Instrukcja pisania sprawozdań na Pracownię Fizyki Medycznej
1 / 10
Opracowanie jest tłumaczeniem strony internetowej:
http://www.ncsu.edu/labwrite/
z
uwzgl
ę
dnieniem formy prowadzenia zaj
ęć
na Pracowni Fizyki Medycznej
Sprawozdanie z wykonanego zadania
I. Ogólne uwagi i wymagania dotycz
ą
ce sprawozda
ń
Sprawozdanie pisemne jest jedn
ą
z form komunikacji, która ma na celu
przedstawienie wyników wykonanego zadania. W przypadku pracowni
studenckiej jest ono równie
ż
podstaw
ą
do oceny wykonanego przez
studentów
ć
wiczenia. Sprawozdanie powinno by
ć
wi
ę
c przygotowane w taki
sposób, aby:
1) umo
ż
liwi
ć
osobie czytaj
ą
cej (nie tylko opiekunowi zadania!) łatwe
zrozumienie przedstawianej informacji,
2) umo
ż
liwi
ć
weryfikacj
ę
wiarygodno
ś
ci przedstawianych wyników.
Osi
ą
gni
ę
cie obu celów wymaga, aby sprawozdanie zawierało opis przedmiotu
i celu zadania, prezentowało w sposób uporz
ą
dkowany pełne informacje na
temat sposobu wykonywania zadania, uzyskanych wyników, metod analizy
danych i niepewno
ś
ci pomiarowych oraz aby zawierało dyskusj
ę
wyników i
wnioski z wykonanego
ć
wiczenia.
Sprawozdanie naukowe posiada
ś
ci
ś
le okre
ś
lon
ą
kompozycj
ę
, która
w sposób efektywny pozwala spełni
ć
wy
ż
ej wymienione wymagania. Jest ono
zbudowane z pi
ę
ciu cz
ęś
ci:
- wst
ę
pu
- opisu metod do
ś
wiadczalnych i materiałów
- prezentacji wyników
- wniosków
- spisu literatury
Sprawozdanie jest poprzedzone tytułem, pod którym podaje si
ę
imi
ę
i
nazwisko autora. Oprócz imienia i nazwiska mo
ż
e by
ć
wymagane podanie
dodatkowych informacji na temat osoby przygotowuj
ą
cej sprawozdanie (np.
roku studiów, specjalno
ś
ci, semestru, itp.). Kolejne cz
ęś
ci sprawozdania
powinny by
ć
opatrzone nagłówkami. Ogólny schemat sprawozdania został
przedstawiony na rysunku 1.
Instrukcja pisania sprawozdań na Pracownię Fizyki Medycznej
2 / 10
Data przygotowania sprawozdania
Tytuł sprawozdania
Imi
ę
i nazwisko autora
dodatkowe informacje dotycz
ą
ce autora (np. kierunek i rok
studiów, semestr, itp.)
1. Wst
ę
p
Wst
ę
p powinien zawiera
ć
informacje na temat przedmiotu i celu zadania oraz
opis teoretyczny przedmiotu zadania.
2. Metody i materiały
Powinny zosta
ć
tu przedstawione: schemat do
ś
wiadczenia, procedura
wykonywania pomiaru, materiały wykorzystane w do
ś
wiadczeniu, metody
analizy
danych,
informacja
na
temat
programów
komputerowych
wykorzystanych do analizy danych (lub algorytmów, je
ś
li autor sprawozdania
napisał własny program do obróbki danych) i inne informacje dotycz
ą
ce
wykonywania eksperymentu.
3. Wyniki
Umieszcza si
ę
tu, w odpowiedniej formie, wyniki uzyskane w pomiarach (np.
w postaci tabel, wykresów i ich opisów) oraz wyniki oblicze
ń
(równie
ż
niepewno
ś
ci pomiarowych).
