Moduł III Zakładamy firmę

Temat lekcji:

JAK ZAŁOŻYĆ FIRMĘ?

Opracowanie merytoryczne: Fundacja Komandor

Głównym zadaniem tej lekcji jest przekazanie gimnazjalistom podstawowych wiadomości na temat

formalnych wymogów i dokumentacji niezbędnej do rozpoczęcia działalności gospodarczej i rejestrowania

własnej firmy. Praca na zajęciach przebiegać będzie bez podziału na grupy, oparta będzie

o lekcję multimedialną: „Jak założyć firmę?” i dostęp do Internetu w celu wyszukania danych. Przez cały

czas trwania lekcji pakietowicze mogą korzystać ze słowniczka, zawierającego definicje wprowadzanych

pojęć.

Cele edukacyjne (ogólne):



zapoznanie z procedurami zakładania własnej firmy,



zapoznanie ze sposobem rejestrowania działalności gospodarczej,



wprowadzenie pojęć oraz nazw urzędów i instytucji związanych z procesem rejestracji firmy.

Cele operacyjne:

Po zajęciach uczestnik powinien:



zapamiętać:

−

wymogi formalne wymagane przy rejestracji firmy.



rozumieć:

−

różnice pomiędzy zasadami rejestracji działalności gospodarczej osób fizycznych i spółek prawa

handlowego.



znać:

−

pojęcia: NIP, REGON, PKD, KRS, urząd skarbowy, ZUS, przepisy BHP, rachunek bankowy,

kontrahent, franczyza.

Metody pracy:



indywidualna praca ucznia z lekcją multimedialną,



dyskusja.

Przebieg zajęć:

Lekcja jest poświęcona zagadnieniu funkcjonowania firm. Przewodnikiem po lekcji są Kamil i jego ojciec.

Razem z nimi młodzież uczy się, jak wyglądają początki działania własnego „biznesu” (zalegalizowanie

działalności, zapoznanie się z przepisami). W lekcji pokazane są kolejne etapy rejestrowania firmy.

Wprowadzeniem w zagadnienie jest łamigłówka. Zadaniem uczniów będzie przejście przez labirynt

i odczytanie rozwiązania, którym jest odpowiedź na pytanie jak nazywa się zgłoszenie prowadzenia

działalności gospodarczej. Rozwiązanie brzmi:

„To rejestracja przedsiębiorstwa”

Po odczytaniu rozwiązania możemy przejść do dalszej części lekcji multimedialnej. Przystępując do

omawiania celów spotkania, warto zwrócić uwagę, że informacje dotyczące zakładania firmy i jej rejestracji

oraz pojęcia z tym związane, będą bardzo przydatne w trakcie zakładania szkolnego miniprzedsiębiorstwa.

Można też w luźnej rozmowie zapytać, czy któreś z pojęć jest już im znane lub co wiedzą o zakładaniu firmy,

urzędzie skarbowym itd.

Poznawanie mechanizmu i procedur zakładania, rejestracji działalności gospodarczej rozpoczyna rozmowa

Kamilem z ojcem. Kamil prosi o wyjaśnienie, czym różni się prowadzenie działalności gospodarczej w formie

jednoosobowej firmy od prowadzenia jej w formie spółki. Interesuje go również, w jaki sposób zakłada się

i rejestruje firmę oraz czy forma działalności gospodarczej ma wpływ na procedury rejestracyjne. Należy

zwrócić uwagę uczniów na uważne czytanie wypowiedzi ojca Kamila, gdyż są one bardzo jasne

i zrozumiałe.

Kamil pyta ojca, co trzeba zrobić, aby zarejestrować własną firmę. Ojciec domyśla się, że pytanie syna

związane jest z kolejnymi zajęciami Pakietu, na których koledzy Kamila mają założyć i zarejestrować szkolne

miniprzedsiębiorstwo. Dlatego tłumaczy synowi (a więc i wszystkim uczestnikom), że zanim zdecydują się na

rozpoczęcie działalności gospodarczej muszą wiedzieć, że jest to złożony proces składający się

z wielu działań (kroków), w trakcie których powinni odpowiedzieć sobie na kilka pytań dotyczących tego,

czym i w jakiej formie będą się zajmować.

