Cechy życia i poziomy jego organizacji

z gr. bios – życie, logos – nauka, słowa.

1. Czynności życiowe organizmów żywych:

- odżywianie,
- oddychanie i wymiana gazowa,
- wydalanie,
- rozmnażanie,
- wzrost i rozwój,
- reagowanie na bodźce (pobudliwość),
- poruszanie się.

2. Cechy specyficzne istot żywych:

- własny metabolizm (procesy przemiany materii i energii);
- budowa komórkowa;
- zbudowane z podobnych pierwiastków chemicznych i związków organicznych, m.in.
białek, kwasów nukleinowych;
- dziedziczenie cech (umożliwia to DNA, które jest nośnikiem informacji
genetycznej);
- utrzymywanie homeostazy: HOMEOSTAZA – stałość środowiska wewnętrznego
organizmu; zdolność do utrzymywania stanu równowagi dynamicznej środowiska, w
którym zachodzą procesy biologiczne; równowaga płynów wewnątrz- i
zewnątrzkomórkowych (temperatura ciała, pH krwi i płynów ustrojowych, ciśnienie
krwi).

3. Poziomy organizacji materii żywej:

a) komórkowy – obejmuje struktury komórkowe = organelle (np. jądro komórkowe) i

komórki.

b) organizmalny:

tkanka

narząd (organy)

układy (systemy)

organizm

np. mięśniowa np. serce; u roślin – organy np. układ krwionośny;
u roślin – systemy

c) ponadorganizmalny:

populacja

biocenoza

ekosystem

biosfera

4. Niektóre nauki biologiczne:



poziom komórkowy:
- cytologia;
- biochemia;
- biologia molekularna.



poziom organizmalny:

- embriologia (rozwój zarodkowy);
- fizjologia (czynności życiowe);
- anatomia (budowa wewnętrzna);
- histologia (tkanki);
- morfologia (budowa zewnętrzna).



poziom ponadorganizmalny:

- ekologia (zależności między organizmami a środowiskiem);
- biogeografia (rozmieszczenie na kuli ziemskiej);
- systematyka.