22 Wykonywanie prac geodezyjnych do celów prawnych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Zbigniew Lankiewicz

Wykonywanie prac geodezyjnych do celów prawnych
311[10].Z3.03

Poradnik dla ucznia

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:
mgr inż. Wanda Brześcińska
mgr inż. Julitta Rosa

Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Barbara Kapruziak

Konsultacja:
mgr Małgorzata Sienna

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 311[10].Z3.03
,,Wykonywanie prac geodezyjnych do celów prawnych”, zawartej w modułowym programie
nauczania dla zawodu technik geodeta.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

Wprowadzenie

Wymagania wstępne

Cele kształcenia

Materiał nauczania

4.1.

Plan zagospodarowania przestrzennego. Rozgraniczanie nieruchomości

4.1.1.

Materiał nauczania

4.1.2. Pytania sprawdzające

4.1.3. Ćwiczenia

4.1.4.

Sprawdzian postępów

4.2.

Podziały nieruchomości

4.2.1.

Materiał nauczania

4.2.2. Pytania sprawdzające

4.2.3. Ćwiczenia

4.2.4. Sprawdzian postępów

4.3.

Scalenie gruntów. Wywłaszczenie nieruchomości. Projektowanie granic

4.3.1.

Materiał nauczania

4.3.2. Pytania sprawdzające

4.3.3. Ćwiczenia

4.3.4. Sprawdzian postępów

47
48
48
57
57
58
59
59
63
63
65

Sprawdzian osiągnięć

6. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Poradnik będzie Ci pomocny w przyswajaniu wiedzy o podstawowych zasadach

obowiązujących w procesie tworzenia map, a także pozwoli Ci zapoznać się
z podstawowymi rodzajami map.

W poradniku znajdziesz:

−

wymagania wstępne, które są niezbędne do realizacji tej jednostki modułowej,

−

cele kształcenia, które określą jaką wiedzą i jakimi umiejętnościami powinieneś
dysponować po realizacji jednostki,

−

materiał nauczania, w skład którego wchodzą następujące zagadnienia:

−

plan zagospodarowania przestrzennego,

−

rozgraniczenie nieruchomości,

−

podziały nieruchomości,

−

scalenie i wymiana gruntów,

−

wywłaszczenie nieruchomości,

−

projektowanie granic nieruchomości,

−

mapy do celów prawnych,

−

mapy do celów projektowych,

−

zasady BHP w pracach geodezyjnych do celów prawnych,

−

pytania sprawdzające, które pozwolą Ci upewnić się, że poziom Twoich wiadomości jest
wystarczający do realizacji ćwiczeń,

−

wiczenia, które pozwolą Ci na praktyczne wykorzystanie zdobytych wcześniej

wiadomości,

−

sprawdzian postępów, czyli zestaw kilku pytań dający Ci możliwość sprawdzenia, czy
orientujesz się w zagadnieniach dotyczących zrealizowanego materiału nauczania,

−

sprawdzian osiągnięć, czyli przykładowy test sprawdzający wiadomości z zakresu całej
jednostki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych

311[10].Z3

Obsługa geodezyjna

nieruchomości

311[10]. Z3.01

Stosowanie przepisów

prawnych w geodezji

311[10]. Z3.02

Prowadzenie ewidencji gruntów

i budynków

311[10]. Z3.03

Wykonywanie prac geodezyjnych

do celów prawnych

311[10]. Z3.04

Sporządzenie mapy do celów

prawnych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

−

korzystać z różnych źródeł informacji,

−

posługiwać się podstawowymi pojęciami z prawoznawstwa,

−

stosować przepisy prawa cywilnego, prawa rzeczowego i prawa administracyjnego,

−

stosować w pracach geodezyjnych i kartograficznych obowiązujące normy, standardy
techniczne oraz przepisy prawne,

−

wykonywać badania hipoteczne,

−

sprawdzać stan prawny nieruchomości w księdze wieczystej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

–

posłużyć się planem zagospodarowania przestrzennego,

–

wyjaśnić zasady rozgraniczenia oraz podziału nieruchomości,

–

określić zasady scalenia i wymiany gruntów,

–

określić zasady wywłaszczenia,

–

zaplanować czynności techniczno-prawne związane z rozgraniczeniem, scaleniem
i wywłaszczeniem nieruchomości,

–

dobrać sprzęt do wykonywania czynności związanych z pracami geodezyjnymi,

–

wykonać czynności techniczno-prawne związane z podziałem nieruchomości,

–

opracować dokumentację geodezyjną do celów prawnych,

–

sporządzić dokumentację dotyczącą podziału, rozgraniczenia, scalenia i wywłaszczenia
nieruchomości,

–

opracować mapę do celów prawnych,

–

zaprojektować geodezyjnie granice działek,

–

opracować mapę do celów projektowych,

–

zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz
ochrony środowiska.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MATERIAŁ NAUCZANIA

4.1. Plan zagospodarowania przestrzennego. Rozgraniczanie

nieruchomości

4.1.1. Materiał nauczania

Plan zagospodarowania przestrzennego jest dokumentem zawierającym ustalenia

dotyczące przeznaczenia terenu, rozmieszczenia inwestycji celu publicznego oraz określenia
sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu.

Sporządzeniem projektu planu miejscowego zajmuje się wójt, burmistrz albo prezydent

miasta. Projekt zawiera część tekstową i graficzną, zgodnie z zapisami studium
oraz z przepisami odrębnymi, odnoszącymi się do obszaru objętego planem.

W planach miejscowych określa się obowiązkowo:

1. przeznaczenie terenów oraz linie rozgraniczające tereny o różnym przeznaczeniu

lub różnych zasadach zagospodarowania,

2. zasady ochrony i kształtowania ładu przestrzennego,
3. zasady ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego,
4. zasady ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej,
5. wymagania wynikające z potrzeb kształtowania przestrzeni publicznych,
6. parametry i wskaźniki kształtowania zabudowy oraz zagospodarowania terenu, w tym

linie zabudowy, gabaryty obiektów i wskaźniki intensywności zabudowy,

7. granice i sposoby zagospodarowania terenów lub obiektów podlegających ochronie,

ustalonych na podstawie odrębnych przepisów, w tym terenów górniczych, a także
narażonych na niebezpieczeństwo powodzi oraz zagrożonych osuwaniem się mas
ziemnych,

8. szczegółowe zasady i warunki scalania i podziału nieruchomości objętych planem

miejscowym,

9. szczególne warunki zagospodarowania terenów oraz ograniczenia w ich użytkowaniu,

w tym zakaz zabudowy,

10. zasady modernizacji, rozbudowy i budowy systemów komunikacji i infrastruktury

technicznej,

11. sposób i termin tymczasowego zagospodarowania, urządzania i użytkowania terenów,
12. stawki procentowe, na podstawie których ustala się opłatę, od wzrostu wartości

nieruchomości spowodowanej uchwaleniem planu miejscowego albo jego zmianą. Jeśli
wartość nieruchomości wzrosła, a właściciel lub użytkownik wieczysty zbywa tę
nieruchomość, wójt, burmistrz albo prezydent miasta pobiera jednorazową opłatę
ustaloną w tym planie, określoną w stosunku procentowym do wzrostu wartości
nieruchomości. Wysokość opłaty nie może być wyższa niż 30% wzrostu wartości
nieruchomości.

W planie miejscowym określa się w zależności od potrzeb:

1. granice obszarów wymagających przeprowadzenia scaleń i podziałów nieruchomości,
2. granice obszarów rehabilitacji istniejącej zabudowy i infrastruktury technicznej,
3. granice obszarów wymagających przekształceń lub rekultywacji,
4. granice terenów pod budowę obiektów handlowych,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. granice terenów rekreacyjno-wypoczynkowych oraz terenów służących organizacji

imprez masowych,

6. granice pomników zagłady oraz ich stref ochronnych, a także ograniczenia dotyczące

prowadzenia na ich terenie działalności gospodarczej,
Plan miejscowy sporządza się w skali 1:1000, z wykorzystaniem urzędowych kopii map

zasadniczych albo w przypadku ich braku map katastralnych, gromadzonych w państwowym
zasobie geodezyjnym i kartograficznym. W szczególnie uzasadnionych przypadkach
dopuszcza się stosowanie map w skali 1:500 lub 1:2000, a w przypadkach planów
miejscowych, które sporządza się wyłącznie w celu przeznaczenia gruntów do zalesienia lub
wprowadzenia zakazu zabudowy, dopuszcza się stosowanie map w skali 1:5000.

Rozgraniczanie nieruchomości [1, 2, 8]

Celem rozgraniczenia nieruchomości jest ustalenie przebiegu jej granic przez określenie

położenia punktów i linii granicznych, utrwalenie tych punktów znakami granicznymi
na gruncie oraz sporządzenie odpowiednich dokumentów.
Rozgraniczeniu podlegają, wszystkie lub tylko niektóre granice określonej nieruchomości
z przyległymi nieruchomościami lub innymi gruntami. Rozgraniczenia nieruchomości
nie wykonuje się, gdy na podstawie istniejących materiałów geodezyjnych można wznowić
już ustalone znaki graniczne.

Istnieją dwie „drogi” przeprowadzenia rozgraniczenia, które jest prowadzone przez wójta,

burmistrza lub prezydenta miasta lub w szczególnych przypadkach przez sąd:
1. rozgraniczenie nieruchomości przeprowadzone z urzędu:

−

przy wykonywaniu scalenia gruntów postanowienie o wszczęciu postępowania
w sprawie scalenia gruntów zastępuje postanowienie o wszczęciu postępowania
o rozgraniczenie nieruchomości,

−

w wypadku gdy potrzeby gospodarki narodowej lub interes społeczny uzasadniają
przeprowadzenie rozgraniczenia, a brak jest wniosku strony,

2. rozgraniczenie nieruchomości na wniosek strony.

Rozgraniczenie nieruchomości wykonuje upoważniony przez wójta, burmistrza

lub prezydenta miasta geodeta posiadający uprawnienia z zakresu 2-rozgraniczanie i podziały
nieruchomości (gruntów) oraz sporządzanie dokumentacji do celów prawnych.

Przykładowe postępowanie rozgraniczeniowe na wniosek strony składa się

z następujących etapów:
1. złożenie wniosku przez uprawnioną do tego typu działań stronę o wszczęcie

postępowania rozgraniczeniowego do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta,

2. wszczęcie postępowania przez właściwy organ,
3. wyznaczenie geodety, który posiada odpowiednie uprawnienia geodezyjne z zakresu 2,
4. prace przygotowawcze wykonywane przez geodetę:

−

zgłoszenie pracy geodezyjnej do ośrodka dokumentacji geodezyjno-kartograficznej,

−

przeprowadzenie dokładnej analizy dokumentów uzyskanych z ww. ośrodka oraz
ksiąg wieczystych, a także dokumentów uzyskanych od strony; są to dokumenty
stwierdzające stan prawny nieruchomości, a także określające położenie punktów
granicznych i przebiegu granic nieruchomości.

Podstawą ustalania przebiegu granic nieruchomości stanowią dokumenty:

1. określające stan prawny nieruchomości, a są nimi:

Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003 r.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

odpisy z ksiąg wieczystych lub odpisy dokumentów znajdujących się w zbiorze
dokumentów,

−

wypisy aktów notarialnych,

−

prawomocne orzeczenia sądu i ugody sądowe,

−

ostateczne decyzje administracyjne,

2. określające położenie punktów granicznych i przebieg granic nieruchomości:

−

dokumenty geodezyjne zawierające dane liczbowe do ustalenia przebiegu granic:

−

szkice graniczne, protokoły graniczne, akty ugody,

−

zarysy pomiarowe z pomiaru granic,

−

szkice wyznaczenia granic działek wydzielonych w wyniku scalenia, wymiany
gruntów lub w wyniku podziału nieruchomości,

−

inne dokumenty pomiarowe, obliczeniowe i opisowe pozwalające na ustalenie
przebiegu granic,

−

w razie braku dokumentów, o których mowa w ww. podpunktach, mapy i plany
obejmujące granice albo inne elementy pozwalające na odtworzenie lub analizę
przebiegu granic, w szczególności:

−

mapy jednostkowe nieruchomości,

−

mapy katastralne,

−

mapy scalenia i wymiany gruntów,

−

plany parcelacyjne,

−

mapa ewidencji gruntów,

−

mapa zasadnicza.

Dokumenty, określające położenie punktów granicznych i przebieg granic nieruchomości

stanowią podstawę ustalania przebiegu granic nieruchomości, jeżeli zostały przyjęte
do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego.
Za podstawę ustalania przebiegu granic nieruchomości mogą służyć uwierzytelnione przez
ośrodek dokumentacji kopie, wyrysy, odrysy, wypisy lub odpisy dokumentów przyjętych
do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, jeżeli zawierają dane o ich rodzaju,
dacie powstania i wykonawcy.

Dokumenty nie znajdujące się w państwowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym

mogą stanowić podstawę ustalania przebiegu granic nieruchomości, jeżeli:
a) stanowią całość lub część operatu pomiarowego lub katastralnego,
b) zawierają podpis wykonawcy i datę sporządzenia dokumentu lub istnieje możliwość

ustalenia wykonawcy i takiej daty,

d) można stwierdzić, że zostały one sporządzone w wyniku dokonania pomiarów na gruncie

i użyte do opracowania mapy nieruchomości, której przebieg granic jest ustalany,
lub nieruchomości bezpośrednio z nią sąsiadującej,

d) dokumenty, sporządzone przez osoby i organy uprawnione do sporządzania dokumentów

mogących stanowić podstawę do ustalenia przebiegu granic nieruchomości a nie
znajdujących się w państwowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym lub ich kopie,
potwierdzone przez geodetę, podlegają włączeniu do operatu rozgraniczeniowego.

e) wykonanie wstępnego wywiadu terenowego i pomiaru analizowanej nieruchomości oraz

innych elementów mogących mieć wpływ na postępowanie rozgraniczeniowe,
-sporządzenie szkicu zawierającego informacje o przebiegu granic uzyskanych w wyniku
wcześniej wykonywanych pomiarów,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

d) określa termin rozpoczęcia czynności ustalenia przebiegu granic i doręcza stronom

wezwania do stawienia się na gruncie, co najmniej na 7 dni przed terminem
rozgraniczenia.

