisujących deklaracje pomocy.

22. ZBIÓRKA ULICZNA ALBO „NASZ DZIEŃ”
Zbieranie datków od przechodniów na ulicy na sfinansowanie jakiegoś konkretne−
go wydarzenia bądź przedsięwzięcia.

23. SZLAK „Z DRESZCZYKIEM"
Zorganizowanie zwiedzania „strasznych" miejsc w okolicy, połączonego z opowia−
daniem legend, baśni itp.; uczestnicy płacą za udział w takiej „wycieczce."

24. KRAMY, STRAGANY I INNE ATRAKCJE
Wyprzedaż może być wydarzeniem samym w sobie, może też towarzyszyć innemu
wydarzeniu; sprzedawać można prawie wszystko, ale należy uważać, żeby nie były
to śmieci: rzeczy stare, zepsute, bezużyteczne − w takim wypadku na pewno nie
przyciągniemy kupujących, a wręcz przeciwnie − zrobimy sobie „złą reklamę" i, co
najważniejsze, nic nie zarobimy.

25. PRZEJAŻDŻKA Z KOSZYKIEM NA ZAKUPY
Zdobywca zwycięskiego losu na loterii dostaje od supermarketu tyle, ile zdoła wło−
żyć do koszyka.

26. DOBRE ŻYCZENIA
Wykorzystanie chęci wrzucania pieniędzy do wody; zachęcanie ludzi do wrzucania
monet do fontanny, sadzawki, itp. „spełniającej" życzenia.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:39

z a ł ą c z n i k i

ZAŁĄCZNIK 3

VADEMECUM DARCZYŃCY

− CZYLI ULGI PODATKOWE Z TYTUŁU

PRZEKAZYWANIA DAROWIZN

Joanna Pucek

Darowizna zgodnie z Kodeksem Cywilnym (art.888 − 902) jest formą umowy, w
której darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowa−
nego kosztem swego majątku (art. 888, par 1 kc).

Pamiętajmy jednak, że w wielu takich przypadkach prawo jest nam przychylne,
przewiduje różnego typu ulgi, a czasami nawet zwalnia z wielu obciążeń. Tak jest
w przypadku obciążeń podatkowych. Ich zmniejszenie, a czasem nawet ich niena−
kładanie na darczyńcę ma być pewną formą nagrody czy też przywileju za odciąże−
nie państwa w jego konstytucyjnych obowiązkach.

Niniejszy tekst ma właśnie na celu zaprezentowanie korzyści jakie może uzyskać
podatnik korzystający z ulg z tytułu przekazania darowizny.

Na wstępie kilka podstawowych zasad:

podatnik ma prawo do odliczeń z tytułu darowizn do wysokości 15% swojego
dochodu − tzw. podstawy opodatkowania. Oznacza to, iż łączna suma wszyst−
kich darowizn (czy to dająca możliwość 10%−owego czy to 15%−owego odliczenia)
nie może przekroczyć 15% dochodu podatnika.

podstawą odliczenia jakiejkolwiek darowizny jest posiadanie dowodu jej przeka−
zania. Może on być w formie:

− aktu notarialnego
− umowy przekazania darowizny
− potwierdzonego dowodu bankowego (np. przelew)

przy przekazywaniu darowizny aktem notarialnym, należy pamiętać o opłacie
związanej z czynnościami notarialnymi (tzw. taksa notarialna). Pamiętajmy, iż w
takim przypadku notariusz może, ale nie musi nas zwolnić z tej opłaty. Nato−
miast w przypadku opłaty skarbowej osoby prawne opisane w par. 62 ust. 1 pkt.
2 Rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie opłaty skarbowej (m.in. te, któ−
rych celem statutowym jest działalność naukowa, oświatowa, kulturalna, dobro−
czynność, itp.) są z niej zwolnione.

w świetle obowiązujących przepisów otrzymanie darowizny przez osoby praw−
ne (a zatem też przez fundacje i stowarzyszenia) nie podlega oddzielnemu
opodatkowaniu (co ma miejsce w przypadku osób fizycznych) czyli tzw. opodat−
kowaniu od spadków i darowizn. W przypadku osób prawnych darowizna przeka−
zana na ich rzecz jest traktowana jak przychód i podlega opodatkowaniu na takich
samych zasadach jak inne przychody danego podmiotu (o ile nie podlega ona
właściwym zwolnieniom).

w przypadku przekazywania w formie darowizny towarów bądź produktów
własnej działalności, darczyńca obowiązany jest odprowadzić podatek VAT od

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:39

wartości przekazanych towarów bądź produktów (art. 2 Ustawy o podatku VAT od
towarów i usług z dn. 8 stycznia 1993 r). Wyjątek stanowią towary wymienione w
załączniku nr 1 do wyżej wymienionej Ustawy. Darowiznę stanowi wtedy kwota
brutto w rozumieniu podatku VAT.

darowizna na rzecz osób fizycznych nie jest przedmiotem niniejszego opracowania

Przyjęta w polskim ustawodawstwie konstrukcja odliczeń podatkowych podatku od
dochodu z tytułu przekazania darowizny, nie należy do najprostszych. Wielkość
odliczenia z tytułu darowizny została ściśle powiązana z wielkością całego docho−
du, jaki udało mu się zgromadzić w danym okresie sprawozdawczym. Nasz dar−
czyńca musi zatem mieć na uwadze, aby całkowita kwota darowizn nie przekroczy−
ła co najwyżej 15% jego całkowitego dochodu. I co ważniejsze, aby dokonać tego
odliczenia kwota darowizny powinna zostać przekazana na cele wymienione w
Ustawach

: tu należy szczegółowo zapoznać się z rozróżnieniem celów, z tytułu

których przysługuje odpis 15%−owy, a które umożliwiają odpis 10%−owy.

