24

IP 4/2009

Naj sku tecz niej szych spo so bów opty ma li -

za cji pa ra me trów śro do wi ska po wietrz ne go
na le ży po szu ki wać w roz wią za niach tech nicz -
nych i or ga ni za cyj nych, dzię ki któ rym mo żna,
czę sto na wet nie mal cał ko wi cie, wy eli mi no -
wać czyn ni ki wpły wa ją ce nie ko rzyst nie
na stan śro do wi ska po wietrz ne go. Pod kre ślić
na le ży, że sto so wa nie opty mal nych roz wią -
zań tech nicz nych i or ga ni za cyj nych w oma -
wia nym za kre sie oka zu je się zwy kle ko -
rzyst ne rów nież z punk tu wi dze nia eko no -
micz ne go – pro wa dzi do zwięk sze nia pro duk -
cji, po lep sze nia ja ko ści wy ro bów itp.

Wy ma ga ne spo so by za pew nie nia bez -

piecz nych wa run ków pra cy okre ślo ne są w ak -
tach praw nych oraz w li te ra tu rze tech nicz -
nej. Wy szcze gól nia ją one obo wiąz ki pra co -
daw ców, pra cow ni ków, nad zo ru tech nicz ne -
go, wy ma ga nia do ty czą ce ma szyn i urzą dzeń,
bu dyn ków, su row ców i ma te ria łów, za le ce nia
dla ró żnych obiek tów oraz do kład ne da ne nie -
zbęd ne dla pro jek to wa nia wen ty la cji. Ist nie -
je rów nież wie le prze pi sów szcze gól nych, do -
ty czą cych wy ma gań w za kre sie bez pie czeń -
stwa i hi gie ny pra cy przy wy ko ny wa niu ró -
żnych prac. Ze wzglę du na to, że ich li sta nie
jest za mknię ta, na le ży za wsze spraw dzić ak -
tu al ność tych prze pi sów, ko rzy sta jąc z por -
ta li in ter ne to wych, np.: http://www.abc.
com.pl/ak ty -praw ne, http://www. ciop.pl/
612.html. Do ty czy to rów nież norm, któ rych
wy kaz jest do stęp ny pod ad re sem http://
www.pkn.pl/in dex.php?m=ka ta log.

Aby za pew nić w po miesz cze niach pra cy

ko rzyst ne pa ra me try mi kro kli ma tu i wy ma -
ga ną czy stość po wie trza po win ny być speł -
nio ne opty mal ne wa run ki za rów no w od nie -
sie niu do bu dyn ku, je go usy tu owa nia, jak rów -
nież do bo ru pro ce sów tech no lo gicz nych,
ma szyn i urzą dzeń, ma te ria łów sto so wa -
nych w pro duk cji i jej or ga ni za cji. Nie speł -
nie nie wy mie nio nych wa run ków mo że spo -
wo do wać trud no ści w uzy ska niu wła ści wych
wa run ków pra cy, a przede wszyst kim znacz -
nie zwięk szyć na kła dy na wen ty la cję miej sco -
wą oraz ogól ną po miesz czeń i ewen tu al nie
kli ma ty za cję. Mo że ta kże do pro wa dzić, choć
nie wol no do te go do pusz czać, do wzro stu stę -

żeń sub stan cji szko dli wych dla zdro wia w po -
wie trzu na sta no wi skach pra cy po nad war -
to ści do pusz czal ne.