Ustalając przebieg granic na gruncie, geodeta powinien:
a) sprawdzić obecność i ustalić tożsamość stron biorących udział w postępowaniu

rozgraniczeniowym, a także jeśli istnieje taka konieczność przyjąć pełnomocnictwa
udzielone przez strony; jeżeli nie jest możliwe ustalenie stron postępowania
rozgraniczeniowego, geodeta odracza wykonanie czynności ustalania przebiegu granic
i zawiadamia o tym właściwy organ. Nieusprawiedliwione niestawiennictwo stron nie
wstrzymuje czynności geodety, usprawiedliwione niestawiennictwo wstrzymuje
czynności geodety, jednak nie dłużej niż na okres 1 miesiąca;

b) przeprowadzić wywiad terenowy, podczas którego odszukiwane są znaki graniczne,

a także oczywiście, jeśli istnieją, dokumenty pozwalające na określenie położenia
przesuniętych, uszkodzonych lub zniszczonych znaków granicznych oraz punktów
granicznych; wyznacza się ich położenie.

Istnieją różne warianty dalszego postępowania geodety, zależne od opinii stron postępowania
rozgraniczeniowego, a także od posiadanych dokumentów na temat analizowanej
nieruchomości.

Wariant pierwszy:

przebieg granicy zostaje ustalony na podstawie zebranych materiałów,

wskazanie stronom przebieg granic, które zgadzają się na taki przebieg granicy,

następuje stabilizacja punktów granicznych,

sporządza się protokół graniczny,

wykonywany jest pomiar granic i elementów trwałych zagospodarowania terenu
mających znaczenie dla określenia jej przebiegu,

przekazanie dokumentacji do kontroli wykonywanej przez ośrodek dokumentacji
geodezyjno-kartograficzny,

przekazanie dokumentacji do organu, który prowadzi postępowanie rozgraniczeniowe
w celu wydania decyzji, ostateczne decyzje ustalające przebieg granic nieruchomości
organ prowadzący postępowanie przesyła w terminie 30 dni do sądów rejonowych
właściwych do prowadzenia ksiąg wieczystych i do właściwych starostów, w celu
ujawnienia ich w księgach wieczystych oraz w ewidencji gruntów i budynków, po
wydaniu decyzji ww. dokumentacja powinna zostać włączona do państwowego zasobu
geodezyjno-kartograficznego.

Wariant drugi:

brak jest danych, umożliwiających odtworzenie przebiegu granicy, lub są one
niewystarczające bądź niekompletne; wtedy ustala się przebieg granicy na podstawie
zgodnego oświadczenia stron lub jednej strony, gdy druga strona nie wnosi sprzeciwu co
do przebiegu granicy,

następuje stabilizacja punktów granicznych,

sporządza się protokół graniczny,

wykonywany jest pomiar granic i elementów trwałych zagospodarowania terenu
mających znaczenie dla określenia jej przebiegu,

przekazanie dokumentacji do kontroli wykonywanej przez ośrodek dokumentacji
geodezyjno-kartograficzny,

przekazanie dokumentacji do organu, który prowadzi postępowanie rozgraniczeniowe
w celu wydania decyzji; ostateczne decyzje ustalające przebieg granic nieruchomości

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

organ prowadzący postępowanie przesyła w terminie 30 dni do sądów rejonowych
właściwych do prowadzenia ksiąg wieczystych i do właściwych starostów, w celu
ujawnienia ich w księgach wieczystych oraz w ewidencji gruntów i budynków; po
wydaniu decyzji ww. dokumentacja powinna zostać włączona do państwowego zasobu
geodezyjno-kartograficznego.

Wariant trzeci:

przebieg granicy zostaje ustalony na podstawie zebranych materiałów, jednak strony
postępowania powołując się na własne dokumenty i ich pamięć nie wyrażają zgody na
proponowany przebieg granicy,

powtórne przedstawienie dowodów w sprawie z uwzględnieniem dodatkowych
dokumentów jeżeli takie się pojawiły,

poinformowanie stron o dalszych losach nierozstrzygniętej sprawy,

wyrażenie zgody na poczynienie względem siebie pewnych ustępstw,

następuje stabilizacja punktów granicznych,

podpisanie ugody, która ma moc ugody sądowej,

wykonywany jest pomiar granic i elementów trwałych zagospodarowania terenu mających
znaczenie dla określenia jej przebiegu,

przekazanie dokumentacji do kontroli wykonywanej przez ośrodek dokumentacji
geodezyjno-kartograficzny,

przekazanie dokumentacji do organu, który prowadzi postępowanie rozgraniczeniowe
w celu wydania decyzji; ostateczne decyzje ustalające przebieg granic nieruchomości
organ prowadzący postępowanie przesyła w terminie 30 dni do sądów rejonowych
właściwych do prowadzenia ksiąg wieczystych i do właściwych starostów, w celu
ujawnienia ich w księgach wieczystych oraz w ewidencji gruntów i budynków; po
wydaniu decyzji ww. dokumentacja powinna zostać włączona do państwowego zasobu
geodezyjno-kartograficznego.

Wariant czwarty:

przebieg granicy zostaje ustalony na podstawie zebranych materiałów, jednak żadna ze
stron postępowania nie wyraża zgody na proponowany przebieg granicy,

geodeta wykonuje pomiar granicy według ostatniego stanu posiadania, wskazań każdej ze
stron i według posiadanych materiałów. Na podstawie materiałów sporządza on własną
opinię na temat przebiegu granicy rozgraniczanej nieruchomości,

geodeta przekazuje wszystkie posiadane materiały i opinię na temat granicy organowi
prowadzącemu postępowanie rozgraniczeniowe,

organ

podstawie

przekazanych

dokumentów

umarza

postępowanie

rozgraniczeniowe i przekazuje sprawę do sądu,

prawomocne orzeczenia ustalające przebieg granic nieruchomości sąd przesyła w terminie
30 dni do sądów rejonowych właściwych do prowadzenia ksiąg wieczystych i do
właściwych starostów, w celu ujawnienia ich w księgach wieczystych oraz w ewidencji
gruntów i budynków,

wykonanie orzeczeń sądowych o rozgraniczeniu nieruchomości odbywa się z udziałem
geodety.

Wariant piąty:

przebieg granicy zostaje ustalony na podstawie zebranych materiałów,

wskazanie stronom przebieg granic, które zgadzają się na taki przebieg granicy,

następuje stabilizacja punktów granicznych,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

sporządza się protokół graniczny,

wykonywany jest pomiar granic i elementów trwałych zagospodarowania terenu mających
znaczenie dla określenia jej przebiegu,

przekazanie dokumentacji do kontroli wykonywanej przez ośrodek dokumentacji
geodezyjno-kartograficzny,

przekazanie dokumentacji do organu, który prowadzi postępowanie rozgraniczeniowe
w celu wydania decyzji; po wydaniu decyzji ww. dokumentacja powinna zostać włączona
do państwowego zasobu geodezyjno-kartograficznego,

jedna ze stron po otrzymaniu decyzji w terminie do 14 dni od daty jej doręczenia,
występuje jednak o rozstrzygnięcie sprawy przez sąd,

wtedy organ prowadzący postępowanie rozgraniczeniowe przekazuje całość dokumentacji
do sądu, który będzie prowadził sprawę,

10.

11.

wykonanie orzeczeń sądowych o rozgraniczeniu nieruchomości odbywa się z udziałem
geodety.

Dokumentacja rozgraniczenia nieruchomości i dokumentacja techniczna

Dokumentacja rozgraniczenia nieruchomości obejmuje:

1. postanowienie właściwego organu o wszczęciu postępowania rozgraniczeniowego,
2. upoważnienie geodety do przeprowadzenia czynności ustalenia przebiegu granic,
3. zgłoszenie pracy geodezyjnej do ośrodka dokumentacji,
4. dowody doręczenia stronom wezwań do stawienia się na gruncie,
5. pisemne pełnomocnictwa udzielone przez strony,
6. dokumenty dotyczące przebiegu granic, wydane przez ośrodek dokumentacji oraz

uzyskane z innych źródeł,

7. protokół graniczny lub akt ugody,
8. opinię geodety dotyczącą przebiegu granic, jeżeli ich przebieg nie może być ustalony

w postępowaniu administracyjnym,

9. ostateczną decyzję właściwego organu o rozgraniczeniu nieruchomości lub umorzeniu

postępowania rozgraniczeniowego.

Protokół graniczny powinien zawierać:

1. imię i nazwisko geodety oraz numer jego uprawnień zawodowych,
2. numer i datę postanowienia o wszczęciu postępowania rozgraniczeniowego

oraz upoważnienia dla geodety,

3. oznaczenia nieruchomości przez określenie ich położenia, numerów działek

ewidencyjnych, numerów ksiąg wieczystych lub zbiorów dokumentów,

4. informacje dotyczące stron i ich pełnomocników,
5. wykaz i ocenę dokumentów stanowiących podstawę ustalania przebiegu granic,
6. oświadczenia stron,
7. wyniki wywiadu terenowego,
8. szkic graniczny,
9. opis przebiegu granic,
10. opis utrwalenia punktów granicznych,
11. pouczenie strony o możliwości przekazania sprawy sądowi,
12. wzmiankę o odczytaniu dokumentu stronom przed podpisaniem,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13. omówienie skreśleń i poprawek,
14. datę sporządzenia dokumentu oraz podpisy stron i geodety.

Wzór – druk protokołu granicznego przedstawiają rysunki: 1, 2, 3 i 4.

Rys. 1. Protokół graniczny strona 1

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 2. Protokół graniczny strona 2

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 3. Protokół graniczny strona 3

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 4. Protokół graniczny strona 4

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Akt ugody powinien zawierać następujące dane:

1. imię i nazwisko geodety oraz numer jego uprawnień zawodowych,
2. numer i datę postanowienia o wszczęciu postępowania rozgraniczeniowego

oraz upoważnienia dla geodety,

3. oznaczenia nieruchomości przez określenie ich położenia, numerów działek

ewidencyjnych, numerów ksiąg wieczystych lub zbiorów dokumentów,

4. informacje dotyczące stron i ich pełnomocników,
5. szkic graniczny,
6. opis utrwalenia punktów granicznych,
7. wzmiankę o odczytaniu dokumentu stronom przed podpisaniem,
8. opis przedmiotu sporu z podaniem granic wskazanych przez strony oraz wynikających

z dokumentacji,

9. opis wzajemnych ustępstw,
10. szczegółowy opis granicy uznanej za obowiązującą po podpisaniu aktu ugody,
11. informację, że zawarta ugoda posiada moc ugody sądowej.

Wzór – druk aktu ugody przedstawiają rysunki: 5 i 6.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 5. Ugoda strona 1

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 6. Ugoda strona 2

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Szkic graniczny powinien zawierać:

1. rozmieszczenie linii i punktów granicznych, oznaczonych zgodnie z opisem znajdującym

się w protokole granicznym lub akcie ugody,

2. rysunek rzutu poziomego trwałych elementów zagospodarowania terenu mających

znaczenie dla określenia przebiegu granicy,

3. podstawowe miary określające położenie punktów granicznych względem siebie

oraz elementów zagospodarowania terenu,

4. numery działek i oznaczenie ksiąg wieczystych, w których działki te zostały ujęte,

lub zbiorów dokumentów oraz imiona i nazwiska właścicieli rozgraniczanych
nieruchomości,

5. kierunek północny.

Opinia sporządzana przez geodetę powinna zawierać:

1. ocenę prawidłowości przebiegu granic wskazanych przez strony, określonych na

podstawie dokumentów, przebiegających według ostatniego spokojnego stanu posiadania
lub istniejących na gruncie,

2. opis proponowanego przez geodetę przebiegu granicy, wraz z uzasadnieniem jej

przebiegu.

Przykład opinii sporządzonej przez geodetę przedstawia rysunek 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 7. Przykładowa opinia dotycząca przebiegu granicy działki

Dokumentacja techniczna zawiera:

1. szkice osnowy geodezyjnej i wykazy współrzędnych uzyskane w ośrodku dokumentacji,
2. opisy topograficzne punktów osnowy,
3. szkice polowe i dzienniki zawierające dane uzyskane w wyniku bezpośredniego pomiaru

granic,

4. obliczenia i wykazy współrzędnych punktów granicznych,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. obliczenia powierzchni rozgraniczonych nieruchomości lub obliczenia różnic

powierzchni, w wypadku, gdy rozgraniczenie dotyczyło niektórych granic nieruchomości,
a pozostałe granice nie były pomierzone na osnowę geodezyjną,

6. wykaz zmian gruntowych oraz inne dokumenty uzasadniające wprowadzenie zmian

do operatu ewidencji gruntów i budynków.”

Przykłady różnych dokumentów przedstawione zostały na rysunkach od 8 do 30.

-Ustawa Prawo geodezyjne i kartograficzne z dnia 17 maja 1989

- Rozporządzenie Ministrów Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Rolnictwa i Gospodarki śywnościowej
„w sprawie rozgraniczania nieruchomości.” z dnia 14 kwietnia 1999 r.
-Bogdan Grzechnik, Zenon Marzec artykuł w miesięczniku „Geodeta: pod tytułem „Rozgraniczanie
nieruchomości” wrzesień 2000r.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Nr KERG

...4248/32/06..

Województwo ...........wielkopolskie....
Miasto (gmina) ....Nowiny...................
Obr

b (wie

) ......Podwilk....................

Nr dz. ewid. ......4066/23.....................

PROTOKÓŁ GRANICZNY Nr 1

(na ka

dej stronie protokołu powinny znajdowa

podpisy wszystkich stron)

Sporz

dził geodeta . . . Adam

Kowalski. . . .. . . . . .
Uprawnienia zawodowe nr . .
XXXXX. . . . .

