Promotor 4/06

www.elamed.com.pl/promotor

23

C

ELE

Przeprowadzenie oceny ryzyka ma na celu:

• sprawdzenie, czy występujące na stanowi-

skach pracy zagrożenia zostały zidentyfiko-

wane i czy jest znane związane z nimi ryzyko

zawodowe,

• wykazanie pracownikom i/lub ich przedsta-

wicielom oraz organom nadzoru i kontroli, że

przeprowadzono analizę zagrożeń i zastoso-

wano właściwe środki ochronne,

• dokonanie odpowiedniego wyboru wypo-

sażenia stanowisk pracy, materiałów oraz

organizacji pracy,

• ustalenie priorytetów w działaniach zmie-

rzających do eliminowania lub ograniczenia

ryzyka zawodowego,

• zapewnienie ciągłej poprawy bezpieczeń-

stwa i higieny pracy.

M

ETODY

Oceny ryzyka zawodowego dokonano tutaj

dwoma metodami: według PN-N-18002/2000

w skali trójstopniowej oraz RISK SCORE. Opis

tych metod przedstawiliśmy w poprzednich

wydaniach „Promotora”, m.in. w numerze

9/05. Należy zauważyć, że podane tutaj

karty oceny ryzyka należy traktować jako

przykładowe.

C

HARAKTERYSTYKA

STANOWISKA

Pracownik warsztatu zatrudniony jest na

pełny etat, posiada wymagane badania pro-

filaktyczne i przeszedł potrzebne szkolenia

w zakresie BHP. W warsztacie wykonuje on

następujące czynności:

• przeprowadza konieczną obróbkę ręczną

oraz mechaniczną materiałów poprzez

cięcie, piłowanie, gwintowanie, wiercenie

i szlifowanie,

• dokonuje łączenia elementów przez spawa-

nie elektryczne,

• przeprowadza czynności demontażu pojazdu

na podzespoły, a te z kolei na poszczególne

części i elementy,

• dokonuje montażu pojazdu lub jego elemen-

tów po naprawie,

• przeprowadza diagnostykę komputerową

pojazdu,

• dokonuje naprawy źle funkcjonujących ele-

mentów pojazdu,

• dokonuje potrzebnych uzupełnień i wymian

(m.in. wymiany oleju, filtra oleju, filtra powie-

trza, filtra paliwa itp.),

• przeprowadza jazdę próbną.

‰

Ryszard Bryła

Warsztat

arsztat

samochodowy

samochodowy

Ocena ryzyka zawodowego

Ocena ryzyka zawodowego

W

Warsztat

arsztat

samochodowy

samochodowy

Ocena ryzyka zawodowego

Ocena ryzyka zawodowego

Promotor 4/06

24

www.elamed.com.pl/promotor

K

ARTA

OCENY

RYZYKA

ZAWODOWEGO

NA

STANOWISKU

PRACOWNIKA

WARSZTATU

SAMOCHODOWEGO

WEDŁUG

PN-N-18002/2000

Lp.

Zagrożenie

Możliwe źródła zagrożenia

Możliwe skutki

zagrożenia

Przed oceną

Środki profilaktyczne

Po realizacji zadań

Uwagi

o realizacji

zadań

Cię

żk
ość (C)

Pra

wdopodieństw

o

(P)

R

yzyk
o

(R)

Cię

żk
ość (C)

Pra

wdopodieństw

o

(P)

R

yzyk
o

(R)

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

1.

Upadek na tym

samym poziomie.

Śliskie i nierówne powierzchnie

na terenie dojścia do pojazdu

i w miejscu wykonywania prac.

Potłuczenia, zła-

mania kończyn,

zwichnięcia, ura-

zy wewnętrzne.

S

S

S

Stosowanie przez pracownika właściwego obuwia.

Zapewnienie porządku na stanowisku pracy

i przejściach. Usuwanie z podłoża wszelkich plam

oleju. Omawianie zagadnień bezpieczeństwa

podczas odpraw codziennych.

