Inne oznaczenia
Rozcieƒczony kwas siarkowy, Kwas akumulatorowy, Dwuhydrosiarczan.
Opis materia∏u
Bezbarwna ciecz.
Zastosowanie
Jako rozpuszczalnik do roztwarzania fosforanów. Do produkcji siarczanu amonu
i innych nawozów azotowych. Do produkcji barwników, zmi´kczaczy i zwiàzków
powierzchniowo-czynnych (tensydów). Kwas siarkowy jest jednym z wa˝niejszych pod-
stawowych surowców w technologii chemicznej.
Dane chemiczne i fizyczne
Wzór chemiczny H
2
SO
4
+ H
2
O
Masa czàsteczkowa:
98,08 g/mol
Temperatura zap∏onu:
°C
Temperatura topnienia:
Temperatura samozap∏onu:
°C
5% 10% 15%
-2,047 -4,644 -8,35
°C
Granice wybuchowoÊci:
dolna
% obj.
Temperatura wrzenia:
górna
% obj.
przy 1013 mbar:
ok. 100 °C
(odparowuje tylko woda)
RozpuszczalnoÊç w wodzie
w 20 °C:
G´stoÊç w 20 °C:
mieszalny (roztwór wodny)
5% 10% 15%
1,0318 1,0661 1,102 g/cm
3
RozpuszczalnoÊç w rozp. organicznych:
rozpuszczalny w alkoholu
CiÊnienie pary:
w 20 °C
mbar
St´˝enie roztworu nasyconego:
w 30 °C
mbar
w 20 °C
g/m
3
w 51,8 °C
mbar
w 30 °C
g/m
3
w 50 °C
g/m
3
Wzgl´dna g´stoÊç pary:
(powietrze = 1)
—
Wspó∏czynniki przeliczeniowe:
1 mg/m
3
= cm
3
/m
3
LotnoÊç:
1 cm
3
/m
3
= mg/m
3
(eter = 1)
—
Kwas siarkowy, 5 - 15%
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 1738 Strona 1
Marzec 1998
Niebezpieczne substancje. Praktyczny poradnik
CAS-nr: 7664-93-9
Index-nr: 016-020-01-5
EWG-nr: 231-639-5
UN-nr: 2796
1738
Kwas siarkowy,
5 - 15%
Ogólne rady bezpieczeƒstwa
Unikaç tworzenia si´ aerozolu. W miejscach tworzenia si´ lub dozowania odsysaç.
Unikaç bezpoÊredniego kontaktu z oczami, skórà lub ubraniem. Nosiç ubrania
ochronne szczelne, odporne na kwas.
Znaki ostrzegawcze - znaki nakazu - znaki zakazu
Zagro˝enia dla zdrowia na stanowisku pracy
Rakotwórczy wed∏ug grupy:
—
WartoÊç TRK:
cm
3
/m
3
(ppm)
mg/m
3
WartoÊç MAK:
cm
3
/m
3
(ppm)
(suma py∏ów) 1 mg/m
3
Ograniczenie szczytowe:
I
Cià˝a:
—
WartoÊç BAT:
—
Resorpcja skóry:
—
Materia∏ badany:
—
Uczulenie:
—
Moment pobrania próbki:
—
Choroby zawodowe: BK 1312, 4302, 5101
Próg zapachu:
0,11-1 mg/m
3
wg innych êróde∏ bezwonny
Podstawy bran˝owe:
G 22, 23, 24
Badania zapobiegawcze:
—
pierwsze badanie kontrolne: — mies.
dalsze badania kontrolne: — mies.
Reakcja z innymi materia∏ami
St´˝ony kwas siarkowy niszczy wiele substancji organicznych, zw∏aszcza organiczne
tkaniny i tekstylia. W trakcie rozcieƒczania ( kwas do wody!) wydziela du˝e iloÊci ciep∏a.
Szczególnie gwa∏towne, nawet prowadzàce do eksplozji sà reakcje z wszystkimi
zasadami i substancjami zasadowymi.
Dane toksykologiczne
LD
LO
(nieokr. cz∏owiek)
135 mg/kg
LC
LO
(inhal. szczur) 178 ppm (7 godz.)
LD
50
(doustnie, szczur) 2140 mg/kg
LC
LO
(inhal. mysz) 140 ppm (3,5 godz.)
LC
50
(inhal. szczur) 510 mg/kg (2h)
LC
LO
(inhal. Êwinka mor.)
48 ppm (1 h)
LC
50
(inhal. Êwinka mor.) 18 mg/m
3
Zagro˝enia dla Êrodowiska
Wskaênik oceny dla ostrej toksycznoÊci
wobec ssaków: —
wobec ryb: 3,1
wobec bakterii: —
Usuwanie ma∏ych iloÊci
Mocno rozcieƒczony kwas neutralizowaç wodorow´glanem sodu (sodà; dobrze prze-
wietrzaç pomieszczenie z powodu wydzielania si´ CO
2
). Sp∏ukaç du˝à iloÊcià wody.
Du˝e iloÊci usuwaç jako odpady specjalne.
Kwas siarkowy, 5 - 15%
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 1738 Strona 2
ALFA - WEKA Sp. z o. o.
