1. Metody projektowania konstrukcji budowlanych (kryteria klasyfikacji)
Kryteria:
I. Niezawodność
deterministyczne - (poziom 0), metody historyczne, w których miarą niezawodności jest globalny
(centralny) współczynnik bezpieczeństwa, czyli iloraz wartości nominalnych
nośności i efektów oddziaływań s = R/E. W zależności od wartości współczynnika
bezpieczeństwa stan konstrukcji ocenia się jako: zawodny s < 1, krytyczny
(graniczny) s = 1, niezawodny s> 1, i bezpieczny s > s
1
> 1
probabilistyczne
o
półprobabilistyczne - (poziom I), w których miarą niezawodności są współczynniki częściowe,
tzn. mnożniki kwantyli losowych zmiennych stanu konstrukcji
i
, lub odstępy bezpieczeństwa
i
, tzn. różnice pomiędzy wartościami zmiennych stanu przyjmowanymi do obliczeń a ich
kwantylami (wartościami charakterystycznymi)
o
uproszczone - (poziom II), w których definiuje się miary niezawodności alternatywne w
stosunku do prawdopodobieństwa zniszczenia lub uszkodzenia konstrukcji, najczęściej w
postaci wskaźnika niezawodności
o
w pełni probabilistyczne - (poziom III), w których miarą niezawodności jest
prawdopodobieństwa zniszczenia lub przekroczenia wartości granicznych efektów
oddziaływań P
f
.
II. Poziom analizy
1D – w punkcie - , (
R,
E
) odnoszone np. do zmęczenia (ULS) i do stanu granicznego naprężeń
beon sprężony (SLS
2D – poziom podstawowy- przekrój poprzeczny , przekrój miarodajny (M
R,
M
E
)
3D – poziom globalny – odnoszone np. do stanu granicznego równowagi statycznej – obrót,
przesunięcie (EQU)
III. Modele konstrukcji i oddziaływań
Model dobiera się do danego materiału:
ST
MES
2. Źródła, rodzaje i sposoby opisu niepewności w procesie budowlanym
Niemal wszystkie wielkości, którymi posługujemy się w obliczeniach i analizach inżynierskich są w
różnym stopniu niepewne (z wyjątkiem stałych fizycznych i matematycznych).
Źródła:
zmienność oddziaływań i parametrów materiałów konstrukcyjnych
niepełna wiedza dotycząca oddziaływań
czynnik ludzki – niewiedza, terroryzm, zła wola, błędy ludzi
Rodzaje:
1. parametryczne – brak wiedzy dotyczącej ściśle określonych zjawisk, wartości
opis losowy
wystarczający
2. systemowe – prawdziwość i adekwatność modelu
opis losowy niewystarczający
o
fizyczne – opis zjawisk; związaną z naturalną zmiennością właściwości mechanicznych
materiałów budowlanych, oddziaływań i obciążeń oraz wymiarów geometrycznych elementów
i konstrukcji
o
statystyczne – ilość badań i informacji; wynikające z braku pełnej informacji o rzeczywistych
charakterystykach rozważanych wielkości i związane z metodami gromadzenia, opracowania i
analizy wyników obserwacji i badań doświadczalnych
o
modelowe – na ile model przystaje do rzeczywistego zachowania; wiążą się z modelami
matematycznymi opisującymi oddziaływania i reakcje konstrukcji na oddziaływania
Sposoby opisu niepewności:
Niepewność jest tradycyjnie kojarzona z losowym, przypadkowym charakterem zdarzeń i zmiennych.
W związku z tym, do opisu wielkości i zmiennych charakteryzujących się znaczącą niepewnością stosuje się
zmienne losowe lub procesy losowe.
3. Metoda współczynników częściowych wg Eurokodu (podstawowe założenia)
Należy wykazać, że we wszystkich odpowiednich sytuacjach obliczeniowych żaden istotny stan
graniczny nie zostaje przekroczony, jeżeli w modelach obliczeniowych przyjęto wartości obliczeniowe efektów
oddziaływań i nośności konstrukcji.
Metoda współczynników częściowych obejmuje III grupy:
GRUPA 1:
Wartości obliczeniowe właściwości materiałów lub wyrobów
Wartości obliczeniowe (Xd) właściwości materiału lub wyrobu można wyrazić w postaci ogólnej:
m
k
d
X
X
gdzie:X
k
- wartość charakterystyczna właściwości materiału lub wyrobu,
- współczynnik konwersji
uwzględniający efekty: objętości i skali, wilgotności i temperatury i inne istotne parametry,
m
- współczynnik
częściowy dla materiału lub wyrobu, uwzględniający niekorzystne odchyłki ich właściwości od wartości
charakterystycznej, czyli losowa część współczynnika konwersji
.
Wartości obliczeniowe mogą być ustalane jako: zależności empiryczne, dotyczące zmierzonych
właściwości fizycznych lub na podstawie składu chemicznego, lub na podstawie uprzednio zebranych
doświadczeń, lub na podstawie wartości podanych w normach europejskich lub w innych właściwych
dokumentach.
