I
1.4
s. 1
Rozwój zawodowy nauczyciela
System awansu
20 • Poradnik nauczyciela • Wrzesień 2005
U20092005
Dokumentowanie rozwoju i dorobku zawodowego
nauczyciela
Małgorzata Pomianowska
Kierownik Pracowni Rozwoju Zawodowego Nauczycieli w Centralnym Ośrodku Doskona-
lenia Nauczycieli, autorka publikacji dotyczących rozwoju zawodowego nauczyciela,
koordynator Ogólnopolskiego Programu Doskonalenia Ekspertów Komisji Egzaminacyj-
nych i Kwalifikacyjnych.
Elżbieta Tołwińska-Królikowska
Kierownik Pracowni Rozwoju Systemu Doskonalenia Nauczycieli w Centralnym Ośrodku
Doskonalenia Nauczycieli, autorka publikacji i realizatorka szkoleń na temat rozwoju
zawodowego nauczyciela.
Spis treści
1. Wstęp
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1
2
2. Aspekty prawne
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1
2
3. Czemu może służyć dokumentowanie
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1
3
4. Dokumentowanie rozwoju i dorobku zawodowego nauczyciela stażysty
. . . .
1
5
4.1. Wymagania niezbędne do uzyskania stopnia nauczyciela kontraktowego
i ich dokumentowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1
5
5. Dokumentowanie rozwoju i dorobku zawodowego nauczyciela
kontraktowego
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1
7
5.1. Wymagania niezbędne do uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego
i ich dokumentowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1
7
6. Dokumentowanie rozwoju i dorobku zawodowego nauczyciela
mianowanego
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
6.1. Wymagania niezbędne do uzyskania stopnia nauczyciela
dyplomowanego i ich dokumentowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
7. Sprawozdanie z realizacji planu rozwoju zawodowego
. . . . . . . . . . . . . . . . . 13
7.1. Treść sprawozdania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
7.2. Forma sprawozdania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
7.3. Wzory sprawozdań – przykłady . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
8. Selekcja i dobór dokumentów
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
8.1. Przygotowanie dokumentów do złożenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
9. Lista kontrolna do analizy dokumentacji dołączonej do wniosku
o rozpoczęcie postępowania kwalifikacyjnego lub egzaminacyjnego
. . . . . 21
I
1.4
s. 2
System awansu
Rozwój zawodowy nauczyciela
20 • Poradnik nauczyciela • Wrzesień 2005
U20092005
1. Wstęp
System awansu zawodowego nakłada na nauczycieli ubiegających się o kolejny sto-
pień awansu obowiązek dokumentowania własnego rozwoju i dorobku zawodowe-
go. W tym artykule proponujemy przyjrzenie się różnym sposobom dokumentowania
realizacji zadań podejmowanych w okresie stażu oraz propozycjom sposobu przy-
gotowania dokumentacji przeznaczonej do przedstawienia komisji kwalifikacyjnej lub
egzaminacyjnej.
2. Aspekty prawne
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 1 grudnia 2004 r. w sprawie
uzyskiwania stopni awansu zawodowego nauczycieli (DzU nr 260 poz. 2593; w dalszej
części nazywane Rozporządzeniem) w § 9 określa rodzaj dokumentacji, która powinna
być dołączona do wniosku o rozpoczęcie postępowania kwalifikacyjnego lub egzami-
nacyjnego.
Należą do niej:
1) dokumenty potwierdzające posiadane kwalifikacje zawodowe, a w przypadku na-
uczyciela kontraktowego lub nauczyciela mianowanego także akt nadania stopnia
awansu zawodowego – oryginały lub poświadczone kopie;
2) zaświadczenie dyrektora szkoły o wymiarze zatrudnienia nauczyciela oraz zajmo-
wanym przez niego stanowisku w dniu wydania zaświadczenia i w okresie odby-
wania stażu; w przypadku nauczyciela, który w okresie odbywania stażu zmienił
miejsce zatrudnienia, oraz nauczyciela zatrudnionego w kilku szkołach, w każdej
w wymiarze niższym niż połowa obowiązującego wymiaru zajęć, łącznie w wymia-
rze co najmniej połowy obowiązującego wymiaru zajęć, należy załączyć zaświad-
czenia ze wszystkich szkół, w których nauczyciel był zatrudniony w okresie stażu,
jeżeli zatrudnienia nie można udokumentować na podstawie świadectw pracy;
3) zatwierdzony plan rozwoju zawodowego oraz sprawozdanie z jego realizacji;
4) ocena dorobku zawodowego za okres stażu, a w przypadku nauczyciela, który w okre-
sie odbywania stażu zmienił miejsce zatrudnienia – także ocena za okres stażu
odbytego w poprzednim miejscu zatrudnienia;
5) w przypadku nauczyciela mianowanego – dokumentacja potwierdzająca spełnianie
wymagań niezbędnych do uzyskania stopnia nauczyciela dyplomowanego, okre-
ślonych w § 8 ust. 2; dokumentacja ta powinna mieć następującą formę:
– opisu i analizy realizacji wymagań, o których mowa w § 8 ust. 2 pkt 1–3, ze
wskazaniem w szczególności wpływu podejmowanych działań na podniesienie
jakości realizowanego w szkole procesu dydaktyczno-wychowawczego;
– sprawozdania z realizacji wybranych zadań, o których mowa w § 8 ust. 2 pkt 4,
oraz uzyskanych efektów;
– dyplomów lub świadectw potwierdzających zaawansowaną znajomość języ-
ka obcego
w rozumieniu Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu
I
1.4
s. 3
Rozwój zawodowy nauczyciela
System awansu
20 • Poradnik nauczyciela • Wrzesień 2005
U20092005
z 10 września 2002 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od na-
uczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli
niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia na-
uczycieli (DzU nr 155, poz. 1288 oraz z 2004 r. nr 122, poz. 1290) – w przypadku
realizacji zadania, o którym mowa w § 8 ust. 2 pkt 4d;
– opisu i analizy co najmniej dwóch przypadków rozpoznania i rozwiązania
problemów edukacyjnych, wychowawczych lub innych, o których mowa w § 8
ust. 2 pkt 5;
– zaświadczeń i innych dokumentów potwierdzających pełnienie funkcji, prowa-
dzenie działań lub wykonywanie zadań związanych ze spełnianiem wymagań
określonych w § 8 ust. 2, jeżeli nie wynika to z planu rozwoju zawodowego i spra-
wozdania z jego realizacji.
Poza wymienioną dokumentacją nauczyciel może również dołączyć inną, świadczą-
cą o jego osiągnięciach zawodowych (§ 9 ust. 3 Rozporządzenia), np. informacje
o nagrodach.
Dokumentacja nauczycieli stażystów i kontraktowych może ograniczać się do pa-
pierów wymienionych w § 9 ust. 1 pkt 1– 4 Rozporządzenia (dokumenty potwierdza-
jące posiadane kwalifikacje, akt nadania stopnia, zaświadczenie o wymiarze
zatrudnienia i zajmowanym stanowisku, plan rozwoju zawodowego, sprawozdanie
z realizacji stażu, ocena dorobku zawodowego za okres stażu).
Nauczyciel mianowany jest zobowiązany dołączyć dodatkowo dokumenty (spo-
rządzone w odpowiedniej formie) potwierdzające spełnienie wymagań niezbęd-
nych do uzyskania stopnia nauczyciela dyplomowanego.
3. Czemu może służyć dokumentowanie
Przed wejściem w życie systemu awansu zawodowego w naszych szkołach obowiązek
dokumentowania pracy był związany z różnymi aspektami działalności nauczycieli:
l
Obligowało ich do tego prawo oświatowe i zarządzenia wewnątrzszkolne, np. ko-
nieczność prowadzenia dzienników, przygotowywania rozkładu zajęć lub planu pracy
oraz sprawozdań z ich realizacji. Nauczyciele ubiegający się o ocenę pracy groma-
dzili dokumentację na temat realizacji swoich zadań dydaktycznych, wychowaw-
czych i opiekuńczych. Były to np. konspekty lekcji i scenariusze zajęć oraz uwagi
o ich realizacji.
l
Angażowanie się w dodatkowe działania na rzecz rozwoju szkoły i własnego roz-
woju zawodowego często wiązało się z koniecznością dokumentowania różnych
form aktywności podejmowanych w tym celu. I tak np. uczestniczenie w wielu
formach kształcenia ustawicznego, ubieganie się o stopień specjalizacji zawodo-
wej, udział w budowie szkolnego systemu zapewniania jakości pracy, współpraca
z instytucjami wspierającymi oświatę, jednostkami samorządu terytorialnego oraz
Ważne!
I
1.4
s. 4
System awansu
Rozwój zawodowy nauczyciela
20 • Poradnik nauczyciela • Wrzesień 2005
U20092005
organizacjami pozarządowymi wymagały m.in. opracowywania projektów, spra-
wozdań i raportów.
l
Liczna grupa nauczycieli dokumentowała własne działania o charakterze innowa-
cyjnym nie tylko z racji wymogów formalnych, ale również po to, aby monitorować
swoją pracę i wyciągać wnioski niezbędne do kontynuacji działań.
Gromadzenie przez nauczyciela dokumentacji dotyczącej własnych działań jest dość
powszechne w wielu krajach, np. w Stanach Zjednoczonych popularne jest tzw. portfolio
1
.
(nazywane czasami dossier). Jest to rodzaj teczki zawierającej starannie dobrane i od-
powiednio ustrukturyzowane materiały na temat dorobku zawodowego (najczęściej
wytwory własnej pracy wraz z towarzyszącymi im krytycznymi komentarzami i analiza-
mi). Mogą one być swoistym rozszerzonym życiorysem zawodowym, bądź dotyczyć
wybranego okresu lub aspektu pracy. Portfolio może służyć zarówno do oceny pracy
nauczyciela, jak i być użytecznym narzędziem refleksji nad własnym rozwojem.
Rys. 1. Wybrane czynniki motywujące do opisywania dorobku zawodowego.
Obecnie wszyscy nauczyciele ubiegający się o kolejny stopień awansu zawodo-
wego są zobligowani przepisami do dokumentowania podejmowanych przez siebie
działań (w przypadku nauczycieli stażystów i kontraktowych jest to głównie
sprawozdanie z realizacji planu rozwoju zawodowego, nauczycielom mianowa-
nym ustawodawca postawił znacznie większe wymagania, zobowiązując ich do-
datkowo do sporządzania opisów i analiz oraz sprawozdań z realizacji wymagań).
Prowadzenie dokumentacji w okresie stażu nie tylko usprawnia przygotowania do
spotkania z komisją kwalifikacyjną lub egzaminacyjną, lecz także ułatwia ocenę
efektów własnej pracy i sprzyja rozwojowi zawodowemu.
Prawo oświatowe
Zarządzenia
wewnątrzszkolne
Wymogi związane
z podejmowaniem
działań na rzecz
rozwoju własnego
i szkoły
Potrzeba
dokumentowania
autorskich działań
Ważne!
I
1.4
s. 5
Rozwój zawodowy nauczyciela
System awansu
20 • Poradnik nauczyciela • Wrzesień 2005
U20092005
Warto się zastanowić, w jaki sposób można dokumentować zadania związane z reali-
zacją wymagań niezbędnych do uzyskania kolejnego stopnia awansu. Jeżeli doku-
mentacja ma świadczyć nie tylko o dorobku zawodowym, ale także ilustrować rozwój
nauczyciela, warto aby dotyczyła zarówno uzyskanych efektów, jak i procesu realizacji
zadań.
4. Dokumentowanie rozwoju i dorobku zawodowego nauczyciela
stażysty
Staż nauczyciela stażysty trwa 9 miesięcy. Jest to czas przeznaczony głównie na zdo-
bycie lub ugruntowanie podstawowych umiejętności zawodowych i poznanie swojego
miejsca pracy. W tym okresie nauczyciel jest zobowiązany do podejmowania działań
określonych w § 6 Rozporządzenia jako powinności. Należą do nich:
1) poznawanie organizacji, zadań i zasad funkcjonowania szkoły, w tym:
– przepisów dotyczących funkcjonowania szkoły,
– sposobu prowadzenia obowiązującej w szkole dokumentacji,
– przepisów dotyczących zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków
nauki i pracy;
2) uczestniczenie w charakterze obserwatora w zajęciach prowadzonych przez opiekuna
stażu lub innych nauczycieli, w wymiarze co najmniej jednego zajęcia w miesiącu,
i omawianie z prowadzącym obserwowanych zajęć;
3) prowadzenie zajęć z uczniami w obecności opiekuna stażu lub dyrektora szkoły,
w wymiarze co najmniej jednego zajęcia w miesiącu, oraz omawianie ich z osobą,
w obecności której zajęcia zostały przeprowadzone;
4) uczestniczenie w wewnątrzszkolnych formach doskonalenia zawodowego na-
uczycieli.
