- W okresie 24 miesięcy od dnia złożenia 1-go wniosku o wyodrębnienie
własności lokalu w danej nieruchomości SM określi przedmiot odrębnej
własności wszystkich lokali mieszkalnych i lokali o innym przeznaczeniu,
podając:

- oznaczenie nieruchomości obejmującej budynek wraz z gruntem
przynależnym do tego budynku (art.42.1);
- rodzaj, położenie i powierzchnię lokali oraz pomieszczeo
przynależnych;
- wielkośd udziałów we współwłasności nieruchomości wspólnej;
- oznaczenie osób, którym przysługuje prawo żądania przeniesienia
na nich własności poszczególnych lokali;
- przypadający na każdy lokal stan zadłużenia.

- Decyzję o przyjęciu metody określania powierzchni użytkowej lokali oraz
pomieszczeo do nich przynależnych podejmuje zarząd SM. Metoda ta ma
zastosowanie do wszystkich lokali w danej nieruchomości.

15) Reprywatyzacja gruntów warszawskich
- Dekret z 26.10.1945r. O własności i
użytkowaniu gruntów na obszarze m. st.
- Rozporządzenie Ministra Odbudowy z 7.04.1946r. …
w sprawie obejmowania gruntów w posiadanie przez
gminę m. st. Warszawy
- Rozporządzenia Ministra Odbudowy z
27.01.1948r. … w sprawie obejmowania w
posiadanie gruntów przez gminę m. st.
Warszawy

- Dekret pozbawił wszystkich właścicieli prawa
własności, jednakże organy zobowiązane były
do ustanowienia na ich rzecz wieczystej
dzierżawy (obecnie użytkowania wieczystego),
jeżeli korzystanie z gruntu dało się pogodzid z
przeznaczeniem gruntu według planu zabudowy.
- Licznym byłym właścicielom odmówiono
ustanowienia prawa użytkowania wieczystego,
niejednokrotnie z rażącym naruszeniem prawa.

- Zmiany ustrojowe, porządkowanie stosunków
własnościowych, uwłaszczenie paostwowych i
komunalnych osób prawnych, a także możliwośd
ostatnio wprowadzonej przez ustawodawcę
regulacji, polegającej na przekształceniu prawa
użytkowania wieczystego przysługującego
osobom fizycznych w prawo własności w
zestawieniu z unormowaniami nadal
obowiązującego dekretu z 1945r., potęguje skalę
trudności interpretacyjnych związanych z
rozpatrywaniem roszczeo byłych właścicieli.

- Roszczenia zgłaszane przez byłych właścicieli
dotyczą obecnie „innych nieruchomości”, gdyż
przedwojenne granice nieruchomości
najczęściej nie pokrywają się z granicami
obecnych działek ewidencyjnych.
- Dotyczy to nie tylko gruntów stanowiących
dawne gospodarstwa role, ale również takich
nieruchomości, które w dniu wejścia w życie
dekretu stanowiły zwarte nieruchomości
zurbanizowane.

- Roszczenia poprzednich właścicieli dotyczą
konkretnych nieruchomości i mogą byd
uwzględnione wyłącznie do gruntu w granicach
ich dawnej nieruchomości. Zachodzi więc
potrzeba wykazania przebiegu granic tych
nieruchomości w odniesieniu do granic działki
ewidencyjnej (obecnej nieruchomości
uregulowanej w księdze wieczystej) a niekiedy
wykonania podziału nieruchomości.

- Przejęte nieruchomości - w większości przypadków
- posiadały urządzone księgi wieczyste, często
zakładane jeszcze w XIX wieku i pisane w języku
rosyjskim (z uwagi na fakt, iż Warszawa przed
odzyskaniem niepodległości pozostawała pod
zaborem rosyjskim).
- Księgi przedwojenne posiadały podobną budowę, z
podziałem na IV Działy (niekiedy w przedwojennych
księgach możemy zetknąd się z innymi miarami
powierzchni niż metry kwadratowe np. morgi, pręty
kwadratowe, sażenie, wiorsty).
- Wiele z tych ksiąg wieczystych zaginęło lub uległo
zniszczeniu wskutek działao wojennych.

