Motto konkursu:
Historia nie ma większego sensu, jeśli nie wiązać jej ze współczesnością
Temat konkursu:
Z lagru do łagru - Polska pod niemiecką i radziecką okupacją (1939-1989)
Test I stopnia
1. Tajny protokół do paktu „Ribbentrop-Mołotow” przewidywał podział
terytorium Polski wzdłuż rzek: (podkreśl właściwą odpowiedź)
a) Wisła, San, Narew
b) Odra, Warta, Wieprz
c) Wisła, Wisłoka, Dniestr
2. Ambasadorem polskim w Moskwie, któremu wręczono notę uzasadniającą
najazd Sowietów na Polskę był:
a) Józef Beck
b) Wacław Grzybowski
c) Roman Dmowski
d) Wincenty Witos
3. „Gułag” to:
a) lekki granat przeciwczołgowy stosowany w Armii Czerwonej 1941-1944
b) wyróżnienie dla oficera radzieckiego nadawane za współpracę z NKWD
c) potoczna nazwa polskiego żołnierza
d) Główny Zarząd Poprawczych Obozów Pracy, Osiedli Pracy i Miejsc Uwięzienia
(ZSRR)
4. Akcja „Burza” dotyczyła m.in.
a) niemieckich planów inwazji na Wielką Brytanię
b) AK i powstania warszawskiego
c) Przegrupowania okrętów Polskiej Marynarki Wojennej
d) Radzieckiego programu zagłuszania niemieckich komunikatów radiowych
5. Przetłumacz: Arbeit macht frei oraz określ do czego ta sentencja się odnosi
……………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………..
6. Kto wypowiedział poniższe zdanie:
Od Szczecina nad Bałtykiem do Triestu nad Adriatykiem rozcięła kontynent żelazna
kurtyna. (From Stettin in the Baltic to Trieste in the Adriatic an iron curtain has
descended across the Continent.)
a) premier Wielkiej Brytanii – W. Churchill
b) prezydent Stanów Zjednoczonych – H. Truman
c) sekretarz generalny NATO - George Robertson
d) prezydent Polski na uchodźctwie (Londyn) – W. Raczkiewicz
7. Organ, który ukonstytuował się celem wprowadzenia stanu wojennego w Polsce:
a) PZPR
b) RWPG
c) NRD
d) WRON
8. Dopasuj postacie świata polityki do właściwych im partii:
R. Giertych
PO (Platforma Obywatelska)
B. Komorowski
SLD (Sojusz Lewicy Demokratycznej)
S. Łyżwiński
LPR (Liga Polskich Rodzin)
J. Oleksy
Samoobrona
L. Kaczyński
PiS (Prawo i Sprawiedliwość)
9. Które osoby nie pasują do tematu konkursu (wykreśl):
Gen. Cz. Kiszczak, J. Piłsudski, W. Jaruzelski, L. Wałęsa, T. Kościuszko,
St. Mikołajczyk, A. Kwaśniewski, F. Castro, N. Chruszczow, G. Bush
10. Skrót ZOMO oznaczał:...................................................................................................
11. Pierwszym liderem NSZZ Solidarność został:
a) W. Korfanty
b) L. Wałęsa
c) ksiądz Jankowski
d) J. Urban
12. 28 stycznia 1990 roku została rozwiązana PZPR (Polska Zjednoczona Partia
Robotnicza), w miejsce której powołano SDRP (Socjaldemokrację
Rzeczypospolitej), która z kolei przekształciła się w: ............................................
13. W jakich miastach w sierpniu i wrześniu 1980 roku podpisane zostały
porozumienia pomiędzy przedstawicielami władz, a strajkującymi (zwane
potocznie „Porozumieniami Sierpniowymi”)
.....................................................................................................................................
14. Jakie wydarzenia miały miejsce na Placu św. Piotra w Rzymie 13 maja 1981
roku?
...........................................................................................................................................
15. Wyjaśnij pojęcia:
- internowanie ……………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………….
- cenzura ……………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
- stalinizm …………………………………………………………………………………....
………………………………………………………………………………………………..
16. Co łączy ze sobą następujące postacie: ksiądz J. Popiełuszko, G. Przemyk,
9 górników kopalni „Wujek”?
………………………………………………………………………………………………..
17. Co przedstawia poniższy rysunek – wyjaśnij:
……………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………….
18. Jaką rzeczywistość dnia codziennego przedstawia zamieszczona fotografia?
……………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………….
19. Co przedstawione zostało na poniższej fotografii?
………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………....
20. Wyjaśnij skróty:
- UB …………………………………………………………………………………….
- ZSRR ………………………………………………………………………………….
- AK …………………………………………………………………………………….