4. Wnioski
W tej cz
ęś
ci przedstawia si
ę
analiz
ę
i interpretacj
ę
uzyskanych wyników oraz
dyskusj
ę
ź
ródeł bł
ę
dów i niepewno
ś
ci pomiarowych (je
ś
li zadanie wymagało
przeprowadzenia analizy niepewno
ś
ci). Umieszcza si
ę
tu równie
ż
wnioski
dotycz
ą
ce wykonanego zadania.
5. Literatura
Spis literatury w formacie uzgodnionym z kierownikiem pracowni (zalecany
jest format zgodny z formatem pisania prac dyplomowych na Wydziale Fizyki,
Astronomii i Informatyki Stosowanej UMK).
Rys.1. Schemat ilustruj
ą
cy układ tre
ś
ci w sprawozdaniu naukowym.
II. Wskazówki dotycz
ą
ce przygotowywania sprawozdania
Cho
ć
ko
ń
cowa posta
ć
sprawozdania naukowego ma
ś
ci
ś
le okre
ś
lon
ą
kompozycj
ę
, to kolejno
ść
pracy nad poszczególnymi jego cz
ęś
ciami jest
dowolna. Studenci bardzo cz
ę
sto rozpoczynaj
ą
pisanie sprawozdania od
wst
ę
pu i brn
ą
przez kolejne cz
ęś
ci sprawozdania w sekwencji odpowiadaj
ą
cej
ostatecznemu
układowi
tre
ś
ci.
Nie
jest
to
zazwyczaj
metoda
najefektywniejsza. Znacznie łatwiej jest napisa
ć
sprawozdanie stosuj
ą
c
zasad
ę
„od
ś
rodka do zewn
ą
trz”, co ilustruje schemat przedstawiony na
rysunku 2.
Instrukcja pisania sprawozdań na Pracownię Fizyki Medycznej
3 / 10
Rys.2. Schemat ilustruj
ą
cy kompozycj
ę
sprawozdania (prawa kolumna) oraz kolejno
ść
pisania poszczególnych jego cz
ęś
ci (lewa kolumna).
A. Najłatwiej jest napisa
ć
najpierw cz
ęść
drug
ą
sprawozdania, czyli „metody i
materiały”. Po wykonaniu zadania nie powinno by
ć
w
ą
tpliwo
ś
ci, jaka
aparatura została u
ż
yta, jakie wykorzystano materiały, jakie były kolejne etapy
wykonywania do
ś
wiadczenia, itp.
B. W kolejnym kroku przechodzi si
ę
do cz
ęś
ci trzeciej, czyli „wyników”. Po
zako
ń
czeniu eksperymentów s
ą
do dyspozycji dane pomiarowe, z których
mo
ż
na si
ę
dowiedzie
ć
, jaki jest ostateczny wynik eksperymentu. Uwaga: po
zako
ń
czeniu pisania tej cz
ęś
ci mo
ż
e zaistnie
ć
konieczno
ść
powrotu do
„metod i materiałów” w celu dodania informacji na temat u
ż
ytych programów
komputerowych lub algorytmów obróbki danych, je
ś
li student sam napisał
program do analizy danych.
C. Maj
ą
c napisane cz
ęś
ci drug
ą
i trzeci
ą
łatwiej jest podj
ąć
decyzje dotycz
ą
ce
tre
ś
ci cz
ęś
ci pierwszej sprawozdania, tzn. „wst
ę
pu”. Przede wszystkim
powinno by
ć
ju
ż
jasne, co jest osi
ą
gni
ę
tym celem zadania. Poza tym łatwiej
jest teraz okre
ś
li
ć
, jaka wiedza jest niezb
ę
dna do zrozumienia przedmiotu i
celu zadania oraz sposobu jego wykonania.
D. Po napisaniu cz
ęś
ci drugiej, trzeciej i pierwszej mo
ż
na przej
ść
do dyskusji
wyników i formułowania wniosków z zadania, czyli do pracy nad cz
ęś
ci
ą
czwart
ą
: „wnioski”.