JEŚLI OBDAROWUJESZ JAKO OSOBA PRAWNA

Zgodnie z art. 18, par. 1, pkt. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych
z dn. 15 lutego 1992 r. (Dz.U. Nr 21, poz. 86) − masz prawo do zwolnienia przed−
miotowego w wysokości:

12345678901234567890123456789012123456

do 15% dochodu

[zysku brutto]

12345678901234567890123456789012123456

do 10% dochodu

[zysku brutto]

12345678901234567890123456789012123456

naukowe,

naukowo − techniczne,

oświatowe,

oświatowo−wychowawcze

kulturalne,

kultury fizycznej i sportu,

ochrony zdrowia i pomocy
społecznej,

rehabilitacji zawodowej i spo−
łecznej inwalidów,

wspierania inicjatyw spo−
łecznych w zakresie budowy
dróg i sieci telekomunikacyj−
nej na wsi oraz zaopatrze−
nia wsi w wodę

kultu religijnego,

działalności charytatywno −
opiekuńczej,

bezpieczeństwa publicznego,

obrony narodowej,

ochrony środowiska,

dobroczynne,

cele związane z budownic−
twem mieszkaniowym dla
samorządu terytorialnego,

na budowę strażnic jedno−
stek ochrony przeciwpożaro−
wej oraz ich wyposażenie i
utrzymanie.

gdy darowniznę przeznaczasz na cele:

Ustawy: z dn. 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych i ustawa z dn. 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym

od osób fizycznych

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:39

z a ł ą c z n i k i

Przedmiotem darowizny mogą być zarówno środki pieniężne jak i środki rzeczowe.
Pamiętajmy, że w przypadku przekazywania środków rzeczowych (nieruchomości,
urządzeń, maszyn, niesprzedanych towarów, środków transportu) wartość przed−
miotu określamy na podstawie wartości netto (wartość zakupu po odliczeniu umo−
rzenia) przekazywanego środka rzeczowego, lecz powiększonego o należny poda−
tek od towarów i usług (art. 18 ust 1b wyżej wspomnianej Ustawy).

JEŚLI WYSTĘPUJESZ JAKO OSOBA FIZYCZNA LUB PROWADZISZ
DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZĄ NA WŁASNY RACHUNEK

Zgodnie z art. 26 ust. 1, pkt. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
z dn. 26 lipca 1991 r. (Dz.U. Nr 80, poz. 350) masz prawo do odliczenia:

12345678901234567890123456789012123456

do 15% dochodu

[zysku brutto]

12345678901234567890123456789012123456

do 10% dochodu

[zysku brutto]

12345678901234567890123456789012123456

naukowe,

naukowo − techniczne,

oświatowe,

oświatowo−wychowawcze

kulturalne,

kultury fizycznej i sportu,

ochrony zdrowia i pomocy
społecznej,

rehabilitacji zawodowej i spo−
łecznej inwalidów,

wspierania inicjatyw spo−
łecznych w zakresie budowy
dróg i sieci telekomunikacyj−
nej na wsi oraz zaopatrze−
nia wsi w wodę

kultu religijnego,

działalności charytatywno −
opiekuńczej,

bezpieczeństwa publicznego,

obrony narodowej,

ochrony środowiska,

dobroczynne,

cele związane z budownic−
twem mieszkaniowym dla
samorządu terytorialnego,

na budowę strażnic jedno−
stek ochrony przeciwpożaro−
wej oraz ich wyposażenie i
utrzymanie.

gdy darowniznę przeznaczasz na cele:

Należy pamiętać, iż w przypadku przekazania kilku darowizn, obdarowujący ma
prawo do odpisania wszystkich darowizn tylko i wyłącznie do kwoty 15% swojego
dochodu (będącego podstawą opodatkowania) − zgodnie z art. 26 pkt. 5 Ustawy o
podatku dochodowym od osób fizycznych.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:39

Jednocześnie, zgodnie z tym samym artykułem nie podlegają odliczeniu darowizny
na wyżej wymienione cele poniesione na rzecz:
a) osób fizycznych
b) osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nie mających osobowości praw−

nej, prowadzących działalność gospodarczą polegającą na wytwarzaniu wy−
szczególnionych w tym punkcie wyrobów (m.in. wyrobów przemysłu elektro−
nicznego, paliwowego, tytoniowego, spirytusowego i innych).

W przypadku osób fizycznych obdarowanie towarem bądź usługą opodatkowaną
podatkiem od towarów i usług stanowi całą wartość darowizny. Oznacza to, iż za
kwotę darowizny uważa się wartość towaru lub usługi uwzględniającą należny
podatek od towarów i usług (VAT).

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:40

z a ł ą c z n i k i

ZAŁĄCZNIK 4

UMOWA DAROWIZNY

Zawarta w dniu 1 kwietnia 1998 r. pomiędzy:

"Bartex" sp. z o.o. z siedzibą w Żarach, ul. Wspólna 3
reprezentowaną przez Bartłomieja Pieniążka − prezesa Zarządu,
zwanym dalej Darczyńcą

Stowarzyszeniem Dobroczynnym − Fundusz Lokalny "Moje miasto" z siedzibą w Ża−
rach, ul. Wspólna 10 reprezentowanym przez Zdzisława Twaroga − prezesa Zarzą−
du, zwanym dalej Obdarowanym

Strony postanawiają co następuje:
Przedmiotem darowizny jest .........................................................................
.......................................................................................................................

§ 1

Darczyńca oświadcza, że jest właścicielem przedmiotu darowizny, który opisany
został w par. 1 umowy.

§ 2

Darczyńca przekazuje obdarowanemu na własność, bezpłatnie opisany w par. przed−
miot darowizny. Obdarowany zaś darowiznę te przyjmuje.

§ 3

Wartość przedmiotu darowizny strony określają na kwotę ........................... zł.
(słownie: ...................................................................................... złotych)

§ 4

Darczyńca oświadcza, że przedmiot darowizny wolny jest od obciążeń finansowych
i praw osób trzecich.

§ 5

Od daty zawarcia umowy wszelkie opłaty związane z przedmiotem darowizny ob−
ciążać będą Obdarowanego.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:40

§ 6

Datą wydania przedmiotu darowizny jest data podpisania niniejszej Umowy.

§ 7

W sprawach nieuregulowanych postanowieniami Umowy będą mieć zastosowanie
przepisy Kodeksu Cywilnego.

§ 8

Ewentualne spory wynikłe na tle stosowania niniejszej Umowy rozstrzygać będzie
Sąd Rejonowy w ............................................................................

Darczyńca:

Obdarowany:

Bartłomiej Pieniążek

Zdzisław Twaróg

Prezes Zarządu

"Bartex" sp. z o.o.

Funduszu Lokalnego "Moje
Miasto" dla miasta Żar

Uwaga:
Przedmiotem darowizny mogą być nieruchomości i ruchomości, pieniądze, a także
prawa majątkowe. Zasadniczo, umowa darowizny powinna mieć formę aktu nota−
rialnego, ale należy pamiętać, iż darowizna nie zawarta w formie umowy darowi−
zny zachowuje swoją ważność, ale pod warunkiem, że nastąpiło już wydanie przed−
miotu umowy. A zatem przyrzeczone świadczenie zostało spełnione. Pamiętajmy
też, iż darczyńca ma możliwość obciążenia obdarowanego obowiązkiem spełnienia
oznaczonego świadczenia na rzecz osoby trzeciej. Jednocześnie należy pamiętać,
iż przekazanie niektórych rzeczy jako darowizny wymaga dla jej skuteczności aktu
notarialnego bez względu na to czy rzecz została wydana czy też nie. Tak na przy−
kład jest z przekazaniem jako darowizny wszystkich nieruchomości. Natomiast prze−
kazanie praw majątkowych powinno nastąpić w formie pisemnej z urzędowo po−
twierdzonym podpisem i datą (mówimy o tzw. podpisie i dacie pewnej). W przeciw−
nym bowiem wypadku przekazanie − jak wskazano powyżej − nieruchomości lub
praw majątkowych jest nieskuteczne.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:40

z a ł ą c z n i k i

ZAŁĄCZNIK 5

Dokumenty umieszczone w tym załączniku

cytujemy in extenso z zachowaniem oryginalnej ortografii.