Roz wią za nia tech nicz ne

i or ga ni za cyj ne

Zgod nie z ogól ny mi prze pi sa mi bez pie -

czeń stwa i hi gie ny pra cy do mi ni mum na le -
ży re du ko wać ry zy ko za wo do we wy ni ka ją ce
z pra cy z czyn ni ka mi che micz ny mi stwa rza -
ją cy mi za gro że nie. Istot ne bę dzie tu zwłasz -
cza uni ka nie sto so wa nia czyn ni ka che micz -
ne go stwa rza ją ce go za gro że nie po przez za -
stą pie nie go pro ce sem lub czyn ni kiem che -
micz nym, któ ry nie stwa rza za gro że nia lub
stwa rza mniej sze za gro że nie dla bez pie -
czeń stwa i zdro wia pra cow ni ków, np. przez
zmniej sze nie je go ilo ści. Sto so wać trze ba wła -
ści we urzą dze nia oraz sprzęt, jak i wła ści wie
za pro jek to wać miej sca pra cy oraz jej or ga -
ni za cję, np. zmniej szyć do mi ni mum licz bę
na ra żo nych pra cow ni ków a ta kże czas i po -
ziom ich na ra że nia na czyn nik che micz ny. Wa -
żne jest sto so wa nie nie tyl ko wła ści wych pro -
ce dur pra cy, ale też prze strze ga nie in struk -
cji bez piecz ne go ob cho dze nia się z czyn ni -
ka mi che micz ny mi stwa rza ją cy mi za gro że nie
i od pa da mi za wie ra ją cy mi ta kie czyn ni ki oraz
pro ce dur ich prze cho wy wa nia i trans por tu
w miej scu pra cy.

Dzia ła nia zmie rza ją ce do ogra ni cza nia lub

eli mi na cji ry zy ka za wo do we go na le ży po dej -
mo wać w okre ślo nej ko lej no ści:

1. Za pro jek to wać pro ce sy pra cy i kon tro -

lę tech nicz ną uwzględ nia jąc przy tym od po -
wied nie wy po sa że nie i ma te ria ły.

2. Zor ga ni zo wać pro ce sy pra cy, za sto so -

wać od po wied nie wy po sa że nie i ma te ria ły
oraz za pew nić sys te ma tycz ne kon tro le sta -
nu bez pie czeń stwa i hi gie ny pra cy ze szcze -
gól nym uwzględ nie niem sta nu tech nicz ne go
ma szyn i in nych urzą dzeń.

3. Sto so wać środ ki ochro ny zbio ro wej

u źró dła po wsta wa nia za gro że nia, ta kie jak
wen ty la cja i od po wied nie dzia ła nia or ga ni za -
cyj ne (np. eli mi no wać ru cho me sta no wi ska
pra cy – za stę po wać je sta cjo nar ny mi).

W ce lu uzy ska nia opty mal nych wa run ków

mi kro kli ma tu i czy sto ści po wie trza na le ży sto -
so wać:

●

tech no lo gie oraz ma szy ny i urzą dze nia,

któ re nie emi tu ją cie pła i za nie czysz czeń, jak
rów nież ma te ria ły ko rzyst ne z oma wia ne go
punk tu wi dze nia,

●

au to ma ty za cję pro ce sów tech no lo gicz -

nych lub po szcze gól nych ope ra cji,

●

środ ki trans por tu oraz spo so by skła do -

wa nia szko dli wych sub stan cji i ma te ria łów py -
li stych lub py lą cych ogra ni cza ją ce za nie -
czysz cza nie śro do wi ska po wietrz ne go: np.
sto so wa nie pneu ma tycz ne go lub hy drau -

Ma ciej Gliń ski

W po miesz cze niach pra cy

Opty ma li za cja pa ra me trów po wie trza

Na sta no wi skach pra cy mu szą być speł nio ne wy ma ga nia sta wia ne z punk tu wi dze nia mi kro -
kli ma tu i czy sto ści po wie trza. Ana li zu jąc przy czy ny nie za do wa la ją ce go sta nu śro do wi ska
po wietrz ne go (mi kro kli ma tu i je go czy sto ści) w po miesz cze niach pra cy, ta kie jak np. nad -
mier ny wzrost tem pe ra tu ry, prze kro cze nie war to ści do pusz czal nych stę żeń w po wie trzu sub -
stan cji szko

dli wych dla zdro

wia, czę

sto wi

ni się za ten stan nie

wła ści wie dzia

ła ją cą

wen ty la cję. Czy słusz nie?