GRUPA2:
Wartości obliczeniowe oddziaływań, efektów oddziaływań i współczynniki oddziaływań do kombinacji
Wartość obliczeniową oddziaływania Fmożna zapisać w ogólnej postaci:
rep
f
d
F
F
k
rep
F
F
gdzie: F
k
, F
rep
- wartość charakterystyczna i reprezentatywna oddziaływania,
f
- współczynnik częściowy dla
oddziaływania, uwzględniający możliwość niekorzystnychodchyleń wartości oddziaływania od wartości
reprezentatywnej,
= 1,0 lub
0
,
1,
2
- współczynniki do wartości kombinacyjnej, częstej i prawie stałej
oddziaływań zmiennych.
Wartości obliczeniowe efektów oddziaływań (E
d
) można wyrazić w postaci ogólnej:
1
}
;
{
,
,
i
a
F
y
E
E
d
i
rep
i
f
Sd
d
lub postaci uproszczonej:
1
}
;
{
,
,
i
a
F
y
E
E
d
i
rep
i
f
d
gdzie: a
d
- wartość obliczeniowa wielkości geometrycznej,
Sd
- współczynnik częściowy uwzględniający
niepewności modelu oddziaływań i, w niektórych przypadkach, modelowania oddziaływań,
F,i
=
Sd*
f,
.
Jeżeli rozróżnia się korzystne i niekorzystne efekty oddziaływań stałych, należy stosować dwa różne
współczynniki częściowe:
G,inf
i
G,sup
GRUPA3:
Wartości obliczeniowe danych geometrycznych
Wartości obliczeniowe danych geometrycznych, takich jak wymiary elementów konstrukcji, stosowane w
obliczeniach w celu wyznaczenia efektów oddziaływania, można wyrazić w postaci wielkości nominalnych:
nom
d
a
a
Jeżeli efekty odchyłek danych geometrycznych (np. niedokładność przyłożenia obciążenia albo miejsca
podpór) mają istotne znaczenie dla niezawodności konstrukcji (np. efekty drugiego rzędu), wartości
obliczeniowe danych geometrycznych ustala się jako:
a
a
a
nom
d
gdzie:
a uwzględnia: możliwość niekorzystnych odchyłek od charakterystycznych lub nominalnych wartości,
łączny efekt jednoczesnego wystąpienia kilku odchyłek geometrycznych.
Uwaga: a
d
może wyrażać także imperfekcje geometryczne, kiedya
nom
= 0, to jest gdy
a0
4. Wartości charakterystyczne i obliczeniowe zmiennych stanu konstrukcji
uwzględniane w metodzie częściowych współczynników (patrz wyżej)
Wartości charakterystyczne są kwantylami o złożonym rzędzie p i rozkładzie prawdopodobieństwa
rozważanej zmiennej losowej ( np. wytrzymałość charakterystyczna betonu na ściskanie jest definiowana jako
kwantyl rzędu p=0,95 zmiennej o rozkładzie normalnym) Wartości charakterystyczne są obliczane na podstawie
badań doświadczalnych wykonywanych wg ściśle określonych procedur.
Wartość charakterystyczna oddziaływania jest główną wartością reprezentatywną określa się ją jako
wartość średnią górną lub dolną alb minimalną.
Wartości obliczeniowe używane są obliczeniach konstrukcji metodami półprobabilistycznymi PN-EN
1990 Zdefiniowano je w następujący sposób
- oddziaływania
k
F
d
F
F
- właściwości materiału
M
k
d
f
f
- dane geometryczne
a
a
a
k
d
5. Charakterystyka i opis oddziaływań (kryteria klasyfikacji, wartości
reprezentatywne, charakterystyczne, obliczeniowe, kombinacyjne)
Terminy
Oddziaływanie (F) - zbiór sił (obciążeń) przyłożonych do konstrukcji (oddziaływania bezpośrednie) lub zbiór
wymuszonych odkształceń albo przyśpieszeń, spowodowanych np. zmianami temperatury, zmiennością
wilgotności, różnicami osiadań lub trzęsieniem ziemi (oddziaływania pośrednie).
Oddziaływanie stałe (G) - oddziaływanie, które uważa się za działające przez cały okres odniesienia, a
zmienność jego wielkości w czasie jest pomijalna lub którego zmienność następuje zawsze w tym samym
kierunku (monotonicznie) do czasu osiągnięcia pewnej wielkości granicznej.
Oddziaływanie zmienne (Q) - oddziaływanie, którego zmienność wielkości w czasie nie jest ani pomijalna, ani
monotoniczna.
Oddziaływanie wyjątkowe
(A)
- oddziaływanie, zwykle krótkotrwałe, ale o znaczącej wielkości, którego
wystąpienie w przewidywanym okresie użytkowania konstrukcji uważa się za mało prawdopodobne.