S

M

M

2.

Upadek na niższy

poziom.

Wpadnięcie

do kanału naprawczego.

Potłuczenia,

złamania

kończyn, urazy

wewnętrzne.

S

S

S

Stosowanie przez pracownika odpowiedniego

obuwia i przestrzeganie ogólnych zasad bezpieczeń-

stwa. Zapewnienie prawidłowych zejść do kanału

naprawczego oraz odpowiedniego przykrycia tego

kanału. Właściwe oświetlenie.

S

M

M

3.

Uderzenie przez

ruchome obiekty.

Przemieszczanie się

pojazdów na terenie warsztatu

samochodowego.

Urazy, kalectwo.

D

M

S

Zachowanie szczególnej ostrożności. Maksymalne

ograniczenie prędkości przemieszczanych pojazdów.

S

M

M

4.

Wypadek drogowy.

Zderzenie z przemieszczającymi

się pojazdami lub nieruchomymi

obiektami w trakcie jazdy próbnej.

Śmierć, kalectwo.

D

M

S

Przestrzeganie podstawowych zasad obowiązują-

cych w ruchu drogowym, m.in. zasady ograni-

czonego zaufania oraz zachowania szczególnej

ostrożności.

S

M

M

5.

Uderzenie

przedmiotami.

Narzędzia ręczne. Obrabiane

przedmioty. Demontowane lub

montowane urządzenia.

Złamania koń-

czyn, potłuczenia,

skaleczenia.

S

D

D

Używanie sprawnych technicznie narzędzi ręcznych.
Dokładne mocowanie obrabianych przedmiotów za-
równo podczas obróbki ręcznej, jak i mechanicznej.
Stosowanie właściwie dobranych ochron osobistych

(okulary, ochrony twarzy). Stosowanie właściwego,

dobrze upiętego ubrania roboczego i nakrycia głowy.

Kontrola sprawności działania zabezpieczeń, w tym

osłon mechanicznych. Stosowanie obuwia chronią-

cego przed skutkami uderzeń.

S

M

M

6.

Hałas i wibracje.

Maszyny i urządzenia stosowane

w zakładzie. Narzędzia ręczne

i elektronarzędzia.

Choroby narządu

słuchu i układu

mięśniowo-

-kostnego.

S

S

S

Posadowienie maszyn i urządzeń zgodnie z doku-

mentacją (DTR). Używanie tylko w pełni sprawnych

technicznie maszyn, urządzeń i elektronarzędzi.

W razie konieczności stosowanie ochronników

słuchu (nauszników lub stoperów).

M

M

M

7.

Porażenie prądem.

Przetarte przewody elektryczne,

uszkodzony osprzęt
(gniazdka, wtyczki),

przebicie el. do obudowy

urządzeń.

Śmierć, kalectwo.

D

M

S

Okresowe sprawdzanie skuteczności ochrony prze-

ciwporażeniowej. Bieżąca kontrola stanu instalacji

elektrycznej. Stosowanie zabezpieczeń różnicowo-

-prądowych i ich systematyczny przegląd.

Stosowanie bezpiecznego, przenośnego oświetlenia

o napięciu 24 V.

M

M

M

8.

Pożar i wybuch.

Niesprawna instalacja elektryczna

naprawianego pojazdu. Nieostrożne

obchodzenie się z materiałami

łatwo palnymi i wybuchowymi.

Oparzenia ciała.

S

S

S

Wyposażenie obiektu we właściwy sprzęt ppoż.

Znajomość zasad postępowania

w czasie zaistnienia pożaru lub wybuchu.

S

M

M

9.

Nadmierny wysiłek

fizyczny.

Podnoszenie i przenoszenie zbyt

dużych ciężarów.

Wystąpienie

przepukliny,

zawału serca

lub uszkodzenie

układu kostno-

-stawowego.

S

S

S

Przestrzeganie norm obowiązujących podczas

transportu indywidualnego. Przeprowadzanie

terminowo wymaganych lekarskich badań profilak-

tycznych. Stosowanie sprzętu pomocniczego oraz

przestrzeganie podstawowych zasad ergonomii.