Przy kład lo ka li zo wa nia prze gród z okła dzi na mi nie prze pusz cza ją cy mi
pro mie ni sło necz nych od stro ny po łu dnio wej lub za chod niej bu dyn ku

licz ne go trans por tu ma te ria łów py li stych, zaś
cie czy i ga zów szczel ny mi ru ro cią ga mi lub
w szczel nych zbior ni kach,

●

urzą dze nia tech nicz ne do usu wa nia

od pa dów, któ re nie wznie ca ją py łu oraz
sku tecz ne spo so by usu wa nia i oczysz cza nia
po wierzch ni z py łu osia dłe go na pod ło gach,
ele men tach kon struk cji bu dyn ków, in sta la -
cji, ma szyn, urzą dzeń,

●

ma szy ny i urzą dze nia, któ re eli mi nu ją

źró dła py le nia, np. ró żne go ro dza ju oczysz -
czar ki do me ta li,

●

urzą dze nia, dzię ki któ rym mo żna (po -

za uła twie niem pra cy i zwięk sze niem jej wy -
daj no ści) umiej sco wić re jon emi sji za nie -
czysz czeń tak, aby za in sta lo wać np. ssaw -
kę od cią gu miej sco we go, zwięk sza jąc w ten
spo sób jej sku tecz ność, np. ob rot ni ki, ma -
ni pu la to ry.

Tech nicz ne

bez pie czeń stwo

Ma szy ny i in ne urzą dze nia tech nicz ne oraz

wy ro by bu dow la ne po win ny speł niać wy ma -
ga nia bez pie czeń stwa i hi gie ny pra cy przez
ca ły okres ich użyt ko wa nia, a więc nie po wo -
do wać emi sji nie bez piecz nych sub stan cji
do śro do wi ska po wietrz ne go po miesz czeń.
W szcze gól no ści po win ny być tak kon stru owa -
ne, aby za bez pie cza ły pra cow ni ka przed dzia -
ła niem py łu i nie bez piecz nych sub stan cji che -
micz nych. Za tem ma szy ny na le ży pro jek to -
wać, wy ko nać lub wy po sa żać w ta ki spo sób,
aby mo żna by ło unik nąć za gro żeń spo wo do -
wa nych ga za mi, cie cza mi, py ła mi, pa ra mi i in -
ny mi od pa da mi po wsta ją cy mi w wy ni ku ich
pra cy. W przy pad ku wy stą pie nia za gro żeń,
ma szy ny po win ny być tak wy po sa żo ne, aby
ist nia ła mo żli wość od izo lo wa nia lub usu nię -
cia sub stan cji stwa rza ją cych za gro że nie.
W przy pad ku ma szyn pra cu ją cych bez za -
mknię tej obu do wy, urzą dze nia do izo lo wa nia
lub usu wa nia sub stan cji, po win ny być umiesz -
czo ne mo żli wie jak naj bli żej źró dła emi sji tych
sub stan cji. Ma szy ny i na rzę dzia oraz ich urzą -
dze nia ochron ne mu szą być pra wi dło wo wy -
ko rzy sty wa ne i eks plo ato wa ne. Po win ny
być utrzy my wa ne w sta nie spraw no ści tech -
nicz nej i czy sto ści za pew nia ją cej użyt ko wa -

nie ich bez szko

dy dla bez

pie

czeń

stwa

i zdro wia pra cow ni ków oraz sto so wa ne tyl -
ko w pro ce sach i wa run kach, do któ rych są
prze zna czo ne.

Pro du cen ci ma szyn po win ni do ko nać iden -

ty fi ka cji za gro żeń i oce nić prze wi dy wal ne ry -
zy ko po wo do wa ne sub stan cja mi nie bez piecz -
ny mi dla zdro wia wy dzie la ny mi pod czas ich
pra cy. Tam, gdzie jest to mo żli we, na le ży sto -
so wać her me ty za cję re jo nów wy dzie la nia za -
nie czysz czeń śro do wi ska po wietrz ne go.