. . . .

Nale

y poda

numer ksi

gi ewidencji robót geodezyjnych w o

rodku dokumentacji geodezyjnej i

kartograficznej.

Rys. 8. Przykładowy protokół graniczny strona 1 (wariant I)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. W dniu . . 15.05.2006r.. . rozpocz

to (podj

to w nowo wyznaczonym terminie) czynno

ci ustalenia

przebiegu granic pomi

dzy nieruchomo

własno

. . Jana i Mirosławy Kopa

skich. . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .,
poło

w . . Nowinach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .,

oznaczon

w ewidencji gruntów i budynków jako działka nr .4066/23. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ,

dla której prowadzona jest KW

(zbiór dokumentów) nr . . . . KW 41662 . . .. . . . . .. . . . . . . . . . , a:

1) nieruchomo

własno

. . . Grzegorza Kopa

skiego. . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ,
poło

w . . Nowinach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ,

oznaczon

w ewidencji gruntów i budynków jako działka nr . . . 552/2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .,

dla której prowadzona jest KW

(zbiór dokumentów) nr . . . KW 43254 . . . . . . . . . . . . . . . . . .,

nieruchomo

własno

. . . Haliny Anny Pomirskiej. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ,
poło

w . . Nowinach. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ,

oznaczon

w ewidencji gruntów i budynków jako działka nr . . .273 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ,

dla której prowadzona jest KW

(zbiór dokumentów) nr . . . .KW 48580. . . . . . . . . . . . . . . . . .,

nieruchomo

własno

. . . . Jana Nowaka. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ,
poło

w . . Nowinach. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ,

oznaczon

w ewidencji gruntów i budynków jako działka nr . . . .552/1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .,

dla której prowadzona jest KW

(zbiór dokumentów) nr . . KW 43215. . . . . . . . . . . . . . . . . . . ,

2. Czynno

ci ustalenia przebiegu prac wykonał geodeta. . . Adam Kowalski………………… . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . działaj

cy na podstawie wydanego przez . Wójta Gminy Nowiny . . . w

. . Nowinach. . . . z dnia . . 12.04.2006r.. . . . . . . . . . . . . . . nr. .Gd6011/B/1/06. . . . . . . . . . . . . w
sprawie wszcz

cia post

powania rozgraniczeniowego oraz upowa

nienia z dnia. . . 12.04.2006r.. nr

. Gd6011/B/1/06. . . do przeprowadzenia czynno

ci ustalenia przebiegu granic.

3. Wezwania dor

czono dnia . . od 29.04.2006 do 04.05.2006r. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Jako strony zainteresowane ustaleniem przebiegu granic stawili si

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Jan Kopa

ski syn Stanisława i Józefy, zam. Nowiny dowód osobisty (seria i nr) . . . . . . . . . . . . . . .

Mirosława Kopa

ska córka Stefana i Natalii zam. Nowiny dowód osobisty (seria i nr). . . . . . . . . . . .

Grzegorz Kopa

ski syn Jana i Ewy zam. Nowiny dowód osobisty (seria i nr). . . . . . . . . . . . . . . . . .

Halina Anna Pomirska córka Mariana i Kazimiery zam. Nowiny dowód osobisty (seria i nr). . . . . . .
Jan Nowak syn Hieronima i Aldony zam. Nowiny dowód osobisty (seria i nr). . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(na każdej stronie protokołu powinny znajdować się podpisy wszystkich stron)

Ksi

ga wieczysta

Poda

imi

, nazwisko, imiona rodziców, adres zamieszkania, oznaczenie dowodu to

samo

ci, tytuł prawny do

nieruchomo

(pełnomocnictwo).

Rys. 9. Przykładowy protokół graniczny strona 2 (wariant I)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. Przyj

to nast

puj

ce o

wiadczenia stron o udzieleniu pełnomocnictwa na rzecz:

1) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(podpis udzielaj

cego pełnomocnictwa)

2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(podpis udzielaj

cego pełnomocnictwa)

6. Mimo wezwania nie stawili si

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

7. Z powodu usprawiedliwionej nieobecno

ci:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

ci ustalenia granic.

8. Nowy termin podj

cia czynno

ci ustalania granic wyznaczono na dzie

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

o czym strony obecnie poinformowano.

9. Przesłanki do ustalenia przebiegu granic

9. 1. Wykaz i ocena dokumentów stanowi

cych podstaw

ustalenia przebiegu granic . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . Punkty 1230,1231 i 1232 ustalone zostały na podstawie operatu 3001/9/95. . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

9. 2. O

wiadczenia stron dotycz

ce przebiegu granic.

Strony nie wnosz

uwag do przebiegu granicy wyznaczonej przez geodet

. Przebieg granicy jest

zgodny z przedstawion

stronom dokumentacj

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

9. 3. Wyniki wywiadu terenowego

Odnaleziono znaki graniczne w punktach nr 1230 i 1232 (stan bardzo dobry) na podstawie
operatu 3001/9/95 stwierdzono brak stabilizacji punktu 1231. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(na każdej stronie protokołu powinny znajdować się podpisy wszystkich stron)

Podać imię, nazwisko, adres zamieszkania tytuł prawny do nieruchomości.

Rys. 10. Przykładowy protokół graniczny strona 3 (wariant I)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 11. Przykładowy protokół graniczny strona 4 (wariant I)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11. Opis przebiegu granicy

11. 1. Przebieg granicy na odcinkach oznaczonych na szkicu granicznym w nast

puj

cy sposób . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

ustalono na podstawie wznowionych znaków granicznych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

11. 2. Przebieg granicy na odcinkach oznaczonych na szkicu granicznym w nast

puj

cy sposób . . . . .

. . . . . 1230-1231 i 1231-1232. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
ustalono na podstawie zebranych dowodów . . .operat 3001/9/95 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

11. 3. Przebieg granicy na odcinkach oznaczonych na szkicu granicznym w nast

puj

cy sposób . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
z powodu braku / sprzeczno

ci dowodów ustalono na podstawie zgodnego o

wiadczenia stron.

11. 4. Przebieg granicy na odcinkach oznaczonych na szkicu granicznym w nast

puj

cy sposób . . . . .

. . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . .

z powodu braku / sprzeczno

ci dowodów ustalono na podstawie o

wiadczenia. . . . . . . . . . . . .

druga strona . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
o

wiadczenia nie składała i nie kwestionowała przebiegu granicy.

11. 5. Przebieg granicy na odcinkach oznaczonych na szkicu granicznym w nast

puj

cy sposób . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . .

nie został ustalony pomimo nakłaniania stron do zawarcia ugody:

a) granic

wskazan

przez . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

oznaczono na szkicu granicznym w nast

puj

cy sposób. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

b) granic

wskazan

przez . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

oznaczono na szkicu granicznym w nast

puj

cy sposób. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

c) granic

okre

lon

według zebranych dowodów. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

oznaczono na szkicu granicznym w nast

puj

cy sposób . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

d) granic

okre

lon

według ostatniego spokojnego stanu posiadania / zgodnie ze stanem

istniej

cym na gruncie oznaczono na szkicu granicznym w nast

puj

cy sposób . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

11. 6. Strony zawarły ugod

dla odcinków granic oznaczonych na szkicu granicznym w nast

puj

sposób

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(na każdej stronie protokołu powinny znajdować się podpisy wszystkich stron)

Rys. 12. Przykładowy protokół graniczny strona 5 (wariant I)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12. Dla ustalonych bezspornie punktów granicznych wykonano w obecno

ci stron stabilizacj

nast

puj

cy sposób. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. punkt 1231

zastabilizowano znakiem betonowym z krzy

em i podcentrem. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

13. Strony zgodnie o

wiadczyły ,

e ustalone granice uznaj

za obowi

zuj

ce i nie zgłaszaj

zastrze

do ich przebiegu.

14. Strony poinformowane o mo

liwo

ci / konieczno

ci przekazania sprawy s

dowi.

15. Dodatkowe uwagi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

16. W tek

cie protokołu granicznego dokonano nast

puj

cych zmian i poprawek . . . . . . . . . . . . . . . .

17. Czynno

ci ustalenia przebiegu granic zako

czono w dniu 15.05.2006r. . . . . . . . . . . . . . . . .

18. Niniejszy protokół graniczny , przed podpisaniem , został stronom odczytany.

Podpisy stron

Jan Kopa

ski. . . . . . . . . (czytelny podpis)

Mirosława Kopa

ska. . . (czytelny podpis)

Grzegorz Kopa

ski. . . . (czytelny podpis)

Halina Anna Powirska. . (czytelny podpis)
Jan Nowak. . . . . . . . . . . (czytelny podpis)
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Podpis geodety
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Adam Nowak (czy

Strony podpisują każdą kartę protokołu oraz czytelnie stronę ostatnią

Rys. 13. Przykładowy protokół graniczny strona 6 (wariant I)

Nr KERG

...4248/32/06..

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Województwo ...........wielkopolskie....
Miasto (gmina) ....Nowiny...................
Obr

b (wie

) ......Podwilk....................

Nr dz. ewid. ......4066/23.....................

PROTOKÓŁ GRANICZNY Nr 2

(na ka

dej stronie protokołu powinny znajdowa

podpisy wszystkich stron)

Sporz

dził geodeta . . . Adam

Kowalski. . . .. . . . . .
Uprawnienia zawodowe nr . .
XXXXX. . . . . . . . .

Nale

y poda

numer ksi

gi ewidencji robót geodezyjnych w o

rodku dokumentacji geodezyjnej i

kartograficznej.

Rys. 14. Przykładowy protokół graniczny strona 1 (wariant II)

1. W dniu . . . . 15.05.2006r.. . . . . . rozpocz

to (podj

to w nowo wyznaczonym terminie) czynno

ustalenia przebiegu granic pomi

dzy nieruchomo

własno

Jana i Mirosławy

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Kopa

skich. . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ,

poło

w . . Nowinach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .,

oznaczon

w ewidencji gruntów i budynków jako działka nr .4066/23. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ,

dla której prowadzona jest KW

(zbiór dokumentów) nr . . . . KW 41662 . . .. . . . . .. . . . . . . . . . ., a

1) nieruchomo

własno

. . . Grzegorza Kopa

skiego. . . . . . . . . . . .. . . . . . . . ,

poło

w . . Nowinach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ,

oznaczon

w ewidencji gruntów i budynków jako działka nr . . . 552/2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . ,

dla której prowadzona jest KW

(zbiór dokumentów) nr . . . KW 43254 . . . . . . . . . . . . . . . .,

2) nieruchomo

własno

. . . Józef i Krystyna Grabkowie. . . . . . . . . . . . . . . . ,

poło

w . . Nowinach. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .,

oznaczon

w ewidencji gruntów i budynków jako działka nr . . .262/2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . .,

dla której prowadzona jest KW

(zbiór dokumentów) nr . . . .KW 41664. . . . . . . . . . . . . . . . ,

3) nieruchomo

własno

. . . . Jana Nowaka. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ,

poło

w . . Nowinach. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ,

oznaczon

w ewidencji gruntów i budynków jako działka nr . . . .552/1. . . . . . . . . . . . . . . . . .,

dla której prowadzona jest KW

(zbiór dokumentów) nr . . KW 43215. . . . . . . . . . . . . . . . . . ,

2. Czynno

ci ustalenia przebiegu prac wykonał geodeta. . . Adam Kowalski………………… . . . . . . . .

działaj

cy na podstawie wydanego przez . Wójta Gminy Nowiny . w . . Nowinach. . . . . . . . . . . . . . z

dnia . . 12.04.2006r.. nr. .Gd6011/B/1/06. . . . w sprawie wszcz

cia post

powania

rozgraniczeniowego oraz upowa

nienia z dnia. . . .12.04.2006r.. . . . . . nr . Gd6011/B/1/06. . . . . . .

do przeprowadzenia czynno

ci ustalenia przebiegu granic.

3. Wezwania dor

czono dnia . . od 29.04.2006 do 04.05.2006r. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . .
4. Jako strony zainteresowane ustaleniem przebiegu granic stawili si

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Jan Kopa

ski syn Stanisława i Józefy, zam. Nowiny dowód osobisty (seria i nr) . . . . . . . . . . . . . . .

Mirosława Kopa

ska córka Stefana i Natalii zam. Nowiny dowód osobisty (seria i nr). . . . . . . . . . . .

Grzegorz Kopa

ski syn Jana i Ewy zam. Nowiny dowód osobisty (seria i nr). . . . . . . . . . . . . . . . . .

Krystyna Grabek córka Hieronima i Reginy zam. Nowiny dowód osobisty (seria i nr). . . . . . . . . . Jan
Nowak syn Hieronima i Aldony zam. Nowiny dowód osobisty (seria i nr). . . . . . . . . . . . . . . . . . Józef
Grabek syn Jerzego i Marianny zam. Nowiny dowód osobisty (seria i nr).. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(na ka

dej stronie protokołu powinny znajdowa

podpisy wszystkich stron)

1) Ksi

ga wieczysta

2) Poda

imi

, nazwisko, imiona rodziców, adres zamieszkania, oznaczenie dowodu to

samo

ci, tytuł

prawny do nieruchomo

(pełnomocnictwo).

Rys. 15. Przykładowy protokół graniczny strona 2 (wariant II)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. Przyj

to nast

puj

ce o

wiadczenia stron o udzieleniu pełnomocnictwa na rzecz:

1) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(podpis udzielaj

cego pełnomocnictwa)

2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(podpis udzielaj

cego pełnomocnictwa)

6. Mimo wezwania nie stawili si

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

7. Z powodu usprawiedliwionej nieobecno

ci:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

ci ustalenia granic.

8. Nowy termin podj

cia czynno

ci ustalania granic wyznaczono na dzie

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . .

o czym strony obecnie poinformowano.