Powinności te w dużym stopniu określają sposób realizacji zadań wykonywanych przez
nauczyciela podczas stażu.
4.1. Wymagania niezbędne do uzyskania stopnia nauczyciela
kontraktowego i ich dokumentowanie
Wymagania wymienione w § 6 Rozporządzenia dotyczą głównie podstawowego warsz-
tatu pracy nauczyciela. Spełnienie tych wymagań związane jest z realizacją wielu zadań,
które nauczyciel stażysta planuje wraz z opiekunem.
Nauczyciel stażysta jest zobligowany do napisania sprawozdania z realizacji planu roz-
woju zawodowego. Realizację tego zadania może sobie ułatwić poprzez systematycz-
ne dokumentowanie podejmowanych podczas stażu działań. Dokumentacja ta może
być bardzo pomocna zarówno w trakcie analizowania przebiegu pracy nauczyciela,
jak i podczas przygotowywania się do rozmowy kwalifikacyjnej z komisją.
I
1.4
s. 6
System awansu
Rozwój zawodowy nauczyciela
20 • Poradnik nauczyciela • Wrzesień 2005
U20092005
Zamieszczona poniżej tabela jest zbiorem pomysłów na dokumentowanie przykłado-
wych zadań. W przypadku każdego nauczyciela powinny one być formułowane zgod-
nie z jego potrzebami oraz specyfiką miejsca pracy.
Tabela 1. Przykłady zadań i sposobów dokumentowania ich realizacji – stopień nauczyciela kon-
traktowego
e
i
n
a
g
a
m
y
W
ń
a
d
a
z
y
d
a
ł
k
y
z
r
P
a
i
n
a
w
o
t
n
e
m
u
k
o
d
y
b
o
s
o
p
S
o
n
t
ę
j
e
i
m
U
ść
ć
ę
j
a
z
a
i
n
e
z
d
a
w
o
r
p
y
c
ą
j
a
i
n
w
e
p
a
z
b
ó
s
o
p
s
w
a
ł
w ś
ę
j
c
a
z
i
l
a
e
r
ą
w
i
c
ń
a
d
a
z
h
c
y
w
o
w
a
t
s
d
o
p
j
e
r
ó
t
k
w
,
y
ł
o
k
z
s
ż
a
t
s
a
w
y
b
d
o
l
e
i
c
y
z
c
u
a
n
•
n
ć
ę
j
a
z
u
d
a
ł
k
z
o
r
e
i
n
a
w
o
t
o
g
y
z
r
p
•
n
,
w
ó
t
k
e
p
s
n
o
k
e
i
n
a
w
o
c
a
r
p
o
n
•
ć
ę
j
a
z
y
z
s
u
i
r
a
n
e
c
s
•
n
a
i
n
a
z
c
u
a
n
d
o
t
e
m
e
i
n
a
w
a
n
z
o
p
n
•
e
i
n
a
ż
a
r
d
w
h
c
i
i
•
n
h
c
y
n
n
i
i
ij
c
k
e
l
e
i
n
e
z
d
a
w
o
r
p
n
•
y
ł
o
k
z
s
e
i
n
e
r
e
t
a
n
ć
ę
j
a
z
•
n
i
m
a
g
a
w
u
z
ć
ę
j
a
z
d
a
ł
k
z
o
r
n
•
ij
c
a
z
il
a
e
r
i
m
y
c
ą
z
c
y
t
o
d
•
n
e
z
s
u
i
r
a
n
e
c
s
,
y
t
k
e
p
s
n
o
k
n
•
i
m
y
c
ą
z
c
y
t
o
d
i
m
a
g
a
w
u
z
n
•
ij
c
a
z
il
a
e
r
h
c
i
•
n
ć
ę
j
a
z
e
z
s
u
i
r
a
n
e
c
s
n
•
m
e
i
n
a
t
s
y
z
r
o
k
y
w
z
n
•
d
o
t
e
m
h
c
y
n
d
o
r
o
n
ż
ó
r
z
a
r
o
n
•
ij
c
a
z
il
a
e
r
o
i
g
a
w
u
•
n
o
e
d
i
w
a
n
ij
c
k
e
l
a
i
n
a
r
g
a
n
•
n
w
ó
i
n
z
c
u
e
c
a
r
p
o
m
o
j
a
n
Z
ść ś
a
k
s
i
w
o
d
o
r
w
ó
m
e
l
b
o
r
p
h
c
i
,
w
ó
i
n
z
c
u
o
n
t
ę
j
e
i
m
u
z
a
r
o
ść
m
y
t
z
y
c
a
r
p
ł
ó
p
s
w
ś
m
e
i
k
s
i
w
o
d
o
r
t
a
m
e
t
a
n
ij
c
a
m
r
o
f
n
i
e
i
c
y
b
o
d
z
ś
w
ó
i
n
z
c
u
a
k
s
i
w
o
d
o
r
•
n
a
i
n
a
r
b
e
z
z
s
u
i
r
a
n
e
c
s
n
•
o
g
e
j
z
s
i
p
a
z
i
i
m
a
c
i
z
d
o
r
z
n
•
ij
c
a
z
il
a
e
r
•
n
i
m
a
c
i
z
d
o
r
z
ń
a
k
t
o
p
s
n
a
l
p
n
•
ij
c
a
z
il
a
e
r
o
g
e
j
z
e
j
s
k
e
l
f
e
r
i
•
n
j
e
n
j
y
c
a
r
g
e
t
n
i
ij
c
k
e
l
z
s
u
i
r
a
n
e
c
s
n
•
,
w
ó
i
n
z
c
u
b
e
z
r
t
o
p
e
i
n
a
r
b
e
z
(
n
•
)
y
c
a
r
p
ł
ó
p
s
w
d
a
s
a
z
e
i
n
e
l
a
t
s
u
w
ó
b
o
s
o
p
s
i
w
ó
s
e
r
k
a
z
e
i
n
a
n
z
o
p
ij
c
u
t
y
t
s
n
i
i
b
ó
s
o
a
i
n
a
ł
a
i
z
d
h
c
y
c
ą
j
u
c
a
r
p
ł
ó
p
s
w
e
z ś
w
ó
i
n
z
c
u
m
e
i
k
s
i
w
o
d
o
r
•
n
t
a
m
e
t
a
n
r
o
t
a
m
r
o
f
n
i
y
n
s
a
ł
w
n
•
h
c
y
c
ą
j
a
ł
a
i
z
d
ij
c
u
t
y
t
s
n
i
i
b
ó
s
o
n
•
i
m
y
r
ó
t
k
z
,
u
k
s
i
w
o
d
o
r
ś
w
n
•
e
j
u
c
a
r
p
ł
ó
p
s
w
•
n
o
p
e
j
s
k
e
l
f
e
r
i
i
g
a
w
u
n
•
i
m
a
k
i
n
w
o
c
a
r
p
z
h
c
a
i
n
a
k
t
o
p
s
n
•
y
ł
o
k
z
s
,
ij
c
u
t
y
t
s
n
i
h
c
y
n
n
i
b
u
l
n
•
o
w
il
ż
o
m
e
c
ą
z
c
y
t
o
d
ś i
c
n
•
h
c
y
n
a
w
o
r
e
f
o
z
a
i
n
a
t
s
y
z
r
o
k
n
•
a
i
n
a
ł
a
i
z
d
ł
ó
p
s
w
z
a
r
o
g
u
ł
s
u
i
m
a
i
n
a
ł
a
i
z
d
z
ę
i
s
e
i
n
a
n
z
o
p
a
z
i
m
y
z
c
ń
u
k
e
i
p
o
,
i
m
y
n
z
c
y
t
k
a
li
f
o
r
p
i
m
y
n
o
z
d
a
w
o
r
p
i
m
y
z
c
w
a
w
o
h
c
y
w
i
ę
ł
o
k
z
s
z
e
z
r
p
•
n
t
a
m
e
t
a
n
e
j
s
k
e
l
f
e
r
e
n
s
a
ł
w
n
•
ń
a
ł
a
i
z
d
h
c
y
t
•
n
ę
i
s
a
i
n
e
z
c
ą
ł
w
t
k
e
j
o
r
p
n
•
m
y
t
w
y
ł
o
k
z
s
a
i
n
a
ł
a
i
z
d
w
n
•
e
i
s
e
r
k
a
z
o
n
t
ę
j
e
i
m
U
ść
h
c
y
n
s
a
ł
w
a
i
n
a
i
w
a
m
o
h
c
y
n
a
w
o
w
r
e
s
b
o
b
u
l
ć
ę
j
a
z
•
n
h
c
a
i
c
ę
j
a
z
w
e
i
n
e
z
c
i
n
t
s
e
z
c
u
n
•
a
n
u
k
e
i
p
o
z
e
z
r
p
h
c
y
n
o
z
d
a
w
o
r
p
n
•
il
e
i
c
y
z
c
u
a
n
h
c
y
n
n
i
i
/
b
u
l
u
ż
a
t
s
•
n
ć
ę
j
a
z
e
i
n
e
z
d
a
w
o
r
p
n
•
z
e
z
r
p
h
c
y
n
a
w
o
w
r
e
s
b
o
n
•
y
ł
o
k
z
s
a
r
o
t
k
e
r
y
d
,
a
n
u
k
e
i
p
o
•
n
h
c
y
n
o
z
d
a
w
o
r
p
e
i
n
a
i
w
a
m
o
n
•
ć
ę
j
a
z
h
c
y
n
a
w
o
w
r
e
s
b
o
i
•
n
-
a
w
o
w
r
e
s
b
o
m
a
r
g
o
n
o
m
r
a
h
n
•
ij
c
k
e
l
h
c
y
n
•
n
ij
c
a
w
r
e
s
b
o
z
s
u
k
r
a
•
n
t
a
m
e
t
a
n
e
j
s
k
e
l
f
e
r
,
i
g
a
w
u
n
•
ć
ę
j
a
z
h
c
y
n
a
w
o
w
r
e
s
b
o
•
n
ć
ę
j
a
z
m
a
r
g
o
n
o
m
r
a
h
•
n
ć
ę
j
a
z
e
z
s
u
i
r
a
n
e
c
s
,
y
t
k
e
p
s
n
o
k
n
•
i
m
y
c
ą
z
c
y
t
o
d
i
m
a
g
a
w
u
z
n
•
ij
c
a
z
il
a
e
r
•
n
e
c
ą
z
c
y
t
o
d
e
j
s
k
e
l
f
e
r
,
i
k
s
o
i
n
w
n
•
y
c
a
r
p
j
e
n
s
a
ł
w
•
n
w
ó
r
o
t
a
w
r
e
s
b
o
e
j
s
k
e
l
f
e
r
,
i
g
a
w
u
I
1.4
s. 7
Rozwój zawodowy nauczyciela
System awansu
20 • Poradnik nauczyciela • Wrzesień 2005
U20092005
5. Dokumentowanie rozwoju i dorobku zawodowego nauczyciela
kontraktowego
Staż nauczyciela kontraktowego trwa 2 lata i 9 miesięcy (z wyjątkiem sytuacji szczegól-
nych, patrz: artykuł J. Chojnackiego, M. Pomianowskiej System awansu zawodowego
nauczycieli [w:] Poradnik nauczyciela, I 1.1). W tym okresie nauczyciel doskonali swój
warsztat pracy i włącza się w realizację zadań ogólnoszkolnych.
Do jego podstawowych obowiązków należą (§ 7 Rozporządzenia):
1) uczestniczenie w pracach organów szkoły związanych z realizacją zadań edukacyj-
nych, wychowawczych, opiekuńczych lub innych, wynikających ze statutu oraz
potrzeb szkoły i środowiska lokalnego;
2) samodzielne lub przez udział w różnych formach doskonalenia zawodowego pogłę-
bianie swojej wiedzy i umiejętności zawodowych;
3) poznawanie przepisów dotyczących systemu oświaty z uwzględnieniem specyfiki,
typu i rodzaju szkoły, w której odbywa staż.
