1
USTAWA
z dnia 26 stycznia 1982 r.
Karta Nauczyciela
(Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, Nr 170, poz. 1218 i Nr 220, poz. 1600, z 2007 r. Nr
17, poz. 95, Nr 80, poz. 542, Nr 102, poz. 689, Nr 158, poz. 1103, Nr 176, poz. 1238,
Nr 191, poz. 1369 i Nr 247, poz. 1821 oraz z 2008 r. Nr 145, poz. 917)
ogłoszono dnia 8 czerwca 2006 r.
obowi
ą
zuje od dnia 1 lutego 1982 r.
historia od dnia 7 lipca 2003 r.
Daty wej
ś
cia w
ż
ycie zmian: 21 sierpnia 2003 r., 1 stycznia 2004 r., 1 maja 2004 r.,
31 sierpnia 2004 r., 1 stycznia 2005 r., 8 lutego 2005 r., 16 wrze
ś
nia 2005 r., 21
wrze
ś
nia 2005 r., 4 pa
ź
dziernika 2005 r., 27 pa
ź
dziernika 2006 r., 1 stycznia 2007 r.,
21 lutego 2007 r., 24 maja 2007 r., 31 sierpnia 2007 r., 1 wrze
ś
nia 2007 r., 10
pa
ź
dziernika 2007 r., 2 listopada 2007 r., 1 stycznia 2008 r., 23 sierpnia 2008 r., 1
stycznia 2009 r., 9 sierpnia 2009 r.
2
Maj
ą
c na wzgl
ę
dzie doniosł
ą
rol
ę
o
ś
wiaty i wychowania w Rzeczypospolitej
Polskiej, pragn
ą
c da
ć
wyraz szczególnej randze społecznej zawodu nauczyciela
zgodnie z potrzebami i oczekiwaniami, otwieraj
ą
c niniejsz
ą
ustaw
ą
drog
ę
do
dalszych uregulowa
ń
prawnych systemu edukacji narodowej, stanowi si
ę
, co
nast
ę
puje:
Rozdział 1
Postanowienia wst
ę
pne
Art. 1. 1. Ustawie podlegaj
ą
nauczyciele, wychowawcy i inni pracownicy
pedagogiczni zatrudnieni w:
1) publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach oraz zakładach kształcenia i
placówkach doskonalenia nauczycieli działaj
ą
cych na podstawie ustawy z dnia 7
wrze
ś
nia 1991 r. o systemie o
ś
wiaty, z zastrze
ż
eniem ust. 2 pkt 1a oraz pkt 2 lit. a;
2) zakładach poprawczych, schroniskach dla nieletnich oraz rodzinnych o
ś
rodkach
diagnostyczno-konsultacyjnych działaj
ą
cych na podstawie ustawy z dnia 26
pa
ź
dziernika 1982 r. o post
ę
powaniu w sprawach nieletnich;
3) (uchylony).
1a. Ustawie podlegaj
ą
równie
ż
nauczyciele, wychowawcy i inni pracownicy
pedagogiczni zatrudnieni przed dniem wej
ś
cia w
ż
ycie ustawy z dnia 27 czerwca
2003 r. o zmianie ustawy o systemie o
ś
wiaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw
w publicznych placówkach opieku
ń
czo-wychowawczych oraz o
ś
rodkach adopcyjno-
opieku
ń
czych działaj
ą
cych na podstawie ustawy z dnia 29 listopada 1990 r. o
pomocy społecznej (Dz. U. z 1998 r. Nr 64, poz. 414, z pó
ź
n. zm.).
2. Ustawie podlegaj
ą
równie
ż
, w zakresie okre
ś
lonym ustaw
ą
:
1) nauczyciele mianowani lub dyplomowani zatrudnieni na stanowiskach, na których
wymagane s
ą
kwalifikacje pedagogiczne, w:
a) urz
ę
dach organów administracji rz
ą
dowej,
b) kuratoriach o
ś
wiaty,
c) specjalistycznej jednostce nadzoru,
d) Centralnej Komisji Egzaminacyjnej oraz okr
ę
gowych komisjach egzaminacyjnych,
e) organach sprawuj
ą
cych nadzór pedagogiczny nad zakładami poprawczymi,
schroniskami dla nieletnich, rodzinnymi o
ś
rodkami diagnostyczno-konsultacyjnymi
oraz szkołami przy zakładach karnych;
1a) nauczyciele zatrudnieni w publicznych szkołach i szkolnych punktach
konsultacyjnych przy przedstawicielstwach dyplomatycznych, urz
ę
dach konsularnych
i przedstawicielstwach wojskowych Rzeczypospolitej Polskiej;
2) nauczyciele zatrudnieni w:
a) przedszkolach publicznych, szkołach i placówkach prowadzonych przez osoby
fizyczne oraz osoby prawne nieb
ę
d
ą
ce jednostkami samorz
ą
du terytorialnego,
b) przedszkolach niepublicznych, niepublicznych placówkach, o których mowa w ust. 1
pkt 1, oraz szkołach niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych;
3) nauczyciele urlopowani na podstawie przepisów ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o
zwi
ą
zkach zawodowych;
3
4) pracownicy zatrudnieni u pracodawców niewymienionych w ust. 1 i 1a oraz ust. 2 pkt
1-3, pełni
ą
cy funkcj
ę
instruktorów praktycznej nauki zawodu oraz kierowników
praktycznej nauki zawodu, posiadaj
ą
cy kwalifikacje okre
ś
lone dla nauczycieli
praktycznej nauki zawodu oraz wykonuj
ą
cy prac
ę
dydaktyczn
ą
i wychowawcz
ą
w
wymiarze przewidzianym dla tych nauczycieli;
5) pracownicy zatrudnieni w Ochotniczych Hufcach Pracy na stanowiskach
wychowawców, pedagogów oraz na stanowiskach kierowniczych, posiadaj
ą
cy
kwalifikacje, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 1, wykonuj
ą
cy prac
ę
dydaktyczn
ą
i
wychowawcz
ą
co najmniej w połowie obowi
ą
zuj
ą
cego ich czasu pracy.
Art. 2. Przepisów ustawy, z wyj
ą
tkiem art. 59, nie stosuje si
ę
do
ż
ołnierzy w
czynnej słu
ż
bie wojskowej oraz funkcjonariuszy Policji i po
ż
arnictwa:
1) zajmuj
ą
cych stanowiska nauczycieli w szkołach i placówkach o
ś
wiatowo-
wychowawczych wojskowych i resortu spraw wewn
ę
trznych i administracji;
2) wyznaczonych do wykonywania zada
ń
poza wojskiem i resortem spraw
wewn
ę
trznych i administracji na stanowiskach wymienionych w art. 1.
Art. 3. Ilekro
ć
w ustawie jest mowa o:
1) nauczycielach bez bli
ż
szego okre
ś
lenia - rozumie si
ę
przez to nauczycieli,
wychowawców i innych pracowników pedagogicznych zatrudnionych w
przedszkolach, szkołach i placówkach wymienionych w art. 1 ust. 1 i 1a;
2) szkołach bez bli
ż
szego okre
ś
lenia - rozumie si
ę
przez to przedszkola, szkoły i
placówki oraz inne jednostki organizacyjne wymienione w art. 1 ust. 1 i 1a;
3) sta
ż
u - rozumie si
ę
przez to okres zatrudnienia nauczyciela w przedszkolach,
szkołach, placówkach i innych jednostkach organizacyjnych, o których mowa w art. 1
ust. 1 i 1a oraz ust. 2 pkt 2, w wymiarze co najmniej 1/2 obowi
ą
zkowego wymiaru
zaj
ęć
, rozpocz
ę
tego i realizowanego w trybie i na zasadach okre
ś
lonych w
przepisach rozdziału 3a, z tym
ż
e w przypadku nauczycieli, o których mowa w art. 9e
ust. 1-3, równowa
ż
ny z odbywaniem sta
ż
u jest odpowiednio okres zatrudnienia na
tych stanowiskach lub czas urlopowania lub zwolnienia z obowi
ą
zku
ś
wiadczenia
pracy;
4) zwi
ą
zkach zawodowych - rozumie si
ę
przez to zwi
ą
zek zawodowy, którego członkiem
jest nauczyciel, a je
ż
eli nauczyciel nie jest członkiem
ż
adnego zwi
ą
zku, to zwi
ą
zek
zawodowy zrzeszaj
ą
cy nauczycieli wskazany przez nauczyciela;
5) ustawie o systemie o
ś
wiaty - rozumie si
ę
ustaw
ę
, o której mowa w art. 1 ust. 1 pkt 1;
6) stopniu naukowym doktora - rozumie si
ę
przez to tak
ż
e stopie
ń
doktora sztuki.
Art. 4. 1. Zasady współdziałania w dziedzinie o
ś
wiaty i wychowania organów
administracji rz
ą
dowej (organów jednostek samorz
ą
du terytorialnego) ze zwi
ą
zkami
zawodowymi zrzeszaj
ą
cymi nauczycieli, nieustalone w ustawie o zwi
ą
zkach
zawodowych, okre
ś
laj
ą
porozumienia zawierane przez odpowiednie organy
administracji rz
ą
dowej (organy jednostek samorz
ą
du terytorialnego) z organami
wła
ś
ciwego szczebla tych zwi
ą
zków.
2. Rozporz
ą
dzenia i zarz
ą
dzenia przewidziane ustaw
ą
podlegaj
ą
uzgodnieniu ze
zwi
ą
zkami zawodowymi zrzeszaj
ą
cymi nauczycieli.
Art. 5. (uchylony).
4
Rozdział 2
Obowi
ą
zki nauczycieli
Art. 6. Nauczyciel obowi
ą
zany jest rzetelnie realizowa
ć
zadania zwi
ą
zane z
powierzonym mu stanowiskiem oraz podstawowymi funkcjami szkoły: dydaktyczn
ą
,
wychowawcz
ą
i opieku
ń
cz
ą
; wspiera
ć
ka
ż
dego ucznia w jego rozwoju oraz d
ąż
y
ć
do
pełni własnego rozwoju osobowego. Nauczyciel obowi
ą
zany jest kształci
ć
i
wychowywa
ć
młodzie
ż
w umiłowaniu Ojczyzny, w poszanowaniu Konstytucji
Rzeczypospolitej Polskiej, w atmosferze wolno
ś
ci sumienia i szacunku dla ka
ż
dego
człowieka; dba
ć
o kształtowanie u uczniów postaw moralnych i obywatelskich
zgodnie z ide
ą
demokracji, pokoju i przyja
ź
ni mi
ę
dzy lud
ź
mi ró
ż
nych narodów, ras i
ś
wiatopogl
ą
dów.
Art. 6a. 1. Praca nauczyciela, z wyj
ą
tkiem pracy nauczyciela sta
ż
ysty, podlega
ocenie. Ocena pracy nauczyciela mo
ż
e by
ć
dokonana w ka
ż
dym czasie, nie
wcze
ś
niej jednak ni
ż
po upływie roku od dokonania oceny poprzedniej lub oceny
dorobku zawodowego, o której mowa w art. 9c ust. 6, z inicjatywy dyrektora szkoły
lub na wniosek:
1) nauczyciela;
2) organu sprawuj
ą
cego nadzór pedagogiczny;
3) organu prowadz
ą
cego szkoł
ę
;
4) rady szkoły;
5) rady rodziców.
2. Dyrektor szkoły jest obowi
ą
zany dokona
ć
oceny pracy nauczyciela w okresie
nie dłu
ż
szym ni
ż
3 miesi
ą
ce od dnia zło
ż
enia wniosku, z zastrze
ż
eniem terminu
okre
ś
lonego w ust. 1.
3. (uchylony).
4. Ocena pracy nauczyciela ma charakter opisowy i jest zako
ń
czona
stwierdzeniem uogólniaj
ą
cym:
1) ocena wyró
ż
niaj
ą
ca;
2) ocena dobra;
3) ocena negatywna.
5. Oceny pracy nauczyciela dokonuje dyrektor szkoły, który przy jej
dokonywaniu mo
ż
e zasi
ę
gn
ąć
opinii samorz
ą
du uczniowskiego.
6. Oceny pracy dyrektora szkoły oraz nauczyciela, któremu czasowo powierzono
pełnienie obowi
ą
zków dyrektora szkoły, dokonuje:
1) organ sprawuj
ą
cy nadzór pedagogiczny w porozumieniu z organem prowadz
ą
cym
szkoł
ę
, je
ż
eli organ prowadz
ą
cy szkoł
ę
nie sprawuje nadzoru pedagogicznego;
2) organ prowadz
ą
cy szkoł
ę
, je
ż
eli równocze
ś
nie sprawuje nadzór pedagogiczny nad
szkoł
ą
.
5
7. Organy, o których mowa w ust. 6, dokonuj
ą
oceny pracy dyrektora szkoły po
zasi
ę
gni
ę
ciu opinii rady szkoły i zakładowych organizacji zwi
ą
zkowych działaj
ą
cych w
tej szkole. Przy ocenie pracy dyrektora przepis ust. 2 stosuje si
ę
odpowiednio.
8. Ocen
ę
pracy ustala si
ę
po zapoznaniu nauczyciela z jej projektem oraz
wysłuchaniu jego uwag i zastrze
ż
e
ń
.
9. Od ustalonej oceny pracy, w terminie 14 dni od dnia jej dor
ę
czenia,
przysługuje:
1) nauczycielowi - prawo wniesienia odwołania, za po
ś
rednictwem dyrektora szkoły, do
organu sprawuj
ą
cego nadzór pedagogiczny nad szkoł
ą
;
2) dyrektorowi szkoły oraz nauczycielowi, któremu czasowo powierzono pełnienie
obowi
ą
zków dyrektora szkoły - prawo zło
ż
enia wniosku o ponowne ustalenie oceny
jego pracy do organu, który t
ę
ocen
ę
ustalił.
10. Organ, o którym mowa w ust. 9, powołuje w celu rozpatrzenia odwołania lub
wniosku zespół oceniaj
ą
cy. Od oceny dokonanej przez zespół oceniaj
ą
cy nie
przysługuje odwołanie.
11. (uchylony).
12. Minister wła
ś
ciwy do spraw o
ś
wiaty i wychowania, a w stosunku do
nauczycieli szkół artystycznych, zakładów poprawczych, schronisk dla nieletnich,
rodzinnych o
ś
rodków diagnostyczno-konsultacyjnych, placówek opieku
ń
czo-
wychowawczych oraz o
ś
rodków adopcyjno-opieku
ń
czych odpowiednio - minister
wła
ś
ciwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, minister wła
ś
ciwy do
spraw zabezpieczenia społecznego oraz Minister Sprawiedliwo
ś
ci, w porozumieniu z
ministrem wła
ś
ciwym do spraw o
ś
wiaty i wychowania, okre
ś
l
ą
, w drodze
rozporz
ą
dze
ń
, kryteria i tryb dokonywania oceny pracy nauczyciela, tryb
post
ę
powania odwoławczego oraz skład i sposób powoływania zespołu
oceniaj
ą
cego.
13. Praca nauczyciela zatrudnionego w przedszkolu, placówce lub szkole, o
których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 2, podlega ocenie w ka
ż
dym czasie na jego wniosek,
a tak
ż
e z inicjatywy dyrektora lub na wniosek organu prowadz
ą
cego. Praca
nauczyciela, któremu powierzono stanowisko dyrektora w przedszkolu, placówce lub
szkole, o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 2, podlega ocenie na jego wniosek lub na
wniosek organu prowadz
ą
cego. W przypadku gdy dyrektorem przedszkola, placówki
lub szkoły jest osoba nieposiadaj
ą
ca kwalifikacji pedagogicznych, oceny pracy
nauczycieli dokonuje nauczyciel upowa
ż
niony przez organ prowadz
ą
cy. Przepisy ust.
4-10 i 12 stosuje si
ę
odpowiednio.
Art. 7. 1. Szkoł
ą
kieruje dyrektor, który jest jej przedstawicielem na zewn
ą
trz,
przeło
ż
onym słu
ż
bowym wszystkich pracowników szkoły, przewodnicz
ą
cym rady
pedagogicznej. Dyrektor sprawuje opiek
ę
nad dzie
ć
mi i młodzie
żą
ucz
ą
c
ą
si
ę
w
szkole.
2. Dyrektor szkoły odpowiedzialny jest w szczególno
ś
ci za:
1) dydaktyczny i wychowawczy poziom szkoły;
6
2) realizacj
ę
zada
ń
zgodnie z uchwałami rady pedagogicznej i rady szkoły, podj
ę
tymi w
ramach ich kompetencji stanowi
ą
cych, oraz zarz
ą
dzeniami organów nadzoruj
ą
cych
szkoł
ę
;
3) tworzenie warunków do rozwijania samorz
ą
dnej i samodzielnej pracy uczniów i
wychowanków;
4) zapewnienie pomocy nauczycielom w realizacji ich zada
ń
i ich doskonaleniu
zawodowym;
5) zapewnienie w miar
ę
mo
ż
liwo
ś
ci odpowiednich warunków organizacyjnych do
realizacji zada
ń
dydaktycznych i opieku
ń
czo-wychowawczych.
3. (uchylony).
Art. 8. Organy uprawnione do sprawowania nadzoru pedagogicznego oraz
zasady sprawowania tego nadzoru okre
ś
laj
ą
odr
ę
bne przepisy.
Rozdział 3
Wymagania kwalifikacyjne
Art. 9. 1. Stanowisko nauczyciela, z zastrze
ż
eniem ust. 1a, mo
ż
e zajmowa
ć
osoba, która:
1) posiada wy
ż
sze wykształcenie z odpowiednim przygotowaniem pedagogicznym lub
uko
ń
czyła zakład kształcenia nauczycieli i podejmuje prac
ę
na stanowisku, do
którego s
ą
to wystarczaj
ą
ce kwalifikacje;
2) przestrzega podstawowych zasad moralnych;
3) spełnia warunki zdrowotne niezb
ę
dne do wykonywania zawodu.
1a. Kwalifikacje wymagane od nauczycieli zatrudnionych w publicznych i
niepublicznych placówkach opieku
ń
czo-wychowawczych oraz o
ś
rodkach adopcyjno-
opieku
ń
czych działaj
ą
cych na podstawie przepisów o pomocy społecznej okre
ś
laj
ą
te
przepisy.
2. Minister wła
ś
ciwy do spraw o
ś
wiaty i wychowania, a w stosunku do
nauczycieli szkół artystycznych - minister wła
ś
ciwy do spraw kultury i ochrony
dziedzictwa narodowego, w porozumieniu z zainteresowanymi ministrami, w drodze
rozporz
ą
dzenia, okre
ś
la szczegółowe kwalifikacje wymagane od nauczycieli,
wskazuj
ą
c w szczególno
ś
ci poziom wykształcenia i jego zakres w odniesieniu do
poszczególnych typów szkół i placówek, warunki uzyskiwania kwalifikacji do
nauczania j
ę
zyków obcych, tak
ż
e poprzez egzaminy znajomo
ś
ci j
ę
zyka i wykaz tych
egzaminów oraz mo
ż
e okre
ś
li
ć
szkoły i wypadki, w których mo
ż
na zatrudni
ć
nauczycieli niemaj
ą
cych wy
ż
szego wykształcenia lub uko
ń
czonego zakładu
kształcenia nauczycieli, uwzgl
ę
dniaj
ą
c w szczególno
ś
ci potrzeby kształcenia
zawodowego.
3. Minister wła
ś
ciwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego mo
ż
e
okre
ś
li
ć
, w drodze rozporz
ą
dzenia, szkoły artystyczne i placówki kształcenia
artystycznego, w których stanowiska nauczycieli mog
ą
zajmowa
ć
osoby maj
ą
ce
7
uko
ń
czon
ą
szkoł
ę
artystyczn
ą
II stopnia w zakresie kierunku odpowiadaj
ą
cego
nauczanym przedmiotom, uwzgl
ę
dniaj
ą
c w szczególno
ś
ci rodzaje szkół i placówek
kształcenia artystycznego, w których mo
ż
liwe b
ę
dzie zatrudnienie nauczycieli
maj
ą
cych uko
ń
czon
ą
szkoł
ę
artystyczn
ą
II stopnia.
Rozdział 3a
Awans zawodowy nauczycieli
Art. 9a. 1. Ustala si
ę
stopnie awansu zawodowego nauczycieli:
1) nauczyciel sta
ż
ysta;
2) nauczyciel kontraktowy;
3) nauczyciel mianowany;
4) nauczyciel dyplomowany.
2. Osoba nieposiadaj
ą
ca stopnia awansu zawodowego z dniem nawi
ą
zania
stosunku pracy w szkole uzyskuje stopie
ń
nauczyciela sta
ż
ysty, z zastrze
ż
eniem ust.
3.
3. Nauczyciele akademiccy legitymuj
ą
cy si
ę
co najmniej trzyletnim okresem
pracy w szkole wy
ż
szej lub osoby posiadaj
ą
ce co najmniej pi
ę
cioletni okres pracy i
znacz
ą
cy dorobek zawodowy uzyskuj
ą
z dniem nawi
ą
zania stosunku pracy w szkole
stopie
ń
nauczyciela kontraktowego, z zastrze
ż
eniem ust. 4.
4. Nauczyciele akademiccy, posiadaj
ą
cy stopie
ń
naukowy oraz legitymuj
ą
cy si
ę
co najmniej 3-letnim okresem pracy w szkole wy
ż
szej, z dniem nawi
ą
zania stosunku
pracy w zakładzie kształcenia nauczycieli uzyskuj
ą
stopie
ń
nauczyciela
mianowanego.
Art. 9b. 1. Warunkiem nadania nauczycielowi kolejnego stopnia awansu
zawodowego jest spełnienie wymaga
ń
kwalifikacyjnych, o których mowa w art. 9 ust.
1 pkt 1 i ust. 1a-3, odbycie sta
ż
u, z zastrze
ż
eniem art. 9e ust. 1-3, zako
ń
czonego
pozytywn
ą
ocen
ą
dorobku zawodowego nauczyciela, o której mowa w art. 9c ust. 6,
oraz:
1) w przypadku nauczyciela sta
ż
ysty - uzyskanie akceptacji komisji kwalifikacyjnej po
przeprowadzonej rozmowie;
2) w przypadku nauczyciela kontraktowego - zdanie egzaminu przed komisj
ą
egzaminacyjn
ą
;
3) w przypadku nauczyciela mianowanego - uzyskanie akceptacji komisji kwalifikacyjnej
po dokonaniu analizy dorobku zawodowego nauczyciela i przeprowadzonej
rozmowie.
2. Komisje kwalifikacyjne lub egzaminacyjne, o których mowa w ust. 1,
przeprowadzaj
ą
odpowiednio post
ę
powania kwalifikacyjne lub egzaminacyjne na
wniosek nauczyciela skierowany odpowiednio do dyrektora szkoły lub wła
ś
ciwego
organu, o którym mowa w ust. 4 pkt 2-4.
8
3. Nauczycielom, którzy zło
żą
wnioski o podj
ę
cie odpowiednio post
ę
powania
kwalifikacyjnego lub egzaminacyjnego do dnia 30 czerwca danego roku, wła
ś
ciwy
organ, o którym mowa w ust. 4, wydaje decyzj
ę
o nadaniu lub o odmowie nadania
stopnia awansu zawodowego w terminie do dnia 31 sierpnia danego roku.
3a. Nauczycielom, którzy zło
żą
wnioski o podj
ę
cie odpowiednio post
ę
powania
kwalifikacyjnego lub egzaminacyjnego do dnia 31 pa
ź
dziernika danego roku,
wła
ś
ciwy organ, o którym mowa w ust. 4, wydaje decyzj
ę
o nadaniu lub o odmowie
nadania stopnia awansu zawodowego w terminie do dnia 31 grudnia danego roku.
4. Nauczycielom spełniaj
ą
cym warunki, o których mowa w ust. 1, oraz
nauczycielom zatrudnionym w trybie art. 9a ust. 3 lub 4, w drodze decyzji
administracyjnej, stopie
ń
awansu zawodowego nadaje:
1) nauczycielowi sta
ż
y
ś
cie stopie
ń
nauczyciela kontraktowego - dyrektor szkoły;
2) nauczycielowi kontraktowemu stopie
ń
nauczyciela mianowanego - organ prowadz
ą
cy
szkoł
ę
;
3) nauczycielowi mianowanemu stopie
ń
nauczyciela dyplomowanego - organ
sprawuj
ą
cy nadzór pedagogiczny;
4) nauczycielom, o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 1 oraz art. 9e ust. 3, odpowiedni
stopie
ń
- wła
ś
ciwy minister.