S

M

M

10.

Zmienne warunki

atmosferyczne.

Występowanie, w zależności

od pory roku, niskich

lub wysokich temperatur.

Opady deszczu lub śniegu.

Przeziębienie

lub przegrzanie

organizmu.

S

S

S

Stosowanie przez pracownika odzieży przystoso-

wanej do warunków zewnętrznych. Zapewnienie

posiłków profilaktycznych i napojów, zgodnie z obo-

wiązującymi przepisami w tym zakresie.

S

M

M

11.

Narażenie na

szkodliwe

substancje

chemiczne.

Spaliny, benzyna,

olej napędowy, smary.

Śmiertelne

zatrucie, choroby

układu oddecho-

wego, alergie.

D

S

D

Unikanie załączania silnika w zamkniętym pomiesz-

czeniu, a w razie konieczności odprowadzanie

spalin na zewnątrz. Stosowanie środków ochrony

indywidualnej (rękawice ochronne).

D

M

S

12.

Praca

w wymuszonej

pozycji ciała.

Długotrwałe prace związane

z obróbką ręczną i mechaniczną.

Montaż oraz demontaż

elementów pojazdu.

Zwyrodnienia

kostno-stawowe.

S

D

D

Przystosowanie stanowiska do wymogów ergonomii

(stosowanie podnośnika, podestów roboczych,

urządzeń pomocniczych). Stosowanie przerw

w pracy i dokonywanie czasowych zmian

wykonywanych czynności.

S

S

S

13.

Oparzenia.

Gorące odpryski metali, rozgrzane

elementy silnika, rury wydecho-

wej, gorący płyn z chłodnicy.

Rany

oparzeniowe.

S

S

S

Stosowanie ochron osobistych podczas obróbki

mechanicznej i procesów spawania. Prace wykony-

wać w ubraniu kompletnym, czystym i nieuszkodzo-

nym. Zachować szczególną ostrożność.

M

M

M

14.

Przygniecenie

ciała ciężkim

obiektem.

Naprawiany pojazd lub element

tego pojazdu.

Śmierć, kalectwo.

D

S

D

Zachowanie szczególnej uwagi i ostrożności

podczas podnoszenia i opuszczania pojazdu na

podnośniku (właściwe posadowienie pojazdu,

unikanie przebywania pod pojazdem w czasie jego

przemieszczania). W trakcie przesuwania elemen-

tów pojazdu korzystać z pomocy współpracowników

i urządzeń pomocniczych.

S

M

M

15.

Przeciążenie

narządu wzroku.

Niedostateczne oświetlenie

stanowiska pracy.

Osłabienie

wzroku, bóle

oczu, łzawienie.

S

S

S

Oprócz oświetlenia ogólnego stosowanie prawidłowo

dobranego oświetlenia miejscowego – dotyczy to

także stanowiska komputerowego.

S

M

M

Promotor 4/06

www.elamed.com.pl/promotor

25

K

ARTA

OCENY

RYZYKA

ZAWODOWEGO

NA

STANOWISKU

PRACOWNIKA

WARSZTATU

SAMOCHODOWEGO

METODĄ

RISK SCORE

Lp.

Zagrożenie

Możliwe źródła

zagrożenia

Możliwe skutki

zagrożenia

Przed oceną

Środki profilaktyczne

Po realizacji zadań

Uwagi

o realizacji

zadań

Sk
utki (S)

Eks

pozy

c

ja (E)

Pra

wdopodieństw

o (P)

R

yzyk

o (R)

Sk
utki (S)

Eks

pozy

c

ja (E)

Pra

wdopodieństw

o (P)

R

yzyk

o (R)

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

1.

Upadek na

tym samym

poziomie.

Śliskie i nierówne

powierzchnie na terenie

dojścia do pojazdu

i w miejscu

wykonywania prac.