Oddziaływanie sejsmiczne
(Ae) - oddziaływanie wywołane ruchami gruntu w czasie trzęsienia ziemi.
Podział
Oddziaływania dzielić należy ze względu na ich zmienność w czasie:
oddziaływania stałe (G), np. ciężar własny konstrukcji, umocowane urządzenie, nawierzchnia jezdni,
oddziaływania pośrednie wywołane przez skurcz i nierównomierne osiadanie;
oddziaływania zmienne (Q, np. obciążenie stropów w budynkach, belek i dachów, oddziaływania
wiatru lub obciążenie śniegiem;
oddziaływania wyjątkowe (A), np. wybuchy lub uderzenia przez pojazd. Oddziaływania pośrednie
wywołane przez wymuszone odkształcenia mogą być stałe lub zmienne.
Oddziaływania należy również dzielić:
ze względu na ich pochodzenie - na bezpośrednie i pośrednie;
ze względu na ich zmienność w przestrzeni -na umiejscowione lub nieumiejscowione;
ze względu na ich charakter i/lub odpowiedź konstrukcji - na statyczne i dynamiczne.
Oddziaływania są zazwyczaj traktowane jako niezależne od nośności konstrukcji na które działają, ale niekiedy
taka zależność ma charakter sprzężenia zwrotnego, na przykład w zagadnieniach wpływu tłumienia na rezonans
lub śledzącej siły ściskającej. Oddziaływania są najczęściej wyrażone następującymi wielkościami i ich
kombinacjami:
-
siła skupiona (kN), siły rozłożone (kN/m, kN/m
2
), parcie lub nacisk (MPa, lcN/m"), moment (kNm);
-
prędkość (m/s), przyśpieszenie (m/s
2
); na przykład ruchy skorupy ziemskiej, prędkość pojazdów na
łuku mostu;
-
pęd (kgm/s), energia kinetyczna (kgm /s ); na przykład uderzenie pojazdu w budynek lub podporę
mostu;
Kryteria podziału
Do
intensyw
(intensyw
Kom
którą mo
współrzęd
Wart
-
-
-
Wartość c
-
-
Innymi w
-
-
6. Sta
Stany gr
konstrukc
Jeżeli zac
a) E
j
b) S
o
ś
m
c) G
d
d) F
W
n
graniczne
inwestora
Przy spra
najważniejsz
wność, czas
wności, charak
mpletny opis o
żna wyrazić j
dnych przestr
tość charaktery
jako wa
Wart
jeżeli zm
jeżeli
charakterystyc
wartości g
dolnej z za
wartośc
wartościami re
wartość ko
granicznyc
wartość cz
nośności z
granicznyc
any granicz
raniczne nośn
cji.
chodzi potrzeb
EQU (equilib
jakiejkolwiek
małe
przyc
wytr
STR (strengt
odkształcenie
ścianami czę
materiałów ko
GEO (geotech
dla nośności k
FAT (fatigue)
niektórych ok
e dotyczące oc
a i właściwe w
awdzaniu rów
zych atrybut
działania, c
kterystyk geom
oddziaływań n
jako funkcję c
zennych, temp
ystyczna oddz
artość średnią,
tość charaktery
mienność G mo
zmienności G
czna oddziały
górnej z założo
ałożonym praw
i nominalnej,
prezentatywn
ombinacyjna,
ch nośności i n
zęsta, wyrażan
z uwzględnien
ch
zne konstru
ności (ULS)
ba należy spra
brium) – sta
k jej części, uw
e zmiany war
czynę są znac
rzymałość mat
th) – stan
m konstrukcj
ści podziemn
onstrukcji.
hnical) – czyl
konstrukcji ma
) – zniszczenie
kolicznościach
chrony zawart
władze).
wnowagi statyc
ów oddziały
charakterystyk
metrycznych)
na budowlę w
czasu (opis je
peratury, itp.)
ziaływania F
k
, wartość górn
ystyczną oddz
ożna uważać z
G nie można uw
wartością
ywania zmienn
onym prawdop
wdopodobień
którą przyjmo
ymi oddziaływ
wyrażona w
nieodwracalny
na jako iloczyn
niem oddziaływ
ukcji: podzi
– stany gran
awdzać następ
an graniczny
ważanej za cia
rtości lub roz
czące;
teriałów konst
graniczny zw
i lub element
nej, itp., w p
li zniszczenie
a wytrzymało
e zmęczeniow
h zaleca się,
tości budowli
cznej konstruk
ywań zalicza
ki geometryc
), prędkość zm
wymaga znajo
ednoparametro
).
jest główną w
ną lub dolną al
ziaływania sta
za małą, możn
ważać za mał
wyższą G
k,sup
nego (Q
k
) odp
podobieństwe
stwem jej osią
ować można w
zna
wania zmienn
w postaci ilocz
ych stanów gr
n
1
Qk, stoso
wań wyjątkow
iał, charak
niczne dotycz
pujące stany gr
związany z
ało sztywne, k
zkładu w prz
trukcyjnych lu
wiązany ze
tów konstrukc
przypadku kt
lub nadmiern
ość podłoża lub
we konstrukcji
aby zaliczać
(są to okolicz
kcji (EQU) na
się: możliw
czne (miejsc
mienności.