USTAWA O ZBIÓRKACH PUBLICZNYCH

Ustawa z dnia 15 marca 1933 r. o zbiórkach publicznych (Dz. U. Nr 22, poz. 162, z
1948 r. Nr 36, poz. 250, z 1971 r. Nr 12, poz. 115, z 1989 r. Nr 29, poz. 154, z 1990
r. Nr 34, poz. 198, z 1998 r. Nr 106, poz. 668)

Na mocy art. 44 Konstytucji ogłaszam ustawę następującej treści:

Art. 1. Wszelkie publiczne zbieranie ofiar w gotówce lub w naturze na pewien z
góry określony cel wymaga uprzedniego pozwolenia władzy.

Art. 2.1. Pozwoleń na przeprowadzenie zbiórki udzielają, w drodze decyzji admi−
nistracyjnej:
1) wójt, burmistrz (prezydent miasta) jeżeli zbiórka ma być przeprowadzona na

obszarze gminy lub jego części,

2) starosta − jeżeli zbiórka ma być przeprowadzona na obszarze powiatu lub jego

części obejmującej więcej niż jedną gminę,

3) marszałek województwa − jeżeli zbiórka ma być przeprowadzona na obszarze

województwa lub jego części obejmującej więcej niż jeden powiat,

4) minister właściwy do spraw wewnętrznych − jeżeli zbiórka ma być przeprowa−

dzona na obszarze obejmującym więcej niż jedno województwo.

2. Jeżeli zebrane ofiary mają być zużyte za granicą państwa, pozwolenia na zbiórkę

udziela, w drodze decyzji administracyjnej, minister właściwy do spraw we−
wnętrznych, za zgodą ministra właściwego do spraw zagranicznych i ministra
właściwego do spraw finansów publicznych.

Art. 3.
(1) Pozwolenie na zbiórkę publiczną może być udzielone tylko wówczas, gdy cel

zbiórki nie jest przeciwny prawu oraz ze stanowiska interesu publicznego jest
godny poparcia.

(2) Za takie cele uważa się przede wszystkim cele: religijne, państwowe, oświato−

we, zdrowotne, kulturalno−społeczne i społeczno−opiekuńcze.

(3) Zbiórki publiczne, urządzane w interesie osobistym, są wzbronione.
(4) (Skreślony).

Art. 4 Pozwolenie na zbiórkę publiczną może być udzielone jedynie stowarzysze−
niom i organizacjom, posiadającym osobowość prawną, albo komitetom, organizo−
wanym dla przeprowadzenia określonego celu. Cel zbiórki winien być zgodny ze
statutem stowarzyszenia lub organizacji, bądź z aktem organizacyjnym komitetu.

Art. 5 Minister właściwy do spraw wewnętrznych określa w drodze rozporządzeń
sposoby przeprowadzania zbiórek.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:40

Art. 6.
(1) W pozwoleniu winien być określony czas, w którym zbiórka ma być przeprowa−

dzona.

(2) W pozwoleniu mogą być wymienione warunki co do sposobu przeprowadzenia

zbiórki.

Art. 7.
(1) Zbiórki publiczne mogą być przeprowadzone jedynie przez członków tej instytu−

cji (art. 4), która pozwolenie otrzymała, lub przez członków instytucyj, mających
cele pokrewne, albo przez osoby, przez te instytucje imiennie zaproszone.

(2) Osoby, organizujące lub przeprowadzające zbiórkę, nie mogą za swe czynności

otrzymywać wynagrodzenia.

Art. 8.
(1) Władza, która udzieliła pozwolenia, może w każdym czasie sama lub przez pod−

ległe sobie władze i organa informować się o stanie akcji zbiórkowej, w szcze−
gólności przez wgląd w akta, księgi oraz dokumenty kasowe, przeprowadzać
rewizję kasy, żądać ustnych i pisemnych wyjaśnień oraz wysyłać swoich delega−
tów na posiedzenia instytucyj. Instytucje te winny zawiadamiać władzę przynaj−
mniej na 24 godziny na przód o posiedzeniach, na których mają być omawiane
sprawy zużytkowania zebranych ofiar.

(2) Minister właściwy do spraw wewnętrznych władny jest w drodze rozporządze−

nia wydawać szczegółowe przepisy, dotyczące kontroli nad zbiórkami publicz−
nemi.

(3) Postanowienia ustępów poprzednich nie mają zastosowania do instytucyj, które

zostały powołane do życia na mocy specjalnych ustaw, przewidujących kontro−
lę władz nad temi organizacjami.

Art. 9. Wynik zbiórki i sposób zużytkowania zebranych ofiar powinien być podany
do wiadomości organu, który udzielił pozwolenia, oraz ogłoszony w terminie 1
miesiąca w prasie, w rozumieniu przepisów Prawa prasowego, o zasięgu obejmują−
cym co najmniej obszar, na którym zbiórka została przeprowadzona.

Art. 10.
(1) Władza, która pozwolenie wydała, może je cofnąć w każdym czasie, jeżeli zbiór−

ka przeprowadzana jest niezgodnie z postanowieniami niniejszej ustawy, lub
jeżeli ujawnione zostanie, że dalsze prowadzenie zbiórki może zagrażać bezpie−
czeństwu, spokojowi lub porządkowi publicznemu, albo jeśli władza stwierdzi
(art. 8), że ofiary uzyskiwane ze zbiórki, nie są przeznaczone na właściwy cel.

(2) W przypadku, przewidzianym w ust. (1), władza może jednocześnie zarządzić

przekazanie zebranych ofiar na cele humanitarne jednej z instytucyj społeczno−
opiekuńczych lub oświatowych.

Art. 11. (Uchylony).

Art. 12. (Skreślony).

