Beata Szcześniak

Ostrów Wielkopolski, 4 grudnia 2006 r.

Pedagog szkolny i terapeuta
Publiczna Szkoła Podstawowa Sióstr Salezjanek
ul. Al. Słowackiego 33 a
63-400 Ostrów Wielkopolski

Typ zaj

ęć

:

korekcyjno-kompensacyjne

Poziom nauczania:

szkoła podstawowa

Klasa:

IV

Grupa:

4 osoby

I. TEMAT: Utrwalenie obrazu graficznego wyrazów z „rz” po spółgłoskach „b”,

„ch”, „d”, „j”, „k”, „p”, „t”, „g”, „w”

II. ZAŁO

ś

ENIA METODYCZNE

Cele:

•

usprawnianie funkcji analizatora wzrokowego;

•

ć

wiczenie pamięci wzrokowej i spostrzegawczości;

•

usprawnianie koordynacji wzrokowo-słuchowo-ruchowej;

•

ć

wiczenie funkcji kinestetyczno-ruchowych;

•

utrwalenie obrazów graficznych wyrazów;

•

podnoszenie sprawności graficznej ręki;

•

wyrabianie czujności ortograficznej.

Czas pracy:

60 minut

Pomoce:

•

plansza z zapisanymi spółgłoskami w opozycji: dźwięczna–bezdźwięczna;

•

kartoniki z wyrazami z „rz” po spółgłoskach;

•

ołówki, długopisy;

•

ORTOGRAFFITI RZ-ś. Poziom pierwszy .

•

ORTOGRAFFITI 3. Pisownia wyrazów z „rz” po spółgłoskach „b”, „ch”, „d”, „j”, „k”,

„p”, „t”, „g”, „w”;

•

zestaw obrazków dla każdego ucznia;

•

karta pracy z rymowanką z brakującymi spółgłoskami i z obrazkiem konturowym.

III. PRZEBIEG ZAJ

ĘĆ

Faza organizacyjno-mobilizuj

ą

ca

1. Uczniowie wykonują wskazane przez nauczyciela ćwiczenia kinezjologii edukacyjnej.

Ź

ródło: Paul E. Dennison, Gail E. Dennison, Gimnastyka mózgu, skrypt wydany przez

Międzynarodowy Instytut Neurokinezjologii.

Przykładowe ćwiczenia:

a) Ćwiczenia naprzemienne – ruch polega na jednoczesnym wymachiwaniu ręką i prze-

ciwną do niej nogą: prawa ręka dotyka lewego kolana, lewa ręka – prawego. W ten sposób

równocześnie są aktywizowane obie półkule mózgu. Ćwiczenia te stanowią także dosko-

nałą rozgrzewkę przed dalszą gimnastyką.

b) Sowa to ćwiczenie, które zmniejsza napięcie szyi i ramion, powstające na skutek spina-

nia się w czasie czytania, pracy wymagającej koordynacji rąk i oczu. Ćwiczenie to wydłu-

ż

a mięśnie szyi i ramion, przywraca szereg czynności mózgu, ułatwiając dotarcie do niego

energii, oraz usprawnia działanie układu krwionośnego. To wszystko pozwala na lepszą

koncentrację, szybsze i efektywniejsze zapamiętywanie. Ćwiczenie polega na tym, że

uczeń odwraca głowę powolnym ruchem w bok, utrzymując ją przez cały czas na tej sa-

mej wysokości (przesuwa podbródek w jednej płaszczyźnie). Sięga głową w lewą i prawą

stronę, za każdym razem coraz dalej. Aby nie napinać mięśni karku, przytrzymuje ręką

ramię (lewą ręką prawe ramię, prawą ręką – lewe). Nabiera powietrza i podczas przesu-

wania głowy wydycha je, naśladując odgłos sowy. Na koniec pochyla w czasie wydechu

głowę i rozluźnia mięśnie karku.

2. Chętni uczniowie przypominają zasady pisowni wyrazów „rz” utrwalanych na poprzed-

nich zajęciach. Nauczyciel zawiesza na tablicy plansze z poznanymi zasadami pisowni z

„rz”.

Faza intensywnej i efektywnej pracy terapeutycznej

1.

Nauczyciel przedstawia na planszy nową zasadę pisowni: „rz” po spółgłoskach. Spółgło-

ski są wypisane na planszy parami w opozycji: dźwięczne–bezdźwięczne.