omości ich his
owy), lub jako
wartością repre
lbo jako warto
ałego należy u
na posługiwać
ą, należy posł
i wartością ni
powiada albo:
em, że nie zost
ągnięcia w ok
w przypadku,
any.
nego są:
zynu
Q
k
, st
ranicznych uż
owana przy sp
wych i przy sp
kterystyka,
zące bezpiecz
raniczne:
z utratą równ
iedy:
zestrzeni oddz
ub podłoża na
zniszczeniem
cji, łącznie ze
tórych decydu
ne odkształcen
b skały.
i lub elementu
ć do stanów
zności uzgodn
ależy wykazać
wość wystąp
ce, kierunek
storii w całym
o funkcję wie
ezentatywną i
ość nominalną
ustalać następu
ć się jedną poj
ługiwać się dw
iższą G
k,inf
tanie ona prze
kreślonym okre
kiedy rozkład
osowana przy
żytkowalności
rawdzaniu sta
prawdzaniu od
zasady wer
zeństwa ludzi
nowagi statyc
ziaływań, wyw
a ogół jest bez
m wewnętrzny
stopami fund
ujące znaczen
nie podłoża, k
u konstrukcji.
granicznych
nione dla okre
ć, że:
pienia, powta
k, zwrot), z
m okresie użyt
elu parametrów
i należy okreś
ą w dokument
ująco:
edynczą wart
wiema wartośc
ekroczona lub
resie powrotu;
d statystyczny
y sprawdzaniu
i;
anów graniczn
dwracalnych s
ryfikacji
i i/lub bezpie
cznej konstru
wołanych prz
z znaczenia.
nym lub nad
damentowymi
nie ma wytr
kiedy istotne z
nośności tak
eślonego proje
arzalność,
zmienność
tkowania,
w (czasu,
lać ją:
tacji
ością G
k
.
ciami:
b wartości
albo
y nie jest
u stanów
nych
stanów
eczeństwa
ukcji lub
zez jedną
dmiernym
i, palami,
rzymałość
znaczenie
kże stany
ektu przez
E
d,dst
- w
E
dstb
- wa
Przy sp
konstruk
E
d
- wart
kilka sił w
R
d
- warto
Stany gra
a) f
u
b) w
Zaleca się
u
m
n
d
u
W SGU n
C
d
- gran
E
d
- war
odpowied
7. Ko
SLS (SG
obliczeni
konstrukc
Ustala się
a
K
b
wartość oblicze
artość oblicze
rawdzaniu st
kcji lub połącz
tość obliczenio
wewnętrznych
ość obliczenio
aniczne użytk
funkcji kons
użytkowników
wyglądu kons
ę, aby przy sp
ugięć wpływa
maszyn i i
niekonstrukcy
drgań powodu
uszkodzeń, w
należy sprawd
niczna wartość
rtość obliczen
dniej kombina
mbinacje o
GU): Zaleca
iowych, odp
cji.
ę następujące
a) kombina
W której ko
Kombinacja c
b) kombina
eniowa efektu
niowa efektu
tanu graniczn
zenia (STR i/lu
owa efektu od
h lub moment
owa odpowied
kowalności (SL
strukcji lub
w;
strukcji (nieko
prawdzaniu sta
ających na wy
instalacji) lu
yjnych;
ujących dysko
wpływających n
dzić, czy:
ć obliczeniowa
niowa efektów
acji oddziaływ
oddziaływa
a się, aby
powiadały sp
kombinacje o
acja charakte
ombinacja odd
charakterystyc
acja częsta:
E
d
oddziaływań
oddziaływań
nego zniszcz
ub GEO) nale
ddziaływań, ta
tów,
dniej nośności
LS) dotyczą:
elementu ko
oniecznie estet
anów graniczn
ygląd, komfor
ub ugięć p
omfort ludzi lu
negatywnie na
E
a odpowiednie
w oddziaływań
wań.
ań w SLS i U
kombinacje
prawdzonym
oddziaływań:
erystyczna:
działywań pod
czna jest stoso
d,dst
< E
d,stb
destabilizując
destabilizując
zenia lub na
eży wykazać, ż
E
d
<R
d
akiego jak siła
i.
onstrukcji w
tyka, raczej du
nych użytkow
rt użytkownik
powodujących
ub ograniczają
a wygląd, trw
E
d
<C
d
ego kryterium
ń w jednostk
ULS
oddziaływań
wymaganiom
danych w naw
owana zazwyc
cych,
cych.