10. Przesłanki do ustalenia przebiegu granic

9. 1. Wykaz i ocena dokumentów stanowi

cych podstaw

ustalenia przebiegu granic . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . Punkt 1232 ustalony został na podstawie protokołu nr 1, punkt 1234 ustalony został na
podstawie operatu 3002/9/95, natomiast brak jest dokumentów pozwalaj

cych na odnalezienie

poło

enia punktu 1233. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

9. 2. O

wiadczenia stron dotycz

ce przebiegu granic.

Strony zgodnie o

wiadczyły,

e punkt 1234 jest

rodkiem słupa linii telefonicznej.. . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

9. 3. Wyniki wywiadu terenowego

Odnaleziono znaki graniczne w punktach nr 1230 i 1232 (stan bardzo dobry) i stwierdzono
istnienie słupa linii telefonicznej wskazywanego przez strony jako punkt załamania granicy. . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(na ka

dej stronie protokołu powinny znajdowa

podpisy wszystkich stron)

Poda

imi

, nazwisko, adres zamieszkania tytuł prawny do nieruchomo

ci.

Rys. 16. Przykładowy protokół graniczny strona 3 (wariant II)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 17. Przykładowy protokół graniczny strona 4

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11. Opis przebiegu granicy

11. 1. Przebieg granicy na odcinkach oznaczonych na szkicu granicznym w nast

puj

cy sposób . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

puj

cy sposób . . . . .

. . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

11. 3. Przebieg granicy na odcinkach oznaczonych na szkicu granicznym w nast

puj

cy sposób . . . .

1234, 1233 i 1232 – z wył

czeniem punktu 1232, którego poło

enie ustalono w protokole nr 1. . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

z powodu braku / sprzeczno

ci dowodów ustalono na podstawie zgodnego o

wiadczenia stron.

11. 4. Przebieg granicy na odcinkach oznaczonych na szkicu granicznym w nast

puj

cy sposób . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

z powodu braku / sprzeczno

ci dowodów ustalono na podstawie o

wiadczenia. . . . . . . . . . . . .

druga strona . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
o

wiadczenia nie składała i nie kwestionowała przebiegu granicy.

11. 5. Przebieg granicy na odcinkach oznaczonych na szkicu granicznym w nast

puj

cy sposób . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . .

nie został ustalony pomimo nakłaniania stron do zawarcia ugody:

a) granic

wskazan

przez . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

oznaczono na szkicu granicznym w nast

puj

cy sposób. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

b) granic

wskazan

przez . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

oznaczono na szkicu granicznym w nast

puj

cy sposób. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

c) granic

okre

lon

według zebranych dowodów. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

oznaczono na szkicu granicznym w nast

puj

cy sposób . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

d) granic

okre

lon

według ostatniego spokojnego stanu posiadania / zgodnie ze stanem

istniej

cym na gruncie oznaczono na szkicu granicznym w nast

puj

cy sposób . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

11. 6. Strony zawarły ugod

dla odcinków granic oznaczonych na szkicu granicznym w nast

puj

sposób

(na ka

dej stronie protokołu powinny znajdowa

podpisy wszystkich stron)

Rys. 18. Przykładowy protokół graniczny strona 5 (wariant II)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12. Dla ustalonych bezspornie punktów granicznych wykonano w obecno

ci stron stabilizacj

nast

puj

cy sposób. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

stabilizacji nie wykonano z uwagi na istnienie w punkcie załamania granicy drewnianego słupa
linii telefonicznej. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

13. Strony zgodnie o

wiadczyły ,

e ustalone granice uznaj

za obowi

zuj

ce i nie zgłaszaj

zastrze

do ich przebiegu.

14. Strony poinformowane o mo

liwo

ci / konieczno

ci przekazania sprawy s

dowi.

15. Dodatkowe uwagi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

16. W tek

cie protokołu granicznego dokonano nast

puj

cych zmian i poprawek . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

17. Czynno

ci ustalenia przebiegu granic zako

czono w dniu 15.05.2006r. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

18. Niniejszy protokół graniczny , przed podpisaniem , został stronom odczytany.

Podpisy stron

Jan Kopa

ski. . . . . . . . . (czytelny podpis)

Mirosława Kopa

ska. . . (czytelny podpis)

Grzegorz Kopa

ski. . . . (czytelny podpis)

Krystyna Grabek . . . . . . (czytelny podpis)
Jan Nowak. . . . . . . . . . . (czytelny podpis)
Józef Grabek. . . . . . . . . (czytelny podpis)
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Podpis geodety
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Adam Nowak (czytelny podpis)

Strony podpisuj

kart

protokołu oraz czytelnie stron

ostatni

Rys. 19. Przykładowy protokół graniczny strona 6 (wariant II)

Nr KERG

...4248/32/06..

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Województwo ...........wielkopolskie....
Miasto (gmina) ....Nowiny...................
Obr

b (wie

) ......Podwilk....................

Nr dz. ewid. ......4066/23.....................

PROTOKÓŁ GRANICZNY Nr 3

(na ka

dej stronie protokołu powinny znajdowa

podpisy wszystkich stron)

Sporz

dził geodeta . . . Adam

Kowalski. . . .. . . . . .
Uprawnienia zawodowe nr . .
XXXXX. . . . . . . . .

Nale

y poda

numer ksi

gi ewidencji robót geodezyjnych w o

rodku dokumentacji geodezyjnej i

kartograficznej.

Rys. 20. Przykładowy protokół graniczny strona 1 (wariant IV)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. W dniu . . . . 15.05.2006r.. . . . . . rozpocz

to (podj

to w nowo wyznaczonym terminie) czynno

ustalenia przebiegu granic pomi

dzy nieruchomo

własno

. . Jana i Mirosławy

Kopa

skich. . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ,

poło

w . . Nowinach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ,

oznaczon

w ewidencji gruntów i budynków jako działka nr .4066/23. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ,

dla której prowadzona jest KW

(zbiór dokumentów) nr . . . . KW 41662 . . .. . . . . .. . . . . . . . . . , a:

1) nieruchomo

własno

. . . Krystyny Szemberg. . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .,
poło

w . . Nowinach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ,

oznaczon

w ewidencji gruntów i budynków jako działka nr . . . 264 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ,

dla której prowadzona jest KW

(zbiór dokumentów) nr . . . KW 48837 . . . . . . . . . . . . . . . . . ,

2) nieruchomo

własno

. . . Haliny Anny Pomirskiej. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..,
poło

w . . Nowinach. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ,

oznaczon

w ewidencji gruntów i budynków jako działka nr . . .273 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ,

dla której prowadzona jest KW

(zbiór dokumentów) nr . . . .KW 48580. . . . . . . . . . . . . . . . . .,

3) nieruchomo

własno

. . . . Gminy Nowiny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .,
poło

w . . Nowinach. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ,

oznaczon

w ewidencji gruntów i budynków jako działka nr . . . .534 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ,

dla której prowadzona jest KW

(zbiór dokumentów) nr . . KW 44546. . . . . . . . . . . . . . . . . . . ,

2. Czynno

ci ustalenia przebiegu prac wykonał geodeta. . . Adam Kowalski………………… . . . . . . . ..

działaj

cy na podstawie wydanego przez . Wójta Gminy Nowiny . . . w . . Nowinach. . . . . . . . . .. . z

dnia . . 12.04.2006r... nr. .Gd6011/B/1/06. . . . w sprawie wszcz

cia post

powania

rozgraniczeniowego oraz upowa

nienia z dnia. . . .12.04.2006r.. . . . . . nr . Gd6011/B/1/06. . . . . . .

do przeprowadzenia czynno

ci ustalenia przebiegu granic.

3. Wezwania dor

czono dnia . . od 29.04.2006 do 04.05.2006r. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Jako strony zainteresowane ustaleniem przebiegu granic stawili si

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Jan Kopa

ski syn Stanisława i Józefy, zam. Nowiny dowód osobisty (seria i nr) . . . . . . . . . . . . . . .

Mirosława Kopa

ska córka Stefana i Natalii zam. Nowiny dowód osobisty (seria i nr). . . . . . . . . . . .

Katarzyna Szemberg córka Jana i Ewy zam. Nowiny dowód osobisty (seria i nr). . . . . . . . . . . . . . .
Halina Anna Pomirska córka Mariana i Kazimiery zam. Nowiny dowód osobisty (seria i nr). . . . . . .
Gmina Jabłonka Jan Kowalski syn Hieronima i Aldony zam. Nowiny dowód osobisty (seria i nr)
stanowisko słu

bowe.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(na każdej stronie protokołu powinny znajdować się podpisy wszystkich stron)

Ksi

ga wieczysta

Poda

imi

, nazwisko, imiona rodziców, adres zamieszkania, oznaczenie dowodu to

samo

ci, tytuł prawny do

nieruchomo

(pełnomocnictwo).

Rys. 21. Przykładowy protokół graniczny strona 2 (wariant IV)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. Przyj

to nast

puj

ce o

wiadczenia stron o udzieleniu pełnomocnictwa na rzecz:

1) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(podpis udzielaj

cego pełnomocnictwa)

2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(podpis udzielaj

cego pełnomocnictwa)

6. Mimo wezwania nie stawili si

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

7. Z powodu usprawiedliwionej nieobecno

ci:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wstrzymano czynno

ci ustalenia granic.

8. Nowy termin podj

cia czynno

ci ustalania granic wyznaczono na dzie

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

o czym strony obecnie poinformowano.

11. Przesłanki do ustalenia przebiegu granic

9. 1. Wykaz i ocena dokumentów stanowi

cych podstaw

ustalenia przebiegu granic . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . Punkt 1229 został ustalony na podstawie operatu 3004/9/95, a punkty 1228 i 1227 zostały
ustalone w oparciu o operat 3005/9/95. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

9. 2. O

wiadczenia stron dotycz

ce przebiegu granic.

Strony zgadzaj

co do poło

enia punktów 1229 i 1227, jednak Pani Katarzyna Szemberg

twierdzi,

e punkt 1228 jest przesuni

ty o około 1m na jej działk

, co do poło

enia punktu 1228

nie zgadzaj

z Pani

Katarzyn

Szemberg Pan Jan Kopa

ski i Mirosława Kopa

ska twierdz

oni,

e punkt został wyznaczony dobrze.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

9. 3. Wyniki wywiadu terenowego

W punktach 1227, 1228 i 1229 znajduj

ograniczniki (stan bardzo dobry) a tak

e podcentry. . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(na każdej stronie protokołu powinny znajdować się podpisy wszystkich stron)

Poda

imi

, nazwisko, adres zamieszkania tytuł prawny do nieruchomo

ci.

Rys. 22. Przykładowy protokół graniczny strona 3 (wariant IV)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 23. Przykładowy protokół graniczny strona 4

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11. Opis przebiegu granicy

11. 1. Przebieg granicy na odcinkach oznaczonych na szkicu granicznym w nast

puj

cy sposób . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

ustalono na podstawie wznowionych znaków granicznych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

11. 2. Przebieg granicy na odcinkach oznaczonych na szkicu granicznym w nast

puj

cy sposób . . . . .

. . . . . 1230-1231 i 1231-1232. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
ustalono na podstawie zebranych dowodów . . .operat 3001/9/95 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

11. 3. Przebieg granicy na odcinkach oznaczonych na szkicu granicznym w nast

puj

cy sposób . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

z powodu braku / sprzeczno

ci dowodów ustalono na podstawie zgodnego o

wiadczenia stron.

11. 4. Przebieg granicy na odcinkach oznaczonych na szkicu granicznym w nast

puj

cy sposób . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
z powodu braku / sprzeczno

ci dowodów ustalono na podstawie o

wiadczenia. . . . . . . . . . . . .

druga strona . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
o

wiadczenia nie składała i nie kwestionowała przebiegu granicy.

11. 5. Przebieg granicy na odcinkach oznaczonych na szkicu granicznym w nast

puj

cy sposób . . . .

1227-1228 i 1228-1229. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

nie został ustalony pomimo nakłaniania stron do zawarcia ugody:

a) granic

wskazan

przez Pani

Katarzyn

Szemberg. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

oznaczono na szkicu granicznym w nast

puj

cy sposób - - - - (A) linia przerywana (1227-A-

1229). . .

b) granic

wskazan

przez Pa

stwa Kopa

skich. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

oznaczono na szkicu granicznym w nast

puj

cy sposób. linia ci

gła (1227-1228-1229) . . .

c) granic

okre

lon

według zebranych dowodów. Pokrywa si

z granic

wskazan

przez

stwa Kopa

skich w punkcie 11.5 podpunkt 6 operat pomiarowy 3004/9/95 i 3005/9/95 . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

oznaczono na szkicu granicznym w nast

puj

cy sposób linia ci

gła od punktu 1227 przez

punkt 1228, a

do punktu 1229. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

d) granic

okre

lon

według ostatniego spokojnego stanu posiadania / zgodnie ze stanem

istniej

cym na gruncie oznaczono na szkicu granicznym w nast

puj

cy sposób jest to ta

sama granica co w punkcie 11.5 podpunkty b) i c) – linia ci

gła (1227-1228-1229). . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

11. 6. Strony zawarły ugod

dla odcinków granic oznaczonych na szkicu granicznym w nast

puj

sposób

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(na każdej stronie protokołu powinny znajdować się podpisy wszystkich stron)

Rys. 24. Przykładowy protokół graniczny strona 5 (wariant IV)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12. Dla ustalonych bezspornie punktów granicznych wykonano w obecno

ci stron stabilizacj

nast

puj

cy sposób. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . pokazano stronom wkopane ograniczniki betonowe w punktach 1227 i 1229. . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

13. Strony zgodnie o

wiadczyły ,

e ustalone granice uznaj

za obowi

zuj

ce i nie zgłaszaj

zastrze

do ich przebiegu.

14. Strony poinformowane o mo

liwo

ci / konieczno

ci przekazania sprawy s

dowi.

15. Dodatkowe uwagi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

16. W tek

cie protokołu granicznego dokonano nast

puj

cych zmian i poprawek . . . . . . . . . . . . . . . .

17. Czynno

ci ustalenia przebiegu granic zako

czono w dniu 15.05.2006r. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . .

