1
Marian Golka
Czym jest społeczeństwo informacyjne?
W większości ujęć społeczeństwo informacyjne jest rozumiane jako takie,
którego najważniejszym składnikiem jest produkcja, gromadzenie i obieg
informacji – co jest uznawane za absolutnie niezbędny warunek jego
funkcjonowania. Dla jego uczestników komputer, Internet i wszelkie techniki
cyfrowe stają się jednym z najważniejszych aspektów życia i pracy. W istocie,
ś
rodek ciężkości współczesnej cywilizacji przesunął się w dużym stopniu od
rzeczy do znaków (a w tym i „znaczących rzeczy”). Nie chodzi przy tym
wyłącznie o informacje jako dane dotyczące produkcji i usług, choć one też są
oczywiście istotne. Chodzi o to, że informacje są traktowane jako produkt, jako
towar na sprzedaż (czasem wręcz jako surowiec), który staje się główną siłą
napędową cywilizacji współczesnej. Istotne jest przy tym to, że owe
„informacje” są relatywnie niedrogie, a co za tym idzie mogą być dość
powszechne. Poszukiwanie informacji, sprzedaż informacji, ich łączenie i
rozdzielanie, szczególnie informacji nowych, ważnych a przynajmniej z
jakiegoś powodu atrakcyjnych, przyjmuje cechy rynkowe.
Społeczeństwo informacyjne w tym rozumieniu jest oczywistym przejawem
społeczeństwa postindustrialnego, kiedy to zdaniem Daniela Bella w
podejmowaniu decyzji politycznych i gospodarczych, a przede wszystkim w
samym funkcjonowaniu gospodarki zaczęła właśnie dominować rola informacji.
Wszystko to przyczynia się do licznych zmian gospodarczych, politycznych,
społecznych i kulturowych, których tempo pojawiania się i rozprzestrzeniania
jest nieporównywalne z wszelkimi wcześniejszymi procesami informacyjnymi.
Nazwa „społeczeństwo informacyjne” jest tylko skrótem myślowym, jest
tylko jedną z prób syntetycznego określenia najważniejszych cech,
mechanizmów funkcjonowania i skutków tych relatywnie nowych zjawisk.