Kom fort ciepl ny

W ce lu uła twie nia uzy ska nia opty mal nych

wa run ków kom for tu ciepl ne go za le ca się na -
stę pu ją ce roz wią za nia do ty czą ce bu dyn ków:

●

opty mal ną orien ta cję prze gród bu dow -

la nych wzglę dem stron świa ta (lo ka li zo wa nie
prze gród prze szklo nych od stro ny pół noc nej
lub wschod niej, ogra ni cza nie ich po wierzch -
ni od stro ny po łu dnio wej i za chod niej) oraz
du żą bez wład ność ter micz ną prze gród,

●

ró żne go ro dza ju osło ny, ta kie jak za da -

sze nia, ża lu zje ze wnętrz ne, po zio me lub pio -
no we osło ny prze ciw sło necz ne lub in ne
osło ny (np. roz wią za nia do sto so wu ją ce au to -
ma tycz nie usta wie nie osłon prze szklo nych
ścian do kie run ku pa da nia pro mie ni sło necz -
nych),

●

szkle nie wie lo war stwo we otwo rów,

zwięk sza nie opor no ści ter micz nej prze gród,
sto so wa nie szkła ter mo izo la cyj ne go, ab -
sorp cyj ne go, roz pra sza ją ce go pro mie nio -
wa nie,

●

sa mo czyn nie za my ka ją ce się otwo ry ko -

mu ni ka cyj ne oraz kon struk cje umo żli wia ją -
ce czę ścio we ich otwie ra nie,

●

prze gro dy bu dow la ne o bar wach i fak -

tu rach ogra ni cza ją cych prze ni ka nie pro mie -
nio wa nia,

●

na chy le nie okien i świe tli ków pod ta kim

ką tem, aby od bi ja ły pro mie nio wa nie sło -
necz ne.

Kom fort ciepl ny osią ga się rów nież, mię dzy

in ny mi, przez do bór opty mal nych – z oma wia -
ne go punk tu wi dze nia – ma szyn i urzą dzeń
oraz sto so wa nie w nich od po wied nich roz wią -
zań tech nicz nych. Na le ży do nich np. obu do -
wy wa nie ma szyn i urzą dzeń, któ re po wo du je

od pro wa dza nie go

rą ce go po

wie trza na ze

-

wnątrz. Wy po sa ża nie urzą dzeń emi tu ją cych
pro mie nio wa nie ciepl ne w spe cjal ne ekra ny:
od bla sko we, ekra ny z wy mien ni kiem cie pła
(chło dze nie we wnętrz ne ekra nu po wie trzem
lub wo dą), fil tru ją ce (szkło po chła nia ją cych pod -
czer wień) czy ekra ny zra sza ne (siat ki lub łań -
cu chy zra sza ne wo dą). Sto so wa nie ma szyn
i urzą dzeń, któ re nie sta no wią źró deł emi sji cie -
pła (np. pal ni ki mo żna za stą pić grza niem in -
duk cyj nym) lub wil go ci, a je śli tak jest, to
umiesz cza nie ich w od dzie lo nych po miesz cze -
niach, gdzie sta ły po byt lu dzi był by zby tecz ny
lub na ze wnątrz po miesz czeń.