18. Niniejszy protokół graniczny , przed podpisaniem , został stronom odczytany.

Podpisy stron

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . .PODPISY STRON (CZYTELNE) . . . . Podpis geodety
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Adam Nowak (czytelny podpis)

Strony podpisuj

kart

protokołu oraz czytelnie stron

ostatni

Rys. 25. Przykładowy protokół graniczny strona 6 (wariant IV)

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Nr KERG1).4248/32/06...........

Województwo .wielkopolskie....
Miasto (gmina)....Nowiny.........
Obr

b (wie

)......Podwilk..........

Nr dz. ewid. ......4066/23..........

UGODA

Sporz

dził geodeta Adam Nowak....................

Uprawnienia zawodowe nr ....XXXXXX.............

(na ka

dej stronie protokołu powinny znajdowa

podpisy wszystkich stron)

Należy podać numer księgi ewidencji robót geodezyjnych w ośrodku dokumentacji geodezyjnej i

kartograficznej

Rys. 26. Przykładowa ugoda strona 1

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. W dniu ....15.05.2006r....w trakcie czynno

ci ustalania przebiegu granic nieruchomo

ci b

cej

własno

......Jana i Mirosławy Kopa

skich,

poło

onej w ...Nowinach....................................................... ...........................................,

gmina .....Podwilk............................. województwo .....wielkopolskie.................................,

oznaczonej w ewidencji gruntów i budynków jako działka nr .......4066/23..........................,

dla której prowadzona jest KW

(zbiór dokumentów) nr ....KW 41662...................................,

oraz nieruchomo

ci b

cej własno

...Józefa i Krystyny Grabków............................ ,

poło

onej w .....Nowinach..................................................................................................,

gmina .....Podwilk................................. województwo ...wielkopolskie.................................,

oznaczonej w ewidencji gruntów i budynków jako działka nr .262/2.........................................,

dla której prowadzona jest KW1) (zbiór dokumentów) nr ..KW 41664.......................................,

przed geodet

....Adamem Nowakiem................................................................działaj

cym

na podstawie postanowienia wydanego przez ............wójta Gminy Nowiny.......................,

w .........Nowinach.......................... z dnia....12.04.2006r......nr..Gd-6011/B/1/06.......................,

sprawie wszcz

cia post

powania rozgraniczeniowego oraz upowa

nienia z dnia.12.04.06......,

nr . Gd-6011/B/6/06... do przeprowadzenia czynno

ci ustalenia przebiegu granic , została zawarta

ugoda likwiduj

ca spór co do przebiegu granicy .

2 . Ugod

zawarły strony2) ...............................................................................................................

Jan Kopa

ski syn Stanisława i Józefy, zam. Nowiny dowód osobisty (seria i nr) . . . . . . . . . . . . . . .

Mirosława Kopa

ska córka Stefana i Natalii zam. Nowiny dowód osobisty (seria i nr). . . . . . . . . . ..

Józef Gralak syn Józefa i Marianny, zam. Nowiny dowód osobisty (seria i nr) . . . . . . . . . . . . . . . .

Krystyna Gralak córka Hieronima i Reginy zam. Nowiny dowód osobisty (seria i nr). . . . . . . . . . . .

.....................................................................................................................................................

Księga wieczysta

Podać imię, nazwisko, imiona rodziców, adres zamieszkania, oznaczenie dowodu tożsamości, tytuł prawny do

nieruchomości

(na każdej stronie protokołu powinny znajdować się podpisy wszystkich stron)

Rys. 27. Przykładowa ugoda strona 2

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. Opis przedmiotu sporu

4.1. Przebieg granicy wskazany przez ....Jana i Mirosław

Kopa

skich.................................

oznaczono na szkicu granicznym w nast

puj

cy sposób .- - - - - - (A) linia przerywana od punktu

1234, który został ustalony w protokole granicznym nr 2 do punktu A, a nast

pnie do punktu 1226

ustalonego na podstawie operatu 3003/9/95.........................................................

4.2. Przebieg granicy wskazany przez ..Józefa i Krystyn

Gralaków...........................................

oznaczono na szkicu granicznym w nast

puj

cy sposób .

―

•

―

• (B) linia przerywana z

kropkami od punktu 1234, który ustalony został w protokole granicznym nr 2 do punktu B, a
nast

pnie do punktu 1226 ustalonego na podstawie operatu

3003/9/95.........................................................

4.3. Przebieg granicy według dokumentów ...operatu 3003/9/95...............................................

...................................................................................................................................................
oznaczono na szkicu granicznym w nast

puj

cy sposób ....linia ci

gła od punktu 1234, ustalonego

na podstawie protokołu nr 2 do punktu 1235 ustalonego na podstawie operatu 3003/9/95 do
punktu 1226 ustalonego na podstawie operatu 3003/9/95..................................

5. Strony czyni

c sobie wzajemne ust

pstwa polegaj

ce na .....tym, i

stwo Józef i Krystyna

Gralakowie (po namowach geodety) zgodzili si

na przebieg granicy wyznaczony przez Pa

stwa

Jana i Mirosław

Kopa

skich......................................................

ustaliły granic

w nast

puj

cy sposób ....od punktu 1234 ustalonego w protokole granicznym nr 2

przez punkt 1235 ustalonego na podstawie operatu 3003/9/95 do punktu 1226 ustalonego na
podstawie operatu 3003/9/95...........................................................................

(na każdej stronie protokołu powinny znajdować się podpisy wszystkich stron)

Rys. 28. Przykładowa ugoda strona 3

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Dla ustalonych punktów granicznych , w obecno

ci stron , wykonano stabilizacj

w nast

puj

sposób w punkcie 1235 wkopano granicznik betonowy z
podcentrem............................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................

Strony zgodnie o

wiadczyły ,

e uwa

spór za wygasły . Ustalonegranice uznaj

obowi

zuj

ce i nie zgłaszaj

zastrze

do ich przebiegu .

Strony poinformowano ,

e ugoda zawarta przed geodet

posiada moc ugody s

dowej.

9. Dodatkowe uwagi ........................................................................................................
.................................................................................................................................................................
...

10. W tek

cie ugody dokonano nast

puj

cych zmian i poprawek .......................................

.................................................................................................................................................................
...

11.

Niniejsza ugoda , przed podpisaniem , została stronom odczytana .

Podpisy stron

.........................................................
.(CZYTELNE PODPISY STRON)........ Podpis geodety
.....................................................
.....................................................
.....................................................
.....................................................
.....................................................
...............

Rys. 29. Przykładowa ugoda strona 4

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 30. Przykładowa decyzja o rozgraniczeniu nieruchomości

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.1.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

Co zawiera plan zagospodarowania przestrzennego?

Kto sporządza projekt planu miejscowego?

Jaka jest obowiązkowa zawartość planu miejscowego?

Co dodatkowo można zawrzeć w planie miejscowym?

Na czym polega rozgraniczenie nieruchomości?

Jakie są etapy postępowania rozgraniczeniowego?

Co obejmuje dokumentacja rozgraniczenia nieruchomości?

Co zawiera protokół graniczny?

Co zawiera akt ugody?

10.

Co powinna zawierać opinia sporządzona przez geodetę?

4.1.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Odczytaj miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

odszukać na mapie obszary o różnych przeznaczeniach,

wybrać dwa obszary o różnym przeznaczeniu,

zapisać charakterystyczne właściwości wybranych obszarów.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

kopie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego,

−

kartka A4,

−

ołówki,

−

długopisy.

Ćwiczenie 2

Dokonaj analizy warunków zagospodarowania przestrzennego działki budowlanej.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

odszukać na mapie obszar, w którym położona jest interesująca nas działka,

zapisać właściwości obszaru, na którym położona jest interesująca nas działka
budowlana,

wybrać i zapisać z ww. notatki te elementy, które dotyczą zagadnienia możliwości
zagospodarowania działki budowlanej.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

kopie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego,

−

kartka A4,

−

ołówki,

−

długopisy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 3

Zaplanuj i wykonaj prace związane z rozgraniczeniem nieruchomości.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

wykonać zgłoszenie pracy geodezyjnej polegającej na rozgraniczeniu nieruchomości,
które składa się do ośrodka dokumentacji geodezyjno-kartograficznej,

zapisać wszystkie rodzaje dokumentów jakie należy zgromadzić, by wykonać
rozgraniczenie nieruchomości,

przeprowadzić analizę wszystkich dokumentów dotyczących stanu prawnego
nieruchomości, a także określające położenie punktów granicznych i przebieg granic
nieruchomości,

wykonać wezwania na grunt wszystkich uczestników rozgraniczenia (pamiętając
o zasadzie czynności przekraczających zwykły zarząd i przestrzegając minimalnego
terminu wezwania czyli 7 dni przed planowanym rozgraniczeniem),

wykonać wstępny wywiad terenowy i pomiar analizowanej nieruchomości oraz innych
elementów mogących mieć wpływ na postępowanie rozgraniczeniowe,

sporządzić szkic zawierającego informacje o przebiegu granic uzyskanych w wyniku
wcześniej wykonywanych pomiarów,

ustalić przebieg granicy na gruncie wynikający z przeanalizowanych dokumentów,

sporządzić dokumentację rozgraniczeniową dla różnych wariantów postępowania, czyli
ugodę, protokół graniczny dla bezspornego rozgraniczenia, protokół graniczny dla
nierozstrzygniętego rozgraniczenia wraz z opinią dotyczącą przebiegu granicy spornej,
protokół graniczny przy rozgraniczeniu nieruchomości dokonanego za zgodnym
oświadczeniem stron,

wykonać mapę uzupełniającą rozgraniczenie działek.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

kopia mapy zasadniczej,

−

Rozporządzenie Ministrów Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Rolnictwa
i Gospodarki śywnościowej „w sprawie rozgraniczania nieruchomości”,

−

Ustawa prawo geodezyjne i kartograficzne,

−

ustawa o gospodarce nieruchomościami,

−

teodolit,

−

taśma stalowa 20 metrowa,

−

tyczki,

−

szkicownik, ołówki.

4.1.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

dokonać analizy zawartości planu zagospodarowania przestrzennego?

wyjaśnić zasady rozgraniczenia nieruchomości?

zaplanować

czynności

techniczno-prawne

związane

z rozgraniczeniem nieruchomości?

sporządzić dokumentację dotyczącą rozgraniczenia nieruchomości?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.2. Podziały nieruchomości

4.2.1. Materiał nauczania

Ustawa o gospodarce nieruchomościami reguluje zasady podziałów nieruchomości

położonych na obszarach objętych miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego,
z wyłączeniem nieruchomości przeznaczonych w ww. planach na cele rolne i leśne (za takie
uznaje się nieruchomości wykazane w katastrze nieruchomości jako użytki rolne, grunty
leśne, grunty zadrzewione i zakrzewione oraz wchodzące w skład nieruchomości rolnych
użytki kopalne i drogi, jeżeli nie ustalono dla nich warunków zabudowy i zagospodarowania
terenu).

Nieruchomości przeznaczone w planach zagospodarowania przestrzennego na cele rolne

i leśne „podlegają” ustawie o gospodarce nieruchomościami, w wypadku gdy dokonanie
podziału spowoduje:
–

konieczność wydzielenia nowych dróg nie będących niezbędnymi drogami dojazdowymi
do nieruchomości wchodzących w skład gospodarstw rolnych,

–

wydzielenie działek gruntu o powierzchni mniejszej niż 0,3 ha.
Od powyższej zasady istnieje wyjątek: podział nieruchomości położonych na obszarach

przeznaczonych w planach miejscowych na cele rolne i leśne, a w przypadku braku planu
miejscowego wykorzystywanych na cele rolne i leśne, powodujący wydzielenie działek gruntu
o powierzchni mniejszej niż 0,3 ha, jest dopuszczalny jedynie w celu powiększenia sąsiedniej
nieruchomości lub regulacji granic między sąsiadującymi nieruchomościami.

Podział nieruchomości nie jest dopuszczalny, jeżeli projektowane do wydzielenia działki

gruntu nie mają dostępu do drogi publicznej, za dostęp do drogi publicznej uważa się również
wydzielenie drogi wewnętrznej wraz z ustanowieniem na tej drodze odpowiednich
służebności, lub zakup działki gruntu wraz z udziałem w prawie do działki stanowiącej drogę
wewnętrzną

Podział nieruchomości jest możliwy, gdy jego istota pozostaje w zgodzie z ustaleniami

Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego; w przypadku braku planu stosuje się
następujące warunki:
1. w wypadku braku planu miejscowego – jeżeli nieruchomość jest położona na obszarze

nie objętym obowiązkiem sporządzenia tego planu, a gmina nie ogłosiła o przystąpieniu
do sporządzenia planu – podziału nieruchomości można dokonać, jeżeli jest zgodny
z przepisami odrębnymi, a jeżeli przed dniem złożenia wniosku o podział była wydana
decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, obowiązująca w dniu
złożenia wniosku, jeżeli jest zgodny z warunkami określonymi w tej decyzji,

2. jeżeli w przypadku, o którym mowa w punkcie 1, gmina ogłosiła o przystąpieniu

do sporządzenia planu miejscowego przed złożeniem wniosku o podział nieruchomości;
postępowanie w sprawie podziału zawiesza się do czasu uchwalenia tego planu, jednak
nie dłużej niż na okres 12 miesięcy. Jeżeli w okresie zawieszenia postępowania plan
miejscowy nie zostanie uchwalony, stosuje się przepis punkt 1,

3. jeżeli nie został uchwalony plan miejscowy dla obszarów objętych, na mocy przepisów

odrębnych obowiązkiem sporządzenia takiego planu; postępowanie w sprawie podziału
nieruchomości zawiesza się do czasu uchwalenia tego planu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Niezależnie od ustaleń planu miejscowego podział nieruchomości może nastąpić w celu:

1. zniesienia współwłasności nieruchomości zabudowanej co najmniej dwoma budynkami,

wzniesionymi na podstawie pozwolenia na budowę, jeżeli podział ma polegać na
wydzieleniu dla poszczególnych współwłaścicieli, wskazanych we wspólnym wniosku,
budynków wraz z działkami gruntu niezbędnymi do prawidłowego korzystania z tych
budynków,

2. wydzielenia działki budowlanej jeżeli budynek został wzniesiony na tej działce przez

samoistnego posiadacza w dobrej wierze,

3. wydzielenia części nieruchomości, której własność lub użytkowanie wieczyste zostały

nabyte z mocy prawa,

4. realizacji roszczeń do części nieruchomości, wynikających z przepisów niniejszej ustawy

lub z odrębnych ustaw,

5. realizacji przepisów dotyczących przekształceń własnościowych albo likwidacji

przedsiębiorstw państwowych lub samorządowych,

6. wydzielenia części nieruchomości objętej decyzją o ustaleniu lokalizacji autostrady,
7. wydzielenia działki budowlanej,
8. wydzielenia działek gruntu na terenach zamkniętych.