E. W nast
ę
pnym kroku sporz
ą
dza si
ę
spis literatury cytowanej w
sprawozdaniu.
Maj
ą
c gotowe wszystkie cz
ęś
ci nale
ż
y je umie
ś
ci
ć
w prawidłowej
sekwencji
i
sprawdzi
ć
kompletno
ść
sprawozdania,
zwracaj
ą
c
w
szczególno
ś
ci uwag
ę
na to, czy:
1) łatwo zrozumie
ć
prezentowan
ą
tre
ść
,
2) przedstawiane wyniki s
ą
wiarygodne i mo
ż
na ich prawidłowo
ść
zweryfikowa
ć
na podstawie tre
ś
ci sprawozdania.
III. Wskazówki dotycz
ą
ce zawarto
ś
ci poszczególnych cz
ęś
ci
sprawozdania
2. Metody i materiały
3. Wyniki
4. Wnioski
5. Literatura
1. Wstęp
A.
B.
C.
D.
E.
Instrukcja pisania sprawozdań na Pracownię Fizyki Medycznej
4 / 10
A. Metody i materiały
Rozpocznij t
ę
cz
ęść
sprawozdania od opisu układu eksperymentalnego, tzn.
opisz aparatur
ę
, której u
ż
yłe
ś
w zadaniu. Warto przygotowa
ć
schemat
ilustruj
ą
cy układ eksperymentalny.
Opisz materiały, które wykorzystałe
ś
do wykonania zadania.
Opisz jak wykonałe
ś
zadanie. Wykorzystaj do tego celu instrukcj
ę
zadania
oraz notatki sporz
ą
dzone podczas wykonywania
ć
wiczenia. Ta cz
ęść
sprawozdania ma pokaza
ć
,
ż
e rozumiesz kolejne kroki wykonania zadania.
Twój opis powinien by
ć
na tyle szczegółowy, aby mo
ż
na było na jego
podstawie powtórzy
ć
wykonany przez Ciebie eksperyment. Je
ś
li sposób, w
jaki wykonałe
ś
zadanie ró
ż
ni si
ę
od procedury sugerowanej w instrukcji, to
podaj informacj
ę
o tych ró
ż
nicach. B
ę
dzie to potrzebne podczas pisania
wniosków.
Przejd
ź
teraz do napisania kolejnej cz
ęś
ci sprawozdania tj. „wyników”. Je
ś
li
do uzyskania wyników konieczne było zastosowanie specyficznych metod
obróbki danych, to wró
ć
do „metod i materiałów” i dopisz paragraf opisuj
ą
cy te
procedury. Je
ś
li do obróbki danych wykorzystywałe
ś
programy komputerowe,
to podaj informacj
ę
, jakie. Je
ś
li napisałe
ś
własny program do obróbki danych,
napisz, jakiego u
ż
yłe
ś
algorytmu.
„Metody i materiały” powinny zawiera
ć
wył
ą
cznie informacje o sposobie
wykonania zadania. Nie nal Tfł0.999413117( )-2.16558(z)9.71032(a)-4.33117(d)-4.33117(a)-4.33117(n)-4.3i
Instrukcja pisania sprawozdań na Pracownię Fizyki Medycznej
5 / 10
- umie
ść
pod nim słowo „Rysunek” lub skrót „Rys.” oraz numer rysunku; po
kropce podaj tytuł rysunku (np. „Rys.2. Wykres zale
ż
no
ś
ci liczby zlicze
ń
cz
ą
stek alfa od ci
ś
nienia.”),
- pami
ę
taj, aby opisa
ć
osie wykresu,
- nie zapomnij o podaniu jednostek miar, w których były zmierzone dane
przedstawione na wykresie.