5. Akt nadania stopnia awansu zawodowego zawiera w szczególno
ś
ci: nazw
ę
komisji kwalifikacyjnej lub egzaminacyjnej, numer i dat
ę
wydania za
ś
wiadczenia o
uzyskaniu akceptacji lub zdaniu egzaminu, stopie
ń
awansu zawodowego, a tak
ż
e
informacj
ę
o poziomie wykształcenia nauczyciela. W przypadku uzyskania stopnia
awansu zawodowego z mocy prawa albo w sposób okre
ś
lony w art. 9a ust. 3 lub 4
akt nadania stopnia awansu zawodowego nie zawiera odpowiednio nazwy komisji
kwalifikacyjnej lub egzaminacyjnej, numeru i daty wydania za
ś
wiadczenia o
akceptacji lub zdaniu egzaminu.
6. W przypadku niespełnienia przez nauczyciela warunków, o których mowa w
ust. 1, dyrektor szkoły lub wła
ś
ciwy organ, o którym mowa w ust. 4 pkt 2-4, odmawia
nauczycielowi, w drodze decyzji administracyjnej, nadania stopnia awansu
zawodowego.
7. Organami wy
ż
szego stopnia w rozumieniu Kodeksu post
ę
powania
administracyjnego w sprawach, o których mowa w ust. 4 pkt 1-3 oraz ust. 6, s
ą
odpowiednio:
1) w stosunku do dyrektora szkoły - organ prowadz
ą
cy szkoł
ę
;
2) w stosunku do organu prowadz
ą
cego szkoł
ę
- organ sprawuj
ą
cy nadzór
pedagogiczny;
3) w stosunku do organu sprawuj
ą
cego nadzór pedagogiczny - wła
ś
ciwy minister.
Art. 9c. 1. Sta
ż
, z zastrze
ż
eniem ust. 2, trwa w przypadku ubiegania si
ę
o awans
na stopie
ń
:
1) nauczyciela kontraktowego - 9 miesi
ę
cy;
2) nauczyciela mianowanego i nauczyciela dyplomowanego - 2 lata i 9 miesi
ę
cy.
9
2. Nauczyciel kontraktowy lub nauczyciel mianowany posiadaj
ą
cy co najmniej
stopie
ń
naukowy doktora mo
ż
e ubiega
ć
si
ę
o uzyskanie kolejnego stopnia awansu
zawodowego po odbyciu sta
ż
u trwaj
ą
cego rok i 9 miesi
ę
cy. Dyrektor szkoły mo
ż
e
nauczycielowi kontraktowemu, który uzyskał awans w sposób okre
ś
lony w art. 9a ust.
3 i ubiega si
ę
o uzyskanie stopnia nauczyciela mianowanego, skróci
ć
sta
ż
do roku i 9
miesi
ę
cy.
3. W okresie sta
ż
u nauczyciel realizuje własny plan rozwoju zawodowego
zatwierdzony przez dyrektora szkoły, uwzgl
ę
dniaj
ą
cy wymagania, o których mowa w
art. 9g ust. 10. Po zako
ń
czeniu sta
ż
u nauczyciel składa dyrektorowi szkoły
sprawozdanie z realizacji tego planu.
3a. Nauczycielowi mianowanemu, ubiegaj
ą
cemu si
ę
o awans na stopie
ń
nauczyciela dyplomowanego, za spełnienie odpowiednich wymaga
ń
, o których mowa
w przepisach wydanych na podstawie art. 9g ust. 10, uznaje si
ę
tak
ż
e jego
odpowiedni dorobek zawodowy ze szczególnym uwzgl
ę
dnieniem okresu od dnia
uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego.
4. Nauczycielowi sta
ż
y
ś
cie i nauczycielowi kontraktowemu odbywaj
ą
cemu sta
ż
dyrektor szkoły przydziela spo
ś
ród nauczycieli mianowanych lub dyplomowanych
opiekuna, z zastrze
ż
eniem
ż
e:
1) w przedszkolach, szkołach i placówkach, o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 2,
opiekunem nauczyciela sta
ż
ysty i nauczyciela kontraktowego mo
ż
e by
ć
równie
ż
nauczyciel zajmuj
ą
cy stanowisko kierownicze;
2) w rodzinnej placówce opieku
ń
czo-wychowawczej opiekunem nauczyciela sta
ż
ysty i
nauczyciela kontraktowego mo
ż
e by
ć
równie
ż
nauczyciel mianowany lub
dyplomowany zatrudniony w publicznym o
ś
rodku adopcyjno-opieku
ń
czym, wskazany
przez organ nadzoru w porozumieniu z organem prowadz
ą
cym.
5. Zadaniem opiekuna sta
ż
u, o którym mowa w ust. 4, jest udzielanie
nauczycielowi pomocy, w szczególno
ś
ci w przygotowaniu i realizacji w okresie sta
ż
u
planu rozwoju zawodowego nauczyciela, oraz opracowanie projektu oceny dorobku
zawodowego nauczyciela za okres sta
ż
u.
6. Ocen
ę
dorobku zawodowego nauczyciela za okres sta
ż
u ustala, w terminie
nie dłu
ż
szym ni
ż
21 dni od dnia zło
ż
enia sprawozdania, o którym mowa w ust. 3, z
uwzgl
ę
dnieniem stopnia realizacji planu rozwoju zawodowego nauczyciela, dyrektor
szkoły:
1) w przypadku nauczyciela sta
ż
ysty i nauczyciela kontraktowego - po zapoznaniu si
ę
z
projektem oceny opracowanym przez opiekuna sta
ż
u i po zasi
ę
gni
ę
ciu opinii rady
rodziców;
2) w przypadku nauczyciela mianowanego - po zasi
ę
gni
ę
ciu opinii rady rodziców.
7. Rada rodziców powinna przedstawi
ć
swoj
ą
opini
ę
w terminie 14 dni od dnia
otrzymania zawiadomienia o dokonywanej ocenie dorobku zawodowego nauczyciela.
Nieprzedstawienie opinii rady rodziców nie wstrzymuje post
ę
powania, o którym
mowa w ust. 6.
10
8. Ocena dorobku zawodowego nauczyciela mo
ż
e by
ć
pozytywna lub
negatywna. Ocena sporz
ą
dzana jest na pi
ś
mie i zawiera uzasadnienie oraz
pouczenie o mo
ż
liwo
ś
ci wniesienia odwołania.
9. Od oceny dorobku zawodowego nauczycielowi słu
ż
y odwołanie do organu
sprawuj
ą
cego nadzór pedagogiczny w terminie 14 dni od dnia jej otrzymania. Organ
sprawuj
ą
cy nadzór pedagogiczny rozpatruje odwołanie w terminie 21 dni. Ocena
dorobku zawodowego nauczyciela ustalona przez organ sprawuj
ą
cy nadzór
pedagogiczny jest ostateczna.
10. W przypadku niedotrzymania przez organ sprawuj
ą
cy nadzór pedagogiczny
terminu rozpatrzenia odwołania, o którym mowa w ust. 9, nauczyciel jest
dopuszczony odpowiednio do rozmowy kwalifikacyjnej, o której mowa w art. 9b ust. 1
pkt 1, egzaminu, o którym mowa w art. 9b ust. 1 pkt 2, lub mo
ż
e si
ę
ubiega
ć
o
akceptacj
ę
komisji, o której mowa w art. 9b ust. 1 pkt 3.
11. W przypadku gdy ostateczna ocena dorobku zawodowego nauczyciela jest
negatywna, ponowna ocena dorobku mo
ż
e by
ć
dokonana po odbyciu, na wniosek
nauczyciela i za zgod
ą
dyrektora szkoły, jednego dodatkowego sta
ż
u w wymiarze 9
miesi
ę
cy.
Art. 9d. 1. Nauczyciel rozpoczyna sta
ż
z pocz
ą
tkiem roku szkolnego, nie pó
ź
niej
jednak ni
ż
w ci
ą
gu 14 dni od dnia rozpocz
ę
cia zaj
ęć
, na swój wniosek skierowany do
dyrektora szkoły, z tym
ż
e nauczyciel sta
ż
ysta rozpoczyna sta
ż
bez zło
ż
enia
wniosku.
2. W przypadku nawi
ą
zania stosunku pracy po upływie terminu, o którym mowa
w ust. 1, nauczyciel nie rozpoczyna sta
ż
u do ko
ń
ca tego roku szkolnego.
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje si
ę
równie
ż
do dodatkowego sta
ż
u, o którym mowa
w art. 9c ust. 11 i art. 9g ust. 8.
4. Nauczyciel kontraktowy mo
ż
e rozpocz
ąć
sta
ż
na stopie
ń
nauczyciela
mianowanego po przepracowaniu w szkole co najmniej dwóch lat, a nauczyciel
mianowany mo
ż
e rozpocz
ąć
sta
ż
na stopie
ń
nauczyciela dyplomowanego po
przepracowaniu w szkole co najmniej roku od dnia nadania poprzedniego stopnia
awansu zawodowego.
5. W przypadku nieobecno
ś
ci nauczyciela w pracy z powodu czasowej
niezdolno
ś
ci do pracy wskutek choroby, zwolnienia z obowi
ą
zku
ś
wiadczenia pracy
lub urlopu innego ni
ż
urlop wypoczynkowy, trwaj
ą
cej nieprzerwanie dłu
ż
ej ni
ż
miesi
ą
c, sta
ż
ulega przedłu
ż
eniu o czas trwania tej nieobecno
ś
ci. W przypadku
nieobecno
ś
ci dłu
ż
szej ni
ż
rok nauczyciel obowi
ą
zany jest do ponownego odbycia
sta
ż
u w pełnym wymiarze.
6. Nauczyciel kontraktowy i nauczyciel mianowany mog
ą
przerwa
ć
sta
ż
na swój
wniosek w ka
ż
dym czasie. W przypadku ponownego rozpocz
ę
cia sta
ż
u odbywaj
ą
sta
ż
w pełnym wymiarze.
11
7. Nauczyciel sta
ż
ysta i nauczyciel kontraktowy składaj
ą
wniosek o podj
ę
cie
odpowiednio post
ę
powania kwalifikacyjnego lub egzaminacyjnego w roku uzyskania
pozytywnej oceny dorobku zawodowego za okres sta
ż
u. Nauczyciel mianowany
mo
ż
e zło
ż
y
ć
wniosek o podj
ę
cie post
ę
powania kwalifikacyjnego w okresie 3 lat od
dnia otrzymania pozytywnej oceny dorobku zawodowego za okres sta
ż
u. W
przypadku niedotrzymania terminów zło
ż
enia wniosków nauczyciele ci obowi
ą
zani s
ą
do ponownego odbycia sta
ż
u w pełnym wymiarze.
8. Dyrektor szkoły corocznie, w arkuszu organizacyjnym szkoły, o którym mowa
w odr
ę
bnych przepisach, podaje liczb
ę
nauczycieli, w podziale na stopnie awansu
zawodowego, przyst
ę
puj
ą
cych do post
ę
powa
ń
kwalifikacyjnych lub egzaminacyjnych
w roku szkolnym, którego dotyczy dany arkusz organizacyjny, oraz wskazuje terminy
zło
ż
enia przez nauczycieli wniosków o podj
ę
cie tych post
ę
powa
ń
.
9. Nauczyciele skierowani do pracy za granic
ą
w celu wspomagania nauczania
j
ę
zyka polskiego, historii, geografii, kultury polskiej oraz innych przedmiotów
nauczanych w j
ę
zyku polskim w
ś
rodowiskach polonijnych po powrocie do pracy w
polskiej szkole mog
ą
zło
ż
y
ć
wniosek o podj
ę
cie odpowiednio post
ę
powania
egzaminacyjnego o awans na stopie
ń
nauczyciela mianowanego lub post
ę
powania
kwalifikacyjnego o awans na stopie
ń
nauczyciela dyplomowanego po odbyciu sta
ż
u
w wymiarze rok i 9 miesi
ę
cy.
Art. 9e. 1. Dyrektor szkoły posiadaj
ą
cy na tym stanowisku nieprzerwany okres
pracy wynosz
ą
cy co najmniej 3 lata, a w przypadku nauczyciela posiadaj
ą
cego co
najmniej stopie
ń
naukowy doktora co najmniej 2 lata oraz legitymuj
ą
cy si
ę
wyró
ż
niaj
ą
c
ą
ocen
ą
pracy, mo
ż
e zło
ż
y
ć
wniosek o podj
ę
cie post
ę
powania
kwalifikacyjnego o awans na stopie
ń
nauczyciela dyplomowanego po upływie 4 lat od
dnia nadania stopnia nauczyciela mianowanego, a w przypadku nauczyciela
posiadaj
ą
cego co najmniej stopie
ń
naukowy doktora po upływie 3 lat.
2. Nauczyciel mianowany, o którym mowa w art. 1 ust. 2 pkt 1, zatrudniony na
stanowisku, na którym wymagane s
ą
kwalifikacje pedagogiczne, posiadaj
ą
cy
nieprzerwany okres pracy na tym stanowisku co najmniej 3 lata, a w przypadku
nauczyciela posiadaj
ą
cego co najmniej stopie
ń
naukowy doktora co najmniej 2 lata,
mo
ż
e zło
ż
y
ć
wniosek o podj
ę
cie post
ę
powania kwalifikacyjnego o awans na stopie
ń
nauczyciela dyplomowanego po upływie 4 lat od dnia nadania stopnia nauczyciela
mianowanego, a w przypadku nauczyciela posiadaj
ą
cego co najmniej stopie
ń
naukowy doktora po upływie 3 lat.
3. Nauczyciel urlopowany lub zwolniony z obowi
ą
zku
ś
wiadczenia pracy na
podstawie przepisów ustawy, o której mowa w art. 1 ust. 2 pkt 3, posiadaj
ą
cy okres
urlopowania lub zwolnienia z obowi
ą
zku
ś
wiadczenia pracy trwaj
ą
cy nieprzerwanie
co najmniej 3 lata, mo
ż
e odpowiednio zło
ż
y
ć
wniosek o podj
ę
cie post
ę
powania
egzaminacyjnego o awans na stopie
ń
nauczyciela mianowanego lub wniosek o
podj
ę
cie post
ę
powania kwalifikacyjnego o awans na stopie
ń
nauczyciela
dyplomowanego odpowiednio po upływie 5 lat od dnia nadania stopnia nauczyciela
kontraktowego i po upływie 4 lat od dnia nadania stopnia nauczyciela mianowanego.
12
4. Nauczyciele, którzy w danym roku szkolnym przestali zajmowa
ć
stanowisko
dyrektora szkoły, przestali by
ć
zatrudnieni na stanowisku, na którym wymagane s
ą
kwalifikacje pedagogiczne, oraz nauczyciele mianowani, pełni
ą
cy z wyboru funkcje
zwi
ą
zkowe, którzy przestali w danym roku szkolnym korzysta
ć
z urlopu lub
zwolnienia z obowi
ą
zku
ś
wiadczenia pracy, mog
ą
zło
ż
y
ć
wniosek o podj
ę
cie
post
ę
powania kwalifikacyjnego na stopie
ń
nauczyciela dyplomowanego po odbyciu
sta
ż
u w wymiarze rok i 9 miesi
ę
cy, o ile sta
ż
rozpocz
ę
li z dniem 1 wrze
ś
nia roku
szkolnego nast
ę
puj
ą
cego bezpo
ś
rednio po tym roku szkolnym.
5. Je
ż
eli w okresie sta
ż
u nauczycielowi powierzono stanowisko dyrektora szkoły,
zatrudniono go na stanowisku, na którym wymagane s
ą
kwalifikacje pedagogiczne,
urlopowano go lub zwolniono z obowi
ą
zku
ś
wiadczenia pracy, do nieprzerwanego
okresu, o którym mowa w ust. 1-3, zalicza si
ę
okres odbytego sta
ż
u.
Art. 9f. 1. Nauczycielowi, który w trakcie pracy zawodowej uzyskał wy
ż
szy
poziom wykształcenia ni
ż
okre
ś
lony w akcie nadania stopnia awansu zawodowego,
dyrektor szkoły lub okre
ś
lony organ, o którym mowa w art. 9b ust. 4 pkt 2-4, wydaje
na wniosek nauczyciela nowy akt nadania odpowiedniego stopnia awansu
zawodowego, uwzgl
ę
dniaj
ą
cy uzyskany poziom wykształcenia.
2. Nauczycielowi kontraktowemu i nauczycielowi mianowanemu, którzy w
okresie trwania sta
ż
u zmienili miejsce zatrudnienia, do sta
ż
u, o którym mowa w art.
9c ust. 1 pkt 2, zalicza si
ę
okres dotychczas odbytego sta
ż
u, je
ż
eli podj
ę
li
zatrudnienie w szkole nie pó
ź
niej ni
ż
3 miesi
ą
ce po ustaniu poprzedniego stosunku
pracy i za okres dotychczas odbytego sta
ż
u otrzymali pozytywn
ą
ocen
ę
dorobku
zawodowego.
3. Ocen
ę
, o której mowa w ust. 2, uwzgl
ę
dnia si
ę
przy dokonywaniu oceny
dorobku zawodowego nauczyciela za okres całego sta
ż
u.
Art. 9g. 1. Komisj
ę
kwalifikacyjn
ą
dla nauczycieli ubiegaj
ą
cych si
ę
o awans na
stopie
ń
nauczyciela kontraktowego powołuje dyrektor szkoły. W skład komisji
wchodz
ą
:
1) dyrektor (wicedyrektor), jako jej przewodnicz
ą
cy;
2) przewodnicz
ą
cy zespołu przedmiotowego (wychowawczego), a je
ż
eli zespół taki nie
został w tej szkole powołany - nauczyciel mianowany lub dyplomowany zatrudniony
w szkole, a w przypadku przedszkola, szkoły lub placówki, o których mowa w art. 1
ust. 2 pkt 2, w których nie s
ą
zatrudnieni nauczyciele mianowani lub dyplomowani -
nauczyciel kontraktowy;
3) opiekun sta
ż
u.
2. Komisj
ę
egzaminacyjn
ą
dla nauczycieli ubiegaj
ą
cych si
ę
o awans na stopie
ń
nauczyciela mianowanego powołuje organ prowadz
ą
cy szkoł
ę
. W skład komisji
wchodz
ą
:
1) przedstawiciel organu prowadz
ą
cego szkoł
ę
, jako jej przewodnicz
ą
cy;
2) przedstawiciel organu sprawuj
ą
cego nadzór pedagogiczny;
3) dyrektor szkoły;
4) dwaj eksperci z listy ekspertów ustalonej przez ministra wła
ś
ciwego do spraw o
ś
wiaty
i wychowania.
13
3. Komisj
ę
kwalifikacyjn
ą
dla nauczycieli ubiegaj
ą
cych si
ę
o awans na stopie
ń
nauczyciela dyplomowanego powołuje organ sprawuj
ą
cy nadzór pedagogiczny. W
skład komisji wchodz
ą
:
1) przedstawiciel organu sprawuj
ą
cego nadzór pedagogiczny, jako jej przewodnicz
ą
cy,
a w przypadku nauczyciela, o którym mowa w art. 9e ust. 1 - tak
ż
e przedstawiciel
organu prowadz
ą
cego szkoł
ę
;
2) dyrektor szkoły, z wyj
ą
tkiem przypadku gdy o awans ubiega si
ę
dyrektor szkoły;
3) trzej eksperci z listy ekspertów ustalonej przez ministra wła
ś
ciwego do spraw o
ś
wiaty
i wychowania.
4. W pracach komisji, o których mowa w ust. 1-3, o ile nie wchodzi w ich skład,
mo
ż
e bra
ć
równie
ż
udział w charakterze obserwatora przedstawiciel organu
prowadz
ą
cego szkoł
ę
i organu sprawuj
ą
cego nadzór pedagogiczny.
5. Na wniosek nauczyciela w skład komisji, o których mowa w ust. 1-3, wchodzi
przedstawiciel wskazanego we wniosku zwi
ą
zku zawodowego.
5a. Przedstawiciela zwi
ą
zku zawodowego wskazuje wła
ś
ciwy organ statutowy
zwi
ą
zku.
6. Komisj
ę
kwalifikacyjn
ą
dla nauczycieli mianowanych, o których mowa w art.
9e ust. 2, ubiegaj
ą
cych si
ę
o awans na stopie
ń
nauczyciela dyplomowanego
powołuje w przypadku nauczycieli zatrudnionych w:
1) urz
ę
dzie ministra wła
ś
ciwego do spraw o
ś
wiaty i wychowania, kuratoriach o
ś
wiaty,
Centralnej Komisji Egzaminacyjnej i okr
ę
gowych komisjach egzaminacyjnych -
minister wła
ś
ciwy do spraw o
ś
wiaty i wychowania;
2) urz
ę
dzie ministra wła
ś
ciwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego i w
specjalistycznej jednostce nadzoru - minister wła
ś
ciwy do spraw kultury i ochrony
dziedzictwa narodowego;
3) organach sprawuj
ą
cych nadzór pedagogiczny nad zakładami poprawczymi,
schroniskami dla nieletnich, szkołami przy zakładach karnych oraz rodzinnymi
o
ś
rodkami diagnostyczno-konsultacyjnymi - Minister Sprawiedliwo
ś
ci;
4) urz
ę
dzie ministra wła
ś
ciwego do spraw zabezpieczenia społecznego i urz
ę
dach
wojewódzkich - minister wła
ś
ciwy do spraw zabezpieczenia społecznego.
6a. W skład komisji kwalifikacyjnej, o której mowa w ust. 6, wchodz
ą
:
1) przedstawiciel wła
ś
ciwego ministra;
2) kierownik jednostki, w której jest zatrudniony nauczyciel ubiegaj
ą
cy si
ę
o awans, lub
jego przedstawiciel, z wyj
ą
tkiem przypadku ubiegania si
ę
o awans przez kierownika
jednostki;
3) trzej eksperci z listy ekspertów ustalonej przez ministra wła
ś
ciwego do spraw o
ś
wiaty
i wychowania.
Przepisy ust. 5 i 5a stosuje si
ę
odpowiednio.
7. Komisj
ę
egzaminacyjn
ą
lub kwalifikacyjn
ą
dla nauczycieli, o których mowa w
art. 9e ust. 3, ubiegaj
ą
cych si
ę
o awans na stopie
ń
nauczyciela mianowanego lub
nauczyciela dyplomowanego powołuje minister wła
ś
ciwy do spraw o
ś
wiaty i
wychowania.
7a. W skład komisji, o której mowa w ust. 7, wchodz
ą
:
14
1) przedstawiciel wła
ś
ciwego ministra;
2) dyrektor szkoły, z której nauczyciel został urlopowany lub zwolniony z obowi
ą
zku
ś
wiadczenia pracy;
3) trzej eksperci z listy ekspertów ustalonej przez ministra wła
ś
ciwego do spraw o
ś
wiaty
i wychowania.
Przepisy ust. 5 i 5a stosuje si
ę
odpowiednio.
8. Nauczyciel, który nie uzyskał akceptacji lub nie zdał egzaminu odpowiednio
przed komisjami, o których mowa w ust. 1-3, mo
ż
e ponownie zło
ż
y
ć
wniosek o
podj
ę
cie post
ę
powania kwalifikacyjnego lub egzaminacyjnego po odbyciu, na
wniosek nauczyciela i za zgod
ą
dyrektora szkoły, dodatkowego sta
ż
u w wymiarze 9
miesi
ę
cy, z tym
ż
e:
1) nauczyciel sta
ż
ysta i nauczyciel kontraktowy mog
ą
przyst
ą
pi
ć
ponownie odpowiednio
do rozmowy z komisj
ą
kwalifikacyjn
ą
lub do egzaminu przed komisj
ą
egzaminacyjn
ą
tylko jeden raz w danej szkole;
2) nauczyciel mianowany w przypadku powtórnego nieuzyskania akceptacji przed
kolejnym ubieganiem si
ę
o uzyskanie akceptacji komisji kwalifikacyjnej jest
obowi
ą
zany do odbycia sta
ż
u w wymiarze okre
ś
lonym w art. 9c ust. 1 pkt 2.