Wen ty la cja

Za sad ni czą ro lę przy za pew nia niu wła ści -

wych pa ra me trów śro do wi ska po wietrz ne go
w po miesz cze niach pra cy speł nia wen ty la cja.
Wy mia na po wie trza mu si wy ni kać z po trzeb
użyt ko wych i funk cji po miesz czeń, bi lan su
cie pła, wil go ci oraz emi to wa nych za nie -
czysz czeń sta łych i ga zo wych. Tam, gdzie wy -
dzie la ją się sub stan cje szko dli we dla zdro wia,
nie mo żna do pusz czać do prze kra cza nia
war to ści ich naj wy ższych do pusz czal nych stę -
żeń na sta no wi skach pra cy. Nie zbęd ne jest
rów nież do star cze nie do po miesz czeń świe -
że go po wie trza. Urzą dze nia lub ich czę ści,
z któ rych mo gą wy dzie lać się szko dli we ga -
zy, pa ry lub py ły, po win ny być zher me ty zo -
wa ne. W ra zie nie mo żli wo ści ich za her me -
ty zo wa nia, po win ny być wy po sa żo ne w miej -
sco we od cią gi. Szcze gól nie wa żna jest tu wen -
ty la cja miej sco wa wy wiew na. Jej za da niem
jest ogra ni cza nie emi sji za nie czysz czeń po -
przez usu wa nie ich bez po śred nio z miejsc wy -
dzie la nia. Dzię ki te mu uzy sku je się naj bar -
dziej sku tecz ne i eko no micz ne eli mi no wa nie
za nie czysz czeń śro do wi ska po wietrz ne go
oraz nie do pusz cza się do roz prze strze nia -
nia się ich w po miesz cze niach. Ja ko za sa dę
na le ży przy jąć, że ka żde sta no wi sko, na któ -
rym są emi to wa ne za nie czysz cze nia do po -
wie trza, po wo du ją ce na ra że nie na nie pra cow -
ni ków, po win no być wy po sa ża ne w od cią gi
miej sco we. Naj lep sze re zul ta ty przy ogra ni -
cza niu emi sji za nie czysz czeń i cie pła uzy sku -
je się, gdy od cią gi sta no wią wy po sa że nie ma -
szyn i urzą dzeń a nie sta no wisk pra cy. Wte -
dy bo wiem wen ty la cję miej sco wą wy wiew ną
swo ich wy ro bów po wi nien za pew nić, zgod -
nie z prze pi sa mi, ich pro du cent. On też po -
no si od po wie dzial ność za jej sku tecz ne dzia -
ła nie. Naj ko rzyst niej sze jest sto so wa nie peł -
nej her me ty za cji pro ce sów, po łą czo nej zwy -
kle z obu do wy wa niem re jo nów emi sji lub ca -
łych ma szyn a na wet li nii tech no lo gicz nych
i od sy sa nie za nie czysz czo ne go po wie trza.
Gdy nie jest mo żli we za in sta lo wa nie obu do -
wy, wów czas mo żna za sto so wać ssaw ki. Są
one jed nak znacz nie mniej sku tecz ne, szcze -
gól nie, gdy w po miesz cze niu wy stę pu ją ru -
chy po wie trza za kłó ca ją ce ich pra cę. Na le ży

25

4/2009 IP

Przy kład ża lu zji ze wnętrz nych za bez pie cza ją cych przed prze ni ka niem
pro mie nio wa nia sło necz ne go do wnę trza po miesz czeń

26

IP 4/2009

pa mię tać, że by przy ssaw kach i oka pach sto -
so wać osło ny, far tu chy, od po wied nio je usta -
wiać i prze sta wiać oraz utrzy my wać w do -
brym sta nie tech nicz nym. Nie mo gą one sta -
no wić utrud nie nia w pra cy.

Sku tecz ną wen ty la cję w po miesz cze niach

prze my sło wych za pew nia współ dzia ła nie
wen ty la cji ogól nej z od cią ga mi miej sco wy mi.
Pre fe ro wać na le ży wen ty la cję ogól ną wy po -
ro wą, re ali zo wa ną na wiew ni ka mi o ma łej tur -
bu len cji.

Wen ty la cję po win ni pro jek to wać spe cja -

li ści w tym za kre sie. Nie zbęd na jest ści sła
współ pra ca ar chi tek ta ze spe cja li sta mi w za -
kre sie tech no lo gii.

Nie wol no do pu ścić, aby przez in ten syw -

ną wen ty la cję ogól ną na pra wia no błę dy po -
peł nio ne przy pro jek to wa niu i wy po sa ża niu
obiek tu, np. gdy nie od pro wa dza się za nie -
czysz czeń za po mo cą od cią gów miej sco -
wych. In sta la cje wen ty la cyj ne mu szą, zgod -
nie z prze pi sa mi, po wy ko na niu lub re mon -
cie pod le gać od bio rom tech nicz nym i re gu -
la cji. Mu szą być nad zo ro wa ne i eks plo ato wa -
ne przez fa chow ców.