- Ewidencja gruntów dla Miasta Warszawy, oparta
na podstawowym podziale na obręb i działki
ewidencyjne była tworzona dopiero w latach

1960-1970 i nie uwzględniała przebiegu granic
przedwojennych nieruchomości hipotecznych.
Granice działek ewidencyjnych najczęściej
określały faktyczne władanie gruntem różnych
podmiotów, a do rzadkości należą przypadki,
kiedy granice działki ewidencyjnej pokrywały się
z granicami przedwojennych nieruchomości
hipotecznych.

- Mocą art. 1 cyt. dekretu wszystkie grunty na obszarze
m.st. Warszawy przeszły na własnośd gminy m. st.
Warszawy, zaś inne przedmioty (budynki) znajdujące się
na tych gruntach pozostały własnością dotychczasowego
właściciela (art. 5 dekretu). Budynek istniejący na
gruntach objętych działaniem dekretu można było
traktowad jako odrębną nieruchomośd budynkową.
- Dekret – zgodnie z zapisami art. 7 stwarzał
dotychczasowym właścicielom możliwośd wystąpienia z
wnioskiem o przyznanie na przejętym gruncie prawa
zabudowy lub prawa wieczystej dzierżawy, jeżeli
korzystanie z gruntu przez dotychczasowego właściciela
dało się pogodzid z planem zabudowania, natomiast w
stosunku do gruntów osób prawnych - dodatkowo – z
zasadami ustawowymi lub statutowymi tej osoby.

- Prawo wieczystej dzierżawy i prawo zabudowy z
mocy art. XXXiX dekretu z dnia 11 października
1946r. – Przepisy wprowadzające prawo
rzeczowe i prawo o księgach wieczystych (Dz. U.
Nr 57, poz. 321) zostały przekształcone w prawo
własności czasowej, które następnie na
podstawie art. 41 ustawy z dnia 14 lipca 1961r. o
gospodarce terenami w miastach i osiedlach
(Dz. U. Nr 32, poz. 159) przekształciło się w
prawo wieczystego użytkowania.

- W myśl art. 7 ust. 1 dekretu, wniosek o
przyznanie prawa zabudowy lub wieczystej
dzierżawy należało złożyd w terminie 6 miesięcy
od dnia objęcia w posiadanie przez gminę, a od
dnia 13 kwietnia 1950 przez Skarb Paostwa.
- W przypadku nieuwzględnienia wniosku gmina
obowiązana była zaoferowad dotychczasowemu
właścicielowi prawo dzierżawy wieczystej lub
prawo zabudowy gruntu równej wartości.

- Wg rozporządzenia z dnia 07 kwietnia 1946r.
obejmowanie gruntów przez gminę następowało
z urzędu lub na wniosek dotychczasowego
właściciela, a datą objęcia gruntu przez gminę
był dzieo ogłoszenia przez Zarząd Miejski w
organie urzędowym o sporządzeniu protokołu
oględzin.
- Oględzin nieruchomości dokonywał
przedstawiciel Zarządu Miejskiego i
dotychczasowy właściciel.

- Objęcie w posiadanie nieruchomości, na
podstawie ww. Rozporządzenia umożliwiało
właściwie każdemu poprzedniemu właścicielowi
złożenie stosownego wniosku. Jedyną
przeszkodą mógł byd brak informacji o miejscu
pobytu poprzedniego właściciela a tym samym
skutecznego poinformowania o objęciu danej
nieruchomości w posiadanie. Sytuacji tej
sprzyjał fakt dopiero zakooczonej II wojny
światowej i następującym bardzo powoli
powrotem ludzi do rodzimych miejsc.

- Natomiast w Rozporządzeniu z 1948r.
zrezygnowano w ogóle z ogłaszania o
przystąpieniu do objęcia gruntów i
zawiadamiania dotychczasowych właścicieli o
oględzinach. Regulacje tego rozporządzenia
ograniczają się właściwie do stwierdzenia, że
grunty nieobjęte dotychczas w posiadanie, będą
obejmowane w drodze ogłoszeo Zarządu
Miejskiego w organie urzędowym w jednym z
codziennych pism oraz przez rozplakatowanie.
Dniem objęcia był dzieo wydania dziennika
urzędowego, w którym zamieszczono
ogłoszenie.

