Mgławice Planetarne
Tego typu mgławice tworz
ą
si
ę
na ostatnich etapach
ż
ycia gwiazdy, gdy czerwony olbrzym odrzuca swoje zewn
ę
trzne
powłoki w procesie, który prowadzi do powstania białego karła. Otoczka gazowa rozszerza si
ę
i dzi
ę
ki temu jest
widoczna przez kilka tysi
ę
cy lat. Pozostało
ść
po gwie
ź
dzie jest bardzo gor
ą
cym białym karłem, o temperaturze
powierzchniowej dochodz
ą
cej do 100 000K.
Zdj
ę
cia trzech mgławic planetarnych wykonane przez Kosmiczny Teleskop Hubble'a. Od lewej znajduje
si
ę
IC 418 lub "Mgławica Spirograf"; w
ś
rodku NGC 2440; po prawej NGC 3132 lub "Mgławica Eight-Burst"
Tu znajduje si
ę
lista ja
ś
niejszych mgławic planetarnych.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
Numer Powszechna Współrz
ę
dne Współrz
ę
dne Jasno
ś
ci Rozm. Odległo
ść
Konstelacja
NGC/IC Nazwa Równikowe Galaktyczne Mgł. Gw. (s łuku) (lata
ś
wietlne)
RA (2000) Dec l° b° [1] [2] [3]
NGC 40 00 13.0 +72 31 120.0 +9.9 10.5 11.6 36 -- 4600 -- Cep
NGC 246 00 47.1 -11 52 118.9 -74.7 8.5 12.0 225 -- -- 1600 Cet
NGC 650/1 Małe Hantle (M76) 01 42.3 +51 35 130.9 -10.5 11.0 16.3 120 -- 2100 -- Per
IC 289 03 10.3 +61 19 138.8 +2.8 13.0 15.9 40 -- -- -- Cas
NGC 1360 03 33.2 -25 52 220.4 -53.9 9.5 11.4 380 1700 -- -- For
IC 351 03 47.5 +35 03 159.1 -15.2 12.0 15.8 7 39100 14700 -- Per
IC 2003 03 56.4 +33 53 161.3 -14.9 12.0 15.0 8 -- 11700 31800 Per
NGC 1501 04 07.0 +60 55 144.6 +6.6 12.5 14.4 52 -- -- -- Cam
NGC 1514 04 09.3 +30 47 165.5 -15.3 10.5 9.4 120 -- -- -- Tau
NGC 1535 04 14.3 -12 44 206.5 -40.6 9.5 12.2 18 4900 4200 -- Eri
IC 418 Mgławica Spirograf 05 27.5 -12 42 215.2 -24.3 10.0 10.2 12 5200 3900 -- Lep
NGC 2022 05 42.1 +09 05 196.7 -10.9 11.5 15.0 20 -- 10400 -- Ori
IC 2149 05 56.4 +46 06 166.2 +10.5 11.0 11.6 9 4600 7200 -- Aur
IC 2165 06 21.7 -12 59 221.3 -12.4 12.0 17.9 8 8200 14000 -- CMa
NGC 2346 07 09.4 -00 48 215.7 +3.6 10.5 11.5 55 -- -- 3000 Mon
NGC 2371/2 07 25.6 +29 29 189.2 +19.9 11.5 14.9 50 -- 8500 -- Gem
NGC 2392 Mgławica Eskimos 07 29.1 +20 55 197.9 +17.4 9.5 10.5 45 1800 3000 3800 Gem
NGC 2438 07 41.8 -14 44 231.8 +4.1 10.5 17.7 70 -- 3200 -- Pup
NGC 2440 07 41.9 -18 13 234.8 +2.4 10.5 17.7 30 8500 3200 5700 Pup
NGC 2452 07 47.4 -27 20 243.4 -1.0 12.5 17.7 19 -- 15700 10500 Pup
IC 2448 09 07.1 -69 57 285.8 -15.0 11.0 14.2 9 10100 9100 -- Car
NGC 2792 09 12.4 -42 26 265.8 +4.1 12.5 13.8 25 10100 11400 8200 Vel