***

Za sy gna li zo wa ne w ar ty ku le pro ble my są

szcze gó ło wo omó wio ne w po rad ni ku pt.
„Opty ma li za cja pa ra me trów po wie trza w po -
miesz cze niach pra cy. Miej sco wa wen ty la cja
wy wiew na”. Za wie ra on szcze gó ło wy wy kaz
prze pi sów i norm oraz li te ra tu ry tech nicz nej
w za kre sie wen ty la cji. Jest bo ga to ilu stro wa -
ny fo to gra fia mi sta no wią cy mi przy kła dy za -
le ca nych roz wią zań tech nicz nych. Przed -
sta wia też przy czy ny i spo so by eli mi no wa nia
nie pra wi dło we go dzia ła nia urzą dzeń wen ty -
la cyj nych oraz po da je ogól ne za le ce nia do -
ty czą ce po mia rów pod sta wo wych pa ra me trów
in sta la cji wen ty la cyj nych. W po rad ni ku znaj -
du je się rów nież wy kaz stron in ter ne to -
wych za wie ra ją cych przy dat ne in for ma cje do -
ty czą ce po ru sza nych w opra co wa niu te ma -
tów. Jest on ad re so wa ny do bar dzo sze ro kie -
go krę gu czy tel ni ków: pra co daw ców i pra cow -
ni ków słu żb tech nicz nych, osób bez po śred -
nio spra wu ją cych nad zór nad eg ze kwo wa -
niem pra wi dło wych wa run ków bez pie czeń -
stwa i hi gie ny pra cy oraz dla uczniów i stu -
den tów. Wia do mo ści za war te w po rad ni ku
mo gą być wy ko rzy sty wa ne przy pro wa dze niu
kon tro li wa run ków pra cy, do ko ny wa nych
za rów no przez or ga ny pra co daw cy, związ ków
za wo do wych, jak i Pań stwo wą In spek cję
Pra cy. Mo że on sta no wić uzu peł nie nie wie -
dzy pro jek tan tów in sta la cji wen ty la cyj nych
z za strze że niem, że by do bie ra jąc roz wią za -
nia do ty czą ce wen ty la cji nie opie ra li się je -
dy nie na fir mo wych ka ta lo gach urzą dzeń, bez
ana li zy jej kon cep cji i peł ne go wy ko rzy sta -
nia prze pi sów oraz ak tu al nej fa cho wej li te -
ra tu ry.

mgr inż.

Ma ciej Gliń ski

Bu dżet pań stwa a w kon se kwen cji bu dże ty in sty tu cji pu blicz nych prze cho dzą wła -

śnie ma łą re wo lu cję. Jak pi sze Mi ni ster stwo Fi nan sów w uza sad nie niu do no wej usta -
wy bu dże to wej: „ist nie je wa żna po trze ba, aby spo sób pla no wa nia bu dże tu i wy dat ko -
wa nia środ ków pu blicz nych był pod po rząd ko wa ny no wo cze snym za sa dom i me to dom
za rzą dza nia fi nan sa mi pu blicz ny mi.” Dla te go wpro wa dza ny jest bu dżet za da nio wy, któ -
re go isto tą jest „wpro wa dze nie za rzą dza nia środ ka mi pu blicz ny mi po przez ce le, na rzecz
osią ga nia okre ślo nych re zul ta tów – re ali za cji za dań – mie rzo nych za po mo cą usta lo ne -
go sys te mu mier ni ków. Za kres bu dże tu za da nio we go jest szer szy od za kre su bu dże tu
tra dy cyj ne go, o tzw. część spraw no ścio wą (za da nio wą) tzn. o część, któ ra in for mu je o tym,
ja kim ce lom słu żą wy dat ki pu blicz ne, i ja kie efek ty uzy sku je się z na kła dów pu blicz nych.”

Choć z wdro że niem no we go in stru men tu fi nan so we go zwią za ny jest zna czą cy wy -

si łek urzę du i ko niecz ność prze sta wie nia się na no we to ry przy pla no wa niu i oce nia -
niu efek tyw no ści pro wa dzo nych dzia łań, mo że być on jed nak uży tecz nym in stru men -
tem w za rzą dza niu za so ba mi.