8a. Nauczyciele, o których mowa w art. 9e ust. 1-3, którzy nie uzyskali
akceptacji lub nie zdali egzaminu, mog
ą
ponownie zło
ż
y
ć
wniosek o podj
ę
cie
post
ę
powania kwalifikacyjnego lub egzaminacyjnego po upływie roku.
9. Komisja kwalifikacyjna lub egzaminacyjna wydaje nauczycielowi
za
ś
wiadczenie odpowiednio o akceptacji lub zdaniu egzaminu. Rejestr wydanych
za
ś
wiadcze
ń
prowadzi odpowiednio dyrektor szkoły lub organ, który powołał komisj
ę
.
10. Minister wła
ś
ciwy do spraw o
ś
wiaty i wychowania okre
ś
li, w porozumieniu z
ministrem wła
ś
ciwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, ministrem
wła
ś
ciwym do spraw zabezpieczenia społecznego, Ministrem Obrony Narodowej i
Ministrem Sprawiedliwo
ś
ci, w drodze rozporz
ą
dzenia:
1) sposób odbywania sta
ż
u,
2) rodzaj dokumentacji zał
ą
czanej do wniosku o podj
ę
cie post
ę
powania
kwalifikacyjnego lub egzaminacyjnego,
3) zakres wymaga
ń
do uzyskania poszczególnych stopni awansu zawodowego,
4) tryb działania komisji kwalifikacyjnych i egzaminacyjnych,
5) wzory za
ś
wiadcze
ń
o uzyskaniu akceptacji lub zdaniu egzaminu oraz wzory aktów
nadania stopni awansu zawodowego
- uwzgl
ę
dniaj
ą
c potrzeb
ę
stopniowania i ró
ż
nicowania wymaga
ń
stawianych
nauczycielom na poszczególnych stopniach awansu zawodowego oraz potrzeb
ę
prawidłowego przeprowadzania post
ę
powa
ń
kwalifikacyjnych i egzaminacyjnych.
11. List
ę
ekspertów prowadzi minister wła
ś
ciwy do spraw o
ś
wiaty i wychowania.
11a. Na list
ę
ekspertów mo
ż
e by
ć
wpisana osoba, która:
1) posiada co najmniej wy
ż
sze wykształcenie magisterskie;
2) jest nauczycielem dyplomowanym;
3) przepracowała po uzyskaniu stopnia nauczyciela dyplomowanego co najmniej 3 lata i
w tym czasie uko
ń
czyła z wynikiem pozytywnym szkolenie dla kandydatów na
15
ekspertów organizowane przez publiczn
ą
placówk
ę
doskonalenia nauczycieli, o
której mowa w art. 5 ust. 3b pkt 1 lit. b ustawy o systemie o
ś
wiaty;
4) posiada co najmniej 10-letni sta
ż
pracy pedagogicznej, psychologicznej, naukowo-
dydaktycznej albo artystycznej;
5) spełnia jeden z nast
ę
puj
ą
cych warunków:
a) jest nauczycielem akademickim zatrudnionym w szkole wy
ż
szej, kształc
ą
cym
nauczycieli, wychowawców i innych pracowników pedagogicznych, o których mowa
w art. 1 ust. 1 i 1a,
b) jest nauczycielem zatrudnionym w przedszkolu, szkole, placówce lub innej jednostce
organizacyjnej, o której mowa w art. 1,
c) jest konsultantem współpracuj
ą
cym z Centrum Edukacji Artystycznej,
d) jest wychowawc
ą
, pedagogiem lub psychologiem zatrudnionym w publicznej
placówce opieku
ń
czo-wychowawczej lub publicznym o
ś
rodku adopcyjno-
opieku
ń
czym;
6) spełnia warunki, o których mowa w art. 10 ust. 5 pkt 1-4;
7) nie była karana kar
ą
dyscyplinarn
ą
;
8) uzyskała rekomendacj
ę
, zawieraj
ą
c
ą
opis dorobku zawodowego nauczyciela lub
nauczyciela akademickiego, wydan
ą
przez instytucj
ę
lub stowarzyszenie działaj
ą
ce w
systemie o
ś
wiaty i wychowania, szkolnictwa wy
ż
szego i nauki lub na ich rzecz albo
nauczycielski zwi
ą
zek zawodowy, a w przypadku nauczycieli zatrudnionych w
publicznych placówkach opieku
ń
czo-wychowawczych i o
ś
rodkach adopcyjno-
opieku
ń
czych - pisemn
ą
opini
ę
wraz z uzasadnieniem wystawion
ą
przez instytucj
ę
lub stowarzyszenie działaj
ą
ce w systemie pomocy społecznej albo nauczycielski
zwi
ą
zek zawodowy.
11b. W przypadku osoby spełniaj
ą
cej warunek, o którym mowa w ust. 11a pkt 5
lit. c, lub warunek, o którym mowa w ust. 11a pkt 5 lit. d, wpis na list
ę
ekspertów
nast
ę
puje odpowiednio po akceptacji ministra wła
ś
ciwego do spraw kultury i ochrony
dziedzictwa narodowego lub ministra wła
ś
ciwego do spraw zabezpieczenia
społecznego.
11c. Skre
ś
lenie z listy ekspertów nast
ę
puje:
1) na wniosek eksperta;
2) na umotywowany wniosek organu powołuj
ą
cego komisj
ę
egzaminacyjn
ą
lub
kwalifikacyjn
ą
albo organu sprawuj
ą
cego nadzór pedagogiczny w przypadku:
a) dwukrotnego nieusprawiedliwionego nieuczestniczenia w pracach komisji
egzaminacyjnej lub kwalifikacyjnej, w skład której ekspert został powołany,
b) nieprzestrzegania przepisów dotycz
ą
cych post
ę
powania egzaminacyjnego lub
kwalifikacyjnego;
3) w razie niespełniania warunków, o których mowa w ust. 11a pkt 5 i 6;
4) w razie prawomocnego ukarania kar
ą
dyscyplinarn
ą
;
5) w razie dokonania wpisu z naruszeniem prawa.
11d. Wpis na list
ę
ekspertów, odmowa wpisu oraz skre
ś
lenie z listy nast
ę
puje w
drodze decyzji administracyjnej ministra wła
ś
ciwego do spraw o
ś
wiaty i wychowania.
12. Minister wła
ś
ciwy do spraw o
ś
wiaty i wychowania okre
ś
li, w porozumieniu z
ministrem wła
ś
ciwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, ministrem
wła
ś
ciwym do spraw zabezpieczenia społecznego, Ministrem Obrony Narodowej i
Ministrem Sprawiedliwo
ś
ci, w drodze rozporz
ą
dzenia, ramowy program szkolenia
16
kandydatów na ekspertów, sposób prowadzenia listy ekspertów, tryb wpisywania i
skre
ś
lania ekspertów z listy, uwzgl
ę
dniaj
ą
c w szczególno
ś
ci podstawowe tre
ś
ci
programowe szkolenia i minimalny wymiar godzin szkolenia, a tak
ż
e dokumenty
wymagane od osób ubiegaj
ą
cych si
ę
o wpis na list
ę
ekspertów oraz zakres danych
obj
ę
tych wpisem na list
ę
.
Art. 9h. 1. Nadzór nad czynno
ś
ciami podejmowanymi w post
ę
powaniu o nadanie
nauczycielom stopnia awansu zawodowego przez:
1) dyrektorów szkół, organy prowadz
ą
ce szkoły oraz komisje, o których mowa w art. 9g
ust. 1 i 2 - sprawuje organ sprawuj
ą
cy nadzór pedagogiczny;
2) organy sprawuj
ą
ce nadzór pedagogiczny oraz komisje, o których mowa w art. 9g ust.
3, 6a i 7a - sprawuje wła
ś
ciwy minister.
2. Czynno
ś
ci, o których mowa w ust. 1, podj
ę
te z naruszeniem przepisów
ustawy, przepisów o kwalifikacjach nauczycieli lub przepisów wydanych na
podstawie art. 9g ust. 10 s
ą
niewa
ż
ne. Niewa
ż
no
ść
czynno
ś
ci stwierdza, w drodze
decyzji administracyjnej, odpowiednio organ sprawuj
ą
cy nadzór pedagogiczny lub
wła
ś
ciwy minister.
Art. 9i. 1. Nauczycielowi dyplomowanemu, posiadaj
ą
cemu co najmniej 20-letni
okres pracy w zawodzie nauczyciela, w tym co najmniej 10-letni okres pracy jako
nauczyciel dyplomowany, oraz znacz
ą
cy i uznany dorobek zawodowy, na wniosek
Kapituły do Spraw Profesorów O
ś
wiaty mo
ż
e by
ć
nadany przez ministra wła
ś
ciwego
do spraw o
ś
wiaty i wychowania tytuł honorowy profesora o
ś
wiaty.
2. Wnioski do Kapituły o nadanie tytułu honorowego profesora o
ś
wiaty składa
organ sprawuj
ą
cy nadzór pedagogiczny.
3. Minister wła
ś
ciwy do spraw o
ś
wiaty i wychowania okre
ś
li, w porozumieniu z
wła
ś
ciwymi ministrami, w drodze rozporz
ą
dzenia, sposób powoływania Kapituły, o
której mowa w ust. 1, tryb jej pracy, kryteria oceny dorobku zawodowego nauczycieli
oraz tryb składania wniosków o nadanie tytułu honorowego profesora o
ś
wiaty.
Rozdział 4
Nawi
ą
zanie, zmiana i rozwi
ą
zanie stosunku pracy
Art. 10. 1. Stosunek pracy z nauczycielem nawi
ą
zuje si
ę
w szkole na podstawie
umowy o prac
ę
lub mianowania, z zastrze
ż
eniem ust. 8.
2. Z osob
ą
posiadaj
ą
c
ą
wymagane kwalifikacje, z zastrze
ż
eniem ust. 3, i
rozpoczynaj
ą
c
ą
prac
ę
w szkole stosunek pracy nawi
ą
zuje si
ę
na podstawie umowy o
prac
ę
na czas okre
ś
lony na jeden rok szkolny w celu odbycia sta
ż
u wymaganego do
uzyskania awansu na stopie
ń
nauczyciela kontraktowego, z zastrze
ż
eniem ust. 7. W
przypadkach, o których mowa w art. 9c ust. 11 i art. 9g ust. 8, w razie ustalenia
17
dodatkowego sta
ż
u, z nauczycielem sta
ż
yst
ą
nawi
ą
zuje si
ę
stosunek pracy na czas
okre
ś
lony na kolejny jeden rok szkolny.
3. W szczególnych przypadkach uzasadnionych potrzebami szkoły z osob
ą
, o
której mowa w ust. 2, legitymuj
ą
c
ą
si
ę
wymaganym poziomem wykształcenia, lecz
nieposiadaj
ą
c
ą
przygotowania pedagogicznego, dopuszczalne jest nawi
ą
zanie
stosunku pracy, o ile osoba ta zobowi
ąż
e si
ę
do uzyskania przygotowania
pedagogicznego w trakcie odbywania sta
ż
u. W przypadku gdy nauczyciel w ci
ą
gu
pierwszego roku pracy w szkole nie uzyska przygotowania pedagogicznego z
przyczyn od niego niezale
ż
nych, z nauczycielem mo
ż
e by
ć
zawarta umowa o prac
ę
na kolejny jeden rok szkolny. Sta
ż
wymagany do ubiegania si
ę
o awans na stopie
ń
nauczyciela kontraktowego przedłu
ż
a si
ę
do czasu uzyskania przygotowania
pedagogicznego.
4. Stosunek pracy z nauczycielem kontraktowym nawi
ą
zuje si
ę
na podstawie
umowy o prac
ę
zawieranej na czas nieokre
ś
lony, z zastrze
ż
eniem ust. 7.
4a. (uchylony).
5. Stosunek pracy z nauczycielem mianowanym i z nauczycielem
dyplomowanym nawi
ą
zuje si
ę
na podstawie mianowania, je
ż
eli:
1) posiada obywatelstwo polskie, z tym
ż
e wymóg ten nie dotyczy obywateli pa
ń
stw
członkowskich Unii Europejskiej lub pa
ń
stw członkowskich Europejskiego
Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze
Gospodarczym;
2) ma pełn
ą
zdolno
ść
do czynno
ś
ci prawnych i korzysta z praw publicznych;
3) nie toczy si
ę
przeciwko niemu post
ę
powanie karne lub dyscyplinarne, lub
post
ę
powanie o ubezwłasnowolnienie;
4) nie był karany za przest
ę
pstwo popełnione umy
ś
lnie;
5) posiada kwalifikacje wymagane do zajmowania danego stanowiska;
6) istniej
ą
warunki do zatrudnienia nauczyciela w szkole w pełnym wymiarze zaj
ęć
na
czas nieokre
ś
lony.
5a. Stosunek pracy nawi
ą
zany na podstawie umowy o prac
ę
na czas
nieokre
ś
lony przekształca si
ę
w stosunek pracy na podstawie mianowania z
pierwszym dniem miesi
ą
ca kalendarzowego nast
ę
puj
ą
cego po miesi
ą
cu, w którym:
1) nauczyciel uzyskał stopie
ń
nauczyciela mianowanego, o ile spełnione s
ą
warunki
okre
ś
lone w ust. 5;
2) w przypadku nauczyciela mianowanego lub dyplomowanego w czasie trwania umowy
o prac
ę
zostały spełnione warunki, o których mowa w ust. 5.
5b. Przekształcenie podstawy prawnej stosunku pracy, o którym mowa w ust.
5a, potwierdza na pi
ś
mie dyrektor szkoły.
6. W przypadku braku warunków do zatrudnienia nauczyciela, o których mowa w
ust. 5 pkt 6, stosunek pracy z nauczycielem mianowanym lub dyplomowanym
nawi
ą
zuje si
ę
na podstawie umowy o prac
ę
na czas nieokre
ś
lony w niepełnym
wymiarze, z zastrze
ż
eniem ust. 7.
18
7. W przypadku zaistnienia potrzeby wynikaj
ą
cej z organizacji nauczania lub
zast
ę
pstwa nieobecnego nauczyciela, w tym w trakcie roku szkolnego, z osob
ą
rozpoczynaj
ą
c
ą
prac
ę
w szkole, z nauczycielem kontraktowym lub z nauczycielami, o
których mowa w ust. 5, stosunek pracy nawi
ą
zuje si
ę
na podstawie umowy o prac
ę
na czas okre
ś
lony.
8. Nie mo
ż
na nawi
ą
za
ć
stosunku pracy z nauczycielem, który nie spełnia
warunków, o których mowa w ust. 5 pkt 2-5, z zastrze
ż
eniem ust. 9.
9. W przypadku, o którym mowa w ust. 7, je
ż
eli nie ma mo
ż
liwo
ś
ci zatrudnienia
osoby posiadaj
ą
cej wymagane kwalifikacje, mo
ż
na za zgod
ą
organu sprawuj
ą
cego
nadzór pedagogiczny zatrudni
ć
nauczyciela, który nie spełnia warunku
wymienionego w ust. 5 pkt 5.
10. Do nauczycieli zatrudnionych na podstawie ust. 9 nie stosuje si
ę
przepisów
rozdziału 3a. Dla celów płacowych nauczyciele ci s
ą
traktowani jak nauczyciele
sta
ż
y
ś
ci.
11. W przypadku nauczyciela zatrudnionego na podstawie ust. 7, posiadaj
ą
cego
wymagane kwalifikacje, na jego wniosek odst
ę
puje si
ę
od stosowania przepisów
rozdziału 3a. Dla celów płacowych nauczyciele ci s
ą
traktowani jak nauczyciele
sta
ż
y
ś
ci, chyba
ż
e posiadaj
ą
wy
ż
szy ni
ż
sta
ż
ysta stopie
ń
awansu zawodowego.
Art. 11. Dyrektor szkoły nawi
ą
zuje z nauczycielem stosunek pracy odpowiednio
na podstawie umowy o prac
ę
lub mianowania na stanowisku zgodnym z posiadanymi
przez nauczyciela kwalifikacjami oraz zgodnie z posiadanym przez nauczyciela
stopniem awansu zawodowego.
Art. 11a. 1. Dyrektor szkoły, na wniosek nauczyciela, wystawia nauczycielowi
legitymacj
ę
słu
ż
bow
ą
.
2. Dyrektor szkoły mo
ż
e pobiera
ć
opłaty za wydanie legitymacji w wysoko
ś
ci
nieprzekraczaj
ą
cej kosztów wytworzenia dokumentu.
3. Minister wła
ś
ciwy do spraw o
ś
wiaty i wychowania okre
ś
li, w drodze
rozporz
ą
dzenia, wzór oraz tryb wystawiania legitymacji słu
ż
bowej, o której mowa w
ust. 1, uwzgl
ę
dniaj
ą
c w szczególno
ś
ci potrzeb
ę
po
ś
wiadczenia zatrudnienia na
stanowisku nauczyciela, a tak
ż
e termin, w jakim dyrektor szkoły zobowi
ą
zany jest do
wydania legitymacji.
Art. 12. 1. Nauczyciele zatrudnieni na podstawie mianowania nie podlegaj
ą
podporz
ą
dkowaniu słu
ż
bowemu okre
ś
lonemu w innych przepisach prawnych dla
mianowanych funkcjonariuszy pa
ń
stwowych.
2. Nauczyciel w realizacji programu nauczania ma prawo do swobody
stosowania takich metod nauczania i wychowania, jakie uwa
ż
a za najwła
ś
ciwsze
spo
ś
ród uznanych przez współczesne nauki pedagogiczne, oraz do wyboru spo
ś
ród
zatwierdzonych do u
ż
ytku szkolnego podr
ę
czników i innych pomocy naukowych.
19
3. Nauczyciel powinien podnosi
ć
sw
ą
wiedz
ę
ogóln
ą
i zawodow
ą
, korzystaj
ą
c z
prawa pierwsze
ń
stwa do uczestnictwa we wszelkich formach doskonalenia
zawodowego na najwy
ż
szym poziomie. Organ sprawuj
ą
cy nadzór pedagogiczny
mo
ż
e zobowi
ą
za
ć
nauczyciela do podj
ę
cia doskonalenia zawodowego w okre
ś
lonej
formie.
Art. 13. Stosunek pracy na podstawie mianowania nawi
ą
zuje si
ę
z dniem
okre
ś
lonym w akcie mianowania, a je
ż
eli tego dnia nie okre
ś
lono - z dniem
dor
ę
czenia tego aktu.
Art. 14. Akt mianowania i umowa o prac
ę
powinny w szczególno
ś
ci okre
ś
li
ć
:
1) stanowisko i miejsce pracy;
2) termin rozpocz
ę
cia pracy;
3) wynagrodzenie lub zasady jego ustalania.
Art. 15. Przy nadawaniu stopnia nauczyciela mianowanego nauczyciel składa
ś
lubowanie, potwierdzaj
ą
c je podpisem, według nast
ę
puj
ą
cej roty:
"
Ś
lubuj
ę
rzetelnie pełni
ć
m
ą
powinno
ść
nauczyciela wychowawcy i opiekuna
młodzie
ż
y, d
ąż
y
ć
do pełni rozwoju osobowo
ś
ci ucznia i własnej, kształci
ć
i
wychowywa
ć
młode pokolenie w duchu umiłowania Ojczyzny, tradycji narodowych,
poszanowania Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej."
Ś
lubowanie mo
ż
e by
ć
zło
ż
one z dodaniem słów: "Tak mi dopomó
ż
Bóg.".
Art. 16. Stosunek pracy nawi
ą
zany na podstawie mianowania lub umowy o
prac
ę
wygasa, je
ż
eli nowo zatrudniony nauczyciel nie usprawiedliwi w ci
ą
gu 7 dni
swojego nieprzyst
ą
pienia do pracy, chyba
ż
e przepisy szczególne stanowi
ą
inaczej.
Art. 17. 1. Zasady powierzania stanowisk kierowniczych w szkole okre
ś
laj
ą
odr
ę
bne przepisy.
2. Nauczyciele mianowani lub dyplomowani zatrudnieni na stanowisku kuratora
o
ś
wiaty oraz nauczyciele przechodz
ą
cy do pracy w urz
ę
dach administracji rz
ą
dowej,
kuratoriach o
ś
wiaty, Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, okr
ę
gowych komisjach
egzaminacyjnych, specjalistycznej jednostce nadzoru oraz w organach sprawuj
ą
cych
nadzór pedagogiczny nad zakładami poprawczymi, schroniskami dla nieletnich oraz
o
ś
rodkami diagnostyczno-konsultacyjnymi na stanowiska wymagaj
ą
ce kwalifikacji
pedagogicznych oraz nauczyciele, z którymi został nawi
ą
zany stosunek pracy na
podstawie wyboru na okres pełnienia funkcji z wyboru, otrzymuj
ą
urlop bezpłatny na
czas zajmowania tych stanowisk lub pełnienia tych funkcji.
2a. Nauczyciele dyplomowani skierowani w trybie okre
ś
lonym w przepisach
wydanych na podstawie art. 22 ust. 1 pkt 3 ustawy o systemie o
ś
wiaty do pracy w
szkołach działaj
ą
cych na podstawie Konwencji o Statucie Szkół Europejskich,
zwanych dalej "szkołami europejskimi", otrzymuj
ą
urlop bezpłatny na czas
skierowania.
20
3. Nauczyciele, o których mowa w ust. 2 i 2a, zajmuj
ą
cy stanowisko dyrektora
szkoły, obowi
ą
zani s
ą
do zło
ż
enia rezygnacji z zajmowanego stanowiska przed
udzieleniem im urlopu bezpłatnego, o którym mowa w ust. 2 i 2a.
Art. 18. 1. Nauczyciel zatrudniony na podstawie mianowania mo
ż
e by
ć
przeniesiony na własn
ą
pro
ś
b
ę
lub z urz
ę
du za jego zgod
ą
na inne stanowisko w tej
samej lub innej szkole, w tej samej lub innej miejscowo
ś
ci, na takie same lub inne
stanowisko.
2. Przeniesienie nauczyciela z urz
ę
du, w trybie okre
ś
lonym w ust. 1, do innej
miejscowo
ś
ci mo
ż
e nast
ą
pi
ć
pod warunkiem:
1) zapewnienia nauczycielowi w nowym miejscu pracy odpowiedniego do jego stanu
rodzinnego mieszkania oraz miejsca pracy dla współmał
ż
onka, je
ś
li jest on
nauczycielem.
2) (uchylony).
3. (uchylony).
4. Przeniesienia nauczyciela zatrudnionego na podstawie mianowania do innej
szkoły dokonuje dyrektor szkoły, do której nauczyciel ma by
ć
przeniesiony, po
zasi
ę
gni
ę
ciu opinii organu prowadz
ą
cego t
ę
szkoł
ę
i za zgod
ą
dyrektora szkoły, w
której nauczyciel jest zatrudniony, z zastrze
ż
eniem ust. 5.
5. Przeniesienia nauczyciela religii zatrudnionego na podstawie mianowania,
który otrzymał na podstawie odr
ę
bnych przepisów skierowanie do innej szkoły,
dokonuje dyrektor szkoły, do której nauczyciel otrzymał skierowanie, w porozumieniu
z dyrektorem szkoły, w której nauczyciel jest zatrudniony, i po zawiadomieniu
organów prowadz
ą
cych te szkoły.
Art. 19. 1. W razie konieczno
ś
ci zapewnienia szkole obsady na stanowisku
nauczyciela z wymaganymi kwalifikacjami odpowiadaj
ą
cymi potrzebom
programowym szkoły, organ prowadz
ą
cy szkoł
ę
mo
ż
e przenie
ść
nauczyciela
zatrudnionego na podstawie mianowania do tej szkoły - bez zgody nauczyciela,
jednak na okres nie dłu
ż
szy ni
ż
3 lata, z prawem powrotu na uprzednio zajmowane
stanowisko.
