Dieta

zdrowo jeść

Co jeść, by zdrowo

przejść przez jesienną

pluchę?

Spróbuj

Kuchni Pięciu

Przemian, która

zakłada jedzenie

zgodne z porą

roku i szerokością

geograficzną.

Wymyślili ją Chińczycy

ponad 3 tysiące lat temu!

odkryj radość życia

84

na jesienne



NA ŚNIADANIE

Owsianka plus

suszone owoce

l

1–2 gruszki

l

3/4 szklanki

płatków owsianych

l

kilka

suszonych śliwek i moreli

(niesiarkowanych)

l

2 łyżki

migdałów

l

łyżka zmielonego

siemienia lnianego

l

plaste-

rek imbiru

l

cynamon

l

sól

morska lub kamienna niejodo-

wana, nieoczyszczona
Wypłucz płatki, zalej 3 szklankami

zimnej wody i zagotuj. Dodaj pokro-

jone śliwki, morele, gruszki, migdały

i siemię, po chwili imbir i cynamon.

Na końcu oprósz szczyptą soli. Gotuj,

aż woda się wchłonie. Odstaw pod

przykryciem na 15 minut. Gotową

owsiankę posyp dowolnymi ziar-

nami i polej odrobiną nieoczyszczo-

nego oleju lnianego.

2

porcje

po 150

kcal

chłody

tEkst: Michał Rak

koNsultAcjA: Anna Krasucka, ekspert Kuchni Pięciu

Przemian, www.piecsmakow.com.pl

Dieta

odkryj radość życia

85

Z

godnie z tradycyjną medycy-

ną chińską każdy proces, a więc

także proces przyrządzania po-

traw, podlega cyklowi Pięciu Przemian,

czyli Pięciu Żywiołów – kolejno są to:

Drzewo, Ogień, Ziemia, Metal, Woda

i znowu Drzewo. Żywiołom przypo-

rządkowane są pory roku. Po wiośnie

(Drzewo) następuje lato (Ogień), po-

tem babie lato (Ziemia), jesień (Metal)

i zima (Woda).

– Według tej filozofii jesień jest okre-

sem, w którym już czuć, że skończyła

się letnia „eksplozja ognia”. Cały świat

zwalnia, schładza się, zatrzymuje – tłu-

maczy Anna Krasucka, założycielka

Akademii Odżywiania dla Zdrowia

„Pięć Smaków”. – Dni są coraz zim-

niejsze, dlatego dla zachowania zdro-

wia powinniśmy zacząć jadać potrawy,

które będą nas rozgrzewać. Z tego po-

wodu jesienią zaleca się spożywanie

3 ciepłych posiłków dziennie (na śnia-

danie dobrze zjeść nawet pożywną

zupę jarzynową). Należy ograniczyć

jedzenie surowizny (lato było czasem

korzystania z obfitości warzyw). Nie

oznacza to jednak, że jesienią powin-

niśmy w ogóle wyrzec się zieleniny.

– Starajmy się jeść warzywa z upraw

ekologicznych. Nie są modyfikowane

genetycznie, nie zawierają pestycydów

ani metali ciężkich – tłumaczy. Tylko

jak rozpoznać w sklepie, czy pomidor

jest eko? – On po prostu będzie pach-

niał jak pomidor, jaki pamiętamy

z dzieciństwa, z ogródka babci – uśmie-

cha się nasz ekspert.

Rewolucja na talerzu

Dieta według Pięciu Przemian może

wydawać się dość radykalna. Ale tak

naprawdę wystarczy wprowadzić tyl-

ko kilka akcentów (np. zmniejszyć

ilość białka, a zwiększyć produktów

pochodzenia roślinnego). Jesienne

menu powinniśmy budować według

następujących proporcji:

40–50 proc. Ziarna, ka-

sze, płatki

– kasza jaglana, ku-

na jesienne

FOT

. STOCKFOOD/FREE(5);

AR

CHIWUM

DOMOWE

chłody

kurydziana, płatki owsiane najlepiej

rozgrzewają w chłodne dni. Zboża

dostarczają energii i błonnika;

35–40 proc. Gotowane

warzywa sezonowe

– np.

dynia, marchew, buraki, ziemniaki,

seler, cukinia;

10–15 proc. owoce rodzi-

me

– jabłka, śliwki, gruszki. Przy oka-

zji warto wrócić do zapomnianych

kompotów. Jabłka albo gruszki mo-

żemy też piec lub dusić bez cukru;

10 proc. rośliny strącz-

kowe

– fasola, soczewica, bób, cie-

cierzyca. Dopuszczalna jest też so-

ja, ale najlepiej sfermentowana (jest

w sklepach ze zdrową żywnością);

niewiele Mięsa

– w Polsce jemy

go za dużo! Mięso zaleca się jadać

1–2 razy w tygodniu. Jesienią poleca-

ny jest np. rozgrzewający rosół;

3 proc. produkty fer-

Mentowane

– np. kiszona ka-

pusta, biały i czerwony barszcz;

2 proc. inne

– oleje tłoczone na

zimno (oliwa, oleje z orzechów) albo

masło ekologiczne, orzechy i nasio-

na oleiste (pestki dyni, słonecznika,

siemię lniane), jaja, sól nierafinowana

morska lub kopalna, świeże i suszo-

ne zioła (pietruszka, koperek, bazy-

lia, imbir, papryka, kurkuma), herba-

ty ziołowe, kawa zbożowa.

Dla zdrowia i urody

Tradycyjna medycyna chińska zakła-

da, że spożywanie potraw gotowanych

według Pięciu Przemian chroni przed

wieloma chorobami (z nowotworami

włącznie). W polskim klimacie jedze-

nie jesiennych, rozgrzewających po-

traw poprawia odporność. Ponieważ

dania są robione z naturalnych skład-

ników (zawierają niewiele soli i tłusz-

czu), są lepiej przyswajalne przez or-

ganizm. Jednak brak tych dodatków

może początkowo sprawić, że smak

dań będzie dla nas trudny do zaakcep-

towania. – Ale już po kilku dniach go

docenimy. Poczujemy, że pieczona dy-

nia smakuje dynią, a nie solą. A w pie-

truszkowym pesto wyczujemy aromat

przypraw – zachęca Anna Krasucka.

Po kilku tygodniach znacznie po-

prawi się wygląd skóry, włosów i pa-

znokci. Ponadto, mimo że nie jest to

dieta odchudzająca, uda się bez żad-

nych wyrzeczeń zrzucić kilka kilogra-

mów (bez efektu jo-jo). Panie, które

zgłaszały problemy ze strony przewo-

du pokarmowego (wzdęcia, zaparcia,

uczucie pełności), poczują ulgę.

– Poza tym może dojść do obniżenia

ciśnienia tętniczego u osób mających

problemy z układem krążenia. Nato-

miast cukrzycy zauważą złagodzenie

objawów choroby – dodaje ekspert.

A co najważniejsze, powróci pogo-

da ducha. Dzięki dużej ilości zdrowych

węglowodanów będzie nas rozpierała

energia. Wszak już

tysiące lat temu

Chińczycy wie-

dzieli, że zdro-

wie kryje się nie

tylko w ciele, ale

też w umyśle.



Nasz ekspert

Anna Krasucka czerpie kulinarne

inspiracje z trzech źródeł: natury,

zasad dietetycznych tradycyjnej medy-

cyny chińskiej i swoich licznych podróży

(m.in. do Azji i Afryki). Prowadzi szko-

lenia, na których uczy gotowania

według Pięciu Przemian.