admiernego o
że:
a wewnętrzna,
warunkach
uże ugięcia, ry
walności posług
ków, funkcje k
h uszkodzeni
ących przydat
wałość lub funk
m użytkowalno
kach kryterium
ń, przyjmowa
m użytkowa
wiasach {…} m
czaj dla nieodw
odkształcenia
, moment lub
zwykłego uż
ysy itp.).
giwać się kryt
konstrukcji (w
ia wykończe
tność użytkow
kcjonowanie k
ości,
m użytkowaln
ane w odpo
alności i kr
może być wyr
wracalnych sta
a przekroju,
wektor, repre
żytkowania;
teriami dotycz
w tym funkcjo
enia lub el
wą konstrukcji
konstrukcji.
ności, wyznac
owiednich sy
ryteriom zac
rażona jako:
anów graniczn
elementu
ezentujący
komfortu
zącymi:
onowanie
lementów
i;
czona dla
ytuacjach
chowania
nych.
K
c
K
SLU (SG
oddziaływ
a) k
(
A
podanych
b) K
W której ko
Kombinacja c
c) kombina
W której ko
Kombinacja q
GN) - w każdy
wań (Ed) stosu
kombinacje
(kombinacje p
Kombinację
Albo alternaty
h niżej:
Kombinacje o
Ogólna posta
ombinacja odd
częsta stosowa
acja quasi-sta
ombinacja odd
quasi-stała sto
ym krytyczny
ując kombinac
oddziaływań
podstawowe):
oddziaływań
ywnie dla sta
oddziaływań w
ać efektu oddz
działywań pod
ana jest zwykl
ała:
działywań pod
sowana jest zw
ym przypadku
cje oddziaływ
w przypad
podanych w n
anów graniczn
w przypadku w
ziaływań:
danych w naw
le dla odwraca
danych w naw
wykle dla oce
u obciążenia w
wań, które mog
dku trwałych
nawiasach {..
nych STR i G
wyjątkowych
wiasach {…} m
alnych stanów
wiasach {…} m
eny efektów dł
wyznaczać nal
gą wystąpić je
h lub przejś
.} można wyr
GEO, jako m
sytuacji oblic
może być wyr
w granicznych.
może być wyr
ługotrwałych
leży wartości
ednocześnie. W
ciowych sytu
azić jako:
mniej korzystn
zeniowych
rażona jako:
.
rażona jako:
i wyglądu kon
obliczeniowe
Wyróżniamy:
tuacji oblicze
ne wyrażenie
nstrukcji.
e efektów
eniowych
z dwóch
8. Me
Anali
punkcie
globalnej
Rodzaje
a
b
c
d
e
f
g
h
i
9. Zas
czę
10. Ko
lini
Wskaźnik
E = 0. J
wartości
zdefiniow
0
etody analiz
iza konstrukcj
konstrukcji. A
j, analizy elem
analizy:
a) Analiza l
naprężen
odkształc
b) Analiza l
której siły
z zadany
obrotu.
c) Analiza
związek n
d) Analiza n
odkształc
sprężysto
e) Analiza
odkształc
idealnie p
f) Analiza
wykorzys
w część p
g) Analiza
odkształc
sprężystą
h) Analiza
moment/k
wzmocni
dotyczyć
i) Analiza s
twierdzen
uwzględn
sady szacow
ęściowych w
ncepcja i in
iowa i nieli
k niezawodno
Jest odwrotno
oczekiwanej o
wany jako:
g
g
g
g
zy konstruk
cji - procedur
Analizę konstr
mentu konstru
liniowo-spręży
ie/odkształcen
conej.
liniowo-spręży
y wewnętrzne
ymi oddziaływ
liniowo-spręż
naprężenie-od
nieliniowa 1
cona, uwzględ
o-plastyczna, l
nieliniowa 2
cona, uwzględ
plastyczna, lub
sprężysto-ide
stująca związe
plastyczną bez
sprężysto-ide
ceniem, wyko
ą przechodzącą
sprężysto-pla
krzywizna, op
ieniem lub be
także konstru
sztywno-plasty
nia teorii no
nienia odkszta
wania wart
współczynn
nterpretacj
niowa funk
ości β - standa
ością współcz
odstępu bezpi
1
g
kcji:
a lub algorytm
rukcji można
ukcji i analizy
ysta 1 rzędu b
nie lub mom
ysta 1 rzędu z
e i momenty p
waniami zew
żysta 2 rzędu
dkształcenie i
rzędu - anal
dniająca niel
lub sztywno-p
2 rzędu - an
dniająca niel
b sprężysto-pl
ealnie plasty
ek moment/kr
z wzmocnieni
alnie plastycz
orzystująca z
ą w część plas
styczna (1 lu
pisany przez
ez wzmocnien
ukcji z przemi
yczna - analiz
ośności grani
ałceń sprężysty
tości oblicz
ników (patr
ja metody w
kcja stanu
ryzowana zm
zynnika zmie
eczeństwa do
tm służący do
przeprowadz
lokalnej.