Ostrze˝enie
przed substancjami
˝ràcymi
Nakaz stosowania
ochrony oczu
Nakaz stosowania
ochrony ràk
Oznaczenie do wprowadzenia do obrotu i manipulacji
Xn
Nota B:
dok∏adne st´˝enie
podaç w %
substancja
szkodliwa
Zestawy R
R 35
Wywo∏uje powa˝ne oparzenia
Zestawy S
(S 1/2
Trzymaç pod zamkni´ciem w miejscu niedost´pnym dla dzieci)
S 26
W razie kontaktu z oczami dok∏adnie wyp∏ukaç oczy wodà i zasi´gnàç
porady lekarza
S 30
Nie mieszaç z wodà
S 45
W razie wypadku lub niedyspozycji natychmiast wezwaç lekarza (jeÊli to
mo˝liwe, pokazaç t´ etykiet´)
Oznaczenie preparatów
Za∏àcznik —
Klasa oznaczenia:
5%
≤
c < 15%: Xi; R36/38
Przechowywanie, magazynowanie i wydawanie
Warunki przechowywania wg § 24:
—
Wydawanie tylko osobom przeszkolonym:
—
Klasyfikacja wed∏ug innych przepisów
Klasa zagro˝enia wód:
1
Zarzàdzenie o ochronie przed imisjà: —
Klasa zagro˝enia wed∏ug VbF:
—
Ochrona powietrza:
post´powaç jak z parami substancji
TRGS/TRgA:
—
nieorg. klasa IV:
max. dopuszczalna emisja: 0,50 g/m
3
Klasyfikacja wed∏ug
(strumieƒ masy
≥
5 kg/h)
GGVS:
kl. 8, punkt 1 b
Przepisy bran˝owe:
Numer zagro˝enia:
80
ZH 1/229, ZH 1/81 nr 56
ZH 1/175 nr 38
Kwas siarkowy, 5 - 15%
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 1738 Strona 3
Marzec 1998
Niebezpieczne substancje. Praktyczny poradnik
Ârodki techniczne
Pierwsze czynnoÊci w razie po˝aru
Sama substancja nie pali si´. Wybraç metod´ gaszenia uwzgl´dniajàcà charakter
po˝aru. Pojemniki ch∏odziç strumieniem rozpryskiwanej wody. Wydostajàcy si´ kwas
tworzy w kontakcie z wodà du˝e iloÊci mg∏y. Zagro˝ony teren zagrodziç w kierunku wia-
tru, w razie potrzeby ostrzec pobliskich mieszkaƒców.
Pierwsze czynnoÊci przy zagro˝eniu kontaminacjà
Powietrze: mg∏´ kwasu siarkowego zbiç strumieniem rozpryskiwanej wody.
Woda:
ostrzec odbiorców wody pitnej, ch∏odzàcej i przemys∏owej. Ska˝onà wod´
gaszàcà zabezpieczyç.
Gleba:
ma∏e iloÊci usunàç przy pomocy Êrodków wch∏aniajàcych. Przy ska˝eniu
du˝à iloÊcià zdjàç warstw´ gleby i poddaç rekultywacji.
Wskazówki dla stra˝y po˝arnej
Po˝ar w otoczeniu gasiç Êrodkami odpowiednimi dla przyczyny po˝aru. Dru˝yny
po˝arnicze nale˝y wyposa˝yç w niezale˝ne od otoczenia aparaty oddechowe. Aparaty
te nale˝y stosowaç równie˝ przy usuwaniu odpadów. Prace zwiàzane z usuwaniem
odpadów wykonywaç w odzie˝y ochronnej do prac chemicznych.
Ârodki medyczne
Pierwsza pomoc
Zdjàç zabrudzone ubranie. Ska˝one partie cia∏a zmyç du˝à iloÊcià wody z myd∏em.
Sterylny opatrunek ochronny. Dermatolog. Oczy przez 15 minut przemywaç bie˝àcà
wodà przy rozwartych powiekach (zdrowe oko chroniç, zdjàç soczewki kontaktowe),
kontrola u okulisty. Po po∏kni´ciu natychmiast przep∏ukaç jam´ ustnà i obficie popiç
wodà, pomoc lekarska. Po inhalacji zapewniç spokój, Êwie˝e powietrze i pomoc
lekarskà. Gdy grozi utrata ÊwiadomoÊci po∏o˝yç i odtransportowaç w stabilnej pozycji
bocznej; w razie potrzeby sztuczne oddychanie. Ratownik powinien zwracaç uwag´ na
w∏asne bezpieczeƒstwo.
Wskazówki dla lekarza
Kwas siarkowy 5 -15% dzia∏a dra˝niàco na skór´ i na b∏ony Êluzowe oczu i dróg odde-
chowych. Dzia∏anie to mo˝e wywo∏aç zapalenie oczu, ataki kaszlu i dusznoÊci.
Dekontaminacja, terapia odpowiednia do symptomów. Specyficzne Êrodki zapobiegaw-
cze nie sà znane.
Kwas siarkowy, 5 - 15%
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 1738 Strona 4
ALFA - WEKA Sp. z o.o.