2. W wypadku okre
ś
lonym w ust. 1, a dotycz
ą
cym pracy w innej szkole w innej
miejscowo
ś
ci, nauczycielowi przysługuje:
1) czterodniowy tydzie
ń
pracy;
2) dodatek za uci
ąż
liwo
ść
pracy w wysoko
ś
ci 20% wynagrodzenia zasadniczego;
3) zakwaterowanie w miejscu czasowego zatrudnienia.
Art. 20. 1. Dyrektor szkoły w razie:
1) całkowitej likwidacji szkoły rozwi
ą
zuje z nauczycielem stosunek pracy;
2) cz
ęś
ciowej likwidacji szkoły albo w razie zmian organizacyjnych powoduj
ą
cych
zmniejszenie liczby oddziałów w szkole lub zmian planu nauczania
uniemo
ż
liwiaj
ą
cych dalsze zatrudnianie nauczyciela w pełnym wymiarze zaj
ęć
rozwi
ą
zuje z nim stosunek pracy lub, na wniosek nauczyciela, przenosi go w stan
21
nieczynny. Nauczyciel zatrudniony na podstawie mianowania mo
ż
e wyrazi
ć
zgod
ę
na
ograniczenie zatrudnienia w trybie okre
ś
lonym w art. 22 ust. 2.
2. Nauczycielowi zatrudnionemu na podstawie mianowania, z którym
rozwi
ą
zano stosunek pracy z przyczyn okre
ś
lonych w ust. 1, przysługuje odprawa w
wysoko
ś
ci sze
ś
ciomiesi
ę
cznego wynagrodzenia zasadniczego. Nauczycielowi
zatrudnionemu na podstawie umowy o prac
ę
, z którym rozwi
ą
zano stosunek pracy z
przyczyn okre
ś
lonych w ust. 1, przysługuj
ą
ś
wiadczenia okre
ś
lone w przepisach o
szczególnych zasadach rozwi
ą
zywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn
niedotycz
ą
cych pracowników.
3. Rozwi
ą
zanie stosunku pracy z przyczyn okre
ś
lonych w ust. 1 nast
ę
puje z
ko
ń
cem roku szkolnego po uprzednim trzymiesi
ę
cznym wypowiedzeniu, z
zastrze
ż
eniem ust. 4.
4. Warunek rozwi
ą
zania stosunku pracy z ko
ń
cem roku szkolnego nie dotyczy
nauczycieli szkół, w których w organizacji pracy nie przewidziano ferii szkolnych,
nauczycieli placówek kształcenia ustawicznego oraz nauczycieli szkół, w których
zako
ń
czenie cyklu kształcenia nast
ę
puje w trakcie roku szkolnego.
5. Okres wypowiedzenia mo
ż
e by
ć
skrócony do 1 miesi
ą
ca, z tym
ż
e w takim
wypadku nauczycielowi przysługuje odszkodowanie za pozostał
ą
cz
ęść
okresu
wypowiedzenia w wysoko
ś
ci wynagrodzenia liczonego jak za okres urlopu
wypoczynkowego. Okres, za który przysługuje odszkodowanie, wlicza si
ę
nauczycielowi pozostaj
ą
cemu w tym okresie bez pracy do okresu zatrudnienia.
5a. O zamiarze wypowiedzenia nauczycielowi stosunku pracy z przyczyn
okre
ś
lonych w ust. 1 pkt 2 dyrektor szkoły zawiadamia reprezentuj
ą
c
ą
nauczyciela
zakładow
ą
(mi
ę
dzyzakładow
ą
) organizacj
ę
zwi
ą
zkow
ą
, która w terminie 7 dni od dnia
otrzymania zawiadomienia mo
ż
e zgłosi
ć
na pi
ś
mie dyrektorowi szkoły umotywowane
zastrze
ż
enia.
5b. Po rozpatrzeniu stanowiska organizacji zwi
ą
zkowej, a tak
ż
e w razie
niezaj
ę
cia przez ni
ą
stanowiska w ustalonym terminie, dyrektor szkoły podejmuje
decyzj
ę
w sprawie wypowiedzenia.
5c. Wypowiedzenie jest bezskuteczne w przypadku zło
ż
enia przez nauczyciela,
w terminie do 30 dni od dnia dor
ę
czenia wypowiedzenia stosunku pracy z przyczyn
okre
ś
lonych w ust. 1 pkt 2, pisemnego wniosku o przeniesienie w stan nieczynny. Z
upływem sze
ś
ciomiesi
ę
cznego okresu pozostawania w stanie nieczynnym stosunek
pracy wygasa. Wyga
ś
ni
ę
cie stosunku pracy powoduje dla nauczyciela skutki, jakie
przepisy prawa wi
ążą
z rozwi
ą
zaniem stosunku pracy z przyczyn dotycz
ą
cych
zakładu pracy w zakresie
ś
wiadcze
ń
przedemerytalnych.
6. Nauczyciel przeniesiony w stan nieczynny zachowuje prawo do
comiesi
ę
cznego wynagrodzenia zasadniczego oraz prawo do innych
ś
wiadcze
ń
pracowniczych, w tym dodatków socjalnych, o których mowa w art. 54, do czasu
wyga
ś
ni
ę
cia stosunku pracy.
22
7. Dyrektor szkoły ma obowi
ą
zek przywrócenia do pracy w pierwszej kolejno
ś
ci
nauczyciela pozostaj
ą
cego w stanie nieczynnym w razie powstania mo
ż
liwo
ś
ci
podj
ę
cia przez nauczyciela pracy w pełnym wymiarze zaj
ęć
na czas nieokre
ś
lony lub
na okres, na który została zawarta umowa, w tej samej szkole, na tym samym lub
innym stanowisku, pod warunkiem posiadania przez nauczyciela wymaganych
kwalifikacji. Odmowa podj
ę
cia pracy przez nauczyciela powoduje wyga
ś
ni
ę
cie
stosunku pracy z dniem odmowy.
8. W wypadkach podyktowanych konieczno
ś
ci
ą
realizacji programu nauczania w
tej samej lub w innej szkole lub zapewnienia opieki w placówce opieku
ń
czo-
wychowawczej nauczyciel pozostaj
ą
cy w stanie nieczynnym mo
ż
e, na swój wniosek
lub na wniosek dyrektora szkoły, podj
ąć
prac
ę
zgodnie z wymaganymi kwalifikacjami
w niepełnym lub w pełnym wymiarze zaj
ęć
, jednak na okres nie dłu
ż
szy ni
ż
okres
stanu nieczynnego. Z tytułu wykonywania pracy nauczycielowi przysługuje
odpowiednie do wymiaru zaj
ęć
wynagrodzenie, niezale
ż
nie od pobieranego
wynagrodzenia z tytułu pozostawania w stanie nieczynnym.
Art. 21. 1. W razie przeniesienia nauczyciela przysługuje mu zwrot kosztów
przeniesienia według zasad okre
ś
lonych w odr
ę
bnych przepisach dla pracowników
urz
ę
dów pa
ń
stwowych.
2. Nauczyciela zmieniaj
ą
cego miejsce zamieszkania w zwi
ą
zku z
przeniesieniem zwalnia si
ę
od pełnienia obowi
ą
zków słu
ż
bowych na odpowiedni
okres czasu, nie dłu
ż
szy ni
ż
7 dni.
Art. 22. 1. Organ prowadz
ą
cy szkoł
ę
mo
ż
e nało
ż
y
ć
na nauczyciela obowi
ą
zek
podj
ę
cia pracy w innej szkole lub szkołach i na tym samym lub - za jego zgod
ą
- na
innym stanowisku, w celu uzupełnienia tygodniowego obowi
ą
zkowego wymiaru zaj
ęć
dydaktycznych, wychowawczych lub opieku
ń
czych w wymiarze nie wi
ę
kszym ni
ż
1/2
obowi
ą
zkowego wymiaru zaj
ęć
. W wypadku niewyra
ż
enia zgody nauczyciel
otrzymuje wynagrodzenie za cz
ęść
obowi
ą
zkowego wymiaru zaj
ęć
.
2. Zasada ograniczenia zatrudnienia nauczyciela zatrudnionego na podstawie
mianowania do wymiaru nie ni
ż
szego ni
ż
1/2 obowi
ą
zkowego wymiaru zaj
ęć
i
proporcjonalnego zmniejszenia wynagrodzenia mo
ż
e by
ć
- za zgod
ą
nauczyciela -
stosowana równie
ż
w wypadku, gdy z przyczyn, o których mowa w art. 20 ust. 1, nie
ma mo
ż
liwo
ś
ci zatrudnienia nauczyciela w pełnym wymiarze zaj
ęć
oraz nie istniej
ą
warunki do uzupełnienia tygodniowego obowi
ą
zkowego wymiaru zaj
ęć
dydaktycznych, wychowawczych lub opieku
ń
czych w innej szkole. W razie braku
zgody nauczyciela zatrudnionego na podstawie mianowania na ograniczenie
wymiaru zatrudnienia i proporcjonalne zmniejszenie wynagrodzenia, stosuje si
ę
przepisy art. 20.
2a. W przypadku rozwi
ą
zania z nauczycielem stosunku pracy z przyczyn, o
których mowa w art. 20 ust. 1, lub przeniesienia go w stan nieczynny, po uprzednim
zastosowaniu ust. 2, podstaw
ą
ustalenia odprawy, o której mowa w art. 20 ust. 2, lub
wynagrodzenia, o którym mowa w art. 20 ust. 6, jest wynagrodzenie zasadnicze
okre
ś
lone w przepisach wydanych na podstawie art. 30 ust. 5, ustalone odpowiednio
do posiadanego przez nauczyciela stopnia awansu zawodowego i posiadanych
23
kwalifikacji oraz z uwzgl
ę
dnieniem wymiaru zaj
ęć
obowi
ą
zkowych nauczyciela z
miesi
ą
ca przypadaj
ą
cego bezpo
ś
rednio przed zastosowaniem ust. 2.
3. Do nauczyciela zatrudnionego w kilku szkołach, który w
ż
adnej z tych szkół
nie jest zatrudniony w wymiarze co najmniej 1/2 obowi
ą
zkowego wymiaru zaj
ęć
,
ł
ą
cznie jednak wymiar jego zaj
ęć
stanowi co najmniej 1/2 obowi
ą
zkowego wymiaru
zaj
ęć
dla danego stanowiska, nie ma zastosowania przepis art. 91b ust. 1.
4. W przypadku, o którym mowa w ust. 3, organ sprawuj
ą
cy nadzór
pedagogiczny wyznacza dyrektora szkoły, który wykonuje czynno
ś
ci zwi
ą
zane z
odbywaniem sta
ż
u przez nauczyciela, w tym powołuje opiekuna sta
ż
u, dokonuje
oceny dorobku zawodowego nauczyciela oraz wskazuje nauczycielowi wła
ś
ciwego
dyrektora szkoły lub wła
ś
ciwy organ do zło
ż
enia wniosku odpowiednio o
post
ę
powanie kwalifikacyjne lub egzaminacyjne.
Art. 23. 1. Stosunek pracy z nauczycielem zatrudnionym na podstawie
mianowania ulega rozwi
ą
zaniu:
1) na wniosek nauczyciela;
2) w razie czasowej niezdolno
ś
ci nauczyciela do pracy spowodowanej chorob
ą
, je
ż
eli
okres tej niezdolno
ś
ci przekracza rok, przy czym do okresu niezdolno
ś
ci do pracy
wlicza si
ę
równie
ż
przypadaj
ą
ce w tym okresie przerwy obejmuj
ą
ce dni, w których w
szkole, zgodnie z odr
ę
bnymi przepisami, nie odbywaj
ą
si
ę
zaj
ę
cia; w szczególnie
uzasadnionych wypadkach - po stwierdzeniu przez lekarza lecz
ą
cego poprawy stanu
zdrowia nauczyciela i mo
ż
liwo
ś
ci powrotu do pracy - okres nieobecno
ś
ci w pracy
spowodowanej chorob
ą
mo
ż
e by
ć
przedłu
ż
ony ponad rok, nie dłu
ż
ej jednak ni
ż
do
dwóch lat, licz
ą
c ł
ą
cznie okres niezdolno
ś
ci do pracy i urlopu dla poratowania
zdrowia;
3) w razie orzeczenia przez lekarza przeprowadzaj
ą
cego badanie okresowe lub
kontrolne o niezdolno
ś
ci nauczyciela do wykonywania dotychczasowej pracy;
4) w razie uko
ń
czenia przez nauczyciela 65 lat
ż
ycia; je
ż
eli z uko
ń
czeniem 65 lat
ż
ycia
nauczyciel nie nabył prawa do emerytury, dyrektor szkoły przedłu
ż
a okres
zatrudnienia, nie dłu
ż
ej jednak ni
ż
o 2 lata od uko
ń
czenia przez nauczyciela 65 lat
ż
ycia;
5) w razie uzyskania negatywnej oceny pracy dokonanej w trybie i na zasadach
okre
ś
lonych w art. 6a;
6) w razie cofni
ę
cia skierowania do nauczania religii w szkole na zasadach okre
ś
lonych
w odr
ę
bnych przepisach.
2. Rozwi
ą
zanie stosunku pracy z nauczycielem zatrudnionym na podstawie
mianowania z przyczyn okre
ś
lonych w ust. 1 nast
ę
puje odpowiednio:
1) z ko
ń
cem roku szkolnego, po uprzednim zło
ż
eniu przez nauczyciela
trzymiesi
ę
cznego wypowiedzenia;
2) z ko
ń
cem tego miesi
ą
ca, w którym upływa okres czasowej niezdolno
ś
ci nauczyciela
do pracy;
3) z ko
ń
cem miesi
ą
ca, w którym dyrektor szkoły otrzymał ostateczne orzeczenie
lekarskie o niezdolno
ś
ci nauczyciela do wykonywania dotychczasowej pracy;
4) z ko
ń
cem roku szkolnego, w którym nauczyciel uko
ń
czył 65 lat
ż
ycia, po uprzednim
trzymiesi
ę
cznym wypowiedzeniu;
24
5) z ko
ń
cem tego miesi
ą
ca, w którym upływa trzymiesi
ę
czne wypowiedzenie, licz
ą
c od
otrzymania przez nauczyciela negatywnej oceny pracy;
6) z ko
ń
cem tego miesi
ą
ca, w którym nast
ą
piło cofni
ę
cie skierowania do nauczania
religii.
3. Rozwi
ą
zanie stosunku pracy z ko
ń
cem roku szkolnego w wypadkach
okre
ś
lonych w ust. 2 pkt 1 i 4 nie dotyczy nauczyciela szkoły, w której w organizacji
pracy nie przewidziano ferii szkolnych.
4. Rozwi
ą
zanie stosunku pracy z nauczycielem zatrudnionym na podstawie
mianowania mo
ż
e nast
ą
pi
ć
równie
ż
:
1) na mocy porozumienia stron;
2) w razie nieusprawiedliwionego niezgłoszenia si
ę
nauczyciela na badanie okresowe
lub kontrolne, z ko
ń
cem miesi
ą
ca, w którym dyrektor otrzyma o tym informacj
ę
, z
zastrze
ż
eniem ust. 5.
5. Dyrektor szkoły mo
ż
e skierowa
ć
nauczyciela mianowanego na badanie
okresowe lub kontrolne z własnej inicjatywy w ka
ż
dym czasie. W przypadku
dwukrotnego nieusprawiedliwionego niezgłoszenia si
ę
nauczyciela na badanie ust. 4
pkt 2 stosuje si
ę
odpowiednio.
Art. 24. (uchylony).
Art. 25. (uchylony).
Art. 26. 1. Stosunek pracy nauczyciela wygasa z mocy prawa odpowiednio w
razie:
1) prawomocnego ukarania w post
ę
powaniu dyscyplinarnym kar
ą
dyscyplinarn
ą
zwolnienia z pracy oraz kar
ą
dyscyplinarn
ą
zwolnienia z pracy z zakazem
przyjmowania ukaranego do pracy w zawodzie nauczycielskim w okresie trzech lat
od ukarania lub kar
ą
wydalenia z zawodu nauczycielskiego;
2) prawomocnego skazania na kar
ę
pozbawienia praw publicznych albo prawa
wykonywania zawodu lub utraty pełnej zdolno
ś
ci do czynno
ś
ci prawnych;
3) prawomocnego skazania za przest
ę
pstwo popełnione umy
ś
lnie;
4) upływu trzymiesi
ę
cznego okresu odbywania kary pozbawienia wolno
ś
ci;
5) stwierdzenia,
ż
e nawi
ą
zanie stosunku pracy nast
ą
piło na podstawie fałszywych lub
niewa
ż
nych dokumentów albo zostało dokonane z naruszeniem warunków
okre
ś
lonych w art. 10 ust. 5 pkt 1-5, z zastrze
ż
eniem art. 10 ust. 9.
2. Wyga
ś
ni
ę
cie stosunku pracy w przypadkach okre
ś
lonych w ust. 1 stwierdza
dyrektor szkoły, a w stosunku do dyrektora szkoły - organ prowadz
ą
cy szkoł
ę
.
Art. 27. 1. Rozwi
ą
zanie umowy o prac
ę
zawartej z nauczycielem na czas
nieokre
ś
lony nast
ę
puje z ko
ń
cem roku szkolnego, za trzymiesi
ę
cznym
wypowiedzeniem.
2. Rozwi
ą
zanie umowy o prac
ę
zawartej z nauczycielem na czas nieokre
ś
lony
mo
ż
e nast
ą
pi
ć
w ka
ż
dym czasie i bez wypowiedzenia w razie niezdolno
ś
ci
nauczyciela do pracy z powodu choroby trwaj
ą
cej dłu
ż
ej ni
ż
jeden rok, chyba
ż
e w
szczególnie uzasadnionych wypadkach lekarz lecz
ą
cy stwierdzi mo
ż
liwo
ść
powrotu
25
do pracy w zawodzie nauczyciela. W tym wypadku okres nieobecno
ś
ci w pracy
spowodowanej chorob
ą
mo
ż
e by
ć
przedłu
ż
ony do dwóch lat, licz
ą
c ł
ą
cznie okres
niezdolno
ś
ci do pracy i urlopu dla poratowania zdrowia.
3. Do rozwi
ą
zania stosunku pracy z nauczycielem zatrudnionym na podstawie
umowy o prac
ę
na czas nieokre
ś
lony stosuje si
ę
równie
ż
przepisy art. 23 ust. 1 pkt 3-
6, ust. 2 pkt 3-6 oraz ust. 3-5.
Art. 28. 1. Nauczycielowi zatrudnionemu na podstawie mianowania, z którym
rozwi
ą
zano stosunek pracy z przyczyny okre
ś
lonej w art. 23 ust. 1 pkt 3, przyznaje
si
ę
odpraw
ę
pieni
ęż
n
ą
w wysoko
ś
ci jednomiesi
ę
cznego wynagrodzenia
zasadniczego ostatnio pobieranego w czasie trwania stosunku pracy - za ka
ż
dy
pełny rok pracy na stanowisku nauczyciela, w jednostkach organizacyjnych, o
których mowa w art. 1 ust. 1 i 1a oraz ust. 2 pkt 1 i 1a, nieprzekraczaj
ą
c
ą
jednak
sze
ś
ciomiesi
ę
cznego wynagrodzenia zasadniczego.
2. Nauczycielowi zatrudnionemu na podstawie mianowania, z którym rozwi
ą
zuje
si
ę
stosunek pracy z przyczyn okre
ś
lonych w art. 70 ust. 2, przyznaje si
ę
odpraw
ę
pieni
ęż
n
ą
na zasadach okre
ś
lonych w ust. 1, nieprzekraczaj
ą
c
ą
jednak:
1) trzymiesi
ę
cznego wynagrodzenia zasadniczego, je
ż
eli okres pracy nauczycielskiej
nie przekroczył 10 lat;
2) sze
ś
ciomiesi
ę
cznego wynagrodzenia zasadniczego, je
ż
eli okres pracy
nauczycielskiej przekroczył 10 lat.
2a. W wypadku okre
ś
lonym w art. 23 ust. 1 pkt 6 nauczycielowi zatrudnionemu
na podstawie mianowania przysługuje jednorazowo odprawa w wysoko
ś
ci
jednomiesi
ę
cznego wynagrodzenia za ka
ż
dy rok pracy na stanowisku nauczyciela
religii, nie wi
ę
cej jednak ni
ż
w wysoko
ś
ci trzymiesi
ę
cznego wynagrodzenia.
3. Odprawy okre
ś
lone w ust. 1-2a wypłaca dyrektor szkoły, który rozwi
ą
zał z
nauczycielem zatrudnionym na podstawie mianowania stosunek pracy.
Rozdział 5
Warunki pracy i wynagrodzenie
Art. 29. 1. Organ prowadz
ą
cy szkoł
ę
obowi
ą
zany jest zapewni
ć
szkole
podstawowe warunki do realizacji przez nauczyciela zada
ń
dydaktycznych,
wychowawczych i opieku
ń
czych.
2. Nauczycielowi przysługuje wyposa
ż
enie jego stanowiska pracy,
umo
ż
liwiaj
ą
ce realizacj
ę
dydaktyczno-wychowawczego programu nauczania.
3. Minister wła
ś
ciwy do spraw o
ś
wiaty i wychowania, a w odniesieniu do szkół
artystycznych - minister wła
ś
ciwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa
narodowego, okre
ś
li, w drodze rozporz
ą
dzenia, podstawowe warunki niezb
ę
dne do
realizacji przez szkoły i nauczycieli zada
ń
i programów, o których mowa w ust. 1 i 2,
26
uwzgl
ę
dniaj
ą
c konieczno
ść
realizacji przez szkoły zada
ń
statutowych oraz realizacji
przez nauczycieli zada
ń
dydaktycznych, wychowawczych i opieku
ń
czych.
Art. 30. 1. Wynagrodzenie nauczycieli, z zastrze
ż
eniem art. 32, składa si
ę
z:
1) wynagrodzenia zasadniczego;
2) dodatków: za wysług
ę
lat, motywacyjnego, funkcyjnego oraz za warunki pracy;
3) wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny dora
ź
nych zast
ę
pstw;
4) nagród i innych
ś
wiadcze
ń
wynikaj
ą
cych ze stosunku pracy, z wył
ą
czeniem
ś
wiadcze
ń
z zakładowego funduszu
ś
wiadcze
ń
socjalnych i dodatków socjalnych
okre
ś
lonych w art. 54.
2. Wysoko
ść
wynagrodzenia zasadniczego nauczyciela uzale
ż
niona jest od
stopnia awansu zawodowego, posiadanych kwalifikacji oraz wymiaru zaj
ęć
obowi
ą
zkowych, a wysoko
ść
dodatków odpowiednio od okresu zatrudnienia, jako
ś
ci
ś
wiadczonej pracy i wykonywania dodatkowych zada
ń
lub zaj
ęć
, powierzonego
stanowiska lub sprawowanej funkcji oraz trudnych, uci
ąż
liwych lub szkodliwych dla
zdrowia warunków pracy.
3.
Ś
rednie wynagrodzenie nauczyciela sta
ż
ysty stanowi co najmniej 82% kwoty
bazowej okre
ś
lanej dla pracowników pa
ń
stwowej sfery bud
ż
etowej na podstawie art.
5 pkt 1 lit. a i art. 6 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 23 grudnia 1999 r. o kształtowaniu
wynagrodze
ń
w pa
ń
stwowej sferze bud
ż
etowej oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.
U. Nr 110, poz. 1255, z pó
ź
n. zm.), ustalanej corocznie w ustawie bud
ż
etowej.
4.
Ś
rednie wynagrodzenie pozostałych nauczycieli stanowi dla:
1) nauczyciela kontraktowego - 125%,
2) nauczyciela mianowanego - 175%,
3) nauczyciela dyplomowanego - 225%
wynagrodzenia, o którym mowa w ust. 3.