Krok 1 – to wybór profilu działalności. Ojciec tłumaczy Kamilowi (i uczniom), że najważniejszy jest pomysł

na podjęcie działalności gospodarczej. Warto zwrócić uwagę uczniom, iż ojciec wskazuje, że pomysł

powinien wynikać z zainteresowań i wiedzy przyszłego przedsiębiorcy oraz dokładnego rozpoznania rynku –

aby dostrzec, jakie potrzeby nie są zaspokajane i uznać to za punkt wyjścia tworzenia pomysłu na własną

firmę. W trakcie wyjaśniania tej kwestii uczniowie zapoznają się z dwoma pojęciami: Polska Klasyfikacja

Działalności i franczyza. O ile PKD jest w jakimś stopniu znane (choćby ze słyszenia), o tyle franczyza jest

pojęciem mało znanym i możemy zaproponować, aby wyszukali w słownikach lub Internecie, co się pod nim

kryje.

Krok 2 – to źródła finansowania działalności gospodarczej. Ojciec tłumaczy synowi, że najlepiej byłoby

korzystać ze środków własnych, ale jeśli nie posiadamy wystarczającego kapitału, należy rozważyć inne

źródła finansowania. (Możemy zapytać uczniów, czy znają takie źródła oraz odwołać się do lekcji dotyczącej

biznes planu!).

Krok 3 – to wybór najdogodniejszej formy działalności. To istotny i złożony problem (decyzja rzutuje na

wszystkie następne działania przedsiębiorcy), dlatego warto zwrócić uwagę uczniów na wyjaśnienia ojca

Kamila, który w klarowny sposób wyjaśnia różnice między prowadzeniem działalności na własny rachunek

lub w formie spółki oraz konsekwencje takiego wyboru.

Krok 4 – rejestracja firmy. Należy zwrócić uwagę, że rejestracja działalności gospodarczej zależy od wielu

czynników – m.in. formy działalności, co wyżej zostało omówione. Ojciec Kamila rzeczowo wyjaśnia, że jeśli

ktoś zamierza prowadzić działalność jako osoba fizyczna lub wspólnik spółki cywilnej – wówczas musi

wybrać się do urzędu gminy lub miasta i dokonać rejestracji w gminnej ewidencji. Jeśli jednak będzie chciał

działać jako wspólnik spółek handlowych, wtedy musi dokonać wpisu do rejestru przedsiębiorstw Krajowego

Rejestru Sądowego. (Nie musimy tego pojęcia dokładniej objaśniać, gdyż uczniowie, klikając na jego nazwę,

informacje otrzymają ze słowniczka.

Krok 5 – to uzyskanie numeru REGON, czyli wizyta w urzędzie statystycznym, dokonanie wpisu do

Rejestru Gospodarki Narodowej. (Klikając na nazwę, uczniowie dowiedzą się, co pod nią i skrótem się kryje.)

Krok 6 – to założenie rachunku bankowego. Należy przyjąć, że uczniowie posiadają jakąś wiedzę

o funkcjonowaniu banków, korzystania z kont i rachunków bankowych, zatem można ten wątek rozszerzyć

rozmową o wadach i zaletach finansowania działalności gospodarczej bezpośrednio gotówką lub poprzez

rachunek bankowy. (Można również zasygnalizować, że do tego zagadnienia wrócimy w późniejszym czasie

i będziemy się do tych informacji odwoływać).

Krok 7 – to uzyskanie NIP – czyli Numeru Identyfikacji Podatkowej. Zanim przystąpimy do bliższego

poznania, co się pod tym pojęciem kryje i dlaczego uzyskanie NIP-u jest aż tak ważne dla przedsiębiorcy,

warto zapytać uczniów, czy wiedzą, po co jest urząd skarbowy, dodając, że również o podatkach dowiedzą

się na jednej z kolejnych lekcji).

