- 1 -
8. ZASILACZE
Zasilacz to urządzenie przetwarzające
napięcie przemienne
sieci
energetycznej w
napięcie stałe
o żądanej wartości.
Struktura zasilacza
TRANS-
FORMATOR
PROSTOWNIK
FILTR
STABILI-
ZATOR
u
S
u
T
u
P
u
F
U
O
S
IE
Ć
O
B
C
IĄ
Ż
E
N
IE
t
u
S
t
u
T
t
u
P
u
F
t
t
U
O
TRANSFORMATOR
PROSTOWNIK
FILTR
STABILIZATOR
obniża napięcie sieci do
napięcia wyjściowego,
separuje.
przekształca
napięcie
przemienne
w
jednokierunkowe
tłumi tętnienia
utrzymuje napięcie
na
zadanym
poziomie
- 2 -
8.1. UKŁADY PROSTOWNICZE
PÓŁOKRESOWY
PEŁNOOKRESOWY
u
T
u
S
u
P
R
L
u
T
u
S
u
P
R
L
t
u
T
t
u
P
t
u
T
t
u
P
t
u
T
t
u
P
t
u
T
t
u
P
PODSTAWOWE PARAMETRY
składowa stała
(wartość średnia)
napięcia na wyjściu U
P0
Fm
P
U
U
0
Fm
P
U
U
2
0
wartość skuteczna napięcia na wyjściu U
Psk
2
Fm
Psk
U
U
2
Fm
Psk
U
U
sprawność energetyczna
P
(stosunek mocy prądu stałego na wyj. do
mocy pozornej prądu przemiennego na wej.)
T
T
P
P
T
L
P
I
U
I
U
S
P
0
0
286
,
0
P
811
,
0
P
współczynnik tętnień k
t
(stosunek amplitudy składowej podstawowej
tętnień na wyj. do składowej stałej.)
0
1
P
m
P
t
U
U
k
571
,
1
t
k
666
,
0
t
k
- 3 -
8.2. FILTRY WYGŁADZAJĄCE
Jako
filtrów
wygładzających, włączanych
na WY układów prostujących,
używa
się
filtrów
dolnoprzepustowych
(DP).
C
L
L
C
Zasada działania:
na przykładzie prostownika
półokresowego
z
filtrem
pojemnościowym
i
obciążeniem rezystancyjnym
u
T
u
S
u
F
R
L
C
Prąd
ładujący
kondensator
płynie
przez
diodę
podczas
jej
przewodzenia.
Rozładowanie
kondensatora (pełni on rolę
baterii)
następuje
przez
rezystancję obciążenia R
L
, w
czasie gdy dioda nie przewo-
dzi.
u
T
u
F
t
- 4 -
8.3. STABILIZATORY
Są to układy do wytwarzania określonej wartości napięcia niezależnie
od zmian wartości wejściowej napięcia oraz obciążenia.
Najbardziej rozpowszechnionym
stabilizatorem jest
układ z diodą
Zenera
.
u
F
R
obc
U
O
R
I
F
I
O
Zmiana napięcia WE lub prądu
obciążenia wywołuje zmianę prądu
płynącego przez diodę.
Przy czym zmiana u
F
jest
równoważona przez zmianę spadku
napięcia na rezystorze R (powstającą
wskutek zmiany prądu diody).
Natomiast
zmiana
prądu
obciążenia – przez zmianę prądu diody
(przy stałej wartości spadku napięcia na
rezystorze R).
W rezultacie napięcie WY (U
O
)
pozostaje stałe (w granicach nachylenie
charakterystyki prądowo-napięciowej
diody).
-U
D
-I
D
- 5 -
dt
t
x
T
t
x
X
T
C
śr
0
1
(1.2)
x
T
sk
P
t
x
dt
t
x
T
X
X
2
0
2
1
(1.4)