TEMAT I CEL ĆWICZENIA: Ocena właściwości dyspergujących domieszek do betonu.
DATA: 21.11.2005
PODSTAWY TEORETYCZNE:

Zastosowanie domieszek jest obecnie znacznie szersze niż dodatków. Odpowiednimi
substancjami chemicznymi możemy upłynnić konsystencję mieszanki betonowej, co ułatwia
transport lub układanie, lub też uplastyczniać ją co nadaje jej nowe właściwości mechaniczne
<np. zwiększona mrozoodporność czy wytrzymałość>
Stosowanie domieszek zmieniających konsystencję mieszanki betonowej umożliwia:

•

zwiększenie ciepłości mieszanki betonowej przy tej samej ilości wody zarobowej, co
ułatwia transport i układanie,

•

zmniejszenie ilości wody przy zachowaniu stałej konsystencji, dzięki czemu uzyskuje
się beton o wyższej wytrzymałości,

•

zmniejszenie zużycia cementu (o 10-20%) przy zachowaniu nie zmienionej
wytrzymałości.

Rozróżnia się domieszki plastyfikujące (plastyfikatory), pozwalające na zmniejszenie ilości
wody w granicach 8-16%, oraz domieszki upłynniające (superplastyfikatory), umożliwiające
zmniejszenie ilości wody o 16-30%.
Mechanizmy upłynniania mieszanki mogą być zasadniczo trojakiego rodzaju:
· Elektrostatyczny – polegający na indukcji jednoimiennych ładunków na ziarnach cementu,
ich wzajemne odepchnięcie się i uwolnienie wody znajdującej się wewnątrz, tak działa np.
żywica naftalenowo - formaldehydowa,
· Hydrofilowy - powoduje zmniejszenie napięcia powierzchniowego wody, a tymsamym
polepsza zwilżalność ziaren cementu, tak działa np. lignosulfonian,
· Smarny - powstawanie na ziarnach cementu warstwy "smarnej", która zmniejsza tarcie
między cząsteczkami, przez co poruszają się one swobodniej w mieszance betonowej, tak
działa np. żywica melaminowa.
Istnieją też takie domieszki, które powodują powstawanie drobnych (20 – 250 μm) i
równomiernie rozłożonych w mieszance pęcherzyków gazu. Powoduje to wzrost
mrozoodporności, gdyż woda, która znajdowała się w maleńkich kanalikach wewnątrz betonu
(kapilarach) podczas zamarzania zwiększała swoją objętość i tym samym rozsadzała beton.
Tymczasem po zastosowaniu domieszek napowietrzających woda ta może wejść w te puste
miejsca powstałe podczas reakcji. Jednak stosowanie domieszek napowietrzających powoduje
spadek wytrzymałości betonu.
Inną grupą modyfikatorów betonu, są domieszki skracające lub przedłużające czas wiązania
(lub twardnienia). Powodują one podwyższenie lub obniżenie temperatury. Zwykle do celu
przyspieszania stosowało się chlorek wapniowy, jednak powoduje on korozję stali
zbrojeniowej, więc można go używać tylko wtedy gdy zbrojenia nie ma. Jego dobrym
zamiennikiem okazał się mrówczan wapniowy. Skuteczny jest również azotyn sodowy, ale
jest również wysoce toksyczny. Do opóźniania zaś stosuje się związki nieorganiczne, przede
wszystkim fosforany, które zmniejszają rozpuszczalność składników cementu, głównie wapna
i glinianów i tym samym zmniejszają początkową szybkość wiązania cementu. Niektóre z
nich tworzą również warstewki ochronne na ziarnach cementu.

PRZEBIEG:
Do każdego z pięciu cylindrów miarowych (250 cm

3

) wlałem 100 cm

3

H

2

O destylowanej.

Wlewam do nich kolejno domieszki (nr kolby; stężenie roztw.; nazwa domieszki)

1. 1-procentowa domieszka sulfonowanej żywicy melaminowo-formaldehydowej,
2. 1-procentowa domieszka polikondensatu kwasu naftanosulfonowego,