Temat: Ogłaszanie aktów normatywnych.
I. Wprowadzenie.
II. Rodzaje dzienników urzędowych.
III. Zasady ogłaszania aktów normatywnych.
IV. Akty podlegające ogłaszaniu.
V. Teksty jednolite i sprostowania błędów.
VI. Redagowanie i rozpowszechnianie aktów normatywnych.
VII. Monitor sądowy i gospodarczy.
I. Wprowadzenie.
Aby prawo spełniało określone funkcje w zakresie kształtowania
stosunków społecznych, niezbędne jest aby adresaci norm prawnych
uzyskiwali pełne informacje o tych normach w formie i sposób prawem
uregulowany.
Konieczne jest więc ogłaszanie aktów normatywnych zawierających
przepisy prawa i ich publikacja.
Ogłaszanie, a zwłaszcza informowanie o przepisach prawa, następuje nie
tylko przez powołane do tego organy, ale również w innych formach
komunikowania społecznego, jak:
•
w drodze publikacji naukowych,
•
przez środki masowego przekazu,
•
publikacje popularne,
•
ale także przez urzędowe,
•
pouczenia o przysługujących środkach prawnych.
Art. 83 Konstytucji RP stanowi, że „każdy ma obowiązek
przestrzegania prawa RP”.
Aby ten obowiązek mógł być wykonywany, konieczne jest ogłaszanie
aktów normatywnych.
Jest to wymóg konstytucyjny, gdyż wg art. 88 ust. 1 Konstytucji
„warunkiem wejścia w życie ustaw, rozporządzeń oraz aktów prawa
miejscowego jest ich ogłoszenie”.
W art. 88 ust. 2 Konstytucja stanowi, że zasady i tryb ogłaszania aktów
normatywnych określa ustawa.
Tą ustawą jest: Ustawa z 20.07.2000 r. „o ogłaszaniu aktów
normatywnych i niektórych innych aktów prawnych” (Dz.U. nr 62,
poz. 718), która weszła w życie z dniem 01.01.2001.
Ustawa ta określa zasady i tryb ogłaszania aktów normatywnych i
niektórych innych aktów prawnych, tryb wydawania dzienników
urzędowych.
II. Dziennikami urzędowymi w rozumieniu w/w ustawy są:
•
Dziennik Ustaw RP,
•
Dziennik Urzędowy RP „Monitor Polski”,
•
Dziennik Urzędowy RP „Monitor Polski B”,
•
dzienniki urzędowe ministrów kierujących działami administracji
rządowej,
•
dzienniki urzędowe urzędów centralnych,
1
•
wojewódzkie dzienniki urzędowe.
III. Zasady ogłaszania aktów normatywnych.
•
Ustawa o ogłaszaniu aktów normatywnych wprowadza zasadę, że
ogłoszenie aktu normatywnego w dzienniku urzędowym jest
obowiązkowe.
Zasada ta obowiązuje bez wyjątków co do aktów normatywnych
zawierających przepisy
prawa powszechnie obowiązującego. Jedynie ustawa może wyłączyć
obowiązek ogłoszenia
aktu normatywnego, o ile nie zawiera on przepisów powszechnie
obowiązujących.
•
Akty normatywne ogłasza się niezwłocznie oraz, że akty normatywne,
zawierające przepisy powszechnie obowiązujące wchodzą w życie po
upływie 14 dni od dnia ich ogłoszenia, chyba że dany akt normatywny
określił termin dłuższy, a więc dłuższe vacatio legis.
Zasada ta nie dotyczy przepisów porządkowych. W uzasadnionych
przypadkach akty
normatywne mogą wchodzić w życie w terminie
krótszym niż 14 dni
,
a jeżeli ważny
interes państwa wymaga natychmiastowego wejścia w życie aktu
normatywnego i zasady
demokratycznego państwa prawnego nie stoją temu na przeszkodzie,
dniem wejścia w
życie może być dzień ogłoszenia tego aktu w dzienniku urzędowym.