5. Minister wła
ś
ciwy do spraw o
ś
wiaty i wychowania, w porozumieniu z
ministrem wła
ś
ciwym do spraw pracy oraz po zasi
ę
gni
ę
ciu opinii Komisji Wspólnej
Rz
ą
du i Samorz
ą
du Terytorialnego, okre
ś
la, w drodze rozporz
ą
dzenia:
1) corocznie wysoko
ść
minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego dla
nauczycieli realizuj
ą
cych tygodniowy obowi
ą
zkowy wymiar godzin, o którym mowa w
art. 42 ust. 3, oraz dla nauczycieli, których tygodniowy obowi
ą
zkowy wymiar godzin
ustala si
ę
na podstawie art. 42 ust. 7, oraz sposób udokumentowania prawa do
okre
ś
lonej stawki wynagrodzenia zasadniczego,
2) sposób obliczania wysoko
ś
ci stawki wynagrodzenia zasadniczego za jedn
ą
godzin
ę
przeliczeniow
ą
i minimalnej stawki wynagrodzenia zasadniczego dla nauczycieli
realizuj
ą
cych tygodniowy obowi
ą
zkowy wymiar godzin, o którym mowa w art. 42 ust.
4a,
3) wykaz stanowisk oraz sprawowanych funkcji uprawniaj
ą
cych nauczyciela do dodatku
funkcyjnego oraz ogólne warunki przyznawania nauczycielom dodatku
motywacyjnego,
4) sposób ustalania wysoko
ś
ci wynagrodzenia za prac
ę
w dniu wolnym od pracy
- uwzgl
ę
dniaj
ą
c stopnie awansu zawodowego, poziom wykształcenia nauczycieli i
wymiar zaj
ęć
obowi
ą
zkowych, stanowiska kierownicze w szkole i sprawowane
funkcje, stopie
ń
zaanga
ż
owania nauczycieli w prac
ę
oraz zapewniaj
ą
c,
ż
e
27
wynagrodzenie za prac
ę
w dniu wolnym od pracy uwzgl
ę
dnia osobist
ą
stawk
ę
zaszeregowania nauczyciela i dodatek za warunki pracy.
6. Organ prowadz
ą
cy szkoł
ę
b
ę
d
ą
cy jednostk
ą
samorz
ą
du terytorialnego
okre
ś
la dla nauczycieli poszczególnych stopni awansu zawodowego, w drodze
regulaminu:
1) wysoko
ść
stawek dodatków, o których mowa w ust. 1 pkt 2, oraz szczegółowe
warunki przyznawania tych dodatków, z zastrze
ż
eniem art. 33 i 34,
2) szczegółowy sposób obliczania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe, z
zastrze
ż
eniem art. 35 ust. 3, oraz za godziny dora
ź
nych zast
ę
pstw,
3) wysoko
ść
i warunki wypłacania składników wynagrodzenia, o których mowa w ust. 1
pkt 4, o ile nie zostały one okre
ś
lone w ustawie lub w odr
ę
bnych przepisach,
w taki sposób, aby
ś
rednie wynagrodzenia nauczycieli, składaj
ą
ce si
ę
z
wynagrodzenia zasadniczego i składników, o których mowa w pkt 1-3, odpowiadały
na obszarze działania danej jednostki samorz
ą
du terytorialnego co najmniej
ś
rednim
wynagrodzeniom nauczycieli, o których mowa odpowiednio w ust. 3 i 4.
6a. Regulamin podlega uzgodnieniu ze zwi
ą
zkami zawodowymi zrzeszaj
ą
cymi
nauczycieli.
7. Minister wła
ś
ciwy do spraw o
ś
wiaty i wychowania, w porozumieniu z
ministrem wła
ś
ciwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego i Ministrem
Obrony Narodowej, okre
ś
la, w drodze rozporz
ą
dzenia, dla nauczycieli
poszczególnych stopni awansu zawodowego zatrudnionych w szkołach
prowadzonych przez organy administracji rz
ą
dowej wysoko
ść
stawek dodatków, o
których mowa w ust. 1 pkt 2, z zastrze
ż
eniem art. 33, oraz szczegółowe warunki
przyznawania tych dodatków, szczegółowe warunki obliczania i wypłacania
wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny dora
ź
nych zast
ę
pstw,
wysoko
ść
i warunki wypłacania składników wynagrodzenia, o których mowa w ust. 1
pkt 4, o ile nie zostały one okre
ś
lone w przepisach ustawy lub w odr
ę
bnych
przepisach, z zastrze
ż
eniem ust. 7a, uwzgl
ę
dniaj
ą
c wysoko
ś
ci
ś
redniego
wynagrodzenia nauczycieli, o których mowa w ust. 3 i 4, oraz zró
ż
nicowanie szkół
prowadzonych przez poszczególnych ministrów.
7a. Minister Sprawiedliwo
ś
ci, uwzgl
ę
dniaj
ą
c co najmniej wysoko
ś
ci
ś
redniego
wynagrodzenia nauczycieli, o których mowa w ust. 3 i 4, okre
ś
li, w drodze
rozporz
ą
dzenia, dla nauczycieli poszczególnych stopni awansu zawodowego
zatrudnionych w zakładach poprawczych, schroniskach dla nieletnich, rodzinnych
o
ś
rodkach diagnostyczno-konsultacyjnych oraz szkołach przy zakładach karnych
wysoko
ść
stawek dodatków, o których mowa w ust. 1 pkt 2, oraz szczegółowe
warunki przyznawania tych dodatków, z zastrze
ż
eniem art. 33, a tak
ż
e szczegółowe
warunki obliczania i wypłacania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i
godziny dora
ź
nych zast
ę
pstw oraz wysoko
ść
i warunki wypłacania składników
wynagrodzenia, o których mowa w ust. 1 pkt 4, o ile nie zostały one okre
ś
lone w
przepisach ustawy lub odr
ę
bnych przepisach, uwzgl
ę
dniaj
ą
c w szczególno
ś
ci
specyfik
ę
organizacji nauki, pracy wychowawczej i resocjalizacyjnej, a tak
ż
e
specyfik
ę
nauczania prowadzonego w warunkach izolacji.
7b. Minister wła
ś
ciwy do spraw o
ś
wiaty i wychowania, w porozumieniu z
ministrem wła
ś
ciwym do spraw pracy, okre
ś
li, w drodze rozporz
ą
dzenia, składniki
28
wynagrodzenia przysługuj
ą
cego nauczycielom, o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 1a,
ich wysoko
ść
oraz warunki i sposób wypłacania, z uwzgl
ę
dnieniem posiadanych
stopni awansu zawodowego.
8.
Ś
rodki niezb
ę
dne na
ś
rednie wynagrodzenia nauczycieli, o których mowa w
ust. 3 i 4, wraz z pochodnymi od wynagrodze
ń
,
ś
rodki na odpis, o którym mowa w
art. 53 ust. 1, oraz
ś
rodki na dofinansowanie doskonalenia zawodowego nauczycieli
z uwzgl
ę
dnieniem doradztwa metodycznego, o których mowa w art. 70a ust. 1,
zagwarantowane s
ą
przez pa
ń
stwo w dochodach jednostek samorz
ą
du
terytorialnego.
8a. W przypadku szkół prowadzonych przez wła
ś
ciwych ministrów
ś
rodki
niezb
ę
dne na wynagrodzenia nauczycieli wraz z pochodnymi od wynagrodze
ń
,
ś
rodki na odpis, o którym mowa w art. 53 ust. 1, oraz
ś
rodki na dofinansowanie
doskonalenia zawodowego nauczycieli z uwzgl
ę
dnieniem doradztwa metodycznego,
o których mowa w art. 70a ust. 1, zagwarantowane s
ą
w bud
ż
etach tych ministrów.
9. (uchylony).
10. Organy prowadz
ą
ce szkoły b
ę
d
ą
ce jednostkami samorz
ą
du terytorialnego
mog
ą
zwi
ę
ksza
ć
ś
rodki na wynagrodzenia nauczycieli, w tym podwy
ż
sza
ć
minimalne
stawki wynagrodzenia zasadniczego, o których mowa w ust. 5.
10a. Podwy
ż
szenie minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego
nast
ę
puje w trybie okre
ś
lonym w ust. 6.
10b. Zwi
ę
kszenie
ś
rodków na poszczególne składniki wynagrodzenia dla
nauczycieli ponad poziom okre
ś
lony w ust. 3 i 4 mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
wył
ą
cznie z
dochodów własnych jednostek samorz
ą
du terytorialnego.
11. Podwy
ż
szenie wynagrodze
ń
dla nauczycieli nast
ę
puje nie pó
ź
niej ni
ż
w
terminie okre
ś
lonym dla pracowników pa
ń
stwowej sfery bud
ż
etowej, o których mowa
w ust. 3, z wyrównaniem od dnia 1 stycznia danego roku.
Art. 31. Nauczycielowi dyplomowanemu, który uzyskał tytuł honorowy profesora
o
ś
wiaty, organ prowadz
ą
cy wypłaca jednorazow
ą
gratyfikacj
ę
pieni
ęż
n
ą
w wysoko
ś
ci
6-miesi
ę
cznego ostatnio pobieranego wynagrodzenia zasadniczego.
Art. 32. 1. Nauczycielom mianowanym i dyplomowanym zatrudnionym na
stanowiskach, na których wymagane s
ą
kwalifikacje pedagogiczne, w urz
ę
dach
organów administracji rz
ą
dowej i kuratoriach o
ś
wiaty przysługuje wynagrodzenie i
inne
ś
wiadczenia, okre
ś
lone dla członków korpusu słu
ż
by cywilnej w ustawie z dnia
18 grudnia 1998 r. o słu
ż
bie cywilnej (Dz. U. z 1999 r. Nr 49, poz. 483, z pó
ź
n. zm.).
2. Do nauczycieli mianowanych i dyplomowanych zatrudnionych na
stanowiskach, na których wymagane s
ą
kwalifikacje pedagogiczne, w
specjalistycznej jednostce nadzoru, o której mowa w art. 32a ustawy o systemie
o
ś
wiaty, w organach sprawuj
ą
cych nadzór pedagogiczny nad zakładami
poprawczymi, schroniskami dla nieletnich, rodzinnymi o
ś
rodkami diagnostyczno-
29
konsultacyjnymi oraz szkołami przy zakładach karnych w zakresie wynagrodzenia i
innych
ś
wiadcze
ń
stosuje si
ę
odpowiednio przepisy ustawy, o której mowa w ust. 1.
3. Nauczycielom mianowanym i dyplomowanym zatrudnionym na stanowiskach,
na których wymagane s
ą
kwalifikacje pedagogiczne, w Centralnej Komisji
Egzaminacyjnej oraz okr
ę
gowych komisjach egzaminacyjnych oprócz wynagrodzenia
zasadniczego przysługuj
ą
dodatki: za wysług
ę
lat, motywacyjny oraz słu
ż
bowy.
4. Minister wła
ś
ciwy do spraw o
ś
wiaty i wychowania okre
ś
li, w drodze
rozporz
ą
dzenia, wysoko
ść
i warunki przyznawania dodatków, o których mowa w ust.
3, z zastrze
ż
eniem art. 33, uwzgl
ę
dniaj
ą
c w szczególno
ś
ci potrzeb
ę
zró
ż
nicowania
ich wysoko
ś
ci w zale
ż
no
ś
ci od jako
ś
ci
ś
wiadczonej pracy i zajmowanego stanowiska.
Art. 33. 1. Nauczycielom przysługuje dodatek za wysług
ę
lat, w wysoko
ś
ci 1%
wynagrodzenia zasadniczego za ka
ż
dy rok pracy, wypłacany w okresach
miesi
ę
cznych poczynaj
ą
c od czwartego roku pracy, z tym
ż
e dodatek ten nie mo
ż
e
przekroczy
ć
20% wynagrodzenia zasadniczego.
2. (uchylony).
3. Minister wła
ś
ciwy do spraw o
ś
wiaty i wychowania, w porozumieniu z
ministrem wła
ś
ciwym do spraw pracy, okre
ś
la, w drodze rozporz
ą
dzenia, szczególne
przypadki zaliczania okresów zatrudnienia oraz innych okresów uprawniaj
ą
cych do
dodatku za wysług
ę
lat.
Art. 34. 1. Nauczycielom pracuj
ą
cym w trudnych, uci
ąż
liwych lub szkodliwych
dla zdrowia warunkach przysługuje z tego tytułu dodatek za warunki pracy.
2. Minister wła
ś
ciwy do spraw o
ś
wiaty i wychowania, w porozumieniu z
ministrem wła
ś
ciwym do spraw pracy, okre
ś
la, w drodze rozporz
ą
dzenia, wykaz
trudnych i uci
ąż
liwych warunków pracy, stanowi
ą
cych podstaw
ę
do przyznania z tego
tytułu dodatku, o którym mowa w ust. 1, bior
ą
c pod uwag
ę
w szczególno
ś
ci stopie
ń
trudno
ś
ci zaj
ęć
realizowanych w warunkach trudnych i uci
ąż
liwych.
3. Minister wła
ś
ciwy do spraw zdrowia, w porozumieniu z ministrem wła
ś
ciwym
do spraw pracy oraz ministrem wła
ś
ciwym do spraw o
ś
wiaty i wychowania, okre
ś
la,
w drodze rozporz
ą
dzenia, wykaz prac wykonywanych w warunkach szkodliwych dla
zdrowia, stanowi
ą
cych podstaw
ę
do przyznania dodatku, o którym mowa w ust. 1.
Rozporz
ą
dzenie powinno w szczególno
ś
ci uwzgl
ę
dnia
ć
stopnie szkodliwo
ś
ci
poszczególnych prac, a tak
ż
e st
ęż
enia lub nat
ęż
enia czynników szkodliwych dla
zdrowia, przekraczaj
ą
ce najwy
ż
sze dopuszczalne normy.
Art. 35. 1. W szczególnych wypadkach, podyktowanych wył
ą
cznie
konieczno
ś
ci
ą
realizacji programu nauczania lub zapewnienia opieki w placówkach
opieku
ń
czo-wychowawczych, nauczyciel mo
ż
e by
ć
obowi
ą
zany do odpłatnej pracy w
godzinach ponadwymiarowych zgodnie z posiadan
ą
specjalno
ś
ci
ą
, których liczba nie
mo
ż
e przekroczy
ć
1/4 tygodniowego obowi
ą
zkowego wymiaru godzin zaj
ęć
.
Przydzielenie nauczycielowi wi
ę
kszej liczby godzin ponadwymiarowych mo
ż
e
30
nast
ą
pi
ć
wył
ą
cznie za jego zgod
ą
, jednak w wymiarze nieprzekraczaj
ą
cym 1/2
tygodniowego obowi
ą
zkowego wymiaru godzin zaj
ęć
.
2. Przez godzin
ę
ponadwymiarow
ą
rozumie si
ę
przydzielon
ą
nauczycielowi
godzin
ę
zaj
ęć
dydaktycznych, wychowawczych lub opieku
ń
czych powy
ż
ej
tygodniowego obowi
ą
zkowego wymiaru godzin zaj
ęć
dydaktycznych,
wychowawczych lub opieku
ń
czych.
2a. Przez godzin
ę
dora
ź
nego zast
ę
pstwa rozumie si
ę
przydzielon
ą
nauczycielowi godzin
ę
zaj
ęć
dydaktycznych, wychowawczych lub opieku
ń
czych
powy
ż
ej tygodniowego obowi
ą
zkowego wymiaru godzin zaj
ęć
dydaktycznych,
wychowawczych lub opieku
ń
czych, której realizacja nast
ę
puje w zast
ę
pstwie
nieobecnego nauczyciela.
3. Wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe i za godziny dora
ź
nych
zast
ę
pstw wypłaca si
ę
według stawki osobistego zaszeregowania nauczyciela, z
uwzgl
ę
dnieniem dodatku za warunki pracy.
4. Kobiety w ci
ąż
y, osoby wychowuj
ą
cej dziecko do lat 4 oraz nauczyciela w
trakcie odbywania sta
ż
u b
ę
d
ą
cego warunkiem uzyskania stopnia nauczyciela
kontraktowego, mianowanego lub dyplomowanego nie wolno zatrudnia
ć
w godzinach
ponadwymiarowych bez ich zgody.
Art. 36. 1. Układy zbiorowe pracy dla nauczycieli mog
ą
by
ć
zawierane na
zasadach okre
ś
lonych w dziale jedenastym Kodeksu pracy, z zastrze
ż
eniem ust. 2.
2. Zawieranie układów zbiorowych pracy dla nauczycieli, o których mowa w ust.
1, nie mo
ż
e powodowa
ć
dodatkowych skutków finansowych dla bud
ż
etu pa
ń
stwa.
Art. 37. (uchylony).
Art. 38. Nauczyciel nabywa prawo do wynagrodzenia od dnia nawi
ą
zania
stosunku pracy.
Art. 39. 1. Zmiana wysoko
ś
ci wynagrodzenia w czasie trwania stosunku pracy w
zwi
ą
zku z uzyskaniem kolejnego stopnia awansu zawodowego nauczyciela
nast
ę
puje z pierwszym dniem roku szkolnego nast
ę
puj
ą
cego po roku szkolnym, w
którym nauczyciel uzyskał wy
ż
szy stopie
ń
awansu. Zmiana wysoko
ś
ci
wynagrodzenia z innych przyczyn nast
ę
puje z pierwszym dniem najbli
ż
szego
miesi
ą
ca kalendarzowego, je
ż
eli inne przyczyny nie nast
ą
piły od pierwszego dnia
danego miesi
ą
ca kalendarzowego.
1a. W przypadku uzyskania kolejnego stopnia awansu zawodowego w trybie art.
9b ust. 3a zmiana wysoko
ś
ci wynagrodzenia nast
ę
puje z dniem 1 stycznia danego
roku, nast
ę
puj
ą
cego po roku kalendarzowym, w którym nauczyciel uzyskał wy
ż
szy
stopie
ń
awansu.
2. W razie zmiany miejsca pracy, poci
ą
gaj
ą
cej za sob
ą
zmian
ę
wysoko
ś
ci
wynagrodzenia, prawo do wynagrodzenia odpowiadaj
ą
cego nowemu miejscu pracy
31
przysługuje od pierwszego dnia miesi
ą
ca kalendarzowego, nast
ę
puj
ą
cego po obj
ę
ciu
obowi
ą
zków pracowniczych w nowym miejscu pracy, je
ż
eli obj
ę
cie tych obowi
ą
zków
nie nast
ą
piło od dnia pierwszego danego miesi
ą
ca kalendarzowego.
3. Wynagrodzenie wypłacane jest nauczycielowi miesi
ę
cznie z góry w
pierwszym dniu miesi
ą
ca. Je
ż
eli pierwszy dzie
ń
miesi
ą
ca jest dniem ustawowo
wolnym od pracy, wynagrodzenie wypłacane jest w dniu nast
ę
pnym.
4. Składniki wynagrodzenia, których wysoko
ść
mo
ż
e by
ć
ustalona jedynie na
podstawie ju
ż
wykonanych prac, wypłaca si
ę
miesi
ę
cznie lub jednorazowo z dołu w
ostatnim dniu miesi
ą
ca. Je
ż
eli ostatni dzie
ń
miesi
ą
ca jest dniem ustawowo wolnym
od pracy, wynagrodzenie wypłacane jest w dniu poprzedzaj
ą
cym ten dzie
ń
, a w
wypadkach szczególnie uzasadnionych wynagrodzenie mo
ż
e by
ć
wypłacone w
jednym z ostatnich pi
ę
ciu dni miesi
ą
ca lub w dniu wypłaty wynagrodzenia, o którym
mowa w ust. 3.
Art. 40. Prawo do wynagrodzenia ga
ś
nie z ostatnim dniem miesi
ą
ca
kalendarzowego, w którym nast
ą
piło wyga
ś
ni
ę
cie lub rozwi
ą
zanie stosunku pracy.
Art. 41. (uchylony).
Art. 42. 1. Czas pracy nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zaj
ęć
nie
mo
ż
e przekracza
ć
40 godzin na tydzie
ń
.
2. W ramach czasu pracy, o którym mowa w ust. 1, oraz ustalonego
wynagrodzenia nauczyciel obowi
ą
zany jest realizowa
ć
:
1) zaj
ę
cia dydaktyczne, wychowawcze i opieku
ń
cze, prowadzone bezpo
ś
rednio z
uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz, w wymiarze okre
ś
lonym w ust. 3 lub
ustalonym na podstawie ust. 4a albo ust. 7;
2) inne czynno
ś
ci i zaj
ę
cia wynikaj
ą
ce z zada
ń
statutowych szkoły, ze szczególnym
uwzgl
ę
dnieniem zaj
ęć
opieku
ń
czych i wychowawczych wynikaj
ą
cych z potrzeb i
zainteresowa
ń
uczniów;
3) zaj
ę
cia i czynno
ś
ci zwi
ą
zane z przygotowaniem si
ę
do zaj
ęć
, samokształceniem i
doskonaleniem zawodowym.
2a. Nauczyciel, na swój wniosek zło
ż
ony na pi
ś
mie do dyrektora szkoły przed
rozpocz
ę
ciem zaj
ęć
w danym roku szkolnym, mo
ż
e realizowa
ć
zaj
ę
cia dydaktyczne,
wychowawcze i opieku
ń
cze w wymiarze okre
ś
lonym w ust. 4a. Dyrektor szkoły mo
ż
e
wyrazi
ć
zgod
ę
na realizacj
ę
zaj
ęć
w danym roku szkolnym w ustalonym z
nauczycielem wymiarze okre
ś
lonym w ust. 4a, je
ż
eli taka mo
ż
liwo
ść
wynika z
zatwierdzonego przez organ prowadz
ą
cy szkoł
ę
arkusza organizacyjnego szkoły.
3. Tygodniowy obowi
ą
zkowy wymiar godzin zaj
ęć
dydaktycznych,
wychowawczych i opieku
ń
czych, prowadzonych bezpo
ś
rednio z uczniami lub
wychowankami albo na ich rzecz, nauczycieli zatrudnionych w pełnym wymiarze
zaj
ęć
ustala si
ę
, z zastrze
ż
eniem ust. 2a i 4a, według nast
ę
puj
ą
cych norm:
32
Lp.
Stanowisko - typ (rodzaj) szkoły
Tygodniowa liczba
godzin
obowi
ą
zkowego
wymiaru zaj
ęć
dydaktycznych,
wychowawczych,
opieku
ń
czych
1
2
3
1 Nauczyciele przedszkoli, z wyj
ą
tkiem nauczycieli
pracuj
ą
cych
z grupami dzieci 6-letnich
25
2 Nauczyciele przedszkoli i innych placówek
przedszkolnych
pracuj
ą
cych z grupami dzieci 6-letnich
22
3 Nauczyciele: przedszkoli specjalnych, szkół
podstawowych,
gimnazjów, szkół specjalnych, liceów
ogólnokształc
ą
cych,
liceów profilowanych i liceów uzupełniaj
ą
cych,
przedmiotów
teoretycznych w szkołach prowadz
ą
cych kształcenie
zawodowe,
w tym w szkołach specjalnych i szkolenia
rzemie
ś
lniczego
w schroniskach dla nieletnich oraz zakładach
poprawczych,
przedmiotów artystycznych i ogólnokształc
ą
cych w
szkołach
artystycznych i innych placówkach kształcenia
artystycznego
18
4 Nauczyciele kolegium nauczycielskiego, z wyj
ą
tkiem
nauczycieli
kolegium j
ę
zyków obcych, kulturalno-o
ś
wiatowego
i bibliotekarskiego
15
5 Nauczyciele praktycznej nauki zawodu
we wszystkich typach szkół
22
6 Wychowawcy
ś
wietlic szkolnych i półinternatów (z
wyj
ą
tkiem
wychowawców
ś
wietlic szkół specjalnych),
ś
wietlic i
klubów
ś
rodowiskowych, w tym: profilaktyczno-
wychowawczych
i terapeutycznych, wychowawcy młodzie
ż
owych
o
ś
rodków socjoterapii
26
7 Wychowawcy internatów, burs, ogrodów
jordanowskich,
ś
wietlic dworcowych, stałych szkolnych schronisk
30
33
młodzie
ż
owych
8 Wychowawcy o
ś
rodków szkolno-wychowawczych
28
9 Wychowawcy:
a) w placówkach socjalizacyjnych, zakładach
opieku
ń
czo-leczniczych dla dzieci
b) w domach wczasów dzieci
ę
cych
- w tym na zaj
ę
cia dydaktyczne
c) w specjalnych o
ś
rodkach szkolno-wychowawczych,
zakładach
poprawczych, schroniskach dla nieletnich,
ś
wietlicach szkół
specjalnych, placówkach interwencyjnych,
rodzinnych
o
ś
rodkach diagnostyczno-konsultacyjnych,
młodzie
ż
owych
o
ś
rodkach wychowawczych, zespołach
pozalekcyjnych zaj
ęć
wychowawczych zorganizowanych w zakładach
opieki
zdrowotnej, wychowawcy realizuj
ą
cy zaj
ę
cia w
domach
pomocy społecznej
26
26
10
24
10 Nauczyciele pałaców młodzie
ż
y, młodzie
ż
owych
domów kultury,
ognisk pracy pozaszkolnej, pozaszkolnych placówek
specjalistycznych, mi
ę
dzyszkolnych o
ś
rodków
sportowych
prowadz
ą
cych bezpo
ś
redni
ą
prac
ę
z dzie
ć
mi i
młodzie
żą
systemem pracownianym
18
11 Nauczyciele-bibliotekarze bibliotek szkolnych
30
12 Nauczyciele poradni psychologiczno-pedagogicznej
20
4. (uchylony).