bez redystryb
ment/krzywizn
z uwzględnien
podlegają redy
wnętrznymi, a
u - analiza
geometrię kon
liza przeprow
liniowe właśc
plastyczna).
naliza przepro
liniowe właśc
lastyczna).
yczna 1 rzę
rzywizna, opi
a.
zna 2 rzędu
związek mom
styczną bez w
ub 2 rzędu)
część liniowo
nia (zwykle d
ieszczeniem, l
za konstrukcji
icznej (związ
ych i bez wzm
zeniowych n
rz 3 i 4)
wskaźnika
mienna losowa
enności odstę
o odchylenia st
o wyznaczani
ać na trzech p
bucji - analiza
na i począt
niem redystryb
ystrybucji z z
ale bez dokła
sprężysta ko
nstrukcji odks
wadzona przy
ciwości mate
owadzona pr
ciwości mate
du - analiz
sany przez cz
- analiza ko
ment/krzywizn
wzmocnienia.
- analiza ko
o-sprężystą pr
dotyczy konst
lub odkształco
i nie odkształc
zek moment/k
mocnienia).
nośności i e
niezawodn
wyrażająca w
ępu bezpiecze
tandardowego
a efektów od
poziomach, st
a przy założen
kowej geom
bucji - analiza
achowaniem w
adniejszych o
onstrukcji, uw
ształconej.
założeniu, że
riałów (może
zy założeniu
riałów (może
a konstrukcj
zęść liniowo-s
onstrukcji z p
na opisany p
onstrukcji, wy
rzechodzącą w
trukcji nie od
onej).
conej, wykorz
krzywizna pr
efektów odd
ności
wed
warunek stanu
eństwa v
g
, lu
o odstępu bezp
ddziaływań w
tosując model
niu liniowego
metrii konstru
a liniowo-sprę
warunków ró
obliczeń zdol
względniająca
e konstrukcja
e być ona s
u, że konstru
e być ona s
ji nie odksz
sprężystą prze
przemieszczen
przez część
ykorzystująca
w część plast
dkształconej,
zystująca bezp
rzyjmowany
działywań
dług Eurok
u granicznego
ub inaczej sto
pieczeństwa σ
w każdym
le analizy
związku
ukcji nie
ężysta, w
wnowagi
ności do
liniowy
a jest nie
sprężysta,
ukcja jest
sprężysto-
ztałconej,
echodzącą
niem lub
liniowo-
związek
tyczną ze
ale może
pośrednio
jest bez
metodą
odu:
g = ΔR –
osunkiem
σ
g
. Jest on
Wartość
niezawod
w szereg
otoczeni
W przypa
minimaln
oczekiwaną
dności β, moż
g Taylora i poz
iu rozwija się
adku dwóch z
ną odległość o
g
i odchylen
żna aproksymo
zostawiając ty
warunek niez
zmiennych po
od początku uk
ie standardow
ować rozwijaj
g = R – E
ylko człony lin
awodności w
dstawowych i
kładu współrz
we
g
zmienn
jąc nieliniową
E = g(X
1
, X
2
,…
niowe rozwin
szereg Taylor
interpretację g
zędnych do hip
nej losowej g,
ą funkcję
…,X
n
) = 0
ięcia. W zależ
ra uzyskuje si
geometryczną
perpowierzchn
, niezbędne do
żności od wyb
ę różne rozwi
ą wskaźnika m
ni granicznej:
o obliczenia w
boru punktu, w
iązania.
można przedst
β = ξ
d
= min.
wskaźnika
w którego
awić jako
.
Warunek
W najpro
losowy e
stanów gr
Warunek
W przyp
bezpiecze
szereg Ta
otoczeniu
dwóch zm
jako mini
11. Ele
nie
W celu z
konstrukc
działań za
Jedną z m
Klasa CC
ekonomic
Klasa C
ekonomic
biurowyc
Klasa CC
W odnies
DSL 3 – N
DSL2 – N
DSL1 – N
Poziomy
IL 3 – Ins
IL2 – insp
IL1 inspe
k niezawodno
ostszym przyp
efekt oddziały
ranicznych od
k niezawodno
padku nielini
eństwa
σ
nie
aylora i pozos
u rozwija się w
miennych pod
imalną odległo
ementy zarz
zawodnośc
zapewnienia k
cji zalecają łą
apewniających
możliwości róż
C3 – stosow
cznych, społec
CC2 – stoso
cznych, społe
ch i użyteczno
C1 niskie zagro
sieniu do nadz
Nadzór zaostr
Nadzór norma
Nadzór norma
inspekcji w c
spekcja zaostr
pekcja norma
ekcja normaln
ości ma posta
padku, gdy ro
ywań konstruk
d początku ukł
ości ma posta
iowej postaci
ezbędne do ob
stawiając tylko
warunek niez
dstawowych i
ość od począt
ządzania n
ci, poziomy
konstrukcjom
ączenie odpo
h wymaganą j
żnicowania ni
wana w przy
cznych i środo
wana w prz
ecznych i środ
ości publicznej
ożenie życia l
zoru przy proj
rzony, sprawo
alny, sprawow
alny autokontr
czasie wykona
rzona, sprawo
lna zgodna z p
na, autoinspekc
ać liniową:
ozważa się dw
kcji. Geometr
ładu współrzę
ać nieliniową:
i warunku n
bliczenia β= Δ
o człony nielin
awodności w
interpretację g
tku układu wsp
iezawodno
y nadzoru p
„odpowiednie
wiednich met
jakość określa
iezawodności
ypadku wysok
owiskowych.