•
Ustawa o ogłoszeniu aktów normatywnych w sposób szczególny
normuje termin wejścia w życie przepisów porządkowych.
Przepisy porządkowe wchodzą w życie po upływie 3 dni od dnia ich
ogłoszenia, a w
uzasadnionych przypadkach mogą wchodzić w życie w terminie
krótszym niż 3 dni, a
jeżeli zwłoka wejścia w życie przepisów porządkowych mogłaby
spowodować
nieodwracalne szkody lub poważne zagrożenie życia, zdrowia lub
mienia można zarządzić
wejście w życie takich przepisów z dniem ich ogłoszenia.
Przepisy porządkowe ogłasza się w:
♦
wojewódzkim dzienniku urzędowym,
♦
w drodze obwieszczeń,
♦
w sposób zwyczajowo przyjęty na danym terenie,
♦
lub w środkach masowego przekazu.
Za „dzień ogłoszenia przepisów porządkowych” uważa się: dzień
wskazany w obwieszczeniu.
Ustawa o ogłoszeniu aktów normatywnych reguluje sposób obliczania
terminu wejścia w życie aktu normatywnego.
Terminy wejścia w życie aktu normatywnego określone w:
2
♦
dniach, nie uwzględnia się dnia ogłoszenia, z wyjątkiem przypadków,
gdy akt normatywny wchodzi w życie z „dniem ogłoszenia”.
♦
tygodniach, miesiącach, latach kończą się z upływem dnia, który
nazwą lub datą odpowiada dniowi ogłoszenia, a gdyby takiego dnia w
ostatnim miesiącu nie było to w ostatnim dniu tego miesiąca.
Podstawą do ogłoszenia aktów normatywnych jest:
ich oryginał podpisany przez upoważniony do wydania tego aktu
♦
a w przypadku orzeczenia sądu lub Trybunału Konstytucyjnego -
odpis orzeczenia.
IV. Akty podlegające ogłoszeniu.
1. W Dzienniku Ustaw RP ogłasza się:
♦
Konstytucję,
♦
ustawy,
♦
rozporządzenia z mocą ustawy wydane przez Prezydenta RP,
♦
rozporządzenia wydane przez Prezydenta RP, Radę Ministrów,
Prezesa Rady Ministrów, ministrów kierujących działami administracji
rządowej, przewodniczących określonych w ustawach komitetów
będących członkami Rady Ministrów oraz Krajowa Rada Radiofonii i
Telewizji,
♦
orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego dotyczące aktów
normatywnych ogłoszonych w Dzienniku Ustaw,
♦
uchwały Rady Ministrów uchylające rozporządzenia ministra.
W Dzienniku Ustaw ogłasza się nadto akty prawne dotyczące:
•
wyborów do Sejmu, Senatu oraz Prezydenta RP,
•
referendum zatwierdzającego zmianę Konstytucji i referendum
ogólnokrajowego,
•
powszechnej lub częściowej mobilizacji i użycia Sił Zbrojnych do
obrony Rzeczypospolitej Polskiej,
•
stanu wojny i zawarcia pokoju,
•
oraz stanów: wojennego, wyjątkowego i klęski żywiołowej.
W Dzienniku Ustaw zamieszcza się również inne akty prawne, jeżeli
odrębne ustawy tak stanowią.
2. W Dzienniku Urzędowym RP „Monitor Polski” ogłasza się:
♦
zarządzenia Prezydenta RP wydane na podstawie ustawy,
♦
uchwały Rady Ministrów i zarządzenia Prezesa Rady Ministrów
wydane na podstawie ustawy,
♦
orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego dotyczące aktów
normatywnych ogłoszonych w Monitorze Polski lub aktów
normatywnych, które nie były ogłoszone.
W Monitorze Polski ogłasza się również:
3