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:40

z a ł ą c z n i k i

Art. 13. Ustawa niniejsza nie ma zastosowania:
a) do zbierania ofiar na cele religijne, kościelną działalność charytatywno−opiekuń−

czą, naukową, oświatową i wychowawczą oraz utrzymanie duchownych i człon−
ków zakonów, jeżeli odbywają się w obrębie terenów kościelnych, kaplic oraz w
miejscach i okolicznościach zwyczajowo przyjętych w danej okolicy i w sposób
tradycyjnie ustalony,

b) do zbiórek, przeprowadzanych w drodze loteryj pieniężnych lub fantowych, jeże−

li zbiórki te nie są przeprowadzane w miejscach publicznych;

c) do zbiórek, przeprowadzanych w lokalach prywatnych wśród grona osób znajo−

mych osobiście przeprowadzającym zbiórkę;

d) do zbiórek wśród młodzieży szkolnej w lokalach szkolnych, odbywających się na

podstawie pozwolenia władz szkolnych;

e) do zbiórek koleżeńskich w lokalach urzędów publicznych na cele godne popar−

cia, odbywających się na podstawie pozwolenia przełożonego urzędu.

Art. 14. (Skreślony).

Art. 15.
(1) Ustawa niniejsza wchodzi w życie trzydziestego dnia po dniu ogłoszenia i obo−

wiązuje na całym obszarze Państwa.

(2) Równocześnie tracą moc wszelkie dotychczasowe przepisy o zbiórkach publicz−

nych

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:40

ROZPORZĄDZENIE W SPRAWIE ZBIÓREK PUBLICZNYCH

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 14 lipca 1934 r. o sposobach
zbiórek publicznych oraz kontroli nad temi zbiórkami (Dz. U. Nr 69, poz. 638)

Na podstawie art. 5 i art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 15 marca 1933 r. o zbiórkach
publicznych (Dz. U. R. P. Nr 22, poz. 162) postanawiam co następuje:
§ 1.1. Zbiórka publiczna ofiar w gotówce może być przeprowadzana w postaci:
a) zbierania ofiar do zamkniętych puszek, skrzynek lub worków;
b) sprzedaży przedmiotów jakiegokolwiek rodzaju po ściśle oznaczonych cenach;
c) wpłacania ofiar przez ofiarodawców na konto czekowe instytucji, przeprowa−

dzającej zbiórkę.

2. W wypadkach zbiórek, przeprowadzanych w lokalach instytucji, urządzającej
zbiórkę, lub też za pośrednictwem pisma perjodycznego − w lokalu redakcji lub
administracji tego pisma, może być dozwolone wręczanie ofiar w gotówce osobie,
przeprowadzającej zbiórkę, przy równoczesnem zapisaniu wysokości każdej ofiary
oraz nazwiska ofiarodawcy do oddzielnego kwitarjusza i wydaniu z niego pokwito−
wania ofiarodawcy, podpisanego przez osobę, przeprowadzającą zbiórkę.

3. W wypadkach zbiórek, urządzanych przez zakony lub kongregacje wyznań, uzna−
nych przez Państwo, i przeprowadzanych przez członków tych zakonów lub kon−
gregacyj, może być dozwolone wręczanie ofiar w gotówce osobie, przeprowadza−
jącej zbiórkę, przy równoczesnem zapisaniu wysokości każdej ofiary oraz nazwiska
ofiarodawcy do książki ofiar.

4. W wypadkach, zasługujących na szczególne uwzględnienie, władza, udzielają−
ca pozwolenia może dopuścić inny sposób zbierania ofiar w gotówce, szczegółowo
określając go w pozwoleniu.

§ 2.1. Zbieranie ofiar w naturze może być dozwolone tylko w tych przypadkach,
gdy wszystkie ofiary będą mogły być w tej postaci zużyte na cel, określony w pozwo−
leniu.

2. W pozwoleniu ma być określony rodzaj ofiar w naturze, których zbieranie jest
dozwolone.

§ 3.1. Zbiórka publiczna ofiar w naturze może być przeprowadzana jedynie w
sposób, określony w § 1 ust. 2.

2. Podczas zbiórek, urządzanych w wypadkach klęsk żywiołowych, może być do−
puszczone zbieranie ofiar w naturze przy równoczesnym wpisaniu rodzaju każdej
ofiary oraz nazwiska ofiarodawcy na listę ofiar.

§ 4.1. Puszki, skrzynki lub worki (§ 1 ust. 1 pkt. a) muszą posiadać otwór, przezna−
czony do wrzucania pieniędzy, oraz mają być tak urządzone, by bez otwarcia ich
lub widocznego uszkodzenia wyjęcia znajdujących się w nich pieniędzy było nie−
możliwe.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:40

z a ł ą c z n i k i

2. Przed rozpoczęciem zbiórki puszki, skrzynki lub worki mają być zaopatrzone w
nazwę instytucji, urządzającej zbiórkę, numer kolejny oraz zamknięte i opieczęto−
wane przez tę instytucję.

3. Otwieranie puszek, skrzynek lub worków i przeliczanie zebranych ofiary może się
odbywać w obecności co najmniej dwóch osób, upoważniających do tego przez
instytucję, urządzającą zbiórkę.

§ 5. Na każdym przedmiocie, sprzedawanym podczas zbiórki (§ 1 ust. 1 pkt b), ma
być wyraźnie i w sposób trwały podana nazwa instytucji, urządzającej zbiórkę, oraz
jego cena; napisy te winny wyróżniać przedmioty, służące do przeprowadzenia
zbiórki, od innych przedmiotów, znajdujących się w obrocie, w ten sposób, by pod−
robienie ich bez specjalnych urządzeń i wiedzy fachowej było niemożliwe.

§ 6.1. Na okładce kwestarjusza, służącego do zapisywania ofiar (§ 1 ust. 2 i § 3 ust.
1), ma być podana nazwa i siedziba instytucji, urządzającej zbiórkę, cel zbiórki,
numer kolejny kwitarjusza oraz odciśnięta pieczęć tej instytucji; na okładce tej mają
ponadto znajdować się podpisy dwóch osób, uprawnionych do występowania w
imieniu instytucji, urządzającej zbiórkę.

2. Na każdym kwicie ma być podany jego numer kolejny oraz nazwa i siedziba
instytucji, urządzającej zbiórkę, wypełnia jednakową treścią.

3. Każdy kwit winien składać się z dwóch jednakowych części, które osoba, przepro−
wadzająca zbiórkę, wypełnia jednakową treścią.

§ 7.1. Książki, służące do zapisywania ofiar (§ 1 ust. 3), mają być trwale zeszyte i
oprawione tak, by wyjęcie karty bez widocznego ich uszkodzenia było niemożliwe.

2. Na pierwszej stronicy książki ma być podana nazwa i siedziba zakonu lub kongre−
gacji, urządzającej zbiórki, numer kolejny książki oraz ilość stronic, którą książka
zawiera. Dane te mają być stwierdzone pieczęcią oraz podpisem przełożonego za−
konu lub kongregacji, który winien ponadto książkę oparafować.

3. Książka ma być przedstawiona każdej powiatowej władzy administracji ogólnej
przed rozpoczęciem zbiórki na podległym jej terenie (w m. st. Warszawie − Komisa−
rzowi Rządu na m. st. Warszawę), w celu zaopatrzenia jej w urzędową adnotację.

