24. Naprężenia występujące w sprężynie śrubowej walcowej oraz sposób ich
uwzględnienia w obliczeniach konstrukcyjnych sprężyn

25. Wymienić i omówić kryteria, które powinien spełniać wał maszynowy

26. Drgania wałów, zjawisko rezonansu.

Drgania wału i prędkość obrotowa krytyczna. Ugięcie lub skręcenie wału powoduje, że w
czasie jego pracy powstają drgania, które mogą doprowadzić nawet do pęknięcia wału.
Rozróżnia się drgania własne i drgania wymuszone. Częstość drgań własnych zależy od
rozmieszczenia mas na wale, rodzaju podparcia wału i jego własności sprężystych. Drgania
wymuszone są wynikiem działania sił zewnętrznych okresowo zmiennych wymuszających
drgania lub np. skutkiem osadzenia koła, którego środek ciężkości nie pokrywa się z osią
wałka. Podczas pracy wałów maszyn szybkobieżnych zachodzi niebezpieczeństwo rezonansu
mechanicznego, występujące wówczas, gdy częstość drgań wymuszonych jest równa
częstości drgań własnych. Zjawisko rezonansu występuje przy określonej prędkości
obrotowej (tzw. prędkości krytycznej), którą wyznacza się z przybliżonej zależności

w której wartość strzałki ugięcia f jest wyra

Dla zapobiegania uszkodzeniom wałów szybkoobrotowych wały i cz
powinny być wyważone statycznie i dynamicznie, a pr
różnić znacznie od prędkości krytycznej (co najmniej o 20%).

Jeśli wał ma pracować z prędko
prędkość krytyczną lub stosowa

Rezonans – zjawisko fizyczne
pochłanianiem energii poprzez wykonywanie drga
dla określonych częstotliwości

Rezonans mechaniczny to zjawisko polegaj
(najczęściej dwoma) układami
mechanicznego są:

•

jednakowa lub zbliżona cz

•

istnienie mechanicznego poł

Przykładem układu, w którym wyst
wahadeł sprzężonych.

Zjawisko to zachodzi gdy częstotliwo
własnych. Gdy siła wymuszają
częstotliwością to amplituda drga
niewielkiej sile wymuszającej.

Ze zjawiskiem rezonansu spotykamy si
obrotów silnika, szyby lub niektóre cz

strzałki ugięcia f jest wyrażona w metrach.

Dla zapobiegania uszkodzeniom wałów szybkoobrotowych wały i części na nich osadzone

one statycznie i dynamicznie, a prędkość obrotowa wału powinna si

ś

ci krytycznej (co najmniej o 20%).

ę

dkością ponadkrytyczną, należy zapewnić szybkie przej

lub stosować specjalne tłumiki drgań.

zjawisko fizyczne zachodzące dla drgań wymuszonych, objawiaj

poprzez wykonywanie drgań o dużej amplitudzie prze

ś

ci drgań.

to zjawisko polegające na przepływie energii pomię

ciej dwoma) układami drgającymi. Warunkami koniecznymi do zajś

ż

ona częstotliwość drgań własnych (lub swobodnych) układów,

istnienie mechanicznego połączenia między układami.

em układu, w którym występuje rezonans mechaniczny słabo tłumiony, jest układ

ę

stotliwość siły wymuszającej zbliża się do czę

wymuszająca drgania działa na drgające ciało z odpowiedni

drgań może osiągnąć bardzo dużą wartość nawet przy

ą

cej.

ezonansu spotykamy się jadąc np. autobusem. Przy pewnej

, szyby lub niektóre części karoserii zaczynają silnie drgać.

(6.4)

ęś

ci na nich osadzone

obrotowa wału powinna się

szybkie przejście przez

wymuszonych, objawiające się

przez układ drgający

pomiędzy kilkoma

. Warunkami koniecznymi do zajścia rezonansu

(lub swobodnych) układów,

puje rezonans mechaniczny słabo tłumiony, jest układ

do częstości drgań

ce ciało z odpowiednią

ść

nawet przy

c np. autobusem. Przy pewnej prędkości kątowej