•
Je
ś
li sporz
ą
dzasz tabel
ę
:
- umie
ść
nad ni
ą
słowo „Tabela” lub skrót „Tab.” oraz numer tabeli; po
kropce podaj tytuł tabeli (np. „Tabela 1. Wyniki pomiarów liczby zlicze
ń
fotonów gamma dla ołowiu.”),
- pami
ę
taj, aby w odpowiednich rubrykach poda
ć
opis wielko
ś
ci, które
umiesciłe
ś
w wierszach i/lub kolumnach tabeli,
- pami
ę
taj, aby poda
ć
jednostki miar, w których były zmierzone
stabelaryzowane warto
ś
ci.
Uwaga!
Opisy rysunków i tabel powinny by
ć
wystarczaj
ą
ce do zrozumienia, co
rysunek lub tabela przedstawia bez konieczno
ś
ci szukania tych
informacji w tek
ś
cie sprawozdania.
b) Krok drugi – kolejno
ść
prezentacji danych.
Po zaplanowaniu form, w jakich b
ę
d
ą
przedstawione dane pomiarowe i
wyniki oblicze
ń
trzeba zastanowi
ć
si
ę
, w jakiej kolejno
ś
ci powinny one by
ć
zaprezentowane w sprawozdaniu. Kolejno
ść
prezentacji danych jest cz
ę
sto
okre
ś
lona w instrukcji zadania. Je
ś
li nie, to powiniene
ś
zastanowi
ć
si
ę
, jaki
powinien by
ć
porz
ą
dek ich prezentacji tak, aby sprawozdanie w sposób
zrozumiały i logiczny prowadziło do ostatecznego wyniku i ko
ń
cowego
wniosku z wykonanego zadania.
Sugestie dotycz
ą
ce mo
ż
liwych kolejno
ś
ci prezentowania danych.
•
Porz
ą
dek chronologiczny. Je
ś
li zadanie zakłada wykonanie wi
ę
cej ni
ż
jednej procedury pomiarowej, mo
ż
esz przedstawi
ć
wyniki ka
ż
dej z nich
w kolejno
ś
ci wykonywania, zwłaszcza je
ś
li ta kolejno
ść
pozwoli
czytaj
ą
cemu najlepiej zrozumie
ć
istot
ę
zadania.
•
Porz
ą
dek wzgl
ę
dem wa
ż
no
ś
ci. Uszereguj dane w taki sposób,
ż
e
najpierw przedstawiasz najwa
ż
niejsze z uzyskanych wyników, a pó
ź
niej
prezentujesz te mniej wa
ż
ne.
•
Porz
ą
dek wzgl
ę
dem ogólno
ś
ci. Czasami najlepiej jest zaplanowa
ć
sprawozdanie w taki sposób, aby najpierw prezentowało wyniki
najbardziej ogólne i pó
ź
niej skupiało si
ę
na bardziej szczegółowych
danych. Taki porz
ą
dek jest najkorzystniejszy w przypadku
eksperymentów, których celem jest badanie pewnego ogólnego
zjawiska, ogólnej teorii lub zasady. Kolejne cz
ęś
ci sprawozdania mog
ą
wówczas dodawa
ć
coraz bardziej szczegółowe wyniki popieraj
ą
ce t
ę
ogólna zasad
ę
.
c) Krok trzeci – spostrze
ż
enia dotycz
ą
ce zebranych danych.
Instrukcja pisania sprawozdań na Pracownię Fizyki Medycznej
6 / 10
Dane, które uzyskałe
ś
podczas wykonywania eksperymentów i które
przedstawiasz w sprawozdaniu powinny by
ć
krótko opisane w tek
ś
cie
sprawozdania. Pami
ę
taj,
ż
e powiniene
ś
opisa
ć
tylko „to, co wida
ć
” - nie
podawaj
ż
adnej interpretacji wyników ani nie wyci
ą
gaj wniosków
(interpretacja wyników oraz wnioski powinny si
ę
znale
źć
dopiero w cz
ęś
ci
czwartej sprawozdania tj. we „wnioskach”). W kolejnych paragrafach
powiniene
ś
opisa
ć
wszystkie pojawiaj
ą
ce si
ę
w sprawozdaniu dane, serie
danych, wyniki, itp.