Krok 8 – to zgłoszenie do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych czyli ZUS. Z pewnością sam skrót, jak

również nazwa instytucji, nie są uczniom obce, natomiast naszego wyjaśnienia będzie wymagało, dlaczego

przedsiębiorca musi dokonać zgłoszenia działalności gospodarczej, a jeszcze bardziej rozróżnienia

obowiązku takiego zgłoszenia jako płatnik i ubezpieczony.

Krok 9 – spełnienie innych warunków związanych z ochroną zdrowia, życia i warunków pracy

pracowników oraz przestrzeganiem prawa pracy. Możemy tu, nieco upraszczając problem, dokonać

porównania, że podobnie jak w szkole obowiązują określone przepisy i regulaminy klas i pracowni mające

zapewnić uczniom bezpieczne warunki do nauki, tak samo każdy pracodawca zatrudniając pracowników

musi zapewnić im dobre i bezpieczne warunki pracy. Dzięki temu łatwiej będzie zrozumieć uczniom,

dlaczego stworzono przepisy BHP i jakie instytucje (m.in. PIP, PIS) zostały powołane do zabezpieczenia ich

stosowania i przestrzegania.

Bardzo ważnym elementem lekcji są kolejne próby podsumowywania przez Kamila nowych wiadomości.

Najpierw Kamil pyta ojca, czy w procesie rejestracji ma znaczenie kolejność wykonywania tych kroków.

W odpowiedzi ojciec na kilku kolejnych slajdach rzeczowo objaśnia synowi, że tak, gdyż często zanim

przedsiębiorca odwiedzi jakąś instytucję rejestracyjną, musi uzyskać odpowiedni wpis w innej. Należy

zwrócić uwagę uczniów – że rozmowa miedzy ojcem i synem pozwala jeszcze raz wrócić do procedur

rejestracyjnych, ale w nieco zmienionej formule – już nie jako kolejne kroki, ale w postaci wypunktowanych

wniosków. Ponadto Kamil, opowiadając swoimi słowami, jak zrozumiał opowieści ojca, dodatkowo pozwala

uczniom uporządkować i trwale zapamiętać nowe pojęcia i związane z nimi wiadomości.

Wskazówka, ciekawostka, dodatkowe informacje…

W dniu 21 sierpnia 2004 roku weszły w życie nowe przepisy regulujące zasady prowadzenia działalności

gospodarczej (ustawa o swobodzie działalności gospodarczej). Przepisy te służą zmniejszeniu ograniczeń

w prowadzeniu działalności gospodarczej oraz zakres i częstotliwość ingerencji urzędników w tę działalność.

Przy zakładaniu firmy obowiązuje zasada „jednego okienka” – zakładając działalność gospodarczą

i rejestrując się w ewidencji (w urzędzie miasta lub gminy) nie trzeba po dokonaniu tego wpisu udawać się

osobiście do urzędu statystycznego ani skarbowego. Dzięki Centralnej Informacji o Działalności

Gospodarczej można uzyskać informacje o wpisie do ewidencji każdego przedsiębiorcy. Ewidencja jest

zintegrowana z Krajowym Rejestrem Sądowym, w którym rejestrują się spółki. W prawie polskim pojawiła się

także nowa kategoria przedsiębiorców – mikroprzedsiębiorcy. Ustawa wyznacza limit czasowy kontroli

w przedsiębiorstwie. Kontrola taka nie może trwać dłużej niż 8 tygodni, a w firmach mikro, małych i średnich

do 4 tygodni. Nie będzie także można przeprowadzać u jednego pracodawcy więcej niż jednej kontroli w tym

samym czasie. Najnowszą próbą uproszczenia tych przepisów, podjętą na początku 2007r., jest tzw. ”Pakiet

Kluski”. Zobacz: http://www.egospodarka.pl/,Rzad-przyjal-Pakiet-Kluski,

W trakcie rozmowy ojca z synem pojawia się problem sprzedaży internetowej, gdyż firma Kamila zamierza

sprzedawać swój produkt przez Internet. Ponieważ ojciec Kamila również chce unowocześnić rodzinną

firmę, poszerzając ofertę o tę formę zaspokajania potrzeb klientów, mając na ten temat pewną wiedzę,

tłumaczy synowi, na czym polega prowadzenie sprzedaży internetowej. (Ponieważ ta forma

kupna/sprzedaży staje się bardzo popularną i z pewnością sam opiekun lub część uczniów już korzystało

z takich zakupów, możemy zachęcić uczniów do podzielenia się uwagami o wadach i zaletach korzystania

ze sklepów internetowych).

