Instytut Technologii Maszyn i Automatyzacji Politechniki Wrocławskiej

Pracownia Metrologii i Badań Jakości

1

Wrocław, dnia

Rok i kierunek

Grupa (dzień i godzina rozpoczęcia zajęć)

Metrologia Techniczna

Ćwiczenie 7

1.

Imię i nazwisko

2.

Imię i nazwisko

3.

Imię i nazwisko

Pomiary chropowatości powierzchni

1.Pomiary chropowatości powierzchni – pomiar parametrów Ra, Rz, Rm

a) Wykonać pomiary chropowatości wskazanych pięciu powierzchni korzystając z chropowatościomierza.

Wyniki zamieścić w tabeli:

Chropowatościomierz:

MarSurf PS1

Parametr

Powierzchnia 1 Powierzchnia 2 Powierzchnia 3 Powierzchnia 4 Powierzchnia 5

R

a

[μm]

R

z

[μm]

R

max

[μm]

Odcinek elementarny

l

c

[mm]

Odcinek pomiarowy

l

t

[mm]

2. Wyznaczenie parametrów chropowatości powierzchni wałka.

a) Parametry mierzonego przedmiotu

Wałek stalowy, toczony, o dziesięciu powierzchniach.

40

b) Parametry obróbki powierzchni

Powierzchnia nr

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Prędkość skrawania

Vc [m/min]

80

Posuw

f [mm/obr]

0,13 0,19 0,30 0,40 0,50 0,13 0,19 0,30 0,40 0,50

Promień wierzchołka noża

r [mm]

0,4 0,8

Instytut Technologii Maszyn i Automatyzacji Politechniki Wrocławskiej

Pracownia Metrologii i Badań Jakości

2

3. Wyznaczanie teoretycznej wartość parametru Rz (Rz

t

) dla każdej z powierzchni wałka

a) Rz

t

wyznaczyć z zależności:

2

2

4

5

0

f

r

,

r

Rz

t

−

⋅

−

=

gdzie:

r – promień zaokrąglenia wierzchołka noża
f – posuw

Przeliczyć uzyskane wartości wyrażone w milimetrach
na mikrometry. Uzyskane wartości zamieścić w tabeli.

Powierzchnia nr

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Rz

t

[μm]

4. Wyznaczanie długości odcinków elementarnych l

c

i odcinków pomiarowych l

t

dla profili powierzchni

wałka

a) Dobrać długości odcinków elementarnych l

c

na podstawie uzyskanych wartości Rz

t

(patrz instrukcja).

Wyznaczyć długości odcinków pomiarowych l

p

uwzględniając powiększenie poziome profilogramu i

x

z

zależności: Wartości zamieścić w tabeli.

Powiększenie pionowe profilu i

y

=

x Powiększenie poziome profilu i

x

=

x

Powierzchnia nr

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

l

c

[mm]

l

p

[mm]

Zaznaczyć odcinki pomiarowe l

p

na profilach powierzchni wałka (patrz załącznik)

5. Wyznaczanie parametrów chropowatości Rmax i Rz z wykorzystaniem profili powierzchni wałka.

a) Zaznaczyć na każdym z profili odcinek elementarny o odpowiednio dobranej długości (punkt 4.)

b) Poprowadzić wzdłuż profili linie średnie.

c)Wyznaczyć wartość parametru Rmax

poprzez znalezienie na długości odcinka
elementarnego najwyższego wzniesienia
profilu chropowatości y

pmax

i największego

zagłębienia profilu chropowatości y

vmin

.

Rmax= |y

pmax

|+ |y

vmin

|

y

vmin

y

pmax

Uwzględnić wartość powiększenia pionowego profilu i

y

. Wyniki umieścić w tabeli.

Profil nr

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

R

max

[μm]

x

c

p

i

l

l

⋅

=

Instytut Technologii Maszyn i Automatyzacji Politechniki Wrocławskiej

Pracownia Metrologii i Badań Jakości

3

d)Wyznaczyć wartość parametru Rz poprzez

znalezienie na długości odcinka
elementarnego pięciu najwyższych
wzniesień profilu chropowatości y

pi

i pięciu

największych zagłębień profilu
chropowatości y

vi

, gdzie i = 1÷5

y

v1

y

p1

y

p4

y

p3

y

p2

y

p5

y

v2

y

v3

y

v4

y

v5

Wyznaczyć wartość parametru Rz z zależności:

5

5

5

1

5

1

∑

∑

=

=

+

=

i

vi

i

pi

y

y

Rz

Uwzględnić wartość powiększenia pionowego profilu i

y

. Wyniki umieścić w tabeli.

Profil nr

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

R

z

[μm]

6. Wykres zależności parametrów chropowatości od posuwu f

a) Wykonać wykres zależności Rm, Rz oraz Rz

t

od posuwu f dla dwóch wartości promienia wierzchołka noża:

0,4 mm i 0,8 mm.