5.1. Wymagania niezbędne do uzyskania stopnia nauczyciela
mianowanego i ich dokumentowanie
Wymienione wyżej powinności wskazują na sposoby spełnienia wymagań niezbęd-
nych do uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego. W tabeli przedstawiono przy-
kładowe zadania i propozycje dokumentowania ich realizacji.
e
i
n
a
g
a
m
y
W
ń
a
d
a
z
y
d
a
ł
k
y
z
r
P
a
i
n
a
w
o
t
n
e
m
u
k
o
d
y
b
o
s
o
p
S
o
m
o
j
a
n
Z
ś
i
j
c
a
z
i
n
a
g
r
o
ć
a
i
n
a
w
o
n
o
j
c
k
n
u
f
d
a
s
a
z
i
j
e
r
ó
t
k
w
,
y
ł
o
k
z
s
ł
a
w
y
b
d
o
l
e
i
c
y
z
c
u
a
n
ż
a
t
s
i
m
a
t
n
e
m
u
k
o
d
z
ę
i
s
e
i
n
a
n
z
o
p
a
z
,
O
S
W
,
y
ł
o
k
z
s
t
u
t
a
t
s
:
i
m
y
n
l
o
k
z
s
m
a
r
g
o
r
p
,
y
z
c
w
a
w
o
h
c
y
w
m
a
r
g
o
r
p
w
ó
m
a
r
g
o
r
p
w
a
t
s
e
z
,
i
k
y
t
k
a
li
f
o
r
p
y
ł
o
k
z
s
u
j
o
w
z
o
r
n
a
l
p
,
a
i
n
a
z
c
u
a
n
•
n
j
e
n
s
a
ł
w
e
w
ij
c
a
z
il
a
e
r
z
i
k
s
o
i
n
w
n
•
-
e
z
c
z
s
o
p
z
w
ó
s
i
p
a
z
y
c
a
r
p
n
•
w
ó
t
n
e
m
u
k
o
d
h
c
y
n
l
ó
g
•
n
h
c
y
c
ą
j
a
m
ć
ę
j
a
z
e
z
s
u
i
r
a
n
e
c
s
n
•
e
i
n
a
n
z
o
p
a
z
u
l
e
c
a
n
n
•
i
m
y
t
z
w
ó
i
n
z
c
u
/
w
ó
c
i
z
d
o
r
n
•
i
m
a
t
n
e
m
u
k
o
d
i
m
a
d
a
s
a
z
z
ę
i
s
e
i
n
a
n
z
o
p
a
z
a
i
n
a
w
y
w
o
h
c
e
z
r
p
i
a
i
n
e
z
d
a
w
o
r
p
,
j
e
n
l
o
k
z
s
ij
c
a
t
n
e
m
u
k
o
d
y
z
s
u
k
r
a
,
ć
ę
j
a
z
w
ó
k
i
n
n
e
i
z
d
.
p
n
n
e
c
o
z
e
z
r
p
a
n
o
z
d
a
w
o
r
p
a
j
c
a
t
n
e
m
u
k
o
d
a
l
e
i
c
y
z
c
u
a
n
P
H
B
i
m
a
s
i
p
e
z
r
p
z
ę
i
s
e
i
n
a
n
z
o
p
a
z
a
z ś
u
i
n
e
z
c
ń
o
k
u
o
e
i
n
e
z
c
d
a
i
w
P
H
B
u
s
r
u
k
I
1.4
s. 8
System awansu
Rozwój zawodowy nauczyciela
20 • Poradnik nauczyciela • Wrzesień 2005
U20092005
Tabela 2. Przykłady zadań i sposobów dokumentowania ich realizacji – stopień nauczyciela mia-
nowanego
e
i
n
a
g
a
m
y
W
ń
a
d
a
z
y
d
a
ł
k
y
z
r
P
a
i
n
a
w
o
t
n
e
m
u
k
o
d
y
b
o
s
o
p
S
o
n
t
ę
j
e
i
m
U
ś
-
i
n
a
g
r
o
ć
a
i
n
e
l
a
n
o
k
s
o
d
i
i
j
c
a
z
u
t
a
t
z
s
r
a
w
o
g
e
n
s
a
ł
w
a
i
n
a
w
o
z
i
l
a
n
a
,
y
c
a
r
p
a
i
n
a
w
o
t
n
e
m
u
k
o
d
i
-
a
i
n
e
c
o
,
ń
a
ł
a
i
z
d
h
c
i
o
w
s
o
n
z
c
e
t
u
k
s
h
c
i
a
i
n
ś ,
i
c
a
i
n
a
w
y
n
o
k
o
d
e
ż
k
a
t
a
t
k
e
r
o
k
h
c
y
n
w
o
s
o
t
s
h
c
a
i
n
a
ł
a
i
z
d
h
c
y
t
w
,
a
j
c
a
z
il
a
e
r
,
e
i
n
a
w
o
n
a
l
p
a
z
a
j
c
a
u
l
a
w
e
i
g
n
i
r
o
t
i
n
o
m
u
m
a
r
g
o
r
p
o
g
e
w
o
s
a
l
k
o
g
e
z
c
w
a
w
o
h
c
y
w
y
z
c
w
a
w
o
h
c
y
w
m
a
r
g
o
r
p
o
g
e
j
t
a
m
e
t
a
n
i
m
a
g
a
w
u
z
i
m
a
k
i
n
y
w
,
)
g
n
i
r
o
t
i
n
o
m
(
ij
c
a
z
il
a
e
r
m
e
s
i
p
o
i
i
m
a
k
s
o
i
n
w
,
ij
c
a
u
l
a
w
e
n
a
i
m
z
h
c
y
n
o
z
d
a
w
o
r
p
w
u
d
a
ł
k
z
o
r
e
i
n
a
w
o
t
o
g
y
z
r
p
o
g
e
n
a
z
c
u
a
n
u
ł
a
i
r
e
t
a
m
,
a
j
c
a
z
il
a
e
r
o
g
e
j
,
u
t
o
i
m
d
e
z
r
p
a
j
c
a
u
l
a
w
e
i
g
n
i
r
o
t
i
n
o
m
a
i
n
a
z
c
u
a
n
u
ł
a
i
r
e
t
a
m
d
a
ł
k
z
o
r
o
g
e
j
t
a
m
e
t
a
n
i
m
a
g
a
w
u
z
i
m
a
k
i
n
y
w
,
)
g
n
i
r
o
t
i
n
o
m
(
ij
c
a
z
il
a
e
r
m
e
s
i
p
o
i
i
m
a
k
s
o
i
n
w
,
ij
c
a
u
l
a
w
e
n
a
i
m
z
h
c
y
n
o
z
d
a
w
o
r
p
w
e
i
n
a
w
o
t
k
e
j
o
r
p
a
z
u
m
e
t
s
y
s
o
g
e
w
o
t
o
i
m
d
e
z
r
p
,
a
j
c
a
z
il
a
e
r
o
g
e
j
,
a
i
n
a
i
n
e
c
o
a
j
c
a
u
l
a
w
e
i
g
n
i
r
o
t
i
n
o
m
a
i
n
a
i
n
e
c
o
m
e
t
s
y
s
y
w
o
t
o
i
m
d
e
z
r
p
o
g
e
j
t
a
m
e
t
a
n
i
m
a
g
a
w
u
z
i
m
a
k
i
n
y
w
,
)
g
n
i
r
o
t
i
n
o
m
(
ij
c
a
z
il
a
e
r
m
e
s
i
p
o
i
i
m
a
k
s
o
i
n
w
,
ij
c
a
u
l
a
w
e
n
a
i
m
z
h
c
y
n
o
z
d
a
w
o
r
p
w
a
i
n
a
z
c
u
a
n
d
o
t
e
m
e
i
n
e
c
a
g
o
b
z
w
h
c
y
n
s
a
ł
w
a
n
h
c
y
n
a
w
o
s
o
t
s
y
d
o
t
e
m
o
.
p
n
(
h
c
a
j
c
k
e
l
)
e
c
ą
j
u
z
i
w
y
t
k
a
•
n
-
o
z
d
a
w
o
r
p
e
z
r
p
e
z
s
u
i
r
a
n
e
c
s
n
•
i
m
a
g
a
w
u
z
ć
ę
j
a
z
h
c
y
n
n
•
a
n
ij
c
a
z
il
a
e
r
t
a
m
e
t
•
n
w
ó
i
n
z
c
u
e
c
a
r
p
•
n
o
e
d
i
w
a
n
ij
c
k
e
l
a
i
n
a
r
g
a
n
o
n
t
ę
j
e
i
m
U
ś
-
d
ę
l
g
z
w
u
ć
y
c
a
r
p
w
a
i
n
a
i
n
-
a
m
e
l
b
o
r
p
i
m
a
i
n
z
c
u
z
i
k
y
t
ś
a
k
s
i
w
o
d
o
r
ń
e
i
n
d
a
g
a
z
,
o
g
e
n
l
a
k
o
l
h
c
y
n
z
c
e
ł
o
p
s
h
c
y
n
j
y
c
a
z
i
l
i
w
y
c
i
u
m
a
r
g
o
r
p
o
d
e
i
n
e
z
d
a
w
o
r
p
w
e
r
t
u
t
o
i
m
d
e
z
r
p
o
g
e
n
a
z
c
u
a
n
ś i
c
j
e
n
a
r
b
y
w
h
c
y
c
ą
z
c
y
t
o
d
i
k
y
t
a
m
e
l
b
o
r
p
ś
a
k
s
i
w
o
d
o
r
ii
t
s
e
w
k
h
c
y
n
l
a
u
t
k
a
,
o
g
e
n
l
a
k
o
l
z
a
r
o
h
c
y
n
z
c
e
ł
o
p
s
h
c
y
n
j
y
c
a
z
il
i
w
y
c
•
n
ij
c
k
e
l
e
z
s
u
i
r
a
n
e
c
s
e
n
a
r
b
y
w
•
n
w
ó
i
n
z
c
u
e
c
a
r
p
o
g
e
n
j
y
c
a
k
u
d
e
u
t
k
e
j
o
r
p
a
j
c
a
z
il
a
e
r
z
e
z
r
p
e
i
n
a
n
z
o
p
o
g
e
c
ą
j
a
i
w
il
ż
o
m
u
w
ó
i
n
z
c
u
ś
o
g
e
n
l
a
k
o
l
a
k
s
i
w
o
d
o
r
w
ó
m
e
l
b
o
r
p
o
g
e
j
i
•
n
i
m
a
g
a
w
u
z
u
t
k
e
j
o
r
p
s
i
p
o
n
•
ij
c
a
z
il
a
e
r
i
m
y
c
ą
z
c
y
t
o
d
•
n
w
ó
i
n
z
c
u
e
c
a
r
p
e
n
a
r
b
y
w
•
n
.