4a. Zaj
ę
cia dydaktyczne, opieku
ń
cze i wychowawcze mog
ą
by
ć
realizowane, z
zastrze
ż
eniem ust. 2a, w wymiarze:
1) od 18 do 27 godzin - przez nauczycieli, o których mowa w ust. 3 w tabeli w rubryce:
stanowisko - typ (rodzaj) szkoły, w lp. 3 i 10;
2) od 22 do 26 godzin - przez nauczycieli, o których mowa w ust. 3 w tabeli w rubryce:
stanowisko - typ (rodzaj) szkoły, w lp. 5.
5. Prac
ę
wykonywan
ą
w wymiarze okre
ś
lonym w ust. 3 lub ustalonym na
podstawie ust. 4a albo ust. 7 uznaje si
ę
w zakresie uprawnie
ń
pracowniczych za
prac
ę
wykonywan
ą
w pełnym wymiarze zaj
ęć
.
34
5a. Nauczyciel, który realizuje tygodniowy obowi
ą
zkowy wymiar zaj
ęć
zgodnie z
ust. 4a, nie mo
ż
e mie
ć
przydzielonych godzin ponadwymiarowych, z wyj
ą
tkiem
godzin dora
ź
nych zast
ę
pstw.
5b. Nauczyciel, który realizuje tygodniowy obowi
ą
zkowy wymiar zaj
ęć
zgodnie z
ust. 3 i dla którego ustalony plan zaj
ęć
w pewnych okresach roku szkolnego nie
wyczerpuje obowi
ą
zuj
ą
cego tego nauczyciela tygodniowego wymiaru godzin zaj
ęć
dydaktycznych, powinien naucza
ć
odpowiednio wi
ę
ksz
ą
liczb
ę
godzin w innych
okresach danego roku szkolnego. Praca wykonywana zgodnie z tak ustalonym
planem zaj
ęć
nie jest prac
ą
w godzinach ponadwymiarowych.
6. Dyrektorowi i wicedyrektorowi szkoły oraz nauczycielowi pełni
ą
cemu inne
stanowisko kierownicze w szkole obni
ż
a si
ę
tygodniowy obowi
ą
zkowy wymiar godzin
zaj
ęć
okre
ś
lonych w ust. 3 w zale
ż
no
ś
ci od wielko
ś
ci i typu szkoły oraz warunków
pracy lub zwalnia si
ę
ich od obowi
ą
zku realizacji tych zaj
ęć
. Dotyczy to równie
ż
nauczyciela, który obowi
ą
zki kierownicze pełni w zast
ę
pstwie nauczyciela, któremu
powierzono stanowisko kierownicze.
7. Organ prowadz
ą
cy szkoł
ę
lub placówk
ę
po uzyskaniu opinii organu
sprawuj
ą
cego nadzór pedagogiczny okre
ś
la:
1) zasady rozliczania tygodniowego obowi
ą
zkowego wymiaru godzin zaj
ęć
nauczycieli,
dla których ustalony plan zaj
ęć
jest ró
ż
ny w poszczególnych okresach roku
szkolnego;
2) zasady udzielania i rozmiar zni
ż
ek, o których mowa w ust. 6, oraz przyznaje
zwolnienia od obowi
ą
zku realizacji zaj
ęć
, o których mowa w ust. 3;
3) tygodniowy obowi
ą
zkowy wymiar godzin zaj
ęć
nauczycieli szkół niewymienionych w
ust. 3, nauczycieli szkół, o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 1a, nauczycieli szkół
zaocznych, nauczycieli w systemie kształcenia na odległo
ść
, nauczycieli
realizuj
ą
cych w ramach stosunku pracy obowi
ą
zki okre
ś
lone dla stanowisk o ró
ż
nym
tygodniowym obowi
ą
zkowym wymiarze godzin, pedagogów, psychologów,
logopedów, doradców zawodowych prowadz
ą
cych zaj
ę
cia zwi
ą
zane z wyborem
kierunku kształcenia i zawodu w celu wspomagania uczniów w podejmowaniu decyzji
edukacyjnych i zawodowych, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie
art. 22 ust. 2 pkt 11 ustawy o systemie o
ś
wiaty, bibliotekarzy bibliotek
pedagogicznych oraz zasady zaliczania do wymiaru godzin poszczególnych zaj
ęć
w
kształceniu zaocznym i w systemie kształcenia na odległo
ść
.
7a. Zaj
ę
cia i czynno
ś
ci realizowane w ramach czasu pracy nauczyciela, o
których mowa w ust. 2 pkt 1, s
ą
rejestrowane i rozliczane w dziennikach lekcyjnych
lub dziennikach zaj
ęć
w okresach tygodniowych.
8. (uchylony).
9. (uchylony).
Art. 42a. 1. Dyrektor za zgod
ą
organu prowadz
ą
cego szkoł
ę
lub placówk
ę
mo
ż
e
nauczycielowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze zaj
ęć
obni
ż
y
ć
tygodniowy
obowi
ą
zkowy wymiar godzin zaj
ęć
, na czas okre
ś
lony lub do odwołania, ze wzgl
ę
du
na doskonalenie si
ę
, wykonywanie pracy naukowej, albo prac zleconych przez organ
35
sprawuj
ą
cy nadzór pedagogiczny lub organ prowadz
ą
cy szkoł
ę
lub placówk
ę
albo ze
wzgl
ę
du na szczególne warunki pracy nauczyciela w szkole lub placówce.
2. Obni
ż
enie tygodniowego obowi
ą
zkowego wymiaru godzin zaj
ęć
nie mo
ż
e
spowodowa
ć
zmniejszenia wynagrodzenia oraz ograniczenia innych uprawnie
ń
nauczyciela.
3. Nauczyciel korzystaj
ą
cy z obni
ż
onego tygodniowego obowi
ą
zkowego
wymiaru godzin zaj
ęć
nie mo
ż
e mie
ć
godzin ponadwymiarowych, z wyj
ą
tkiem
nauczycieli, o których mowa w art. 42 ust. 6.
4. (uchylony).
Art. 42b. 1. Nauczyciel mo
ż
e by
ć
obowi
ą
zany do realizowania tygodniowego
obowi
ą
zkowego wymiaru godzin zaj
ęć
wychowawczych tak
ż
e w porze nocnej.
2. Za ka
ż
d
ą
godzin
ę
pracy w porze nocnej nauczycielowi przysługuje dodatkowe
wynagrodzenie w wysoko
ś
ci 15% godzinowej stawki wynagrodzenia zasadniczego,
jednak
ż
e nie ni
ż
szej ni
ż
ustalona na podstawie art. 151
8
§ 1 Kodeksu pracy.
3. Minister wła
ś
ciwy do spraw zabezpieczenia społecznego, w porozumieniu z
wła
ś
ciwymi ministrami, okre
ś
li, w drodze rozporz
ą
dzenia, szkoły i przypadki, w
których nauczyciel mo
ż
e by
ć
obowi
ą
zany do realizowania tygodniowego
obowi
ą
zkowego wymiaru godzin zaj
ęć
wychowawczych tak
ż
e w porze nocnej, oraz
warunki, na jakich mo
ż
e si
ę
to odbywa
ć
, uwzgl
ę
dniaj
ą
c w szczególno
ś
ci:
1) konieczno
ść
zapewnienia opieki w porze nocnej w placówkach
ś
wiadcz
ą
cych opiek
ę
całkowit
ą
lub przyjmuj
ą
cych dzieci tak
ż
e w nocy;
2) zapobieganie zagro
ż
eniom dla wychowanków ze strony
ś
rodowiska lokalnego;
3) warunki lokalowe szkół;
4) równomierne obci
ąż
enie nauczycieli prac
ą
w porze nocnej.
Art. 42c. 1. Nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zaj
ęć
obowi
ą
zuje
pi
ę
ciodniowy tydzie
ń
pracy. Nauczycielom dokształcaj
ą
cym si
ę
, wykonuj
ą
cym inne
wa
ż
ne społecznie zadania lub - je
ż
eli to wynika z organizacji pracy w szkole -
dyrektor szkoły mo
ż
e ustali
ć
czterodniowy tydzie
ń
pracy.
2. W szkołach, w których praca odbywa si
ę
we wszystkie dni tygodnia,
nauczyciel korzysta co najmniej raz na dwa tygodnie z dwu kolejnych dni wolnych od
pracy, z których jeden musi przypada
ć
w niedziel
ę
. Nie dotyczy to nauczyciela
pracuj
ą
cego w systemie kształcenia zaocznego.
3. Za zaj
ę
cia dydaktyczne, wychowawcze lub opieku
ń
cze, wykonywane w dniu
wolnym od pracy, nauczyciel otrzymuje inny dzie
ń
wolny od pracy. W szczególnie
uzasadnionych przypadkach zamiast dnia wolnego nauczyciel otrzymuje odr
ę
bne
wynagrodzenie, w wysoko
ś
ci ustalonej w sposób okre
ś
lony w przepisach wydanych
na podstawie art. 30 ust. 5.
36
4. Za prac
ę
w
ś
wi
ę
to, przypadaj
ą
ce poza dwoma dniami w tygodniu wolnymi od
pracy, nauczyciel otrzymuje inny dzie
ń
wolny od pracy. W szczególnie
uzasadnionych przypadkach zamiast dnia wolnego nauczyciel otrzymuje
wynagrodzenie, o którym mowa w ust. 3, ze 100% dodatkiem.
Art. 43. (uchylony).
Art. 44. (uchylony).
Art. 45. (uchylony).
Art. 46. (uchylony).
Rozdział 6
Nagrody i odznaczenia
Art. 47. 1. Za wieloletni
ą
prac
ę
nauczyciel otrzymuje nagrod
ę
jubileuszow
ą
w
wysoko
ś
ci:
1) za 20 lat pracy - 75% wynagrodzenia miesi
ę
cznego;
2) za 25 lat pracy - 100% wynagrodzenia miesi
ę
cznego;
3) za 30 lat pracy - 150% wynagrodzenia miesi
ę
cznego;
4) za 35 lat pracy - 200% wynagrodzenia miesi
ę
cznego;
5) za 40 lat pracy - 250% wynagrodzenia miesi
ę
cznego.
2. Minister wła
ś
ciwy do spraw o
ś
wiaty i wychowania w porozumieniu z ministrem
wła
ś
ciwym do spraw pracy okre
ś
li, w drodze rozporz
ą
dzenia, szczegółowe zasady
ustalania okresów pracy i innych okresów uprawniaj
ą
cych nauczyciela do nagrody
jubileuszowej oraz szczegółowe zasady jej obliczania i wypłacania.
Art. 48. Nauczycielowi przysługuje dodatkowe wynagrodzenie roczne na
zasadach i w wysoko
ś
ci okre
ś
lonych w ustawie z dnia 12 grudnia 1997 r. o
dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery bud
ż
etowej.
Art. 49. 1. Tworzy si
ę
specjalny fundusz na nagrody dla nauczycieli za ich
osi
ą
gni
ę
cia dydaktyczno-wychowawcze:
1) w bud
ż
etach organów prowadz
ą
cych szkoły w wysoko
ś
ci co najmniej 1%
planowanych rocznych wynagrodze
ń
osobowych, z przeznaczeniem na wypłaty
nagród organów prowadz
ą
cych szkoły i dyrektorów szkół;
2) w bud
ż
etach wojewodów ł
ą
cznie w wysoko
ś
ci stanowi
ą
cej równowarto
ść
2 744
ś
rednich wynagrodze
ń
nauczyciela sta
ż
ysty, z przeznaczeniem na wypłaty nagród
kuratorów o
ś
wiaty oraz nagród organów sprawuj
ą
cych nadzór pedagogiczny dla
nauczycieli, o których mowa w art. 1 ust. 1 pkt 1 i ust. 1a;
3) w bud
ż
ecie ministra wła
ś
ciwego do spraw o
ś
wiaty i wychowania w wysoko
ś
ci
stanowi
ą
cej równowarto
ść
2 015
ś
rednich wynagrodze
ń
nauczyciela sta
ż
ysty, z
przeznaczeniem na wypłaty nagród tego ministra.
37
2. Organy prowadz
ą
ce szkoły ustalaj
ą
kryteria i tryb przyznawania nagród dla
nauczycieli ze
ś
rodków, o których mowa w ust. 1 pkt 1, uwzgl
ę
dniaj
ą
c w
szczególno
ś
ci osi
ą
gni
ę
cia w zakresie pracy dydaktyczno-wychowawczej, pracy
opieku
ń
czo-wychowawczej oraz realizacji innych zada
ń
statutowych szkoły, sposób
podziału
ś
rodków na nagrody organów prowadz
ą
cych szkoły i dyrektorów szkół, tryb
zgłaszania kandydatów do nagród oraz zasad
ę
,
ż
e nagroda mo
ż
e by
ć
przyznana
nauczycielowi po przepracowaniu w szkole co najmniej roku.
3. Minister wła
ś
ciwy do spraw o
ś
wiaty i wychowania okre
ś
la, w drodze
rozporz
ą
dzenia, tryb i kryteria przyznawania nagród dla nauczycieli za ich
osi
ą
gni
ę
cia dydaktyczno-wychowawcze ze
ś
rodków, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i
3, uwzgl
ę
dniaj
ą
c w szczególno
ś
ci sposób zgłaszania kandydatów do nagród oraz
zasad
ę
,
ż
e nagroda mo
ż
e by
ć
przyznana nauczycielowi po przepracowaniu w szkole
co najmniej 2 lat.
Art. 50. (uchylony).
Art. 51. 1. "Medal Komisji Edukacji Narodowej" nadawany b
ę
dzie nauczycielom i
innym osobom za szczególne zasługi dla o
ś
wiaty i wychowania.
2. "Medal Komisji Edukacji Narodowej" nadaje minister wła
ś
ciwy do spraw
o
ś
wiaty i wychowania.
3. Minister wła
ś
ciwy do spraw o
ś
wiaty i wychowania okre
ś
li, w drodze
rozporz
ą
dzenia, szczegółowe zasady nadawania "Medalu Komisji Edukacji
Narodowej", tryb przedstawiania wniosków, wzór medalu, tryb jego wr
ę
czania i
sposób noszenia, z uwzgl
ę
dnieniem wymogów, jakie powinny spełnia
ć
wnioski o
nadanie medalu.
Art. 52. (uchylony).
Rozdział 7
Uprawnienia socjalne i urlopy
Art. 53. 1. Dla nauczycieli dokonuje si
ę
corocznie odpisu na zakładowy fundusz
ś
wiadcze
ń
socjalnych w wysoko
ś
ci ustalanej jako iloczyn planowanej, przeci
ę
tnej w
danym roku kalendarzowym, liczby nauczycieli zatrudnionych w pełnym i niepełnym
wymiarze zaj
ęć
(po przeliczeniu na pełny wymiar zaj
ęć
) skorygowanej w ko
ń
cu roku
do faktycznej przeci
ę
tnej liczby zatrudnionych nauczycieli (po przeliczeniu na pełny
wymiar zaj
ęć
) i 110% kwoty bazowej, okre
ś
lanej dla pracowników pa
ń
stwowej sfery
bud
ż
etowej na podstawie art. 5 pkt 1 lit. a i art. 6 ust. 1 pkt 2 ustawy o kształtowaniu
wynagrodze
ń
w pa
ń
stwowej sferze bud
ż
etowej oraz o zmianie niektórych ustaw,
ustalanej corocznie w ustawie bud
ż
etowej.
1a. Z odpisu na zakładowy fundusz
ś
wiadcze
ń
socjalnych, o którym mowa w
ust. 1, wypłacane jest nauczycielowi do ko
ń
ca sierpnia ka
ż
dego roku
ś
wiadczenie
urlopowe w wysoko
ś
ci odpisu podstawowego, o którym mowa w przepisach o
38
zakładowym funduszu
ś
wiadcze
ń
socjalnych, ustalonego proporcjonalnie do wymiaru
czasu pracy i okresu zatrudnienia nauczyciela w danym roku szkolnym.
2. Dla nauczycieli b
ę
d
ą
cych emerytami i rencistami dokonuje si
ę
odpisu na
zakładowy fundusz
ś
wiadcze
ń
socjalnych w wysoko
ś
ci 5% pobieranych przez nich
emerytur i rent.
2a. (uchylony).
3. Odpisy, o których mowa w ust. 1 i 2, ł
ą
cznie z naliczonymi odpisami
podstawowymi na zakładowy fundusz
ś
wiadcze
ń
socjalnych na pozostałych
pracowników oraz emerytów i rencistów - byłych pracowników, stanowi
ą
jeden
fundusz w szkole.
3a. W przypadku likwidacji szkoły organ prowadz
ą
cy szkoł
ę
jest obowi
ą
zany
wskaza
ć
inn
ą
szkoł
ę
, w której b
ę
dzie naliczany odpis na zakładowy fundusz
ś
wiadcze
ń
socjalnych na ka
ż
dego nauczyciela b
ę
d
ą
cego emerytem lub rencist
ą
zlikwidowanej szkoły. Osoby te korzystaj
ą
z usług i
ś
wiadcze
ń
finansowanych z
zakładowego funduszu
ś
wiadcze
ń
socjalnych na zasadach i warunkach ustalonych w
regulaminie obowi
ą
zuj
ą
cym we wskazanej szkole.
4. Organ prowadz
ą
cy szkoł
ę
mo
ż
e tworzy
ć
słu
ż
b
ę
socjaln
ą
powołan
ą
do
gospodarowania funduszem, o którym mowa w ust. 3.
5. W sprawach nieuregulowanych w ust. 1-4 stosuje si
ę
przepisy o zakładowym
funduszu
ś
wiadcze
ń
socjalnych.
Art. 54. 1. Nauczyciel zatrudniony na terenie wiejskim oraz w mie
ś
cie licz
ą
cym
do 5 000 mieszka
ń
ców ma prawo do lokalu mieszkalnego na terenie gminy, w której
poło
ż
ona jest szkoła.
2. Obowi
ą
zek realizacji uprawnie
ń
nauczyciela, o którym mowa w ust. 1, nale
ż
y
do dyrektora szkoły i organu prowadz
ą
cego szkoł
ę
.
3. Nauczycielowi, o którym mowa w ust. 1, posiadaj
ą
cemu kwalifikacje do
zajmowania stanowiska nauczyciela, przysługuje nauczycielski dodatek
mieszkaniowy, którego wysoko
ść
uzale
ż
niona jest od stanu rodzinnego nauczyciela.
Wysoko
ść
dodatku mo
ż
e by
ć
tak
ż
e zró
ż
nicowana w zale
ż
no
ś
ci od miejscowo
ś
ci, w
której nauczyciel jest zatrudniony.
4. Nauczyciel po przej
ś
ciu na emerytur
ę
lub rent
ę
zachowuje prawo do
zajmowania mieszkania. Prawo to słu
ż
y tak
ż
e mał
ż
onkowi nauczyciela emeryta
(rencisty) oraz dzieciom pozostaj
ą
cym na jego utrzymaniu i prowadz
ą
cym z nim
wspólne gospodarstwo domowe.
5. Nauczycielowi posiadaj
ą
cemu kwalifikacje do zajmowania stanowiska
nauczyciela, zatrudnionemu na terenie wsi lub w mie
ś
cie licz
ą
cym do 5 000
mieszka
ń
ców, przysługuje odr
ę
bny dodatek w wysoko
ś
ci 10% wynagrodzenia
zasadniczego. Organ prowadz
ą
cy szkoł
ę
mo
ż
e podwy
ż
szy
ć
dodatek nauczycielowi
zatrudnionemu na terenie wiejskim, na którym wyst
ę
puje deficyt kadr.
39
6. W razie zbiegu prawa do dodatku, o którym mowa w ust. 3, z prawem do
dodatku przysługuj
ą
cym na podstawie przepisów o najmie lokali mieszkalnych i
dodatkach mieszkaniowych, nauczycielowi spełniaj
ą
cemu wymagane warunki
przysługuj
ą
obydwa dodatki.
7. Organ prowadz
ą
cy szkoł
ę
b
ę
d
ą
cy jednostk
ą
samorz
ą
du terytorialnego
okre
ś
la w trybie, o którym mowa w art. 30 ust. 6, wysoko
ść
nauczycielskiego dodatku
mieszkaniowego oraz szczegółowe zasady jego przyznawania i wypłacania, z
uwzgl
ę
dnieniem zasad okre
ś
lonych w ust. 3.
8. Minister wła
ś
ciwy do spraw o
ś
wiaty i wychowania okre
ś
la, w drodze
rozporz
ą
dzenia, wysoko
ść
nauczycielskiego dodatku mieszkaniowego oraz
szczegółowe zasady jego przyznawania i wypłacania, z uwzgl
ę
dnieniem zasad
okre
ś
lonych w ust. 3, w stosunku do nauczycieli zatrudnionych w szkołach
prowadzonych przez organy administracji rz
ą
dowej.
Art. 55. (uchylony).
Art. 56. 1. Nauczyciel zatrudniony na terenie wsi ma prawo otrzyma
ć
do
osobistego u
ż
ytkowania i jego rodziny działk
ę
gruntu szkolnego.
2. Organ prowadz
ą
cy szkoł
ę
przydziela w miar
ę
mo
ż
liwo
ś
ci potrzebny obszar
gruntu, o ile grunty szkolne nie wystarczaj
ą
na realizacj
ę
uprawnienia okre
ś
lonego w
ust. 1, jednak o powierzchni nie wi
ę
kszej ni
ż
0,25 ha.
Art. 57. (uchylony).
Art. 58. Mieszkania w budynkach szkolnych i u
ż
ytkowanych przez szkoły mog
ą
by
ć
zajmowane tylko przez nauczycieli i pracowników zatrudnionych w szkołach.
Art. 59. (uchylony).
Art. 60. Uprawnienia okre
ś
lone w art. 56 i 58 zachowuj
ą
nauczyciele równie
ż
po
przej
ś
ciu na emerytur
ę
lub rent
ę
.
Art. 61. 1. Nauczyciel, który uzyskał stopie
ń
nauczyciela kontraktowego w ci
ą
gu
dwóch lat od dnia podj
ę
cia pierwszej pracy zawodowej w
ż
yciu w szkole i posiada
kwalifikacje wymagane do zajmowania danego stanowiska, otrzymuje w szkole
wskazanej jako podstawowe miejsce zatrudnienia na swój wniosek jednorazowy
zasiłek na zagospodarowanie w wysoko
ś
ci dwumiesi
ę
cznego otrzymywanego
wynagrodzenia zasadniczego. Do pierwszej pracy zawodowej w
ż
yciu nie zalicza si
ę
pracy wykonywanej w okresie studiów lub nauki w zakładzie kształcenia nauczycieli.
2. Prawo do zło
ż
enia wniosku o wypłacenie zasiłku na zagospodarowanie
przysługuje nauczycielowi w okresie roku, licz
ą
c od dnia uzyskania stopnia
nauczyciela kontraktowego.