NGC 2818 09 16.0 -36 38 262.0 +8.6 12.5 19.4 40 -- 8500 -- Pyx
NGC 2867 09 21.4 -58 19 278.2 -5.9 9.5 16.6 15 -- 12400 6200 Car
NGC 2899 09 27.1 -56 06 277.2 -3.8 12.0 15.9 90 -- 6500 -- Vel
IC 2501 09 38.8 -60 06 281.0 -5.7 11.0 14.5 2 19200 -- -- Car
NGC 3132 Eight Burst nebula 10 07.0 -40 26 272.1 +12.4 8.5 10.1 45 -- 2200 2100 Vel
IC 2553 10 09.3 -62 37 285.5 -5.4 11.5 15.5 9 1700 13400 -- Car
NGC 3195 10 09.3 -80 52 296.6 -20.0 11.5 15.3 40 -- -- -- Cha
NGC 3211 10 17.8 -62 40 286.3 -4.9 11.5 18.0 16 12100 5900 9200 Car
NGC 3242 Duch Jowisza 10 24.8 -18 39 261.1 +32.1 9.5 12.3 40 3600 3900 2900 Hya
IC 2621 11 00.3 -65 15 291.6 -4.8 11.5 15.4 5 15300 8200 15500 Car
NGC 3587 Mgł. Sowa (M97) 11 14.8 +55 01 148.5 +57.1 11.0 16.0 190 -- 2200 -- UMa
NGC 3699 11 28.0 -59 57 292.7 +1.3 11.0 ? 45 -- -- -- Cen
NGC 3918 Niebieska mgł. planet. 11 50.3 -57 11 294.7 +4.7 8.0 ? 16 4900 6800 5000 Cen
NGC 4361 12 24.5 -18 47 294.1 +43.6 10.5 13.2 100 4900 5200 4700 Crv
IC 3568 12 33.1 +82 34 123.7 +34.5 11.5 13.5 15 8200 11400 -- Cam
IC 4191 13 08.8 -67 39 304.6 -4.8 11.5 16.4 14 10800 14400 -- Mus
NGC 5189 13 33.5 -65 58 307.2 -3.4 10.0 14.9 140 -- 4900 4100 Mus
NGC 5307 13 51.1 -51 12 312.4 +10.6 11.5 14.7 13 8500 7200 8100 Cen
NGC 5315 13 54.0 -66 31 309.1 -4.4 11.5 14.4 6 -- 13700 8400 Cir
IC 4406 Mgł. Siatkówka 14 22.4 -44 09 319.7 +15.7 10.5 17.0 30 -- 3000 -- Lup
NGC 5873 15 12.8 -38 08 331.3 +16.8 12.0 15.5 6 24500 19900 30000 Lup
NGC 5882 15 16.8 -45 39 327.8 +10.1 10.0 13.4 14 6200 8800 -- Lup
NGC 5979 15 47.7 -61 13 322.6 -5.3 12.0 15.3 8 -- -- -- TrA
Sp-1 Fine Ring nebula 15 51.7 -51 31 329.1 +2.0 13.0 14.0 72 -- -- 4700 Nor
NGC 6058 16 04.4 +40 41 64.7 +48.3 13.0 13.9 26 -- 9100 -- Her
Strona 1 z 3
Mgławice Planetarne
2009-05-11
IC 4593 Białooki Groszek 16 11.7 +12 04 25.3 +40.8 11.0 11.2 12 -- 6800 -- Her
NGC 6153 16 31.5 -40 15 341.9 +5.4 11.0 16.1 24 5900 6500 5400 Sco
NGC 6210 16 44.5 +23 48 43.1 +37.8 9.0 12.7 16 6200 10100 5300 Her
IC 4634 17 01.6 -21 50 0.4 +12.2 11.0 13.9 7 14400 16000 16000 Oph
NGC 6302 Mgławica Robak 17 13.7 -37 06 349.5 +1.1 12.0 ? 45 330 1800 -- Sco
NGC 6309 Mgł. Skrzynka 17 14.1 -12 55 9.7 +14.8 11.0 14.4 14 12700 10800 -- Oph
NGC 6326 17 20.8 -51 45 338.2 -8.4 11.5 13.5 12 12700 15700 -- Ara
NGC 6337 Mgł. Czerwony Paj
ą
k 17 22.3 -38 29 349.4 -1.1 12.0 14.9 48 4900 -- -- Sco
NGC 6369 Mgł. Mały Duch 17 29.3 -23 45 2.4 +5.9 11.5 15.9 28 3000 5500 4900 Oph