Od ro ku 2008 w try bie za da nio wym roz li cza ne są rów nież wy dat ki na dzia łal ność pre -

wen cyj ną i pro mo cyj ną. Sto so wa ne obec nie mier ni ki dla dzia łal no ści pre wen cyj nej to:

–

licz ba pra co daw ców bio rą cych udział w pro jek tach pre wen cyj nych,

–

licz ba wi zy ta cji go spo darstw rol nych,

–

licz ba zor ga ni zo wa nych kon fe ren cji i szko leń,

–

licz ba kon kur sów,

–

licz ba uczest ni ków kon fe ren cji i szko leń,

–

licz ba wy da nych pu bli ka cji,

–

licz ba umiesz czo nych na stro nie in ter ne to wej in spek cji pra cy do ku men tów,

–

oraz licz ba po mia rów i ana liz pro wa dzo nych przez sek cję śro do wi ska pra cy

w OIP Gdańsk.

Prze wi dy wa ny po ziom wskaź ni ków jest pod sta wą dla pla no wa nia wy dat ków bu dże -

to wych na ko lej ne la ta. Jed no cze śnie ko niecz ne jest roz li cze nie z wy ko na nia za ło żo nych
po zio mów wskaź ni ków w da nym ro ku bu dże to wym.

Ko niecz ność do sto so wa nia do wy mo gów bu dże tu za da nio we go jest jed nym z bodź -

ców do okre śle nia ce lów re ali za cji dzia łań pre wen cyj nych i pro mo cyj nych w uję ciu licz -
bo wym. Nie za po mi naj my jed na kże, że w tym przy pad ku nie dą ży się do mak sy ma li -
za cji czyn no ści, co mo że ne ga tyw nie od bić się na ich ja ko ści, ale do ra cjo nal ne go za -
pla no wa nia dzia łań w ra mach okre ślo nych z gó ry li mi tów, w tym li mi tów fi nan so wych
z na ci skiem na efek tyw ność dzia łań – osią gnię cie trwa łej po pra wy wa run ków pra cy
w przed się bior stwach.

Aby umo żli wić wia ry god ną ewa lu ację w przy pad ku wskaź ni ków ilo ścio wych, zmo dy -

fi ko wa na zo sta nie kar ta ZP słu żą ca zbie ra niu da nych na te mat czyn no ści pre wen cyj -
nych. No wa kar ta umo żli wiać bę dzie re je stro wa nie wię cej niż jed ne go te ma tu zwią za -
ne go z da ną czyn no ścią oraz, co istot ne, in for ma cji na te mat licz by uczest ni ków da ne -
go dzia ła nia. Do dat ko wo w przy szło ści wszy scy pra co daw cy ob ję ci dzia ła nia mi pre wen -
cyj ny mi bę dą mo gli zo stać za re je stro wa ni dzię ki na kład ce na sys tem Na wi ga tor. Ba za
da nych po zwo li na zna le zie nie in for ma cji, czy da ny pod miot, przy kła do wo, wziął udział
w pro gra mie pre wen cyj nym (i z ja kim wy ni kiem), otrzy mał pi smo pre wen cyj ne, zo stał
ob ję ty pro gra mem szko leń lub też za re je stro wał się w ko lej ce ocze ku ją cych na da ne
dzia ła nie.

Oce nie ja ko ścio wej słu żą an kie ty wy peł nia ne przez uczest ni ków ró żnych form szko -

le nio wych i pro gra mów pre wen cyj nych. An kie ty wy peł nia ne są bez po śred nio po za koń -
cze niu dzia ła nia lub w ja kiś czas po nim – wte dy po zwa la ją re spon den to wi wy po wie -
dzieć się na te mat efek tów dłu go ter mi no wych – na przy kład re ali za cji wnio sków pro -
fi lak tycz nych.

Ta ki sys tem re je stra cji i ewa lu acji bę dzie ekwi wa len tem ewi den cji i oce ny efek tyw -

no ści dzia łań kon tro l nych. Po zwo li rów nież na wpro wa dze nie na rzę dzi umo żli wia ją cych
po rów na nie kosz tów i re zul ta tów na rzę dzi kon tro l nych i na rzę dzi pre wen cyj nych opar -
tych na do bro wol nym za an ga żo wa niu pra co daw cy. Czy wnio ski wpły ną na zmia nę ob -
li cza in spek cji pra cy?

Pa weł Roz ow ski

De par ta ment Pre wen cji i Pro mo cji

Prewencja a budżet zadaniowy