d
t
i
a
i
c
ę
j
d
z
,
o
e
d
i
w
a
i
n
a
r
g
a
n
a
j
c
a
z
il
a
e
r
i
e
i
n
a
w
o
t
k
e
j
o
r
p
a
z
o
g
e
z
c
w
a
w
o
h
c
y
w
u
m
a
r
g
o
r
p
ą
c
a
r
p
ł
ó
p
s
w
e
z
o
g
e
n
a
z
ą
i
w
z
e
z ś
m
y
n
l
a
k
o
l
m
e
i
k
s
i
w
o
d
o
r
•
n
y
z
c
w
a
w
o
h
c
y
w
m
a
r
g
o
r
p
n
•
ij
c
a
z
il
a
e
r
t
a
m
e
t
a
n
i
m
a
g
a
w
u
z
•
n
ij
c
a
z
il
a
e
r
a
i
n
e
z
d
r
e
i
w
t
o
p
n
•
ń
a
d
a
z
h
c
y
n
l
ó
g
e
z
c
z
s
o
p
n
•
e
j
c
a
z
i
n
a
g
r
o
z
e
z
r
p
e
n
o
i
w
a
t
s
y
w
n
•
w
e
c
ą
j
a
ł
a
i
z
d
ś
u
k
s
i
w
o
d
o
r
n
•
m
y
n
l
a
k
o
l
o
n
t
ę
j
e
i
m
U
ść
j
e
j
o
w
s
w
a
i
n
a
t
s
y
z
r
o
k
y
w
i
i
g
o
l
o
n
h
c
e
t
y
c
a
r
p
j
e
w
o
r
e
t
u
p
m
o
k
j
e
n
j
y
c
a
m
r
o
f
n
i
i
•
n
e
i
n
e
l
a
n
o
k
s
o
d
u
b
u
l
e
i
c
y
b
o
d
z
n
•
o
n
t
ę
j
e
i
m
u
ś
i
g
u
ł
s
b
o
i
c
n
•
a
r
e
t
u
p
m
o
k
•
n
-
o
m
o
p
u
w
a
t
s
e
z
e
i
n
a
w
o
t
o
g
y
z
r
p
n
•
m
e
i
c
y
ż
u
z
h
c
y
n
z
c
y
t
k
a
d
y
d
y
c
n
•
j
e
n
j
y
c
a
m
r
o
f
n
i
ii
g
o
l
o
n
h
c
e
t
•
n
y
z
a
b
w
ó
i
n
z
c
u
a
l
d
e
i
n
e
z
r
o
w
t
s
n
•
h
c
y
w
o
t
e
n
r
e
t
n
i
n
o
r
t
s
w
ó
s
e
r
d
a
n
•
m
y
n
a
z
c
u
a
n
z
h
c
y
n
a
z
ą
i
w
z
n
•
m
e
t
o
i
m
d
e
z
r
p
•
n
ć
ę
j
a
z
e
z
s
u
i
r
a
n
e
c
s
n
•
o
n
m
e
i
n
a
t
s
y
z
r
o
k
y
w
z
ś
w
ó
k
i
n
n
•
i
k
s
o
i
n
w
,
ij
c
a
m
r
o
f
n
i
u
z
a
k
e
z
r
p
n
•
ij
c
a
z
il
a
e
r
h
c
i
z
•
n
-
o
g
y
z
r
p
e
n
z
c
y
t
k
a
d
y
d
e
c
o
m
o
p
n
•
a
l
e
i
c
y
z
c
u
a
n
z
e
z
r
p
e
n
a
w
o
t
n
•
a
r
e
t
u
p
m
o
k
ą
c
o
m
o
p
a
z
n
•
o
g
e
n
l
a
u
z
i
w
o
i
d
u
a
u
t
ę
z
r
p
s
i
•
n
o
g
e
n
a
d
a
l
d
h
c
y
n
z
c
e
t
y
ż
u
a
z
a
b
n
•
a
i
n
a
z
c
u
a
n
u
t
o
i
m
d
e
z
r
p
I
1.4
s. 9
Rozwój zawodowy nauczyciela
System awansu
20 • Poradnik nauczyciela • Wrzesień 2005
U20092005
e
i
n
a
g
a
m
y
W
ń
a
d
a
z
y
d
a
ł
k
y
z
r
P
a
i
n
a
w
o
t
n
e
m
u
k
o
d
y
b
o
s
o
p
S
•
n
y
c
a
r
p
w
e
i
n
a
w
y
t
s
y
z
r
o
k
y
w
n
•
h
c
y
n
a
w
y
b
o
d
z
ij
c
a
m
r
o
f
n
i
n
•
a
z
ii
g
o
l
o
n
h
c
e
t
ą
c
o
m
o
p
n
•
,
a
j
z
i
w
e
l
e
t
,
o
i
d
a
r
(
j
e
n
j
y
c
a
m
r
o
f
n
i
n
•
)
a
s
a
r
p
,
t
e
n
r
e
t
n
I
•
n
-
ę
i
s
d
e
z
r
p
h
c
y
n
l
o
k
z
s
w
ł
a
i
z
d
u
n
•
h
c
y
c
ą
j
a
g
a
m
y
w
h
c
a
i
c
ę
i
z
w
n
•
-
a
m
r
o
f
n
i
ii
g
o
l
o
n
h
c
e
t
a
i
c
y
ż
u
n
•
m
y
n
z
r
t
ę
n
w
e
w
w
.
p
n
,
j
e
n
j
y
c
n
•
o
k
a
j
u
i
n
a
d
a
b
ś
,
y
ł
o
k
z
s
y
c
a
r
p
i
c
n
•
ij
c
a
u
l
a
w
e
b
u
l
u
i
n
e
z
r
o
w
t
w
n
•
u
m
a
r
g
o
r
p
o
g
e
n
l
o
k
z
s
n
•
b
u
l
O
S
W
,
o
g
e
z
c
w
a
w
o
h
c
y
w
n
•
;
o
g
e
n
z
c
y
t
k
a
li
f
o
r
p
u
m
a
r
g
o
r
p
n
•
u
t
k
e
j
o
r
p
a
j
c
a
z
il
a
e
r
n
•
e
l
o
p
s
e
z
w
o
g
e
n
j
y
c
a
k
u
d
e
n
•
m
y
w
o
t
o
i
m
d
e
z
r
p
y
z
d
ę
i
m
n
•
w
ó
ł
u
t
y
t
,
h
c
y
w
o
t
e
n
r
e
t
n
i
n
o
r
t
s
n
•
ij
c
y
d
u
a
,
h
c
y
w
o
s
a
r
p
n
•
h
c
y
w
o
i
d
a
r
,
h
c
y
n
j
y
z
i
w
e
l
e
t
n
•
h
c
y
n
n
i
i
•
n
y
c
ą
j
a
z
d
r
e
i
w
t
o
p
t
n
e
m
u
k
o
d
n
•
a
i
n
e
c
ł
a
t
z
s
k
y
m
r
o
f
e
i
n
e
z
c
ń
o
k
u
n
•
a
i
d
u
t
s
,
s
r
u
k
(
o
g
e
n
z
c
i
w
a
t
s
u
n
•
j
e
n
a
z
ą
i
w
z
)
.
p
t
i
e
w
o
m
o
l
p
y
d
o
p
n
•
o
n
t
ę
j
e
i
m
u
z
ś
a
i
n
a
w
i
g
u
ł
s
o
p
ą
i
c
n
•
m
e
r
e
t
u
p
m
o
k
ę
i
s
•
n
ij
c
a
z
il
a
e
r
a
j
c
a
t
n
e
m
u
k
o
d
n
•
m
e
i
n
a
z
a
k
s
w
e
z
ń
a
d
a
z
h
c
y
n
ż
ó
r
n
•
h
c
y
n
a
z
ą
i
w
z
w
ó
t
n
e
m
g
a
r
f
h
c
i
n
•
ii
g
o
l
o
n
h
c
e
t
m
e
i
n
a
t
s
y
z
r
o
k
y
w
z
n
•
j
e
n
j
y
c
a
m
r
o
f
n
i
•
n
ń
a
d
a
z
h
c
y
n
ż
ó
r
a
j
c
a
t
n
e
m
u
k
o
d
n
•
a
l
e
i
c
y
z
c
u
a
n
z
e
z
r
p
a
n
o
z
d
a
w
o
r
p
n
•
ii
g
o
l
o
n
h
c
e
t
m
e
i
c
y
ż
u
z
n
•
j
e
n
j
y
c
a
m
r
o
f
n
i
o
n
t
ę
j
e
i
m
U
ś
-
a
w
o
s
o
t
s
ć
j
e
c
ą
z
c
y
t
o
d
y
z
d
e
i
w
a
i
n
,
i
i
g
o
l
o
h
c
y
s
p
ń
e
i
n
d
a
g
a
z
i
k
y
t
k
a
d
y
d
i
i
k
i
g
o
g
a
d
e
p
-
e
l
b
o
r
p
h
c
y
n
l
ó
g
o
z
a
r
o
o
w
ó
m
ś
b
u
l
h
c
y
w
o
t
a
i
w
j
e
n
z
c
e
ł
o
p
s
y
c
o
m
o
p
m
e
i
n
e
i
n
d
ę
l
g
z
w
u
z
ń
a
d
a
z
i
k
i
f
y
c
e
p
s
z
e
z
r
p
h
c
y
n
a
w
o
z
i
l
a
e
r
a
l
e
i
c
y
z
c
u
a
n
y
z
d
e
i
w
j
e
j
o
w
s
e
i
n
e
i
b
ę
ł
g
o
p
:
u
s
e
r
k
a
z
z
•
n
,
m
y
w
o
s
a
l
k
m
e
ł
o
p
s
e
z
z
y
c
a
r
p
n
•
i
m
a
b
e
z
r
t
o
p
i
m
y
n
ż
ó
r
z
m
e
i
n
z
c
u
n
•
,
m
y
n
z
c
y
t
k
e
l
s
y
d
(
i
m
y
n
j
y
c
a
k
u
d
e
n
•
)
.
p
t
i
m
y
n
w
y
s
e
r
g
a
,
m
y
n
l
o
d
z
•
n
a
i
n
a
i
n
e
c
o
,
a
i
n
a
z
c
u
a
n
d
o
t
e
m
•
n
w
ó
m
a
r
g
o
r
p
y
w
o
d
u
b
n
•
a
i
n
a
w
o
h
c
y
w
i
a
i
n
a
z
c
u
a
n
•
n
i
m
a
c
i
z
d
o
r
z
y
c
a
r
p
ł
ó
p
s
w
•
n
.
p
t
i
i
k
y
t
k
a
li
f
o
r
p
•
n
y
c
ą
j
a
z
d
r
e
i
w
t
o
p
t
n
e
m
u
k
o
d
n
•
a
i
n
e
c
ł
a
t
z
s
k
y
m
r
o
f
e
i
n
e
z
c
ń
o
k
u
n
•
a
i
d
u
t
s
,
s
r
u
k
(
o
g
e
n
z
c
i
w
a
t
s
u
n
•
)
.
p
t
i
e
w
o
m
o
l
p
y
d
o
p
•
n
h
c
y
n
a
t
y
z
c
e
z
r
p
o
i
n
t
a
t
s
o
s
i
p
s
n
•
i
m
a
k
t
a
t
o
n
z
k
e
ż
ą
i
s
k
n
•
r
u
t
k
e
l
h
c
y
n
a
r
b
y
w
z
n
•
i
k
s
o
i
n
w
i
m
y
c
ą
j
a
i
n
d
ę
l
g
z
w
u
n
•
y
c
a
r
p
j
e
n
s
a
ł
w
o
d
•
n
a
i
n
a
z
ą
i
w
z
o
r
a
j
c
y
z
o
p
o
r
p
i
s
i
p
o
n
•
,
j
e
z
c
w
a
w
o
h
c
y
w
ij
c
a
u
t
y
s
n
•
e
i
s
a
l
k
w
j
e
n
z
c
y
t
k
a
d
y
d
o
n
t
ę
j
e
i
m
U
ś
-
i
g
u
ł
s
o
p
ć
i
m
a
s
i
p
e
z
r
p
ę
i
s
a
i
n
a
w
i
m
y
c
ą
z
c
y
t
o
d
a
w
a
r
p
o
u
m
e
t
s
y
s
ś
,
y
t
a
i
w
b
u
l
j
e
n
z
c
e
ł
o
p
s
y
c
o
m
o
p
-
a
r
p
s
w
a
i
n
a
w
o
p
ę
t
s
o
p
h
c
i
n
t
e
l
e
i
n
h
c
a
w
-
o
n
o
j
c
k
n
u
f
e
i
s
e
r
k
a
z
w
j
e
r
ó
t
k
w
,
y
ł
o
k
z
s
a
i
n
a
w
ł
a
w
y
b
d
o
l
e
i
c
y
z
c
u
a
n
ż
a
t
s
•
n
i
m
y
n
a
r
b
y
w
z
ę
i
s
e
i
n
a
n
z
o
p
a
z
n
•
o
a
w
a
r
p
i
m
a
t
n
e
m
u
k
o
d
ś
-
o
t
a
i
w
n
•
a
i
n
e
z
d
ą
z
r
o
p
z
o
r
(
o
g
e
w
n
•
w
ó
m
a
r
g
o
r
p
e
c
ą
z
c
y
t
o
d
n
•
-
o
r
p
i
a
i
n
a
i
n
e
c
o
,
a
i
n
a
z
c
u
a
n
n
•
u
t
u
t
a
t
s
,
w
ó
i
n
z
c
u
a
i
n
a
w
o
m
n
•
-
o
m
a
r
g
o
r
p
y
w
a
t
s
d
o
p
,
y
ł
o
k
z
s
n
•
u
s
n
a
w
a
u
m
e
t
s
y
s
,
j
e
w
n
•
,
il
e
i
c
y
z
c
u
a
n
o
g
e
w
o
d
o
w
a
z
n
•
o
e
i
m
e
t
s
y
s
o
a
w
a
t
s
u
ś
,
y
t
a
i
w
n
•
)
a
k
c
e
i
z
D
h
c
a
w
a
r
P
o
a
j
c
n
e
w
n
o
K
•
n
j
e
n
s
a
ł
w
e
w
e
i
n
a
i
n
d
ę
l
g
z
w
u
n
•
a
w
a
r
p
d
a
s
a
z
y
c
a
r
p
n
•
ośw
o
g
e
w
o
t
a
i
•
n
o
g
e
w
o
t
o
i
m
d
e
z
r
p
s
i
p
a
z
n
•
z
a
r
w
a
i
n
a
i
n
e
c
o
u
m
e
t
s
y
s
n
•
ij
c
a
z
il
a
e
r
o
g
e
j
z
i
m
a
j
s
k
e
l
f
e
r
z
•
n
a
i
n
a
k
t
o
p
s
z
s
u
i
r
a
n
e
c
s
n
•
ij
c
k
e
l
b
u
l
i
m
a
c
i
z
d
o
r
z
n
•
o
p ś
u
m
e
n
l
o
k
z
s
.