Motto konkursu:
Historia nie ma większego sensu, jeśli nie wiązać jej ze współczesnością
Temat konkursu:
Z lagru do łagru - Polska pod niemiecką i radziecką okupacją (1939-1989)
Test II stopnia
1. Podaj daty roczne wydarzeń z dziejów Polski Ludowej, do których odnoszą się
poniższe teksty.
A. Czerwony Radom pamiętam siny, jak zbite pałką ludzkie plecy,
szosę E-7, na dworcach gliny, jakieś pieniądze, jakieś adresy.
Strach w ludzkich oczach, upokorzenie, w spotniałych palcach
świstki wyroków, pamięć odbitą na ścieżkach zdrowia, listy
z więzienia, lekarz, adwokat.
B. Wprowadzili żołnierza
Na to czeskie Psie Pole
Z nowym hasłem
Za waszą i naszą niewolę.
C. Oto dziewięć niezwykle ciekawych dni, w których nie pisałam,
ponieważ Warszawa była (bo nie byłoby ściśle mówić „żyła”) pod
znakiem Kongresu Zjednoczeniowego PPR i PPS (prawdą byłoby
Kongresu unicestwienia PPS) [...].
D. Chłopcy z Grabówka, chłopcy z Chylonii,
Dzisiaj milicja użyła broni,
Dzielnieśmy stali, celnie rzucali.
Janek Wiśniewski padł.
Na drzwiach ponieśli go Świętojańską
Naprzeciw glinom, naprzeciw tankom.
Chłopcy stoczniowcy, pomścijcie druha,
Janek Wiśniewski padł.
E. Dziś rano przesensacyjna wiadomość. Rząd czy partia nie przyjęły
Chruszczowa, Mołotowa i Mikojana, którzy mimo próśb, aby
zaniechali tego, przybyli samolotem do Warszawy [...] wieczorem
słuchaliśmy dwugodzinnej mowy Gomułki na plenum KC partii.
Mówił, zwłaszcza na początku, głosem zdławionym od wzruszenia.
2. W czasie II wojny światowej odbyły się trzy konferencje „Wielkiej Trójki”. Wskaż tę,
która miała największe znaczenie z punktu widzenia statusu powojennej Polski na
arenie międzynarodowej. Uzasadnij odpowiedź, podając jeden argument.
A. Najważniejsze znaczenie z punktu widzenia statusu powojennej Polski na arenie
międzynarodowej miała konferencja ............................................................................... .
B. Uzasadnienie:
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
3. W 1989 roku rozegrały się w krajach Europy Środkowej wydarzenia nazwane
„Jesienią Ludów”. Określ znaczenie tych wydarzeń z punktu widzenia statusu
(położenia)międzynarodowego tych krajów.
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
4. Wśród wymienionych sześciu wydarzeń wskaż to, które chronologicznie jest pierwsze
i to, które jest ostatnie. W tabeli obok wydarzenia chronologicznie pierwszego umieść
liczbę 1, obok ostatniego liczbę 5.
A. Śmierć Stalina
B. Kryzys kubański
C. Utworzenie NRD
D. Zakończenie interwencji amerykańskiej w Wietnamie
E. Proces norymberski
5. Niech wspaniałe świadectwa miłości Ojczyzny, bezinteresowności i heroizmu, jakich mamy
wiele w naszej historii, będą wyzwaniem do zbiorowego poświęcenia wielkim narodowym
celom. – kto z niżej wymienionych postaci wypowiedział te słowa w polskim Parlamencie
11 czerwca 1999 roku:
a) Lech Wałęsa
b) Jan Paweł II
c) Bill Clinton
d) Roman Bartoszewski
6. Kto był prezydentem Stanów Zjednoczonych, kiedy w Polsce wprowadzony został
stan wojenny? .....................................................................................................................
7. Spotkania w podwarszawskiej Magdalence z udziałem przedstawicieli Kościoła, władz
państwowych i opozycji przygotowały grunt pod .................................................................
8. Wymień wszystkich prezydentów Polski od 1947 roku
................................., ……………………………, ………………………….,
................................., ……………………………,
9. Wymień rygory, jakie narzucał ludności cywilnej stan wojenny wprowadzony
13 grudnia 1981 roku:
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
10. Podaj w przybliżeniu liczbę członków NSZZ Solidarność w szczytowym okresie
swego istnienia: .............................