Potłuczenia, zła-

mania kończyn,

zwichnięcia, ura-

zy wewnętrzne.

3

6

6

108

Średnie

Stosowanie przez pracownika właściwego obuwia.

Zapewnienie porządku na stanowisku pracy

i przejściach. Usuwanie z podłoża wszelkich

plam oleju. Omawianie zagadnień

bezpieczeństwa podczas odpraw codziennych.

3

6

3

54

Małe

2.

Upadek

na niższy

poziom.

Wpadnięcie do kanału

naprawczego.

Potłuczenia,

złamania

kończyn, urazy

wewnętrzne.

3

6

6

108

Średnie

Stosowanie przez pracownika odpowiedniego obuwia

i przestrzeganie ogólnych zasad bezpieczeństwa. Zapewnie-

nie prawidłowych zejść do kanału naprawczego oraz odpo-

wiedniego przykrycia tego kanału. Właściwe oświetlenie.

3

6

3

54

Małe

3.

Uderzenie

przez

ruchome

obiekty.

Przemieszczanie się
pojazdów na terenie

warsztatu samochodo-

wego.

Urazy, kalectwo.

7

6

3

126

Średnie

Zachowanie szczególnej ostrożności. Maksymalne ogra-

niczenie prędkości przemieszczanych pojazdów.

3

6

1

18

B. małe

4.

Wypadek

drogowy.

Zderzenie

z przemieszczającymi

się pojazdami lub

nieruchomymi obiektami

w trakcie jazdy próbnej.

Śmierć,

kalectwo.

15

3

3

135

Średnie

Przestrzeganie podstawowych zasad obowiązujących

w ruchu drogowym, m.in. zasady ograniczonego

zaufania oraz zachowania szczególnej ostrożności.

3

3

1

9

B. małe

5.

Uderzenie
przedmio-

tami.

Narzędzia ręczne.

Obrabiane przedmioty.

Demontowane lub mon-

towane urządzenia.

Złamania

kończyn,

potłuczenia,

skaleczenia.

7

6

6

252

Duże

Używanie sprawnych technicznie narzędzi ręcznych.

Dokładne mocowanie obrabianych przedmiotów zarówno

podczas obróbki ręcznej, jak i mechanicznej. Stosowanie

właściwie dobranych ochron osobistych (okulary, ochrony

twarzy). Stosowanie właściwego, dobrze upiętego ubrania
roboczego i nakrycia głowy. Kontrola sprawności działania

zabezpieczeń, w tym osłon mechanicznych. Stosowanie

obuwia chroniącego przed skutkami uderzeń.

3

6

3

54

Małe

6.

Hałas

i wibracje.

Maszyny i urządzenia

stosowane w zakładzie.

Narzędzia ręczne

i elektronarzędzia.

Choroby narzą-

du słuchu i ukła-

du mięśniowo-

-kostnego.

3

6

10

180

Średnie

Posadowienie maszyn i urządzeń zgodnie z dokumentacją

(DTR). Używanie tylko w pełni sprawnych technicznie ma-

szyn, urządzeń i elektronarzędzi. W razie konieczności sto-

sowanie ochronników słuchu (nauszników lub stoperów).

1

6

3

18

Małe

7.

Porażenie

prądem.

Przetarte przewody

elektryczne, uszkodzony

osprzęt (gniazdka,

wtyczki), przebicie el. do

obudowy urządzeń.

Śmierć,

kalectwo.

15

6

1

90

Średnie

Okresowe sprawdzanie skuteczności ochrony prze-

ciwporażeniowej. Bieżąca kontrola stanu instalacji

elektrycznej. Stosowanie zabezpieczeń różnicowo-prą-
dowych i ich systematyczny przegląd. Stosowanie bez-

piecznego, przenośnego oświetlenia o napięciu 24 V.

3

6

0,5

9

B. małe

8.

Pożar

i wybuch.

Niesprawna instalacja

elektryczna naprawiane-

go pojazdu. Nieostrożne

obchodzenie się z ma-

teriałami łatwo palnymi

i wybuchowymi.