p
n
h
c
y
n
o
c
ę
i
w
n
•
,
a
i
n
a
i
n
e
c
o
i
w
o
m
e
t
s
y
s
n
•
i
w
o
m
a
r
g
o
r
p
u
m
e
n
a
w
o
n
o
p
o
r
p
n
•
a
k
c
e
i
z
d
m
o
w
a
r
p
,
a
i
n
a
z
c
u
a
n
I
1.4
s. 10
System awansu
Rozwój zawodowy nauczyciela
20 • Poradnik nauczyciela • Wrzesień 2005
U20092005
6. Dokumentowanie rozwoju i dorobku zawodowego nauczyciela
mianowanego
Nauczycielowi mianowanemu, który zdecyduje się ubiegać o stopień nauczyciela dy-
plomowanego, stawia się wysokie wymagania. Jako mistrz w zawodzie ma realizować
wiele zadań, również te wykraczające poza obowiązki. Do jego podstawowych powin-
ności w czasie stażu należą (§ 8 Rozporządzenia):
1) podejmowanie działań mających na celu doskonalenie warsztatu i metod pracy, w tym
rozwijanie umiejętności stosowania technologii informacyjnej i komunikacyjnej;
2) realizowanie zadań służących własnemu rozwojowi oraz podniesieniu jakości pracy
szkoły;
3) pogłębianie wiedzy i umiejętności służących własnemu rozwojowi oraz podnie-
sieniu jakości pracy szkoły, samodzielne lub poprzez udział w różnych formach
doskonalenia.
6.1. Wymagania niezbędne do uzyskania stopnia nauczyciela
dyplomowanego i ich dokumentowanie
W związku z wysokimi oczekiwaniami wobec nauczyciela aspirującego do stopnia na-
uczyciela dyplomowanego ustawodawca wymaga dodatkowych form dokumentowa-
nia dorobku zawodowego. Są to:
l
opisy i analizy realizacji wymagań
, o których mowa w § 8 ust. 2 pkt 1–3 Rozporzą-
dzenia, ze wskazaniem w szczególności wpływu podejmowanych działań na pod-
niesienie jakości realizowanego w szkole procesu dydaktyczno-wychowawczego;
l
sprawozdania
z realizacji wybranych zadań, o których mowa w § 8 ust. 2 pkt 4
Rozporządzenia, oraz uzyskanych efektów;
l
dyplomy lub świadectwa
potwierdzające zaawansowaną znajomość języka obce-
go w rozumieniu Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 10 września
2002 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz
określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających
wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli (DzU nr 155,
poz. 1288 oraz z 2004 r. nr 122, poz. 1290) – w przypadku realizacji zadania, o któ-
rym mowa w § 8 ust. 2 pkt 4d Rozporządzenia;
l
opis i analiza
co najmniej dwóch przypadków rozpoznania i rozwiązania proble-
mów edukacyjnych, wychowawczych lub innych, o których mowa w § 8 ust. 2 pkt 5
Rozporządzenia;
l
zaświadczenia i inne dokumenty potwierdzające pełnienie funkcji, prowadzenie
działań lub wykonywanie zadań związanych ze spełnianiem wymagań określonych
w § 8 ust. 2 Rozporządzenia, jeżeli nie wynika to z planu rozwoju zawodowego i spra-
wozdania z jego realizacji.
I
1.4
s. 11
Rozwój zawodowy nauczyciela
System awansu
20 • Poradnik nauczyciela • Wrzesień 2005
U20092005
Poniżej, oprócz wskazanych przez ustawodawcę sposobów dokumentowania, proponu-
jemy inne metody, które mogą być ich uzupełnieniem.
Tabela 3. Przykłady zadań i sposobów dokumentowania ich realizacji – stopień nauczyciela
dyplomowanego
e
i
n
a
g
a
m
y
W
ń
a
d
a
z
y
d
a
ł
k
y
z
r
P
a
i
n
a
w
o
t
n
e
m
u
k
o
d
y
b
o
s
o
p
S
-
w
y
t
y
z
o
p
e
i
n
a
k
s
y
z
U
y
c
a
r
p
w
w
ó
t
k
e
f
e
h
c
y
n
,
j
e
n
z
c
y
t
k
a
d
y
d
b
u
l
j
e
z
c
w
a
w
o
h
c
y
w
k
e
t
u
k
s
a
n
j
e
z
c
ń
u
k
e
i
p
o
ń
a
ł
a
i
z
d
a
i
n
e
ż
o
r
d
w
u
l
e
c
a
n
h
c
y
c
ą
j
a
m
y
c
a
r
p
e
i
n
e
l
a
n
o
k
s
o
d
e
i
n
e
i
s
e
i
n
d
o
p
i
j
e
n
s
a
ł
w
o
k
a
j
ś
y
ł
o
k
z
s
y
c
a
r
p
i
c
u
k
d
a
p
y
z
r
p
w
a
(
h
c
y
r
ó
t
k
o
,
il
e
i
c
y
z
c
u
a
n
3
–
1
.
t
s
u
e
9
.
t
r
a
w
a
w
o
m
a
l
e
i
c
y
z
c
u
a
N
y
t
r
a
K
:
h
c
y
n
w
y
t
y
z
o
p
e
i
n
a
k
s
y
z
u
ń
a
d
a
z
ij
c
a
z
il
a
e
r
w
ó
t
k
e
f
e
o
p
d
o
o
i
n
d
e
i
w
z
c
e
z
r
a
n
ośw
c
e
ł
o
p
s
y
c
o
m
o
p
,
y
t
a
i
-
z
a
i
n
a
w
o
p
ę
t
s
o
p
b
u
l
j
e
n
,
h
c
i
n
t
e
l
e
i
n
h
c
a
w
a
r
p
s
w
m
y
n
a
w
o
m
j
a
z
z
u
k
z
ą
i
w
z
w
b
u
l
m
e
i
k
s
i
w
o
n
a
t
s
)
ą
j
c
k
n
u
f
ą
n
o
i
n
ł
e
p
•
n
ij
c
n
e
w
k
e
r
f
e
i
n
e
i
w
a
r
p
o
p
n
•
e
i
s
a
l
k
w
•
n
o
ł
g
e
l
a
z
z
a
i
n
z
c
u
e
i
c
r
a
p
s
w
ś
i
m
a
i
c
n
•
-
a
i
w
a
r
p
o
p
i
u
i
n
a
i
b
a
r
d
a
n
h
c
i
w
n
•
i
k
u
a
n
w
ó
k
i
n
y
w
u
i
n
•
n
y
w
a
t
s
o
p
w
ó
i
n
z
c
u
u
e
i
c
ę
i
n
i
w
z
o
r
n
•
o
n
t
ę
j
e
i
m
u
i
y
c
a
r
p
ł
ó
p
s
w
ś i
c
n
•
h
c
y
n
a
z
ą
i
w
z
ą
i
n
z
h
c
y
n
z
c
e
ł
o
p
s
•
n
h
c
y
n
s
a
ł
w
e
i
n
e
l
a
n
o
k
s
o
d
n
•
e
i
s
e
r
k
a
z
w
ij
c
n
e
t
e
p
m
o
k
n
•
,
j
e
n
l
a
n
o
s
r
e
p
r
e
t
n
i
ij
c
a
k
i
n
u
m
o
k
n
•
w
ó
ł
a
i
r
e
t
a
m
a
i
n
e
z
r
o
w
t
n
•
.
p
t
i
h
c
y
n
z
c
y
t
k
a
d
y
d
•
n
u
g
e
i
b
e
z
r
p
s
i
p
o
i
t
k
e
j
o
r
p
n
•
z
a
r
o
ń
a
ł
a
i
z
d
h
c
y
n
a
w
o
n
a
l
p
n
•
w
ó
k
i
n
y
w
h
c
y
n
a
k
s
y
z
u
•
n
s
i
p
o
,
ij
c
a
u
t
y
s
a
z
o
n
g
a
i
d
n
•
,
a
i
n
a
ł
a
i
z
d
o
g
e
n
a
w
o
n
o
p
o
r
p
n
•
ij
c
a
u
l
a
w
e
i
k
i
n
y
w
i
t
k
e
j
o
r
p
•
n
a
i
n
e
l
a
n
o
k
s
o
d
u
b
o
s
o
p
s
s
i
p
o
n
•
h
c
y
n
s
a
ł
w
a
i
n
a
w
y
t
s
y
z
r
o
k
y
w
i
n
•
ij
c
n
e
t
e
p
m
o
k
y
c
a
r
p
w
e
i
n
a
t
s
y
z
r
o
k
y
W
i
i
g
o
l
o
n
h
c
e
t
j
e
n
j
y
c
a
m
r
o
f
n
i
j
e
n
j
y
c
a
k
i
n
u
m
o
k
i
•
n
o
n
t
ę
j
e
i
m
u
e
i
n
e
l
a
n
o
k
s
o
d
ś i
c
n
•
a
r
e
t
u
p
m
o
k
i
g
u
ł
s
b
o
•
n
a
r
e
t
u
p
m
o
k
e
i
n
a
t
s
y
z
r
o
k
y
w
n