IC 4663 17 45.5 -44 54 346.3 -8.2 12.5 15.2 14 6500 -- -- Sco
NGC 6445 17 49.3 -20 01 8.1 +3.9 12.0 19.0 33 -- 3300 7300 Sgr
NGC 6543 Mgł. Kocie Oko 17 58.6 +66 38 96.5 +29.9 8.5 11.1 20 -- 5900 -- Dra
IC 4673 18 03.3 -27 06 3.6 -2.4 13.0 17.6 16 11700 13400 -- Sgr
NGC 6537 18 05.2 -19 51 10.1 +0.7 12.0 18.8 6 -- 4200 6900 Sgr
NGC 6565 18 11.9 -28 11 3.5 -4.6 12.5 18.5 10 6200 5900 -- Sgr
NGC 6563 18 12.0 -33 52 358.5 -7.3 12.5 18.0 45 9500 3100 -- Sgr
NGC 6572 18 12.1 +06 52 34.6 +11.9 8.5 13.6 14 9500 7800 -- Oph
NGC 6567 18 13.8 -19 05 11.7 -0.7 11.5 14.4 9 -- 9100 4200 Sgr
IC 4699 18 18.5 -45 59 348.0 -13.9 12.5 15.1 7 20500 -- -- Tel
NGC 6629 18 25.7 -23 12 9.4 -5.1 11.5 12.9 15 5900 5500 6400 Sgr
NGC 6644 18 32.6 -25 08 8.4 -7.3 11.5 15.6 3 10400 21200 9800 Sgr
IC 4776 18 45.8 -33 21 2.1 -13.4 11.5 14.1 7 20500 -- 24000 Sgr
NGC 6720 Mgł. Pier
ś
cie
ń
(M57) 18 53.6 +33 02 63.2 +14.0 9.0 15.3 70 1500 1500 -- Lyr
NGC 6741 Phantom Streak 19 02.6 -00 27 33.8 -2.7 11.0 14.7 8 2350 16300 4800 Aql
NGC 6751 19 05.9 -06 00 29.2 -5.9 12.0 15.5 21 -- 8200 6400 Aql
IC 4846 19 16.5 -09 03 27.6 -9.7 12.5 15.2 3 31300 24800 -- Aql
IC 1297 19 17.4 -39 37 358.3 -21.6 10.5 14.2 7 -- 7800 -- CrA
NGC 6781 19 18.5 +06 32 41.8 -3.0 12.0 16.8 120 -- 950 5100 Aql
NGC 6790 19 22.9 +01 31 37.9 -6.3 10.5 13.5 5 18600 -- -- Aql
NGC 6803 19 31.3 +10 03 46.4 -4.1 11.5 15.2 6 -- -- 5700 Aql
NGC 6804 19 31.6 +09 14 45.8 -4.6 12.0 14.4 35 -- 4900 5000 Aql
NGC 6818 Mgł. Mały Klejnot 19 44.0 -14 09 25.9 -17.9 10.0 16.9 18 -- 8200 7300 Sgr
NGC 6826 Mgł. Mrugaj
ą
ca 19 44.8 +50 32 83.6 +12.8 9.5 10.4 25 3900 5200 -- Cyg
NGC 6842 19 55.0 +29 17 65.9 +0.6 13.0 16.0 48 -- -- -- Vul
NGC 6853 Mgławica Hantle (M27) 19 59.6 +22 43 60.8 -3.7 7.5 13.9 330 910 1100 -- Vul
NGC 6852 20 00.7 +01 44 42.6 -14.5 13.0 17.9 28 -- -- -- Aql
NGC 6884 20 10.4 +46 28 82.1 +7.1 12.5 15.6 6 17600 12700 -- Cyg
NGC 6879 20 10.4 +16 55 57.2 -8.9 13.0 14.8 5 -- 20500 -- Sge
NGC 6886 20 12.7 +19 59 60.1 -7.7 12.0 15.7 8 23500 22200 -- Sge
NGC 6891 20 15.1 +12 42 54.2 -12.1 11.0 12.4 12 8500 8500 -- Del
IC 4997 20 20.1 +16 44 58.3 -11.0 11.5 14.4 2 23500 24500 -- Sge
NGC 6905 Mgł. Niebieski Błysk 20 22.4 +20 06 61.5 -9.6 11.5 15.7 45 -- -- -- Del
NGC 7008 21 00.5 +54 33 93.4 +5.5 12.0 13.2 85 -- -- 2900 Cyg
NGC 7009 Mgławica Saturn 21 04.2 -11 22 37.8 -34.6 8.0 12.8 28 3100 5200 3500 Aqr
