J. Piłaci ski: Podstawy energoelektroniki - materiały do wykładu (DC-DC_przeladrezonans)
1
IMPULSOWE REGULATORY NAPI CIA STAŁEGO DC-DC
(PRZERYWACZE, CHOPPERY)
Przekształtniki napi cia stałego zasilaj odbiornik impulsami napi cia o
regulowanym czasie trwania t
z
w do cyklu pracy T. Pogl dowy schemat układu
przedstawiono na rysunku. Zawiera on: ródło zasilania U, przekształtnik w pełni
sterowany P i odbiornik (je li indukcyjny to poł czony z diod zwrotn D).
STEROWANIE
UKŁAD KOMUTACYJNY
L
R
E
S
D
C
P
I
o
Rys. Schemat układu regulatora napi cia stałego (Choppera)
U
i
U
o
J. Piłaci ski: Podstawy energoelektroniki - materiały do wykładu (DC-DC_przeladrezonans)
2
Przy zało eniu e impulsy s prostok tne, warto redni napi cia wyj ciowego
U
o
okre la nast puj ca zale no :
fU
t
U
U
T
t
Udt
T
U
z
z
z
t
o
=
=
⋅
=
=
δ
0
1
,
gdzie: T - okres (cykl) pracy,
f - cz stotliwo pracy.
δ
- współczynnik wypełnienia impulsu wyj ciowego.
Przy stałej warto ci pr du odbiornika I
o
, pr d pobierany ze ródła napi cia stałego
ma kształt fali prostok tnej. Warto rednia pr du ródła wynosi wówczas:
I
I
T
t
I
z
o
δ
=
=
Z powodu istotnych ró nic konstrukcyjnych, przerywacze mo na podzieli na:
-
układy z elementami w pełni sterowanymi (bez obwodów komutacyjnych)
-
układy z elementami nie w pełni sterowanymi (posiadaj obwody komutacyjne
do wył czania tyrystorów) albo układy z komutacj wymuszon ..
W nast puj cych wzorach przyj to idealn charakterystyk statyczn ł cznika
Warto rednia napi cia odbiornika
U
U
t
T
Udt
T
dt
u
T
U
z
z
t
z
t
o
o
δ
=
=
=
=
1
1
1
0
0
Warto rednia pr du odbiornika
R
U
R
U
I
o
o
δ
=
=
U
U
o
T
t t
z
w
t
J. Piłaci ski: Podstawy energoelektroniki - materiały do wykładu (DC-DC_przeladrezonans)
3
Warto skuteczna napi cia odbiornika
U
dt
U
T
dt
u
T
U
z
t
z
t
o
osk
δ
=
=
=
0
2
0
2
1
1
Moc wej ciowa – przy bezstratnym przekształtniku jest równa mocy wyj ciowej
R
U
dt
R
U
T
dt
i
u
T
P
T
z
t
o
o
we
2
0
2
0
1
1
δ
δ
=
=
=
Rezystancja wej ciowa
δ
δ
R
R
U
I
U
R
o
we
=
=
=
Układ z przeładowaniem rezonansowym
R
R
we
δ
0 1
J. Piłaci ski: Podstawy energoelektroniki - materiały do wykładu (DC-DC_przeladrezonans)
4
Przewodzi tyrystor roboczy T
1
0
=
−
L
C
u
u
U
i
R
u
R
u
L
u
C
i
C
i
L
i
T1
Ty
1
Ty
2
Ty
2
U
R
i
R
L D
C
t
i
T2
u
T1
i
T1
t
t
i = i = i
C
D
L
i
R
i = i
C
T2
J. Piłaci ski: Podstawy energoelektroniki - materiały do wykładu (DC-DC_przeladrezonans)
5
−
=
dt
i
C
u
L
C
1
dt
du
C
i
C
L
−
=
0
2
2
=
+
=
−
dt
u
d
LC
u
dt
di
L
u
C
C
L
C
0
2
1
)
(
C
C
U
LC
s
LC
s
s
U
+
=
t
U
s
u
C
C
0
0
cos
)
(
ω
⋅
=
t
I
t
CU
dt
du
C
i
Lm
C
C
L
0
0
0
sin
)
sin
(
ω
ω
ω
=
−
−
=
−
=
ρ
0
C
Lm
U
I
=
,
C
L
=
ρ
,
LC
1
0
=
ω
.
LC
T
t
wl
π
ω
π
=
=
=
0
min
2
pr d tyrystora roboczego T
1
:
t
I
R
U
i
i
i
Lm
L
T
0
1
sin
ω
+
=
+
=
Przewodzi tyrystor pomocniczy T
2
0
=
−
−
R
C
u
u
U
dt
du
C
i
C
C
=
U
dt
du
RC
u
C
C
=
+
s
U
U
s
sU
RC
s
U
C
C
C
=
−
+
]
)
(
[
)
(
0
J. Piłaci ski: Podstawy energoelektroniki - materiały do wykładu (DC-DC_przeladrezonans)
6
sRC
RCU
sRC
s
U
s
U
C
C
+
+
+
=
1
]
1
[
)
(
0
−
=
−
RC
t
C
e
U
t
u
2
1
)
(
RC
t
C
C
e
R
U
dt
du
C
i
−
=
=
2
Obliczenie czasu dysponowanego na wył czenie tyrystora roboczego
−
=
=
−
RC
t
C
d
e
U
u
2
1
0
RC
RC
t
d
69
,
0
2
ln
≈
=
.
Oszacowanie minimalnego czasu wył czania t
wy min
przy zało eniach:
-
minimalny czas wył czenia nie mo e by krótszy od czasu ładowania si
kondensatora do napi cia bliskiego warto ci napi cia ródła zasilaj cego, np.:
u
C
=0,9U
−
=
=
−
RC
t
C
wy
e
U
U
u
min
2
1
9
,
0
RC
RC
t
wy
3
20
ln
min
≈
=
-
kondensator ładuje si pr dem o warto ci wi kszej od pr du podtrzymania I
H
tyrystora pomocniczego
min
2
ln
wy
H
t
RI
U
RC
t
≈
=
Maksymaln cz stotliwo pracy ustalonej mo na wyznaczy bior c pod uwag
sum czasów przeładowania si kondensatora.
RC
LC
t
t
T
f
wyl
zal
3
1
1
1
min
min
min
max
+
=
+
=
=
π
Stromo narastania pr du w chwili zł czania tyrystora roboczego..............
Stromo narastania napi cia blokowania tyrystora roboczego.....................
J. Piłaci ski: Podstawy energoelektroniki - materiały do wykładu (DC-DC_przeladrezonans)
7
Wyznaczenie skrajnych warto ci współczynnika wypełnienia
LC
f
T
t
zal
π
δ
=
=
min
min
RCf
T
t
T
wyl
3
1
min
max
−
=
−
=
δ
Obliczanie parametrów przekształtnika
Rf
C
3
1
max
δ
−
=
max
2
min
2
1
3
δ
δ
π
−
=
f
R
L