Po dużej porcji wiedzy teoretycznej Kamil raz jeszcze wylicza, czego dowiedział się podczas lekcji, po czym

zaprasza do rozwiązania krótkiego testu, aby również uczniowie sprawdzili, co zapamiętali z dzisiejszego

spotkania. Po kliknięciu „SPRAWDŹ” prawidłowo zaznaczone odpowiedzi wyświetlą się na kolor zielony.

W przypadku, gdy wskazano złą odpowiedź, uczeń ma szansę poprawy, do momentu, w którym uda mu się

wskazać wszystkie prawidłowe odpowiedzi.

1) Czy NIP to:

a) Numer Identyfikacji Pesel

b) Numer Indywidualny Podatnika

c) Numer Identyfikacji Podatkowej

2) Zakładając spółkę handlową najpierw udajemy się do:

a) banku

b) Zakładu Ubezpieczeń Społecznych

c) Krajowego Rejestru Sądowego

3) Główny Urząd Statystyczny nadaje numer:

a) PKD

b) PESEL

c) REGON

Lekcję kończy zadanie praktyczne. Uczniowie mają zastanowić się nad lokalizacją miniprzedsiębiorstwa

i przygotować ścieżkę rejestracyjną uwzględniającą kolejne kroki pozwalające zarejestrować działalność –

czyli podać we właściwej kolejności nazwy i adresy urzędów oraz instytucji, jakie muszą odwiedzić

i co w każdej z nich załatwić. Należy podpowiedzieć uczniom, że opisując ścieżkę rejestracyjną, mogą nie

tylko odwołać się do zdobytej wiedzy, ale również udać się do tych instytucji w ich miejscu zamieszkania

i tam dowiedzieć się, co i jak można załatwić.

Materiały dodatkowe:

Materiały dla uczestników:



lekcja multimedialna,



dokumenty z bazy wiedzy,



http://www.1praca.gov.pl/index.php

- strona pomocna w zdobywaniu pierwszej pracy



http://pl.wikipedia.org/wiki/franczyza

.

Bibliografia i przydatne linki dla nauczyciela:



S.Gregorczyk, M. Romanowska, A. Sopińska, P. Wachowiak, Przedsiębiorczość bez tajemnic. Poradnik

dla nauczyciela i program nauczania podstaw przedsiębiorczości dla liceum ogólnokształcącego, liceum

profilowanego, technikum - szkół na podbudowie programowej gimnazjum, dla liceum

ogólnokształcącego, liceum zawodowego, technikum- szkół na podbudowie programowej, WSiP,

Warszawa 2002.



Z. Makieła, T. Rachwał, Podstawy przedsiębiorczości. Podręcznik dla liceum ogólnokształcącego, liceum

profilowanego i technikum, Nowa Era.



L.Piasecka Podstawy przedsiębiorczości 2. Podręcznik do podstaw przedsiębiorczości dla liceum

ogólnokształcącego, liceum profilowanego i technikum. Kształcenie w zakresie podstawowym,

Wydawnictwo Edukacyjne Wiking, Wrocław 2003.



B. Stańda, B. Wierzbowska, Przedsiębiorczość, Podręcznik. Szkoły ponadgimnazjalne, zakres

podstawowy, Wydawnictwa Szkolne PWN, Warszawa 2002.



L. A. Załęczny, Drobna przedsiębiorczość. Organizacyjne aspekty zakładania małych i średnich firm.

Poradnik metodyczny, Wydawnictwo Kolonia Limited, Wrocław 2003.



E. Tyson, J. Schell, Własna firma. Seria dla opornych, Wydawnictwo RM, Łódź 1999.



http://www.pit.pl./rejestracja firmy/

.

http://www.egospodarka.pl/,Rzad-przyjal-Pakiet-Kluski