40
3. Zasiłek na zagospodarowanie podlega zwrotowi, je
ż
eli nauczyciel nie
przepracuje w szkole trzech lat, licz
ą
c od dnia uzyskania stopnia nauczyciela
kontraktowego. W szczególnie uzasadnionych przypadkach organ prowadz
ą
cy
szkoł
ę
mo
ż
e zwolni
ć
nauczyciela w cało
ś
ci lub w cz
ęś
ci z obowi
ą
zku zwrotu zasiłku.
Art. 62. (uchylony).
Art. 63. Nauczyciel korzysta w zwi
ą
zku z pełnieniem obowi
ą
zków słu
ż
bowych z
prawa do ochrony przewidzianej dla funkcjonariuszy pa
ń
stwowych. Organ
prowadz
ą
cy szkoł
ę
obowi
ą
zany jest z urz
ę
du wyst
ę
powa
ć
w obronie nauczyciela,
gdy ustalone dla nauczyciela uprawnienia zostan
ą
naruszone.
Art. 64. 1. Nauczycielowi zatrudnionemu w szkole, w której w organizacji pracy
przewidziano ferie letnie i zimowe, przysługuje urlop wypoczynkowy w wymiarze
odpowiadaj
ą
cym okresowi ferii i w czasie ich trwania.
2. Nauczyciel, o którym mowa w ust. 1, mo
ż
e by
ć
zobowi
ą
zany przez dyrektora
do wykonywania w czasie tych ferii nast
ę
puj
ą
cych czynno
ś
ci:
1) przeprowadzania egzaminów;
2) prac zwi
ą
zanych z zako
ń
czeniem roku szkolnego i przygotowaniem nowego roku
szkolnego;
3) opracowywania szkolnego zestawu programów oraz uczestniczenia w doskonaleniu
zawodowym w okre
ś
lonej formie.
Czynno
ś
ci, o których mowa w pkt 1-3, nie mog
ą
ł
ą
cznie zaj
ąć
nauczycielowi wi
ę
cej
ni
ż
7 dni.
3. Nauczycielom zatrudnionym w szkołach, w których nie s
ą
przewidziane ferie
szkolne, przysługuje prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 35 dni
roboczych w czasie ustalonym w planie urlopów.
4. W ramach ustalonego w ust. 1 wymiaru urlopu wypoczynkowego nauczyciel
ma prawo do nieprzerwanego co najmniej czterotygodniowego urlopu
wypoczynkowego.
5. Nauczyciel zatrudniony przez cały okres trwania zaj
ęć
w danym roku
szkolnym w szkole, w której w organizacji pracy przewidziano ferie szkolne, ma
prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze i na zasadach okre
ś
lonych w ust. 1.
Nauczyciel zatrudniony przez okres krótszy ni
ż
10 miesi
ę
cy w szkole, w której w
organizacji pracy przewidziano ferie szkolne, ma prawo do urlopu wypoczynkowego
w wymiarze proporcjonalnym do okre
ś
lonego w umowie okresu prowadzenia zaj
ęć
.
5a. Nauczyciel zatrudniony w szkole, w której nie s
ą
przewidziane ferie szkolne,
w przypadku nawi
ą
zania lub ustania stosunku pracy w trakcie roku kalendarzowego,
ma prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze proporcjonalnym do okresu
przepracowanego, zgodnie z odr
ę
bnymi przepisami.
Art. 65. Nauczyciel zatrudniony w szkole, w której w organizacji pracy
przewidziano ferie szkolne, uzyskuje prawo do pierwszego urlopu w ostatnim dniu
41
poprzedzaj
ą
cym ferie szkolne, a prawo do drugiego i dalszych urlopów - w ka
ż
dym
nast
ę
pnym roku kalendarzowym.
Art. 66. 1. W razie niewykorzystania urlopu wypoczynkowego w cało
ś
ci lub
cz
ęś
ci w okresie ferii szkolnych z powodu niezdolno
ś
ci do pracy wywołanej chorob
ą
lub odosobnieniem w zwi
ą
zku z chorob
ą
zaka
ź
n
ą
, urlopu macierzy
ń
skiego,
odbywania
ć
wicze
ń
wojskowych albo krótkotrwałego przeszkolenia wojskowego -
nauczycielowi przysługuje urlop w ci
ą
gu roku szkolnego, w wymiarze uzupełniaj
ą
cym
do 8 tygodni. Urlop uzupełniaj
ą
cy w ci
ą
gu roku szkolnego przysługuje równie
ż
dyrektorowi i wicedyrektorowi szkoły, którzy na polecenie lub za zgod
ą
organu
prowadz
ą
cego szkoł
ę
nie wykorzystali urlopu w czasie ferii szkolnych z powodu
wykonywania zada
ń
zleconych przez ten organ lub prowadzenia w szkole inwestycji
albo kapitalnych remontów.
2. W razie niewykorzystania przysługuj
ą
cego urlopu wypoczynkowego z powodu
rozwi
ą
zania lub wyga
ś
ni
ę
cia stosunku pracy, powołania do zasadniczej słu
ż
by
wojskowej albo do odbywania zast
ę
pczo obowi
ą
zku tej słu
ż
by, do okresowej słu
ż
by
wojskowej lub do odbywania długotrwałego przeszkolenia wojskowego -
nauczycielowi przysługuje ekwiwalent pieni
ęż
ny za okres niewykorzystanego urlopu,
nie wi
ę
cej jednak ni
ż
za 8 tygodni w odniesieniu do nauczycieli, o których mowa w
art. 64 ust. 1, a nie wi
ę
cej ni
ż
za 35 dni roboczych w odniesieniu do nauczycieli, o
których mowa w art. 64 ust. 3.
3. (uchylony).
Art. 67. 1. Za czas urlopu wypoczynkowego nauczycielowi przysługuje
wynagrodzenie, jakie by otrzymał, gdyby w tym czasie pracował. Wynagrodzenie za
godziny ponadwymiarowe i zaj
ę
cia dodatkowe oblicza si
ę
na podstawie przeci
ę
tnego
wynagrodzenia z okresu wszystkich miesi
ę
cy danego roku szkolnego,
poprzedzaj
ą
cych miesi
ą
c rozpocz
ę
cia urlopu, a je
ż
eli okres zatrudnienia jest krótszy
od roku szkolnego - z tego okresu.
2. Je
ż
eli wysoko
ść
wynagrodzenia stanowi
ą
cego podstaw
ę
obliczenia
wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i zaj
ę
cia dodatkowe uległa zmianie w
okresie, z którego oblicza si
ę
wynagrodzenie za urlop, lub w miesi
ą
cu
wykorzystywania urlopu, wynagrodzenie to ulega przeliczeniu.
3. Minister wła
ś
ciwy do spraw o
ś
wiaty i wychowania okre
ś
li, w porozumieniu z
ministrem wła
ś
ciwym do spraw pracy, w drodze rozporz
ą
dzenia, szczegółowe
zasady ustalania wynagrodzenia oraz ekwiwalentu pieni
ęż
nego za urlop
wypoczynkowy.
Art. 67a. 1. Z wnioskiem o udzielenie urlopu wychowawczego nauczyciel
wyst
ę
puje do organu, który nawi
ą
zał z nim stosunek pracy.
2. Wniosek o udzielenie urlopu wychowawczego powinien by
ć
zgłoszony co
najmniej na 1 miesi
ą
c przed wskazanym terminem rozpocz
ę
cia tego urlopu.
42
3. Termin zako
ń
czenia urlopu wychowawczego powinien przypada
ć
na dzie
ń
poprzedzaj
ą
cy rozpocz
ę
cie roku szkolnego; w takim przypadku termin udzielonego
urlopu ulega odpowiedniemu skróceniu, a na wniosek nauczyciela - odpowiedniemu
przedłu
ż
eniu.
4. Przepis ust. 3 nie ma zastosowania, je
ż
eli urlop wychowawczy został
udzielony w wymiarze nieprzekraczaj
ą
cym 1 miesi
ą
ca.
Art. 67b. Nauczyciel mo
ż
e zrezygnowa
ć
z udzielonego mu urlopu
wychowawczego:
1) w ka
ż
dym czasie - za zgod
ą
organu udzielaj
ą
cego urlopu,
2) z pocz
ą
tkiem roku szkolnego - po uprzednim zawiadomieniu organu udzielaj
ą
cego
urlopu, co najmniej na 3 miesi
ą
ce przed zamierzonym terminem podj
ę
cia pracy.
Art. 67c. 1. W przypadku wykorzystywania urlopu wychowawczego nauczyciel
nabywa prawo do urlopu wypoczynkowego z dniem rozpocz
ę
cia ferii szkolnych
przypadaj
ą
cych po zako
ń
czeniu urlopu wychowawczego.
2. Nauczycielowi, który w zwi
ą
zku z rozpocz
ę
ciem urlopu wychowawczego nie
mógł wykorzysta
ć
przypadaj
ą
cego w okresie letnich ferii szkolnych urlopu
wypoczynkowego, do którego nabył prawo - termin zako
ń
czenia urlopu
wychowawczego powinien przypada
ć
na koniec zaj
ęć
szkolnych.
Art. 68. 1. Nauczycielowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze zaj
ęć
przysługuje
urlop płatny dla dalszego kształcenia si
ę
oraz inne ulgi i
ś
wiadczenia zwi
ą
zane z tym
kształceniem. Nauczyciel mo
ż
e otrzyma
ć
urlop płatny lub bezpłatny dla celów
naukowych, artystycznych, o
ś
wiatowych, a bezpłatny z innych wa
ż
nych przyczyn.
2. Minister wła
ś
ciwy do spraw o
ś
wiaty i wychowania okre
ś
li, w drodze
rozporz
ą
dzenia, szczegółowe zasady udzielania urlopów, ulg i
ś
wiadcze
ń
, o których
mowa w ust. 1, oraz organy uprawnione do ich udzielania, uwzgl
ę
dniaj
ą
c w
szczególno
ś
ci:
1) płatne urlopy szkoleniowe dla nauczycieli odbywaj
ą
cych studia wy
ż
sze oraz
kształc
ą
cych si
ę
w zakładach kształcenia nauczycieli;
2) udzielanie przez organy prowadz
ą
ce szkoły i dyrektorów szkół pomocy nauczycielom
kształc
ą
cym si
ę
;
3) udzielanie nauczycielom kształc
ą
cym si
ę
poza miejscem zamieszkania
ś
wiadcze
ń
zwi
ą
zanych z przejazdami, zakwaterowaniem i wy
ż
ywieniem.
Art. 69. 1. (uchylony).
2. W razie gdy czas pracy kobiety karmi
ą
cej dziecko wynosi ponad 4 godziny
ci
ą
głej pracy dziennie, przysługuje jej prawo korzystania z jednej godziny przerwy
wliczanej do czasu pracy.
Art. 70. 1. Nauczycielowi zatrudnionemu na podstawie mianowania, który wniósł
podanie o przeniesienie do miejscowo
ś
ci b
ę
d
ą
cej miejscem stałego zamieszkania
współmał
ż
onka, je
ż
eli podanie o przeniesienie nie mo
ż
e by
ć
uwzgl
ę
dnione z powodu
43
niemo
ż
no
ś
ci zatrudnienia go w zawodzie nauczycielskim w miejscu stałego
zamieszkania współmał
ż
onka, dyrektor szkoły udziela urlopu bezpłatnego.
2. Okres urlopu bezpłatnego, o którym mowa w ust. 1, nie mo
ż
e przekroczy
ć
2
lat. Je
ż
eli w tym okresie nauczyciel nie podj
ą
ł ponownie pracy, stosunek pracy ulega
rozwi
ą
zaniu.
Rozdział 7a
Finansowanie dokształcania i doskonalenia zawodowego
nauczycieli
Art. 70a. 1. W bud
ż
etach organów prowadz
ą
cych szkoły wyodr
ę
bnia si
ę
ś
rodki
na dofinansowanie doskonalenia zawodowego nauczycieli z uwzgl
ę
dnieniem
doradztwa metodycznego - w wysoko
ś
ci 1% planowanych rocznych
ś
rodków
przeznaczonych na wynagrodzenia osobowe nauczycieli, z zastrze
ż
eniem ust. 2.
1a.
Ś
rodki, o których mowa w ust. 1, mog
ą
by
ć
równie
ż
przeznaczone, w
wysoko
ś
ci nie wi
ę
kszej ni
ż
20%, na dofinansowanie kosztów obni
ż
enia
tygodniowego obowi
ą
zkowego wymiaru godzin zaj
ęć
dydaktycznych,
wychowawczych i opieku
ń
czych nauczycielom dyplomowanym, którym powierzono
zadania doradcy metodycznego. Dofinansowanie polegaj
ą
ce na zwi
ę
kszeniu
funduszu wynagrodze
ń
w planach finansowych szkół nie mo
ż
e by
ć
wy
ż
sze ni
ż
skutki
finansowe zatrudnienia nauczyciela w wymiarze odpowiadaj
ą
cym przyznanej zni
ż
ce
tygodniowego obowi
ą
zkowego wymiaru godzin zaj
ęć
dydaktycznych,
wychowawczych i opieku
ń
czych nauczycielowi dyplomowanemu.
2. Przepis ust. 1 nie obejmuje finansowania publicznych placówek doskonalenia
nauczycieli i bibliotek pedagogicznych prowadzonych przez jednostki samorz
ą
du
terytorialnego.
2a. Podziału
ś
rodków, o których mowa w ust. 1, dokonuje si
ę
po zasi
ę
gni
ę
ciu
opinii zwi
ą
zków zawodowych zrzeszaj
ą
cych nauczycieli.
3. W bud
ż
etach wojewodów wyodr
ę
bnia si
ę
ś
rodki na wspieranie na obszarze
województwa doskonalenia zawodowego nauczycieli, w ł
ą
cznej wysoko
ś
ci 5 000
ś
rednich wynagrodze
ń
nauczyciela sta
ż
ysty.
4. W bud
ż
ecie ministra wła
ś
ciwego do spraw o
ś
wiaty i wychowania wyodr
ę
bnia
si
ę
ś
rodki na realizacj
ę
ogólnokrajowych zada
ń
w zakresie doskonalenia
zawodowego nauczycieli, w ł
ą
cznej wysoko
ś
ci 5 000
ś
rednich wynagrodze
ń
nauczyciela sta
ż
ysty, z zastrze
ż
eniem ust. 5.
5. Przepis ust. 4 nie obejmuje finansowania publicznych placówek doskonalenia
nauczycieli o zasi
ę
gu ogólnokrajowym prowadzonych przez ministra wła
ś
ciwego do
spraw o
ś
wiaty i wychowania.
44
6. Minister wła
ś
ciwy do spraw o
ś
wiaty i wychowania okre
ś
li, w drodze
rozporz
ą
dzenia, sposób podziału
ś
rodków, o których mowa w ust. 3, pomi
ę
dzy
bud
ż
ety poszczególnych wojewodów, uwzgl
ę
dniaj
ą
c w szczególno
ś
ci liczb
ę
nauczycieli zatrudnionych w poszczególnych województwach, formy doskonalenia
zawodowego dofinansowywane ze
ś
rodków, o których mowa w ust. 1-5, oraz
szczegółowe kryteria i tryb przyznawania tych
ś
rodków, uwzgl
ę
dniaj
ą
c kompetencje
organów wymienionych w ust. 1, a tak
ż
e dyrektorów szkół i placówek w zakresie
doskonalenia zawodowego nauczycieli.
Rozdział 8
Ochrona zdrowia
Art. 71. (uchylony).
Art. 72. 1. Niezale
ż
nie od przysługuj
ą
cego nauczycielowi i członkom jego
rodziny prawa do
ś
wiadcze
ń
z ubezpieczenia zdrowotnego, organy prowadz
ą
ce
szkoły przeznacz
ą
corocznie w bud
ż
etach odpowiednie
ś
rodki finansowe z
przeznaczeniem na pomoc zdrowotn
ą
dla nauczycieli korzystaj
ą
cych z opieki
zdrowotnej.
2. (uchylony).
3. Minister wła
ś
ciwy do spraw zdrowia, w porozumieniu z wła
ś
ciwymi ministrami,
okre
ś
li, w drodze rozporz
ą
dzenia, formy profilaktyki i leczniczej pomocy
specjalistycznej dla nauczycieli, uwzgl
ę
dniaj
ą
c w szczególno
ś
ci wczesne wykrywanie
chorób zawodowych i dost
ę
p do
ś
rodków pomocniczych.
4. Uprawnienia, o których mowa w ust. 1, zachowuj
ą
nauczyciele po przej
ś
ciu
na emerytur
ę
lub rent
ę
bez wzgl
ę
du na dat
ę
przej
ś
cia na emerytur
ę
lub rent
ę
.
Art. 73. 1. Nauczycielowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze zaj
ęć
na czas
nieokre
ś
lony, po przepracowaniu co najmniej 7 lat w szkole, dyrektor szkoły udziela
urlopu dla poratowania zdrowia, w celu przeprowadzenia zaleconego leczenia, w
wymiarze nieprzekraczaj
ą
cym jednorazowo roku, z zastrze
ż
eniem ust. 2.
2. Nauczycielowi, któremu do nabycia prawa do emerytury brakuje mniej ni
ż
rok,
urlop dla poratowania zdrowia nie mo
ż
e by
ć
udzielony na okres dłu
ż
szy ni
ż
do ko
ń
ca
miesi
ą
ca poprzedzaj
ą
cego miesi
ą
c, w którym nauczyciel nabywa uprawnienia
emerytalne.
3. Do okresu siedmioletniej pracy w szkole, o którym mowa w ust. 1, wlicza si
ę
okresy czasowej niezdolno
ś
ci do pracy wskutek choroby oraz urlopu innego ni
ż
wypoczynkowy, trwaj
ą
ce ł
ą
cznie nie dłu
ż
ej ni
ż
6 miesi
ę
cy. W przypadku okresu
niezdolno
ś
ci do pracy i urlopu trwaj
ą
cych dłu
ż
ej ni
ż
6 miesi
ę
cy wymagany okres
pracy przedłu
ż
a si
ę
o ten okres.
45
4. Okres siedmioletniej pracy w szkole, uzasadniaj
ą
cy prawo do urlopu,
powinien przypada
ć
bezpo
ś
rednio przed dat
ą
rozpocz
ę
cia urlopu dla poratowania
zdrowia. Wymóg siedmioletniego okresu pracy w szkole dotyczy udzielenia
pierwszego urlopu dla poratowania zdrowia.
5. Nauczyciel w okresie przebywania na urlopie dla poratowania zdrowia
zachowuje prawo do comiesi
ę
cznego wynagrodzenia zasadniczego i dodatku za
wysług
ę
lat oraz prawo do innych
ś
wiadcze
ń
pracowniczych, w tym dodatków
socjalnych, o których mowa w art. 54.
6. Dyrektor szkoły, nie pó
ź
niej ni
ż
w terminie 2 tygodni przed zako
ń
czeniem
urlopu dla poratowania zdrowia, wydaje nauczycielowi skierowanie na badanie
kontrolne w celu stwierdzenia braku przeciwwskaza
ń
do pracy na okre
ś
lonym
stanowisku.
7. W okresie przebywania na urlopie dla poratowania zdrowia nauczyciel nie
mo
ż
e nawi
ą
za
ć
stosunku pracy lub podj
ąć
innej działalno
ś
ci zarobkowej. W
przypadku stwierdzenia,
ż
e w okresie urlopu dla poratowania zdrowia nauczyciel
podejmuje inny stosunek pracy lub inn
ą
działalno
ść
zarobkow
ą
, dyrektor szkoły
odwołuje nauczyciela z urlopu, okre
ś
laj
ą
c termin, w którym nauczyciel obowi
ą
zany
jest do powrotu do pracy.
8. Nauczycielowi mo
ż
na udzieli
ć
kolejnego urlopu dla poratowania zdrowia nie
wcze
ś
niej ni
ż
po upływie roku od dnia zako
ń
czenia poprzedniego urlopu dla
poratowania zdrowia. Ł
ą
czny wymiar urlopu dla poratowania zdrowia nauczyciela w
okresie całego zatrudnienia nie mo
ż
e przekracza
ć
3 lat.
9. Nauczyciel nie ponosi kosztów zwi
ą
zanych z orzekaniem o stanie jego
zdrowia w zwi
ą
zku z potrzeb
ą
udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia.
10. O potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia, w celu
przeprowadzenia zalecanego leczenia, orzeka lekarz ubezpieczenia zdrowotnego
lecz
ą
cy nauczyciela. Od orzeczenia, o którym mowa w zdaniu pierwszym,
przysługuje odwołanie do organu odwoławczego okre
ś
lonego w przepisach
wydanych na podstawie ust. 11 oraz w trybie okre
ś
lonym w tych przepisach.
11. Minister wła
ś
ciwy do spraw zdrowia, w porozumieniu z ministrem wła
ś
ciwym
do spraw o
ś
wiaty i wychowania, okre
ś
li, w drodze rozporz
ą
dzenia, tryb orzekania o
potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu, o którym mowa w ust. 1, wzór orzeczenia i
sposób prowadzenia dokumentacji zwi
ą
zanej z wydawaniem orzecze
ń
o potrzebie
udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia oraz organ odwoławczy od orzecze
ń
o
potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia, uwzgl
ę
dniaj
ą
c w
szczególno
ś
ci sposób wydawania orzeczenia o potrzebie udzielenia nauczycielowi
urlopu oraz termin odwołania si
ę
od orzeczenia.
46
Rozdział 9
Dzie
ń
Edukacji Narodowej
Art. 74. W dniu rocznicy utworzenia Komisji Edukacji Narodowej, 14
pa
ź
dziernika ka
ż
dego roku, obchodzony b
ę
dzie Dzie
ń
Edukacji Narodowej. Dzie
ń
ten
uznaje si
ę
za
ś
wi
ę
to wszystkich pracowników o
ś
wiaty i jest wolny od zaj
ęć
lekcyjnych.
Rozdział 10
Odpowiedzialno
ść
dyscyplinarna
Art. 75. 1. Nauczyciele mianowani i dyplomowani podlegaj
ą
odpowiedzialno
ś
ci
dyscyplinarnej za uchybienia godno
ś
ci zawodu nauczyciela lub obowi
ą
zkom, o
których mowa w art. 6.
2. Za uchybienia przeciwko porz
ą
dkowi pracy, w rozumieniu art. 108 Kodeksu
pracy, wymierza si
ę
nauczycielom kary porz
ą
dkowe zgodnie z Kodeksem pracy.
Art. 76. 1. Karami dyscyplinarnymi dla nauczycieli s
ą
:
1) nagana z ostrze
ż
eniem;
2) (uchylony);
3) zwolnienie z pracy;
3a) zwolnienie z pracy z zakazem przyjmowania ukaranego do pracy w zawodzie
nauczycielskim w okresie 3 lat od ukarania;
4) wydalenie z zawodu nauczycielskiego.
2. Kary dyscyplinarne wymierza komisja dyscyplinarna.
3. Wymierzenie kary dyscyplinarnej okre
ś
lonej w ust. 1 pkt 4 jest równoznaczne
z zakazem przyjmowania ukaranego do pracy w zawodzie nauczycielskim.
4. (uchylony).
5. Odpis orzeczenia wraz z uzasadnieniem wł
ą
cza si
ę
do akt osobowych
nauczyciela.
Art. 77. 1. W sprawach dyscyplinarnych nauczycieli orzekaj
ą
w pierwszej
instancji komisje dyscyplinarne przy wojewodach dla nauczycieli wszystkich szkół na
terenie województwa.
2. Drug
ą
instancj
ą
w sprawach dyscyplinarnych nauczycieli jest odwoławcza
komisja dyscyplinarna przy ministrze wła
ś
ciwym do spraw o
ś
wiaty i wychowania, a w
sprawach dyscyplinarnych nauczycieli szkół artystycznych - odwoławcza komisja
dyscyplinarna przy ministrze wła
ś
ciwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa
47
narodowego, powołane do rozpatrywania odwoła
ń
od orzecze
ń
komisji
dyscyplinarnych wymienionych w ust. 1.
3. (uchylony).
4. (uchylony).