•
j
e
n
z
c
y
t
k
a
d
y
d
y
c
a
r
p
w
•
n
u
w
a
t
s
e
z
e
i
n
a
w
o
t
o
g
y
z
r
p
n
•
h
c
y
n
z
c
y
t
k
a
d
y
d
y
c
o
m
o
p
n
•
a
z
ii
g
o
l
o
n
h
c
e
t
ą
c
o
m
o
p
n
•
j
e
n
j
y
c
a
m
r
o
f
n
i
•
n
a
w
t
c
i
n
t
s
e
z
c
u
a
z
il
a
n
a
i
s
i
p
o
n
•
h
c
a
i
n
a
ł
a
i
z
d
h
c
y
n
a
w
o
z
il
a
e
r
w
n
•
a
r
e
t
u
p
m
o
k
m
e
i
n
a
t
s
y
z
r
o
k
y
w
z
•
n
-
a
w
o
r
p
e
z
r
p
ć
ę
j
a
z
e
z
s
u
i
r
a
n
e
c
s
n
•
m
e
i
n
a
t
s
y
z
r
o
k
y
w
z
h
c
y
n
o
z
d
n
•
o
n
h
c
y
n
n
i
i
a
r
e
t
u
p
m
o
k
ś
w
ó
k
i
n
n
•
ij
c
a
z
il
a
e
r
h
c
i
z
i
k
s
o
i
n
w
,
u
z
a
k
e
z
r
p
•
n
e
n
a
n
o
k
y
w
w
ó
i
n
z
c
u
e
c
a
r
p
n
•
a
z
a
r
e
t
u
p
m
o
k
ą
c
o
m
o
p
n
•
ij
c
k
e
l
a
n
u
t
o
i
m
d
e
z
r
p
o
n
t
ę
j
e
i
m
u
e
i
n
a
d
a
i
s
o
P
ś i
c
ą
z
d
e
i
w
ę
i
s
a
i
n
e
l
e
i
z
d
o
d
i
ś
m
e
i
n
e
z
c
d
a
i
w
-
a
l
e
i
c
y
z
c
u
a
n
i
m
y
n
n
i
z
i
m
-
a
w
o
r
p
z
e
z
r
p
m
y
t
w
,
,
ć
ę
j
a
z
h
c
y
t
r
a
w
t
o
e
i
n
e
z
d
o
n
l
ó
g
e
z
c
z
s
w
ś
a
l
d
i
c
w
ó
t
s
y
ż
a
t
s
il
e
i
c
y
z
c
u
a
n
-
o
t
k
a
r
t
n
o
k
il
e
i
c
y
z
c
u
a
n
i
ć
ę
j
a
z
e
i
n
e
z
d
a
w
o
r
p
,
h
c
y
w
h
c
a
m
a
r
w
il
e
i
c
y
z
c
u
a
n
a
l
d
o
g
e
n
l
o
k
z
s
z
r
t
ą
n
w
e
w
-
o
d
o
w
a
z
a
i
n
e
l
a
n
o
k
s
o
d
ć
ę
j
a
z
h
c
y
n
n
i
b
u
l
o
g
e
w
•
n
ij
c
k
e
l
u
l
k
y
c
e
i
n
a
w
o
z
i
n
a
g
r
o
z
n
•
h
c
y
t
r
a
w
t
o
•
n
ć
ę
j
a
z
e
i
n
e
z
d
a
w
o
r
p
e
z
r
p
n
•
a
l
d
j
e
n
z
c
i
g
o
g
a
d
e
p
y
d
a
r
•
n
a
n
u
k
e
i
p
o
ij
c
k
n
u
f
e
i
n
e
i
n
ł
e
p
n
•
u
ż
a
t
s
•
n
a
r
e
d
il
ij
c
k
n
u
f
e
i
n
e
i
n
ł
e
p
n
•
o
g
e
n
l
o
k
z
s
z
r
t
ą
n
w
e
w
n
•
il
e
i
c
y
z
c
u
a
n
a
i
n
e
l
a
n
o
k
s
o
d
n
•
b
u
l
o
g
e
w
o
t
o
i
m
d
e
z
r
p
u
ł
o
p
s
e
z
•
n
ć
ę
j
a
z
u
l
k
y
c
e
i
n
e
z
d
a
w
o
r
p
e
z
r
p
n
•
u
ł
o
p
s
e
z
h
c
a
m
a
r
w
h
c
y
t
r
a
w
t
o
n
•
o
g
e
w
o
t
o
i
m
d
e
z
r
p
•
n
u
b
o
s
o
p
s
a
z
il
a
n
a
i
s
i
p
o
n
•
ą
z
d
e
i
w
ą
j
o
w
s
ę
i
s
a
i
n
e
l
e
i
z
d
n
•
o
d
i
ś
m
e
i
n
e
z
c
d
a
i
w
•
n
ij
c
k
e
l
u
l
k
y
c
e
z
s
u
i
r
a
n
e
c
s
i
n
a
l
p
n
•
h
c
y
t
r
a
w
t
o
•
n
y
d
a
r
a
l
d
ć
ę
j
a
z
e
z
s
u
i
r
a
n
e
c
s
n
•
a
j
c
a
u
l
a
w
e
i
j
e
n
z
c
i
g
o
g
a
d
e
p
n
•
ć
ę
j
a
z
•
n
a
z ś
a
r
o
t
k
e
r
y
d
d
o
e
i
n
e
z
c
d
a
i
w
n
•
ij
c
k
n
u
f
u
i
n
e
i
n
ł
e
p
o
y
ł
o
k
z
s
n
•
-
a
d
z
o
w
a
r
p
s
i
u
ż
a
t
s
a
n
u
k
e
i
p
o
n
•
ij
c
k
n
u
f
j
e
t
ij
c
a
z
il
a
e
r
z
e
i
n
I
1.4
s. 12
System awansu
Rozwój zawodowy nauczyciela
20 • Poradnik nauczyciela • Wrzesień 2005
U20092005
e
i
n
a
g
a
m
y
W
ń
a
d
a
z
y
d
a
ł
k
y
z
r
P
a
i
n
a
w
o
t
n
e
m
u
k
o
d
y
b
o
s
o
p
S
:
y
z
r
t
j
e
i
n
m
j
a
n
o
c
ć
a
r
b
y
w
a
b
e
z
r
t
ń
a
g
a
m
y
w
h
c
y
z
s
ż
i
n
o
p
Z
-
e
ż
o
r
d
w
i
e
i
n
a
w
o
c
a
r
p
O
ń
a
ł
a
i
z
d
u
m
a
r
g
o
r
p
e
i
n
,
h
c
y
n
j
y
c
a
k
u
d
e
,
h
c
y
z
c
w
a
w
o
h
c
y
w
b
u
l
h
c
y
z
c
ń
u
k
e
i
p
o
h
c
y
n
a
z
ą
i
w
z
h
c
y
n
n
i
o
z
o
i
n
d
e
i
w
o
p
d
o
ś
,
ą
t
a
i
w
ą
n
z
c
e
ł
o
p
s
ą
c
o
m
o
p
m
e
i
n
a
w
o
p
ę
t
s
o
p
b
u
l
h
c
i
n
t
e
l
e
i
n
h
c
a
w
a
r
p
s
w
•
n
e
i
n
e
ż
o
r
d
w
i
e
i
n
a
w
o
t
k
e
j
o
r
p
a
z
n
•
u
m
a
r
g
o
r
p
o
g
e
i
k
s
r
o
t
u
a
n
•
a
i
n
a
z
c
u
a
n
•
n
e
i
n
e
ż
o
r
d
w
i
e
i
n
a
w
o
t
k
e
j
o
r
p
a
z
n
•
-
o
h
c
y
w
u
m
a
r
g
o
r
p
o
g
e
i
k
s
r
o
t
u
a
n
•
o
g
e
n
z
c
y
t
k
a
li
f
o
r
p
b
u
l
o
g
e
z
c
w
a
w
•
n
e
i
n
e
ż
o
r
d
w
i
e
i
n
a
w
o
t
k
e
j
o
r
p
a
z
n
•
-
a
r
e
t
o
j
c
o
s
ń
a
ł
a
i
z
d
u
m
a
r
g
o
r
p
n
•
a
n
h
c
y
c
ą
j
a
m
,
h
c
y
n
z
c
y
t
u
e
p
n
•
.
p
t
i
u
j
o
w
z
o
r
e
i
n
a
g
a
m
o
p
s
w
u
l
e
c
•
n
e
i
n
a
d
z
o
w
a
r
p
s
e
n
m
e
s
i
p
n
•
o
g
e
n
a
w
o
t
o
g
y
z
r
p
e
c
ą
z
c
y
t
o
d
n
•
u
m
a
r
g
o
r
p
o
g
e
n
o
ż
o
r
d
w
i
•
n
-
a
w
o
s
o
t
s
a
j
c
a
u
l
a
w
e
i
a
z
il
a
n
a
n
•
u
m
a
r
g
o
r
p
e
i
b
e
i
s
z
e
z
r
p
o
g
e
n
n
•
o
g
e
z
c
w
a
w
o
h
c
y
w
,
a
i
n
a
z
c
u
a
n
n
•
o
g
e
n
n
i
b
u
l
•
n
a
i
n
a
z
ą
i
w
z
o
r
a
j
c
y
z
o
p
o
r
p
i
s
i
p
o
n
•
b
u
l
j
e
z
c
w
a
w
o
h
c
y
w
ij
c
a
u
t
y
s
n
•
e
i
s
a
l
k
w
j
e
n
z
c
y
t
k
a
d
y
d
ń
a
d
a
z
e
i
n
a
w
y
n
o
k
y
W
-
z
c
y
d
o
t
e
m
y
c
d
a
r
o
d
a
r
o
t
a
n
i
m
a
z
g
e
,
o
g
e
n
i
j
s
i
m
o
K
j
e
w
o
g
ę
r
k
O
o
b
l
a
j
e
n
j
y
c
a
n
i
m
a
z
g
E
i
j
s
i
m
o
k
a
t
r
e
p
s
k
e
b
u
l
j
e
n
j
y
c
a
k
i
f
i
l
a
w
k
a
l
d
j
e
n
j
y
c
a
n
i
m
a
z
g
e
-
ą
j
a
g
e
i
b
u
i
l
e
i
c
y
z
c
u
a
n
s
n
a
w
a
o
ę
i
s
h
c
y
c
-
o
z
c
e
z
r
b
u
l
y
w
o
d
o
w
a
z
w
a
r
p
s
o
d
y
c
w
a
n
z
,
a
i
n
a
z
c
u
a
n
w
ó
m
a
r
g
o
r
p
-
a
w
o
h
c
y
w
w
ó
m
a
r
g
o
r
p
,
o
g
e
n
l
o
k
z
s
d
e
z
r
p
a
i
n
b
u
l
w
ó
k
i
n
z
c
ę
r
d
o
p
ś
-
z
c
y
t
k
a
d
y
d
w
ó
k
d
o
r
u
k
d
a
p
y
z
r
p
w
a
,
h
c
y
n
ł
ó
k
z
s
i
l
e
i
c
y
z
c
u
a
n
e
ż
k
a
t
–
h
c
y
n
z
c
y
t
s
y
t
r
a
-
a
r
p
ł
ó
p
s
w
a
t
n
a
t
l
u
s
n
o
k
m
u
r
t
n
e
C
z
o
g
e
c
ą
j
u
c
j
e
n
z
c
y
t
s
y
t
r
A
i
j
c
a
k
u
d
E
•
n
y
c
d
a
r
o
d
ij
c
k
n
u
f
e
i
n
a
w
y
n
o
k
y
w
n
•
o
g
e
n
z
c
y
d
o
t
e
m
•
n
ń
a
d
a
z
e
i
n
e
i
n
ł
e
p
e
n
w
y
t
k
a
n
•
a
t
r
e
p
s
k
e
•
n
il
o
r
e
i
n
e
i
n
ł
e
p
e
n
w
y
t
k
a
n
•
y
c
w
a
n
z
o
z
c
e
z
r
•
n
a
r
o
t
a
n
i
m
a
z
g
e
il
o
r
e
i
n
e
i
n
ł
e
p
•
n
e
i
n
a
d
z
o
w
a
r
p
s
e
n
m
e
s
i
p
n
•
ij
c
k
n
u
f
a
i
n
e
i
n
ł
e
p
e
c
ą
z
c
y
t
o
d
•
n
o
p ś
e
i
s
i
p
w
o
e
i
n
e
z
c
d
a
i
w
n
•
a
n
-
o
z
c
e
z
r
,
w
ó
t
r
e
p
s
k
e
ę
t
s
il
n
•
.