§ 8.1. Listę, służącą do zapisywania ofiar (§ 3 ust. 2); tworzy jeden arkusz papieru.

2. Każda lista na pierwszej stronicy u góry ma być oznaczona w sposób, określony w
§ 6 ust. 1.
§ 9. Zależnie od miejsca przeprowadzenia, zbiórki publiczne mogą być prowadzone:
a) pod gołym niebem,
b) w lokalach publicznych,
c) w lokalach prywatnych.

§ 10. 1. Domokrążne (od domu do domu) zbieranie ofiar może być dozwolone

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:40

jedynie podczas zbiórek publicznych, urządzanych przez zakony lub kongregacje wyznań,
uznanych przez Państwo, oraz w wypadkach klęsk żywiołowych.

2. Władza, udzielająca pozwolenia, może dopuścić przeprowadzenie zbiórki w sposób,
określony w ust. 1, w innych wypadkach, o ile ze względu na teren, na którym zbiórka ma
być przeprowadzona, lub specjalny charakter zbiórki, uzna to za celowe.

§ 11. O ile nie jest to w pozwoleniu wyraźnie dopuszczone, przeprowadzanie zbiórek
publicznych wzbronione jest w urzędach państwowych i samorządowych, w obrębie zakła−
dów szkolnych oraz na terenach, pozostających pod zarządem władz wojskowych.

§ 12. W urządzeniach lub przeprowadzaniu zbiórek publicznych nie mogą brać udziału
dzieci i młodzież do lat 18 oraz młodzież szkolna, z wyjątkiem słuchaczów szkół wyższych.

§ 13. 1. Każda osoba, przeprowadzająca zbiórkę publiczną, obowiązana jest posiadać przy
sobie jakikolwiek dowód, pozwalający na stwierdzenie jej tożsamości, oraz legitymację,
upoważniającą tę osobę do przeprowadzenia danej zbiórki, wydaną przez instytucję, urzą−
dzającą zbiórkę.

2. Legitymacja może zawierać: numer kolejny, nazwę instytucji, cel zbiórki, nazwę władzy,
która udzieliła pozwolenia, jego numer i datę, imię, nazwisko i adres osoby upoważnionej
oraz określenie terminu i miejsca, w którym dana osoba może zbiórkę przeprowadzać,
stwierdzone podpisami dwóch osób, uprawnionych do występowania w imieniu instytucji,
urządzającej zbiórkę, oraz pieczęcią tej instytucji.

3. Legitymacja ma być potwierdzona przez powiatową władzę administracji ogólnej, wła−
ściwą dla miejsca, w którem dana osoba ma zbiórkę przeprowadzać (w m.st. Warszawie −
przez Komisarza Rządu na m. st. Warszawę).

§ 14. 1. Instytucja, ubiegająca się o udzielenie pozwolenia na urządzanie zbiórki publicz−
nej, obowiązana jest przedstawić władzy, właściwej do udzielenia, plan organizacyjny
zbiórki.

2. Plan organizacyjny ma zawierać określenie:
a) terminu, terenu oraz sposobu przeprowadzenia zbiórki;
b) ilości osób, które instytucja zamierza zatrudnić przy urządzaniu i przeprowadzaniu zbiór−

ki z wyszczególnieniem, czy mają to być członkowie tej instytucji, instytucji o celach
pokrewnych czy też osoby imiennie zaproszone;

c) sumy przewidywanych kosztów, które pociągnie za sobą urządzenie i przeprowadzenie

zbiórki, z dokładnem wymienieniem rodzaju i wysokości poszczególnych wydatków.

§ 15. Instytucja, urządzająca zbiórkę publiczną, obowiązana jest założyć rejestr dla odnoto−
wywania przebiegu akcji zbiórkowej oraz jej wyników.

§ 16. 1. W rejestrze (§ 15) ma być zapisywane komu, kiedy i jakie puszki, skrzynki, worki (§ 1 ust.1 pkt.
a), przedmioty (§ 1 ust.1 pkt. b), książki, kwitarjusze lub listy (§ 1 ust.2 i 3 oraz § 3) zostały wydane, kiedy
przeprowadzona przy ich pomocy zbiórka została ukończona i jaki dała wynik. Dane powyższe muszą
być stwierdzone podpisami osób, które zbiórkę przeprowadzały i które odebrały zebrane ofiary.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:40

z a ł ą c z n i k i

2. W wypadku przeprowadzania zbiórki w sposób, określony w § 1 ust.1 pkt. C, w rejestrze
mają być zapisywane kolejno wpłacone ofiary, nazwiska ofiarodawców oraz daty wpłace−
nia, stwierdzone podpisem osoby, upoważnionej przez organ kierowniczy instytucji, urzą−
dzającej zbiórkę, która pieniądze otrzymała.

§ 17. 1. Wszelkie wpisy do kwitarjuszów (§ 1 ust. 2 i 3 ust. 1), książek (§ 1 ust.3) lub na listy
ofiar (§ 3 ust. 2) oraz w rejestrach (§ 15) mają być dokonywane czytelnie atramentem lub
ołówkiem atramentowym.

2. W razie odmowy podania nazwiska przez ofiarodawcę okoliczność tę należy zaznaczyć
na pokwitowaniu, w książce lub na liście ofiar obok wysokości ofiary.

5. Usuwanie w jakikolwiek bądź sposób tych wypisów lub czynienie ich nieczytelnemi jest
niedozwolone; dozwolone są przekreślenia dające możność odczytania przekreślonej treści.

§ 18. 1. Przewidziane w art. 9 ustawy z dnia 15 marca 1933 r. o zbiórkach publicznych (Dz.
U. R. P. Nr 22, poz. 162) zawiadomienie o wyniku zbiórki i sposobie zużytkowania zebra−
nych ofiar oraz ogłoszenie tego w prasie ma zawierać:
a) nazwę i siedzibę instytucji, która zbiórkę przeprowadziła;
b) nazwę władzy, która udzieliła pozwolenia oraz datę i numer tego pozwolenia;
c) sumę (ilość i rodzaj) zebranych ofiar według rejestrów (§ 15);
d) wykaz kosztów przeprowadzenia zbiórki;
e) dokładne przedstawienie podziału czystego dochodu ze zbiórki z wymienieniem ce−

lów, na które dochód ten został przeznaczony, oraz sum (ilości i rodzaju ofiar) przekaza−
nych na każdy z tych celów.

2. Ogłoszenie wyniku zbiórki i sposobu zużytkowania zebranych ofiar ma być dokonane
przynajmniej w jednem czasopiśmie, wydawanem w języku polskim w miejscowości, w
której instytucja, obowiązana do ogłoszenia, ma swoją siedzibę, jeśli zaś jest to niewykonal−
ne − w miejscowości, będącej siedzibą władzy, która pozwolenia udzieliła albo władzy
instancyjnie wyższej.