zypadku prze
dowiskowych
j
ludzi lub małe
ektowaniu de
owany przez st
wany zgodnie z
rola
ania zdefiniow
wana przez st
procedurami j
cja
wie nieskorel
ryczną interpr
ędnych repreze
:
niezawodnośc
Δ/
σ
można
niowe rozwin
szereg Taylo
geometryczną
półrzędnych d
ością konstr
przy projek
ego stopnia ni
tod i procedu
anych jako „za
jest podział e
kiego zagroż
eciętnego za
h. Do tej klasy
e albo znaczne
finiowano nas
tronę trzecią
z procedurami
wano następują
tronę trzecią
jednostki wyk
owane zmien
retację można
entującego sta
i wartość oc
a aproksymow
nięcia. W zale
ora, uzyskuje
ą wskaźnika n
do hiperpowie
rukcji: klas
ktowaniu i p
iezawodności
ur obliczeniow
arządzania nie
lementów kon
żenia życia l
agrożenia życ
y zalicza się
e skutki społec
stępujące pozi
i jednostki pro
ące poziomy
konawczej
ne podstawow
a przedstawić
an oczekiwany
czekiwaną Δ
wać, rozwijają
żności od wyb
się różne rozw
niezawodności
erzchni granic
sy konsekw
poziomy in
” współczesne
wych z podej
ezawodnością
nstrukcji na kl
ludzi lub ba
cia ludzi ub
większość bu
czne ekonomi
iomy
ojektowej
we – losową
jako odległo
y konstrukcji.
Δ i wariancję
ąc funkcję nie
boru punktu,
wiązania. W p
i β można pr
cznej.
wencji i
nspekcji
ne normy proj
ejmowaniem ś
ą”
lasy konsekw
ardzo dużych
b znacznych
udynków mie
iczne i środow
nośność i
ość prostej
ę odstępu
liniową w
w którego
przypadku
rzedstawić
ektowania
środków i
encji:
h skutków
skutków
eszkalnych
wiskowe
12. Mo
Niezawod
Projektow
postulatem
Najprosts
elementu
przypadk
wprowad
idealnych
Modele n
- dyskretn
-ciągłe.
Modele c
uwzględn
czasie jej
czasu. Ci
Modele d
sposób
-szeregow
-równoleg
-lub mies
model sze
niezawod
od nośno
jeden jeg
model rów
pozostaje
odele niezaw
dność konstr
wanym okresi
m formułowan
sze zadanie teo
u np. belki, gdy
ku gdy konstru
dza się modele
h elementów t
nośności konst
ne
ciągłe nośnośc
nieniem ciągło
użytkowania
ągłym modele
dyskretne - rz
wy,
gły
szany
eregowy- syst
dne, tzn zniszc
ści najsłabsze
o sposób znis
wnoległy - sy
e niezawodny
wodności k
rukcji – zdoln
e użytkowani
nym w odnies
orii losowej n
y efekt działan
ukcja składa si
e nośności. Rz
tak, aby uwzgl
trukcji można
ci są to model
ości materiału
a zmieniają się
em nośności j
zeczywista ko
tem szeregow
czenie jednego
ego elementu.
zczenia.
stem równole
. Nośność sys
konstrukcji
ność do bezaw
a – jest zasadn
sieniu do kons
nośności konst
nia S i nośnoś
ię z wielu elem
zeczywista kon
lędnić wszystk
a podzielić na:
le probabilisty
u i/lub czasu. W
ę w sposób cią
est model w p
nstrukcja jest
y pozostaje ni
o elementu po
Konstrukcje m
gły pozostaje
stemu równole
i: niezawod
waryjnego funk
niczym kryter
strukcji.
trukcji polega
ści elementu R
mentów i wys
nstrukcja jest
kie ważne me
:
yczne zachowa
Właściwości m
ągły. Nośność
postaci proces
zastępowana
iezawodny jeż
owoduje awari
możemy trakt
niezawodny j
egłego zależy
dność eleme
kcjonowania w
rium jakości i
a na obliczaniu
R można opisa
stępują różne m
zastępowana
echanizmy zni
ania się konstr
materiałowe w
konstrukcji je
su stochastycz
przez zespół
żeli wszystkie
ię całej konstr
tować jako uk
jeśli co najmn
od nośności n
entów i kon
w przewidzian
głównym (no
u niezawodnoś
ać dwoma zmi
możliwe mech
przez równow
iszczeń.