- Określenie terminu objęcia w posiadanie gruntu
przez gminę jest o tyle istotne, gdyż od tego
terminu liczony jest 6 miesięczny okres na
złożenie wniosku przez byłego właściciela o
ustanowienie – obecnie – wieczystego

użytkowania.
- W stosunku do gruntów warszawskich, objętych
działaniem dekretu, zostało złożonych 17 tysięcy
wniosków o ustanowienia prawa wieczystej
dzierżawy / prawa zabudowy.

- Zgodnie z unormowaniami art. 7 ust. 2 dekretu
Gmina uwzględni wniosek, jeżeli korzystanie z
gruntu przez dotychczasowego właściciela da się
pogodzid z przeznaczeniem gruntu według planu
zabudowania, a jeżeli chodzi o osoby prawne
dodatkowo, gdy użytkowanie gruntu zgodnie z jego
przeznaczeniem w myśl planu zabudowania nie
pozostaje w sprzeczności z zasadami ustawowymi
lub statutowymi tej osoby prawnej.
- Zgodnie z zapisami art. 7 ust. 2 dekretu, to wyłącznie
zapisy planu miejscowego mogą stanowid
przesłankę do rozpoznania wniosku dawnego
właściciela o ustanowienie prawa wieczystego
użytkowania.

- Dekret nacjonalizując „wszystkie grunty na obszarze
m. st. Warszawy” pozostawiał dotychczasowym
właścicielom prawo własności znajdujących się na
tych gruntach nie zniszczonych lub zniszczonych,
ale nadających się do naprawy „budynków oraz
innych przedmiotów”.
- W dotychczasowej praktyce stosowano zasadę, iż w
przypadku zniszczeo budynku przewyższającego
określony pułap (powyżej 66%) uznawano, iż w
momencie wejścia w życie dekretu, budynku nie było
i dopiero potem został odbudowany.

- W obecnej praktyce przyjęte jest, iż jeśli jest to
taki sam budynek, zlokalizowany w tych samych
granicach, to niezależnie od stopnia zniszczenia
budynku należy uznad, iż stanowi on własnośd
poprzedniego właściciela.
- Organ orzekający w sprawie, w przypadku
odbudowy budynku z majątku Skarbu Paostwa
lub innego podmiotu, może żądad zwrotu
nakładów poniesionych na odbudowę i
modernizację budynku i zabezpieczyd
wierzytelnośd na hipotece.

- Dla oceny roszczeo poprzednich właścicieli gruntów
zabudowanych budynkami odbudowanymi istotne
znaczenie ma również fakt, czy odbudowany budynek
zlokalizowany jest w tych samych granicach.
- Możliwośd odtworzenia położenia budynku z okresu
sprzed wejścia w życie przepisów dekretu istnieje dzięki
zachowanej dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej
tzw. planów lindleyowskich, z okresu 1883-1915 -
stanowiących obecnie częśd archiwalną Powiatowego
Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej.
- Plany (lindleyowskie) szczegółowe w skali 1:250
zawierają treśd odpowiadającą treści obecnej mapy
zasadniczej z wykazaniem przedwojennych granic
nieruchomości hipotecznych.

- Uchwała Nr 11 Rady Ministrów z dnia 27 stycznia 1965r. w sprawie
oddania niektórych terenów na obszarze m. st. Warszawy w wieczyste
użytkowanie.
- Uchwała Nr 11 Rady Ministrów z 1965r. ma charakter samoistnego
aktu normatywnego i nie znajduje „zakotwiczenia” ustawowego,
jednak do chwili obecnej posiada moc obowiązującą.
- W oparciu o zapisy uchwały Nr 11 Rady Ministrów poprzedni
właściciele lub ich następcy prawni, mimo iż nie złożyli wniosków o
przyznanie prawa wieczystej dzierżawy / prawa zabudowy w
terminie przewidzianym w dekrecie z dnia 26.10.1945r. mogli
otrzymad w użytkowanie wieczyste:

- jedną działkę budowlaną przeznaczoną pod budowę domu
jednorodzinnego,
- jedną działkę zabudowaną domem jednorodzinnym,
- jedną działkę zabudowaną małym domem mieszkalnym,
- jedną działkę zabudowaną budynkiem przeznaczonym na warsztat
rzemieślniczy,
- gospodarstwo rolne, sadownicze i warzywnicze.