§ 19. 1. Instytucja, urządzająca zbiórkę, obowiązana jest przechowywać rejestry (§ 15) w
ciągu 6 miesięcy od dnia ukończenia zbiórki.

2. Po ukończeniu zbiórki rejestry te mają być na każde żądanie przedstawione do wglądu
władzy, która pozwolenia udzieliła.

§ 20. O każdem naruszeniu albo usiłowaniu naruszenia przepisów ustawy z dnia 15
marca 1933 r. o zbiórkach publicznych (Dz. U. R. P. Nr 22, poz. 162) lub rozporządzenia
niniejszego osoby, upoważnione przez organ kierowniczy jednostki, urządzającej zbiórkę,
do urządzenia, przeprowadzenia lub likwidacji akcji zbiórkowej, obowiązane są niezwłocz−
nie powiadomić powiatową władzę administracji ogólnej, na której obszarze czyn taki zo−
stał ujawniony.

§ 21. Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem 15 sierpnia 1934 r.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:40

ZAŁĄCZNIK 6

UMOWA O WSPÓŁPRACY W REALIZACJI PROGRAMU

Zawarta w Warszawie w dniu 25 stycznia 2000 roku pomiędzy Stowarzyszeniem
"Pomóżmy Sobie" z siedzibą w Warszawie, ul. ........................... (zarejestrowanym
w Sądzie Wojewódzkim w Warszawie, VII Wydział Cywilny i Rejestrowy nr rej. RST
.................................)
Zwanym dalej SPS, reprezentowanym przez:
1) ..................................... − Prezesa Zarządu
2) ..................................... − Członka Zarządu
i
Telewizją Regionalną "PROMYK" Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. ......................
Zwaną dalej TR, reprezentowaną przez :
1) .................... − Prezesa

Stowarzyszenie "Pomóżmy Sobie" i Fundacja "Dar serca" są organizatorami progra−
mu ".........................". Celem niniejszego programu jest
...................................................................................................................
TR podejmuje się sprawować patronat medialny nad programem
"...................................................................................................................."

Strony ustalają co następuje:

§1

Celem umowy o współpracy jest ustalenie zasad i warunków współpracy Stron przy
programie "....................".

§ 2

W ramach niniejszego porozumienia SPS, działające w imieniu organizatorów zo−
bowiązuje się do:
a...................................
b..................................
c...................................
d...................................
e...................................
f...................................

SPS oświadcza, że program telewizyjny na temat .............................. przygotowa−
ny do emisji w TR nie jest reklamą znaków handlowych ani nazw firm. Jest reklamą
społeczną w rozumieniu §6 ust. 2 pkt 6 rozporządzenia KRRiT w sprawie zasad
działalności reklamowej w programach radiofonii i telewizji.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:40

z a ł ą c z n i k i

Jednocześnie TR wyraża zgodę na zamieszczenie logo na drukach związanych z
programem ......................................................................................

Strony załączają do niniejszej umowy pismo Przewodniczącego KRRiT o poparciu
inicjatywy społecznej oraz rozstrzygnięciu elementu tzw. "reklamy społecznej" jako
nie podlegającej zobowiązaniom podatkowym z uwagi na ich niekomercyjny cha−
rakter.

§ 3

W ramach niniejszego porozumienia TR zobowiązuje się do:
a...................................
b..................................
c...................................
d...................................

§ 4

1. Przyjęte zobowiązania, o których mowa w Paragrafach 2 i 3 każda ze Stron
wykonywać będzie własnymi staraniami i na swój wyłączny koszt;
2. Za zobowiązania wobec osób trzecich zaciągnięte przez jedną ze Stron w związ−
ku z wykonaniem porozumienia, pozostałe Strony nie ponoszą odpowiedzialności.

§ 5

Porozumienie zawarto na czas określony, od dnia jego podpisania do dnia
......................................................................................................................
Niniejsze porozumienie nie powoduje rozliczeń finansowych między Stronami.

§ 6

Zmiany porozumienia wymagają formy pisemnej pod rygorem nieważności.

§ 7

W sprawach nieregulowanych porozumieniem zastosowanie mają przepisy kodek−
su cywilnego.

§ 8

Porozumienie spisano w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, po jednym eg−
zemplarzu dla każdej ze Stron.

_______________________

_____________________________

Stowarzyszenie

Telewizja Regionalna "Promyk"

"Pomóżmy Sobie Sami"

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:40

ZAŁĄCZNIK 7

DEKLARACJA

(nazwa organizacji)

Nr konta:.................................

Prosimy wysyłać na nasz adres:

(adres organizacji)

Tak, wyrażam wolę przekazania darowizny na rzecz

(nazwa organizacji)

Na cel:..................................................................................................

załączam czek na kwotę.......................................................

przekazuję darowiznę w kwocie..........................................

proszę o przysłanie formularza umowy sponsoringowej

deklaruję przekazanie..........................................................

(nieruchomości, przedmioty, wartości niematerialne, itp.)

Podpis........................... Data..............................

Imię i nazwisko....................................................

BARDZO DZIĘKUJEMY

Jaki cel chciał(a)by Pan(i) wesprzeć swoim darem?
......................................................................................................................

Jak możemy poprawić / ulepszyć nasze usługi? (prosimy o sugestie)
.........................................................................................................................

Wzór deklaracji przygotowany przez Nidzicki Fundusz Lokalny

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:40

z a ł ą c z n i k i

(nazwa organizacji)

DEKLARACJA

Tak, wyrażam chęć wsparcia (nazwa organizacji)

Deklaruję kwotę............................................................................................

Na cel:............................................................................................................

Imię i nazwisko..............................................................................................

Adres..............................................................................................................
........................................................................................................................
.................................................................................................................................

Telefon...........................................................................................................

Forma wpłaty:
..... gotówka
..... czek
..... przelew

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:40

ZAŁĄCZNIK 8

WNIOSEK O DOTACJĘ

(co powinien zawierać wniosek o dotację)

1. List przewodni
2. Streszczenie wniosku
3. Wstęp
4. Uzasadnienie/problem
5. Adresaci programu
6. Cel
7. Rezultaty
8. Metody
9. Ewaluacja
10. Budżet
11. Zabezpieczenie finansowania programu w przyszłości
12. Dodatkowe materiały

ZAŁĄCZNIKI:

a. Informacja lub broszurka, w której opisana jest misja, krótka historia, podsta−

wowe programy, struktura organizacyjna, główne osiągnięcia

b. Bilans (dochody i wydatki) organizacji za ubiegły rok
c. Raport z działalności organizacji za ostatni rok
d. Informacje prasowe, które ukazały się o organizacji i prowadzonych przez nią

działaniach

e. List z podziękowaniami dla organizacji, rekomendacje
f. Kopia aktualnego wyciągu z rejestru i statutu
g. Nazwiska członków zarządu, Rady i osób upoważnionych do podpisywania

dokumentów

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:40

z a ł ą c z n i k i

ANALIZY, BADANIA

Corporate Community Involvement in Poland,Warszawa: Fundacja Rozwoju
Społeczeństwa Obywatelskiego,1997.