11. Reglamentacja lat 80-tych, czyli zakupy na kartki. Na jakie wyroby obowiązywały
kartki:
- cukier
- zeszyty
- obuwie
- mleko dla niemowląt
- masło
- benzynę
- mięso
- słodycze
- na wszystkie wymienione
12. Które z poniższych osób nie pełniła funkcji I Sekretarza KC PZPR?
- B. Bierut
- E. Ochab
- Wł. Gomułka
- J. Cyrankiewicz
- E. Gierek
- Cz. Kiszczak
- ST. Kania
- W. Jaruzelski
- M. F. Rakowski
- K. Popiel
13. Pamiątkowe „znaczki” z internowania przypominały ważne wydarzenia z dziejów
państw bloku komunistycznego – do jakich wydarzeń odnosi się przedstawiona poniżej
fotografia? Co wiesz o tych wydarzeniach? Opisz poszczególne symbole zawarte w
ilustracji.
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
14. Oryginalny banknot dwudziestozłotowy z nabitą pieczątką WRON-a nas nie pokona!
– o jaką WRON-ę chodziło opozycji? Jaki był cel pieczętowania banknotów?
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
15. Podaj przynajmniej 3 metody jakimi posłużyli się komuniści by przejąć władzę w
Polsce po zakończeniu II wojny światowej:
1 - ……………………………………………………………………………………………….
2 - ……………………………………………………………………………………………….
3 - ……………………………………………………………………………………………….
4 - ……………………………………………………………………………………………….
5 - ……………………………………………………………………………………………….
16. Napisz krótki esej na poniższy temat:
Faszyzm, komunizm, czy demokracja?
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
Motto konkursu:
Historia nie ma większego sensu, jeśli nie wiązać jej ze współczesnością
Temat konkursu:
Z lagru do łagru - Polska pod niemiecką i radziecką okupacją (1939-1989)
Test III stopnia
1. Pokreśl fałszywe nazwy armii, które nie brały udziału w kampanii
wrześniowej 1939 roku:
- „Śląsk”
- „Modlin”
- „Pomorze” - „Poznań” - „Łódź”
- „Karpaty” - „Prusy”
- „Kraków”
- „Lwów” - „Lublin”
2. Wymień nazwy co najmniej 3 obozów radzieckich – miejsc kaźni
polskich oficerów:
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
3. „Mein Kampf” – w tłumaczeniu …………………………….., jej autorem
był …………………………………
4. „Volkslista” była to:
- niemiecka lista z nazwiskami wyższych oficerów Abwery
- niemiecka maszyna deszyfrująca (odpowiednik brytyjskiej Enigmy)
- lista zawierająca dane osobowe wszystkich niemieckich żołnierzy
- niemiecka lista narodowościowa wprowadzona w czasie II wojny
światowej
5. Emil Fieldorf, ps. „Nil” był:
- Żydem, który uciekł z obozu koncentracyjnego na Majdanku
- Zdrajcą (współpracował z komunistami i NKWD)
- Organizował przerzuty Żydów do Szwajcarii i Szwecji
- Dowodził organem czynnym AK (tzw. „Kedyw”-em)
6. Z pośród poniższych postaci, zaznacz te, które czynnie angażowały się
w budowaniu komunizmu w Polsce po II wojnie światowej:
- Bolesław Bierut
- Aleksander Zawadzki
- gen. Władysław Sikorski
- Józef Cyrankiewicz - Edward Osóbka-Morawski - Jakub Berman
- Hilary Minc
- Stanisław Mikołajczyk
- Władysław Gomułka
7. Kto i w jakich okolicznościach wypowiedział poniższe słowa?
………………………………………………………………………………
Każdy prowokator czy szaleniec, który odważy się podnieść rękę przeciwko
władzy ludowej, niechaj będzie pewny, że mu tę rękę władza ludowa odrąbie,
w interesie klasy robotniczej, w interesie chłopstwa pracującego i
inteligencji, w interesie walki o podnoszenie stopy życiowej ludności, w
interesie dalszej demokratyzacji naszego życia, w interesie naszej Ojczyzny.
8. Uzupełnij tekst:
Żegnamy człowieka, którego imieniem nazywamy epokę, w jakiej żyjemy.
Zakończył wielkie, piękne życie. Ten, który prowadził od zwycięstwa do
zwycięstwa pierwsze na świecie państwo robotników i chłopów [...]. Całe
życie naszego pokolenia kształtowało się w blasku imienia ……………………
[...].
9. Jakim jednym słowem mógłbyś określić przedstawione poniżej hasła:
Niech żyje ZSRR – niezwyciężona ostoja pokoju i socjalizmu!
Dobro człowieka - nadrzędnym celem działania partii!
Polska Ludowa naszym największym dobrem! Nie szczędźmy sił dla jej
umacniania i jej rozwoju!
Niech żyje polska klasa robotnicza – przodująca siła narodu!
……………………………………..
10. Układ Warszawski gwarancją pokojowego rozwoju socjalistycznej Polski! –
jakie kraje oprócz Polski w 1955 r. podpisały w/w sojusz wojskowy?