•
Pami
ę
taj,
ż
e opisuj
ą
c swoje spostrze
ż
enia powiniene
ś
odnosi
ć
si
ę
do
odpowiednich tabel i rysunków (np. „Wykres zale
ż
no
ś
ci warto
ś
ci Y od
zmiennej X jest przedstawiony na Rys.1.”, „Dane uzyskane w pomiarze
warto
ś
ci Z przy ustawieniu A układu do
ś
wiadczalnego zostały
umieszczone w Tabeli 1.”).
•
Napisz ogólne spostrze
ż
enia dotycz
ą
ce zale
ż
no
ś
ci mi
ę
dzy zmiennymi
(np. „Warto
ś
ci zmiennej Y malej
ą
ze wzrostem zmiennej X”, „Q zmienia
si
ę
w sposób przypadkowy w przedziale warto
ś
ci od Q
1
do Q
2
”, itp.).
•
Pó
ź
niej przejd
ź
do bardziej szczegółowych uwag. Bardzo cz
ę
sto b
ę
d
ą
one dotyczyły najistotniejszych wyników eksperymentów (np. „W
przedziale od X
1
do X
2
spadek Y jest niewielki, natomiast w przedziale
od X
2
do X
3
warto
ś
ci Y gwałtownie malej
ą
do zera.”, „Wielko
ść
V osi
ą
ga
maksimum dla warto
ś
ci wielko
ś
ci W równej W
1
” itp.).
•
Je
ś
li w do
ś
wiadczeniu wykonywałe
ś
kilka serii pomiarowych (np. przy
zmianie pewnych elementów układu eksperymentalnego), to powiniene
ś
opisa
ć
ró
ż
nice, jakie widzisz pomi
ę
dzy seriami (np. „przy ustawieniu A
układu eksperymentalnego obszar gwałtownego spadku warto
ś
ci Y
wyst
ę
puje dla mniejszych warto
ś
ci X ni
ż
w przypadku ustawienia B”).
•
Je
ś
li zebrane w eksperymencie dane posłu
ż
yły do pewnych oblicze
ń
, to
powiniene
ś
opisa
ć
, w jaki sposób uzyskałe
ś
wynik oblicze
ń
, np. poda
ć
wzory, z jakich korzystałe
ś
(dotyczy to zarówno oblicze
ń
konkretnych
wielko
ś
ci jak równie
ż
niepewno
ś
ci pomiarowych). Powiniene
ś
jasno
wskaza
ć
na ko
ń
cowe wyniki oblicze
ń
. (np. “Wynikiem moich oblicze
ń
jest
nast
ę
puj
ą
ca warto
ść
wielko
ś
ci H: …”)
•
Jasno wska
ż
, jaki jest ostateczny wynik zadania.
d) Krok czwarty – ostateczna kompozycja cz
ęś
ci drugiej sprawozdania:
„wyników”.
Przygotowane tabele, wykresy, obliczenia i tekst umie
ść
w odpowiedniej
kolejno
ś
ci i skomponuj cało
ść
tak, aby sprawozdanie „łatwo si
ę
czytało”.
Postaraj si
ę
, aby fragmenty tekstu znalazły si
ę
jak najbli
ż
ej opisywanych w
nich tabel, wykresów, diagramów itp.
C. Wst
ę
p
a) Krok pierwszy – okre
ś
l przedmiot zadania.