- Zasiedzenie gruntów warszawskich przez ich
dawnych właścicieli
- Grupa byłych właścicieli, którzy nie posiadają dziś
roszczenia o oddanie im gruntów w użytkowanie
wieczyste na podstawie obowiązujących unormowao
prawnych lub roszczenia ich nie zostały
uwzględnione, a do dzisiejszego dnia faktycznie
użytkują, gdyż ich roszczenia mogą byd
zrealizowanie w drodze cywilnej (postępowanie

sądowego) tj. faktycznego potwierdzenia własności
nieruchomości poprzez zasiedzenie.
- Zasadniczym przepisem regulującym zasiedzenie
nieruchomości jest art. 172 kodeksu cywilnego.

- Posiadanie nieruchomości przez byłego właściciela
gruntów warszawskich, a więc osoby, która w myśl art.
1 dekretu z dnia 26 października 1945r. - samowolnie
weszła w posiadanie cudzej nieruchomości uznawane
jest za posiadanie w złej wierze, a zatem okres
samoistnego posiadania wynosi 30 lat.
- Okres samoistnego posiadania dla gruntów
warszawskich - w świetle obowiązującej wykładni Sądu
Najwyższego z dnia 31.01.2002r. - liczony jest dopiero
od dnia 01 października 1990r. przy czym termin ten
ulega skróceniu o czas, w którym powyższy stan istniał
przed wejściem w życie ustawy, lecz nie więcej niż o
połowę.

- Data 1 października 2005r. dotyczy gruntów
będących obecnie własnością Skarbu
Paostwa.
- Dla gruntów będących własnością m. st.
Warszawy – w uwzględnieniu uzasadnienia
uchwały Sądu Najwyższego z 31.01.2002r. -
przyjmuje się wcześniejszą datę, na którą
byli właściciele mogą stad się właścicielami
gruntów warszawskich, a mianowicie jest to
termin 27 maja 2005r.
- Tylko złożenie wniosku do sądu o wydanie
nieruchomości na rzecz jej właściciela (gminę /
Skarb Paostwa) lub zawarcie w okresie do dnia
27.05.2005r. / 01.10.2005r. umowy dzierżawy
przerywa bieg zasiedzenia faktycznemu
posiadaczowi gruntu.
- W przypadku wydania orzeczenia o zasiedzeniu,
postanowienie sądowe w sprawie nabycia prawa
własności przez zasiedzenie stanowi tytuł
potwierdzający własnośd i podlega ujawnieniu w
księdze wieczystej i w operatach ewidencji
gruntów.

- Nieodwracalne skutki prawne
- Nieodwracalne skutki prawne to takie, które nie mogą
wywoład restytucji uprawnieo w drodze
administracyjnej przez wydanie decyzji w trybie
uregulowanym przepisami Kodeksu postępowania
administracyjnego.
- Nieodwracalne skutki prawne to takie, których
„odwrócenie” może nastąpid na podstawie orzeczenia
sądowego a nie w drodze administracyjnej.
- Przykładem może byd sytuacja, w której podmiot,
który nabył nieruchomośd w oparciu o wadliwą
decyzję administracyjną, następnie przeniósł
własnośd tak nabytej nieruchomości odpłatnie na
rzecz osoby trzeciej, której nabycie chronione jest
rękojmią wiary publicznej ksiąg wieczystych. Jest to
wypadek nieodwracalności skutku prawnego
wywołanego przez wadliwą decyzję.

MIENIE ZABURZAOSKIE:
- dokumenty potrzebne do ubiegania się o odszkodowanie:
- Karta Ewakuacyjna (dokument podroży – dowód i data
przyjazdu do Polski);
- opis mienia pozostawionego (obszar pozostawionego
gruntu i części składowych z ich uproszczoną
charakterystyką);
- orzeczenie PUR, zawierające również opis mienia
pozostawionego;
- różne zaświadczenia i protokóły PUR stwierdzające
przyjazd i osiedlenie (czasem z opisem mienia
pozostawionego).