Jeżeli przedmiotem podziału jest nieruchomość zabudowana, a proponowany jej podział

powoduje także podział budynku, granice projektowanych do wydzielenia działek gruntu
powinny przebiegać wzdłuż pionowych płaszczyzn, które tworzone są przez ściany
oddzielenia przeciwpożarowego usytuowane na całej wysokości budynku od fundamentu
do przekrycia dachu. W budynkach, w których nie ma ścian oddzielenia przeciwpożarowego,
granice projektowanych do wydzielenia działek gruntu powinny przebiegać wzdłuż
pionowych płaszczyzn, które tworzone są przez ściany usytuowane na całej wysokości
budynku od fundamentu do przekrycia dachu, wyraźnie dzielące budynek na dwie odrębnie
wykorzystywane części, które posiadają także własne wejścia i są wyposażone w odrębne
instalacje.

Podziału dokonuje się na wniosek i koszt osoby, która ma w tym interes prawny.

Do wniosku o podział nieruchomości należy dołączyć następujące dokumenty:
–

dokumenty określające tytuł prawny do nieruchomości,

–

wypis i wyrys z EGiB,

–

decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, jeżeli była wydana przed
złożeniem wniosku,

–

wstępny projekt podziału, z wyjątkiem podziałów, które można wykonać niezależnie od
ustaleń planu miejscowego,

–

protokół z przyjęcia granic nieruchomości,

–

wykaz zmian gruntowych,

–

wykaz synchronizacyjny, jeśli oznaczenie działki w katastrze jest inne niż w księdze
wieczystej,

–

mapę z projektem podziału.

Podziału nieruchomości dokonuje się na podstawie decyzji wójta, burmistrza albo

prezydenta miasta zatwierdzającej podział.

W przypadku dokonywania podziału nieruchomości z urzędu o nieuregulowanym stanie

prawnym stosuje się następujące zasady:
1. wójt, burmistrz albo prezydent miasta podaje do publicznej wiadomości w sposób

zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości oraz na stronach internetowych urzędu
gminy, a także przez ogłoszenie w prasie o zasięgu ogólnopolskim informację o zamiarze
dokonania podziału nieruchomości,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. jeżeli w terminie 2 miesięcy od dnia ogłoszenia nie zgłoszą się osoby, którym przysługują

prawa rzeczowe do nieruchomości, można wszcząć postępowanie w sprawie podziału
nieruchomości,

3. po bezskutecznym upływie terminu, o którym mowa w punkcie 2, wójt, burmistrz albo

prezydent miasta może wydać decyzję zatwierdzającą podział nieruchomości,

4. decyzja podlega ogłoszeniu w sposób określony w art. 49 Kodeksu postępowania

administracyjnego.
W przypadku gdy o podziale nieruchomości orzeka sąd, nie wydaje się decyzji wójta,

burmistrza albo prezydenta miasta zatwierdzającej podział, a także pozwolenia,
wojewódzkiego konserwatora zabytków na podział tej nieruchomości. W tym przypadku
podział nieruchomości także musi być zgodny z ustaleniami zawartymi w miejscowym planie
zagospodarowania przestrzennego.

Wstępny projekt podziału sporządza się na kopii mapy zasadniczej, a w przypadku jej

braku - na kopii mapy katastralnej (uprzednio uzupełnionej o niezbędne dla procesu
podziałowego elementy zagospodarowania terenu). Projekt powinien zawierać:
1. granice nieruchomości podlegającej podziałowi,
2. oznaczenie nieruchomości według danych z katastru oraz księgi wieczystej a w razie

braku wcześniej wymienionych dokumentów innych dokumentów określających stan
prawny nieruchomości,

3. powierzchnie dzielonej dzielonych nieruchomości,
4. przedstawione w czerwonym kolorze powierzchnie projektowanych nieruchomości,
5. przedstawione w kolorze czerwonym nowoprojektowane granice nieruchomości,
6. przedstawienie w formie graficznej czerwonym kolorem propozycji dostępu

projektowanych nieruchomości do drogi publicznej lub przedstawienie ww. problemu
w formie opisowej.
Aby opracować mapę z projektem podziału niezbędne jest przyjęcie granic dzielonej

nieruchomości; proces ten następuje w wyniku badania księgi wieczystej oraz innych
dokumentów określających stan prawny, a także danych wykazanych w katastrze
nieruchomości.

Jeżeli wystąpią niezgodności informacjami uzyskanymi z księgi wieczystej a katastrem

nieruchomości, granice nieruchomości przyjmuje się na podstawie księgi wieczystej i innych
dokumentów określających stan prawny.

Przed przystąpieniem do czynności przyjęcia granic zawiadamia się właściciela

lub użytkownika wieczystego nieruchomości podlegającej podziałowi oraz właścicieli
lub użytkowników wieczystych nieruchomości sąsiadujących z nieruchomością podlegającą
podziałowi; jeżeli podział nieruchomości polega na wydzieleniu działki o powierzchni
stanowiącej mniej niż 33% jej powierzchni zawiadamia się tylko właściciela nieruchomości
podlegającej podziałowi i właścicieli nieruchomości sąsiadujących z odcinkami granic
nieruchomości, które podlegają podziałowi; w przypadku, gdy powierzchnia wydzielanej
działki stanowi więcej niż 33%, zawiadamia się wszystkich właścicieli sąsiadujących
z dzieloną działką.

Protokół z czynności przyjęcia granic nieruchomości zawiera w szczególności:

1. oznaczenie nieruchomości podlegającej podziałowi według danych z katastru oraz księgi

wieczystej lub innych dokumentów stwierdzających stan prawny,

2. informacje o dokumentach stanowiących podstawę przyjęcia granic nieruchomości

podlegającej podziałowi,

3. szkic przebiegu granic dzielonej nieruchomości,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. opis przebiegu granic i położenia punktów granicznych nieruchomości podlegającej

podziałowi,

5. datę sporządzenia protokołu oraz imię i nazwisko geodety wraz z numerem jego

uprawnień zawodowych, a także podpisy osób obecnych przy czynnościach przyjęcia
granic.

Mapa z projektem podziału zawiera w szczególności:

1. nazwę jednostki ewidencyjnej, oznaczenie obrębu, numer arkusza mapy,
2. adres nieruchomości podlegającej podziałowi,
3. skalę mapy,
4. granice nieruchomości podlegającej podziałowi,
5. oznaczenie nieruchomości podlegającej podziałowi według danych z katastru, księgi

wieczystej lub innych dokumentów określających stan prawny nieruchomości,

6. oznaczenie nieruchomości sąsiednich według danych z katastru,
7. powierzchnie dzielonej działki oraz naniesione kolorem czerwonym powierzchnie

projektowanych do wydzielenia działek,

8. naniesione kolorem czerwonym granice projektowanych do wydzielenia działek gruntu,
9. przedstawione kolorem czerwonym oznaczenia nowoprojektowanych działek gruntu,
10. szkic orientacyjny w skali umożliwiający zlokalizowanie nieruchomości,
11. wykaz zmian gruntowych,
12. wykaz synchronizacyjny, w przypadku gdy w księdze wieczystej – lub w razie jej braku –

w innych dokumentach określających stan prawny nieruchomości, nieruchomość
podlegająca podziałowi posiada inne oznaczenia i inną powierzchnię niż w katastrze
nieruchomości,

13. niezbędne do projektu podziału nieruchomości elementy zagospodarowania terenu,

a w szczególności: ogrodzenia, budynki, obiekty małej architektury, studnie, szamba,
przyłącza, drzewa stanowiące pomniki przyrody, elementy sieci uzbrojenia terenu
przebiegające przez nieruchomość podlegającą podziałowi,

14. datę wykonania mapy oraz imię i nazwisko, numer uprawnień zawodowych i podpis

osoby, która wykonała mapę.
Wykaz zmian gruntowych i wykaz synchronizacyjny mogą być sporządzone jako odrębne

dokumenty, stanowiące załączniki do mapy z projektem podziału nieruchomości.

Ostateczna decyzja zatwierdzająca podział nieruchomości stanowi podstawę do:

1. umieszczenia przez organ, który wydał decyzję, na mapie z projektem podziału

nieruchomości adnotacji o treści: „Niniejszy podział nieruchomości został zatwierdzony
decyzją ..... z dnia ..... nr ...”, z podpisem upoważnionej osoby,

2. wyznaczenia i utrwalenia na gruncie nowych punktów granicznych znakami granicznymi,

według zasad określonych w przepisach dotyczących geodezji i kartografii, na wniosek
właściciela lub użytkownika wieczystego nieruchomości.

Z czynności wyznaczenia i utrwalenia na gruncie nowych punktów granicznych znakami

granicznymi, sporządza się protokół, który zawiera w szczególności:
1. oznaczenie nieruchomości według danych z katastru nieruchomości oraz księgi

wieczystej, a w razie jej braku - według innych dokumentów określających stan prawny
nieruchomości,

2. oznaczenie i datę wydania decyzji zatwierdzającej podział nieruchomości,
3. informacje o sposobie utrwalenia punktów granicznych,
4. oznaczenia wyznaczanych i utrwalanych punktów granicznych,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. listę i podpisy osób obecnych przy czynnościach wyznaczenia i utrwalenia punktów

granicznych,

6. datę sporządzenia protokołu oraz imię i nazwisko, numer uprawnień zawodowych

i podpis osoby, która wykonała protokół.

Dokumenty geodezyjne opracowane w toku czynności wyznaczenia i utrwalenia nowych

punktów granicznych podlegają włączeniu do państwowego zasobu geodezyjnego
i kartograficznego.

W przypadku podziału gruntów, nie podlegających procedurze podziałowej według

Ustawy o gospodarce nieruchomościami podział nieruchomości ma charakter czynności
technicznych. Wówczas geodeta uprawniony wykonuje następujące czynności: zgłasza robotę
do właściwego ośrodka dokumentacji geodezyjno-kartograficznej, następnie sporządza mapę
do celów projektowych, sporządza protokół z przyjęcia granic nieruchomości, sporządza
projekt podziału na mapie, po czym następuje wyniesienie projektu podziału na grunt wraz ze
sporządzeniem protokołu z czynności przyjęcia granic nieruchomości oraz wykazów zmian
gruntowych.

Przykładowy protokół z czynności przyjęcia przebiegu granic nieruchomości przedstawiono
na rysunkach od 31 do 34.

-Ustawa o gospodarce nieruchomościami z dnia 21 sierpnia 1997 r.

- Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2004 r. w sprawie sposobu i trybu dokonywania podziałów
nieruchomości

Zygmunt Bojar artykuł „Procedura administracyjna” w czasopiśmie „Geodeta” sierpień 2004 r.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 31. Przykładowy protokół z czynności przyjęcia przebiegu granic nieruchomości strona 1

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 32. Przykładowy protokół z czynności przyjęcia przebiegu granic nieruchomości strona 2

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 33. Przykładowy protokół z czynności przyjęcia przebiegu granic nieruchomości strona 3

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 34. Przykładowy protokół z czynności przyjęcia przebiegu granic nieruchomości strona 4

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.2.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

W jakim celu dokonuje się podziału nieruchomości?

W jakiej sytuacji podział nieruchomości nie jest możliwy?

Jakie dokumenty wymagane są przy występowaniu o podział nieruchomości?

Jakie zasady stosuje się przy dokonywaniu podziału nieruchomości z urzędu?

Co powinien zawierać wstępny projekt podziału nieruchomości?

Co zawiera mapa z projektem podziału nieruchomości?

Co zawiera protokół z czynności przyjęcia przebiegu granic nieruchomości?

4.2.3.

Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Określ możliwości podziału wskazanej przez nauczyciela nieruchomości gruntowej

i sporządź dla niej wstępny projekt podziału.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

określić, jakie jest przeznaczenie terenu, na którym znajduje się przedmiotowa działka,

przeanalizować możliwości podziału działki,

zaprojektować wstępny projekt podziału działki na dwie części, uwzględniając wszystkie
wymogi prawne.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

kopia mapy zasadniczej,

−

kopie planów zagospodarowania przestrzennego,

−

ustawa o gospodarce nieruchomościami.

Ćwiczenie 2

Sporządź protokół z czynności przyjęcia przebiegu granic nieruchomości, wskazanej

przez nauczyciela.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

sprawdzić możliwości podziału działki dokonując analizy planu zagospodarowania
przestrzennego,

sporządzić listę osób, które należy zawiadomić o przystąpieniu do czynności przyjęcia
granic (ich nazwiska i podpisy muszą pojawić się w protokole),

oznaczyć nieruchomość według dokumentów określających jej stan prawny (dane
z katastru nieruchomości, księgi wieczystej, inne),

oznaczyć nieruchomości sąsiednie według danych z katastru,

podać oznaczenie i datę wydania decyzji zatwierdzającej podział nieruchomości,

opisać przebieg granic i położenie punktów granicznych nieruchomości podlegającej
podziałowi,

podać informację o sposobie utrwalenia punktów granicznych,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

podać oznaczenia wyznaczonych i utrwalonych punktów granicznych,

wykonać szkic przebiegu granic dzielonej nieruchomości,

10)

wypełnić druk protokołu w oparciu o zgromadzone dane.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

druk protokołu z czynności przyjęcia przebiegu granic nieruchomości,

−

wyciągi z dokumentów określających stan prawny nieruchomości,

−

kopia mapy zasadniczej,

−

kopie planów zagospodarowania przestrzennego,

−

ustawa o gospodarce nieruchomościami.