Uczniowie obserwują różnicę w artykulacji głosek dźwięcznych i bezdźwięcznych przy-

kładając palce prawej ręki do krtani (wymawiają najpierw spółgłoski dźwięczne: b, d, g, j,

w, później spółgłoski bezdźwięczne: p, t, k, ch).

2.

Nauczyciel wręcza uczniom karty pracy z rymowanką z lukami. Uczniowie uzupełniają

rymowankę brakującymi spółgłoskami. Po uzupełnieniu wybrany uczeń odczytuje rymo-

wankę.

Karta pracy

Uzupełnij podaną poniżej rymowankę następującymi spółgłoskami: b, d, t, p, ch, k, j, g.

….liska ….rzyjaciółka ….oroty ….lebosik

….rzyma w ….ieszeni ….eden ….rosik

3.

Uczniowie samodzielnie czytają tekst. Po jego przeczytaniu próbują odpowiedzieć na po-

stawione w tekście pytanie z ćwiczenia 2a ze 26 ORTOGRAFFITIi RZ-ś. Poziom pierw-

szy.

4.

Uczniowie wypisują z tekstu po jednym wyrazie po spółgłoskach – ćwiczenie 3 s. 27 OR-

TOGRAFFITI RZ-ś. Poziom pierwszy. Po wykonaniu zadania nauczyciel objaśnia, iż po

literach oznaczających głoski dźwięczne wymawiamy głoskę „rz” i piszemy literę „rz”.

Natomiast po literach oznaczających głoski bezdźwięczne wymawiamy głoskę „sz”, a pi-

szemy „rz”.

Klucz dla nauczyciela:

Przykładowe odpowiedzi: po b: brzoskwiniowym, po d: drzwi, po p: przeciętnym, po t:

trzymał, po g: grzecznym, po k: Krzyś, po w: wrzawę, po ch: chrzest, po j: ujrzał.

5. Uczniowie zapisują na kartce kolejno podawane przez nauczyciela wyrazy (zapisują je

jeden pod drugim), następnie dopasowują z rozsypanki wyrazowej rymujące się do nich

wyrazy.

Klucz dla nauczyciela:

podawane wyrazy wyrazy z rozsypanki wyrazowej

chrzanowy wrześniowy

drzewa dojrzewa

brzegi przebiśniegi

trzcina krzewina

grzywa pokrzywa

6. Wybrani uczniowie czytają głośno i szybko pary wyrazów. Następnie każdy uczeń samo-

dzielnie kolejno zasłania pary i pisze wyrazy z pamięci. Po napisaniu sprawdza, czy zapi-

sał je poprawnie – ćwiczenie 5 s. 27 ORTOGRAFFITI RZ-ś. Poziom pierwszy.

7. Uczniowie na karcie pracy rysują rysunek po śladzie. Po wykonaniu zadania podpisują

obrazek.

Karta pracy

8. Uczniowie samodzielnie wykonują ćwiczenie 8 s. 29 ORTOGRAFFITI RZ-ś. Poziom

pierwszy – oddzielają wyrazy, odczytują tekst, uzupełniają rysunek zgodnie z opisem.

Faza relaksuj

ą

co-odpr

ęż

aj

ą

ca

Nauczyciel proponuje wykonanie następujących ćwiczeń:

a) Krążenie szyją – uczeń wykonuje krążenie powoli i delikatnie, nie zapomina o regularnym

oddychaniu. Przenosząc głowę od jednego do drugiego obojczyka, powinien się wystrzegać

napinania mięśni.

b) Pozycja Dennisona – pierwsza faza: uczeń krzyżuje nogi, ręce wyciąga do przodu, dłonie

odwraca na zewnątrz, a kciuki kieruje do dołu. Krzyżuje ręce, splata dłonie, przyciąga do

klatki piersiowej. Językiem dotyka podniebienia twardego.

Faza podsumowuj

ą

co-utrwalaj

ą

ca

1. Uczniowie samodzielnie podpisują obrazki z otrzymanych zestawów.

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

2. Jeden z uczniów odczytuje nowo poznaną zasadę ortograficzną, której treść na początku

zajęć zawieszono na tablicy.

3. Zadanie domowe: Wykonaj ćwiczenie 10 a, b, s. 30 i ćwiczenie 11 a, b, s. 31 ORTO-

GRAFFITI RZ-ś. Poziom pierwszy.