Informator. Społeczne zaangażowanie biznesu w Polsce, Warszawa: Fundacja
Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, 1997.

Sienko Katarzyna (red.), Raport z badania możliwości tworzenia funduszy
lokalnych w wybranych miastach w Polsce, Warszawa: Academy for
Educational Development, Akademia Rozwoju Filantropii w Polsce, Instytut
Spraw Publicznych, Policy & Action Group USAID, 1998.

SMG/KRC Poland, BORDO. Zjawisko sponsorowania w Polsce. Raport z
badania jakościowego, Warszawa: Phare Dialog Społeczny, Fundusz
Współpracy.

Zarzycki Marek, BORDO. Zjawisko Sponsorowania w Polsce, Warszawa: Phare
Dialog Społeczny, Fundusz Współpracy.

Zarzycki Marek, BORDO. Zjawisko Sponsorowania w Polsce. Konkluzje z badań,
Warszawa: Phare Dialog Społeczny, Fundusz Współpracy.

BIULETYNY, INFORMATORY, RAPORTY Z KONFERENCJI

13th Fall Conference for Community Foundations,

Washington: Council

on Foundations, 1997.

Becker Daniel, Fundraising and NGO Sustainability Activities in Albania,
Bulgaria, Macedonia and Romania, Institute for Sustainable Communities

Buiding Cross−Sectoral Partnerships. Country Reports for the Charles Stewart
Mott Foundation, London: C. S. Mott Foundation, 1998.

Corporate Contributions Europe. 1998 Annual, Brusseles: Johnson&Johnson,
1998.

Dobroczyńca Roku 1998, Warszawa: Akademia Rozwoju Filantropii w Polsce
Stowarzyszenie na rzecz Forum Inicjatyw Pozarządowych, 1999.

"Filantrop", Warszawa: Akademia Rozwoju Filantropii w Polsce, 1998, nr 1

Forrester Christine (ed.), Building cross−sectoral partnerships. A study for the
Charles Stewart Mott Foundation, London: CAF, C. S. Mott Foundation, 1998.

WYBRANE PUBLIKACJE NA TEMAT ZBIERANIA
FUNDUSZY I WSPÓŁPRACY Z DARCZYŃCAMI

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:40

Jordan Paweł, Why Community Foundations?, Warsaw: European
Foundations Centre, 1997.

Katz Joseph M., Business in Investment Climate in Poland: a U.S Industry
Perspective, Washington: Business−Higher Education Forum, 1993.

Konferencja "Biznes w Społeczeństwie Obywatelskim", Warszawa: Szkoła
Liderów, Fundacja Edukacyjna Przedsiębiorczości, 1998.

Letnia Szkoła Fundraisingu,Warszawa: Akademia Rozwoju Filantropii w Polsce,
1999.

Mazurczak Monika, Ptak Artur, "Filantrop", Warszawa: Akademia Rozwoju
Filantropii w Polsce, Zima 1998.

Mendza−Drozd Marzena, BORDO. Konferencja Forum Inicjatyw
Pozarządowych. Sesja pt. "Współpraca z biznesem", Warszawa: Phare Dialog
Społeczny

Ptak Artur, "Filantrop", Warszawa: Akademia Rozwoju Filantropii w Polsce,
Wiosna 1999.

"Philanthropist", Warszawa: Akademia Rozwoju Filantropii w Polsce, 1999.

Raport z wizyty studyjnej Polskiej Grupy w Wielkiej Brytanii i Stanach
Zjednoczonych, Warszawa: Akademia Rozwoju Filantropii w Polsce, 1998.

Strecansky Boris, Study on Feasibility of Developing Community Philanthropy
in Slovakia, Bratislava: ETP Slovakia and Ekopolis Foundation, 1998.

Summer Fundraising School. Report, Warsaw: Academy for the Development
of Philanthropy in Poland, 1999

The Pew Charitable Trusts. 1994 Annual Report, Philadelphia: The Pew
Charitable Trusts, 1995.

The Pew Charitable Trusts. Annual Report 1993, Philadelphia: The Pew
Charitable Trusts, 1994.

United Nations Development Programme in Poland. 1998 Annual Status
Report, Warsaw: United Nations Development Programme, 1998.

Why Community Foundations? Pilot Regional Meeting 24−26 April 1997,
Warsaw, Poland, Warsaw: BORIS, European Foundations Centre, 1997.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:40

z a ł ą c z n i k i

HISTORIA, TRADYCJE

Community Foundation Training Manual. I. Mission, Washington: Council
on Foundations, 1990.

Frysztacki Krzysztof, Radwan−Pragłowski Janusz, Społeczne Dzieje pomocy
Człowiekowi: od Filantropii Greckiej do Pracy Socjalnej, Katowice: PPS Śląsk,
1998.

Kostecki Janusz (red.), Z dziejów mecenatu kulturalnego w Polsce, Warszawa:
Fundacja Bankowa im. L. Kronenberga, 1999.

Leś Ewa, BORDO. Działalność Dobroczynna w Europie i Ameryce. Tradycje i
Współczesność. Część I, Warszawa: Fundusz Współpracy, 1999.

Leś Ewa, BORDO. Dzałalność Dobroczynna w Europie i Ameryce. Tradycje i
współczesność. Część II, Warszawa: Fundusz Współpracy, 1999.

Leś Ewa, Działalność dobroczynna w Europie i Ameryce. Tradycje i
Współczesność. Część III, Warszawa: Fundusz Współpracy, 1999.

PORADNIKI, MATERIAŁY SZKOLENIOWE

A Guide for Donors and Their Advisors, Muskegon: The Muskegon County
Community Foundation

Agard Kathryn A., Identifying the Patterns, Prospects, and Pitfalls in Community
Foundation Growth and Development, Michigan: Council of Michigan
Foundations, 1992.

Allford Marion, Charity Appeals. The completed guide to success, London:
Great Ormond Street Hospital's, 1997.

Bednarski Andrzej, Bordo. Gromadzenie środków na działalność organizacji.
Element negocjacji w kontaktach ze sponsorem, Warszawa: Program Dialog
Społeczny, Fundusz Współpracy, 1998.