4.2.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

określić cele podziału nieruchomości?

wymienić dokumenty wymagane przy podziale nieruchomości?

wyjaśnić zasady podziału nieruchomości?

zaplanować i wykonać czynności techniczno-prawne związane
z podziałem nieruchomości?

sporządzić dokumentację dotyczącą podziału nieruchomości?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.3. Scalenie gruntów. Wywłaszczenie nieruchomości.

Projektowanie granic

4.3.1. Materiał nauczania

Scalenie i wymiana gruntów [7]

Celem scalenia gruntów jest tworzenie korzystniejszych warunków gospodarowania

w rolnictwie i leśnictwie poprzez poprawę struktury obszarowej gospodarstw rolnych, lasów
i gruntów leśnych, racjonalne ukształtowanie rozłogów gruntów, dostosowanie granic
nieruchomości do systemu urządzeń melioracji wodnych, dróg oraz rzeźby terenu.

Postępowanie scaleniowe lub wymienne przeprowadzane jest przez starostę, jako zadanie

z zakresu administracji rządowej.

Postępowanie scaleniowe wszczyna się na wniosek większości właścicieli gospodarstw

rolnych, położonych na projektowanym obszarze scalenia, lub na wniosek właścicieli
gruntów, których łączny obszar przekracza połowę powierzchni projektowanego obszaru
scalenia.

Postępowanie scaleniowe może być także wszczęte z urzędu po uprzednim uzyskaniu

opinii rady sołeckiej, a także działających na terenie danej wsi społeczno-zawodowych
organizacji rolników, jeżeli:
1. grunty Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, których powierzchnia przekracza 10%

projektowanego obszaru scalenia i nie mogą być racjonalnie zagospodarowane bez
scalenia,

2. ukształtowanie rozłogów gruntów na projektowanym obszarze scalenia wskutek

działalności przemysłowej, przebiegu istniejących lub budowanych dróg publicznych,
kolei, rurociągów naziemnych oraz zbiorników wodnych lub urządzeń melioracji
wodnych zostało lub zostanie znacznie pogorszone,

3. o scalenie wystąpi z wnioskiem osoba, której grunty wymagają poprawienia rozłogu,

a jednocześnie scalenie to nie pogorszy warunków gospodarowania innym uczestnikom
postępowania.
W przypadku, gdy przeprowadzane jest scalenie gruntów w związku z budową

autostrady, koszty wykonania scalenia i wymiany gruntów oraz zagospodarowania
poscaleniowego gruntów pokrywa Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad.

Uczestnicy scalenia lub wymiany otrzymują grunty o równej wartości szacunkowej

w zamian za dotychczas posiadane; za równą wartość szacunkową uważa się również wartość
o różnicy nie przekraczającej 3%. W wypadku, gdy ze względów technicznych nie jest
możliwe wydzielenie gruntów o równej wartości szacunkowej, stosuje się dopłaty pieniężne.

W zamian za objęte scaleniem lub wymianą lasy i grunty leśne oraz sady, ogrody,

chmielniki i inne uprawy specjalne wydziela się użytki możliwie tego samego rodzaju i tej
samej jakości. Jeżeli nie jest to możliwe, wydziela się inne użytki i stosuje dopłatę pieniężną,
odpowiadającą różnicy wartości drzewostanów, drzew i krzewów, a także innych części
składowych gruntów. Za zgodą uczestnika scalenia lub wymiany można wydzielić inne użytki
odpowiadające wartości dopłaty.

Przy zachowaniu wartości gruntów sprzed scalenia, bez zgody uczestnika scalenia,

różnica powierzchni wydzielonych mu gruntów w stosunku do powierzchni gruntów objętych
scaleniem nie może przekraczać:
1. 20% powierzchni gruntów objętych scaleniem,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. 10% dotychczas posiadanych gruntów o szczególnie wysokiej przydatności rolniczej

lub gruntów przeznaczonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego na
cele nierolnicze.
Grunty niezbędne na cele miejscowej użyteczności publicznej, pod ulice i drogi publiczne

oraz pod wykonane i utrzymywane na koszt Skarbu Państwa albo przewidziane do takiego
wykonania i utrzymywania urządzenia melioracji wodnych można za zgodą Agencji
wydzielać z gruntów Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa.

Jeżeli na terenie objętym scaleniem nie ma gruntów Zasobu Własności Rolnej Skarbu

Państwa, grunty na cele miejscowej użyteczności publicznej oraz pod ulice i drogi wydziela
się z gruntów uczestników scalenia, a każdemu z nich zmniejsza się przysługujący mu obszar
gruntów o część, której wartość szacunkowa odpowiada stosunkowi wartości szacunkowej
gruntów przeznaczonych na wymienione cele do wartości wszystkich scalanych gruntów.

Grunty wydzielone na cele miejscowej użyteczności publicznej oraz pod ulice i drogi

przechodzą na własność gminy.

Projekt scalenia gruntów może być zatwierdzony, jeżeli po jego okazaniu, większość

uczestników scalenia nie zgłosiła do niego zastrzeżeń.

Projekt wymiany gruntów może być zatwierdzony, jeżeli po jego okazaniu, wszyscy

uczestnicy wymiany przyjęli go bez zastrzeżeń.

Projekt scalenia lub wymiany gruntów zatwierdza, w drodze decyzji, starosta.
Decyzja o zatwierdzeniu projektu scalenia lub wymiany gruntów, poza wymogami

określonymi w przepisach Kodeksu postępowania administracyjnego, powinna określać:
1. obszar scalenia lub wymiany gruntów,
2. terminy i zasady objęcia w posiadanie gruntów wydzielonych w wyniku scalenia

lub wymiany oraz sposoby rozliczeń,

3. przebieg granic nieruchomości w wypadkach, o których mowa w ustawie – Prawo

geodezyjne i kartograficzne.
Decyzja o zatwierdzeniu projektu scalenia lub wymiany gruntów stanowi podstawę

do ujawnienia nowego stanu prawnego w księgach wieczystych i podstawę do wprowadzenia
uczestników scalenia w posiadanie wydzielonych im gruntów. Decyzja ta nie narusza praw
osób trzecich do gruntów wydzielonych w zamian za grunty posiadane przed scaleniem lub
wymianą.

Obciążenia wpisane do ksiąg wieczystych przenosi się z gruntów poddanych scaleniu

lub wymianie na grunty wydzielone w wyniku scalenia lub wymiany.

Wywłaszczenie nieruchomości [5]

Wywłaszczenie nieruchomości polega na pozbawieniu albo ograniczeniu, w drodze

decyzji, prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego
na nieruchomości

Według Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej: „Wywłaszczenie jest dopuszczalne jedynie

wówczas, gdy jest dokonywane na cele publiczne i za słusznym odszkodowaniem”

Wywłaszczyć można nieruchomość, gdy położona jest na obszarze przeznaczonym

w planie miejscowym na cele publiczne, albo gdy jest to nieruchomość, dla której wydana
została decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego.

Wywłaszczenie nieruchomości może być dokonane, jeżeli cele publiczne nie mogą być

zrealizowane w inny sposób niż przez pozbawienie albo ograniczenie praw do nieruchomości,
a prawa te nie mogą być nabyte w drodze umowy.

Ustawa o scalaniu i wymianie gruntów z dnia 26 marca 1982 r.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Nieruchomość może być wywłaszczona tylko na rzecz Skarbu Państwa albo na rzecz

jednostki samorządu terytorialnego.

Organem właściwym w sprawach wywłaszczenia jest starosta, wykonujący zadanie

z zakresu administracji rządowej.

Cele publiczne w rozumieniu ustawy o gospodarce nieruchomościami to:
1. wydzielanie gruntów pod drogi publiczne i drogi wodne, budowa, utrzymywanie

oraz wykonywanie robót budowlanych tych dróg, obiektów i urządzeń transportu
publicznego, a także łączności publicznej i sygnalizacji,

1.a) wydzielenie gruntów pod linie kolejowe oraz ich budowa i utrzymanie,
1.b) wydzielanie gruntów pod lotniska, urządzenia i obiekty do obsługi ruchu lotniczego,

w tym rejonów podejść, oraz budowa i eksploatacja tych lotnisk i urządzeń,

2. budowa i utrzymywanie ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących

do przesyłania płynów, pary, gazów i energii elektrycznej, a także innych obiektów
i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń,

3. budowa i utrzymywanie publicznych urządzeń służących do zaopatrzenia ludności

w wodę, gromadzenia, przesyłania, oczyszczania i odprowadzania ścieków oraz odzysku
i unieszkodliwiania odpadów, w tym ich składowania,

4. budowa oraz utrzymywanie obiektów i urządzeń służących ochronie środowiska,

zbiorników i innych urządzeń wodnych służących zaopatrzeniu w wodę, regulacji
przepływów,
i ochronie przed powodzią, a także regulacja i utrzymywanie wód oraz urządzeń
melioracji wodnych, będących własnością Skarbu Państwa lub jednostek samorządu
terytorialnego,

5. opieka nad nieruchomościami stanowiącymi zabytki w rozumieniu przepisów o ochronie

zabytków i opiece nad zabytkami;

−

ochrona Pomników Zagłady w rozumieniu przepisów o ochronie terenów byłych
hitlerowskich obozów zagłady oraz miejsc i pomników upamiętniających ofiary
terroru komunistycznego,

6. budowa i utrzymywanie pomieszczeń dla urzędów organów władzy, administracji, sądów

i prokuratur, państwowych szkół wyższych, szkół publicznych, a także publicznych:
obiektów ochrony zdrowia, przedszkoli, domów opieki społecznej, placówek
opiekuńczo-wychowawczych i obiektów sportowych,

−

budowa i utrzymywanie obiektów oraz pomieszczeń niezbędnych do realizacji
obowiązków w zakresie świadczenia przez operatora publicznego powszechnych
usług pocztowych, a także innych obiektów i pomieszczeń związanych ze
ś

wiadczeniem tych usług,

7. budowa i utrzymywanie obiektów oraz urządzeń niezbędnych na potrzeby obronności

państwa i ochrony granicy państwowej, a także do zapewnienia bezpieczeństwa
publicznego, w tym budowa i utrzymywanie aresztów śledczych, zakładów karnych oraz
zakładów dla nieletnich,

8. poszukiwanie, rozpoznawanie, wydobywanie i składowanie kopalin stanowiących

własność Skarbu Państwa oraz węgla brunatnego wydobywanego metodą odkrywkową,

9. zakładanie i utrzymywanie cmentarzy;

−

ustanawianie i ochrona miejsc pamięci narodowej,

−

ochrona zagrożonych wyginięciem gatunków roślin i zwierząt lub siedlisk przyrody,

10. inne cele publiczne określone w odrębnych ustawach.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wszczęcie postępowania wywłaszczeniowego należy poprzedzić rokowaniami o nabycie

nieruchomości. W trakcie prowadzenia rokowań może być zaoferowana nieruchomość
zamienna.

Wszczęcie postępowania wywłaszczeniowego na rzecz Skarbu Państwa następuje

z urzędu, a na rzecz jednostki samorządu terytorialnego – na wniosek jej organu
wykonawczego. Wszczęcie postępowania z urzędu może także nastąpić na skutek
zawiadomienia złożonego przez podmiot, który zamierza realizować cel publiczny.

Wszczęcie postępowania wywłaszczeniowego może nastąpić po bezskutecznym upływie

dwumiesięcznego terminu do zawarcia umowy, wyznaczonego na piśmie właścicielowi,
użytkownikowi wieczystemu nieruchomości, a także osobie, której przysługuje ograniczone
prawo rzeczowe na tej nieruchomości. Termin ten liczy się od dnia zakończenia rokowań.

Przejście prawa własności na rzecz Skarbu Państwa lub na rzecz jednostki samorządu

terytorialnego następuje z dniem, w którym decyzja o wywłaszczeniu nieruchomości stała się
ostateczna.

Projektowanie granic nieruchomości

Proces ten nie jest prostym zadaniem; uzależniony jest od działań, jakie podjęte zostały

na nieruchomości. Inne kryterium trudności stanowi zaprojektowanie kształtu dwóch działek,
które mają powstać z jednej działki, a innym zadaniem jest zaprojektowanie granic działek
przy procesie scalania i wymiany gruntów czy scalania i podziału nieruchomości. Należy
jednak pamiętać, że obowiązują nas przepisy prawne, takie jak: „Ustawa o planowaniu
i zagospodarowaniu

przestrzennym”,

„Ustawa

gospodarce

nieruchomościami”,

„Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie sposobu i trybu dokonywania podziałów
nieruchomości”, a także „Ustawa o scalaniu i wymianie gruntów”, które szczegółowo regulują
procesy projektowania granic nieruchomości dla poszczególnych procesów dokonywanych na
nieruchomości.

Przy projektowaniu granic nieruchomości musimy także pamiętać o tym, że projektowane

granice powinny być w miarę możliwości liniami prostymi, a kształt działek wyznaczany
przez ww. linie graniczne powinien być zbliżony do kwadratu lub prostokąta. Wymiary
projektowanych nieruchomości powinny pozwolić na racjonalne ich użytkowanie
i jednocześnie muszą spełniać warunki określone w ww. aktach prawnych.

Mapy do celów prawnych [7]

Mapy te jak sama nazwa wskazuje służą do dokonywania czynności prawnych, np.

zakładania ksiąg wieczystych, regulacji stanów prawnych, scalenia i podziału nieruchomości,
zniesienia współwłasności lub podziału spadku, podziału nieruchomości.