Rozpocznij pisanie wst
ę
pu od okre
ś
lenia przedmiotu zadania. Mo
ż
esz to
zrobi
ć
bezpo
ś
rednio stwierdzaj
ą
c,
ż
e przedmiotem zadania jest pewne
zjawisko, własno
ść
zjawiska, teoria, zasada itp. (np. „Przedmiotem
Instrukcja pisania sprawozdań na Pracownię Fizyki Medycznej
7 / 10
wykonanego przeze mnie zadania jest badanie energii cz
ą
stek alfa”,
„Zadanie,
które
wykonałem
dotyczy
procedur
pomiarowych
z
wykorzystaniem spektrofotometru”). Mo
ż
esz równie
ż
okre
ś
li
ć
przedmiot
zadania w sposób po
ś
redni np. „Anemometria laserowa jest technik
ą
pomiarów pr
ę
dko
ś
ci w oparciu o zjawisko Dopplera” lub „Spektrofluorymetr
jest urz
ą
dzeniem, które umo
ż
liwia badanie widm emisji materiałów w funkcji
długo
ś
ci fali.” Sposób, w jaki okre
ś
lisz przedmiot zadania jest w du
ż
ej
mierze dowolny. Istotne jest to,
ż
eby po przeczytaniu pierwszego zdania nie
było w
ą
tpliwo
ś
ci, czego dotyczy zadanie.
b) Krok drugi – informacje dotycz
ą
ce przedmiotu zadania.
Po zdaniu wprowadzaj
ą
cym okre
ś
laj
ą
cym przedmiot zadania powiniene
ś
napisa
ć
tzw. „cz
ęść
teoretyczn
ą
”, czyli zawieraj
ą
c
ą
najwa
ż
niejsze
informacje dotycz
ą
ce przedmiotu zadania. Przed napisaniem tej cz
ęś
ci
powiniene
ś
zastanowi
ć
si
ę
, jaka wiedza jest konieczna do wykonania
zadania i do zrozumienia jego wyników (przejrzyj dokładnie napisane ju
ż
fragmenty sprawozdania dotycz
ą
ce metod i materiałów oraz opisuj
ą
ce
wyniki zadania!). T
ę
wła
ś
nie wiedz
ę
powiniene
ś
przekaza
ć
we wst
ę
pie.
Istotne jest przy tym, aby nie pisa
ć
wszystkiego, co znalazłe
ś
w
podr
ę
cznikach i czego nauczyłe
ś
si
ę
podczas przygotowywania do zadania,
ale tylko to, co jest istotne w zadaniu. Je
ś
li udało Ci si
ę
znale
źć
ciekawostki
na temat przedmiotu zadania lub je
ś
li chcesz wskaza
ć
na bardziej
szczegółowe informacje, mo
ż
esz poda
ć
w tek
ś
cie odno
ś
niki do
odpowiedniej literatury, stron internetowych lub innych materiałów.
Uwaga!
Informacje, które zawrzesz we wst
ę
pie maj
ą
pokaza
ć
,
ż
e rozumiesz
istot
ę
zadania oraz potrafisz okre
ś
li
ć
zakres materiału niezb
ę
dny do
zrozumienia ka
ż
dej cz
ęś
ci sprawozdania. Trafno
ść
zawartych we
wst
ę
pie informacji jest jednym z czynników branych pod uwag
ę
podczas
wystawiania oceny za wykonanie zadania i sprawozdanie.
c) Krok trzeci – cel zadania.
Okre
ś
lenie celu zadania jest jedn
ą
z najwa
ż
niejszych cz
ęś
ci sprawozdania.
W mo
ż
liwie najmniejszej ilo
ś
ci zda
ń
powiniene
ś
okre
ś
li
ć
, jak
ą
wiedz
ę
uzyskałe
ś
na temat przedmiotu zadania oraz w jaki sposób ten cel został
osi
ą
gni
ę
ty. Innymi słowy, ten fragment sprawozdania ustanawia zwi
ą
zek
mi
ę
dzy czynno
ś
ciami, które wykonywałe
ś
podczas eksperymentów i wiedz
ą
,
któr
ą
uzyskałe
ś
na temat przedmiotu zadania.
Uwaga!
Cel zadania jest zazwyczaj podany w instrukcji. Mo
ż
na go jednak
sformułowa
ć
w sposób, który b
ę
dzie lepiej oddawał rzeczywi
ś
cie
osi
ą
gni
ę
ty wynik.