Bednarski Andrzej, Gromadzenie Środków na Działalność Organizacji,
Warszawa: Fundusz Współpracy

Breiteneicher Joe, Remmer Ellen, The ten trillion dollar integrational transfer
of wealth a philanthropic game plan. A Report on Recommended Strategies
for Promoting Philanthropy,Boston: The Philanthropic Initiative, Inc., 1994.

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:40

Community Foundation Training manual. II. Governance, W a s h i n g t o n :
Council on Foundations, 1990.

Community Foundation Training Manual. III. Management, Washington:
Council on Foundations, 1990.

Community Foundation Training Program, Ohio: Donors Forum of Ohio, 1998.

Corporate Giving Survey in Slovakia. & Donor's Bill, Bratislava: Nadacia Pre
Obciansku Spolocnost, 1999.

Creating Smaller Corporate Giving Programs. Positions, Roles and Strategies,
Washington: Council on Foundations, 1994.

Fund Development program for Canadian Community Foundations, Ottawa:
Community Foundations of Canada, 1996.

Green Chad T., Yvette Castro−Green, Jak skutecznie pisać wnioski o granty,
Warszawa: Fundacja Edukacja dla Demokracji

Guide to Donor Involvement, Washington: Council on Foundations, 1996.

Joseph James A., Resource Development, Washington: Council on
Foundations, 1990.

Joseph James A., When Community Foundations and Private&Corporate
Funders Collaborate, Washington: Council on Foundations, 1995.

Joseph James A., Working With Investment Firms, Washington: Council on
Foundations, 1994.

Kozłowska Katarzyna, Sekutowicz Katarzyna, Jak zdobywać pieniądze. Pisanie
wniosków o dotacje, Kraków: Komitet Obywatelski Miasta Krakowa − Biuro
Informacji dla Organizacji Pozarządowych, 1997.

Langkam Vickie G., Business Partnering with Community Foundations, Options
for planning, Grand: Council of Michigan Foundations, 1997.

Langkam Vickie G., Businesses Partner, Michigan: Council of Michigan
Foundations, 1997.

Marble Melinda, Social Investment&Community Foundations, Washington:
Council on Foundations, 1998.

Metcalf Karen, What is a Commnity Foundation Financially, Washington:
Council of Foundations

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:40

z a ł ą c z n i k i

Nober Jane C., Donor−initiated Fundraising: Issues and Gulidelines for
Community Foundations, Washington: Council on Foundations, 1997.

Norek Małgorzata, Szczepaniak Izabela (red.), Finansowanie Organizacji
Pozarządowych, Kraków: Komitet Obywatelski Miasta Krakowa, 1997.

Norton Michael, The Worldwide Fundraiser's handbook, London:
International Fund Raising Group and Directory of Social Change, 1993.

Passingham Sarah, Tried and Tested Ideas for Raising Money Locally. Small
and Medium − Scale Events, Londyn: Directory of Social Change, 1994.

Poland Site Visit at: The Greater Cincinnati Foundation, Ohio: The Grater
Cincinnati Foundation, 1998.

Pucek Joanna, Vademecum darczyńcy, Warszawa: Akademia Rozwoju
Filantropii w Polsce, 2002.

Sekutowicz Katarzyna, Jak zdobywać pieniądze. Sponsoring, Warszawa:
BORIS, 1996.

Sekutowicz Katarzyna, Kozłowska Katarzyna, Wszystko o Pieniądzach w
Organizacjach Pozarządowych, Warszawa: BORIS, 1997.

Simple Language for gifts and bequests to Community Foundations, Grand:
Council of Michigan Foundations, 1996.

Sznajder Andrzej, Sponsoring, czyli jak promować firmę wspierając innych,
Warszawa: Business Press Ltd.

Waterston Jane, The Community Foundation. What it is &how to get yours
going. An Information Kit for Canadian Communities, Ottawa: Community
Foundations of Canada

Wheeler Alison G., The Family Advisor, Washington: Council on Foundations,
1994.

PRAWO

Krasnodębski Robert (red.), Podatek od spadków i darowizn, Warszawa:
C.H. Beck, 1998.

Sak Teresa, Bordo. Podstawy prawne sponsorowania fundacji i stowarzyszeń,
Warszawa: Phare Dialog Społeczny, Fundusz Współpracy

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:40

100

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ustawa o podatku
dochodowym od osób prawnych. Pobór, zaliczki, ryczałt. Zaniechanie
ustalania..., red. Fiszer Janusz, Warszawa: C.H. Beck, 1997.

PUBLIKACJE, OPRACOWANIA, INNE

Beckwith Edware J., Desirgh Jana S., Private and Community Foundation
Grants for Local Community Economic Development , Washington: Council
on Foundations, 1987.

Biznes dla Demokracji, Warszawa: Fundacja Rozwoju Społeczeństwa
Obywatelskiego, 1999.

Community Philanthropy in Central/Eastern Europe. Practical Guidelines for
Meeting Local Challenges, Praga: CS Mott Foundation, 1999.

Coy John F., When Corporate Foundations. Washington: Council on
Foundations, 1994.

Czech−Matuszewska Władysława, Środowisko Biznesu Europejskiego,
Warszawa: PRET S.A., 1993.

Nober Jane C., Donor Initiated Fundraising: Issues and Guidelines for
Community Foundations, Washington: Council on Foundations, 1997.

Powerful Philanthropy Made Simple, San Jose: Community Foundation Silicon
Valley, 1998.

Verret Paul, Development and Fundraising for Community Foundations,
Washington: Council on Foundations

Weinstein Linda, Giving for the Future: One Day at a Time, Washington:
Council on Foundations

STRONY INTERNETOWE

www.ngo.pl − polski vortal sektora pozarządowego

www.asaenet.org − American Society of Association Executives

www.independentsector.org − Independent Sector

www.cof.org − Council on Foundations

www.kettering.org − Kettering Foundation

newplanhomeprint.p65

2002-07-08, 14:40

100

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Cz 3 Jak wybrać fundusz inwestycyjny
Jak pozyskać fundusze unijne na infrastrukturę IT
jak zbierać grzyby i kalendarz zbieracza
ZBIERANIE I ANALIZA INFORMACJI ORAZ PLANOWANIE SZKOLENIA JAK, Tenis ziemny
Jak odnaleźć się w dotacjach, Fundusze Unijne
Jak wyhodować rododendron 2,kopaczka zbieraj 4
Jak założyć firmę za fundusze unijne, zatrudnić pracowników i rozliczyć się z ZUS
Jak zarobic na funduszach Prakt Nieznany
Fundusze strukturalne jak napisać projekt
Fundusze unijne i europejskie czyli jak nie oszalec w drodze po srodki pomocowe z UE e 016e
Jak szybko zbierac punkty na chomiku!
Fundusze unijne i europejskie czyli jak nie oszalec w drodze po srodki pomocowe z UE

więcej podobnych podstron