Mapa do celów prawnych powinna przedstawiać następujące elementy: „granice

nieruchomości wraz z ich numerami ksiąg wieczystych, granice działek ewidencyjnych,
numery i powierzchnie działek z ewidencji gruntów i budynków, nazwy ulic i numery
porządkowe nieruchomości, budynki i ogrodzenia trwałe, a także użytki i klasy użytków –
w zależności od potrzeb”

Mapy do celów projektowych

Mapy do celów projektowych wykonuje się najczęściej poprzez uaktualnienie mapy

zasadniczej, może się zdarzyć, że na mierzonym terenie mapa zasadnicza nie zawiera żadnej

-Ustawa o gospodarce nieruchomościami z dnia 21 sierpnia 1997 r.

Ryszard Hycner „Wybrane problemy geodezyjne i prawne” Katowice 2002

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

treści, wtedy z przyczyn oczywistych mierzymy całą sytuacje w interesującym nas zakresie,
a także w pasie oddalonym co najmniej 30 m od projektowanej inwestycji..

Treścią mapy do celów projektowych, oprócz elementów treści mapy zasadniczej są

także: linie rozgraniczające tereny o różnym przeznaczeniu, linie zabudowy, osie ulic i dróg,
usytuowanie zieleni wysokiej, usytuowanie innych obiektów i szczegółów wskazanych przez
projektanta, zgodnie z celami wykonywanej mapy.

Zasady BHP w pracach geodezyjnych do celów prawnych

Ww. zasady niczym się nie różnią od normalnych zasad BHP, występujących w geodezji.

Jednak przy pomiarach do celów prawnych szczególną uwagę należy zwrócić na dokument,
na podstawie którego można wykonywać prace geodezyjne, a jest nim zgłoszenie pracy
potwierdzone przez ODGK. Dzięki niemu wykonawca ma prawo do:
–

wstępu na grunt,

–

dokonywania przecinek drzew i krzewów,

–

umieszczania na gruntach i obiektach budowlanych znaków geodezyjnych.

4.3.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

Jaki jest cel scalenia gruntów?

Kto przeprowadza postępowanie scaleniowe lub wymienne?

Kto wnioskuje o postępowanie scaleniowe?

Kiedy może zostać wszczęte postępowanie scaleniowe z urzędu?

W jakich warunkach może zostać zatwierdzony projekt scalenia i wymiany gruntów?

Na czym polega wywłaszczenie nieruchomości?

Kiedy można dokonać wywłaszczenia nieruchomości?

Kto jest organem właściwym w sprawie wywłaszczenia?

Kiedy może nastąpić wszczęcie postępowania wywłaszczeniowego?

10.

Jakie przepisy prawa obowiązują przy projektowaniu granic nieruchomości?

11.

Co oznaczają pojęcia: „mapa do celów prawnych” i „mapa do celów projektowych”?

12.

Co zawiera mapa do celów prawnych?

13.

Jaka jest treść mapy do celów projektowych?

14.

W jaki sposób wykonuje się mapę do celów projektowych?

4.3.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zaplanuj czynności techniczno-prawne związane ze scaleniem gruntów.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

przypomnieć sobie cel scalenia gruntów,

ustalić, kto przeprowadza postępowanie scaleniowe,

określić obszar scalenia gruntów,

sporządzić wniosek o wszczęcie postępowania scaleniowego (ustalić, kto jest
wnioskodawcą),

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

określić sposób zadośćuczynienia dla uczestników scalenia (wydzielenie gruntów
o równej wartości szacunkowej, dopłaty pieniężne),

opracować projekt scalenia gruntów,

okazać i zatwierdzić projekt scalenia gruntów (po przyjęciu go bez zastrzeżeń przez
uczestników scalenia),

opracować decyzję o zatwierdzeniu projektu scalenia gruntów, uwzględniając: obszar
scalenia gruntów, terminy i zasady objęcia w posiadanie gruntów wydzielonych w wyniku
scalenia, sposoby rozliczeń, przebieg granic nieruchomości,

ujawnić nowy stan prawny w księgach wieczystych.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

Ustawa o scalaniu i wymianie gruntów,

−

Ustawa prawo geodezyjne i kartograficzne,

−

Kodeks postępowania administracyjnego,

−

kartka papieru,

−

długopis.

Ćwiczenie 2

Wykonaj mapę do celów projektowych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

zaplanować czynności jakie należy kolejno wykonać, by stworzyć mapę do celów
projektowych,

dobrać odpowiedni sprzęt pomiarowy,

odszukać osnowę,

wnieść na mapę wywiadu zakres, w jakim będzie wykonywany pomiar uzupełniający,

wykonać wywiad terenowy,

wykonać pomiar uzupełniający,

wykreślić mapę do celów projektowych przy pomocy geodezyjnego programu
graficznego.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

teodolit,

−

taśma stalowa 20 metrowa,

−

tyczki,

−

szkicownik,

−

ołówki,

−

mapa wywiadu,

−

niezbędne instrukcje i wytyczne techniczne,

−

stanowisko komputerowe z geodezyjnym programem graficznym.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.3.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

wyjaśnić zasady scalenia i wymiany gruntów?

określić zasady wywłaszczenia nieruchomości?

zaplanować czynności techniczno-prawne związane ze scaleniem
gruntów?

zaplanować

czynności

techniczno-prawne

związane

z wywłaszczeniem nieruchomości?

sporządzić dokumentację dotyczącą scalenia gruntów?

sporządzić dokumentację dotyczącą wywłaszczenia nieruchomości?

wykonać mapę do celów prawnych?

wykonać mapę do celów projektowych?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPRAWDZIAN OSIĄGNIĘĆ

INSTRUKCJA DLA UCZNIA

Przeczytaj uważnie instrukcję – masz na tę czynność 5 minut; jeżeli są wątpliwości
zapytaj nauczyciela.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi. Tylko
jedna jest prawidłowa.

Za każdą poprawną odpowiedź otrzymasz 1 punkt; za złą odpowiedź lub jej brak
otrzymasz 0 punktów.

Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi; zaznacz poprawną
odpowiedź stawiając w odpowiedniej rubryce znak X.

W przypadku pomyłki weź błędną odpowiedź w kółko, a następnie zaznacz odpowiedź
prawidłową.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

Kiedy udzielenie odpowiedzi na kolejne zadanie będzie Ci sprawiało trudność, odłóż jego
rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

10.

Na rozwiązanie testu masz 60 minut.

11.

Po zakończeniu testu podnieś rękę i zaczekaj, aż nauczyciel odbierze od Ciebie pracę.

Powodzenia !

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Zaewidencjonowane zgłoszenie pracy geodezyjnej nie upoważnia do

wstępu na grunt.

dokonywania przecinek drzew i krzewów.

wstępu do budynku.

umieszczania na gruntach i obiektach budowlanych znaków geodezyjnych.

2. Wszczęcie postępowania wywłaszczeniowego należy poprzedzić

a) rokowaniami o nabycie nieruchomości.
b) pomiarem granic nieruchomości.
c) wykonaniem podziału nieruchomości.
d) wykonaniem rozgraniczenia nieruchomości.

3. Celem publicznym w rozumieniu ustawy o gospodarce nieruchomościami nie jest

a) wydzielenie gruntów pod drogi publiczne.
b) opieka nad nieruchomościami zabytkowymi.
c) budowa pomieszczeń dla państwowych szkół wyższych.
d) budowa pawilonów handlowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. Wywłaszczenie nieruchomości polega na

a) pozbawieniu albo ograniczeniu, w drodze decyzji, prawa własności, prawa

użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości.

b) pozbawieniu, w drodze decyzji, prawa własności, prawa użytkowania wieczystego

lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości.

c) ograniczeniu, w drodze decyzji, prawa własności, prawa na nieruchomości.
d) pozbawieniu albo ograniczeniu, w drodze decyzji, prawa użytkowania wieczystego

na nieruchomości.

5. Mapa do celów prawnych nie zawiera

a) granic nieruchomości.
b) ogrodzeń trwałych.
c) budynków.
d) elementów uzbrojenia terenu.

6. Pomiar uzupełniający przy wykonywaniu map do celów projektowych obejmuje zakres

a) projektowanej inwestycji, a także pas oddalony co najmniej 30 m od niej.
b) wyłącznie projektowanej inwestycji.
c) projektowanej inwestycji, a także pas oddalony maksymalnie o 10 m od niej.
d) projektowanej inwestycji, a także pas oddalony maksymalnie o 20 m od niej.

7. Nieruchomość może być wywłaszczona tylko na rzecz:

a) inwestora.
b) Skarbu Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego.
c) jednostki samorządu terytorialnego.
d) osoby fizycznej.

8. Postępowanie scaleniowe lub wymienne przeprowadza

a) wójt.
b) burmistrz.
c) starosta.
d) marszałek województwa.

9. Projekt wymiany gruntów może zostać zatwierdzony, jeżeli po jego okazaniu

a) wszyscy uczestnicy wymiany przyjęli go bez zastrzeżeń.
b) 1/2 uczestników wymiany przyjęła go bez zastrzeżeń.
c) 1/3 uczestników wymiany przyjęła go bez zastrzeżeń.
d) 3/4 uczestników wymiany przyjęła go bez zastrzeżeń.

10. Celem scalenia i wymiany gruntów nie jest

a) racjonalne ukształtowanie rozłogów gruntów.
b) poprawa struktury obszarowej gospodarstw rolnych.
c) dostosowanie granic nieruchomości do systemu urządzeń melioracji wodnych.
d) dostosowywanie powierzchni działek pod projektowane zakłady przemysłowe.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11. Przy wykonywaniu rozgraniczenia nieruchomości wezwania stronom, w celu stawienia

się na gruncie, doręcza się w terminie
a) na 5 dni przed terminem rozgraniczenia.
b) co najmniej na 7 dni przed terminem rozgraniczenia.
c) co najmniej na 30 dni przed terminem rozgraniczenia.
d) na 6 dni przed terminem rozgraniczenia.

12. Nie jest dopuszczalne wykonanie podziału nieruchomości w przypadku

a) gdy projektowane do wydzielenia działki mają nieregularne kształty.
b) gdy projektowane do wydzielenia działki nie mają dostępu do drogi publicznej.
c) gdy powierzchnia jednej z działek wynosi mniej niż 500 m

d) gdy projektowane do wydzielenia działki nie mają równej powierzchni.

13. Decyzji zatwierdzającej podział nieruchomości nie wydaje

a) marszałek województwa.
b) wójt.
c) burmistrz.
d) prezydent miasta.

14. Wykonywany przy podziale nieruchomości protokół z czynności przyjęcia granic nie

zawiera

a) oznaczenia nieruchomości podlegającej podziałowi według danych z katastru.
b) oznaczenia nieruchomości podlegającej podziałowi według danych z ksiąg

wieczystych.

c) szkicu przebiegu granic dzielonej działki.
d) przedstawionych w kolorze czerwonym nowoprojektowanych granic nieruchomości.

15. Wstępny projekt podziału nieruchomości nie musi zawierać

a) przedstawionych w kolorze czerwonym nowoprojektowanych granic nieruchomości.
b) powierzchni dzielonej nieruchomości.
c) przedstawionych w kolorze czerwonym granic nieruchomości sąsiednich.

d) granic nieruchomości podlegającej podziałowi.

16. Do wniosku o podział nieruchomości nie trzeba dołączać

a) dokumentu określającego tytuł prawny do nieruchomości.
b) zgody właścicieli nieruchomości sąsiednich na podział.
c) protokołu z przyjęcia granic nieruchomości.
d) wypisu i wyrysu z EGiB.

17. Zależnie od ustaleń planu miejscowego podział nieruchomości może nastąpić w celu

a) zniesienia współwłasności nieruchomości zabudowanej co najmniej dwoma

budynkami, wzniesionymi na podstawie pozwolenia na budowę, jeżeli podział ma
polegać na wydzieleniu dla poszczególnych współwłaścicieli, wskazanych we
wspólnym wniosku, budynków wraz z działkami gruntu niezbędnymi do
prawidłowego korzystania z tych budynków.

b) wydzielenia działki budowlanej jeżeli budynek został wzniesiony na tej działce przez

samoistnego posiadacza w dobrej wierze.

c) wydzielenia

części

nieruchomości,

której

własność

lub

użytkowanie

wieczyste zostały nabyte z mocy prawa.

d) podziału działki budowlanej, gdy nieruchomości dzielone będą przeznaczone pod

osiedla domów jednorodzinnych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18. By móc wykonywać rozgraniczenia nieruchomości geodeta musi posiadać uprawnienia

a) z zakresu 1.
b) z zakresu 2.
c) z zakresu 3.
d) z zakresu 4.

19. By móc wykonywać podziały nieruchomości geodeta musi posiadać uprawnienia

a) z zakresu 1.
b) z zakresu 2.
c) z zakresu 3.
d) z zakresu 4.

20. Elementami nie obowiązkowymi w planach zagospodarowania przestrzennego są

a) zasady ochrony i kształtowania ładu przestrzennego.
b) szczególne warunki zagospodarowania terenów oraz ograniczenia w ich

użytkowaniu, w tym zakaz zabudowy.

c) zasady ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego.
d) granice

obszarów

wymagających

przeprowadzenia

scaleń

podziałów

nieruchomości.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Wykonywanie prac geodezyjnych do celów prawnych

Zakreśl poprawną odpowiedź

zadania

Odpowiedź

Punkty

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

LITERATURA

1. Bojar Z.: artykuł w miesięczniku „Geodeta”: „Procedura administracyjna”. Sierpień 2004
2. Grzechnik B., Marzec Z.: artykuł w miesięczniku „Geodeta”:„Rozgraniczanie

nieruchomości”. Wrzesień 2000

3. Hycner R.: „Wybrane problemy geodezyjne i prawne”. Katowice 2002
4. Rozporządzenie Ministrów Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Rolnictwa

i Gospodarki śywnościowej „w sprawie rozgraniczania nieruchomości.”

5. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2004 r. w sprawie sposobu i trybu

dokonywania podziałów nieruchomości

6. Ustawa o gospodarce nieruchomościami
7. Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
8. Ustawa o scalaniu i wymianie gruntów
9. Ustawa Prawo geodezyjne i kartograficzne