- Pełna regulacja znalazła się w ustawie z 29.04.1985r. o
gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości.
- Osobom spełniającym kryteria „zabużaoskie” przyznano
prawa do zaliczenia na poczet ceny nabywanych od SP
nieruchomości lub opłat za użytkowanie wieczyste
wartości pozostawionego mienia (nieruchomości).
Nabyciu w tym trybie podlegało jedno mieszkanie, jeden
dom jednorodzinny lub jedna działka budowlana (!), a
także grunt rolny.
- Po 1990r. z tego katalogu usunięto możliwośd nabycia
gruntu rolnego.
- Procedura przewidywała możliwośd składania wniosków
roszczeniowych do kooca 1992 roku.

- Ustawą z 12.12.2003r. o zaliczaniu na poczet ceny

sprzedaży albo opłat z tytułu użytkowania
wieczystego nieruchomości SP wartości
nieruchomości pozostawionych poza obecnymi
granicami paostwa polskiego wprowadzono szereg
ograniczeo w możliwościach realizacji roszczeo
„zabużaoskich”

- uchylono art. 212 ustawy o gospodarce nieruchomościami,
- krąg osób uprawnionych ograniczono do ewakuowanych w
trybie „układów republikaoskich”,
- wprowadzono zasadę „domicylu” – warunek zamieszkiwania
na stałe w Polsce,
- wysokośd rekompensaty ograniczono do 15% wartości
pozostawionego mienia, wprowadzając górny limit w
wysokości 50 000zł,
- dowód z zeznao świadków był dopuszczalny tylko wtedy ,
gdy tych świadków było dwóch oraz gdy w dniu ewakuacji
byli pełnoletni (76 lat),
- do wartości mienia w wysokości 100 tys. zł zbędny był
operat szacunkowy – oświadczenie osoby zainteresowanej,
- pozostawiono w obiegu prawnym „zaświadczenia”.

Nowe ustawy mowia:
- Kto ma prawo do rekompensaty?
Właściciel nieruchomości pozostawionych poza obecnymi
granicami RP, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:
- był w dniu 1.09.1939r. obywatelem polskim, zamieszkiwał w
tym dniu na byłym terytorium RP oraz opuścił je w związku z
wojną rozpoczętą w 1939r.
- posiada obywatelstwo polskie.
- W przypadku śmierci właściciela nieruchomości, prawo do
rekompensaty przysługuje wszystkim spadkobiercom albo niektórym
z nich, wskazanym przez pozostałych spadkobierców.
- W przypadku gdy nieruchomośd była przedmiotem współwłasności,
prawo do rekompensaty przysługuje wszystkim współwłaścicielom,
albo niektórym z nich wskazanym przez pozostałych współwłaścicieli.
- Prawo do rekompensaty jest niezbywalne.

- Wniosek powinien zawierad:
- dowody świadczące o pozostawieniu nieruchomości
poza granicami, rodzaj nieruchomości i powierzchnia,
- dowody potwierdzające posiadanie obywatelstwa
polskiego,
- dowody potwierdzające miejsce zamieszkania
wnioskodawcy,
- oświadczenie notarialne o wskazaniu osoby uprawnionej
do rekompensaty,
- oświadczenie o dotychczasowym stanie realizacji prawa
do rekompensaty;
- postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku albo dziale
spadku (w przypadku śmierci właściciela).


Ocena wniosku przez wojewodę:
Pozytywna ocena wniosku stanowi podstawę do wydania
postanowienia, w którym wojewoda wzywa wnioskodawcę
do:

wskazania jednej z wybranych form realizacji prawa do

rekompensaty:
- zaliczenia wartości nieruchomości na poczet: ceny
sprzedaży nieruchomości stanowiących własnośd SP, albo
- ceny sprzedaży prawa u.w. przysługującego SP, albo opłat z
tytułu u.w. nieruchomości gruntowych stanowiących
własnośd SP i ceny sprzedaży położonych na nich
budynków oraz innych urządzeo lub lokali, albo
- opłaty za przekształcenie prawa u.w. w prawo własności
nieruchomości stanowiących własnośd SP, albo
- świadczenia pieniężnego wypłacanego ze środków
Funduszu Rekompensacyjnego,

wskazania numeru rachunku bankowego w

przypadku wyboru świadczenia pieniężnego,

dołączenia do wniosku operatu szacunkowego z
określoną wartością nieruchomości
pozostawionych poza granicami paostwa
polskiego,

dołączenia operatu szacunkowego z określoną
wartością nabytego już prawa własności w
ramach rekompensaty na podstawie odrębnych
przepisów.