•
Przykładowe zdania okre
ś
laj
ą
ce cel zadania:
„Celem zadania jest wyznaczenie energii fotonów gamma za pomoc
ą
pomiarów absorpcji promieniowania gamma w płytkach wykonanych z
metali o ró
ż
nej liczbie atomowej”
„Zadanie ma na celu wyznaczenie energii cz
ą
stek alfa emitowanych przez
j
ą
dra ameryku. Metod
ą
wyznaczenia tej energii jest pomiar zasi
ę
gu cz
ą
stek
α
w powietrzu w ró
ż
nych warunkach ci
ś
nienia.”
Instrukcja pisania sprawozdań na Pracownię Fizyki Medycznej
8 / 10
„W zadaniu wykonałem seri
ę
pomiarów własno
ś
ci K substancji L za pomoc
ą
urz
ą
dzenia X. Pomiary te w poł
ą
czeniu z przeprowadzeniem procedur
kalibracyjnych miały na celu poznanie procedury pomiarów wykonywanych z
wykorzystaniem urz
ą
dzenia X.”
d) Krok czwarty – dla ambitnych.
Po okre
ś
leniu głównego celu zadania mo
ż
esz umie
ś
ci
ć
paragraf
zawieraj
ą
cy pytania dotycz
ą
ce dowolnego z aspektów zadania, które
nasun
ę
ły Ci si
ę
podczas nauki do zadania lub podczas wykonywania
zadania. Postaraj si
ę
uzasadni
ć
, dlaczego uwa
ż
asz,
ż
e Twoje pytania s
ą
istotne dla lepszego zrozumienia przedmiotu zadania lub te
ż
pełniejszego
zrozumienia której
ś
z cz
ęś
ci zadania albo, w jaki sposób wi
ążą
wykonane
zadanie z innym znanym Ci zagadnieniem. Mo
ż
esz równie
ż
poda
ć
tu
w
ą
tpliwo
ś
ci, których ostatecznie nie udało Ci si
ę
rozstrzygn
ąć
po wykonaniu
zadania.
D. Wnioski
Rozpocznij t
ę
cz
ęść
sprawozdania od interpretacji wyników eksperymentów.
Powiniene
ś
wyja
ś
ni
ć
, dlaczego uzyskałe
ś
takie, a nie inne zale
ż
no
ś
ci
mi
ę
dzy danymi, jaka jest przyczyna obserwowanych przez Ciebie trendów,
itp. Formułuj
ą
c wnioski powiniene
ś
wykorzysta
ć
wiedz
ę
, któr
ą
zdobyłe
ś
ucz
ą
c si
ę
do zadania oraz notatki, które sporz
ą
dziłe
ś
w zeszycie
laboratoryjnym. Dyskutuj
ą
c kolejne wyniki powiniene
ś
odnosi
ć
si
ę
do
odpowiednich wykresów, tabel, diagramów, itp.
•
Przykładowy fragment wniosków.
„(...) Zaobserwowana przeze mnie malej
ą
ca liczba zlicze
ń
cz
ą
stek alfa
przy wzrastaj
ą
cym ci
ś
nieniu (Rys.X.) wynika ze wzrostu ilo
ś
ci cz
ą
stek
powietrza w jednostce obj
ę
to
ś
ci. Ze wzrostem ci
ś
nienia wzrasta
prawdopodobie
ń
stwo oddziaływania cz
ą
stek
α
z cz
ą
stkami powietrza (N
2
,
O
2
, Ar, CO
2
). Statystycznie wi
ę
cej cz
ą
stek alfa traci energi
ę
i jest
zatrzymywanych zanim dotr
ą
do detektora. Przedział monotonicznego
spadku ilo
ś
ci zlicze
ń
, który zaobserwowałem dla ci
ś
nie
ń
od p
1
do p
2,
odpowiada warunkom, dla których cz
ą
stki alfa trac
ą
energi
ę
w małych
porcjach i tylko niewielka ich liczba jest zatrzymywana. Odnotowany
przeze mnie gwałtowny spadek liczby zlicze
ń
w przedziale ci
ś
nie
ń
od p2
do p3 oznacza,
ż
e w tych warunkach wi
ę
kszo
ść
cz
ą
stek alfa całkowicie
traci swoj
ą
energi
ę
po przebyciu drogi X. Dla ci
ś
nie
ń
powy
ż
ej p
2
ilo
ść
zlicze
ń
jest mała (oscyluje w przedziale warto
ś
ci od N
1
do N
2
) ale ró
ż
na od
zera. Warto
ś
ci te odpowiadaj
ą
rejestracji promieniowania tła oraz szumom
własnym detektora. (...)”