Oparzenia ciała.

7

6

3

126

Średnie

Wyposażenie obiektu we właściwy sprzęt ppoż.

Znajomość zasad postępowania

w czasie zaistnienia pożaru lub wybuchu.

7

6

1

42

Małe

9.

Nadmierny

wysiłek

fizyczny.

Podnoszenie

i przenoszenie zbyt

dużych ciężarów.

Wystąpienie

przepukliny,

zawału serca

lub uszkodzenie

układu kostno-

-stawowego.

7

6

3

126

Średnie

Przestrzeganie norm obowiązujących podczas

transportu indywidualnego. Przeprowadzanie

terminowo wymaganych lekarskich badań

profilaktycznych. Stosowanie sprzętu pomocniczego

oraz przestrzeganie podstawowych zasad ergonomii.

3

6

1

18

B. małe

10.

Zmienne

warunki

atmosfe-

ryczne.

Występowanie, w za-

leżności od pory roku,

niskich lub wysokich

temperatur. Opady

deszczu lub śniegu.

Przeziębienie

lub przegrzanie

organizmu.

3

6

6

108

Średnie

Stosowanie przez pracownika odzieży przystosowanej

do warunków zewnętrznych. Zapewnienie posiłków

profilaktycznych i napojów, zgodnie z obowiązującymi

przepisami w tym zakresie.

1

6

3

18

B. małe

11.

Naraże-

nie na

szkodliwe

substancje

chemiczne.

Spaliny, benzyna, olej

napędowy, smary.

Śmiertelne

zatrucie,

choroby układu

oddechowego,

alergie.

15

6

6

540

B. duże

Unikanie załączania silnika w zamkniętym pomieszcze-

niu, a w razie konieczności odprowadzanie spalin na

zewnątrz. Stosowanie środków ochrony indywidualnej

(rękawice ochronne).

7

6

3

126

Średnie

12.

Praca

w wymuszo-

nej pozycji

ciała.

Długotrwałe prace

związane z obróbką

ręczną i mechaniczną.

Montaż oraz demontaż

elementów pojazdu.

Zwyrodnienia

kostno-stawowe.

7

6

10

420

B. duże

Przystosowanie stanowiska do wymogów ergonomii

(stosowanie podnośnika, podestów roboczych, urzą-

dzeń pomocniczych). Stosowanie przerw w pracy i doko-

nywanie czasowych zmian wykonywanych czynności.

3

6

6

108

Średnie

13.

Oparzenia.

Gorące odpryski metali,

rozgrzane elementy sil-

nika, rury wydechowej,

gorący płyn z chłodnicy.

Rany

oparzeniowe.

7

6

6

252

Duże

Stosowanie ochron osobistych podczas obróbki mecha-

nicznej i procesów spawania. Prace wykonywać w ubra-

niu kompletnym, czystym i nieuszkodzonym. Zachować

szczególną ostrożność.

3

6

3

54

Małe

14.

Przygnie-

cenie ciała

ciężkim

obiektem.

Naprawiany pojazd lub

element tego pojazdu.

Śmierć,

kalectwo.

15

6

6

540

Duże

Zachowanie szczególnej uwagi i ostrożności podczas

podnoszenia i opuszczania pojazdu na podnośniku

(właściwe posadowienie pojazdu, unikanie przebywa-

nia pod pojazdem w czasie jego przemieszczania).

W trakcie przesuwania elementów pojazdu korzystać

z pomocy współpracowników i urządzeń pomocniczych.

7

6

1

42

Małe

15.

Przeciążenie

narządu

wzroku.

Niedostateczne oświe-

tlenie stanowiska pracy.

Osłabienie wzro-

ku, bóle oczu,

łzawienie.

3

6

6

108

Średnie

Oprócz oświetlenia ogólnego stosowanie prawidłowo

dobranego oświetlenia miejscowego

– dotyczy to także stanowiska komputerowego.

1

6

3

18

B. małe