NGC 7026 21 06.3 +47 51 89.0 +0.4 12.0 14.2 12 -- 7200 -- Cyg
NGC 7027 21 07.0 +42 14 84.9 -3.5 9.0 16.3 14 -- 3200 3400 Cyg
NGC 7048 21 14.3 +46 17 88.8 -1.7 11.5 19.1 60 -- -- 5600 Cyg
IC 5117 21 32.5 +44 36 89.9 -5.1 12.5 16.7 2 -- 19200 -- Cyg
IC 5148/50 21 59.6 -39 23 2.7 -52.4 12.0 16.5 120 -- -- -- Gru
IC 5217 22 23.9 +50 58 100.6 -5.4 12.0 15.5 7 19600 14700 -- Lac
NGC 7293 Mgławica Spirala 22 29.6 -20 50 36.2 -57.1 7.0 13.5 900 520 590 700 Aqr
NGC 7354 22 40.3 +61 17 107.8 +2.3 12.5 16.2 20 6800 -- -- Cep
NGC 7662 Mgł. Niebieska Kula 23 25.9 +42 32 106.6 -17.6 9.0 13.2 20 5200 5500 -- And
Ś
nie
ż
na
Kolumna 1: Numer katalogu NGC lub IC.
Kolumna 2: Popularna nazwa mgławicy planetarnej.
Kolumna 3: Rektascencja w godzinach i minutach dla epoki 2000.
Kolumna 4: Deklinacja w stopniach i minutach dla epoki 2000.
Kolumna 5: Długo
ść
galaktyczna mgławicy planetarnej.
Kolumna 6: Szeroko
ść
galaktyczna mgławicy planetarnej.
Kolumna 7: Przybli
ż
ona widoma wielko
ść
gwiazdowa mgławicy planetarnej.
Kolumna 8: Magnituda centralnej gwiazdy mgławicy planetarnej.
Kolumna 9: Maksymalny rozmiar k
ą
towy mgławicy w sekundach łuku.
Kolumna 9: Odległo
ść
do mgławicy planetarnej zale
ż
nie od trzech
ź
ródeł ponadnych poni
ż
ej.
Kolumna 10: Gwiazdozbiór w którym le
ż
y mgławica.
Ź
ródła:
[1] Zhang C, (1995), A statistical distance scale for galactic planetary nebulae,
Astrophys J Suppl, 98, 659.
[2] Mal'kov Yu.F, (1997), Distances and physical parameters of PNe, Astron. Zh. 74, 853.
[3] Bensby T, Lundström I, (2001), The Distance Scale of Planetary Nebulae,
Astron and Astrophys, 374, 599.
Mierzenie odległości do Mgławic Planetarnych
Bardzo trudno jest zmierzy
ć
dokładnie odległo
ś
c do mgławicy planetarnej. Odmienne techniki maja tendencje do
tworzenia bardzo ró
ż
ni
ą
cych si
ę
oszacowa
ń
. Niektóre pobliskie mgławice, takie jak Spirala czy Hantle posiadaj
ą
dost
ę
pne zmierzone paralaksy, lecz w innych przypadkach mog
ą
by
ć
zastosowane tylko metody po
ś
rednie, które s
ą
zazwyczaj bardzo niedokładne i bł
ę
dy cz
ę
sto wynosz
ą
50% i wi
ę
cej.
Strona 2 z 3
Mgławice Planetarne
2009-05-11
Zdj
ę
cia trzech mgławic planetarnych wykonane przez Kosmiczny Teleskop Hubble'a. Po lewej znajduje
si
ę
NGC 6543 lub "Mgławica Kocie Oko"; w
ś
rodku NGC 6720 "Mgławica Pierscie
ń
"; a po prawej NGC
6751.
Powrót do strony Rami
ę
Oriona
Telewizory lcd
Kamery
Strona 3 z 3
Mgławice Planetarne
2009-05-11