d
t
i
w
ó
c
w
a
n
z
u
s
e
r
k
a
z
e
i
n
e
z
r
e
z
s
o
P
,
y
ł
o
k
z
s
ń
a
ł
a
i
z
d
o
n
l
ó
g
e
z
c
z
s
w
ś i
c
ń
a
d
a
z
h
c
y
c
ą
z
c
y
t
o
d
,
h
c
y
n
z
c
y
t
k
a
d
y
d
b
u
l
h
c
y
z
c
w
a
w
o
h
c
y
w
h
c
y
z
c
ń
u
k
e
i
p
o
•
n
ij
c
a
z
i
n
a
g
r
o
w
e
i
n
a
ł
a
i
z
d
n
•
j
e
c
ą
j
a
r
e
i
p
s
w
,
j
e
w
o
d
ą
z
r
a
z
o
p
n
•
w
y
ł
o
k
z
s
a
i
n
a
ł
a
i
z
d
ś
u
k
s
i
w
o
d
o
r
•
n
z
e
r
p
m
i
a
j
c
a
z
i
n
a
g
r
o
ś
-
s
i
w
o
d
o
r
n
•
h
c
i
i
y
ż
e
i
z
d
o
ł
m
a
l
d
h
c
y
w
o
k
n
•
y
c
a
r
p
ł
ó
p
s
w
e
w
w
ó
c
i
z
d
o
r
n
•
m
y
n
l
a
k
o
l
m
e
d
ą
z
r
o
m
a
s
z
•
n
h
c
y
w
o
k
t
a
d
o
d
e
i
n
e
ż
o
r
d
w
n
•
w
ó
t
k
e
j
o
r
p
ź
d
ą
b
w
ó
m
a
r
g
o
r
p
n
•
y
ł
o
k
z
s
ę
t
r
e
f
o
h
c
y
c
ą
j
a
c
a
g
o
b
z
w
•
n
e
i
n
a
d
z
o
w
a
r
p
s
e
n
m
e
s
i
p
n
•
w
ó
t
k
e
f
e
i
w
ó
b
o
s
o
p
s
e
c
ą
z
c
y
t
o
d
n
•
y
c
a
r
p
ł
ó
p
s
w
•
n
o
p ś
e
z
y
c
a
r
p
ł
ó
p
s
w
e
i
n
e
z
c
d
a
i
w
n
•
-
o
d
ą
z
r
a
z
o
p
ij
c
a
z
i
n
a
g
r
o
y
n
o
r
t
s
n
•
o
g
e
n
l
a
k
o
l
u
d
ą
z
r
o
m
a
s
b
u
l
j
e
w
•
n
e
i
n
a
d
z
o
w
a
r
p
s
e
n
m
e
s
i
p
n
•
-
a
c
a
g
o
b
z
w
ń
a
ł
a
i
z
d
ij
c
a
z
il
a
e
r
z
n
•
y
ł
o
k
z
s
ę
t
r
e
f
o
h
c
y
c
ą
j
o
n
t
ę
j
e
i
m
u
e
i
n
a
k
s
y
z
U
ś i
c
ę
i
s
a
i
n
a
w
i
g
u
ł
s
o
p
m
y
c
b
o
m
e
i
k
y
z
ę
j
-
o
s
n
a
w
a
a
z
e
i
m
o
i
z
o
p
a
n
u
k
d
a
p
y
z
r
p
w
a
,
m
y
n
a
w
w
ó
k
y
z
ę
j
i
l
e
i
c
y
z
c
u
a
n
-
y
z
ę
j
m
i
g
u
r
d
–
h
c
y
c
b
o
e
i
m
o
i
z
o
p
a
n
m
y
c
b
o
m
e
i
k
m
y
n
a
w
o
s
n
a
w
a
a
z
w
ó
i
d
u
t
s
e
i
n
e
z
c
ń
o
k
u
w
ó
s
r
u
k
,
h
c
y
w
o
m
o
l
p
y
d
o
p
o
g
e
c
b
o
a
k
y
z
ę
j
u
s
e
r
k
a
z
z
e
i
n
e
c
ł
a
t
z
s
k
o
m
a
s
ź
d
ą
b
•
n
e
i
n
a
d
z
o
w
a
r
p
s
e
n
m
e
s
i
p
n
•
a
i
n
a
k
s
y
z
u
e
c
ą
z
c
y
t
o
d
n
•
h
c
y
w
o
k
y
z
ę
j
ij
c
n
e
t
e
p
m
o
k
n
•
a
i
n
a
t
s
y
z
r
o
k
y
w
h
c
i
u
b
o
s
o
p
s
i
•
n
i
y
m
o
l
p
y
d
ś
a
w
t
c
e
d
a
i
w
n
•
e
j
c
n
e
t
e
p
m
o
k
e
c
ą
j
a
z
d
r
e
i
w
t
o
p
n
•
e
w
o
k
y
z
ę
j
I
1.4
s. 13
Rozwój zawodowy nauczyciela
System awansu
20 • Poradnik nauczyciela • Wrzesień 2005
U20092005
7. Sprawozdanie z realizacji planu rozwoju zawodowego
Nauczyciel ma obowiązek złożyć po zakończeniu stażu dyrektorowi szkoły sprawo-
zdanie z realizacji planu rozwoju zawodowego (ma na to 30 dni od zakończenia stażu).
Później sprawozdanie to razem z dokumentacją jest dołączane do wniosku o rozpo-
częcie procedury kwalifikacyjnej lub egzaminacyjnej.
7.1. Treść sprawozdania
Sprawozdanie odnosi się w sposób bezpośredni do planu rozwoju zawodowego. Po-
winno więc zawierać komentarz do każdego z zaplanowanych zadań, stopnia jego
realizacji, uzyskanych efektów, sukcesów i trudności:
l
Stopień realizacji zadań:
Zaplanowane zadania rzadko są realizowane całkowicie
zgodnie z założeniami. Trudno jest przewidzieć wszystkie czynniki wpływające na
nasze działania. Na terenie szkoły mogą pojawić się nowe priorytety, mogą też mieć
miejsce wydarzenia w życiu zawodowym lub osobistym, które zakłócą planową
realizację zadań. Wówczas należy podać przyczyny wystąpienia różnic między pla-
nem i jego realizacją.
Szczególnie warto zwrócić uwagę na te zadania, od których realizacji zależało
spełnienie któregoś z wymagań zawartych w Rozporządzeniu. W takim przypad-
ku konieczne jest opisanie działań podjętych w celu zrealizowania wymagania
w inny sposób. Może to być wykonanie nowych zadań lub rozbudowanie po-
zostałych.
l
Efekty:
Efekty pracy nauczyciela warto przedstawiać w odniesieniu do korzyści,
jakie odnoszą odbiorcy działań nauczyciela. Ukończenie kursu doskonalącego jest
istotne nie z powodu uzyskania zaświadczenia, lecz ze względu na sposób wyko-
rzystania zdobytej wiedzy i umiejętności w pracy z uczniami, rodzicami, innymi na-
uczycielami, w środowisku lokalnym.
e
i
n
a
g
a
m
y
W
ń
a
d
a
z
y
d
a
ł
k
y
z
r
P
a
i
n
a
w
o
t
n
e
m
u
k
o
d
y
b
o
s
o
p
S
h
c
y
n
n
i
e
i
n
a
w
y
n
o
k
y
W
z
c
e
z
r
a
n
ń
a
d
a
z
y
c
o
m
o
p
,
i
j
c
a
k
u
d
e
,
j
e
n
z
c
e
ł
o
p
s
a
i
n
a
w
o
p
ę
t
s
o
p
h
c
i
n
t
e
l
e
i
n
h
c
a
w
a
r
p
s
w
,
a
i
n
a
ł
a
i
z
d
e
t
ć
a
s
i
p
w
a
n
ż
o
m
u
t
l
e
i
c
y
z
c
u
a
n
y
r
o
p
j
e
t
o
d
e
r
ó
t
k
,
e
j
u
u
n
y
t
n
o
k
e
j
i
ł
a
w
o
m
j
e
d
o
p
h
c
y
n
d
a
ż
o
d
ą
j
u
s
a
p
e
i
n
e
r
ó
t
k
a
ń
a
g
a
m
y
w
h
c
y
n
o
i
n
e
i
m
y
w
j
e
ż
y
w
z
e
i
n
a
d
z
o
w
a
r
p
s
e
n
m
e
s
i
p
ń
a
d
a
z
ij
c
a
z
il
a
e
r
z
h
c
y
c
ą
z
c
a
n
z
e
i
n
a
k
s
y
z
U
y
c
a
r
p
w
ć
ę
i
n
g
ą
i
s
o
j
e
w
o
d
o
w
a
z
Ważne!
I
1.4
s. 14
System awansu
Rozwój zawodowy nauczyciela
20 • Poradnik nauczyciela • Wrzesień 2005
U20092005
Jeśli w planie rozwoju zawodowego były zapisane przewidywane efekty działań,
konieczne jest odniesienie się do nich. Czasami uzyskane pod koniec stażu rezul-
taty odbiegają od tych wcześniej zakładanych, lecz to nie musi oznaczać, że są
przez to mniej ważne. Warto jednak zamieścić uwagi dotyczące przyczyn zaistnia-
łych zmian.
l
Wnioski:
Staż miał służyć świadomemu rozwojowi zawodowemu nauczyciela. Ważne
są więc wnioski, jakie nauczyciel wyciąga dla siebie na temat dalszych kierunków
rozwoju, zainteresowań, priorytetów, nowych zadań, sposobu własnego funkcjono-
wania i in. Opisanie swoich sukcesów, ale też i trudności, może pomóc w refleksji
nad własnym rozwojem.
7.2. Forma sprawozdania
Wybierając sposób przedstawienia informacji na temat realizacji wyznaczonych zadań
w okresie stażu, warto wziąć pod uwagę to, że ze sprawozdaniem będą zapoznawać
się nie tylko osoby znające pracę nauczyciela, ale również takie, które nic o niej nie
wiedzą. Dlatego też zarówno treść, jak i forma sprawozdania, powinny być jasne, zro-
zumiałe oraz umożliwiać szybkie znalezienie konkretnych informacji. Służyć temu może
umieszczenie:
l
spisu treści,
l
legendy (objaśnienie zastosowanych oznaczeń),
l
przewodnika ułatwiającego korzystanie ze sprawozdania.
Sprawozdanie powinno też być zgodne z planem rozwoju zawodowego, np. mieć
podobną formę lub (i) zawierać odnośniki do poszczególnych elementów struktury
planu.
Szczególnie istotne w kontekście systemu awansu zawodowego nauczycieli jest
wyraźne ukazanie sposobu spełnienia wymagań niezbędnych do uzyskania ko-
lejnego stopnia awansu zawodowego. Dużym ułatwieniem, zarówno dla samego
nauczyciela, jak i dyrektora oraz członków komisji kwalifikacyjnej (egzaminacyj-
nej), może być umieszczenie w sprawozdaniu informacji o tym, w jaki sposób
realizacja zadań zapewnia spełnienie poszczególnych wymagań.
Ważne!
I
1.4
s. 15
Rozwój zawodowy nauczyciela
System awansu
20 • Poradnik nauczyciela • Wrzesień 2005
U20092005
7.3. Wzory sprawozdań – przykłady
Przykład A
SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI PLANU ROZWOJU ZAWODOWEGO
nauczyciela
.........................................................................
(stażysty/kontraktowego/mianowanego)
Imię i nazwisko nauczyciela .............................................................................................
Imię i nazwisko opiekuna stażu ..........................................................................................
Miejsce pracy (główne) ......................................................................................................
Imię i nazwisko dyrektora szkoły/ placówki ........................................................................
Czas trwania stażu od ................................................. do .................................................
Część I: Przewodnik
Ma on umożliwić czytelnikowi łatwe znalezienie potrzebnych informacji. Jedną z form
takiego przewodnika może być graficzne przedstawienie związku realizowanych zadań
z wymaganiami niezbędnymi do uzyskania kolejnego stopnia awansu zawodowego (które
zadania realizują dane wymagania).
Wymaganie 1.
Zadania
Np. znajomość
organizacji i zasad
funkcjonowania
szkoły, w której
nauczyciel
odbywał staż
Zadanie 1.
Zapoznanie się z dokumentami szkolnymi: statut
szkoły, WSO, szkolny program wychowawczy, szkolny
zestaw programów nauczania, plan rozwoju szkoły
(strona sprawozdania: .............)
Zadanie 2.
Zapoznanie się z zasadami prowadzenia
i przechowywania dokumentacji szkolnej,
np. dzienników zajęć, arkuszy ocen
(strona sprawozdania: .............)
Zadanie 3.
Zapoznanie się z przepisami BHP
(strona sprawozdania: .............)
➤
➤
➤
➤
➤
➤
➤
➤
➤
➤
➤
➤
➤
➤
➤
W ten sposób można przedstawić wszystkie wymagania z Rozporządzenia oraz zadania,
których realizacja umożliwiła ich spełnienie.
I
1.4
s. 16
System awansu
Rozwój zawodowy nauczyciela
20 • Poradnik nauczyciela • Wrzesień 2005
U20092005
Część II: Sposób realizacji podjętych zadań
Zadanie 1.
1a. Opis realizacji zadania (sposoby, czas trwania):
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
1b. Uzyskane efekty (z odniesieniem do zaplanowanych):
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
1c. Wnioski z realizacji zadania:
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
1d. Wykaz dokumentacji:
...........................................................
................................................................
...........................................................
................................................................
...........................................................
................................................................
...........................................................
................................................................
Podobnie należy przeanalizować realizację wszystkich zadań umieszczonych w planie
rozwoju.
Część III: Podsumowanie stażu
1. Największe osiągnięcia.
2. Wnioski – kierunki dalszej pracy.
I
1.4
s. 17
Rozwój zawodowy nauczyciela
System awansu
20 • Poradnik nauczyciela • Wrzesień 2005
U20092005
Przykład B
SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI PLANU ROZWOJU ZAWODOWEGO
nauczyciela
.............................................................................................