rukcji i jej noś
w różnych pun
est w wielu pr
nego.
elementów po
e jego element
rukcji. Nośnoś
ład szeregowy
niej jeden z jeg
najsilniejszego
nstrukcji
nym, tzw.
ormatywnym)
ści pojedyncz
iennymi losow
hanizmy znisz
ważny system
śności z
nktach konstru
rzypadkach fu
ołączonych ze
ty pozostają
ść konstrukcji
y jeśli jest mo
go elementów
o elementu.
zego
wymi. W
zczenia
ukcji i w
unkcją
e sobą w
i zależy
ożliwy
w
model mieszany- jest to model o strukturze szeregowo - równoległej
13. Ciągłe i dyskretne modele oddziaływań: zasady opisu oddziaływań
Praktyce ogólny i abstrakcyjny model zastępuje się prostymi i standardowymi modelami probabilistycznymi
dyskretnymi lub rzadziej ciągłymi.
Do modeli dyskretnych zalicza się
- losowy ciąg jednakowych sił, który może być modelem oddziaływań żywiołowych o katastrofalnych
skutkach(siły wywołane huraganowym wiatrem, pożarem, eksplozją). Wielkość sił nie jest w tym przypadku
istotna, a zasadnicze znaczenie ma sam fakt ich wystąpienia. Model ten jest nazywany strumieniem lub ciągiem
poissonowskim (prawdopodobieństwo wystąpienia sił w czasie opisuje rozkład Poissona).
- regularny ciąg losowych sił – może być używany do opisu oddziaływań użytkowych i środowiskowych
działających na konstrukcję (obciążenia stropów dachów w budynkach itp.) W modelu tym zakłada się, że różne
losowe siły działają w równych odstępach czasu lub w zagadnieniach statycznych, że różne są odstępy sił i
przestrzenie
- Model Ferry-Borgesa i Castanheta
Szeroko wykorzystywany w badaniach obciążeń grawitacyjnych, meteorologicznych i sejsmicznych. Model
oparty jest na koncepcji „przedziałów elementarnych” czasu trwania oddziaływania i rozkładzie wartości
ekstremalnych
- Probabilistyczna prognoza obciążeń jest nie tyle modelem oddziaływań lecz procedurą wykorzystującą
dyskretne zbiory wyników obserwacji na ogół bez przyjmowania konkretnego modelu
14. Metody symulacji Monte Carlo w projektowaniu i weryfikacji stanów granicznych
Symulacja to sztuczne eksperymentowanie z wykorzystaniem modelu matematycznego rzeczywistego systemu
(nośności oddziaływań zjawisk itp.) Podstawowa i najprostszą metodą symulacyjną jest metoda Monte Carlo.
Symulacja Monte Carlo polega na obliczeniu odpowiedzi konstrukcji na oddziaływania o ustalonych
wartościach, wielokrotnym powtórzeniu obliczeń dla różnych wartości oddziaływań, opracowaniu
przechowywaniu i interpretacji uzyskanego zbioru wyników
Koncepcje najprostszego sposobu oceny niezawodności konstrukcji metodą symulacji Monte Carlo można
przedstawić w postaci następującej procedury:
1. Należy wygenerować ciąg niezależnych liczb losowych dla każdej zmiennej losowej uwzględnionej w
analizie niezawodności
2. Następnie obliczyć wartości przyjętej miary niezawodności, traktowane jako wynik fizycznych
eksperymentów
3. Należy sprawdzić czy poszczególne wartości znajdują się w obszarze stanów niezawodnych czy
awaryjnych
4. Po wykonaniu odpowiednio dużej liczby takich operacji (N) obliczyć iloraz liczby wyników
znajdujących się w obszarze awaryjnym N
1
do ogólnej liczby wyników N
5. Wartość ilorazu Q=N1/Nd można potraktować jako miarę zawodności, gdy N dąży do nieskończoności
Metodę Monte Carlo można zastosować do obliczania dowolnych konstrukcji, szczególnie tych, dla których
wektor opisujący zachowanie konstrukcji jest funkcją nieliniową i metoda linearyzacji statystycznej może
prowadzić do znacznych błędów.
15. Statystyczne kontrola jakości materiałów i elementów konstrukcyjnych: koncepcja,
podstawowe metody i procedury
Statystyczna kontrola jakości.
Celem jest określenie przedziału ufności (zakresu), w którym mieści się badana cecha z prawdopodobieństwem z
góry określonym.
Zadania:
Sprawdzenie czy właściwości gotowego wyrobu odpowiadają warunkom (np. normowym)
Kontrola toku produkcji, tak aby przebiegał zgodnie w wytycznymi
SKJ przeprowadza się:
W czasie produkcji
W czasie odbioru gotowego produktu.
Podział metod SKJ:
Metody kontroli na podstawie indywidualnych wartości cechy
Metody kontroli na podstawie miary średnich wartości cechy
Metody kontroli według oceny alternatywnej