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
11. Wydarzenia marca 1968 roku zapoczątkowane zostały przez zakaz władz
wystawiania – jakiej sztuki?
………………………………………………………………………………….
12. Obwieszczenia o stanie wojennym drukowano w:
- Warszawie
- Związku Radzieckim
- NRD
- Katowicach
13. Który ze śląskich biskupów mocno zaangażował się w walkę z systemem
komunistycznym?
- Herbert Bednorz
- Stanisław Adamski
- August Hlond
- Damian Zimoń
14. PRL państwem kartek – na jaką ilość tetrowych pieluszek dla niemowląt
przysługiwały kartki z okazji narodzin dziecka:
- 20 sztuk
- 1 opakowanie
- 2 opakowania
- 5 opakowań
15. Spoczywaj w pokoju – Solidarność żyje, bo Ty oddałeś za nią życie – słowa te
podczas pogrzebu ks. Jerzego Popiełuszki wypowiedział:
- gen. Jaruzelski
- J. Kuroń
- L. Wałęsa - prymas Polski J. Glemp
16. W którym roku Jan Paweł II spotkał się z mieszkańcami Śląska na
katowickim lotnisku „Muchowiec”?
- 1979
-1983
- 1987
- 1989
17. Uzupełnij braki w tekście:
„Obywatelki i obywatele Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej! Zwracam się dziś
do Was jako żołnierz i jako szef rządu polskiego. Zwracam się do Was w
sprawach wagi najwyższej. Ojczyzna nasza znalazła się nad przepaścią.
Dorobek wielu pokoleń, wzniesiony z popiołów polski dom ulega ruinie.
Struktury państwa przestają działać(…) Ogłaszam, że w dniu dzisiejszym
ukonstytuowała się …………………………………….................. …….
Rada Państwa, w zgodzie z postanowieniami Konstytucji, wprowadziła dziś o
północy …………………………………………….. na obszarze całego kraju.”
18
.
Poniższy niekompletny wiersz dotyczy pewnych wydarzeń –uzupełnij
tytuł i zwrotki tym samym wyrazem i napisz kiedy dokładnie miały
miejsce tamte wydarzenia:
Idą pancry na …
Przyszli nocą w uśpiony dom,
Zabierali nas chyłkiem jak zbóje,
Drzwi zamknięte otwierał łom.
Idą, idą pancry na …
A gdy opadł i strach i gniew,
Stanął wybór: kopalnia strajkuje,
Choć staniała bardzo nasza krew.
Idą, idą pancry na …
W tłum przy bramie do matek i żon
Z płacht na murach klejonych zlatuje
Czarną treścią komunikat WRON.
Idą, idą pancry na …
Kilof, łańcuch ściska nasza dłoń,
Wózków szereg bieg czołgów wstrzymuje
Już milicja repetuje broń.
Idą, idą pancry na …
Płaczą znicze ku zabitych chwale,
Ale zgasła nadzieja na potem,
Gdzie twe czyste ręce, generale?
Zawracają pancry z powrotem.
…………………………………………..
19. Które z poniższych postaci bądź wydarzeń miały największy wkład w
demontaż komunizmu w Polsce i Europie:
- Jan Paweł II
- Michaił Gorbaczow
- Aleksander Kwaśniewski
- wybuch elektrowni atomowej (Czernobyl)
- Ronald Reagan
- przystąpienie Polski do NATO
- odsunięcie E. Gierka od władzy
20. Wyjaśnij skróty:
- MKS ……………………………………………………………………………
- GG ……………………………………………………………………………...
- PKWN ………………………………………………………………………….
- RWPG ………………………………………………………………………….
21. Poniższe zdjęcie uchodzi za najlepsze zdjęcie okresu stanu wojennego –
uzasadnij dlaczego, biorąc pod uwagę wybrane szczegóły.
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
22. Jakie wydarzenia ukazane zostały w poniższej fotografii? (podaj datę
roczną)
……………………………………………………………………………………….
23. Połącz w pary:
Inwigilacja
plan Marshalla
Iosif Wissarionowicz Dżugaszwili
J. Stalin
proces norymberski
SB
odbudowa Europy
Hans Frank
NSZZ Solidarność
1948/49
blokada Berlina
ks. Henryk Jankowski
24. „Możesz Go zabić – pojawi się nowy” – jak zinterpretowałbyś to zdanie w
kontekście zabójstwa księdza Jerzego Popiełuszki przez funkcjonariuszy
Służby Bezpieczeństwa.
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………....
25. Co pokazane zostało na poniższej mapie?
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
Opracowanie: dr Tomasz Nowara