(stażysty/kontraktowego/mianowanego)
Imię i nazwisko nauczyciela ..............................................................................................
Imię i nazwisko opiekuna stażu .........................................................................................
Miejsce pracy (główne) ...........................................................................................................
Imię i nazwisko dyrektora szkoły/placówki ............................................................................
Czas trwania stażu od ............................................. do .................................................
Część I: Wstęp
Może on zawierać ogólne informacje na temat przebiegu stażu.
Część II: Sposób realizacji planu rozwoju zawodowego
Realizowane w trakcie stażu zadania można przedstawić w jednej tabelce lub dla każdego
z nich stworzyć osobną tabelkę.
e
i
n
a
d
a
Z
b
ó
s
o
p
S
i
j
c
a
z
i
l
a
e
r
s
a
z
C
a
i
n
a
w
r
t
e
n
a
k
s
y
z
U
y
t
k
e
f
e
e
i
n
a
w
o
t
n
e
m
u
k
o
D
e
t
ę
j
u
e
i
n
a
g
a
m
y
W
u
i
n
e
z
d
ą
z
r
o
p
z
o
r
w
I
1.4
s. 18
System awansu
Rozwój zawodowy nauczyciela
20 • Poradnik nauczyciela • Wrzesień 2005
U20092005
Część III: Podsumowanie
W podsumowaniu można przedstawić uwagi dotyczące realizacji planu rozwoju zawo-
dowego. Warto wskazać najważniejsze sukcesy, trudności i sposoby radzenia sobie z nimi,
uzyskane efekty w odniesieniu do zaplanowanych (jeżeli są inne, to dlaczego?), wnioski
mające ułatwić dalszą pracę. Cenna byłaby też próba sformułowania kierunków dalszego
rozwoju.
Uwagi dotyczące realizacji stażu:
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
Uzyskane efekty:
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
Najważniejsze sukcesy:
........................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
Obszary trudności i sposoby ich przezwyciężania:
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
Wnioski:
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
I
1.4
s. 19
Rozwój zawodowy nauczyciela
System awansu
20 • Poradnik nauczyciela • Wrzesień 2005
U20092005
8. Selekcja i dobór dokumentów
Przygotowując dokumenty dołączane do wniosku o rozpoczęcie postępowania egza-
minacyjnego lub kwalifikacyjnego, warto wziąć pod uwagę specyfikę osób, które będą
się z nimi zapoznawały.
Dyrektora szkoły
interesuje przede wszystkim sprawozdanie z realizacji planu rozwo-
ju zawodowego wraz z załącznikami. Zna on kwalifikacje swojego pracownika, chce
się dowiedzieć o przebiegu stażu. Oczywiście sprawozdanie wraz z załącznikami nie
jest dla niego jedynym źródłem wiedzy. Sprawując nadzór pedagogiczny na terenie
szkoły, dyrektor może ocenić pracę zatrudnionych w niej nauczycieli, ma też projekt
oceny stażu wystawiony przez opiekuna (w przypadku nauczyciela stażysty i kontrak-
towego) oraz opinie rady rodziców. W sprawozdaniu duże znaczenie mają dla niego
szczegóły dotyczące codziennej pracy nauczyciela, opinie i wnioski na temat wykony-
wanych zadań.
Dyrektor (lub wicedyrektor) zasiada też w komisjach kwalifikacyjnych i egzaminacyj-
nej, a w przypadku nauczyciela stażysty jest nawet przewodniczącym komisji. Tak więc,
jeżeli pozytywnie oceni dorobek nauczyciela zdobyty w okresie stażu, prawdopodob-
nie będzie też wspierał jego awans, zasiadając w komisji.
Kolejnymi odbiorcami dokumentacji są członkowie komisji kwalifikacyjnej lub egza-
minacyjnej
.
Nauczyciel stażysta podczas prezentacji przed komisją spotyka się z osobami w więk-
szości sobie znanymi. Warto jednak pamiętać, że osoby zasiadające w komisji dla
nauczyciela kontraktowego na ogół nie znają osoby, której dokumentację mają przed
sobą (z wyjątkiem dyrektora i wicedyrektora).
Przy wyborze dokumentów dobrze jest pamiętać również o tym, że niektóre komisje
będą pracować długo i intensywnie – więc ich członkowie mogą być zmęczeni i znuże-
ni ogromem pracy, również papierkowej. W tej sytuacji duże znaczenie będzie mieć
dobór dokumentów i ich właściwe przedstawienie.
Dokumentację dołączaną do wniosku można podzielić na trzy rodzaje:
l
wskazaną jako konieczna w procedurze awansu (§ 9 ust. 1 pkt 1–4 Rozporządzenia
– nauczyciele stażyści i kontraktowi);
l
poświadczającą, że wymagania zostały spełnione, np. pełnienie funkcji, uzyska-
nie umiejętności, opracowanie i wdrożenie programu, przeprowadzenie zajęć otwar-
tych itp. (dokumentacja ta jest obowiązkowa tylko dla nauczycieli mianowanych);
warto, aby tego typu dokumentacja była niezbyt obszerna i umożliwiała szybkie
stwierdzenie spełnienia wymagań;
l
pokazującą, jak wymagania były spełniane, czyli jak nauczyciel realizował zadania
zaplanowane w okresie stażu; taka dokumentacja ukaże specyfikę pracy nauczy-
ciela, sposób realizacji wymagań, jego szczególnie wartościowe osiągnięcia; trzeba
jednak pamiętać, że opis tych dokonań znajdzie się w sprawozdaniu zatwierdzonym
I
1.4
s. 20
System awansu
Rozwój zawodowy nauczyciela
20 • Poradnik nauczyciela • Wrzesień 2005
U20092005
przez dyrektora, a jako załączniki warto dołączyć tylko takie dokumenty, które wniosą
coś szczególnie istotnego.
l
Podstawowym dokumentem opisującym spełnienie wymagań na nauczyciela
kontraktowego i mianowanego jest sprawozdanie z realizacji planu rozwoju
zawodowego.
l
Nauczyciel mianowany ukazuje specyfikę swojej pracy, sposób realizacji
wymagań i szczególne osiągnięcia – w sprawozdaniu z realizacji planu rozwo-
ju zawodowego oraz w dodatkowej dokumentacji przedstawionej w formie
opisanej w Rozporządzeniu.
Załącznikiem do sprawozdania może być w zasadzie każdy dokument związany z re-
alizacją zadania (patrz tabele 1–3). Konieczne jest jednak dokonanie selekcji tych
dokumentów, ponieważ ich nadmiar może utrudnić zapoznawanie się z nimi, powodo-
wać dezorientację i pominięcie najbardziej istotnych, a w efekcie stanowić problem
w dokonaniu oceny dorobku zawodowego.
Warto przy dokonywaniu wyboru przyjąć jasne kryteria np.:
l
kryterium istotności (najcelniej ukazujące realizację i efekt oraz spełnienie wymagań);
l
kryterium różnorodności (przedstawienie różnych form realizacji zadań i różnych
form ich dokumentowania);
l
kryterium czytelności (wyraźnie odnosi się do dokumentowanych zadań);
l
kryterium czasu niezbędnego do analizy dokumentu (zapoznanie się z nim nie
wymaga zbyt dużej ilości czasu).
Dokumentacja działalności nauczyciela służy różnym celom, prezentacja dorobku przed
komisją jest tylko jednym z nich. Pozostała dokumentacja, niewykorzystana dla celów
awansu zawodowego, może być przydatna w procesie dalszego rozwoju zawodowego
nauczyciela, np. do ewaluacji jego pracy, oraz stanowić cenne źródło informacji o pracy
szkoły. Może też być bazą danych, pomysłów dla innych nauczycieli lub stać się cen-
nym źródłem wiedzy o dokonaniach nauczyciela, gdy postanowi on szukać dodatko-
wych środków finansowych na realizację swoich działań.
Liczy się nie ilość, ale jakość dokumentów.
Ważne!
Uwaga!
I
1.4
s. 21
Rozwój zawodowy nauczyciela
System awansu
20 • Poradnik nauczyciela • Wrzesień 2005
U20092005
8.1. Przygotowanie dokumentów do złożenia
Dokumentacja dorobku zawodowego dołączona do wniosku o rozpoczęcie postę-
powania kwalifikacyjnego/egzaminacyjnego powinna być przygotowana i uporządko-
wana tak, aby członkowie komisji mogli łatwo odnaleźć potrzebne dokumenty. Może
w tym pomóc:
l
umieszczenie spisu treści lub przewodnika wraz z legendą wyjaśniającą zastoso-
wane znaki, skróty itp.;
l
numeracja stron;
l
oddzielna numeracja wszystkich załączników lub inne ich oznaczenie;
l
umieszczenie odnośników do oznaczeń załączników w tekście sprawozdania;
l
umieszczenie stopki z imieniem i nazwiskiem na każdej stronie;
l
zszycie dokumentów lub zastosowanie innej metody połączenia kartek.
9. Lista kontrolna do analizy dokumentacji dołączonej do wniosku
o rozpoczęcie postępowania kwalifikacyjnego
lub egzaminacyjnego
Tabela 4. Lista kontrolna
u
k
s
o
i
n
w
o
d
e
n
o
z
c
ą
ł
o
d
y
t
n
e
m
u
k
o
D
e
i
N
/
k
a
T
h
c
y
w
o
d
o
w
a
z
ij
c
a
k
i
f
il
a
w
k
e
i
n
a
d
a
i
s
o
p
e
c
ą
j
a
z
d
r
e
i
w
t
o
p
y
t
n
e
m
u
k
o
D
o
p
h
c
i
b
u
l
ś
e
i
p
o
k
e
n
o
z
c
d
a
i
w
a
l
e
i
c
y
z
c
u
a
n
u
k
d
a
p
y
z
r
p
w
(
o
g
e
w
o
d
o
w
a
z
u
s
n
a
w
a
a
i
n
p
o
t
s
a
i
n
a
d
a
n
t
k
A
)
o
g
e
n
a
w
o
n
a
i
m
i
o
g
e
w
o
t
k
a
r
t
n
o
k
a
Z ś
u
k
s
i
w
o
n
a
t
s
m
y
n
a
w
o
m
j
a
z
z
a
r
o
a
i
n
e
i
n
d
u
r
t
a
z
e
z
r
a
i
m
y
w
o
a
r
o
t
k
e
r
y
d
e
i
n
e
z
c
d
a
i
w
.
w
e
(
u
ż
a
t
s
e
i
s
e
r
k
o
w
ś
)
ł
ó
k
z
s
h
c
i
n
d
e
z
r
p
o
p
z
y
c
a
r
p
a
w
t
c
e
d
a
i
w
o
g
e
w
o
d
o
w
a
z
u
j
o
w
z
o
r
n
a
l
p
a
r
o
t
k
e
r
y
d
z
e
z
r
p
y
n
o
z
d
r
e
i
w
t
a
Z
o
g
e
w
o
d
o
w
a
z
u
j
o
w
z
o
r
u
n
a
l
p
ij
c
a
z
il
a
e
r
z
e
i
n
a
d
z
o
w
a
r
p
S
a
r
o
t
k
e
r
y
d
z
e
z
r
p
a
n
a
n
o
k
o
d
u
ż
a
t
s
s
e
r
k
o
a
z
o
g
e
w
o
d
o
w
a
z
u
k
b
o
r
o
d
a
n
e
c
O
e
i
n
e
i
n
ł
e
p
s
a
c
ą
j
a
z
d
r
e
i
w
t
o
p
a
j
c
a
t
n
e
m
u
k
o
d
o
g
e
n
a
w
o
n
a
i
m
a
l
e
i
c
y
z
c
u
a
n
u
k
d
a
p
y
z
r
p
W
o
g
e
n
a
w
o
m
o
l
p
y
d
a
l
e
i
c
y
z
c
u
a
n
ń
e
i
p
o
t
s
a
n
ń
a
g
a
m
y
w
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
:
e
i
n
a
g
a
m
y
W
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
:
e
i
n
a
g
a
m
y
W
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
:
e
i
n
a
g
a
m
y
W
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
:
e
i
n
a
g
a
m
y
W
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
:
e
i
n
a
g
a
m
y
W
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
:
e
i
n
a
g
a
m
y
W
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
:
e
i
n
a
g
a
m
y
W
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
:
e
i
n
a
g
a
m
y
W