5. Od prawomocnych orzecze
ń
odwoławczych komisji dyscyplinarnych przy
ministrze wła
ś
ciwym do spraw o
ś
wiaty i wychowania oraz przy ministrze wła
ś
ciwym
do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego w sprawach dyscyplinarnych
stronom przysługuje odwołanie do wła
ś
ciwego ze wzgl
ę
du na miejsce zamieszkania
obwinionego s
ą
du apelacyjnego - s
ą
du pracy i ubezpiecze
ń
społecznych w terminie
14 dni od dnia dor
ę
czenia orzeczenia wraz z uzasadnieniem.
5a. Do rozpatrzenia odwołania stosuje si
ę
przepisy Kodeksu post
ę
powania
cywilnego o apelacji. Od orzeczenia s
ą
du apelacyjnego kasacja nie przysługuje.
Art. 78. Komisje dyscyplinarne s
ą
niezawisłe w zakresie orzecznictwa
dyscyplinarnego.
Art. 79. 1. Organ, przy którym została powołana komisja dyscyplinarna,
wyznaczy, w drodze zarz
ą
dzenia, dla ka
ż
dej komisji dyscyplinarnej rzecznika
dyscyplinarnego i odpowiedni
ą
liczb
ę
jego zast
ę
pców z grona podległych sobie
pracowników.
2. Rzecznik dyscyplinarny jest zwi
ą
zany zaleceniami organu, który go powołał
do tej funkcji.
Art. 80. 1. Post
ę
powanie dyscyplinarne wszczyna komisja dyscyplinarna na
wniosek rzecznika dyscyplinarnego.
2. Komisje dyscyplinarne wydaj
ą
orzeczenia po przeprowadzeniu rozprawy oraz
po wysłuchaniu głosów rzecznika dyscyplinarnego i obwinionego lub jego obro
ń
cy.
Art. 81. 1. Post
ę
powanie dyscyplinarne nie mo
ż
e by
ć
wszcz
ę
te po upływie 3
miesi
ę
cy od dnia uzyskania przez wła
ś
ciwy organ, przy którym powołana została
komisja dyscyplinarna - wiadomo
ś
ci o popełnieniu czynu uzasadniaj
ą
cego nało
ż
enie
kary i po upływie 3 lat od popełnienia tego czynu. Je
ż
eli jednak czyn stanowi
przest
ę
pstwo, okres ten nie mo
ż
e by
ć
krótszy od okresu przedawnienia
ś
cigania tego
przest
ę
pstwa.
2. Rozwi
ą
zanie stosunku pracy po popełnieniu czynu nie stanowi przeszkody do
wszcz
ę
cia i prowadzenia post
ę
powania dyscyplinarnego oraz wymierzenia kary
dyscyplinarnej.
Art. 82. 1. Kary przewidziane w art. 76 ust. 1 pkt 1-3 podlegaj
ą
zatarciu, a odpis
orzeczenia o ukaraniu doł
ą
czony do akt osobowych nauczyciela ulega zniszczeniu
po upływie 3 lat od dnia dor
ę
czenia mu prawomocnego orzeczenia o ukaraniu, je
ż
eli
w tym okresie nie był on karany dyscyplinarnie lub s
ą
downie.
48
2. Obowi
ą
zek wykonania postanowie
ń
ust. 1 spoczywa na dyrektorze szkoły i
organie prowadz
ą
cym szkoły.
Art. 83. 1. Dyrektor szkoły mo
ż
e zawiesi
ć
w pełnieniu obowi
ą
zków nauczyciela,
a organ prowadz
ą
cy szkoł
ę
- dyrektora szkoły, przeciwko któremu wszcz
ę
to
post
ę
powanie karne lub zło
ż
ono wniosek o wszcz
ę
cie post
ę
powania
dyscyplinarnego, je
ż
eli ze wzgl
ę
du na powag
ę
i wiarygodno
ść
wysuni
ę
tych zarzutów
celowe jest odsuni
ę
cie nauczyciela od wykonywania obowi
ą
zków w szkole. W
sprawach niecierpi
ą
cych zwłoki nauczyciel i dyrektor szkoły mo
ż
e by
ć
zawieszony
przed zło
ż
eniem wniosku o wszcz
ę
cie post
ę
powania dyscyplinarnego.
1a. Dyrektor szkoły zawiesza w pełnieniu obowi
ą
zków nauczyciela, a organ
prowadz
ą
cy szkoł
ę
- dyrektora szkoły, je
ż
eli wszcz
ę
te post
ę
powanie karne lub
zło
ż
ony wniosek o wszcz
ę
cie post
ę
powania dyscyplinarnego dotyczy naruszenia
praw i dobra dziecka.
2. Nauczyciel i dyrektor szkoły zostaje z mocy prawa zawieszony w pełnieniu
obowi
ą
zków w razie jego tymczasowego aresztowania lub w razie pozbawienia go
wolno
ś
ci w zwi
ą
zku z post
ę
powaniem karnym.
3. Zawieszenie w pełnieniu obowi
ą
zków nie mo
ż
e trwa
ć
dłu
ż
ej ni
ż
6 miesi
ę
cy,
chyba
ż
e przeciwko nauczycielowi lub dyrektorowi szkoły toczy si
ę
jeszcze
post
ę
powanie wyja
ś
niaj
ą
ce, w zwi
ą
zku z którym nast
ą
piło zawieszenie.
Art. 84. 1. Wynagrodzenie zasadnicze nauczyciela w okresie zawieszenia w
pełnieniu obowi
ą
zków mo
ż
e ulec ograniczeniu, a tymczasowo aresztowanego ulega
ograniczeniu najwy
ż
ej do połowy, w zale
ż
no
ś
ci od stanu rodzinnego nauczyciela,
pocz
ą
wszy od pierwszego dnia miesi
ą
ca kalendarzowego nast
ę
puj
ą
cego po
miesi
ą
cu, w którym nast
ą
piło zawieszenie.
2. W okresie zawieszenia w pełnieniu obowi
ą
zków nie przysługuj
ą
dodatki oraz
wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe.
3. W okresie odbywania kary pozbawienia wolno
ś
ci nauczycielowi nie
przysługuje wynagrodzenie.
4. Przepisy ust. 1-3 oraz art. 83 ust. 2 stosuje si
ę
tak
ż
e do nauczycieli
zatrudnionych na podstawie umowy o prac
ę
.
5. Je
ż
eli post
ę
powanie dyscyplinarne lub karne zako
ń
czy si
ę
umorzeniem z
braku dowodów winy albo wydaniem orzeczenia lub wyroku uniewinniaj
ą
cego,
nauczycielowi nale
ż
y zwróci
ć
zatrzymane kwoty wynagrodzenia.
Art. 85. Minister wła
ś
ciwy do spraw o
ś
wiaty i wychowania, w drodze
rozporz
ą
dzenia, okre
ś
la skład i wła
ś
ciwo
ść
komisji dyscyplinarnych dla nauczycieli,
zasady i tryb ich powoływania, wyznaczania składów orzekaj
ą
cych, powoływania
rzeczników dyscyplinarnych i obro
ń
ców oraz tryb post
ę
powania dyscyplinarnego i
wykonywania kar dyscyplinarnych i ich zatarcia.
49
Rozdział 11
Uprawnienia emerytalne
Art. 86. Nauczyciel oraz członek jego rodziny maj
ą
prawo do zaopatrzenia
emerytalnego okre
ś
lonego w przepisach o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpiecze
ń
Społecznych, z uwzgl
ę
dnieniem przepisów ustawy, z tym
ż
e nauczyciel
zaliczany jest do pracowników wykonuj
ą
cych prac
ę
w szczególnym charakterze.
Art. 87. 1. Nauczycielowi spełniaj
ą
cemu warunki uprawniaj
ą
ce do emerytury lub
renty z tytułu niezdolno
ś
ci do pracy, którego stosunek pracy ustał w zwi
ą
zku z
przej
ś
ciem na emerytur
ę
lub rent
ę
z tytułu niezdolno
ś
ci do pracy, je
ż
eli nie uzyskał z
tego tytułu odprawy przewidzianej w art. 28, przyznaje si
ę
odpraw
ę
w wysoko
ś
ci
dwumiesi
ę
cznego ostatnio pobieranego wynagrodzenia w szkole b
ę
d
ą
cej
podstawowym miejscem jego pracy.
2. Nauczycielowi spełniaj
ą
cemu warunki uprawniaj
ą
ce do emerytury lub renty z
tytułu niezdolno
ś
ci do pracy, którego stosunek pracy ustał w zwi
ą
zku z przej
ś
ciem na
emerytur
ę
lub rent
ę
z tytułu niezdolno
ś
ci do pracy, który przepracował w szkole co
najmniej 20 lat, przyznaje si
ę
odpraw
ę
w wysoko
ś
ci trzymiesi
ę
cznego wynagrodzenia
ostatnio pobieranego w szkole b
ę
d
ą
cej podstawowym miejscem jego pracy.
3. Wynagrodzenie, o którym mowa w ust. 1 i 2, oblicza si
ę
według zasad
obowi
ą
zuj
ą
cych przy ustalaniu ekwiwalentu pieni
ęż
nego za urlop wypoczynkowy.
4. W razie zbiegu prawa do odprawy wymienionej w ust. 1 i 2, przysługuje jedna
odprawa - korzystniejsza.
Art. 88. 1. Nauczyciele maj
ą
cy trzydziestoletni okres zatrudnienia, w tym 20 lat
wykonywania pracy w szczególnym charakterze, za
ś
nauczyciele szkół, placówek,
zakładów specjalnych oraz zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich -
dwudziestopi
ę
cioletni okres zatrudnienia, w tym 20 lat wykonywania pracy w
szczególnym charakterze w szkolnictwie specjalnym, mog
ą
- po rozwi
ą
zaniu na swój
wniosek stosunku pracy - przej
ść
na emerytur
ę
.
1a. Nauczyciele spełniaj
ą
cy warunki okre
ś
lone w ust. 1 mog
ą
przej
ść
na
emerytur
ę
równie
ż
w wypadku rozwi
ą
zania stosunku pracy lub wyga
ś
ni
ę
cia stosunku
pracy w okoliczno
ś
ciach okre
ś
lonych w art. 20 ust. 1, 5c i 7.
1b. Do okresu 20 lat wykonywania pracy w szczególnym charakterze, o którym
mowa w ust. 1, zalicza si
ę
tak
ż
e okres skierowania, na podstawie odr
ę
bnych
przepisów, do pracy pedagogicznej za granic
ą
.
2. Podstaw
ę
wymiaru emerytury lub renty dla nauczyciela zatrudnionego w
systemie o
ś
wiaty i wychowania, przechodz
ą
cego na emerytur
ę
lub rent
ę
z tytułu
niezdolno
ś
ci do pracy, ustala si
ę
na zasadach ogólnych, okre
ś
lonych w przepisach o
emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpiecze
ń
Społecznych, z tym
ż
e do podstawy
tej wlicza si
ę
równie
ż
wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe, dodatki,
ś
wiadczenia w naturze, je
ś
li ze
ś
wiadcze
ń
tych nauczyciel nie korzysta po przej
ś
ciu
50
na emerytur
ę
lub rent
ę
, oraz wszystkie nagrody uzyskane przez nauczyciela za
osi
ą
gni
ę
cia zawodowe w okresie, z którego wynagrodzenie stanowi podstaw
ę
wymiaru emerytury lub renty.
2a. Nauczyciele urodzeni po dniu 31 grudnia 1948 r., a przed dniem 1 stycznia
1969 r., zachowuj
ą
prawo do emerytury, o której mowa w ust. 1, bez wzgl
ę
du na
wiek, w ci
ą
gu o
ś
miu lat od dnia wej
ś
cia w
ż
ycie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o
emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpiecze
ń
Społecznych, je
ż
eli nie przyst
ą
pili do
otwartego funduszu emerytalnego.
3. (uchylony).
Art. 89. (uchylony).
Art. 90. 1. Nauczycielom, którzy w czasie okupacji prowadzili tajne nauczanie,
przysługuje dodatek do emerytury lub renty w wysoko
ś
ci 10% przeci
ę
tnego
miesi
ę
cznego wynagrodzenia w kwartale kalendarzowym poprzedzaj
ą
cym termin
ostatniej waloryzacji emerytur i rent w 1995 r., je
ż
eli nie pobieraj
ą
takiego dodatku z
innego tytułu, z uwzgl
ę
dnieniem ust. 4.
2. Dodatek, o którym mowa w ust. 1, przysługuje równie
ż
nauczycielom, którzy
przed dniem 1 wrze
ś
nia 1939 r. nauczali w j
ę
zyku polskim w szkołach polskich na
terenie III Rzeszy Niemieckiej oraz byłego Wolnego Miasta Gda
ń
ska, je
ż
eli nie
pobieraj
ą
dotychczas takiego dodatku z innego tytułu.
3. Przyznanie dodatku, o którym mowa w ust. 1 i 2, nast
ę
puje na wniosek
zainteresowanego.
4. Kwota dodatku za tajne nauczanie, o której mowa w ust. 1, ulega
podwy
ż
szeniu przy zastosowaniu wska
ź
nika waloryzacji emerytur i rent - od
miesi
ą
ca, w którym jest przeprowadzana waloryzacja.
5. Prezes Zakładu Ubezpiecze
ń
Społecznych ogłasza w formie komunikatu w
Dzienniku Urz
ę
dowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" co najmniej na 12
dni roboczych przed najbli
ż
szym terminem waloryzacji nale
ż
n
ą
od tego terminu
kwot
ę
dodatku za tajne nauczanie.
Art. 91. (uchylony).
Rozdział 11a
Przepisy szczególne
Art. 91a. 1. Nauczycielom mianowanym i dyplomowanym zatrudnionym w
urz
ę
dach organów administracji rz
ą
dowej i kuratoriach o
ś
wiaty, w specjalistycznej
jednostce nadzoru oraz w organach sprawuj
ą
cych nadzór pedagogiczny nad
zakładami poprawczymi, schroniskami dla nieletnich, rodzinnymi o
ś
rodkami
diagnostyczno-konsultacyjnymi oraz szkołami przy zakładach karnych na
51
stanowiskach wymagaj
ą
cych kwalifikacji pedagogicznych przysługuj
ą
uprawnienia
wynikaj
ą
ce z art. 9a-9i, art. 51, 58-60, 86, 88 i 90.
2. Nauczycielowi mianowanemu i dyplomowanemu zatrudnionemu w Centralnej
Komisji Egzaminacyjnej lub okr
ę
gowych komisjach egzaminacyjnych na stanowisku
wymagaj
ą
cym kwalifikacji pedagogicznych przysługuj
ą
uprawnienia wynikaj
ą
ce z art.
9a-9i, art. 30 ust. 5, art. 32-33, 47, art. 49 ust. 1 pkt 3, art. 51, 58-60, 86-88 i 90.
3. Nauczycielom urlopowanym na podstawie przepisów ustawy, o której mowa w
art. 1 ust. 2 pkt 3, przysługuj
ą
uprawnienia wynikaj
ą
ce z art. 9a-9i, art. 30, 31, 33, 49,
51, 58-60, 73, 86-88 i 90.
4. Do nauczycieli zatrudnionych w publicznych szkołach i szkolnych punktach
konsultacyjnych przy przedstawicielstwach dyplomatycznych, urz
ę
dach konsularnych
i przedstawicielstwach wojskowych maj
ą
zastosowanie przepisy rozdziałów 2-4, art.
42 ust. 1, 2 i 7a, art. 51, 64-67 oraz rozdziałów 8-11.
Art. 91b. 1. Do nauczyciela zatrudnionego w wymiarze ni
ż
szym ni
ż
połowa
obowi
ą
zuj
ą
cego wymiaru zaj
ęć
nie stosuje si
ę
przepisów art. 54-61, 71, 72 i 86-91.
2. Do nauczyciela zatrudnionego w:
1) szkołach, o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 2, bez wzgl
ę
du na wymiar zatrudnienia,
ma zastosowanie przepis art. 11a;
2) szkołach, o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 2, w wymiarze co najmniej 1/2
obowi
ą
zkowego wymiaru zaj
ęć
, w tym do nauczyciela zatrudnionego na stanowisku
dyrektora, maj
ą
zastosowanie przepisy art. 6, 9-9i, art. 22 ust. 3 i 4, art. 26, art. 49
ust. 1 pkt 2 i 3, art. 51, art. 70a ust. 3, 4 i 6, art. 75-86, 88 i 90;
3) przedszkolu i placówce, o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 2 lit. a, w wymiarze co
najmniej 1/2 obowi
ą
zkowego wymiaru zaj
ęć
, w tym do nauczyciela zatrudnionego na
stanowisku dyrektora, maj
ą
zastosowanie przepisy art. 6, 9-9i, art. 22 ust. 3 i 4, art.
26, art. 49 ust. 1 pkt 2 i 3, art. 51, art. 70a ust. 3, 4 i 6, art. 75-86, 88 i 90;
4) przedszkolu i placówce, o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 2 lit. b, w wymiarze co
najmniej 1/2 obowi
ą
zkowego wymiaru zaj
ęć
, w tym do nauczyciela zatrudnionego na
stanowisku dyrektora, maj
ą
zastosowanie przepisy art. 6, 9-9i, art. 22 ust. 3 i 4, art.
26, art. 49 ust. 1 pkt 2 i 3, art. 51, art. 70a ust. 3, 4 i 6, art. 75-85.
2a. Do pracowników, o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 4 i 5, maj
ą
zastosowanie
przepisy art. 6, 51, 64 ust. 3, art. 86-88 i 90.
3. Zakres stosowania ustawy do nauczycieli zatrudnionych w szkołach oraz w
placówkach o
ś
wiatowo-wychowawczych i opieku
ń
czo-wychowawczych
prowadzonych przez ko
ś
cioły i inne zwi
ą
zki wyznaniowe okre
ś
laj
ą
odr
ę
bne przepisy.
4. Z nauczycielami, o których mowa w art. 17 ust. 2a, na czas skierowania do
pracy w szkołach europejskich, nawi
ą
zuje si
ę
stosunek pracy na podstawie umowy o
prac
ę
w jednostce organizacyjnej, której zadaniem statutowym jest organizacja i
koordynacja funkcjonowania szkół, o których mowa w art. 5 ust. 3b pkt 1 lit. a ustawy
o systemie o
ś
wiaty.
52
5. W okresie wykonywania pracy w szkołach, o których mowa w ust. 4,
nauczycielom przysługuje wynagrodzenie w wysoko
ś
ci równej ekwiwalentowi
pieni
ęż
nemu za urlop wypoczynkowy, ustalonemu według zasad okre
ś
lonych w
przepisach wydanych na podstawie art. 67 ust. 3. W pozostałym zakresie prawa i
obowi
ą
zki tych nauczycieli okre
ś
laj
ą
odr
ę
bne przepisy.
6. Okres wykonywania pracy w szkołach, o których mowa w ust. 4, jest zaliczany
do okresu pracy, od którego zale
żą
uprawnienia nauczyciela wynikaj
ą
ce ze stosunku
pracy.
Art. 91c. 1. W zakresie spraw wynikaj
ą
cych ze stosunku pracy,
nieuregulowanych przepisami ustawy, maj
ą
zastosowanie przepisy Kodeksu pracy.
2. Spory o roszczenia ze stosunku pracy nauczycieli, niezale
ż
nie od formy
nawi
ą
zania stosunku pracy, rozpatrywane s
ą
przez s
ą
dy pracy.
Art. 91d. W przypadku szkół i placówek prowadzonych przez jednostki
samorz
ą
du terytorialnego, zadania i kompetencje organu prowadz
ą
cego okre
ś
lone
w:
1) art. 30 ust. 6 i 10a, art. 42 ust. 7, art. 49 ust. 2, art. 54 ust. 7, art. 70a ust. 1 oraz art.
72 ust. 1 - wykonuje odpowiednio: rada gminy, rada powiatu, sejmik województwa;
2) art. 9g ust. 2, art. 29 ust. 1 oraz art. 53 ust. 3a i 4 - wykonuje odpowiednio: wójt,
burmistrz (prezydent miasta), zarz
ą
d powiatu, zarz
ą
d województwa;
3) art. 6a ust. 1 pkt 3 oraz 6 i 13, art. 9b ust. 3, 3a i 4 pkt 2 oraz ust. 6 i 7 pkt 1, art. 9f
ust. 1, art. 9g ust. 3 pkt 1 i ust. 4, art. 18 ust. 4 i 5, art. 19 ust. 1, art. 22 ust. 1, art. 26
ust. 2, art. 31, art. 42a ust. 1, art. 54 ust. 2 i 5, art. 56 ust. 2, art. 61 ust. 3, art. 63, art.
66 ust. 1, art. 82 ust. 2 oraz art. 83 ust. 1 i 1a - wykonuje odpowiednio: wójt,
burmistrz (prezydent miasta), starosta, marszałek województwa.
Rozdział 12
Przepisy przej
ś
ciowe i ko
ń
cowe
Art. 92. (uchylony).
Art. 93. (uchylony).
Art. 94. 1. Nauczycieli zatrudnionych w szkołach lub organach administracji
rz
ą
dowej na stanowiskach wymagaj
ą
cych kwalifikacji pedagogicznych w dniu wej
ś
cia
w
ż
ycie ustawy, którzy uzyskali na podstawie dotychczas obowi
ą
zuj
ą
cych przepisów
kwalifikacje naukowe i pedagogiczne do nauczania lub prowadzenia zaj
ęć
wychowawczych w szkołach okre
ś
lonego rodzaju i stopnia, uwa
ż
a si
ę
za
posiadaj
ą
cych kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela lub wychowawcy
w tych szkołach, cho
ć
by nie posiadali wykształcenia okre
ś
lonego w art. 9 ust. 1 pkt 1.
53
2. Dla absolwentów studiów nauczycielskich, którzy uko
ń
cz
ą
nauk
ę
w tych
studiach po dniu wej
ś
cia w
ż
ycie ustawy, w zakresie kwalifikacji naukowych i
pedagogicznych stosuje si
ę
odpowiednio przepis ust. 1.
Art. 95. (uchylony).
Art. 96. 1. Nauczyciele mianowani na stałe na podstawie dotychczasowych
przepisów staj
ą
si
ę
nauczycielami mianowanymi w rozumieniu ustawy.
2. Nauczyciele zatrudnieni w dniu wej
ś
cia w
ż
ycie ustawy na podstawie
mianowania do odwołania staj
ą
si
ę
nauczycielami mianowanymi w rozumieniu
ustawy, je
ż
eli spełniaj
ą
warunki okre
ś
lone w art. 10 ust. 2.
3. Nauczyciele zatrudnieni w dniu wej
ś
cia w
ż
ycie ustawy na podstawie:
1) mianowania do odwołania i niespełniaj
ą
cy warunków okre
ś
lonych w art. 10 ust. 2,
2) mianowania na czas okre
ś
lony
staj
ą
si
ę
nauczycielami zatrudnionymi na podstawie umowy o prac
ę
w rozumieniu
ustawy.
Art. 97. (uchylony).
Art. 98. (uchylony).
Art. 99. Nauczyciele, którym z uwagi na warunki pracy lub kwalifikacje
przysługuj
ą
na podstawie przepisów szczególnych okre
ś
lone uprawnienia lub
ś
wiadczenia bran
ż
owe, zachowuj
ą
te uprawnienia lub
ś
wiadczenia nadal w zakresie
obowi
ą
zuj
ą
cym w dniu wej
ś
cia w
ż
ycie ustawy.
Art. 100.
Ś
wiadczenia przysługuj
ą
ce nauczycielom w my
ś
l postanowie
ń
ustawy
maj
ą
zastosowanie od dnia 1 wrze
ś
nia 1981 r., chyba
ż
e ustawa stanowi inaczej.
Art. 101. 1. Traci moc ustawa z dnia 27 kwietnia 1972 r. - Karta praw i
obowi
ą
zków nauczyciela (Dz. U. Nr 16, poz. 114, z 1973 r. Nr 12, poz. 89 oraz z
1977 r. Nr 11, poz. 43) w zakresie dotycz
ą
cym nauczycieli.
2. Do czasu wydania przepisów wykonawczych, przewidzianych w niniejszej
ustawie, nie dłu
ż
ej jednak ni
ż
do dnia 31 lipca 1982 r., obowi
ą
zuj
ą
przepisy
dotychczasowe ze zmianami wynikaj
ą
cymi z ustawy.
Art. 102. Ustawa wchodzi w
ż
ycie z dniem ogłoszenia.