Po wyja
ś
nieniu wyników eksperymentu przejd
ź
do dyskusji wyników
oblicze
ń
, które uzyskałe
ś
na podstawie danych do
ś
wiadczalnych. Nie
zapomnij przy tym o dyskusji
ź
ródeł bł
ę
dów i niepewno
ś
ci pomiarowych (po
raz kolejny du
żą
pomoc
ą
b
ę
dzie tu dobrze prowadzony zeszyt
laboratoryjny!). Pami
ę
taj
ż
eby jasno wskaza
ć
na ostateczny wynik zadania.
Jako zako
ń
czenie sprawozdania postaraj si
ę
sformułowa
ć
ostateczne
wnioski z wykonanego zadania. Wró
ć
w tym celu do fragmentu tekstu
Instrukcja pisania sprawozdań na Pracownię Fizyki Medycznej
9 / 10
wst
ę
pu, w którym okre
ś
lasz cel zadania. Czy udało Ci si
ę
ten cel osi
ą
gn
ąć
?
Postaraj si
ę
skomentowa
ć
wynik zadania. Np. mo
ż
esz porówna
ć
Twój wynik
z danymi z literatury. Czy jest on zgodny z tymi danymi czy raczej od nich
odbiega? Je
ś
li odbiega, to postaraj si
ę
wyja
ś
ni
ć
dlaczego. Mo
ż
e sposób, w
jaki wykonałe
ś
zadanie odbiega od instrukcji zadania? Mo
ż
e wykorzystana
aparatura pomiarowa nie jest zbyt dokładna? Mo
ż
e warunki wykonania
zadania s
ą
inne od zakładanych w instrukcji? Mo
ż
e metoda zastosowana w
zadaniu jest ró
ż
na od tej, któr
ą
zastosowano do uzyskania wynikó
u
Instrukcja pisania sprawozdań na Pracownię Fizyki Medycznej
10 / 10
[5]
http://www.phys.uni.torun.pl
– Strona Wydziału Fizyki, Astronomii i
Informatyki stosowanej UMK w Toruniu.
Przykłady
[1] B. Zi
ę
tek, Lasery, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toru
ń
2008.
[2] H. Haken, W.C. Wolf, Atomy i kwanty, PWN, Warszawa 1997, rozdział 4:
J
ą
dro atomowe.
[3] Biofizyka, Red. F.Jaroszyk, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa
2001, rozdział 24: Podstawy fizyczne metod obrazowania tkanek i
narz
ą
dów.
[4] L. Smentek, Schematy Jabło
ń
skiego, Post
ę
py Fizyki 59 (2008), 162.
[5]
http://www.ncsu.edu/labwrite
- strona internetowa projektu LabWrite.
IV. Ostateczna kompozycja sprawozdania.
Po zako
ń
czeniu pisania poszczególnych cz
ęś
ci sprawozdania umie
ść
je w sekwencji podanej na rysunku 1. Przeczytaj uwa
ż
nie cały tekst zwracaj
ą
c
uwag
ę
na to, czy „łatwo si
ę
go czyta”, czy kolejne paragrafy s
ą
przedstawione
logicznie, w sekwencji umo
ż
liwiaj
ą
cej łatwe zrozumienie przebiegu
eksperymentu oraz procedury uzyskania ostatecznych wyników i wniosków.
Strona internetowa